Waarschuwing tegen optimisme
ZWARTE LEIDER
WAARSCHUWT VORSTER
Kansen keerden in één week
Fords verkiezingscampagne
komt tot stilstand
MARGARET THATCHER
WIL KRUISTOCHT
TEGEN LABOURPARTIJ
200 miljoen voor
dijkverbetering
Belgische kust
Vervolging van
advocaten groep
Baader-Meinhof
Maatregelen
van regering
Italië goed
Belgische gemeenteraadsverkiezingen
ontvangen
A
Eenheidslijsten opmerkelijke voorboden
„ER ZIT IETS OP JE HOOFD“
ZATERDAG
9
OKTOBER
19 7 6
BINNEN- EN BUITENLAND
3
2
A
torn
1
4
ohol
LONDEN (Reuter, AFP). De conferentie voor
het instellen van een voorlopige multi-raciale rege
ring in Rhodesië wordt op maandag 25 oktober in
(Van onze redacteur in
Washington, Henk Kolb)
?ling
lood
i-Zuid
inden
iolitie
d van
wor-
.1 wer-
iieren
akken
;ken
ctor
iraelj-
ïbben
it een
iraeli-
judeh
ir het
elijke
it. Nu
over
men.
iten
ings
zoek
l van
ider
r zal
land-
Het
hans
zloed
Iheid
BRIGHTON (Reuter). De lei
der van de Britse conservatieve
oppositie, Margaret Thatcher,
heeft gisteren opgeroepen tot een
nationale kruistocht tegen de
Labourregering, die naar haar
zeggen de „grote verkwister van
Europa" is geworden en die daar
door Groot-Brittannië nagenoeg
tot een bankroet heeft gebracht.
wen
n Uyi
ihoud
iets
;id uit
laand
den
lik is
tegen
lauto
i. De
ver
is na
ver-
i met
gen
ienië
la
-ling
m 25-
•isant-
i zijn
ndien
i min
in. De
laakte
Duits-
uit de
(Van onze redacteur in Brussel Jan Gerritsen)
BRUSSEL De Belgen kiezen morgen hun raadsleden, schepenen
(wethouders) en burgemeesters die de komende zes jaar belast zijn
met het bestuur van de 589 gemeénten waarin België met ingang van
volgend jaar is opgedeeld. Nu zijn er nog een dikke 2300 gemeenten,
waarvan zeer vele te klein om levensvatbaar te zijn reden voor een
rigoureuze herindeling die enkele jaren geleden werd doorgevoerd.
WASHINGTON. Op de voor
pagina van de meeste Ameri
kaanse dagbladen prijkte giste
ren een bijna symbolische foto:
President Ford wuivend uit het
cockpitraam van de omstreden
kostbare B-l-bommenwerper,
recht boven de handhoge letters
„nooduitgang”. Symbolisch van
wege het feit dat voor Ford in één
week de verkiezingskansen ten
kwade zijn gekeerd.
(Van onze redacteur in Rome,
Gerard Verlinden)
ROME. De Italiaanse
regering-Andreotti heeft gister
avond haar eerste grote doel
bereikt. Precies een week nadat
de premier van het door de oppo
sitie voorzichtig toegelaten
christen-democratische kabinet
had aangekondigd een urgentie
programma te zullen samenstel
len, voornamelijk bestaande uit
bezuinigingen, kwam de premier
gisteravond om acht uur met het
resultaat, dat blijkbaar in alle
opzichten door de oppositie
(voornamelijk de communisten)
en door de vakbonden is goedge
keurd.
Genève geopend. Dit heeft de Britse minister van
buitenlandse zaken Anthony Crosland gisteren
bekendgemaakt.
ft'
Conferentie Rhodesië in
Genève 25 oktober
Margaret Thatcher
t**
t* I
■ft gis-
dstad
in het
■leger-
)e uit
lilwell
iy het
1 van
’edies
fkom-
pioen
f jaar
<t en
>pijen
iljoen
koch-
door
ibilist
r kon
vet is
ndere
lanier
rings-
’voor
irsen
zeede
nnen
;t het
i hun
van
nege-
s met
oond.
roege
teren
BRUSSEL (ANP» België gaat ruim
200 miljoen gulden uitgeven voor verbe
tering van dijken in het kustgebied en in
de buurt van Antwerpen Dat is gisteren
besloten tijdens het wekelijks kabinets
beraad in Brussel.
Het Belgisch waterloopkundig labora
torium in Borgerhout moet, aldus de rege
ring. er voor zorgen dat er voorstellen
voor een doeltreffende dijkverbetering op
tafel komen
Eind vorig jaai braken verschillende
dijken m de streek tussen Antwerpen en
Mechelen. Dorpen en landerijen liepen
onder water, de bevolking moest hier en
daar geëvacueerd worden. Het bekendst
werd het geval van Ruisbroek, waar de
bevolking zeer veel schade ondervond van
de overstromingen.
Vorster ontmoette de
zwarte leiders in januari
1975 voor het laatst.
Onlangs teruggekeerd van een buiten
landse reis verklaarde zij: „Wij staan niet
alleen Over de gehele wereld, van Austra
lië tol Zweden, van Nieuw-Zeeland tot
West-Duitsland is het socialisme op de
terugtocht. Het getij keert. Het ts nu onze
beurt'
De conferentie zal naar verwachting
minstens twee weken duren. De te vormen
voorlopige regering moet de afgescheiden
Britse kolonie binnen twee jaar naar een
zwart meerderheidsbewind en onafhan
kelijkheid leiden. De conferentie is bijeen-
renfie zijn uitgenodigd volgende week in
het parlement zal bekendmaken, mogelijk
dinsdag.
Boethelezi deelde de
premier mee: „Als wij
geen gemeenschappelij
ke basis kunnen vin
den, zal ons volk den
ken dal geweld het enig
overgebleven alternatief
is voor de zwarte bevol
king van Zuid-Afrika".
De politieke betekenis van de verkiezin
gen ontstijgt ditmaal verre het lokale
belang: België staat aan de vooravond van
de beslissende dialoog tussen Vlamingen
en Walen over wat hier de „definitieve
regionalisering” heet de opdeling van
het land in twee van elkaar gescheiden
gemeenschappen. Voor de grote politieke
partijen die alle hun gedachten hierover
op papier hebben gezet, betekenen de
verkiezingen een laatste peiling van de
krachtsverhoudingen
Het vraagstuk van de „gewestvorming”
spits zich, zoals alle problemen die met de
Belgische taalstijd te maken hebben, toe
op de situatie in en rond Brussel, het
overwegend Franstalige waterhoofd >n
Nog afgezien van dit alles blijkt de
speciale Watergate-aanklager nog steeds
in Fords verleden te snuffelen en heeft de
belastingdienst vastgesteld dat Ford en
zijn vrouw in 1972 aan vijf tot dertien
dollar zakgeld per week genoeg hadden
ben vervreemd), hij heeft ook zijn minis
ter van landbouw Earl Butz. moeten ont
slaan wegens enkele grove opmerkingen
over het zwarte volksdeel en het blijkt dat
groothandelsprijzen de laatste maand zijn
gestegen met een percentage dat omgere
kend op jaarbasis de 11 percent over
schrijdt.
geroepen door Engeland omdat Londen
nog steeds het legale gezag voert over
Rhodesië.
Volgens ingelichte kringen in Londen
zullen Zuid-Afrika en de zwarte Afrikaan
se „frontlijn-staten” - Zambia, Tanzania,
Botswana, Mozambique en Angola waar
van de presidenten een belangrijke rol
hebben gespeeld bij de onderhandelingen
die tot de conferentie hebben geleid - niet
in Genève vertegenwoordigd zijn. Of ver
tegenwoordigers van deze zwarte Afri
kaanse landen als „waarnemers” naar de
conferentie zullen komen en mogelijk
contact zullen houden met de verschillen
de zwarte Rhodesische delegaties was in
deze kringen niet bekend.
om rond te komen. Ford was in die tijd
fractieleider van de minderheid in het
Huis van Afgevaardigden en betoonde
zich volgens de belastingdienst zelf vei
baasd over het feit dat hij maar zo weinig
geld nodig had om de week door te
komen.
Het belastingdocument is ook aan de
volksvertegenwoordiging overgelegd toen
Ford tot vice-president moest worden
benoemd doch er zijn aanwijzigingen dat
zijn collega-volksvertegenwoordigers er
maar ternauwernood een oog op hebben
geworpen.
De democraten zullen de kans niet laten
liggen om aan de hand van Fords belas-
tingopgaven nog eens de verrotting van
het Washingtohseipolitieke Systeem aan te
tonen.
Het succes van de Vlaamse eenheidslijs-
ten in de voorstad Elsene doet zelfs de
bekende schrijver Marnix Gijsen („Klaag
lied om Agnes”) mee is mede te verkla
ren uit het voortduren van de botte peste
rijen waaraan Vlamingen in Brussel nog
steeds af en toe zijn blootgesteld.
4. Afschaffing van vijf christelijke feest
dagen, waarbij ook de bijbehorende
populaire werkvrije overbruggingen
met het naastliggende weekeinde auto
matisch komen te vervallen. Het zijn:
Sint Jozef, Hemelvaartsdag, Corpus
Domini, Petrus en Paulus, en Allerheili
gen. Deze maatregel is getroffen na rug
gespraak met het Vaticaan en is in feite
de eerste wijziging in het concordaat
van Lateranen, dat in zijn volle omvang
pas op 18 november aanstaande in het
Italiaanse parlement aan de orde zal
komen.
STUTTGART (AFP). Het parket van
Stuttgart is een juridische procedure
begonnen tegen een aantal vertrouwens-
advocaten van de Baader-Meinhof-groep,
onder meer tegen Kurt Groenewold, Otto
Schily, Klaus Croissant en Christian
Stroebele.
3. Een nog niet gepreciseerde verhoging
van de prijzen van stookolie;
dat Nols, die tijdelijk uit zijn ambt werd
ontzet, niet toch uit zijn martelaarschap
verkiezingsvoordeel peurt.
3, is
aken
gsge-
nten,
rtsen
k dat
:bars
icter-
idien
ik op
leden
istuur
Is van
1 naar
al vijf
’n
De kiezers zijn blijven zitten met de
vraag hoe het Russische toezicht op zijn
Oosteuropese satellieten moet worden
genoemd als het geen overheersing heet
(volgens Ford dan) en hoe Fords econo
misch wonder van herstel zal stand hou
den in het licht van toenemende inflatoire
tendensen waartegen de democraten al
maandenlang luidkeels lopen te waar
schuwen. En de joodse kiezers, verheugd
over Fords belofte de namen te zullen
prijsgeven van firma’s die meewerkten
aan de Arabische boycot van Israel, slik
ken slechts moeizaam de teleurstelling
weg nu blijkt dat daarvan geen sprake zal
zijn. Kortom: Ford heeft precies de
onmacht en het gebrek aan leiderschap
gedemonstreerd dat Carter hem voortdu
rend voor de voeten werpt.
De conferentie in Genève werd moge
lijk nadat Ian Smith de Brits-
Amerikaanse voorstellen voor een zwart
meerderheidsbewind in zijn land had aan
vaard. Diplomatieke waarnemers in Lon
den hebben al gewaarschuwd voor een te
groot optimisme over de kansen op een
snel akkoord in Genève.
2. Een verhoging, door te voeren in de
komende drie maanden, van de tarieven
van post, telefoon, elektriciteit, gas en
openbaar stedelijk vervoer; bij deze
maatregel komt nog de verhoging met
10 procent van de spoorwegtarieven per
1 december;
De eenzijdige onafhankelijkheidsver
klaring in 1965 door het blanke minder-
heidsbewind van Ian Smith was illegaal
en bracht de Verenigde Naties tot het
opleggen van economische en andere
sancties. Premier Smith zal vrijwel zeker
naar Genève komen. De andere delegaties
zullen voornamelijk bestaan uit zwarte
Rhodesische nationalisten. Naar ver
wachting worden ze geleid door Joshua
Nkomo, bisschop Abel Moezorewa en
Robert Moegabe.
In haar slotrede op het jaarlijks congres
van de conservatieve partij gaf de 50-
jarige mevrouw Thatcher duidelijk te
kennen dat zij niet gelooft, dat de socialis
tische regering nog lang aan de macht zal
kunnen blijven, gezien de economische
crisis waarin het land verkeert.
Niet alleen heeft hij in het tweede televi
siedebat met Jimmy Carter ten minste een
tweetal kostbare fouten gemaakt (die
I belangrijke kiezersgroepen van hem heb-
JOHANNESBURG
(UPI). Een zwarte lei
der heeft gisteren pre
mier John Vorster van
Zuid-Afrika recht
streeks gewaarschuwd
dat de Afrikanen tot de
conclusie zullen komen
dat geweld hun enige
alternatief is als zij geen
politieke rechten
krijgen.
Opmerkelijk gevolg van de „Vlaamse
uitdaging” is dat het Nederlands zich
meer dan ooit in de hoofdstad laat lezen
via de verkiezingspropaganda waarvoor
naar goede Belgische gewoonte geen kale
muur of schutting gespaard is gebleven.
Een Franstalige politicus vap het extre
mistische FDF (Front des Francophones)
presteert het zelfs zich in puur Nederland
se pamfletten tot Vlaamse kiezers te
richten.
Hoewel het belastingonderzoek (dat via
een Carter-supporter uitlekte) niet aan
toont dat Ford belasting heeft ontdoken,
is het wel duidelijk dat Ford slechts een zo
gering beroep op eigen beurs behoefde te
doen doordat anderen zoveel voor hem
betaalden, met name uit overheidsfond-
sen, vanwege zijn status in de volksverte
genwoordiging (een gratis auto in Wash
ington), vanwege de Republikeinse Partij,
waarvóór hij veel op reis was in het land.
Bovendien ontving Ford fondsen van
twee grote vakbonden van zeevarenden
(het is daarnaar o.a dat de Watergate-
aanklager een onderzoek leidt) die op een
aparte rekening voor politieke doeleinden
werden gestort. Ford werd eenmaal fors
beboet omdat hij met dat geld kleren had
gekocht en dit niet onder inkomen had
gemeld. Hij heeft er ook een familieva
kantie mee betaald maar stortte dit geld
Igter terug.
In een verklaring zegt Crosland dat hij
heeft besloten een conferentie te beleggen
„die op donderdag 21 oktober bijeenkomt
met het oog op een formele opening op
maandag 25 oktober”. Dit zal de delega
ties en de conferentievoorzitter, de Britse
VN-ambassadeur Ivor Richard, in de gele
genheid stellen inleidende privë-
gesprekken te voeren. Crosland zei dat hij
de namen van degenen die voor de confe-
Het gedrang om de macht is het grootst
in de grote steden, zowel in Vlaanderen
als m Wallonië. In Antwerpen treden de
voorzitters van twee grote partijen ais
lijsttrekkers m het strijdperk. In Gent
strijden twee ministers (De Clerck van
financiën en De Paepe van volksgezond
heid) om de sjerp, het ereteken van waar
digheid waarmee Belgische burgemees
ters zich gaarne in het openbaar tooien.
De regeringsmaatregelen, die zonder eni
ge twijfel volgende week door het parle
ment zullen worden goedgekeurd
(anders waren de communisten de
behoedzame Andreotti wel eerder in de
nek gesprongen) bevatten o.a.:
Typerend voorbeeld leverde FDF-
burgemeester Roger Nols in de voorstad
Schaerbeek met diens vernéderende
„apartheidsregeling” bij de loketten in het
gemeentehuis. Daaraan werd weliswaar
een krachtdadig einde gemaakt door de
regering, maar velen zijn er met gerust op
„Economisch gezien is Engeland op de
knieën gebracht. Als het huidige kabinet
niet de moed heeft om te vechten, laat het
dan opstappen. Wij mogen niet veel langer
in de oppositie blijven”, aldus verklaarde
mevrouw Thatcher onder het gejuich van
de 5000 afgevaardigden. Vele conservatie
ven zijn van oordeel dat er onvermijdelijk
binnen een half jaar verkiezingen moeten
worden gehouden.
Politieke waarnemers menen dan ook
dat Fords verkiezingscampagne, die zo
goed op gang was gekomen dat hij Carter
ten naaste bij in de opiniepeilingen had
achterhaald, krakend tot stilstand is geko
men. Het zal hem niet meevallen om de
kar weer in beweging te krijgen. Immers:
twee van zijn voornaamste thema’s zijn
weggerukt. Zijn beheersing van het bui
tenlands beleid en de weldaden van zijn
economische politiek.
De gemeenteraadsverkiezingen hebben
nog een geheel ander maar evenmin te
onderschatten aspect dooi' de schaalver
groting bij de gemeenten is de functie van
burgmeester of van schepen een aantrek
kelijke recrutenngsbasis voor het aan
trekken van nieuwe kiezers. Het aantal
parlementsleden en ministers dat zich
verdringt om de gunst van lokale stem
mers is ongekend groot? Het gaat om een
kleine 200 parlementsleden op een totaal
van minder dan vierhonderd.
In haar aanval richtte de conservatieve
leider zich niet alleen tegen de regering-
Callaghan. maar ook tegen het socialisme.
Volgens haar wordt de vrijheid van een
natie die eens groot was, .bedreigd door
het socialisme. „De labourpartij is nu
overgenomen door extremisten. Zij heeft
zich verplicht tot uitvoering van een pro
gram dat openlijk en schaamteloos marx
istisch is. Ik loep de conservatieve partij
op tot een kruistocht. Ik richt mij ook tot
alle mannen en vrouwen die geen marxis
tische toekomst wensen. Het voortbestaan
van onze wetten, onze instellingen en ons
volkskarakter staat op het spel”, aldus
mevrouw Thatcher
het Vlaamse land In de hoofdstad waar
de Vlamingen een minderheid vormen
(ongeveer een kwart van de bevolking)
doet zich een opmerkelijk verschijnsel
voor: vooi' het eerst besloten de Vlaamse
lokale politici samen te werken door zoge
naamde eenheidslijsten.
Op deze lijsten zijn Vlamingen van ver
scheidene politieke pluimage vertegen
woordigd met geen ander doel dan
zoveel mogelijk Vlaamse stemmen te trek
ken. De verkiezingen m de negentien
gemeenten van de agglomeratie-Brussel
(met ruim een miljoen inwoners) worden
dan ook algemeen beschouwd als een
referendum waarin de Vlaamse Brusse
laars wordt gevraagd zich als Vlaming te
manifesteren
Een woordvoerder van het parket deel
de gisteren mee dat de stap is genomen
naar aanleiding van klachten van de
federale minister van justitie Hans-
Jochen Vogel en het hoofd van de veilig
heidsdienst Horst Herold.
De klachten betreffen verklaringen die
de advocaten hebben afgelegd op pers
conferentie of in artikelen met betrekking
tot de dood van Holger Meins in 1974 na
verscheidene maanden hongerstaking in
de gevangenis en de zelfmoord van Ulrike
Meinhof in mei van dit jaar en uitlatingen
over marteling door „isolering”.
Bovendien zijn de twee nationale feest
dagen op 2 j uni en 4 november verschoven
naar de eerste zondagen van de respectie
velijke maanden.
1. Een verhoging van de prijs van de
benzine van 400 naar 500 lire (dat is
ruim 1,50). Deze verhoging is direct al
ingegaan. Wellicht zal zij worden
gevolgd door een autoloze zondag of
zelfs een reeks autoloze dagen per
week;
met zeven andere thuis-
landstamleiders. De
zwarten hadden om de
bijeenkomst gevraagd
teneinde de recente golf
van rassenonrust in het
land te bespreken. Min
stens 376 personen zijn
omgekomen bij tegen de
regering gerichte uitbar
stingen die midden juni
begonnen.
Hij stelde voor dal
„politieke gebruiken en
instellingen zoals de wes
telijke vrije wereld die
vaststelde, in Zuid-
Afrika worden aan
vaard”.
Gatsja Boethelezi,
politieke leider van de
grootste stam, de Zoe
loes, ontmoette Vorster
Jl
TT»
Een van de foto’s die in Brussel te zien is op de tentoonstelling „Vijftig jaar
persfoto’s in België”. De expositie werd gisteren geopend om de vijftigste
verjaardag van de Belgische vereniging van persfotografen te vieren. Deze foto
werd in de zomer van 1942 genomen. Af geheeld zijn twee dorpsjochies vergezeld
van hun „huisdieren”: twee roeken.
Mn'