Ik weiger de keuze van een stuk te
baseren op gemakkelijke verkoop
Duitse romantiek bij
Toonkunst en N.P.O
Leidse Schouwburg opgenomen
in nieuw Cultureel Centrum
I Alias Smith I
land Jonesl
Vanavond
dus zet de kaas
uit het vuistje
maar klaar!
Van Red Band
natuurlijk.
hensen
IA
S
1
r’Ewi
Ir
I
f
Chalet
©c ©ilentoom”
ra
99
Welkom
NSMinitrips
voor uw
extra vakantie
BJ
I Wkr
Daniël Wayenberg als solist
THEATER BEHOUDEN DOOR FRAAIE RESTAURATIE
de bokkedoorns
in het Wethouder van Gelukpark
ZEEWEG 53 OVERVEEN
I
Beeldende kunst uit
Joegoslavië
Concertpianist Werner
Haas overleden
i*
50 NS Minitrips
50 tips voor
extra vakantietjes
„Lied in de Schemering"
Paul Steenbergen over
KUNST
11
19 7 6
OKTOBER
DONDERDAG
I 4
ruil
RESTAURANT
J (21.15-
H KRONed.2)
3'
Gratis brochure
met 50-tal tips bij alle
NS-stations, reis
bureaus, Rabo-banken
en de ANWB.
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Helemaal blanco
Voor inlichtingen: Jan G. Wester -
hoven
Telefoon 023-376741 of
023-372226
paarlaarsteeg 1 - haarlem
1
Chantage
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
door Ko van Leeuwen
HAARLEM. „Ik ben een keer
lelijk gaan zitten. Kunnen we
even een stukje overdoen”,
vraagt Paul Steenbergen aan
Ellen Vogel, als hij op het toneel
van de Stadsschouwburg repe-
teert voor de opvoering van „Lied
dub in de schemering” van de Engelse
auteur Noël Coward. Het betreft
maar een minuscuul regie-
onderdeeltje, maar Steenbergen
is dermate perfectionist, dat
zoiets een ontevreden trekje op
zijn gezicht doet verschijnen.
Over dus. En even daarna, als
bevestiging van zijn gelijk: „Juist,
deze zit is niet mooi. Dat voelde ik
daarnet”.
I Restaurant
Gratis brochure
bij alle NS-stations,
reisbureaus, Rabo-
banken en de ANWB.
~OÏ
27,t
rages
Stoel-
a. 6|
105, i
24.
I
Wüstelaan 75 Santpoort
Voormalig pied è-terre van Keizerin
Elisabeth van Oostenrijk, waar op
klassieke wijze specialité s gekookt
en geserveerd worden.
Recepties, diners, fondue-,
barbecue- en cocktail-parties ver
zorgen wij exclusief in
partijen huis „20e fetoeterij”
Suberge banoubö
„20e Weriboom”
en Bodega „20e lanbauer”
4
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
P. ZWAANSWIJK
ei*-'
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
BI0
Het gerestaureerde interieur van de Leidse Schouwburg.
Open
Maandags
lapiet
IJmu
Paul Steenbergen, Myra Ward (zijn
vrouw), Ellen Vogel en Jaap Wieringa
Aperitief om 19.00 uur.
Aanvang diner 19.45 uur.
Avondkleding gewenst.
Reserveren: 023 - 263600
Cs maandags gesloten).
Steenbergen: „Mijn vrouw zei direct dat
de vrouwenrollen gewisseld moesten wor
den. Dat Ellen dus de minnares moest
spelen. Ze zei: Ellen heeft alles meer voor
die rol dan ik. Nou, dat zie ik als een
groots artistiek gebaar. Genoegen te
nemen met die veel kleinere rol, dat is
volkomen vanuit het vak gedacht. (Glim
lacht vriendelijk). Ik denk dat het mooi
gaat worden. (Klopt het onmiddellijk af
op de onderzijde van de tafel). O, jee,
zoiets zeg ik niet graag van tevoren”.
werken in de Haarlemse schouwburg in
alle rust aan de produktie waarmee zij dit
seizoen het land zullen bespelen. Drie jaar
geleden zei Steenbergen de Haagse Come-
die voorgoed vaarwel, kon niet gaan rus
ten en wierp zich samen met zijn vrouw op
de vrije, ongesubsidieerde toneelsector.
„Ik speel nog steeds met een ongeloof
lijk plezier” zegt hij daarover na de repeti
tie, in zijn kleedkamer, waar ook een
stretcher staat uitgeklapt om de schaarse
momenten van rust op door te brengen.
De overschakeling van het grote gezel
schap, waarvan hij na de dood van Cees
Laseur (in januari 1960), alleen de koers
bepaalde als directeur en artistiek leider,
heeft hij goed kunnen opvangen. Dege
lijkheid en perfectie, daar ging Steenber
gen steeds vanuit en nu hij in de vrije
sector bezig is, verandert daar niets aan.
Degelijkheid, perfectie en vooral ook stijl,
vallen al te ontdekken tijdens zijn repeti
ties. Ook het decor, dat een luxe hotelsuite
voorstelt (ontworpen door Hans Christi-
aansen) beantwoordt daaraan.
In zijn oorspronkelijke vorm dateert de
Leidse Schouwburg uit 1705. De laatste
ingrijpende verbouwing was in 1865 ver
wezenlijkt naar een idee van de toenmali
ge stadsarchitect Jan Willem Schaap. De
jongste restauratie gold het terugbrengen
van het theater van ruim een eeuw gele
den. Leiden nam er de architect Onno
Greiner voor in de arm, die al bezig was
met het aanpalende nieuwe onderdak
voor de grootste Volksuniversiteit van ons
land, de Leidse die zo’n 13.000 leden telt
uit een gebied met 200.000 inwoners.
Zelf doet Paul Steenbergen de regie van
„Lied in de Schemering”, waarin hij ook
de hoofdrol speelt. „Ja, maar ik heb daar
bij bijzonder veel steun aan Jaap Wierin
ga. Hij regisseert mee, als ik speel. Dat
doen we zo al jaren en het gaat uitstekend.
Maar als je zelf speelt, moet je het kunnen
opbrengen op bepaalde momenten je oren
voor de andere rollen als regisseur te
sluiten.”
De architect lichtte een week voor de
officiële heropening van de schouwburg
een en ander toe. Hij kon daarbij ook zijn
stelling kwijt, dat hoe armer de bevolking
wordt, hoe groter haar belangstelling is
voor culturele zaken. Hij wees hierbij op
de omvang van de Volksuniversiteit in
Leiden en het feit, dat Leiden een van de
armste gemeenten van het land is.
Over de schouwburg deelde hij mee,
nergens in West-Europa de gelijke te heb
ben gevonden van het prachtige theatertje
in Leiden. De vorm en de maten werden
gehandhaafd. De schilderingen op het
plafond en balkonranden zijn ter plaatse
gerestaureerd. Het gehele toneelhuis werd
afgebroken en door een nieuw vervangen.
LEIDEN (ANP). De oudste schouw
burg van ons land is gerestaureerd en
opgenomen in het nieuwe Cultureel Cen
trum in het hart vanide binnenstad van
Leiden. Koningin Juliana zal er 15 okto
ber bij zijn als het vernieuwde theater
wordt heropend met de musical „Wie
betaalt het gelach” van Watze Tiesema,
uitgevoerd door amateurs.
Vanaf 17 oktober wordt „Lied in de
Schemering” zeven maal in de Stads
schouwburg opgevoerd. De officiële pre
mière is op 21 oktober. Aanstaande zater
dagmiddag komt Paul Steenbergen in de
schouwburg een toelichting geven op het
stuk. De toegang is dan gratis.
Werd dit aspect van de Leidse schouw
burg zorgvuldig bewaard, de toestand van
de ruimten er omheen werd ingrijpend
veranderd en „opengebroken”. Geschei
den toegangen - opdat het schellinkjespu-
bliek zich niet zou kunnen mengen met
dat van de betere standen - bestaan niet
meer.
Architect Greiner vertelde, dat het een
haartje scheelde of de Leidse Schouw
burg was verloren gegaan. De plannen
voor een niéuw onderdak voor de Volksu
niversiteit waren al rond. Eerst toen bleek
dat een nieuw Cultureel Centrum met
Schouwburg te duur zou worden. Dit
gevoegd bij de mogelijkheden om met zes
miljoen gulden subsidie van Monumen
tenzorg van sociale zaken voor aanvullen
de werkgelegenheid maakte restauratie
haalbaar.
9 17.30 uur
13 1 7 30 uur
>te
JNI
/oor
naakt,
1 Zwa
ivr.
sen '1
- 1126
Heeft Steenbergen er voordeel van dat
hij deze rol eerder speelde? „Nou, heel
ondet
in me
32 of
riem,
s bel
J. Bai
STOF)
nderde
n bora
huis Rl
32, Hl
5.
'OND
euze
onz
Belti
0-206
Paul Steenbergen ervaart het werken in
de vrije sector niet als onplezierig: „Het
betekent dat ik toneelspeel. Maar eigen
lijk ben ik een echte repertoire-acteur.
Vandaag een blijspel, morgen een drama.
Dat mis ik nu wel eens. Maar als ik zo eens
terugkijk, dan kan ik alleen maar zeggen:
Ik ben een heel gelukkig mens. Met Myra
speel ik al bijna vijfentwintig jaar samen,
ja, ik mag terugzien op een heel fijn leven.
Alleen, bij de keuze van je stukken is het
nu veel moeilijker. Grote risico’s kun je
niet nemen. Maar ik weiger toch beslist de
keuze van stukken te baseren op gemak
kelijke verkoop. Als ik daaraan niet zou
kunnen ontkomen, dan zou ik stoppen.”
Ka
traat
6. Rl
voor
hoeve
irijzen,
OO pa
6,00
5,50
tgesnt
en dl
vroren
vrijblï
ik koel!
STOF!
dassiek
125 sa
OO kleur
relstoffe
Jtstraat
I7770
verhulz
irs BAI
selonti
65, kriel
50, 2
5. tel.
58
OELST
omtiinal
1-37643!
„Lied in de schemering” speelt zich af in
een luxe hotel in Zwitserland. Een
beroemd schrijver, die daar met zijn
vrouw verblijft, krijgt plotseling bezoek
van een vroegere maitresse. Zij chanteert
hem met liefdesbrieven die hij eens aan
haar geschreven heeft, maar ook met een
zelfde soort brieven die hij aan zijn vroe
gere secretaris schreef, met wie hij een
homoseksuele verhouding had. Zijn voor
malige minnares dreigt de brieven te laten
publiceren en de schrijver vreest voor zijn
goede reputatie. Ellen Vogel speelt de rol
van de minnares Carlotta; Myra Ward, die
deze rol destijds bij de Haagse Comedie
vertolkte, speelt nu zijn vrouw. Jaap Wie
ringa doet de kleine, maar belangrijke rol
van de hotelbediende.
Over het stuk zegt Paul Steenbergen:
„Het is een stuk van een waardevol
auteur. Het heet officieel een comedie,
maar het handelt over het tragische con
flict van verhoudingen. Hoe je middenin
de maatschappij kunt staan en toch oog
kleppen kunt dragen. Vooral uiterlijk is
die vent die ik speel eigenlijk een heel
onaangenaam mens. Maar dat is hij ook
wel geworden door dat grote zieleconflict.
Dat steeds maar verborgen te moeten
i.pr.st
n gasc
pr ƒ1
t. pr. f
houden, een heel leven lang, dat moet een
man als mens schaden.”
„Als ik zulke dingen lees van creatieve
ménsen, vooral op literair gebied, dan
denk ik dat mensen die het meest eerlijk
zijn geweest alleen maar zichzelf hebben
kunnen blijven. Wars van alle verkoopar
gumenten zijn er maar weinigen die echt
groot geworden zijn. De man in dit stuk is
altijd maar bang geweest voor zijn reputa
tie. Hij had menselijker moeten zijn en
daarop vallen de beide vrouwen in het
stuk hem ook aan. Op zijn vermogen om
lief te hebben, en dat hij geen kans gaf. In
zijn jeugd, met die verhouding met zijn
secretaris, heeft hij bewezen dat hij dat
vermogen wel bezit. Overigens, het con
flict rond de homoseksualiteit is wat afge-
zwakt, omdat de laatste jaren in Engeland
de gedachte daarover geaccepteerd is,
officieel. Noël Coward ïnoet voor dit stuk
de schrijver Somerset Maugham in
gedachte hebben gehad. Een man van ook
niet geringe reputatie.”
AMSTERDAM Van 16 Oktober 16.00
uur tot en met 6 november wordt bij
kunsthandel M. L. de Boer aan de Keizers
gracht in Amsterdam een tentoonstelling
gehouden van schilderijen, gouaches en
litho’s van de Joegoslavische kunstenaar
Bata Mihailovitch.
Ooit had het theater 900 zit- en staan
plaatsen. Nu zijn er nog ruim 500 zitplaat
sen. Het is daarmee een klein theater
gebleven met bijzonder mooie verhoudin
gen en een grote intimiteit, aldus de heer
Greiner. De schouwburg is zuiver op de
menselijke stem gebouwd, geschikt voor
toneel en cabaret en geen zaal voor
muziek van meer dan een enkel instru
ment.. De bezoeker zal in de Leidse
schouwburg ternauwernood opera’s en
musicals kunnen genieten, men kan
slechts hopen, dat ze te verdragen zijn,
aldus architect Greiner. Hij dacht wel, dat
het theatertje speciale aandacht zal krij
gen, bijvoorbeeld van het Holland Fes
tival.
De spelers van „Lied in de schemering". Onder: Myra Ward en Paul Steenbergen;
daarboven Jaap Wieringa en Ellen Vogel.
chef-kok culinair willen laten
Ge»
Mm
/laisc
lur
22 99
A’O
5-Ki
grad
age
lime
ft in I
omg
i pet
5.
te
NANCY (REUTER) De Westduitse
concertpianist Werner Haas is woensdag
in de Franse stad Nancy overleden aan
verwondingen, die hij had opgelopen bij
een auto-ongeluk. Haas is 45 jaar
geworden.
De in Stuttgart wonende pianist was
met name bekend door zijn vertolking van
de pianowerken van Debussy en Ravel.
INNEN
howcol
lie kien
150,
ec. ai
510.
JXSPRI
i rubbeir
iweg
BEVERWIJK. Het eerste van de
serie concerten, die voor het nieuwe sei
zoen door de afdeling Beverwijk van de
Maatschappij tot Bevordering der Toon
kunst in samenwerking met het Noord-
hollands Philharmonisch Orkest werd
samengesteld, werd woensdagavond
onder leiding van de dirigent André Van-
demoot in de Vredevorstkerk te Bever
wijk gegeven. Op dit concert werd speci
aal aandacht gevraagd voor composities
van Duitse componisten, hetgeen met
zich meebracht, dat men voor de samen
stelling van een programma een keuze
kon doen uit een ontzagwekkend groot
aantal meesterwerken uit de stijl
perioden, die de ontwikkelingsgeschiede
nis der toonkunst kent: de renaissance, de
barok, de „Empfindsamkeit”-periode, de
romantiek vanaf de tweede helft der acht
tiende eeuw tot de beginjaren van de
twintigste eeuw. Dan de moderne muziek
stijlen voor zover het dan meesterwerken
betrof.
Voor dit concert had men zich bepaald
bij de romantiek der negentiende eeuw
met de keuze van de Ouverture voor de
sprookjesopera „Obéron” van Carl Maria
von Weber, het geliefde Pianoconcert in a
kleine terts opus 54 van Robert Schumann
en de vierde Symfonie van Johannes
Brahms.
Deze drie werken vormen ook het pro
gramma van het eerste concert van de
zogenoemde „Populaire landen-serie” van
het Noordhollands Philharmonisch
Orkest, dat aanstaande vrijdagavond in
Stop
hoest
xa.n. L-.
K 4- dffl
iss sa»
bank
-7555.
stelling!
sregisten
iv. wink
el. 025
2 tl
O, sell
Plain
en.
751
188w
nruil
verzo
lodig i
van G
iaat H
Negen jaar geleden speelde De Haagse
Comedie „Lied in de schemering” ook al.
Paul Steenbergen stond in dezelfde rol als
nu en ook Myra Ward speelde er in mee.
Steenbergen: „Het was het idee van mijn
vrouw dit stuk nu weer te gaan spelen. Ik
moet zeggen dat ik het een geweldig goed
idee vind) En omdat we wisten dat Ellen
Vogel vrij was hebben we haar gevraagd
mee te doen. Ze had zich er al eens over
uitgesproken dat ze graag eens met ons
wilde werken. Het is verdomd fijn dat ze
meedoet.”
De gevel van de oude vest werd ooks
grondig onder handen genomen. Naast en
achter de schouwburg lag vroeger een
Carmelitessenklooster met weeshuis. Dit
complex is in verbinding met dat van de
schouwburg gebracht. In de voormalige
kapel is een zaaltje ingericht dat geschikt
is voor theatre-en-rond, kamermuziek,
film etc. Overigens bevonden zich in de
panden tal van ruimten als foyers, een
foyer-kantine, garderobes, cursuslokalen,
expositiezalen. De Leidse Volksuniversi
teit is in het vroegere klooster onderge
bracht. Ze kreeg een ingang aan de Haze-
windsteeg.
de Beijnes-hal aan het Stationsplein te
Haarlem zal worden gegeven, ook met de
befaamde pianist Daniël Wayenberg als
solist in Schumanns pianoconcert. In de
Vredevorstkerk heeft deze meester-
pianist een prachtige vertolking van het
concert gegeven en daarbij door melodi
sche zegging en bezielde vleugelklank de
innige poëzie, de lyriek van Schumanns
werk tot uitdrukking gebracht naast de
vervoering van een diepe bewogenheid en
de bhj heid van een zonnige levensvreug
de, alles vervat in de essentie van onbelas
te, pure muziek.
Daniël Wayenbergs spel kenmerkte zich
door een uitmuntende technische beheer
sing, geleid door een artistiek inzicht, dat
elke uiterlijke schittering van virtuositeit
bande. Bij deze interpretatie zorgden diri
gent en orkest bij de begeleiding van de
solist voor een lofwaardige vertolkings-
eenheid.
De ouverture voor „Oberon” was aan
het pianoconcert voorafgegaan in een
constructieve uitvoering, waarbij alle in
de muziek opgenomen sfeer-facetten van
de wonderbaarlijke elfen-geschiedenis tot
klinkende werkelijkheid werden.
Werken van componisten van ^de
romantiek zijn dikwijls het slachtoffer
geworden van „hinein interpretirungen”,
van gefantaseer en veronderstellingen
omtrent hetgeen met de muziek wel
bedoeld zou zijn.
De vierde symfonie van Brahms is aan
een dergelijke benadering niet ontkomen.
Dirigent Vandernoot heeft bij de uitvoe
ring in Beverwijk van het werk geen dra
ma gemaakt gelukkig en er evenmin op
aangestuurd de symfonie in dienst te stel
len van een subjectieve bevrijdings-
ideologie.
Het was louter muziek, die met de ver
tolking gebracht werd, hier en daar voor
wat klankverhoudingen betrof niet geheel
naar wens, maar als geheel genomen werd
toch een uitnemende indruk gegeven van
de wezenlijke kunstzinnige betekenis van
deze muziek, die met zo zeldzaam, groot
vakmanschap geschreven wérd. 4 v
gek, ik heb dat ^llemaal volkomen naast
me neergelegd. Ik ben weer helemaal
blanco begonnen en het is alsof dat onbe
wust is gebeurd. Vroeger, als ik in het
buitenland een goede voorstelling zag en
wij gingen dat stuk in Den Haag spelen,
dap kon ik het niet regisseren. Het beeld
dat ik ervan gezien had, bleef me maar
voor ogen staan, dat liet me dan niet los.
Het zal toch heel anders worden nu. Myra
speelt een andere rol, Ellen doet mee en
Jaap. Het decor is heel anders. Maar dit
stuk is op zichzelf zo sterk, dat deze nuan
ceringen misschien niet eens zo erg zullen
opvallen”.
huimpl
>er in
idig
•n,
ai-lee<
luren i
if ƒ1
a soc
Wij m
alle rn
oelen,
,,SCH
acht
M WIE
i matn
ded
luiden.
min»
hel, fl
na 18 a
<erk, RIF
iet toet»
i. Tel. 02
ir
WINTEI
lertskra!
aKjes, W
ikken. Tl
prettige gasten die zich door onze
i ver
wennen met een excellent
wilddiner
bij kaarslicht en stemmige muziek
op vrijdag 22 oktober.
Grofgebreide „acryl" ringel
col met opgestikte borstzak
in een prachtige pi
kleurenkombinatie
Maten S-M-L.
t. Oude'
houM
n oudew
al. 025
WW
I
