Mogelijk „kleine
Dr. L. de Jong („Koninkrijk in oorlog”):
aanvullende
Exceptionele interesse voor bezettingstijd
ADVIES STAATSCOMMISSIE AAN MINISTER:
99
99
Weer arrestatie
in zaak rond
53
Thaise vrouwen
24
ie-
<v
a
'f
loonmaatregel”
Arabische top akkoord met
vredesplan voor Libanon
„Smith meet binnen één jaar weg
I3
ft
a
Thuisland
A
EMBA
CS
lil
1
Kunsthandel Jos de Graaff
44
99
I
GERDA
Bont-Node
Aantal pagina’s vandaag:
>0
Het woord is aan
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR IJMUIDEN
4
Vier zwarte leiders Rhodesisch verzet:
Zionistenbond
Schelden
Bij botsing 2 doden
Overwegend droog
AGENDA pagina 7
eigen ontwerpstudie voor
nijman haarlem
023-319309
wil ingrijpen tegen
Palestinacomité
Telef oonbeantwoorders
perspex lichtbakken
neon lichtreklames
d
Speciale aanbieding
Zaanse klokken v.a. 130,—.
Vlak bij de Grote Markt
Relatiegeschenken
houtmarkt 21
ig
en-
is.
Nutella-Sterspot
moet verdwijnen
^Zijlstraat 86 - Haarlem
PTel. 023-31 73 94
sn
IJmuider Courant
p. mnd., f 37,40 p. kwartaal (p.post f 49,—), p. jaar f 146,90 (p.post f 189,—). Losse nummers 65 ct.
Hoofdredactie: Jos L. Lodewijks, E. Koning Uitgave Damiate Pers B.V. Directie: Mr. H. C. van der Mije, H. P. Stuurman Abonnement -.bij vooruitbetaling - f 13
(Van onze redactie economie)
f. f1.
(Zie verder pagina 13).
hun
toe
voor
.31
(ADVERTENTIE)
(Van onze speciale verslaggévdruh? Geh'ève,' Frèd'Sanders)
Weerrapporten
2
3
Plaatsel. Nieuws 5, 6, 7,
9
(ADVERTENTIES)
Amsterdam
11
Kunst
14
Radio en tv
15
Strips
15
16
Beurs
Economie
17
formatie:
iiiiuiini/iii/iiini/iifiiiiii/iiiiii/h
en
Luidsprekers
10, 22
■Mm
I
(ADVERTENTIE)
DINSDAG 26 OKTOBER 1976
66e jaargang nummer 302
in
De
deze
in
Leven is bezig zijn met dood tt
gaan.
KOOP vanaf 495,-
HUUR vanaf 20,- p.m.
MTEBO-AMSTELVEEN, tel. 020-456456
Gierstraat 47-53 - Telefoon 31 28 01
Showrooms: Breestraat 30 en 24
tvan-
i die
n ad
num-
pdat
ver-
igtde
an of
noge-
aroni
op de
num-
;rten-
brief
n uw
-
Dr. L. de Jong met twee exempla
ren tijdens de presentatie in het
perscentrum „Nieuwspoort” in Den
Haag.
CAIRO (Reuter, AFP, UPI)
Op de Arabische topconferentie die
gisteren in Cairo begon, is men het
spoedig eens geworden over het
vredesplan voor Libanon, dat zes
Arabische leiders een week tevo
ren in de Saoedi-Arabische hoofd
stad Riad hadden opgesteld.
(Van onze correspondent)
Dit heeft drs. K. Beemsterboer, pole
moloog en lid van de commissie-Mom-
mersteeg, vandaag meegedeeld.
Samen met de voormalig publiciteits-
man van de Vereniging van Dienstplich
tige Militairen, B. Poelmann heeft
Beemsterboer (zelf oud-VVDM-voorz!t-
ter) een „nieuw handboek soldaat” ge-
AMSTERDAM (ANP). Het bestuur
van de Nederlandse Zionistenbond heeft
minister Van Agt van Justitie gevraagd
openlijk stelling te nemen tegen het
Palestinacomité Nederland. „Het comité
behoort tot een netwerk van personen
en instellingen, dat als doel heeft terro
ristische activiteiten te ondernemen te
gen zionistische instellingen in Neder
land”, aldus het bestuur in een gisteren
aan de bewindsman verzonden telegram.
er in inkomenssfeei’ in tegenstelling
tot de arbeiders op vooruit.
Ondanks de verarming van Neder
land, die zich in stadia voltrok, is het
verkeerd voor te stellen dat het Ne
derlandse volk hierover permanent in
zak en as zat. Velen tilden zwaarder
aan het onrecht dat de bezetter be
dreef. Het kwam pas in de herfst van
1944 tot werkelijke noodtoestanden:
in het zuiden door oorlogshandelin
gen, in de steden in het westen dooi
de hongerwinter, aldus prof. dr. De
Jong
hankelijk geworden van Duitsland als
leverancier van grond- en hulpstof
fen, alsmede van Duitse orders ook
orders van het Duitse leger.
De economische collaboratie was
onvermijdelijk, aldus dr. De Jong,
maar zij werd wel met opvallend
weinig verzet aanvaard. De orders
werden punctueel, tot grote tevreden
heid van de Duitsers, uitgevoerd.
De werkloosheid werd teruggedron
gen, maar dit kwam in feite door de
gedwongen tewerkstelling. Op de pro
fiteurs na, ging ieder er economisch
op achteruit. Alleen de boeren gingen
ging mogelijk te maken tegen deze groe
pen en-of personen”, aldus het telegram.
Het bestuur van de zionistenbond
I sprak zijn bezorgdheid uit over het feit
dat in Nederland bepaalde personen en
groepen ongestoord hun gang kunnen
gaan, die openlijk pleiten voor de ge
welddadige vernietiging van de met Ne
derland bevriende staat Israel.
Opklaringen en overwegend
droog. In de nacht en ochtend
plaatselijk mist. Zwakke tot ma
tige zuidoostelijke wind. Mini-
mumtemperautren omstreeks 5
graden, maxima morgen circa 13
Irak dat al eerder kritiek op het plan
had laten horen, was het enige land dat
weigerde de besluiten van de „minitop”
te onderschrijven. De vorming van een
Arabische vredesmacht van 30.000 man
die de rust in de door de langdurige
burgeroorlog geteisterde Libanon moet
herstellen, schijnt echter nog moeilijk
heden op te leveren. Deze vredesmacht
BOCHOLTZ (ANP) - De 47-jarige
chemicus M.G. van Gehlen uit Vaals en
zijn 46-jarige echtgenote zijn gistera
vond bij een verkeersongeluk in het
Limburgse Bocholtz om het leven geko
men. De fnan botste met zijn auto tegen
een verkeersbord.
„Nu uit de verklaringen van Lydia
Janssen blijkt dat deze personen en-of
groepen onder andere een aanslag heb
ben Geraamd op het hoofdkantoor van
de zionistische beweging in Nederland
doet het bestuur van de Nederlandse
Zionistenbond een beroep op de minister
van Justitie, enerzijds de geëigende
maatregelen te nemen ter bescherming
van joodse en zionistische gebouwen in
Nederland, anderzijds een strafvervol-
Deze maatregel zou dan inhouden, dat
alle werknemers over de laatste maan
den van het jaar er nog enkele guldens
bijkrijgen. De eis die de FNV aanvanke
lijk stelde, 40 gulden per maand voor
iedereen met ingang van 1 oktober,
werd vorige week door het kabinet als
„te duur” bestempeld. Een tussenoplos
sing van het CNV werd door de werkge
vers afgewezen.
De opper heeft een klacht ir.-
gediend bij de Haagse rechtbank.
De procureur-generaal heeft het
ministerie van Justitie ervan op
de hoogte gesteld dat de rijksre-
cherche een onderzoek zal instel
len naar de feiten in deze zaak.
Aan de hand van die gegevens
zal worden bekeken of de minis
ter strafrechtelijk zal worden
vervolgd.
DEN HAAG. Het wordt zeer waar
schijnlijk geacht, dat het kabinet vrijdag
voor de maanden november en decem
ber nog met een kleine aanvullende
loonmaatregel komt.
UTRECHT (ANP) De staats-
commissie-Mommersteeg is tot de
conclusie gekomen dat afschaffen
van de dienstplicht en instelling
van een uitsluitenduit vrijwilli
gers (beroeps) bestaande krijgs
macht om praktische redenen niet
haalbaar is.
V
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Bij de Nederlandse
bevolking blijkt een exceptioneel gro
te belangstelling te bestaan voor de
Duitse bezettingstijd van Nederland.
Van de eerste zes delen van het
geschiedwerk van „Het Koninkrijk
der Nederlanden in de Tweede We
reldoorlog” zijn tot nu toe 700.000
exemplaren verkocht.
Aldus de auteur van deze serie,
prof. Dr. L. de Jong gisteren op een
persconferentie in het Haagse Nieuws
poort, waar hij deel zeven ten doop
hield. Het werk gaat in totaal twaalf
delen omvatten en zal pas in 1985
zijn voltooid. Het achtste deel, waar
aan dr. De Jong thans bezig is zal het
lot beschrijven van krijgsgevangenen,
gijzelaars, overige gevangenen en ge
deporteerde joden. Dit deel komt uit
eind 1977 of begin 1978.
In het nieuwe deel gaat dr. De
Jong onder meer diep in op de verar
ming van Nederland. Ons land was
door de Engelse blokkade geheel af-
Dit bevordert de gezondheid van de
gebruiker niet, maar schaadt deze. De
/Reclameraad heeft daarom besloten ver
der uitzending van de spot te verbieden.
De klacht was aanhangig gemaakt
door drs. M. J. M. Michels uit Zevenaar.
;>De zin „Nutella zo gezond als de natuur
zelf” wordt door hem niet alleen bestre
den omdat het suikergehalte van het
produkt zo hoog is, maar ook door het
hog egehalte aan koolhydraten en vetten
en het lagë gehalte aan eiwitten.
Al langere tijd beschikte de Zuidlim-
burgse politie over aanwijzingen dat de
vierde man, een goede bekende van de
politie, de hand in de vrouwenhandel
zou hebben. Deze aanwijzingen waren
echter nog niet hard genoeg om tot een
aanhouding over te gaan. Nadat eerst de
drie anderen waren aangehouden en
verhoord waren over de wijze waarop
tien Thaise vrouwen naar Nederland
waren gekomen en wat het doel van
hun komst was, had de politie voldoende
materiaal tegen de man verzameld om
hem aan te kunnen houden.
/gVM BIX
JUWELIERS
Grote Houtstraat 164
Haarlem
Tel. 023 31 46 05
(Van onze correspondent'
SCHINVELD. Een 34-jarige man is
gisteren gearresteerd op verdenking van
handel in Thaise vrouwen. Het is de
vierde man die in deze zaak in het
arrondissement Maastricht is aangehou
den. De andere verdachten zijn intussen
weer vrijgelaten in afwachting van hun
berechting. De laatste arrestant zal in de
loop van de week aan de officier van
justitie, mr. J. Ek, worden voorgeleid.
speelt een essentiële rol in het vredes
plan van Riad.
Een verrassende ontwikkeling was- de
komst van een Libische delegatie, nadat
de regering in Tripoli eerder had laten
weten dat zij de topconferentie zou boy
cotten omdat zij deze bijeenkomst tijd
verspilling achtte. De Libische afvaardi
ging werd geleid door majooi' Abdel Al-
Honi, een gewezen minister van buiten
landse zaken die beschouwd wordt als
een politiek tegenstander van de Libi'-
sche leider Moeammar Kadaffi. Majoor
Abdel Al-Honi verblijft al sinds eind
.vorig jaar als vrijwillige balling ih Cast
ro.
De komst van een Libische delegatie
zou. volgens waarnemers, het gevolg
kunnen zijn van een kort bezoek dat de
Palestijnse leider Jasser Arafat zondag
aan Tripoli heeft gebracht.
De Haagse hoofdofficier van
justitie laat een onderzoek in
stellen naar de beledigende taal
die minister Gruijters anderhalve
week geleden zou hebben uitge
slagen tegen een opperwacht
meester van de rijkspolitie. De
bewindsman zou op het Binnen
hof de politieman voor „kloot”
en „slampamper” hebben uitge
scholden toen de toegangsdeur
van de Tweede Kamer naar de
zin van Gruijters niet snel ge
noeg werd opengedaan.
GENËVE De vier leiders van de zwarte verzetsbewegingen in Rhodesië zijn vast
van plan door een gezamenlijk optreden af te dwingen dat het blanke bewind van
premier Ian Smith binnen een jaar volledig plaats zal moeten maken voor een zwart
meerderheidsbewind. Na hun aankomst in Genève, waar donderdag de conferentie
over Rhodesië moet beginnen, verklaarden bisschop Abel Moezorewa en dominee
Ndabegnini Sithole dat zjj het eens zjjn met de uitspraken van de beide leiders van
het Patriottisch Front. Johoea Nkomo en Robert Moegabe. die zondag hebben ge
zegd de strijd in Rhodesië te willen opvoeren.
Wanneer, een Vergelijke mislukking, het'
gevolgzou zijn 'van een weigering door
de zwarte leiders het plan-Kissinger te
aanvaarden, zou dat volgens Smith met
zich meebrengen dat „Zuid-Afrika, de
Verenigde Staten, in feite de gehele vrije
wereld, beseffen dat de Rhodesische re
gering op verantwoordelijke wijze heeft
gehandeld, in tegenstelling tot de andere
kant. - Het zoii verkeerd zijn, het zou
slecht zijn als de VN-sancties tegen
Rhodesië in die situatie zouden worden
gehandhaafd”, aldus Smith.
Binnen- en buitenland 2,
,.Dïze conferentie is er niet om onze
onderlinge meningsverschillen uit te
vechten, maar om een einde te maken
aan het koloniale bewind in ons land”,
zei Sithole.
De Britse VN-ambassadeur Ivor Ri
chard. door zijn regering aangewezen als
voorzitter van de conferentie, had overi
gens gisteren voor zover bekend, nog
geen overeenstemming bereikt met de
delegaties over de manier waarop de
conferentie zal plaatsvinden. Zoals be
kend vinden de onlangs met elkaar tot
overeenstemming gekomen leiders van
het Patriottisch Front Nkomo en Moega
be dat de Britse regering formeel nog
steeds de koloniale macht is in Rhodesië
zodat niet met Smith maar met de
Britten moet worden onderhandeld. Ook
de beide andere zwarte leiders Moezore
wa en Sithole zijn die mening toege
daan.
Kernprobleem voor de Rhodesiëconfe-
rentie is nog steeds de weigering van de
zwarte leiders het akkoord dat op 24
september werd gesloten tussen Smith
en de Amerikaanse minister Kissinger te
hanteren als raamwerk voor een
Genève te sluiten overeenkomst,
zwarte leiders eisen dat zij bij
conferentie onmiddellijk de macht
handen zullen krijgen, ook al tijdens de
overgangsfase.
Premier Smith verkaarde gistermiddag
te geloven dat de positie van zijn be
wind versterkt zou worden bij een mis
lukking van het’ overleg in Genève.
Verwachting van het KNMI tot
woensdagavond
Geen vrijwilligersleger
schreven, een reportage over de dienst
plicht.
De auteurs komen tot de conclusie dat
een vrijwilligersleger alleen al om prin
cipieel politieke motieven niet wenselijk
is. Bovendien is afschaffing van de
dienstplicht praktisch ook niet haalbaar
omdat er waarschijnlijk bij lange na
niet voldoende vrijwilligers iRthnen
worden geworven om de onaantrekelij-
ke baantjes te kunnen vervullen die de
Michel van der Plas:
De commissie onder leiding van
oud-staatssecretaris van Defensie mr. J-
A. Mommersteeg zal in december mi
nister Vredeling van Defensie een advies
uitbrengen dat erop neer komt de
dienstplicht niet af te schaffen en de
huidige situatie te handhaven.
Kantoor: Lange Nieuwstraat427, IJmuiden’
Postgiro 273107, Postbus 1 8, IJmuiden
Tel. redactie: 1 5389, na kantoortijd 10709
Tel. adm. en adv. Tel. 15437 en 16450
Klachten bezorging:' 18.30-19 uur en op
zaterdagen van 17.30-18 uur: Tel. 10519
voor Santpoort: 32 43 41.
DEN HAAG. De Nutella-Sterspot
moet van het scherm verdwijnen. De
reclameboodschap bevat misleidende in-
het produkt bevat namelijk
niet, zoals de tekst van de spot luidt,
„een beetje” suiker, maar bestaat voor
49 pet uit suiker.
Wat een triomf van de Zuidafrikaanse
Apartheidspolitiek had moeten zijn, is
jammerlijk in het water van het inter
nationale misprijzen gevallen: Transkei
is op 26 dezer officieel onafhankelijk
geworden als eerste van de zogenaamde
„thuislanden”, een project tot afzonder
lijke culturele ontwikkeling van een
reeks Zuidafrikaanse „onderstaten” zoals
dat indertijd door het Thomlinsonrap-
port is aanbevolen.
Zuid-Afrika gaat stug door op de weg
van het Thomlinsonidee, ofschoon de
weerstand tegen deze manier van „ei
gensoortige ontwikkeling” door de bui
tenwereld wordt beschouwd als een
handige politieke manoeuvre tot behoud
en versterking van de centrale blanke
heerschappij. Het nu „onafhankelijk” ge
worden Transkei is door geen enkel land
erkend als een werkelijk zelfstandige
natie.
Transkei is iets groter dan Nederland,
noordelijk van de Kei-rivier gelegen,
waaraan het zijn naam ontleent. Het
land is vriendelijk van klimaat en heeft
een voor Afrikaanse opvattingen over
vloedige watervoorziening, waardoor het
agrarisch uitstekend bruikbaar is- Aan
de zuidkant van de rivier ligt Ciskei, dat
in de 18de eeuw door stammentwisten
losraakte van het grote Kei-gebied. Het.
schijnt de bedoeling te zijn mettertijd
weer tot een grootKei te komen door
politieke toenadering tussen de twee dan
beide, zelfstandige geworden Keilanden.
De bevolking van Transkei is een
mengelmoes van verschillende stammen
waarvan de Xhosa’s de belangrijkste
zijn, naast de onderling verwante varia
ties van Bantoes die oorspronkelijk als
veehoudende nomaden door het gehele
Zuidafrikaanse gebied verspreid raakten.
Het zelfstandigheidsprincipe van Trans
kei berust op een grondwet van 1963, die
de overheden van de gekleurde bevol
king erkende en tal van stammentradi-
ties in ere herstelde, in afwijking van
wat de Britten indertijd aan districtsbe-
stuur hadden ingevoerd. De Bantoe-
„hoofdman” werd als geestelijk en we
reldlijk leider in een bestuursfunctie
opgenomen, maar zijn macht is afhanke
lijk van het centrale bestuur en de
structuur is zodanig vervlochten met de
blanke macht dat de wetgevende, uit
voerende en rechterlijke overheden toch
volledig volgens centrale instructies
functioneren, zij het dan dat de stam-
menbestuurders voor overleg en in
spraak zorgen.
De Thomlinson-structuur is nog steeds
experimenteel en kan, indien de centrale
overheid er gevoelig voor is, een nieuwe
ontwikkeling naar vermindering en ver
dwijning van de apartheid in haar dis
criminerende uitwassen inluiden. Het
ziet er echter nog steeds niet naar uit
dat in Pretoria voldoende begrip aanwe
zig is voor de noodzaak, de Thomlinson-
gedachte als uitgangspunt en niet als
einddoel te aanvaarden
De nationalistische leiders Nkomo (rechts) en Moegabe (links) arriveren bij het
paleis der naties in Genève voor besprekingen met Ivor Richard, de Britse voorzit
ter van de Rhodesië-conferentie.
dienstplichtigen tot nu
rekening nemen.
Volgens Beemsterboer deelt maar een
kleine minderheid van de commissie-
Mommersteeg de principieel politieke
bezwaréfi. De meerderheid ziet een vrij
willigersleger uitsluitend om praktische
redenen, zoals de kosten, niet zitten.
Het ministerie van Defensie had van
morgen geen commentaar op de mede
delingen van drs- Beemsterboer. „Er is
een staatscommissie die nog moet advi
seren. De discussie is nog steeds gaande”,
aldus een woordvoerder van het minis
terie.
F
