Interviews Ab van leperen in
bundel
FILMS
„Filmster is een vak
fw
of
kwCf
„MOEILIJKE” FESTIVALFILMS STRAKS IN DE BIOSCOPEN
i cornpi j j
uit. i|
n
UITSTEKENDE PUBLICATIE OP FILMGEBIED
Pt
Bil
1 9*-7 6
OKTOBER
2 9
V R U D A G
Matinees
lots
g 198
Veel informatie
en iets te zeggen heb-
Speelfilms
Omstreden premières
V rouwenportretten
„Visconti-acteurs”
N achtvoorstellinaen
WA
,tr
Utrechtse Cinemanifestatie ’76
biedt een grote verscheidenheid
Michel Simon in „The Train’’.
het
wel
Antonia Brice, de dirigente die in de Verenigde Staten niet mocht optreden.
t
IN DE AMSTERDAMSE bioscopen
bewegen,
te
Michel Simon
en
en
meest verboden en in beslag genomen
film van de Laatste tijd, maar als alles
goed gaat in Utrecht te zien op maandag
a.s. (in Scala om 10.30 en in Camera om
21.45 en op dinsdag (om 21-15 in Studio).
beeld als ze tegen het einde het heeft
over de mogelijkheden destijds van een
huwelijk met Adolf.
in „The
ander
een
helemaal
adres,
Jur. Zal
12, Hi
lout, do,
na 18
Groter
'RDIJNE
95 voor
gemaal
341
alontafe
plavuia
int, red
>ng woo
/ijkerstra
in-Noort
Ab van
opgedragen
„aan
„Serail” gaat over Eric Sange (Corin
Redgrave), schrijver van thrillers die
een huis zoekt en dit tenslotte vindt op
het Franse platteland, een eenzaam
landhuis, bewoond door de blonde Aria
ne (Bulle Ogier), de donkere Agethe
(Marie-France Pisier) en de huishoudster
Celeste (Leslie Caron).Eric’s ervaringen
in het huis en met de drie bewoonsters
verwerkt hij in een roman en zo ont
staat er een combinatie van horror-film
en psychologisch drama. Want Eric kan
de situatie niet aan. Hij gaat namelijk
uit van de werkelijkheid en hij wordt
geconfronteerd met een roman-situatie.
Met als uiteindelijk gevolg dat Eric de
gevangene wordt van de plaats van
handeling, het landhuis dat zijn serail
wordt. Een vreemde, maar wonderlijk
fascinerende film die goed past als ope
ning van een festival met niveau en
tegelijk nu door de thuisblijvers in Ci-
netol genoten kan worden.
nen de vrijheid. Waarna als Duitse re
presaille bijna evenveel soldaten voor
het vuurpeloton de dood vinden. Onder
de medespelers vindt men enkele nog
steeds bekende namen als James Garner,
Steve McQueen en Richard Attenbo
rough die onlangs bij „Een Brug te ver”
Zo passeren ze de revue, de beken
de figuren die op het ogenblik voor
een goed deel het aangezicht van de
film bepalen: Michael Caine, Alain
Delon, Paul Newman, Jack Nicholson,
Robert Redford, Jean-Louis Trintig-
nant. Zelfs een „coming man” als
Gerard Depardieu, nu op het ogenblik
vooral hier bekend als de boerenzoon
uit „Novecento” ontbreekt niet. Op de
vraag of hij het moeilijk vindt rollen
te kiezen, antwoordt hij: „Niet wan
neer iemand me wil hebben als ac
teur. Paul Newman is misschien best
een goed acteur, maar hij is in de
eerste plaats een marktwaarde, ge
vangen in een systeem. Maar als ik
praat met mensen als Bertoluci of
Sautet of Ferreri of Techine of Rouf-
fio, dan heb ik helemaal niet het
gevoel dat ik moet kiezen. Dat kan ia
alleen maar ja zeggen. Als dergelijke
mensen voldoende vertrouwen in me
hebben en in mij iets zien dat bruik
baar is voor het verhaal dat ze willen
vertellen, dan vind ik dat geweldig.
Dan ga ik niet moeilijk doen.”
de uit de tweede wereldoorlog, „El Ala-
mein” met Michael Rennie als Montgo
mery en Robert Hossein als zijn Duitse
tegenstander Rommel. „Shalako” in Pa
lace brengt Brigitte Bardot en Sean
Connery samen in een originele western,
Lido brengt wat erotiek in het nachte
lijk amusement door de vertoningen van
„Het Porno-Instituut” en Roxy heeft
voor de late uren „Mariken van Nieu-
meghen” gereserveerd, een Nederlandse
film van Jos Stelling die op het ogenblik
aan zijn Rembrandtfilm bezig is.
„Maar weer een andere Visconti-
speler, de Amerikaan Burt Lancaster
die met Helmut Berger in „Conversa
tion Piece” speelde, zegt over zijn
collega: „Helmut Berger is een rasac
teur met wie ik onmiddllijk vriend
schap heb gesloten.” En over Visconti,
met wie hij elf jaar eerder al in „II
Gattopardo” samenwerkte, onthult hij
„Visconti heeft een zeer speciaal ge
voel voor wat het meest authentieke
van een rol is, de kleinste én meest
vluchtige details, waardoor een sfeer
ontstaat waarin iedereen creatief kan
zijn.” En over zijn eigen, aandeel an
de film: „Kijk, ik weet dat het grote
succes dat die film heeft, weinig met
mijn bijdrage als acteur te maken
heeft. Het is misschien mijn mooiste
rol en ik heb er de David di Donatel
lo (Italiaanse Oscar) voor gekregen,
maar Visconti zou van een stuk hout
nog een groot acteur kunnen maken.
De mensen gaan „Conversation Piece”
zien als een Visconti-film als een
gegarandeerde mijlpaal in de filmhis
torie niet om ene Lancaster.”
Het blijft boeiend deze gesprekken
die op basis van gelijkwaardigheid
worden gevoerd, te volgen, de stand
punten te vernemen van waaruit de
acteurs hun spelprestaties leveren,
hun oordeel te leren kennen over
collega’s en over hun verhouding tot
de regisseur en zo op een breed
terrein iets te horen over het filmvak
dat de meesten al jarenlang uitoefe
nen.
Naast deze door de werkelijkheid ge
dicteerde films is er natuurlijk in
Utrecht nog een royale collectie speel
films die een gefantaseerde realiteit pre
fereren. Er zijn er bij van bekende
regisseurs, van Joseph Losey bijv, die
met „M.Klein” (hoofdrol Alain Delon)
aanwezig is, van de Zweed Bo Wider-
berg die met een sensationele misdaad
film, „Man op het Dak” na jaren van
stilzwijgen weer van zich doet horen,
van Andy Warhol die met „Bad” komt,
een waanzinnig verhaal over een huis
vrouw die een bende van meisjes leidt
die in opdracht moorden uitvoeren, van
Don Siegel die met „The Shootist” zijn
hoofdacteur John Wayne nu eens niet in
een actiedrama laat optreden, maar hem
als ean ten dode opgeschreven man in
troduceert die tenslotte voor zichzelf het
uur van zijn dood bepaalt. (Op woensdag
3 nov. om 10.30 in Scala en om 20.15 in
de slotvoorstellinig van het festival in
Camera).
Van de nu bekende Martin Scorsese
(„Taxi Driver”) wordt vroeger werk ver
toond „Boxcar Bertha” uit 1972 en
„Means Street” uit ’73 (resp. maandag
om 24.00 in Camera; en zaterdag om
14.30 in Camera en om 14.45 in Studio).
In grote trekken ziet er dus zo het
programma van Utrecht uit; gevarieerd,
intrigerend en steeds de moeite waard,
wat lang niet van alle festivals in het
buitenland gezegd kan worden.
Hoe Ab van leperen zijn gespreks
partner door een doordachte vraag
stelling tot verrassende en zelfs droe
vige uitspraken weet
blijkt voortdurend en meer speciaal
uit een antwoord van
kort voor zijn dood op de vraag hoe
hij zijn dagen doorbrengt: „Heel rus
tig. Eigenlijk zou ik gewoon in bed
willen blijven liggen en niets doen,
niet eens lezen, alleen maar dromen.
Rusten, me voorbreidev op de Grote
Rust. Ik had tien jaar geleden de
moed moeten hebben om me een
kogel door de kop te jagen voor ik
begon af te takelen. Ik ben laf ge
weest, ik heb niet het recht om me
over mijn ouderdom, te beklagen. Ik
hoop alleen dat ik in alle stilte en
eenzaamheid zal sterven, niet tijdens
Bthoeke:
wollen
f rieten
IS uit vo
ie Jong
Wijken
Velsen-i
te repuibliekje van Mussolini mét vier
vrouwen en hun jonge slachtoffers die
ze juit de dorpsbevolking kiezen, naar
een afgelegen landhuis gaan om zich
daar aan allerlei sexuele uitspattingen te
buiten te gaan. Terwijl de vrouwen om
beurten opwindende verhalen vertellen
bedrijven de mannen alle mogelijke vor
men van ontucht met de jongens en
meisjes die gewillige of weerstrevende
slachtoffers worden in hun erotische en
sadistische activiteiten. Het geheel vol
trekt zich als een somber ritueel waar
aan geen der partijen enige vreugde
beleeft, zodat voortdurend naar nieuwe
prikkels wordt gezocht en het einde zich
voltrekt in een reeks moorden en bloe
dige martelingen, waarvan de machtheb
bers met uitgebluste ogen de afgematte
getuigen zijn. Pasolini’s afrekening met
fascisme en brute macht is een soort
optelsom van alle gruwelen die in en na
de oorlog door dictatoren en machtheb
bers met kille berekening bedreven zijn,
een weerzinwekkende film omdat het
onderwerp weerzinwekkend is.
Osjimia’s „Rijk der Zinnen” reikt naar
een ander uiterste, de eindfase van een
grote passie (tussen een dienstmeisje en
haar werkgever) die in moord en castra
tie haar hoogtepunt bereikt. Een van de
De jeugd krijgt in Palace een teken
filmfestival gepresenteerd, waarin be-
muiden
aardfj h
Umuids
Tenminste twee films komen in
Utrecht in première die, als ze al de
keuring passeren, de gemoederen bezig
zullen houden en tot uiteenlopende reac
ties zullen leiden- Dat zijn de laatste
film van de ongeveer een jaar geleden
vermoorde Pier Paolo Pasolini, „Salö of
de 120 dagen van Sodom” die volgens
het programma op vrijdagnacht om
24.00 één enkele voorstelling zal beleven
en de Japanse film „L’Empire des Sens”
(„Het Rijk der Zinnen”) van Nagisa
Ósj’ima. Maandag in Scala om 10.30 en
in Camera om 21.15 en dinsdag om 21.15
in Studio.
Pasolini heeft de roman van de mar
kies de Sade, „Les 120 Joumees de
Sodome” bewerkt en naar deze tijd ver
plaatst, d.w.z. naar 1944 toen Mussolini,
door SS-officier Otto Skorzeny bevrijd
uit zijn gevangenis op de Gran Sasso in
de Abruzzen, in het plaatsje Salö bij het
Gardameer een laatste fascistisch bol
werk opwierp tegen de oprukkende ge
allieerde legers-
Pasolini vindt niet ten onrechte dat
mensen die over absolute macht be
schikken gemakkelijker in de categorie
sadisten terecht komen en hij laat vier
machthebbers in dat zinloze en decaden
en Bateau”, dat door Jacques Rivette
verfilmd werd.
GEEN PREMIÈRES deze week, wel
veel prolongaties, zoals in Roxy „The
Missouri Breaks” mei Marlon Brando en
Jack Nicholson, in Lido „Het vergeten
Continent” naar Jules Verne, verder
voor de vijfde week Fons Rademakers’
„Max Havelaar” en in Studio de Franse
klucht met Louis de Funès en Bourvil
die onder de titel „De Eend en de
Cadillac” bijna legendarisch is geworden.
Met „De dodende Vuist” brengt Frans
Hals de karatefilm weer in huis, terwijl
Palace naar een zeer oude maar boeiend
blijvende oorlogsfilm heeft teruggegre
pen, de uit 1962 daterende „The great
Escape” van John Sturges. In 2 uur en 3
kwartier een ongewone lengte voor
die tijd toont regisseur Sturges ons
een grootscheepse ontsnappingspoging
„FILMSTER IS EEN VAK”, zo
heeft de bekende filmjournalist Ab
t van leperen zijn bundel van 14 inter-
vieuws met uiteenlopende filmacteurs
genoemd, die bij uitgeverij Andreas
Landshoff verschenen is. Ab van Ie*
peren (geb. 1944) studeerde psycholo
gie aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht, ging in 1965 naar de Neder
landse Filmacademie en begon in dat
jaar ook met schrijven over film in
het toen nog gestencilde „Skoop”. Hij
heeft sinds die tijd meegewerkt aan
Nederlandse en buitenlandse filmpro-
dukties, was filmcriticus bij De
Volkskrant, het Utrechts Nieuwsblad,
NRC Handelsblad en Vrij Nederland,
zat korte tijd in de redactie van
„Filmfan” en schreef monografieën
over Jean-Luc Godard en Eric Ron-
mer.
Opmerkelijk veel aandacht wordt in
Utrecht besteed aain het verfilmde vrou
wenportret, eigenlijk een TV-genre dat
het op het grote scherm echter ook heel
goed doet. Judy Collins en Jill Godmi-
low maakten bijv, in 1974 „Antónia:
Portrait of a Woman”, (dinsdag om 14.30
in Camera en woensdag om 14.45 in
Studio), een fascinerende reportage over
een uitzonderlijke en moedige vrouw,
Antonia Brtco die in Rotterdam werd
geboren en op haar vijfde jaar naar
Amerika emigreerde.
Daar studeerde zij muziek en voelde
zich aangetrokkén tot het diirigentschap,
een wens die ze in Amerika n'iet kon
vervullen. Vrouwelijke dirigenten wer
den diaar niet tot het concertpodium
toegelaten. In Duitsland waren ze des
tijds minder conservatief en in 1930
dirigeerde Antonia het Berlijnse Phil-
harmonisch Orkest, een evenement waar
de hele 'internationale muziekpers op af
kwam. Antonia Brico stond plotseling in
het middelpunt van d-e belangstelling en
met enige moeite mocht zij nu ook in
New York een concert leiden, van het
Metropolitan Orchestra, waarna haar de
toegang tot het podium weer werd ont
zegd-
Van dat ogenblik af is Antonia Brico
tegen deze vorm van discriminatie gaan
vechten onder het motto.„een orkest
is mijn instrument en dat instrument
wordt mij onthouden”. Zij is zich in
Denver gaan vestigen, geeft pianolessen
om in haar onderhoud te voorzien en
heeft een gemeenschapsorkest opgericht
van semi-professionele musici, het Brico
Symphony orkest dat zij alleen mag
dirigeren. Dat werd de enige mogelijk
heid om „haar instrument” te bespelen.
Via oude foto’s, krantenknipselen en
actuele filmbeelden, begeleid door een
door haarzelf verteld levensverhaal
wordt de toeschouwer een blik gegund
in het bestaan van een bijzonder opmer
kelijke vrouw die nu, op de leeftijd van
74 nog niets van haar strijdlust verloren
heeft, vooral als het gaat om discrimina
tie van vrouwen.
In „Grey Gardens” die op zaterdag
(morgen dus) om 24.00 in Camera te zien
is, worden op een vergelijkbare manier
twee vrouwen geportretteerd, moeder en
dochter Bouvier Beale diie enkele jaren
terug in het nieuws waren gekomen
omdat de County Health Department
het tweetal in een verregaande staat van
verwaarlozing en vervuiling had aange
troffen- Twee excentrieke dames dus,
bovendien familie van Jacqueline (Bou
vier) Kennedy die twee bekende docu-
mentaristen, David én Albert MaYslas
opmerkzaam maakte op het bestaan van
haar tante en nicht. Vijf weken is een
filmploeg bezig geweest in het huis met
zijn 28 kamers om achter het mysterie
te komen van dit wonderlijk samenwo
nen van moeder en dochter die elkaar
haten, liefhebben en verzorgen en er een
onorthodoxe wijze van leven op na hou
den. De film van de gebroeders Maysles
die naam maakten met hun reportage
over de Rolling Stones in „Gimme Shel
ter”, is een onthullend verslag over een
afwijkend leefpatroon en de oorzaken
die tot deze breuk met de gewone maat
schappelijke orde hebben geleid.
Maar fascinerender nog dan deze re
portages over nu levende mensen is de
vijf uur durende film van Hans-Jürgen
Syberberg over „Winifred Wagner und
das Haus Wahnfhied,' 1914-1975” een bij
na continue conversatie met de schoon
dochter van de componist Richard Wag
ner. Winifred was Engelse van geboorte,
maar ging na. de dood van haar ouders
op vierjarige leeftijd naar Berlijn, waar
zij verder opgroeide op haar achttiende
jaar trouwde ze met de 46-jarige Sieg
fried op aandiringen van 'diens moeder
Cosima Wagner, vrouw van de grote
Richard die vreesde dat de lijn der
Wagners als leiders van de Festspiele in
Bayreuth na Siegfrieds dood niet verder
doorgetrokken zou worden. Nu zette Wi
nifred na de dood van haar man in 1930
de traditie voort, daarbij in niet geringe
mate gesteund door Adolf Hitler voor
wie zij al bij een eerste ontmoeting in
1923 de grootste bewondering en gene
genheid opvatte.
Syberberg die in vorige films als
„Ludwig, Requiem für einen jungfrau-
lichen König” en „Karl May” de oor
sprongen van het Duitse nazisme tracht
op te sporen, heeft in „Winifred” een
magistraal portret getekend van een eer
zuchtige, sterke en monomane vrouw,
een intrigante zoals alleen nog te vinden
was in de Wagner-kliek, waarvan ieder
lid aanspraak maakte op de eer en roem
van de Bayreuther Festspiele. De vijf
uur film wordt praktisch gevuld met
een lange monoloog van Winifred, op
gang gehouden door de listige vragen
van Syberberg waardoor ze waarschijn
lijk meer zegt dan ze kwijt wil. Bijvoor-
Vita” en somde allemaal acteurs op
die hij niet geschikt voor de rol
achtte van Paul Newman tot Ge
rard Philipe en iedereen die hij
noemde vond ik een betere acteur
dan ikzelf was. En ik heb alleen
maar toegestemd, niet omdat ik ge
loofde dat ik het kon, maar omdat ik
geen nee durfde te zeggen tegen Fel
lini”. En over zijn affaires met vrou
wen: ’,Ik ben geen playboy, daar heb
ik geen tijd en energie voor. Dio mio,
ik ben vijftig, als ik een keer sex heb
gehad, moet ik drie dagen bijkomen.
Ik heb nooit begrepen waar ik mijn
image als „latin lover” vandaan haal.
Het is de sentimentaliteit van de
Amerikanen dat ze in mij een Valen
tino zien.”
MET „EEN EROTISCH SPROOKJE”, zoals de openingsfilm „Serail”
van Eduardo de Gregorio wel omschreven is, is de zesde Cinemanifesta
tie Utrecht woensdagavond begonnen. Met een Amerikaanse legende,
„The Shootist” (hoofdrol John Wayne) zal ze een week later, op woens
dagavond 3 november worden besloten. Tussen beide uitersten in heeft
zich dan een kort en krachtig filmfestival afgespeeld dat een gevarieerd
overzicht heeft gegeven van wat zich momenteel op cinematografisch ge
bied afspeelt. Diverse filmstromingen en regisseursopvattingen hebben
dan de revue gepasseerd, er zijn films vertoond die passen binnen het
routinebeleid van onze bioscopen, maar meer nog films die gedurfder van
aanpak zijn, traditionele kijkgewoontes doorbreken
ben over onze huidige samenleving.
Het aardige van dit Utrecht is dat
veel van de films een vrijwel onmiddel
lijke openbare roulatie kunnen krijgen
en dat deze garantie niet ten koste van
de programmering is verkregen. Er blij
ken gélukkig nog importeurs en biosco
pen te zïjn die niet bang zijn voor
^„moeilijke” en controversiële films. Met.
name Cupido, met als directe „outlet”
het Amsterdamse Cinetol, The Movies
(importbureau èn bioscoop) en Concorde
hebben het door toezeggingen om ver
schillende films van de Cinemanifestatie
in omloop te brengen programma-leider
Hans Saaltink mogelijk gemaakt diens
eigen keuze te volgen. Met als gevolg
een filmmanifestatie van hoog niveau
met een rijke keuze uit on-alledaagse
produkties.
Van de nü gebundelde interviews
met filmspelers is een aantal ver
schenen in „Filmfan” en „Vrij Neder
land” en voor deze uitgave bij ge
werkt en aangevuld met biografische
en filmografische gegevens. Dat heeft
een bijzonder leesbaar en interessant
filmboek opgeleverd, vooral omdat
Van leperen door zijn wijze van
vragn stellen aanzienlijk meer uit
zijn sujetten haalt dan wat levensbij
zonderheden, amoureuze confidenties
of roddels over zijn collega’s. Boven
dein is zijn keuze van acteurs al zo
selectief dat onbenullige praatjes bij
voorbaat zijn uitgesloten.
acteur zonder ervaring. Maar hij had
die rol echt geconcipieerd als
typische ster-springplank,
pasklaar gemaakt en die jongen echt
geleidIk weet niet of dat de film
ten goede is gekomen of dat Helmut
Berger het eigenlijk wel waard
was
Dirk Bogarde die ook
Damned” speelde, heeft een
kijk op de Italiaanse filmer. „Maar
Visconti is op de set een absolute
alleenheerser, hij zal eventueel over
lijken gaan om de film gemaakt te
krijgen zoals hij wil. Het is een
aiTogante klootzak in veel opzichten,
maar hij was zeer correct tegen zijn
acteurs Toen ik het scenario las,
vroeg ik aan Visconti of de rol van
de jonge Martin (Helmut Berger) niet
Zo heeft ieder interview behalve
bijzonderheden o vei' de ondervraagde
en massa informatie over andere
mensen in het bedrijf en over het
bedrijf-zelf, over collega’s, over regis
seurs en over het vak van filmma-
ken. De acteur van tegenwoordig is
wezenlijk anders dan de vaak ijdele
en onaantastbare godheid uit de jaren
twintig en dertig. Hij erkent de bete
kenis van de regisseur in het geheel,
kent zijn eigen beperkingen en kan
meepraten over de technische kant
van het vak dat hij uitoefent. Zo kan
men bij Paul Newman lezen over de
verschillen van aanpak bij regisseurs
als Hitchcock met wie hij „Torn
Curtain” maakte) en Huston („The
Life and Times of Judge Roy Bean”
The Mackintosh Man”) en bij
is
het wat stil geworden door de veler
aandacht trekkende Cinemanifestatie in
Utrecht. De enige première die te mel
den'valt, heeft Cinetol en dat is tegelij- I
kertijd de openingsfilm van de Cinema
nifestatie. „Serail” is het debuut van
Eduardo de Gregorio die vooral bekend
heid kreeg als scenarioschrijver, o.a. van
„De Strategie van de Spin” (in samen
werking met de regisseur Bertolucci),
verder van „La Cecilia (eveneens te zien
in Utrecht) en van „Celine et Julie vont
leperen heeft zijn boek
aan Luchino Visconti
„aan wie talloze acteurs en filmlief
hebbers zoveel te danken hebben”. En
het kan haast niet toevallig zijn dat
een groot deel van de geïnterviewde
filmspelers (er komt geen actrice in
zijn boek voor) ooit eens onder Vi
sconti gewerkt heeft. Zoals Helmut
Berger die de rij opent en denkend
aan zijn rol in Vinconti’s „The Dam
ned” zegt: „Bij een film van Visconti
leer je evenveel als bij vijf films van
andere regisseurs. Hij heeft zulke
prachtige decors dat je alleen al
daardoor in de stemming komt. Ik
hou zo van mooie dingen. Hij repe
teert de complete scène waardoor de
acteurs helemaal op elkaar ingespeeld
zijn en daarna gaat hij met iedereen
individueel praten, verandert details,
geeft suggesties, maar repeteert dan
niet meer, zodat het spontaan is voor
de camera’s. Hij neemt de hele scène
aan een stuk op, met drie of vier
camera’s tegelijk, zodat je altijd in
continuiteit werkt.
John Wayne in „The Shootist”.
contact met Federico Fellini:
„Fellini vroeg me voor „La dolce
Ook ’s nachts in Frans Hals een episo-
Panther” optreden en wat Luxor betreft
die gaat ook op de matinees gewoon
door met „De Eend en de Cadillac”.
Engelse officieren. Via drie tunnels pro
beren niet minder dan 250 gevangenen
te ontsnappen, wat maar gedeeltelijk
gelukt. Enkele tientallen slechts herwin-
zijn voor de collega’s. Ik wil van
mijn dood geen spektakel maken
dat ik me daar geen zorgen over
hoefde te maken, want die rol zou
gespeeld worden door een bginnend
