Rechter legt beslag op stemmachines in staat New York
r
k
DE UITSLAG
Vluchtelingen
uit Chili naar
Nieuwe regeling voor
Wijk aan Zee
kinderbijslag pas in ’78
PPR-fractieleider wil
28
Gestolen Zweeds
motorzeil jacht
in IJmuiden
eventueel wijziging
van ,regeerresoiutie
SUPER ZONNEBLOEM
Alles nieuw
A
Het woord is aan
WAARIN OPGENOMEN IK KENNEMER COURANT EN HET DAGBIAD VOOR
MEER OVER DE
VERKIEZINGEN
OP PAGINA 4 EN 15
Democraten favoriet
voor Senaat en Huis
9
Rustig weer
AGENDA pagina 10
L
Reacties uit binnen-
en buitenland
Carter heeft nog
verrassingen voor
het buitenland
KOOIJMAN
SANITAIR B.V.
Aantal pagina’s vandaag:
Grote Antiekbeurs TRESLONG
„VS moet weer
groot worden”
-
'WV-
1
-
1
aantal dan de opiniepeilers hadden
luunm/mwfmuf/ummnmmn.
LAKSHEID KABINET KOST ƒ270 MILJOEN
Opvarenden aangehouden
19
WOENSDAG 3 NOVEMBER 1976
67e jaargang nummer 1
(Van onze redacteur in Washington, Henk Kolb,
en onze redactie buitenland)
SANTPOORT
023 - 37 03 50
KOMPLETE BADKAMERS
inclusief tegelwerk.
1
WASHINGTON De 52-jarige James Earl Carter, een politieke me
teoor uit de zuidelijke staat Georgia, is de nieuwe en democratische presi
dent van de Verenigde Staten. Hij heeft zijn republikeinse tegenstander
president Ford verslagen in een dramatische verkiezingsstrijd, die zich tot
op het allerlaatste moment toespitste op enkele duizenden en soms enkele
tienduizenden stemmen van de miljoenen die gisteren naai' de stembus zijn
getrokken; een aanmerkelijk groter
voorspeld.
I I
Honderdjes
Stoomloc
t'
i
p
«k d
Umuider Courant
Jules de Corte:
p. mnd., f 37,40 p. kwartaal (p.post f 49,—), p. jaar f 146,90 (p.post f 189,—). Losse nummers 65 et.-
Hoofdredactie: Jos L. Lodewijks, E. Koning Uitgave Damiate Pers B.V. Directie: Mr. H. C. van der Mije, H. P. Stuurman Abonnement -.bij vooruitbetaling - f 13
CARTER WORDT PRESIDENT
De winnaar: James Earl Carter.
De verliezer: Gerald Ford.
(ADVERTENTIES)
moment
bleef
(Van een onzer verslaggevers)
(Van onze redactie economie)
(ADVERTENTIE)
Weerrapporten
2
17
Radio en tv
Strips
17
Kunst
23
Economie
I
24
Beurs
25, 27
Sport
het
urrfrirfrrfrrrrirrnunrrrnrrmmnn
I I.II
nljmoplasi
spaame 34-hoek damstraat tel320077
tetters tekstborden perspex signs vinyl
indiening van het wetsvoorstel. Bovendien willen de leden van de comissie de ver
laging van de WAO-uitkeringen, zoals aangenomen bij de bezuinigingsnola, bij de
kinderbijslagregeling betrekken.
Deze laatste voorstellen zullen nog wel enige weken op zich laten wachten. Ook
moet minister Boersma nog voorstellen indienen om niet-kostwinners minder werk
loosheidsuitkering te geven.
DEN HAAG Er bestaat een grote kans dat de nieuw voorgestelde kinderbij
slagregeling niet op 1 januari 1977, doch op 1 januari 1978 zal ingaan. De vaste Ka
mercommissie voor Sociale Zaken heeft het kabinet verweten te laat te zijn met de
veel bewolking en voornamelijk
in de kustgebieden een bui. Plaat
selijk mist en weinig wind. Mini
mum temperaturen omstreeks 3,
maxima ongeveer 8 graden.
WIJK AAN ZEE. Het voormalige
pension „Westerduin” wordt ingericht als
opvangcentrum voor Chileense vluchte
lingen. Donderdagmiddag arriveert op
Schiphol een groep van 34 mensen uit
Argentinië, die wordt ondergebracht in
Westerduin.
Gezag heeft met liefde te maken,
anders is het geen gezag maar
macht.
Plaatselijk nieuws
5, 6, 7, 9, 11, 13
de reusachtige bloemen, was een bedrag
van 6000 gulden, uitgeloofd door de
organistoren van de super-zonnebloem-
wedstrijd. Het is de tweede keer dat de
heer Kelland deze onderscheiding kreeg.
Het ministerie van CRM, dat in Ne
derland voor de materiële noden van de
vluchtelingen zorgt, heeft met de eige
naar van Westerduin, de heer Gouwen-
berg uit Haarlem, een contract afgeslo
ten over de opvang van de vluchtelin
gen.
In Westerduin zullen donderdag in
totaal 54 vluchtelingen worden onderge
bracht Naast de 34 mensen uit Argenti
nië komen ook 20 mensen uit Amster
dam naar Wijk aan Zee, die eerder dit
jaar in Nederland arriveerden.
(zie ook pagina 9).
Het is volgens de PPR-leider mogelijk
da. ei tijaens deze behandeling een
nieuw vertrouwen groeit tussen de pro-
gressieven en de confessionelen.
(Zie ook pag. 2)
Binnen- en buitenland
2, 3, 4, 15
De 67-jarige Frank Kelland uit de
Engelse plaats Exeter, heeft het wereld
record zonnebloemen kweken gewon
nen. De planten bereikten een hoogte
van ruim 7 meter. De prijs voor al zijn
rnheite bi-i bet mesten en beeneten van
Toen vandaag de resultaten van 94
percent van de kiesdistricten bekend
was, had Carter 37.999.028 stemmen
verworven, oftewel 51 percent. Ford
had 36.141.743 stemmen, geljjk aan 48
percent. Carter had in 23 staten ge
wonnen met in totaal 272 kiesmannen
terwijl hij de leiding had in twee
staten met tesamen 70 kiesmannen.
Ford had toen in 24 staten gewonnen,
hetgeen hem 189 kiesmannen ople
verde. Hij had de leiding in vier
staten met te zamen 39 kiesmannen.
De CDA-fracties willen alleen over de
kinderbijslagregeling praten als ook de
plannen voor de wao-uitkering en kost
winners op tafel liggen. Uitstel van de
voorgestelde kinderbijslagregeling met
een jaar zal de schatkist 270 miljoen
kosten. De commissie meent dat deze
strop geheel voor rekening van het kabi-
waren de
naar
ze,
A J xxl y Zaterdag 6 november van 1'4 tot 22 uur.
ZM Bl B BB *1^ Zondag 7 november van 11 tot 18 uur.
J IJTreslong-Hallen te Hillegom
net moet komen, omdat men te laat met
de voorstellen bij de Tweede Kamer is
gekomen. In de commissievergadering
zei minister Boersma van Sociale Zaken
te vrezen dat de plannen inderdaad een
jaar ’vertraging zullen oplopen als in
december geen beslissing wordt geno
men.
Carters moeder twijfelde nooit „Jim-
won! staat op haar bloes, „Jimmy
heeft gewonnen”.
IJMUIDEN. De rijkspolitie te wa
ter heeft vannacht in de haven van
IJmuiden beslag gelegd op het Zweedse
motorzeiljacht „Peona”, dat ongeveer
een wee.k geleden uit de haven van
Stockholm was verdwenen. De drie op
varenden van het jacht, de 57-jarige B.
J., de 35-jarige K. M. S. en het 21-jarige
meisje G. E., allen uit Stockholm, zijn
aangehouden. Zij hebben inmiddels be
kend het jacht, dat ongeveer 1 miljoen
gulden gekost heeft en 20 meter lang is,
te hebben gestolen.
Volgens hun verklaringen
Zweden van plan met het jacht
Cherbourg te varen, maar moesten
door slecht weer gedwongen, de haven
van IJmuiden binnenlopen.
De dieven hadden nog niets veranderd
aan het jacht, dat via Interpol als gesto
len gesignaleerd stond. Het schip is ei
gendom van een directeur van een ma
chinefabriek in SJnelrhrdm
(Van onze parlementsredactie'
DEN HAAG. Als het CDA bereid is
tot afspraken vooraf over een nieuw
kabinetsprogram, dan hoeven PvdA en
PPR bij de volgende verkiezingen niet
de grootste combinatie te worden om
aan een nieuwe regering deel te nemen.
Dat vindt PPR-fractieleider Bas de Gaay
Fortman. „Dat is geen fop-uitnodiging,
maar een serieus gemeende invitatie, die
onder andere door mevr. Van den Heu
vel (voorzitter PvdA, red.) is bevestigd”,
aldus de PPR-leider.
De Gaay Fortman ziel maar een mo
gelijkheid om het geharrewar en de
verwijten over en weer, te doorbreken.
,,De vraag of de meerderheidsvoorwaar-
de gesteld moet worden, zou opnieuw
dooi de congressen bekeken moeten
worden als duidelijk is hoe de samen
werking in het kabinet-Den Uyl ten
slotte is verlopen. Dat betekent dat de
parlementaire behandeling wordt afge
wacht van de begroting en de wetsont-
weipen op de grondpolitiek, en onderne-
migsraden, de vermogensaanwasdeling
en de investeringsregeling”, aldus de
Gaay Fortman.
■S-
kelijk kandidaat” in doorsnee niet meer
dan 1 of 2 percent van de stemmen.
Zonder zijn aanwezigheid, die uitsluitend
ten doel had te demonstreren dat het
tweepartijensysteem niet deugt en een
belangrijk blok opinie verwaarloost, zou
Carter al veel eerder hebben kunnen
beginnen aan zijn triomfantelijke toe
spraak tot de aanhang, die het in zijn
hoofdkwartier te Atlanta zo lang had'
uitgehouden.
Tot het allerlaatste
Ford ging zelfs zo ver, de stemmachi
nes in New York te laten verzegelen,
omdat aanhangers hem hadden meege-
deeld dat er wellicht enige pclitieke
knoeierij was verricht om Carter (met
een veel kleiner verschil dan verwacht)
daar te doen winnen. Het Witte Huis
wist dit bovendien met een gerechtelijk
bevel te laten bekrachtigen. Het gerech
telijk beslag kan tot gevolg hebben dat
de uitslag van de staat New York pas
officieel telt nadat een hertelling van de
stemmen heeft plaatsgevonden. New
York heeft 41 kiesmannen.
(Zie verder pag. 4)
Weersverwachting van
KNMI tot donderdagavond:
De nieuwe president van de Verenigde
Staten, die in januari 1977 in functie
komt, zal een democraat zijn. De Repu
blikeinse Partij heeft de race naar het
Witte Huis verloren en de tekortschie
tende candidaat Ford sleept in zijn val
een geheel netwerk van functionarissen
mee. Jimmy Carter, met kramp in de
kaken, kan alvast beginnen met de ern
stige zaken die voor hem nu aan de orde
zijn: het formuleren van zijn program
ma, het kiezen van de persoonlijkheden
die zijn kabinet zullen vormen en het
samenstellen van het team dat hem
terzijde zal mekten staan in het Witte
Huis.
De val van Ford betekent ook het
verdwijnen van minister Kissinger. Voor
de internationale politiek betekent het
aftreden van Kissinger meer dan het feit
dat Ford niet meer aan de teugels zit.
De vliegende onderhandelaar, scheids
rechter, politie-agent, handelsreiziger in
Amerikaanse belangen, kortom, Henry
Kissinger, is moeilijk weg te denken van
het toneel der internationale verwikke
lingen, maar de wereld zal er toch aan
moeten wennen.
Men kan filosoferen over de dieperlig
gende oorzaken van Fords nederlaag na
een verkiezingscampagne die uitermate
geslaagd leek. Waarschijnlijk heeft het
spookbeeld Nixon, de kwalijke herinne
ring aan de man die Ford op de troon
hielp, hem nu toch nog parten gespeeld.
De gemiddelde Amerikaan is niet in
belangrijke mate in de politiek geïnte
resseerd. De details van partijprogram
ma’s en de politieke verwachtingen die
van partijen of personen uitgaan raken
hem niet of nauwelijks. Hij is echter,
onder invloed van een propagandacultus
die nergens ter wereld tot zulke indrin
gende methoden is ontwikkeld als in de
V.S., een emotioneel mens met een
zwakke aanleg tot een persoonlijk en
onafhankelijk oordeel. Zonder te genera
liseren kan men stellen dat de ontvan
kelijkheid van de Amerikaan een weten
schappelijk gevormd produkt is, waarin
een grote plaats is ingeruimd voor voor
oordelen, conventies, massapsychose en
impulsiviteit
Jimmy Carter, of liever' de Democrati
sche Partij heeft de zege van gisteren te
danken aan de Amerikaanse binnenland
se verwikkelingen van de laatste jaren,
aan de duistere Nixonperiode, aan de
emotioneel in het volkverwekte dorst
naar verandering, vernieuwing, verbete
ring, herstel, zuivering. Als Carter met
zijn reclameraad daar slecht op had
ingespeeld, zou Ford een betere kans
hebben gehad. Maar de propaganda van
de Democratische candidaat was vak
werk. De vraag hoe bij zich als presi
dent zal weren tegenover de enorme
problemen van binnenlandse en buiten
landse allure blijft geheel open. Zijn
programma is vaag, of eigenlijk nog
onbekend. Geen enkele machthebber
heeft zich ooit aan de beloften gehouden
die hij af legde tijdens zijn opmars naar
de macht. De Amerikanen zijn daarop
geoefend. Reclame geeft altijd minder
dan zij belooft.
Carter is een verpakte reclameaanbie
ding. Het uitpakken komt volgende ja
ren.
Huis de boodschap
komen dat het althans rekenkundig nog
mogelijk was voor Ford om te winnen,
hoewel 'de benauwde marge waarmee hij
zijn thuisland Michigan wist binnen te
halen al een duidelijke aanwijzing was
voor de enorme invloed van de vakbe
weging op de uitslag.
Een bierbrouwer, een hande
laar in bouwmaterialen, een ver
zekeringsagent en nog enige an
dere inwoners van het Zuidlim-
burgse plaatsje Wylre vragen
zich af waaraan ze een anonieme
brief inhoudend honderd gulden
te danken hebben. Temeer daar
het briefje van honderd dat zij
gisteren ontvingen vergezeld ging
van de mededeling: „Dit geld
komt u eerlijk toe”.
Het persbureau UPI verklaarde Carter
als eerste tot winnaar (op basis van
computerprognoses), de drie grote tv-
stations wezen Carter aan nadat Missis
sippi en Hawaï voor de democratische
kandidaat hadden gekozen en hij boven
de benodigde 270 stemmen in het college
van 538 kiesmannen kwam. Voor presi
dent Ford was dit het breekpunt: na een
dramatische nacht in het Witte Huis
schakelde hij zijn tv-toestel uit en ging
naar bed. De officiële felicitaties van het
Witte Huis en het erkennen van het
verlies bij deze verkiezingen, zullen dan
ook nog geruime tijd op zich laten
wachten.
Jimmy Carter, na acht jaar republi
keins bewind de nieuwe president voor
de democraten, dankt zijn zege aan een
solide overmacht in het Zuiden, aan de
blanke protestantse stemmers en aan de
enorme inspanning van de vakbonden,
die hem in de aanvankelijke tellingen
een ruime voorsprong gaven. Uiteinde
lijk bleef hij echter urenlang op luttele
stemmen afstand van de 270 die in het
kiescollege nodig zijn, steken.
De onverwacht grote opkomst heeft
voor Carter een belangrijk deel van
Eugene McCarthy’s invloed ongedaan
gemaakt. McCarthy kreeg als „onafhan-
De Provinciale Zeeuwse Ener
gie Maatschappij (PZEM) heeft
een oude Duitse stoomlocomotief
gekocht van de Bundesbahn, die
dienst gaat doen als leverancier
van hulpstroom in het geval de
elektriciteitscentrale Vlissingen
na produktieloze perioden weer
snel moet kunnen opstarten. De
locomotief, die uit 1939 dateert,
zal de komende jaren heel wat
keren in actie moeten komen,
omdat men de centrale in Vlis
singen in de weekeinden wil stil
leggen. Dit uit kosten- en ener
giebesparend oogpunt. De PZEM
meent met de oude locomotief
een goede en goedkope oplossing
te hebben gevonden voor de
noodstroomvoorziening.
Kantoor: LangeNieuwstraat 427, IJmuiden’
Postgiro273107, Postbus 18, IJmuiden
Tel. redactie: 15389, na kantoortijd 10709
Tel. adm. en adv. Tel. 15437 en 16450
Klachten bezorging: 18.30-19 uur en op
zaterdagen van 17.30-18 uur: Tel. 10519
voor Santpoort: 32 43 41.
vanuit het Witte
