1
Mooie enscenering in sprookjesopera van Dvorak
Hollands glaswerk op
veiling bij Wynne’s
)15
Kips'
specialiteiten
Hyper-realisme: de echo van de schok
Bigband Cees Smal op
tweede jazzfestival
Geloogd
Massief
Eiken
I
KROMMENIE^
Meubelfabriek
Oisterwijk
I
BRIT VESTIGDE ZICH IN AMSTERDAM
Actrice Linda
Watkins overleden
I
Dirigent Dean Dixon
in Zug overleden
Zaterdagmiddag biedt continu muziek
Of s
17
1976
tie)
A
J
L
I
iieMaii
SCHEVENINGEN. De opera
Rusalka van Antonin Dvorak, die
gisteravond in het Circustheater
in première ging, is geen opwirf-
dende aangelegenheid. Het is een
echt sprookje en je moet er de tijd
voor nemen. Dvorak haast zich
niet, want hij is een goede vertel
ler en hij weet dat een kort
sprookje niet het ware is. Aan
vankelijk dacht ik dit is niet op
te brengen, daar kan ik niet de
Ton van Os
Mitja Rojc
de Meubelmakers uit het zuiden
des lands
VRIJDAG 5 NOVEMBER
,,de Kipsstick"
hele avond naar kijken. De
muziek is mooi het decor is
beeldig, maar er gebeurt niets en
bovendien is er geen woord van te
verstaan omdat er in het Tsje
chisch gezongen wordt. Toch
ongemerkt begon het gebeuren
mij te boeien en voor ik het wist
zat ik gefascineerd te luisteren.
5.749,1
U wilt de beste vloerbedekking. Allicht.
Makkelijk in onderhoud. Komfortabel
.en sterk. In veel mooie dessins.
Vloerbedekking die z'n geld waard is.
Die zekerheid hebt u met Krommenie
Novilon. Hoe weet u, dat 11 geen namaak
kri jgt? Simpel: op échte Krommenie
1 Novilon staat de naam „Novilon”
gedrukt. De enige vloerbedekking met
het GOUDEN Keurmerk van de Ned.
Ver. van Huisvrouwen.
tg) Novilon is goud waard, Toch betaalt
u er geen goud voor.
8
(ADV
Teresa Stratas ideale Rusalka
Rusalka is een nimf en nimfen hebbep
J. H. MOOLENIJZER
(foto Jaap Pieper).
„Isolate”, drie stakkers van aangekleed plastic door Malcolm Poynter.
blokje kaas
olijfje
schijf kips
leverworst
uitje
augurksclujpe
schijf kips
leverworst
iets tragisch. Zij leeft in een groot meer en
zij verlangt er naar een mens te zijn. Zij
wil liefhebben zoals mensen liefhebben,
maar dat kan zij niet want zij heeft geen
ziel. Als de prins, verschijnt en haar zijn
liefde verklaart, volgt Rusalka hem naar
zijn paleis en wij denken dat hij haar
gelukkig zal maken. De liefde van de prins
bekoelt omdat Rusalka niet kan spreken
in de mensenwereld is zij stom. De heks
zegt haar dat zij de prins moet doden om
weer in het meer te kunnen terugkeren.
Dat weigert Rusalka, wanti haar liefde
voor de prins is nog niet geweken. Zij wil
afscheid van hem nemen met een laatste
kus, maar dat is voor de prins de kus des
doods.
Dvorak heeft altijd een opéra willen
schrijven zoals Verdi dat kon, maar dat
heeft hij nooit gehaald. Toch heeft hij de
Tsjechen met Rusalka een opera geschon
ken waar zij echt van houden en die niet
weg te denken is uit het repertoire van de
Nationale Opera in Praag.
De voorstelling die wij gisteravond
zagen is tot stand gekomen in samenwer
king met Praag en werd gedirigeerd door
Bohumil Gregor, die zo langzamerhand
een vaste gast is bij de Nederlandse Ope
rastichting. Wat de regie (Vaclav Kaslik),
het decor (Josef Svoboda) en de costuums
(Jarmiïa Konecna) betreft, is men niet
afgeweken van de ontwerpen voor het
Holland Festival van 1963. Daar was ook
IN GALERIE-T, Keizersgracht 97,
exposeert t.e.m. 28 november Ton van
Os zijn visie op flatgebouwen en ande-
In 1944 richtte hij het Amerikaanse
Jeugdorkest op. In 1949 kwam hij naar
Europa. Van 1953 tot 1960 leidde hij in
Zweden het Symfonie-orkest van Goten-
burg. Van 1961 tot 1975 dirigeerde hij in
Frankfort het Hessische Radio-orkest.
Onder de films waarin zij is opgetreden
zijn Sob sister, Good sport, Charlie chan’s
chance en The gay bandit.
In grafisch werk, waarin Van Os
overgangen tussen wit en zwart toe
laat, is het drama uiteraard méér voel
baar Dan gaat het soms om onleefbare
interieurs, die alleen maar denkbaar
zijn in gevangenissen en ziekenhuizen
of andere inrichtingen waarin de mens
pleegt te worden „geïnstitutionali
seerd” Niet prettig om aan te zien, wel
heel knap gerealiseerd met een mini
mum aan middelen.
MITJA ROJC t.e.m. 21 november in
Galerie Hamer, Leliegracht 38. Hij is
een van de vele Joegoslavische „naïe-
ven”. Zoveel zijn het er, die nu in het
voetspoor van de Generaties en de
SANTA MONICA, Californië (AFP).
De Amerikaanse comediënne Linda
Watkins is op 66-jarige leeftijd in een
ziekenhuis in Santé Monica in Californië
overleden.
eerste kwaliteit eikehout goed uit
gewerkt in eigen droogkamers ge
loogd volgens oud recept eigen
originele modellen 12 jaar garantie
ongekende service iratis thuisbe
zorgd door geheel Nederland
en meer mogelijkheden pare,
cervelaat, kookworst enz
b
re architectuur. Het is volslagen isole
ment dat spreekt uit enorme flatwan-
den die het gehele grote doek vullen in
olieverf, grijs en wit en dan netjes
langs een liniaal gepenseeld. Als je niet
wist dat er mensen in flats wonen zou
je deze doeken aanzien voor abstracte
mathematische opgaven. Het feit, dat
je wel weet waar het om gaat doet deze
koelheid omslaan in engagement. De
mens is bij Van Os uit het schilderij
gebannen, maar die afwezigheid
bepaalt toch de spanning en dus de
gevoelswaarde.
druif
schijf kips'
leverworst
Er is ook ander werk, plastieken in
fiberglas en dergelijke, net-echt-
Madame-Tussaud. Het is van Malcolm
Poynter, die drie griezelig echte man
nen in pyama’s op stoelen plaatst in
een toestand die het midden houdt
tussen trance en volslagen waanzin.
Het is heel knap, maar niet om aan te
zien, behalve in een daartoe gespeciali
seerd museum. Bepaald geen kerst-
groepje dus.
Ik heb er een paar genoemd. Het is
heel boeiend, ook omdat er meer poëti
sche figuren tussen te vinden zijn.
Onder ander de enige Nederlandse
exposante, Saskia de Boer. Zij maakt
levensechte plastic-plastieken (aange
kleed met stoffen), ontleend aan de
schilderijen van Johannes Vermeer,
zoals het „Meisje met de blauwe hoofd-
dbek” uit het Mauritshuis. Het wérkt
heel goed, zo’n „pop”, als parafrase op
een echt kunstwerk.
Dan is er ook nog (tussen al die
verder ongenoemden) Ludmil Siskow,
werkende in een pointillestijl, waar
mee hij geheel los komt van de anderen
in bijvoorbeeld „Beauty and the
Beast” (een oeroud thema), waarin hij
een vrouwelijk naakt op een toch poëti
sche wijze confronteert met een gorilla
achter de tralies-bedspijlen. Overigens
is er zoveel te zien in zeven vertrekken,
dat het verder buiten deze opsomming
moet vallen.
Teresa Stratas in de titelrol in Dvorak’s
Rusalka.
Volgens Wynne is het voordeel van klei
ne, kort op elkaar gehouden veilingen
voor de inbrenger zowel als voor de koper
zeer groot. De inbrenger kan zijn financië
le transacties snel afwikkelen, de koper
staat vaker 'n attractieve veiling te wach
ten. Dat staat ook komende maandag
avond (aanvang 19.30 uur) te gebeuren
want de derde veiling bij Wynne bevat
verf kwaliteit. En dat is meteen ook het
streven van John Wynne die zelf veel
vakkennis opdeed toen hij enkele jaren
geleden een zaak in 17e- en 18e-eeuwse
eiken meubelen uit Engeland in de Wete
ringstraat dreef.
Onder de hamer komen deze avond (die
de enige zal zijn, die in december zal over
twee dagen verdeeld zijn) veel en goed
Hollands glaswerk met als onbetwist
hoogtepunt een 17e-eeuws glas in Vene-
tiaanse stijl. Onder de schilderijen bevin
den zich twee knappe marines, van J. K.
Rietschoof (een schilder die in de tweede
helft van de Gouden Eeuw leefde en dit
werk monogrammeerde) en een C. C.
Kannemans die ooit door Pieter Scheen in
Den Haag aangeboden is. Hetgeen wijst
op het gegeven dat we hier met een 19e-
eeuwse schilder hebben te maken, in dit
geval uit de Romantische School. Wat dan
nog verder ter veiling komt zijn hoofdza-
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. Na twee min of meer „verkenningen” die zeer naar behoren
verliepen, begint de Britse maar in Amsterdam gevestigde veilinghouder John Wynne
komende maandagavond aan zijn eerste winterseizoen. Anders dan zijn concurrenten
Paul Brandt, Christie’s en Sotheby die net als hij oude kunst en antiek doen, is Wynne
van plan om zijn veilingen kort en overzichtelijk en liefst een keer per maand of tien
keer per jaar te houden. Het pand in de Nieuwe Spiegelstraat 38, midden in het
antiekcentrum van Amsterdam en palend aan de antiekmarkt die eveneens door
Wynne werd opgezet, leent zich daartoe uitstekend.
een vier- tot zesduizend gulden voor, de
vele uren* die erin zijn gestoken zijn dan
ook duidelijk zichtbaar. Een brede collec
tie klokjes, wapens en keramiek zal onge
twijfeld haar weg naar de koper vinden.
Een rijk gedetailleerd model van een stoommachine \iit het begin van deze eeuw,
geschilderd in de kleuren rood, groen en zwart en nog uitstekend functionerend komt
maandagavond bij Wynne’s in Amsterdam onder de hamer.
bigband van Cees Smal samen met de Dutch Swing College Band in de grote zaal vm
het Concertgebouw.
Net als vorig jaar zijn het nu weer louter
Nederlandse jazzmusici die aan het festi
val deelnemen. Maar daarmee houdt de
overeenkomst met het eerste festival ook
op. Was er vorig jaar 12 uur ononderbro
ken muziek te beluisteren op een en
dezelfde plaats (namelijk het Concertge
bouw), dit jaar zijn er veel meer uren
uitgetrokken.
Wat de programmering betreft werd
rekening gehouden met het feit dat de
zaterdagavond zichzelf in financiële zin
moest kunnen bedruipen. Dit in tegenstel
ling tot de rest van het programma waar
voor de gemeente een subsidie verstrekt.
Deze regeling heeft grote consequenties
voor wat betreft de samenstelling van het
programma dat op commerciële basis
geschoeid moest zijn. Nu- kan van Cees
Smal en de zijnen een grote mate van
betrokkenheid verwacht worden, maar
het peil waarop de DSC de laatste jaren is
gekomen staat in geen verhouding meer
met dat van zo’n tien of meer jaar geleden.
De band maakt duidelijk een uitgebluste
indruk die door Peter Schilperoort ook
niet meer gecamoufleerd kan worden. De
laatste concerten die de DSC in onze
omgeving heeft gegeven, wezen duidelijk
op artistieke bloedarmoede.
In de bigband van de oud-Haarlemse
zogeheten school van Hlebine hun ach-
terglasschilderingen maken, dat dit
type schilderijen een belangrijk uitvoe
rartikel is geworden. Het is een trend,
die wortelt in de volkskunst, maar die
met werkelijke naïviteit niets meer te
maken heeft, met primitiviteit even
min. Het is eerder een kunststijl gewor
den, die van een zeer groot raffinement
in het gebruik van de middelen getuigt,
een zeer weloverwogen quasi-
landelijke vormgeving en uitgekiend
fel kleurgebruik. De schilderingen lij
ken daardoor op een soort alledags-
kerstkaarten, met meestal het boeren
leven tot onderwerp. Er zit ook een
stuk middeleeuwen in, een soort neo-
breughelianisme.
Er wordt bij Wynne geveild op de condi
tie van tien percent te betalen door de
inbrenger („een alleszins redelijk percen
tage”) en 16 percent door de koper Men
kan de collecties zaterdag en zondag van
10-16 uur en maandag van 10-14 uur
bezichtigen.
geen enkele reden voor, want het was en is
nog steeds een enscenering van hoog
gehalte.
De enige fout die men gemaakt heeft is,
dat ook de prins uit 1963 dezelfde is geble
ven. Een prins in een sprookje moet een
jonge prins zijn en dat is Ivo Zidek niet
meer. Zijn figuur is te zwaar geworden en
zijn stem te „licht”.
Terea Stratas daarentegen is een ideale
Rusalka een prachtige stem, technisch
onberispelijk en een figuurtje waar alle
waternimfen jaloers op kunnen zijn. Het
zelfde geldt voor Gwendolyn Killebrew,
maar wat haar figuur betreft in de omge
keerde zin des woords, want eën echtere
heks heb ik zelden op de planken gezien.
Daarbij weet zij ook nog als vorstin haar
houding te bepalen. Zij is zonder meer een
begaafde actrice met een warm getim-
breerde mezzo-sopraan. Willard White
jaagt als waterman iedereen de stuipen op
het lijf met zijn machtige stem en met zijn
verschijning. De drie bosnimfen Ans
Philippo, Roberta Alexander en Marianne
Dieleman, zingen zo puur en bewegen zich
zo sierlijk dat je pr niet genoeg van kon
krijgen. Bij de kleine rollen is Angela
Bello een opvallende, dwaze keukenjon
gen en Fons van Zijl een knoestige jager.
Het Omroeporkest zorgt voor een volgza
me begeleiding.
n
Dixon was de eerste Amerikaanse
neger die het Newyorkse Filharmonische
orkest en het NBC Symfonie-orkest diri
geerde.
musicus Cees Smal zitten tal van promi
nente blazers. Zo bestaat de saxsectie uit
Herman Schoonderwaldt, Ferdinand
Povel, Ruud Brink, Harry Verbeke en
Fred Leeflang. De trombones worden
ondermeer bediend door Bart en Eric van
Lier en in de ritmesectie zien we op ba*
Koos Serierse en drummer Peter Ypma
terwijl Henk Westrus het pianogedeette
voor zijn rekening neemt (dit in tegenstel
ling tot Robbie Franken zoals elders ver
hield is). Dit optreden begint om 20.15 uur.
Daaraan vooraf gaat een soort „open
huis” van de jazz. In de middaguren zal
namelijk in drie zalen van het Concertge
bouw continu gemusiceerd worden.
Als wethouder T. van der Water va»
culturele zaken het festival om 14 uur
geopend heeft, begint in de grote zaal van
het Concertgebouw een optreden van de
bigband van de muziekschool uit Rotter
dam, even later gevolgd door het trio
Arnold Klos in de Tuinzaal en het kwartet
Fred Leeflang in de bovenzaal. Dit ensem
ble ziet er als volgt uit: behalve Leeflang
die tenorsax speelt Rob van den Broek,
elektrische piano; Roger Cooke, bas en
Max Bolleman, slagwerk.
Het schemaatje van de grote zaal bevat
voorts een concert van de Caledonians
(15.20-16.25 uur) en de bigband Loenen
aan de Vecht (16.45-18 uur). In de Tuinzaal
begint Ruud Jansen om 15.15 uur op zqn
Yamaha-GX 42 orgel met Guus van der
Zande, slagwerk. De Oldtimers Jazz Band
speelt hierna tot half zes.
Het Martin Haak Latinkwartet is in de
bovenzaal te beluisteren van 15.25-1&S
uur en vervolgens de Friends of Jazz bot
kwart voor zes. De programmering ia
zodanig opgesteld dat op deze middag op
elk moment naar jazz kan worden geluis
terd.
Als opmaak voor het festival zullen jan
café de Jazzcorner (Spaarne 104 in Haar
lem) en de Haarlemse Jazz Club (Groot
Heiligland 37) op vrijdagavond vanaf
ongeveer 22 uur open huis houden. In de
Jazzcorner speelt een kwintet met Cees
Smal, Harry Verbeke, Henk Westrus.
Louis de Lussanet en Koos Serierse, in de
HJC treedt de Rotterdamse bopgroep
Jazz-eker op.
Met uitzondering van het concert op
zaterdagavond, waarvoor een tientje toe
gang wordt gevraagd (kinderen en CJP
half geld), is de entree van alle andere
evenementen geheel gratis, ook die in de
Jazzcorner en de Haarlemse Jazz Club.
Behalve vele anderen valt Mitja Rojc
dus ook onder deze omschrijving. Hij
is pas 26 jaar, studeerde voor architect
en econoom en ging schilderen nadat
hij Josip Generalic had ontmoet. Het
lukte best en daarna volgde vanaf 1970
een serie tentoonstellingen in heel
Europa. Zijn werk is heel knap, bijzon
der aardig om te zien, ook al is het hoog
opgevoerde koopwaar. Voor de lief
hebbers: hij heeft in ons land voor deze
tentoonstelling ook Nederlandse
onderwerpen gekozen, zoals de houten
huizen in de Zaanse Schans.
(ADVERTENTIE)
Linda Watkins werd geboren in Boston
en debuteerde in 1926. Op Broadway
speelde zij rollen in o.a. Hedda Gabler,
The lady from the sea, The ivory door,
Sweet stranger, Penny wise en They shall
not die.
unt di
5. Het gt
de woo
prachtii
in keuk
ierkt na
inborn
:blad
i dubba
i oven
I openi
ir, waar
n in to
te gew
leureni
te Kijke
Il Expositie in toonzaal Beverwijk,
L) Parallelweg 100 (Industrieterrein), tel.
I 02510-26923. Ma t/m za 9-18 uur
1=^
ZUG/ZWITSERLAND (UPI). De
Amerikaanse dirigent Dean Dixon is don
derdag in zijn woning in Zug, Zwitser
land, aan een hersenbloeding overleden.
Hij is 61 jaar geworden.
1
ALS EEN SCHILDERIJ of beeld
bepaald móet schokken, doch daarin
niettemin faalt, is het of wordt
getracht een open deur open te schop
pen. En dan ga je naar andere dingen
zoeken, die je daarbuiten boeien. Zo
ongeveer verging tfet me in Galerie
Kamp, Rokin 154 in Amsterdam, waar
in samenwerking met de Londense
Nicholas Treadwell Gallery een grote
expositie is ingericht van Engelse
zogeheten hyper- of fotorealisten, die
merendeels op de erotische toer zijn of
op andere wijze via „openhartigheid”
trachten te shockeren. Een boeiende
expositie, dat wel, maar niet om de
redenen die zich aan de kijker opdrin
gen, want die redenen zijn al lang en
breed gedateerd. In de jaren zestig had
het een klap gegeven en in een groot
deel vein het geëxposeerde werk luiste
ren we nu alleen nog naar de echo van
die schok.
Maar nu die Engelse groep van bijna
dertig man. Stuk voor stuk bespreken
kan niet. Het behoeft ook niet, dank zij
hun gemeenschappelijke intenties. Als
ik Mike Norman noem, een hyperrea-
list met toch nog iets van een penseel
streek in acryl om het werk niet hele
maal op een kleurenfoto te laten lijken,
dan is hij een soort één-voor-allen-
figuur. Een heel knappe vakman, die
zowel de pop-art als het hyper-realisme
in de vingers heeft, met een uitstekend
ontwikkeld gevoel voor het illu
stratieve en het afficheuze. Hij zet op
grote formaten bijvoorbeeld clowns
neer in gezelschap van naakten. In
feite is het een combinatie die Strass-
burger noch Boltini zou appreciëren in
de werkelijkheid, maar binnen het
kader van het schilderij komt het niet
als onlogisch over
Paul Roberts is op eenzelfde toer met
stierenvechters en exhibitionistische
meisjes, maar dan gladder en nog meer
naar het affiche toe geschilderd Mike
Mycock toont gestorven vrouwelijk
naakt tijdens een lijkschouw dooi' de
resterende familieleden. Nigel Thorn
son schildert een burgerlijke familie in
een woonkeuken onder het opschrift:
„Deze familie heeft zojuist mensen
vlees gegeten” Zonder die kreet had
het ook een krop sla kunnen zijn
geweest, want aan de gezichten lees je
het niet af Alleen schokkend dus bui
ten de schilderkunstige expressie om
kelijk meesters van het tweede plan,
waarvoor tegenwoordig zoals bekend
weer hoge prijzen worden betaald bij
gebrek aan werkelijke topstukken. De
opbrengst van de Rietschoof wordt
geschat op ongeveer 12 mille, de Canne-
mans een, twee mille minder. Daarnaast
zijn vier Chinese gouaches ingébracht,
vroeg vorige eeuw, van een verrassende
techniek en waarschijnlijk nog zeer
betaalbaar.
De sector varia is met een aantal curieu
ze voorwerpen bijzonder goed voorzien.
Zo zijn er twee schaalmodellen, respectie
velijk van een Springboklocomotief met
tender en een gave stoommachine naar
een voorbeeld uit het begin van onze
eeuw. De verzamelaar betaalt hier gauw
Wilt u goud
op de grond?
(Van onze kunstredactie)
HAARLEM. In het weekeinde van vrijdag 12 en zaterdag 13 november zal ia
verschillende zalen in de Bavostad het tweede Haarlemse Jazzfestival worde»
gehouden met als te verwachten hoogtepunt het optreden van een „Haarlemse"
(ADVERTENTIE)
1
