ina
r
,De mensen hadden
gewoon behoefte
aan nette groep’
door
Dirk
Kuin
.1
w
I I
Ut
r
J
Een regenachtige middag in een keurige ambassadewijk in
Stockholm. Baldergatan, een statige straat waar alleen een zwaar
bewapende, ijsberende militaire wacht de absolute rust verstoort.
Nummer 1, een keurig herenhuis. Geen ambassade, aan de
bordjes te zien eerder een handelsonderneming. AB, staat er. Geen
gezellig huis. Een hoge, lichtgrijze gevel en de ramen op de begane
grond achter tralies. Geen enkele vluchtige voorbijganger zou ooit
vermoeden dat achter de muren van dit uiterlijk zo koele pand het
razend kloppend hart schuil gaat van de groep die qua wereldfaam
en hit-acceleratievermogen de voetsporen van de Beatles dicht
nadert. De Beatles zijn in ruste; deze formatie is springlevend:
ABBA.
Nationale Hitparade
Michel Fugain
Liberaal
Een dure grap (1)
-
Een dure grap (2)
Rocking Billy
Doorbraakhit
-
je Baart,
«a
Hans van Hamert
grootte
id, hoe
moeten
nemeer
det zien
nde zee.
iwbaar.
a, wan-
ap gere
cht van
vriend,
ns pech
Wij zoe-
om een
am niet
aezigge-
tnliepen
chip dat
daar in
ad eerst
zoeken
iteen te
Het is
t IJssel-
ig moei-
dat nog
Manager Stig Anderson. Van schoolbord naar
platenmaatschappij, composities en geldbe
legger
omdat de titel van de plaat suggereert
dat er veel materiaal uit de vier gelijk
namige NOS-programma’s („Een dure
grap” van Jef Rademakers en Berend
Boudewijn) zou zijn gebruikt. Dat was
niet het geval: er kwamen slechts twee
liedjes uit dit programma op voor. De
producent van de plaat, Hans van
Hemert, heeft inmiddels toegegeven
dat hij er niet aan gedacht heeft op
tijd toestemming van de NCRV te vra
gen voor het gebruik van de herken-
ningswijsjes.
V.l.n.r.: Bjorn Ullvaeus, Agnetha Faltskog,
Benny Andersson en Anni-Fred Lyngstad.
drie nieuwkomers zijn op de latste drie
plaatsen. Here comes the weekend van
Dave Edmunds op 28, The killing of
Georgie van de voetballende popster
Rod Steward ingenomen met Since I
met you. Zeer opvallende stijger in- de
Hitparade is Rick Dees and his cast of
Idiots, die van 20 naar 10 steeg en
daarmee zichzelf tot kanshebber voor
een eerste plaats heeft aangekondigd.
De Disco Duck in opmars dus. Tavares
met het nummer Heaven must be mis
sing an angel blijft één, BZN, dat zijn
tweede lustrum viert, blijft de tweede
plaats bezetten met Mon amour en ook
nummer drie bleef ongewijzigd: Bon
nie M met Daddy Cool.
Nieuw in de Pauze-Plus een weke
lijks overzicht met de opmerkelijkste
feiten uit de Nationale Hitparade. Zo
kunnen we deze week melden dat er
lor veel
noeilïjk
bespa-
n nuch-
r zorgen
•oord is,
i komen
„uurpij-
in Lem-
ndeloo-
»t bevel
s”. „Dit
geweest
vas dat
zeggen
rt is die
meeste
et name
t vaak.
jw vast,
a en'dat
tenwind
aar dan
aal heel
bewoon
i je van
)pvalt is
sen het
vendien
Ze gaan
■eld van
aar blijf
liet. We
had die
jk hard,
n beetje
er druk
■ens aan
>n. En ja
Door en
otten en
ek zelfs
icht nog
IZCLLLLU
De Nederlandsche Bank wilde over
de brief aan de NOS geen nadere mede
delingen doen. Een van de onderdirec
teuren van de bank, de heer Suer-
mondt, vond het „onbehoorlijk om
mededelingen te doen over privé-
correspondentie”. Hij wilde op deze
zaak geen enkel commentaar geven.
Hij verwijt de NOS het bekend maken
van de inhoud van de brief van de
Nederlandse Bank.
deden. „Maar ach, we vinden dit land
toch geweldig”, zegt Benny Ander
sson, de pianist en met Björn en Stig
het muzikale brein achter ABBA.
„De Zweedse fans zijn erg verlegen
en rustig. Wij kunnen zonder veel
moeite hier in onze woonplaats
Stockholm over straat lopen.
Taferelen zoals met de Beatles in
Engeland zijn hier ondenkbaar. Wij
mogen gelukkig een kalm gezinsle
ven hebben”. Benny woont in een flat
in Stockholm samen met de donker
harige ABBA-ster Anni-Frid („Zeg
maar Frida”) Lyngstad.
„Het is erg fijn werken met 35 men
sen, en veel gemakkelijker dan met
twee”, aldus Michel Fugain, die met
zijn groep Big Bazar ook buiten
Frankrijk veel succes heeft. Hoewel
Michel in 1972 de groep oprichtte en
nog steeds de muziek en teksten voor
de musicalachtige show schrijft, wil
hij zich niet als leider van de Big
Bazar zien. „Het waren allemaal ama
teurs toen ze bij mij kwamen, en ieder
kan precies hetzelfde deel van het suc
ces opeisen. Er is in de groep geen ster
en niemand die denkt dat hij belang-
rijker is dan de ander. Onze inkomsten
worden gelijkelijk verdeeld. Ik krijg
geen frank meer als de man die voor de
belichting zorgt. Ieder krijgt 500 frank
(f 250) per optreden. Van de rest wor
den de onkosten betaald, en wat er dan
nog over is wordt in de show geïnves
teerd”, aldus Fugain, die aan die
instelling ook het succes van Big
Bazar wijdt.
Michel Fugain met de leden van de Big Bazar
die samen een musicalachtige show maken
al enkele duizenden hoezen gedrukt en
ook het salaris van de producer is
weggegooid geld, aangezien men nu
afziet van het uitbrengen van de
dubbel-schijf. De oorzaken van het
stopzetten van de produktie zijn dat
Phonogram de elpee zelf achteraf niet
zo geslaagd vindt, en dat de NCRV
geprotesteerd heeft tegen het feit dat
gebruik is gemaakt van liedjes uit
bekende NCRV-series. Onder de her-
kenningsmelodietjes bevonden zich de
tunes van Swiebertje, Barend de Beer,
Farce Majeure en De Glazen Stad. De
dubbelelpee zou bovendien bij de
kopers verwarring hebben gezaaid.
1, is de
es. Een 1
oproep
chteen
het gat
i bijeen I
hadden
den we
begin-
je buik- I
waarom
:elf een
mij dat
lan een
er echt
ingsbri-
cm wel
weinig
Hij ontmoette haar zes jaar gele
den, in de tijd dat Björn trouwde met
de (blonde) andere vrouwelijke helft
van de ABBA-groep: de 26-jarige
Agnetha Faltskog. Björn en Agnetha
en hun dochtertje hebben een riante
woning even buiten Stockholm.
„Eigenlijk hebben we een soort kan
toorbaan”, zegt Benny. „We beginnen
niet zo ontzettend vroeg als de meeste
Zweden, maar om een uur of negen
zijn we toch meestal wel in dit kan
toor. Het is razend druk. Afspraken
maken, opnamen in studio’s regelen
en natuurlijk componeren, samen
met Stig. En om een uur of vijf gaan
we weer naar huis. De meisjes komen
hier niet zo vaak. Voor hen gaat veel
tijd zitten in dans- en zanglessen.
Andere interesses? Politiek! Ik ben
erg blij met de verkiezingswinst van
de liberalen”. r
Björn: „In ruim twee jaar zijn we
eigenlijk al niet meer op tournee
geweest. Natuurlijk hebben we wel
de televisieopnamen in veel landen
dat kost ons zo’n 100 dagen in het
jaar maar dat noemen wij geen
toeren. Wij hebben de geluidsbanden
in de koffer zitten en dan wippen we
even over voor een play-back. Eind
van dit jaar moeten we er weer echt
op uit. Drie weken in Amerika, van
coast to coast”.
„Begin volgend jaar gaan we dan
door Europa en Australië trekken.
Wij beginnen eind januari in Oslo.
De Nederlandsche Bank heeft de
NOS in een brief laten weten dat zij
het betreurt dat de NOS in haar serie
rond het 25-jarig bestaan van de televi
sie „Een dure grap" de afbeelding van
bankbiljetten heeft getoond. De
Nederlandsche Bank wijst in dit geval
op het auteursrecht van bankbiljetten,
dat in haar handen is. De Nederland
sche Bank verzoekt vriendelijk of de
NOS daar voortaan rekening mee wil
houden en herinnert eraan, dat dit
verzoek ook in 1970 en in 1973 werd
gedaan.
A
„Holland! Daar moeten wij nog wat
gouden platen ophalen!” Zeker uit de
verte ziet hij er veel jonger uit dan hij
volgens de Zweedse burgerlijke
stand is. Björn Ulvaes. Klein van
stuk, gitarist, 31 jaar oud. Met zijn
pretogen blikt hij naar de muren van
de luxe kamer waarin een deel van
het interview zich afspeelt. Ongeveer
100 gouden schijven, keurig in rijen
aan de wand getimmerd. Er kan nog
meer bij, uit alle landen. Het nummer
Dancing Queen is een enorme hit in
Nederland, stond weken nummer
één.
Bijna waren ze voor Zweden verlo
ren geweest. Met manager en tekst
schrijver Stig Anderson hebben zij
serieus gepraat om het land met het
hoge belastingpeil de rug toe te
keren, zoals de filmregisseur Berg
man, autocoureur Ronnie Petterson
en de tennisser Björn Borg dat ook al
Een dure grap, hoewel niet zo duur
als de tv-serie, is voor de platenmaat
schappij Phonogram de dubbel-elpee
geworden rond het 25 jaar bestaan van
de Nederlandse beeldbuis. Phonogram
wilde een plaat uitbrengen onder de
titel „Een dure grap: 25 jaar tv-
amusement” met muzikale hoogtepun
ten uit 25 jaar tv-amusement. Er waren
Stig Anderson is een hoofdstuk
apart uit de ABBA-geschiedenis.
Voormalig leraar. Begon in 1960 met
het publiceren van muziek, combi
neerde dat met liedjesschrijven. Her
innert zich nog dat hij in ’61 naar
Nederland kwam om daar met Ria
Valk een gouden plaat op te pakken:
„zijn” Rocking Billy.
In 1964 begon hij met zijn Polar-
platenmaatschappij. Hij had geluk.
Hij kon de geliefde Hootenanny Sin
gers onder contract krijgen en de
beste Zweedse zangeres genoemd.
Nadat de vier verenigd waren,
namen zij in ’72 als eerste plaats
„People need love” op en later „Ring
Ring”, een plaat die in Amerika
zowaar een hit werd. De naam ABBA
stamt uit ’74. Tot die tijd traden zij op
onder hun vier voornamen. In ’74
wonnen zij het nationale songfestival
met hun echte doorbraakhit: Water
loo. Stig begreep dat een pakkende
naam voor de groep in Brighton het
succes alleen maar kon bespoedigen.
Hij speelde op een avond wat met de
initialen en plotseling stond ABBA
op papier.
Typerend voor zijn grondige aan
pak is, dat hij razendsnel via een
enquête in een grote Zweedse krant
het onderzoeken of die naam zou
aanslaan. Dat was het geval. ABBA
betekende zo’n grote ommezwaai in
het bestaan van zijn Polar Record
Company, dat hij deze omdoopte tot
AB.
Een half miljard mensen zagen
ABBA in Brighton het Eurovisie
songfestival winnen met „Waterloo”.
„Toen moesten we wel heel wat
afspraken maken. Wij hebben rond-
getoerd tot wij er bij neervielen”, zegt
Björn. Na „Waterloo” volgden Honey
Honey, So long, Hasta Manana, I do I
do I do I do I do, SOS, Mama Mia,
Hep-stars. Leider van de Hootenanny
Singers was een zekere Björn Ulveas,
en het muzikale brein achter de Hep-
stars in de periode ’63-’68 de popu
lairste groep in Zweden droeg de
naam van Benny Andersson. Het
duurde twee jaar voordat deze twee
met elkaar in contact kwamen en
besloten om voortaan samen het
muzikale pad op te gaan.
Het tweetal sloeg aan het compone
ren en zingen en werd een succesvol
duo. Alleen was er een gebrek aan
een achtergrondkoortje. Dat euvel
werd in 1969 verholpen. Het is niet
moeilijk te raden welke twee meisjes
via de achtergrond naar voren kwa
men. Stig Anderson wilde geen half
werk. Agnetha had een jaar tevoren
haar eerste hit gehad met „I was so in
love”. Zij was een erkend folksinger,
die op haar achtste al in revues eigen
composities over trollen ten gehore
bracht.
Frida, geboren in het topje van
Noorwegen, maar sinds haar tweede
jaar Zweedse, had intussen ook al
haar sporen en nog veel meer ver
diend. Op haar tiende trad zij voor
het eerst op het toneel op. De laatste
jaren, voordat zij Björn en Benny
ontmoette, had zij zelfs een eigen
televisieprogramma en werd zij de
Fernando, en Dancing Queen. De
eerstvolgende single zal waarschijn
lijk van hun laatste LP, Arrival, wor
den gehaald: Money Money Money,
of I’m the tiger.
Het gaat de groep voor de wind.
Stig: „Het geld begint nu binnen te
rollen. Dat duurt altijd een tijdje.
Nadat wij hadden besloten om toch
maar niet naar Zwitserland of Mona
co te verhuizen, heb ik een plan
gemaakt wat wij met het geld moes
ten doen. Het te innen en mee naar
huis te nemen, is niet verstandig. Dan
blijft er na belastingaftrek inderdaad
nauwelijks een kroon over”.
„AB is nu ook een beleggingsmaat
schappij. Huizen, landgoederen, aan
delen kopen we op. Als het wat slech
ter gaat, verkopen we die en zo heb
ben we wat achter de hand”. De
ABBA-leden krijgen van Anderson
natuurlijk ook wel een aardig zakcen
tje: een kwart miljoen Zweedse kro
nen per persoon per jaar 150.000),
maar 85 percent wordt door AB
belegd”.
Over het succes van zijn groep zegt
Stig: „We ademen de sfeer van de
happy family-life uit. Dat slaat enorm
aan. Wij zijn clean. Als wij op de
radio zijn, zeggen mum en dad: Zet
’m eens wat harder. Wij hebben fans
van twee jaar en van tachtig. De
mensen hadden gewoon behoefte aan
een nette groep na alles wat in de
afgelopen jaren hitmakend of niet
over de stage heeft gekropen”.
Op zijn door telefoontoestellen
overbevolkte bureau staan dan ook
geen gouden platen, maar slechts een
batterij familie-kiekjes van zijn gezin
en van de ABBA-leden met hun
ouders. Aan de muren van zijn werk
kamer een paar prikkelende naakten,
maar op de schoorsteen een tekenin
getje van een van zijn kinderen.
Benny: „Vooral in Zweden is
family-life ontzettend belangrijk. Je
moet nagaan, dat wij nauwelijks een
social life hebben in café’s en bars en
zo, wat jullie in Nederland en in
Engeland en in Duitsland wel heb
ben. Of de Zweedse jeugd inderdaad
zoveel vrijer en vooruitstrevender is
dan de doorsnee Westeuropese?
Vroeger misschien wel, vooral in poli
tiek opzicht. Maar de andere landen
hebben ons ingehaald. Nu is het
niveau ongeveer hetzelfde”, zegt
Björn.
Ook met het drugsprobleem van de
jeugd is het volgens hem in Zweden
de laatste jaren veel minder. „Ten
minste, dat hoop ik maar. En dat van
die porno en naaktfilms is maar een
praatje. Het is nu eenmaal het tijd
perk van vrije opvattingen over sex,
niet alleen in Zweden. Sex is zo nor
maal geworden, daar praat je niet
meer over. We just do it.
i
De formatie ABBA komt 19 novem
ber naar ons land om een optreden te
verzorgen voor de AVRO in de show
van Mies Bouwman „Een van de
acht”. Mies zal ABBA een gouden-
plaat overhandigen voor het nummer
„Dancing Queen” en voor de langspe-
lers „The best of ABBA” en „ABBA”.
De Zweedse formatie zal volgend
jaar op 4 februari een concert verzor
gen in de Jaap Eden-hal in
Amsterdam.
Midden februari is het slotconcert in
de Albert Hall in Londen. En dan nog
aansluitend een paar weken Austra
lië”.
Manager Stig Anderson wipt even
binnen om te onthullen dat er mis
schien toch een mogelijkheid is dat
Nederland alsnog in het Europese
programma wordt opgenomen. Hij
kan namelijk geen geschikte zaal in
Parijs vinden, heeft hij net die och
tend ontdekt. Hij denkt aan Amster
dam als alternatief. Als ABBA eind
maart 1977 op de thuisbasis terug
keert, volgen minstens zeven maan
den van huiselijke rust, gecombi
neerd met het dagelijkse heksenwerk
van componeren, tekstschrijven en
produceren van een nieuwe LP.
ABBA kan in Zweden nog
normaal leven
- '«v
Jj X*
