Engelse maffia of
Italian connection?
te
Wout Buitenweg,
een legende
I
r feu
AFGUNST EN BESCHULDIGINGEN OVER EN WEER
w
Hoogste Gemiddelde
Geweldige zet!
Wisselvallig?
w 7
J
F
- m
26
F
r
12
Al heeft het Grand-Prixseizoen 1976 zich dan onuitwisbaar in de historie
gebrand met de hoog oplaaiende vlammen die uit Niki Lauda's bolide sloegen,
toen deze op de Nürburgring bijna verongelukte, de toekomst van de Formule I-
racerij wordt verduisterd door verdachtmaking en woede. De zinderende climax
van een spannend seizoen, waarbij de Brit James Hunt in de schaduw van de
Fujiyama de wereldtitel behaalde, doet niets af aan de hoogoplaaiende ruzies,
waarmee de exclusieve Grand-Prixtrein door vijftien landen trok. Integendeel, het
voerde nieuwe brandstof aan. Beschuldigingen van bedrog en bedreiging vlogen
over de circuits, waar een sport bedreven werd, waarbij een fractie van een
seconde het verschil kan uitmaken tussen leven en dood. Dagbladen op het
Europese vasteland maakten melding van activiteiten van de „Engelse maffia”,
Britse dagbladen meenden het bestaan van een „Italian connection” te herken
nen. Zelfs de traditionele wellevendheid, waarmee de coureurs elkaar plegen te
bejegenen, kwam op de tocht te staan, toen Lauda zich beklaagde dat Hunt „ach
en wee” over hem riep, terwijl de gemakkelijk levende Hunt verklaarde: „Niki rijdt
alleen maar voor Niki”.
o
■fi
S3
De vlammen sloegen er
i
uit in auto
jn
raceseizoen
boven
te
is
loen
STOPPER
at de
lizen-
lanier
j kunt
bent.
weg, Beb Bakhuys en Noud van Melis.
Bakhuys scoorde 28 keer in 23 wed
strijden, Van Melis 15 keer in 13 wed
strijden, en Buitenweg 14 keer in 11
wedstrijden. Zij zijn dus de enige spe
lers die met meer dan een gemiddelde
van 1,0 op de lijst van topscorers prij
ken. Het gemiddelde van Noud van
Melis is 1,1538, het gemiddelde van
Bep Bakhuys is 1,2173 en het gemid
delde van Buitenweg is 1,2727!
icten.
van
Die wedstrijd tegen Uruguay (Wout
Buitenweg was toen 34 jaar) betekende
het einde van zijn interlandcarrière.
Het opvallende aan die carrière was,
dat hij alleen in zijn eerste en zijn
laatste wedstrijd NIET scoorde! In de
overige negen wedstrijden scoorde hij
steeds minstens 1 keer, en in totaal 14
maal! In zeker opzicht mag Wout Bui
tenweg de schotvaardigste Oranjespe-
ler aller tijden worden genoemd!
Beperken we ons tot de spelers die 10
of meer doelpunten voor het Neder
lands elftal hebben gemaakt, dan
behoort hij tot de slechts DRIE spelers
(alle drie midvoor), die méér doelpun
ten scoorden dan zij wedstrijden mee
speelden. Die drie zijn Wout Buiten-
Hoewel het seizoen voorbij is, gaat
de woordenstrijd verder en moet men
afwachten of de internationale sport-
commissie bij de vergadering over
twee maanden in Parijs erin slaagt de
hitte bij de wrijvingspunten te ver
minderen.
De prestigeslag op de racecircuits
tussen de McLaren van Hunt en Lau-
da’s vuurrode Ferrari vond herhaal
delijk voortzetting op gerechtelijk
vlak en groeide uit tot een botsing
van nationalistische sentimenten.
Ferrari, onder de paternalistische
invloed van de bejaarde Enzo Ferra
ri, trok zich tijdelijk uit de race terug
uit protest tegen de interpretatie van
het wedstrijdreglement.
Het Ferrari-team kwam terug na
tussenkomst van de Italiaanse autori
teiten, maar niet dan nadat signor
Ferrari had verklaard: „Als de evolu
tie van de racesport ertoe leidt dat
sjacheren, corruptie en afpersing de
plaats innemen van een eerlijke
krachtmeting, dan geloof ik dat er
voor mij geen plaats meer is in deze
sport”.
De huidige racesport vergt kapitale
bedragen en men schat dat er één
miljoen dollar per week nodig is om
de Grand-Prixshow gedurende zes
tien weken draaiende te houden.
Hunt heeft zojuist een nieuw con
tract met McLaren afgesloten, dat
naar alle waarschijnlijkheid een mil
joen dollar per jaar waard is, afge
zien van de advertentie- en sponsor-
betalingen. De 29-jarige Brit verdient
zoveel, dat hij zich niet kan veroorlo
ven in zijn eigen land te wonen. In
plaats daarvan is hij als belasting-
banneling uitgeweken naar Spanje.
Lauda zegt, in weerwil van de ern
stige verwondingen, die hij opliep in
de Grote Prijs van West-Duitsland, en
de teleurstelling van de verloren
wereldtitel, dat hij het volgend jaar
opnieuw achter het stuur van een
Ferrari zal zitten. Ook hij is door de
autosport in goede doen geraakt.
Een zegsman van de internationale
automobielfederatie heeft erkend dat
de voortdurende schermutselingen
het aanzien van de Formule-I-racerij
bij het publiek schaden en dat de
voornaamste taak van de vergade
ring in december zal zijn om de regle-
te gemakkelijk kon worden „weg
gezet”.
In „75 jaar KNVB" wordt gesproken
van de „wisselvallige UWer Wout
Buitenweg”, en in „Nederlandse
Sportsuccessen” schrijft ir. Ad van
Emmeries: „In de Nederlandse voor
hoede had een nieuwe ster zijn intrede
gedaan: de jonge UWer Wout Buiten
weg, die na een merkwaardige voetbal
carrière eerst in 1928 zijn laatste inter
landwedstrijd zou spelen. Toch werd
deze technisch zeer begaafde voetbal
ler, die ook wist hoe een doelpunt
moest worden gemaakt, betrekkelijk
weinig gekozen, want de keuzeman-
nen achtten zijn spel soms te weinig
doortastend”.
295,
-pers.
00,1-
i. toer
i en
580,
4017.
geo-
tenweg, want die werd rechtsbinnen
gezet en aanvalsleider werd bij wijze
van grote verrassing de Heracles-
speler Freeze. Het mocht niet baten;
Uruguay won met 2-0 en dat betekende
meteen het Olympisch einde van de
Oranje-ploeg, want er werd nog
gespeeld volgens het afval- of „knock-
out”-systeem, waardoor een nederlaag
meteen fataal was”. („Gouden Voet-
baljaren” van ir. A. van Emmenes).
Hunt hoger dan Lauda. Dit Is een beeld van de huldiging na de Grote Prijs van Nederland.
Lauda staat links, hij werd tweede, rechts Clay Regazzonl.
Wat was Wout Buitenweg nu eigen
lijk voor een speler?Mr. Ballegoyen de
Jong, voorzitter van de KNWU, heeft
hem nooit zien spelen, maar zegt:
„Voor ons schooljongens was hij een
legende!” Hans Boekman, die twee
jaar jonger is (was) dan Buitenweg,
heeft hem merkwaardigerwijs nooit
gefloten, maar noemt hem „een buiten
gewoon goede en ook faire voetballer”,
een „geraffineerde speler en een
behoorlijke vent". Het was een hele
sensatie, herinnert mr. Van Ballegoy-
en de Jong zich, toen opeens Woutje
Buitenweg van stal werd gehaald voor
die wedstrijd tegen de „Urukwezen".
Dat vond men een geweldige zet, nu
zou het gebeuren, Woutje zou het op
knappen! Maar Woutje knapte niks op,
het werd 2-0 voor de Zuidamerikanen,
en Woutje verdween voorgoed uit het
gezicht.
Een van de redenen waarom hij maar
tot elf Oranjeshirts reikte is natuur
lijk, dat de Eerste Wereldoorlog zijn
carrière dwars doorsneed. Hij speelde
mee in de laatste wedstrijd voor de
Eerste Wereldoorlog en was toen 20
jaar, en hij was 25 toen hij in de tweede
wedstrijd na de oorlog weer werd
opgesteld. Dat heeft hem theoretisch
al gauw zo’n 25 wedstrijden gescheeld,
hoewel het lang niet zeker is dat hij
ook iedere keer zou zijn opgesteld.
Want wat lees ik bijvoorbeeld in
„Karei Lotsy en het Nederlandse voet
bal” van G. Zalsman? Lotsy somt een
aantal spelers op die op de midden-
voorplaats hebben uitgeblonken: Bak
huys, Tap, Lagendaal, Wout Buiten
weg, Jaap Bulder, Pijl en Vente.
Ik citeer nu: „Wie van hen zou op
het ogenblik gekozen worden, als zij
allen in hun beste vorm beschikbaar
waren?” (het boekje werd in 1946
geschreven) „Vermoedelijk Bakhuys.
Doch er zouden ook stemmen opgaan
voor Buitenweg, naar mijn smaak een
der fijnste voorhoedespelers die het
Nederlandse voetbal heeft opgeleverd,
al moet worden erkend, dat hij voor de
middenvoorplaats wat tenger was en
nationale autosportfederatie heeft
opgehitst om vóór het begin van de
wedstrijd in Monza te controleren,
wat er in de tanks zat. „De smerige
trucs van de Italianen”, zoals dat
wordt genoemd. Aan de andere kant
geeft het Oostenrijkse dagblad
Kurier als commentaar op de beslis
sing in de Spaanse Grand Prix:
„Alles is daar mogelijk geweest van
bedrog tot aan omkoping toe. Was het
alleen maar een kwestie van stommi
teit, waardoor de hoogste autoriteiten
in de wedstrijdsport James Hunt zijn
zege in de Spaanse Grand Prix terug
gaven?”
Ondanks alle problemen ziet het er
naar uit dat de strijd het komende
seizoen feller zal zijn dan ooit met
gewijzigde constructies en een nieuw
gevormd team en de „overstap” van
enkele vooraanstaande coureurs.
McLaren heeft een nieuw model, de
M26, terwijl Wilson Fittipaldi hoge
verwachtingen heeft van de sterk
wedstrijd, thuis tegen Duitsland, 4-4.
Hij scoorde tweemaal. Ook tegen Bel
gië (4-2) maakte hij twee doelpunten,
en hij herhaalde dit in de volgende
wedstrijd tegen Denemarken in
Kopenhagen (4-3). Toen kwam er een
tijdje Eerste Wereldoorlog, de eerst
volgende interlandwedstrijd was in
1919 tegen Zweden, en Wout Buiten
weg was er niet meer bij. Theo Brock-
mann stond nu midvoor. Maar in de
return had hij Brockmann toch weer
verdrongen. Het werd 4-1 voor Zweden,
maar het enige Nederlandse doelpunt
kwam van Buitenweg. Tegen Noorwe
gen in Oslo werd met 1-1 gelijkge
speeld, en opnieuw scoorde Buitenweg
het enige doelpunt.
Geen reden tot klachten, zou je
menen, maar het zou toch tot 1925
duren (32 wedstrijden later!) voordat
hij opnieuw werd opgesteld. Hij was
toen al 31 jaar; Zwitserland won met 4-
1 maar het enige Nederlandse doel
punt kwam van, inderdaad, Wout Bui
tenweg. In de volgende wedstrijd,
tegen België, was hij er opnieuw bij,
Nederland won met 5-0, Wout Buiten
weg scoorde 3 keer! Daarna werd met
4-2 van Denemarken gewonnen (Bui
tenweg scoorde eenmaal), waarna zijn
midvoorplaats werd overgenomen
door Wim Tap, of Pijl. Maar vijf wed
strijden later was hij toch weer van de
partij, tegen Denemarken. Nederland
verloor met 4-1 maar het ene doelpunt
was van Buitenweg. Weer moest hij
lange tijd wachten, Wim Tap stond elf
wedstrijden lang midvoor. Maar toen
kwam in 1928 het Olympisch voetbal
toernooi in Amsterdam. Ik citeer nu
enkele handboeken:
„Onze nationale midvoor Wim Tap,
die zeventien achtereenvolgende wed-
Een miniem berichtje in de krant:
„OVERLEDEN Wout Buitenweg,
de oud-voetbalintemational die 11
keer voor het Nederlands elftal uit
kwam is in Utrecht op 83-jarige leef
tijd overleden”.
Ik heb Wout Buitenweg nooit zien
spelen, maar toch noopte dit bericht
me om in mijn kast met voetbalboeken
het spoor van Wout Buitenweg terug te
volgen, want ik herinnerde me dat er
„iets was" met Buitenweg. Op zichzelf
is een elftal optredens in het Neder
lands elftal natuurlijk niet zo’n bij
zonder wapenfeit, daar kunnen spelers
als Frits Flinkevleugel, Cock van der
Tuyn en Van Bun, om met tot dat
exacte getal 11 te bepalen, ook op
bogen, en met alle respect moet toch
gezegd worden dat zij niet tot de upper
ten, en zelfs niet tot de upper eleven
van hun voetbalgeneratie hebben
behoord.
Maar dat is het hem juist! De bijzon
derheid van Wout Buitenwea schijnt
juist te zijn, dat hij niet meer dan elf
keer in het Nederlands elftal speelde,
hoewel hij in zijn tijd tot de grootste
en populairste spelers behoorde. Vijf
van zijn interlands speelde hij als
Hercules-speler, zes als UWer. Hij
debuteerde op 15 november 1913 in
Huil tegen Engeland. De Engelsen
wonnen met 2-1, in het doel stond Just
Gobel, de achterhoede bestond uit
Wijnveldt en Bonman, de middenlinie
uit Boutmy, Bok de Korver (aanvoer
der) en Bosschart, de voorhoede uit
Van der Wolk, Huug de Groot, Wout
Buitenweg, Vos en Bouvy. Vos raakte
geblesseerd en werd vervangen door
Westra van Holthe.
Buitenweg was 19 jaar toen hij debu
teerde. In 1914 speelde hij zijn tweede
1'1
gewijzigde Braziliaanse Copersucar-
bolide.
Het Britse Lotus-team wacht nog
even met de officiële voorstelling van
een nieuw ontwerp, waarin verschil
lende belangrijke verbeteringen zijn
aangebracht. Het model is in het
geheim en naar men zegt met groot
succes getest door de Amerikaanse
coureur Mario Andretti. Hoewel de
wagen reeds enkele maanden gereed
is, wacht Lotus met de officiële pre
sentatie om de concurrentie niet de
gelegenheid te geven, belangrijke
onderdelen van de constructie in de
aanloop naar het nieuwe seizoen over
te nemen.
De Franse Ligier-Matra staat op
het punt door te breken en kan het in
1977 met coureur Jacques Laffite
wellicht gaan maken, terwijl de Tyr-
rells met hun zes wielen ook verder
Nürburgring-crash
komen.
Sprekend van de tijd, dat hij dacht
dat hij bijna doodging, herinnerde de
27-jarige Oostenrijker zich, dat zijn
hoofd door de intense hitte driemaal
zo groot was geworden als normaal.
Hij besloot zo spoedig mogelijk terug
te keren in de racerij: „Ik houd ervan
met auto’s om te gaan Hoe langer
je uit de wedstrijden bent, des te
langer moet je trainen om terug te
komen”.
Lauda deed in feite afstand van zijn
wereldtitel, toen hij wegens mist en
regen vroegtijdig opgaf in de Grote
Prijs van Japan. Hij zei toen: „Er is
een grens in elk beroep en elke
sport”. Lauda, wiens buitengewone
moed door niemand in twijfel kan
worden getrokken moet er rekening
mee houden, dat hij een oogoperatie
zal dienen te ondergaan, als gevolg
van complicaties, die zijn opgetreden
bij zijn herstel.
menten zoveel doorzichtiger te
maken, dat moeilijkheden, zoals die
zich dit seizoen opstapelden, zich in
de toekomst niet meer voor zullen
doen.
Bij de Grote Prijs van Spanje bij
voorbeeld werd de winnaar Hunt
gediskwalificeerd, omdat de achter
zijde van zijn wagen enkele centime
ters te breed zou zijn geweest. In
hoger beroep werd hij weer winnaar
en het protest van Ferrari, dat McLa
ren de zaak in de maling zou hebben
genomen, werd verworpen.
De Britse Grand Prix begon met
een massale botsing. Hunt werd in
eerste instantie niet tot de tweede
start toegelaten, maar mocht later
alsnog deelnemen. De Brit zegevier
de. Het protest van Ferrari had tot
gevolg dat Hunt werd gediskwalifi
ceerd en Lauda tot winnaar werd
gepromoveerd.
Bij de Italiaanse Grand Prix werd
Hunt verbannen naar de achterste
lijn van de start, omdat hij ervan
beschuldigd werd brandstof met een
te hoog octaangehalte te hebben
getankt. Hunt raakte in de 12e ronde
van de baan en zijn fabriek kondigde
aan, dat men zou proberen de race
ongeldig te laten verklaren. McLaren
voerde dat voornemen niet uit, toen
de internationale automobielfedera
tie een verklaring uitgaf, waarbij de
aantijgingen jegens de Britse renstal
ongegrond werden verklaard.
De Japanse Grand Prix sloot het
seizoen op al even tumultueuze wijze
af. Hunt, Lauda en andere coureurs
gaven daarbij als hun mening dat de
race nooit op zo’n nat wegdek van
start had mogen gaan en Lauda voeg
de eraan toe dat het een mirakel was
dat er geen doden waren gevallen.
Om enigszins geloofwaardig te blij
ven, dient de veel bekritiseerde auto
mobielfederatie orde op zaken te stel
len. De beschuldiging djit de „Engelse
maffia” bezig is absolute controle
over de autosport te verwerven en de
Italianen zich door niets laten weer
houden om een Britse zege te verhin
deren, is te ernstig om niet serieus te
worden genomen.
En dan is er ook nog de kwestie van
de brandstof. De Britse vakpers is
ervan overtuigd dat Ferrari de inter-
strijden had meegespeeld, was voor
deze Olympische strijd opgeofferd aan
de „vox populi”, welke Wout Buiten
weg had geëist. De technische commis
sie was op het allerlaatst gezwicht
voor de stem des volks en had als
binnentrio opgesteld Ghering
Freeze Buitenweg, waarbij de
Almeloër en de Utrechter (vijf tien jaar
na zijn eerste interlandwedstrijd) om
beurten de midvoorplaats bezetten. De
veteraan Buitenweg bleek echter niet
meer de vorm van drie jaar geleden te
hebben en kon niet voldoen aan de te
hoog gestelde verwachtingen van de
velen, die hem de laatste jaren niet
meer hadden zien spelen en zich hem
alleen nog als de onweerstaanbare
aanvalsleider bij de 5-0 op België her
innerden”. („Voetbalprestaties in
Oranje Shirt” van M. J. Adriani
Engels).
„De Technische Commissie, die het
elftal samenstelde, was tevoren'niet
zeker van haar zaak geweest. De heren
hadden links en rechts geïnformeerd
en zij hadden gemerkt, dat de Utrecht
se veteraan Wout Buitenweg bij velen
nog favoriet was. Zij kozen hem en
lieten de ADOspeler Wim Tap, die al
diverse jaren lang de vaste en vaak wel
degelijk succesvolle midvoor was, aan
de kant. Maar.niet ten bate van Bui-
zullen bouwen aan hun stijgende
prestige. De Zuidafrikaanse coureur
Jody Scheckter is overgestapt van
Tyrrells naar het nieuw gevormde,
door Canada gesteunde, Walter Wolf-
racingteam, terwijl de Zweed Ronnie
Petersen March heeft verlaten voor
Tyrrell. De Argentijn Carlos Reute-
mann heeft zich aan Ferrari ver
bonden.
Hoe de toekomst van de Grand-
Prixracerij eruit moge zien, de
namen van Hunt en Lauda zullen
onvergetelijk blijven. Met zijn jon
gensachtige charme en gemakkelijke
manieren blies Hunt nieuw leven in
de autosport. Hij won in één seizoen
zes races. De onverzettelijke Niki
Lauda, die vijf races op zijn naarn
bracht, verwezenlijkte het ongeloof
lijke door binnen zes weken de ver
schrikkelijke gevolgen van de
De crash op de Nürburgring, waarbij Lauda zeer ernstig werd gewond. Men vreesde voor zlln
leven. Maar wonderlijk genoeg herstelde hij razendsnel en zat na anderhalve maand alweer In
een racewagen.
■F
v
