Cortés beslist vandaag
Breznjev in
Belgrado
over verkiezingen
Staf van 170 mensen voor nieuw onderzoek
naar moorden op John Kennedy en ds. King
Moeilijkste deel van militaire
vredesoperatie moet nog komen
PI
■i
99
Wellicht minder Amerikaanse hulp aan Chili
UITREISVISUM
Syriërs moeten vrijwel iedere Libanees ontwapenen
Concorde mag nog in
VS blijven landen
Ontwapenen
ANSICHT
Zuid-Libanon
Werkloosheid
3
19 7 6
BINNEN- EN BUITENLAND
NOVEMBER
DINSDAG
I 6
door Nico Scheepmaker
j
apers
;eft een
■ewezen
e op 31
De vier
cht van
- naar
1 ze in
ise Hof
als een
houwd.
daten
chten
raties
e wet
(Van onze redacteur in Washington, Henk Kolb)
WASHINGTON. Teneinde een nieuwe inflatie te vermijden
zullen de Amerikanen in de eerste jaren van de nieuwe Carter-
regering nog genoegen moeten nemen met een werkloosheid van vijf
tot zeven percent. Echter, aldus Carter gisteren tijdens zijn tweede
persconferentie sedert de verkiezingen in Plains (Georgia), zijn woon
plaats, de economische toestand zal geen vertraging mogen brengen
in het tot stand komen van hervormingen op het gebied van de
belastingen, gezondheidszorg en sociale zorg.
‘ppen
illenop
ie kam-
stand
lak van
gaande
e Julia-
et holst
nen uit
i horen
r gerust
restatie
iren op
inbraak
n opge-
jolais
liging
i India,
;ns een
ie pers
ent van
ervan
iwikke-
ie hulp
kist
Miss
jjrrKÉ»
aking
WMÈÉ. iiiii
-*
^4.
trijfël
Carter
voorlopig nog wel vijf tot zeven
Commissievoorzitter Thomas Dow-
Ivanov: „Naar wie wil zij dan toegaan?”
Irma: „Naar mijn broer”.
Irma: „Wat bedoelt u? Naar hun zoon
natuurlijk”.
Viktor: „Nee, mijn moeder heeft een
verzoek ingediend om samen met mij te
mogen vertrekken”.
Viktor: „Op deze manier kunnen we
natuurlijk tot in het oneindige door blij
ven praten!”
joodse
sdadige
nis ont-
zijde in
t Open-
■gen de
en met
naar er
den.
Veluwe
seizoen
ip wilde
achten.
omdat
onaan-
vonden
Selectie
bij een
bij een
ssenwil
(onder-
ndheid)
i nemen
che zie
niet in
neraties
acade
nedede
n grote
hartpa-
reeft de
net ont-
Munitie
ekeurd,
p korte
De door de wol geverfde Franco-
getrouwen, die aan de democratie een
broertje dood hebben, kunnen dus nog
heel wat moeilijkheden veroorzaken. De
regering heeft hen achter de schermen
zwaar onder druk gezet.
Franco werd gebruikt als facade voor
zijn bewind, dat met deze grondwetsher
ziening officieel zou verdwijnen. Kort na
hem komt de bekende fascist Bias Pinar
aan het woord (die door Franco persoon
lijk tot lid van de Cortes was benoemd)
met het voorstel om de regeringstekst
zonder meer af te keuren.
Het persbureau AP meldt, dat ongeveer
twaalf vermeende rechtse extremisten
zondag in Guernica voorbijgangers heb
ben aangevallen en vier personen ver
wond, van wie een ernstig, aldus heeft de
politie van Bilbao gisteren meegedeeld.
De groep extremisten was gewapend met
pistolen, kettingen en steekwapens.
In dat geval, dat door de regering overi
gens onwaarschijnlijk wordt geacht, zou
koning Juan Carlos zich wel gedwongen
zien dit schijnparlement te ontbinden en
de grondwetshervorming per decreet
door te voeren. Dan zouden de Franco-
getrouwen hem onmiddellijk van „ver
raad aan de eed van trouw” betichten, die
hij indertijd aan Franco aflegde.
De regering is al begonnen met de voor
bereiding voor een massale propaganda
campagne voor het referendum op televi
sie, in de pers en andere reclamemedia.
(Van onze redacteur in Washington,
Henk Kolb)
WASHINGTON. Een staf van niet
minder dan 170 mensen gaat zich
bezighouden met een nieuw onderzoek
naar de moorden op president John F.
Kennedy en dominee Martin Luther
King, zo heeft de speciale onderzoeks
commissie van het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden gisteren na haar
eerste formele zitting verklaard.
Downing zal overigens slechts zeer
kort voorzitter zijn, want hij trekt zich
aan het eind van het jaar terug uit het
parlementaire werk. De directeur van
de staf, Richard Sprague, verklaarde
het memorandum omtrent Cubaanse
De moeilijkste fase van de militaire
vredesoperatie - nog afgezien van het
positiekiezen in de rest van het land, dat in
de loop van deze week verwacht wordt -
moest nog komen. Alle militia en niet te
vergeten ongeorganiseerde gewapende
burgers - van idealisten tot geesteszieken
en misdadigers - dienen ontwapend te
worden. Geen gemakkelijke'opgave, als
men bedenkt dat bijna iedere Libanees
met een wapen rondloopt.
voorkennis van Oswalds plan Kennedy
om het leven te brengen, niet te hebben
gezien.
BELGRADO (DPA.Reuter). De Rus
sische partijleider Breznjev, is gisteren
voor een bezoek van nog geen 50 uren in
Joego-Slavië aangekomen, waar hij in de
middag een eerste onderhoud heeft gehad
met de 84-jarige Tito.
Breznjev werd in de massamedia met
terughouding ontvangen en er was niet
veel volk op de been, maar hij kreeg de
gebruikelijke eer die hoge staatslieden in
Belgrado ontvangen.
In een toespraak zei Breznjev dat Mos
kou niet van plan is Joego-Slavië aan te
vallen; dat was volgens hem een sprookje
dat in het Westen is verzonnen.
Tito zei dat de betrekkingen gebaseerd
zijn op onafhankelijkheid, soevereiniteit,
gelijkheid, niet-inmenging en eerbiedi
ging van de verschillen in de wegen van
interne ontwikkeling en de individualiteit
van de internationale posities van beide
landen en hun communistische partijen.
Tito zei ook dat gelijksoortige principes
ten grondslag zouden moeten liggen aan
de betrekkingen tussen revolutionaire
partijen en bewegingen en alle progressie
ve en democratische krachten.
Op de top in Oost-Berlijn dit jaar juni
had Breznjev aarzelend een gezamenlijke
verklaring met 28 andere partijen, waar
onder die van Joego-Slavië, ondertekend
waarin hun recht op politieke onafhanke
lijkheid van Moskou wordt erkend.
„Wij menen dat in dat opzicht de confe
rentie van Europese communistische en
arbeiderspartijen in Berlijn een beteke
nisvolle stap voorwaarts betekent,” zei
hij.
vanaf Libanees grondgebied commando-
acties tegen Israel te ondernemen.
gehou-
t, waar-
□k over
p Paleis
®n fles
de Cor-
an vijf,
natuur-
is het
lod van
lis Pri-
jaar.
De duizenden Syrische en nog een hand
jevol Soedanese. Saoedische en Libische
vredesmachttroepen rtïogen Beiroet nu
wel in een ijzeren greep hebben, maar de
stad zelf, de wijken, zijn niet bezet. In
iedere wijk blijven de plaatselijke „rege-
rinkjes”, politieke en religieuze partijen,
de lokale leiders en dat alles met hun
eigen „gewapende macht” vooralsnog de
baas.
Ivanov: „En wat is uw broer dan van
haar?”
zijn er
i en in
ich zes
laad-
i Hon-
slaag-
ti naar
en kist
stond:
Ivanov: „Naar wie moeten jullie toe
gaan?”
Ivanov: „Maar waarom zouden wij hun
een uitreisvisum geven, als jullie hier blij
ven? (en tegen Viktor): Uw ouders blijven
hier?”
oningin
■ren op
getrok-
;en. Ze
ga’s uit
dames
liet erg
-Afrika
>n blan-
bijeen-
Tot zover het (onnodige) familiedrama
van de gezinnen Gurvits en Geiman. Wat
kunnen we eraan doen? Niet veel natuur
lijk, maar u Zou misschien als morele
steun een ansicht kunnen sturen met de
beste wensen aan Irma en Viktor Gurvits,
Ulica Gogola 23, app. I, Odessa, USSR.
Dan weten ze tenminste dat wij in Neder
land ook erg geïnteresseerd zijn in de
effectiviteit van de Overeenkomst van
Helsinki, waar de Russen zo hevig naar
verlangd hebben
De regering wil de definitieve stemming
erdoor jagen voor zaterdag de 20e, wan
neer de eerste verjaardag van Franco’s
dood gevierd wordt. In beginsel moeten
twee derde van de stemmen, dat wil zeg
gen 354 leden, het voorstel goedkeuren. Is
het aantal afwezigen (of stemonthoudin-
gen) groot, dan moet de regering ten min
ste de meerderheid van 277 stemmen kun
nen optrommelen.
Dit afwijzende antwoord ontvingen zij
zowel van de O.V.I.R. (de speciale politie
afdeling die belast is met de behandeling
van emigratie- en visumaanvragen) in
Odessa, als in Kiev (waar ze in hoger
beroep gingen). Het grote probleem, en
tegelijk het grote familiedrama is, dat
vader Julius Geiman onder geen beding
de Sovjet-Unie wenst te verlaten. Wel
heeft hij al meermalen officieel en op
schrift verklaard, dat hij er geen enkel
bezwaar tegen heeft dat zijn dochter en
haar gezin de Sovjet-Unie verlaten, maar
dat heeft niets geholpen. Hoe is nu de
situatie in de Gogolstraat 23, appartement
I, in Odessa? Beide gezinnen, dus zowel
dat van de ouders Kulius en Dora Gei
man, als dat van Viktor Gurvits en Irma
Geiman met hun twee zonen, wonen,
gedwongen door de woningnood, onder
één dak in die Gogolstraat 23. Viktor
Gurvits werd na zijn aanvraag van een
uitreisvisum gedwongen ontslag te nemen
uit zijn functie van project-manager-
ingenieur bij een bouwbedrijf (en het mer
kwaardige in de Sovjet-Unie is dan, dat je
in zo’n geval niet bij de bijstandswet of de
WAO of de KLM kan aankloppen), wat
het leven er uiteraard niet gemakkelijker
op maakt. Bovendien is vader Julius nu
door de Sovjet-autoriteiten in de positie
gemanoeuvreerd van de man die de toe
komst van zijn kinderen in de weg staat
omdat hij per se niet wil verkassen, wat
hem zo zeer schijnt te hebben aangegre
pen, dat intimi vrezen voor zelfmoord.
In het land waar de kleine luiden niet
veel meer waard zijn dan fabriekswater
(een woord overigens dat niet bestaat als
je Van Dale en Koenen mag geloven), in
de Sovjet-Unie dus, is het volgende geval
noch ongewoon, noch spectaculair. Het
gaat om de familie van Eduard Geiman,
31 jaar oud, van beroep ingenieur, die 4,5
jaar geleden van de Sovjet-Unie naar
Israel is geëmigreerd en de Israëlische
nationaliteit bezit. Op zijn uitnodiging
verzochten zijn zuster, Irma Geiman (41),
en haar echtgenoot, Viktor Gurvits (46),
om met hun beide zonen van 16 en 12 jaar,
alsmede met de 72-jarige moeder van Vik
tor Gurvits, te mogen emigreren naar
Israel. Op hun verzoek om een uitreisvi
sum kregen zij in mei 1976 als antwoord
van de Sovjet-autoriteiten „dat zij de
Sovjet-Unie niet mochten verlaten, tenzij
zij de ouders van Irma en Eduard Gei
man, de 68-jarige Julius Geiman en de 65-
jarige Dora Geiman-Reizman, met zich
meenamen”.
In ieder geval zal de grondwetsherzie
ning volgende maand aan een referendum
worden voorgelegd. Het feit dat de
radicaal-linkse oppositie openlijk met een
boycot tegen die volksstemming dreigt,
baart de regering weinig zorgen. Zelfs de
oppositieleiders erkennen, dat de over
winning van de ja-stemmen in dat refe
rendum een gedane zaak is.
In moslimgebieden toonde de bevol
king, toen de tanks eenmaal positie had
den gekozen, zich enthousiast. In gebie
den waar christenen tot dan heer en mees
ter waren, was de ontvangst van de
Syriërs aanzienlijk minder vriendelijk.
De Franco-getrouwen, wier leidende
figuren gistermiddag een bijeenkomst
hadden onder voorzitterschap van de
aartsconservatieve bankier Oriol, probe
ren op alle mogelijke manieren hun
invloed te doen gelden en hebben onder
meer ook met stemonthouding gedreigd.
De ironie van de geschiedenis wil, dat
de eerste spreker die het regeringsvoor
stel uiteenzet, Miguel Primo de Rivera is.
Hij is een neef van José Antonio Primo de
Rivera, oprichter van de Falange, die door
Israel heeft de laatste tijd indirect in
Zuid-Libanon militair geïntervenieerd
door daar onder andere christendorpen te
bewapenen om het de Palestijnen in de
toekomst onmogelijk te maken zich blij
vend in Zuid-Libanon te vestigen.
Tijdens de operatie kregen de burgers
het dringende verzoek binnenshuis te blij
ven. Bulldozers ruimden straatbarricades
op en enkele strategische lege, hoge
gebouwen - tot nu toe geliefkoosde schuil
plaatsen voor sluipschutters - werden
eveneens bezet.
De eerste bijeenkomst vond plaats
tegen de achtergrond van nieuwe
geruchten over de rol die Cuba eventu-
Geen groot drama natuurlijk, slechts
een klein familiedrama, maar wel gemak
kelijk oplosbaar, als de autoriteiten zich
hielden aan de Overeenkomst van Helsin
ki, waarin de kwestie van de familieher
eniging is opgenomen. „Zoals de sfeer in
huis is momenteel, wens ik niemand toe”,
heeft Viktor Gurvits aan zijn zwager Edu
ard Geiman geschreven, en men kan zich
dat indenken. Hij geeft in die brief ook
een deel van het (bijna surrealistische)
gesprek weer dat hij en zijn vrouw Irma in
Odessa met directeur Ivanov van de
O.V.I.R. hadden:
Leonid Breznjev (links) in gesprek met Tito.
Wat dit laatste betreft is het vrijwel
zeker dat de Palestijnen zich niet zullen
laten ontwapenen. Het vredesplan voor
Libanon erkent namelijk de zogenaamde
Cairo-overeenkomst van 1969, waarin de
Palestijnse aanwezigheid in Libanon
geregeld wordt. De Cairo-overeenkomst
biedt de Palestijnen ook de mogelijkheid
zien, die niet zoals gebruikelijk in jacquet,
doch in een gewoon donker pak de eed
aflegt. Zijn vrouw zal bij die gelegenheid
dezelfde avondjurk dragen als die zij aan
had toen Carter vijf jaar geleden als gou
verneur van Georgia werd ingehuldigd.
De plannenmakers hebben een week
van feestelijkheden op het oog die met de
inhuldiging zijn verbonden. En een van de
eerste maatregelen is geweest het aantal
zitplaatsen voor belangrijke personen op
de beste punten tot tienduizend te beper
ken. Nixon had destijds voor de „VIP’s”
niet minder dan 35.000 fraaie plaatsen
gereserveerd. Toegang tot de diverse
inhuldigings-bals zal niet meer kosten dan
62,50, „of zoveel als de mensen kunnen
betalen”.
Maar de tijd dat speciale loges konden
worden gehuurd voor 2500 gulden en de
kaartjes om binnen te komen 108 gulden
kostten, zoals bij Nixon, zijn kennelijk
definitief voorbij.
eel zou hebben gespeeld in de moord
op Kennedy, omdat het FBI-
memorandum over contacten tussen
de veronderstelde moordenaar, Lee
Harvey Oswald, en Cubaanse agenten
niet aan de zogenoemde Warren
commissie, die destijds het eerste offi
ciële onderzoek heeft gevoerd, zou zijn
doorgegeven. Bovendien heeft een
Amerikaans schandaalblad, Midnight,
onthuld dat volgens twee getuigen ook
de maffia bij de moord betrokken zou
zijn geweest.
De commissie heeft het werk ver
deeld: twee subcommissies zullen zich
met ieder van de historische moorden
bezighouden. Noch de voorzitter noch
het hoofd van de staf wilde zich aan
voorspellingen wagen, „maar,” zei
Downing, „we gaan elke straat uitlo
pen, totdat we in een doodlopende
steeg terechtkomen.”
Ivanov: „Wie zegt dat? Wij verbannen
niemand. Alleen geven wij jullie geen
uitreisvisum omdat zij hier achter
blijven”.
Op het gebied van de buitenlandse
politiek kondigde Carter aan dat hij wel
licht Amerikaanse hulpverlening aan
Chili en andere landen die de mensen
rechten niet in ere houden, zou beknot
ten. Momenteel gaat tachtig percent van
het zogenaamde „voedsel voor vrede”-
programma naar Chili, een feit dat Car
ter tijdens de debatten met Ford heeft
gebruikt ter illustratie van zijn aantij
ging dat het de regering-Ford ontbreekt
aan moreel besef ind e buitenlandse poli
tiek.
Volgende week brengt Carter een
bezoek aan Washington, onder meer om te
spreken met Arthur Burns, voorzitter van
de federale raad voor het beheer van het
geldwezen. Deze waarschuwde vorige
week tegen bestedingsprogramma’s van
de overheid die een nieuwe inflatie zou
den kunnen opwekken - een waarschu
wing die duidelijk tegen Carters plannen
was gericht.
(Van onze redacteur in Barcelona, Rob
bert Bosschart)
MADRID. Franco’s schijnparle
ment, de Cortes, houdt vandaag de
laatste belangwekkende zitting van zijn
bestaan. De 531 leden moeten volgens een
spoedprocedure een regeringsvoorstel
behandelen voor een grondwetshervor
ming, die democratische parlementsver
kiezingen in het voorjaar van 1977
inhoudt.
WASHINGTON (Reuter, AFP).
Het hooggerechtshof in Was
hington heeft gisteren een verzoek van
functionarissen van het district Fair
fax in Virginia om het vliegen met de
Concorde uit Londen en Parijs op de
VS te doen staken, niet ontvankelijk
verklaard.
s
ning zegde toe, dat het onderzoek
wordt gevoerd „ongeacht waarheen
het ons leidt” en hij zei dat een staf van
170 personen nog maar klein was Iver-
geleken bij het aantal mensen dat de
Warren-commissie bij haar onderzoek
heeft ingeschakeld.
Irma: „Dus als zij ook een uitreisvisum
zouden aanvragen, krijgen we allemaal
toestemming te vertrekken?”
irlieden
staking
'liegvel-
en. Met
irlieden
r hoger
De aanstaande president sprak de hoop
uit dat de huidige regering zou doorgaan
met haar pogingen om met de Sovjet-Unie
een nieuw verdrag omtrent de beperking
van strategische kernwapens te sluiten.
Carter hoopt dat een nieuwe overeen
komst tegen de volgende herfst gereed zal
zijn. „Het wordt een van de voornaamste
punten op mijn agenda”, Zei hij, maar hij
wilde zich niet gebonden achten door
onderhandelingen die inmiddels door de
huidige minister van Buitenlandse Zaken
Kissinger zouden zijn begonnen, voordat
hij wordt geïnstalleerd als president.
Wat de werkloosheid betreft, meende
Carter dat het gevaar voor nieuwe inflatie
zou gaan ontstaan als het percentage tot
omstreeks 5,5 zou zijn gedaald. Hij bleef
echter bij zijn belofte dat aan het einde
van zijn vier jaren als president de werk
loosheid tot vier a vier en een half percent
zou zijn teruggebracht.
Brigade-generaal Ahmad El-Haj, de
Libanese commandant van de vredes
macht - zijn benoeming door president
Sarkis riep in eerste instantie verzet op bij
de Palestijns-linkse alliantie, maar later
kon iedereen zich neerleggen bij de keuze
van deze kundige militair - verklaarde in
dit verband: „Het is politiek belangrijk
dat wij, zoals tot nu toe, niet op militaire
'tegenstand 'stuiten. Het is geen zwakte van
ons, maar we willen ieder bloedvergieten
voorkomen”.
(Van onze speciale medewerker Rienks
Wilton)
BEIROET. Op Zeer indrukwekkende
wijze hebben troepen van de Arabische
vredesmacht - voor 90 percent Syrische
eenheden - de belangrijkste strategische
punten in de stad Beiroet bezet. De opera
tie was aanvankelijk 24 uur uitgesteld,
vanwege de zeer langzaam voortslepende
besprekingen met leiders van de strijden
de partijen, in wier gebieden de vredes
macht moest binnentrekken.
Zijn prognose is uitgekomen. Zonder
dat er een schot gelost werd, bezetten
Syrische tanks en infanterie-eenhéden
binnen zeven uur grote gedeelten van de
haven, het zakendistrict, de gehele demar
catielijn die Beiroet in moslim- en chris-
tengebieden verdeeld, de weg naar het
vliegveld en twee radio- en tv-stations.
Het is niet zeker of de nieuwe president
aan Burns zal vragen af te treden, hoewel
hij vindt dat de voorzitter van de federale
raad voor het geldwezen tegelijk met de
president en voor dezelfde termijn zou
moeten worden aangewezen.
In het geval van een economische ramp,
verklaarde Carter, zouden verplichte
loon- en prijsbeheersing niet zijn uitgeslo
ten, maar hij zou voordien proberen met
andere middelen het tij te keren.
Carter heeft overigens voor zijn inhuldi
ging grootse plannen: niet minder dan
drie- tot vierhonderduizend medewerkers
uit het hele land die aan zijn verkiezings
campagne hebben bijgedragen worden
uitgenodigd om de feestelijkheden in de
Amerikaanse hoofdstad (op eigen kosten)
op 20 januari te komen bijwonen.
De nieuwe president wil een inhuldiging
voor het hele volk, zoals ook Andrew
Jackson zo’n 148 jaar geleden heeft geor
ganiseerd. Zijn stafmedewerkers willen
de nadruk leggen op het feit dat iedereen
van het Amerikaanse volk, ongeacht de
partij waartoe hij behoort, welkom is bij
de feestelijkheden.
Zij zullen op die dag dan een president
Het Brits-Franse straalvliegtuig
kreeg in februari van de Amerikaanse
minister van vervoer toestemming om
16 maanden lang bij wijze van proef op
Washington en New York te vliegen.
De vluchten zijn in mei begonnen.
Syrische militairen van de Arabische vredesmacht lopen door de verwoeste zakenwijk
van Beiroet.
W erkloosheidspercentage
Omdat de Palestijnse linkse allianties
zich niet willen neerleggen bij de door
Israel gewijzigde militaire verhoudingen
in Zuid-Libanon, gaan de gevechten daar
gewoon door. Het is voorlopig niet de
bedoeling, dat eenheden van de Arabische
vredesmacht naar het uiterste zuiden
gestuurd zullen worden.
Irma: „Waarom willen jullie mijn
ouders uit de Sovjet-Unie verbannen?”
