EEG-MINISTERRAAD KWAM GEEN STAP VERDER
5
TELEURSTELLING BIJ
VAKBEWEGING OVER
FONDSPREMIE
Industrieproduktie W.-Europa
is inzinking nu geheel te boven
Nederlandse ondernemer beschouwt verbetering
winst als voornaamste motief om te investeren
Sphinx wellicht
dit jaar reeds
uit rode cijfers
Europa’s grootste
inflatiehaard wordt
Als je opeens die prima
leren bank ziet staan met 30%korting
is t handig om een geld-
voorraadje te hebben.'
Met h NMB Servicekrediet.*
„Kans dat Nederland
Dassault is
buitenlands geld
belasting
250 miljoen
schuldig
Werkgelegenheid
Bedrag staatslening
300 miljoen gulden
Meer exportorders
voor onze industrie
Nieuwe minister
In de knel
I
Fl
19
NOVEMBER
19 7 6
WOENSDAG
1 7
ECONOMIE
rt:
ng
ur)
en
itis
(Van onze redacteur in Brussel, Jan Gerritsen)
BRUSSEL. Zeven uur discussie tussen de ministers van Buiten
landse Zaken van de negen EEG-landen heeft geen verandering
gebracht in het standpunt dat de Europese Gemeenschap inneemt op
de gisteren in Parijs hervatte conferentie over internationale econo
mische samenwerking tussen industrie-, OPEC-en ontwikkelingslan
den (de zogeheten Noord-Zuiddialoog).
DEN HAAG (ANP). Het streven naar een beter winstniveau is
thans het belangrijkste investeringsmotief van de Nederlandse onder
nemer. Voor uitbreidingen van het bedrijf bestaat op het ogenblik
minder belangstelling bij de Nederlandse ondernemers dan een
aantal jaren geleden. De Algemene Bank Nederland concludeert dit
uit de antwoorden, die vijftien van de belangrijkste ondernemingen in
ons land hebben gegeven op een enquête van deze bank. De vijftien
ondernemingen vertegenwoordigen gezamenlijk 27 percent van de
totale industriële produktie in ons land.
-Jf
T-i
Noord-Zuiddialoog nu agendapunt
risen
(ADVERTENTIE)
ex-
an-
I
4*
DEN HAAG. Het ministerie van
Financiën heeft gisteravond meegedeeld
dat het bedrag van de 8 percent 20-
jarige staatslening, waarop de inschrij
ving volgens het zogenaamde tendersys-
teem dinsdag openstond, is vastgesteld op
300 miljoen.
De koers van uitgifte van de lening is
bepaald op 100 pet. De inschrijvingen op
deze lening, die zijn gedaan tegen een
hogere koers dan 100 pet worden ten volle
toegewezen. Van de bedragen waarvoor is
ingeschreven tegen een koers van 100 pet.
wordt 82 percent toegewezen. Op de
inschrijvingen tegen een lagere koers dan
100 pet vindt geen toewijzing plaats, aldus
het ministerie.
Het Ministerie van financiën te Parijs
begon een onderzoek bij de bedrijven
nadat de hoofdboekhouder Hervé de
Vathaire het concern van belastingontdui
king had beschuldigd.
Vooral de Duitse bewindslieden bleken
niet bereid tot enige concessie, verklaar
baar omdat bondskanselier Schmidt de
Noord-Zuiddialoog juist op de agenda
voor de Haagse top heeft laten plaatsen.
Ook de Franse bewindsman liet echter
weten dat zijn land niet meer financiële
verplichtingen ten behoeve van ontwikke
lingslanden op zich kan nemen.
Het tekort op de handelsbalans van
West-Europa bedraagt volgens de bereke
ningen van de ECE voor de eerste helft
van dit jaar ongeveer 8,6 miljard dollar
tegen 5,9 miljard over dezelfde periode
van vorig jaar. Van de westelijke indus
trielanden geeft alleen West-Duitsland
regelmatig een overschot op zijn handels
balans te zien.
In de Sovjet-Unie en de overige landen
van Oost-Europa is de economische groei,
die in 1973 een hoogtepunt van 8,8 percent
bereikte, in 1975 en in de eerste helft van
dit jaar teruggezakt tot vijf percent. Op de
gezamenlijke betalingsbalans van de lan
den in het oostelijk blok is het tekort tot en
met 1975 aangegroeid tot 9,2 miljard dol
lar. Die landen hebben volgens de Com
missie geen bijzondere moeilijkheden
ondervonden met de financiering van
invoer waarvoor zij niet konden betalen
met tegenleveranties. Zij leenden in de
periode van 1970 tot en met 1974 overigens
wel twaalf miljard dollar vergeleken met
slechts twee miljard dollar in de voor
gaande vijf jaar.
Opmerkelijk is verder, dat geen van de
15 ondernemingen van mening is, dat het
renteniveau een belangrijke belemmering
vormt voor een uitbreiding van de investe
ringsactiviteit. De hoogte van de rente
speelt geen belangrijke rol bij het nemen
van een investeringsbeslissing.
Omdat er geruime tijd verloopt, in feite
zelfs een aantal jaren, voordat investe
ringsbeslissingen leiden tot het bestaan
van nieuwe of grote fabrieken, moet wor
den aangenomen, dat de winstverbetering
van het bedrijfsleven te zijner tijd in de
UTRECHT (ANP). Zowel de Federa
tie Nederlandse Vakbeweging (FNV) als
het Christelijk Nationaal Vakverbond
(CNV) zijn het er niet mee eens, dat de
regering de ziekenfondspremie voor vol
gend jaar heeft vastgesteld op 82 percent.
Beide vakcentrales menen, dat door dit, in
hun ogen te lage percentage, teveel wordt
ingeteerd op de reserves. Zij vinden dat
onverantwoord en vrezen, dat voor 1978
een extra premieverhoging het gevolg zal
zijn.
Dr. J. G. Post, directeur van de afdeling
voor economisch onderzoek van- de ABN,
tekent bij de resultaten van deze enquête
aan, dat een verbetering van het winstni-
veau op zichzelf nog niet hoeft te beteke
nen, dat de werkgelegenheid zal toene
men. Er is op het ogenblik een grote
structurele overcapaciteit in het Neder
landse bedrijfsleven.
Het stimuleren van de ontwikkeling van
re belastingopbrengsten en ten derde
wordt er relatief meer gespaard naar
mate het inkomen hoger is. Bij nivelle
ring zal het spaaroverschot op de parti
culiere sector teruglopen”.
Volgens de schrijver draaien wij als
in een mallemolen rond en rond maar
dan wel in de vorm van een spiraal met
steeds sterker stijgende kosten van de
collectieve voorzieningen. De financië
le draagkracht van het bedrijfsleven is
het laatste decennium dusdanig uitge
hold, dat herstel de allerhoogste priori
teit heeft. Dit impliceert een herverde
ling van het nationale inkomen ten
koste van de overheid en de burgers en
ten gunste van het bedrijfsleven. Wat
dat betreft is het één minuut voor
twaalf, aldus de hoogleraar.
DEN HAAG (ANP). In oktober zijn
de exportorders voor de Nederlandse
industrie toegenomen. De binnenlandse
orderontvangst veranderde weinig, aldus
de maandelijkse conjunctuurtest van het
C.B.S.
De bank concludeert verder, dat blij
kens de verschuiving ten gunste van het
winstmotief de expansiebehoefte van de
Nederlandse ondernemer minder actueel
is geworden, doordat de eerste onderne-
mingsbehoefte een verantwoord winst-
niveau steeds ernstiger is bedreigd.
Steeds meer is de winstpositie van het
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Prof. Nieuwenburg wijst op het
gevaar van een vergaande inkomensni
vellering. „Dit kan een negatieve prik
kel op het arbeidsaanbod uitoefenen
waardoor de kosten van sociale zeker
heid hoog blijven of nog hoger worden.
Ten tweede leidt dit door het progres
sieve belastingstelsel per saldo tot lage-
Alleen een integrale aanpak, waarbij
zowel goede expansievoorwaarden wor
den gecreëerd in de vorm van een verant
woord winstniveau, als de juiste expansie
mogelijkheden worden gestimuleerd in de
vorm van een opvulling van de structurele
overcapaciteit, heeft een reële kans van
slagen bij de bestrijding van de structure
le werkloosheid.
HO
Onder Westduitse aandrang werd de
vraag hoe de gemeenschap moet optreden
op deze conferentie, die volledig op dood
spoor is geraakt, doorgeschoven naar de
Europese raad van regeringsleiders die
eind november in Den Haag plaatsvindt.
En dat is toch van belang voor de olie- en
ontwikkelingslanden die aan de Noord-
Zuiddialoog deelnemen, zei een zeer ver
moeide minister Van der Stoel (Buiten
landse Zaken) na afloop van de EEG-
ministerraad.
De Negen werden het alleen eens over
een minieme verruiming van hun aanbod
met betrekking tot verlichting van de
schuldenlast van de ontwikkelingslanden.
Over alle andere problemen die op de
conferentie in Parijs in een impasse zijn
geraakt (bijv, grondstofakkoorden en
financiële hulp) moet de Haagse top uit
komst brengen. Het gaat er nu om de
Parijse conferentie gaande te houden,
aldus staatssecretaris Brinkhorst (Buiten
landse Zaken).
Geen van de Negen maakte een koppe
ling tussen de voortgang bij de Noord-
Zuiddialoog en een beperking van de door
enkele OPEC-landen aangekondigde ver
hoging van de prijzen voor ruwe olie.
Maar dit speelt wel in het achterhoofd
AMSTERDAM (ANP). De advieskoer-
sen (aan- en verkooprijzen) voor buiten
lands bankpapier;
Amerikaanse dollar 2,48-2,58
Engelse pond 4,05-4,35
Belgische fr. (100) 6,65-6,95
Duitse mark (100) 102,75-105,75
Ital. lire (10.000) 26,25-30,25
Portugese esc. (100) 7,05-8,80
Canadese dollar 2,51-2,61
Franse fr. (100) 49,50-52,50
Zwitserse fr. (100) 102,25-105,25
Zweedse kroon (100) 57,75-60,75
Noorse kroon (100) 46,00-49,00
Deense kroon (100) 40,75-43,75
Oostenr. sch. (100) 14,61-14.91
Spaanse pes. (100) 3,50-3,80
Griekse drachme (100) 6,00-7,25
Finse mark (100) 64,00-67,00
Joegosl. dinar (100) 11,50-13,75
doel het bedrijf uit te breiden. Volgens de
OESO-enquête van 1959 was dat toen 50
percent. De expansiedrang van de Neder
landse ondernemers lijkt dus nogal wat te
zijn verminderd, aldus de conclusie van
de ABN.
PARIJS (UPI) De ondernemingen
van de Franse vliegtuigmagnaat Marcel
Dassault zullen samen 250 miljoen gulden
aan achterstallige belasting sinds 1964
moeten betalen, meldt het Franse blad
”Le Monde”.
57,20
.36.50
61,70
8.50
66.70
151.40
16.70
63.10
38.00
123,00
89,50
100.00
1,90
125,00
38,00
6.20
113.00
46.50e
76,50
137.00
65.00
47.60
56.30
36,80
98.60
114,00
125,30
13950
25,00
127,70
75,50
179.00
IKlW
V»|.
D»
I de
65,00
58,00e
54,20
63,00
43,00
49,50
882,50
57.30
73,00d
75.80
66.50d
30,40
1920
178,50
32.60
85,20
83,00
67,50
44.50
320e
197.50
149.00
143,50
87,00
231,50
59,40
7820
160.00
171,00
3320
193,70
83.00
11050
143.806
3820
88,50
10220
89,50
67.50
251,00
3020
14250
238,00
17520
75,50
38.00
60.00
292.00
360,00
199.00
89,00
40550
9T-
02
in-
handelsbalans van de Westeuropese lan
den tezamen is daardoor krachtig geste
gen en de ECE voorziet dat West-Europa
nog een aantal jaren een groot en alge
meen tekort op zijn betalingsbalans zal
kennen.
De Ziekenfondsraad had de regering
geadviseerd het premiepercentage vast te
stellen op 8,4 percent tegenover een
gemiddelde premie van 8,9 percent dit
jaar. In de Ziekenfondsraad zitten ook
vertegenwoordigers van de vakbeweging,
die de voorkeur uitspraken voor een rpe-
mie van 8.5 percent Zij hebben zich ech
ter neergelegd bij het meerderheidsadvies
van de raad.
Het herstel van de industriële produktie
is gepaard gegaan met een verbetering
van de handel. In- en uitvoer van West-
Europa zijn op het ogenblik groter dan
vóór de recessie. Tijdens de herstelperio
de is de invoer aanzienlijk sneller toegeno
men dan de uitvoer. Het tekort op de
MAASTRICHT (ANP). De verbete
ring in de resultaten van NV Koninklijke
Sphinx heeft zich in het derde kwartaal
voortgezet Mocht de ontwikkeling zo
doorgaan dan zal het bedrijf dit jaar al uit
de rode cijfers zijn, zo is blijkens het
personeelsblad Sphinx in de onderne
mingsraad meegedeeld.
Omstreeks 1980 zal het bedrijfsleven
onder meer worden geconfronteerd
met vervanging van het technisch ver
ouderde produktieapparaat uit de zes
tiger jaren, wat zeer zware eisen zal
stellen om te voorkomen dat de
bestaande werkgelegenheid nog ver
der afkalft.
Het economisch herstel heeft nauwe
lijks uitwerking gehad op de werkgele
genheid. Ondanks de toeneming van de
industriële produktie is de werkloosheid
zij het langzaam groter geworden.
De ECE noemt als voornaamste wapen in
de strijd- tegen de inflatie een restrictief
monetaire beleid, maar dat bergt het
gevaar van verdere vermindering der
investeringen in zich.
In 1975 had Sphinx de verwachtingen
ter beoordeling voorgelegd aan een exter
ne adviseur. De resultaten zijn duidelijk
beter dan de door Sphinx zelf en het
afviesbureau gestelde verwachtingen.
Sphinx is veel sneller uit het diepe dal
gekomen dan vorig jaar voor mogelijk
werd gehouden. De verbetering is veroor
zaakt door enige factoren, waarvan het
brengen van een beter pakket de voor
naamste is. Afgezien daarvan zijn er bete
re afzetkanalen gevonden met als resul
taat betere marges. Ook de kosten zijn
beter in de hand gehouden en overal in de
produktie is men meer attent geweest op
het kwaliteitsaspect.
werkgelegenheidscijfers zal doorwerken
Het is daarom ook niet correct nu al te
concluderen, dat de geldende loonstop
geen vruchten voor de werkgelegenheid
heeft afgeworpen. Daarover kan pas na
geruime tijd een oordeel worden geveld.
GENÈVE (SPA). Het is de landen in
West-Europa gelukt hun industriepro
duktie terug te brengen op het peil van
vóór de inzinking van de economie. Dat
heeft de Economische Commissie voor
Europa (ECE) van de Verenigde Naties
vastgesteld. Overigens is de zomerflauw-
te dit jaar sterker te merken geweest dan
algemeen was aangenomen.
Het streven van Nederland was er op
gericht de Negen te verenigen op stand
punten die al eerder, bijvoorbeeld op de
UNCTAD-conferentie van begin dit jaar,
waren ingenomen en toen gemaakte
reserves op te heffen. Over grondstoffen
akkoorden waren en zijn de Negen bij
voorbeeld verdeeld. De hardnekkige
pogingen van de Nederlandse bewindslie
den liepen alle stuk. Een gespannen
staatssecretaris Brinkhorst: „Het is bui
tengewoon kortzichtig van de industrie
landen als ze niet meewerken aan voort
gang bij de Noord-Zuiddialoog.”
bedrijfsleven in de knel gekomen en
steeds meer moet de aandacht van de
ondernemer zich concentreren op de
oplossing van dit probleem. Dit verschijn
sel heeft er mede toe geleid, dat het
bedrag aan arbeidscreërende expansie-
investeringen de laatste jaren sterk is ach
tergebleven met alle trieste gevolgen van
dien voor de werkgelegenheid in ons land.
De ministers stemden wel in met een
verruiming van het algemeen prefentieel
systeem (lagere importtarieven) dat de
Europese Gemeenschap toepast ten
behoeve van de 28 armste landen van de
wereld.
’n Servicekrediet betekent: doorlopend een geldvoorraadje hebben.
U spreekt één keer ’n bedrag af en 'n vaste aflossing per maand. En neemt geld op als u 1 nodig hebt. U betaalt alleen rente
over het opgenomen bedrag. U kunt altijd uw nog niet opgenomen geldvoorraadje opnemen,
evenals het reeds afgeloste bedrag.
Zelfs al zou de regering er met de meest
officiënte middelen in slagen de bedrijfs
winsten omhoog te zwiepen en de expan-
siebereidheid van de ondernemer tot gro
te hoogte op te voeren, dan nog zal de
aanwezigheid van structurele overcapaci
teit de expansie-activiteit van de onderne
mer tot een minimum beperken.
De bedrijvigheid vertoonde in oktober
enige toeneming. Voor de maanden
november, december en januari wordt
verwacht, dat de bedrijvigheid en de
arbeidsbezetting enigszins zullen afne
men. De bezettingsgraad der produktie-
installaties bedroeg in oktober 80 percent.
Een jaar geleden was dit 76 percent en in
mei jl. was het 77 percent.
AMSTERDAM (ANP). „Ik vrees
voor het komende decennium steeds
groter wordende financieringstekor
ten bij de overheid die in steeds gerin
gere mate kunnen worden gedekt door
een kapitaalmarktgroep vanwege
teruglopende spaaroverschotten in de
particuliere sector. Dit impliceert
steeds groter wordende financierings-
spanningen in de economie, oplopende
rentevoeten, inflatie enz., tenzij wij nu
het beleid drastisch veranderen, om te
voorkomen dat Nederland binnen
Europa de grootste inflatiehaard
wordt”. Dit schrijft prof. dr. C. K. F.
Nieuwenburg, hoogleraar aan de juri
dische faculteit te Utrecht en kroonlid
van de Sociale Verzekeringsraad in
het novembernummer van het maand
blad Bondsspaarbanken.
Volgens de resultaten van de ABN-
enquète heeft 35 percent van de
bedrijfsinvesteringen van dit moment ten
mee, aldus staatssecretaris Brinkhorst.
En minister Van der Stoel ging niet in op
een vraag of de Negen zich gezamenlijk
zullen opstellen tegen een (grote) verho
ging van de olieprijzen.
nieuwe produkten en nieuwe produktie-
technieken kan mogelijk tot het ontstaan
van nieuwe produktiesectoren leiden, die
op hun beurt de groeimogelijkheden in
bestaande verzadigde sectoren kunnen
vergroten. Deze stimulering van de ont
wikkeling van nieuwe produkten en nieu
we produktietechnieken is naar de
mening van dr. Post zo belangrijk, dat de
overheid er goed aan zou doen een nieuwe
minister zonder portefeuille met deze acti
viteiten te belasten: de minister voor rese
arch en ontwikkeling. Ook in andere lan
den onder andere in Duitsland, bestaat
een afzonderlijk ministerie voor research
en ontwikkeling.
voor komend Europees topoverleg
De Negen werden het al evenmin eens
over een brief aan secretaris-generaal
Gamani Corea van de UNCTAD, die heeft
gevraagd of de industrielanden willen bij
dragen aan een gemeenschappelijk fonds
voor grondstoffenakkoorden. We kunnen
geen positieve reactie geven, aldus een
„bitter teleurgestelde” staatssecretaris
Brinkhorst. Alleen Noorwegen en Finland
hebben tot nu toe positief gereageerd op
het verzoek van Corea.
Uit de antwoorden op de enquête blijkt,
dat 54 percent van de ondernemingen
voornamelijk tot investering overgaat
omdat zij de winstpositie van hun bedrijf
willen verbeteren. In 1959 is hetzelfde
door de OESO (de Organisatie voor Eco
nomische Samenwerking en Ontwikke
ling) aan een aantal Nederlandse onderne
mers gevraagd. Toen bleek dat 25 percent
van de investeringen van het Nederlandse
bedrijfsleven een verbetering van de
winstpositie van de onderneming
beoogde.