Van Agt over onderzoek affaire-Menten:
Bouwonderne
mers
Commentaren op Nota Selectieve Groei
cn don
dit nog
het weer
CNV: Woningbouwprogramma
voor 1977 is onder de maat
bepleiten meer
koopwoningen
I
Bejaarde patiënten kregen meer
insuline dan verdachte beweert
Onderste steen moet boven komen
Doelstellingen „Structuurnota”
zijn in tegenspraak met elkaar
I
1 i
inderdaad
prima
stofzuigers
inderdaad
prima
strijkijzers
E
i
i
Getuige-deskundige bij nieuw verhoor:
vE
VRIJDAG
I 9
NOVEMRFR
19 7 6
BINNEN- EN BUITENLAND
2
Begrip
Teveel
Uitgelopen
Vuurwerk
Uitstel
Terechtstellingen
Boerenoproer
Multiraciale hotels
Biermann
Kas leeg
Protest tegen kernproef
I
s
s
k J
Asiel gevraagd
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De doelstelling
van volledige werkgelegenheid,
die de regering wil realiseren
door een uitbreiding van de
bedrijfsinvesteringen,'zal in veel
gevallen in strijd zijn met de doel
stellingen van milieu-behoud,
ruimtelijke ordening, en een zui
niger beheer van grondstoffen en
energie. De belangen van de ont
wikkelingslanden zullen door het
streven naar volledige werkgele
genheid in het gedrang komen.
(Vervolg van voorpagina)
Bovendien beloofde Van Agt dat „de onderste steen boven moet
komen” om uit te zoeken of Menten inderdaad tijdens het afgelopen
weekeinde een tip heeft ontvangen en zo ja van wie dat zijn
arrestatie op handen was.
Minister Van Agt had in zijn antwoord laten blijken wel degelijk aan
een tipgever te denken. „Het kost ook mij grote moeite in een toeval te
geloven. Een diepgaand onderzoek zal moeten uitwijzen hoe het een
en ander in zijn werk is gegaan”, aldus Van Agt. De tipgever zal dan
hoogstwaarschijnlijk binnen het justitiële apparaat gezocht moeten
worden, want, zo voerden verscheidenen Kamerleden aan, alleen aan
een kleine kring ingewijden was bekend dat was besloten om Menten
maandagmorgen in zijn villa te Blaricum te arresteren.
MAASTRICHT (ANP). De bejaarde patiënten in de Kerkraadse
Lückerheidekliniek kregen meer insuline toegediend dan de terecht
staande hoofdverpleger beweert. „Op grond van de medische gege
vens kan ik er niet aan ontkomen, dat sommige demente bejaarden
meer eenheden insuline kregen dan de tachtig die de verdachte zegt
gegeven te hebben”, aldus verklaarde de hoogleraar aan de Nijmeegse
universiteit, prof. E. Ariëns gisteren voor de rechtbank in Maastricht,
„anders kan ik het ijzingwekkend lage bloedsuikergehalte bij de
patiënten niet verklaren”.
Geen herdenking
Drugs
Kleiner
Ernstige fouten
Paspoort
.5
So |B Bi?
r
van
1
(ADVERTENTIE)
i
Vooruitzichten voor zondag:
(ADVERTENTIE)
2
1
Hij betreurde het dat verdachte bij al
zijn goede bedoelingen niet de moed
gehad heeft de artsen erop te wijzen wat
s
s
i
Overgang naar onbestendig weer met veel
wind.
6
5
17
13
21
24
18
0
38
3
0
0
1
0
0
waarin onder meer het Interkerkelijk
Vredesberaad is vertegenwoordigd. „Wat
hier gebeurt, is dat hier en daar bepaalde
processen van internationale arbeidsver
deling wat versneld worden, mede omdat
wij daar ook zelf bij gebaat zijn. Een
diepgaander poging tot heroriëntatie van
onze economie op de werkelijke belangen
van de Derde-Wereldbevolking blijft ech
ter achterwege”.
Konsumenten Kontakt meent dat de
overheid spoedig moet komen met een
beleidsvisie voor een alles omvattend con
sumentenbeleid. „De consumentenorgani
saties moeten worden betrokken in over
legstructuren waarin de economische ont
wikkeling aan de orde komt”, aldus K.K.
De getuige-deskundige, die door de offi
cier van Justitie, mr. J. Booster, opnieuw
was opgeroepen omdat de raadsman van
verdachte, mr. J. Hermans, zijn deskun
digheid en objectiviteit in twijfel had
getrokken, heeft er begrip voor, dat de
artsen van de kliniek de gevolgen van de
insuline-injecties niet hebben onderkend
hij gedaan had. Een goede diagnose van
de patiënt was daardoor niet mogelijk.
’s Middags gaf de zenuwarts dr. D. Mul
der een nadere uiteenzetting van het psy
chiatrisch en psychologisch rapport, dat
De officier van Justitie beëindigde zijn
repliek met een aanval op de heer Her
mans, die de getuigen woorden in de
mond zou hebben gelegd, die zij nimmer
gezegd zouden hebben.
De verdachte was het allemaal een bee
tje teveel geworden. Hij verscheen dan
ook niet voor de rechtbank toen de zenuw
arts aan het woord was. Hij kon de discus
sies over zijn persoon moeilijk verdragen.
hij in samenwerking met de klinisch-
psycholoog J. Dorpmans had opgesteld.
Ook in deze had de verdediger de objecti
viteit van de deskundige sterk in twijfel
getrokken. De heer Mulder verweet de
raadsman, dat hij teveel had gegenerali
seerd.
Volgens een Gallup-opiniepeiling gis
teren in de Daily Telegraph gepubliceerd
zijn de Britse conservatieven verder
uitgelopen op de socialisten. Ze zouden nu
25 pet. voorstaan, tegen 11,5 pet. vorige
maand.
Een 30-jarige man uit Den Haag heeft
proces-verbaal gekregen omdat hij 25 kilo
vuurwerk in huis had. Dit is in strijd met
de Wet gevaarlijke stoffen. Buurtbewo
ners hadden bij de politie geklaagd over
het lawaai dat het vuurwerk zo lange tijd
voor de jaarwisseling veroorzaakte.
De Asser rechtbank heeft het Openbaar
Ministerie twee weken uitstel verleend in
het voorbereiden van het proces tegen de
amateur-archeploog Tjerk Vermaning uit
Assen.
De Ethiopische militaire regering heeft
gisteren bekendgemaakt dat er 27 perso
nen zijn terechtgesteld wegens „moorden
en andere tegen de regering gerichte mis
drijven”. Zij zouden „oprechte revolutio
nairen” om het leven hebben gebracht,
bommen hebben geplaatst en zich schul
dig hebben gemaakt aan brandstichting
en roof.
Twee politiemannen en vijf boeren zijn
in het noorden van Peru om het leven
gekomen toen driehonderd boeren een
detachement politiemannen aanvielen die
een onderzoek kwamen instellen naar de
aanval op een politiepost. De aanval op
het detachement gebeurde dinsdag, maar
pas gisteren maakten de autoriteiten er
melding van. De boeren verzetten zich
tegen landhervormingen.
In Zuid-Afrika hebben 37 van de 1400
hotels de status van „internationaal hotel”
gekregen. Dat houdt in dat ze open staan
voor mensen van alle rassen. Een jaar
geleden waren er nog vier van die „open”
hotels. Veel aanvragen zijn in behande
ling.
Het bestuur van de Partij van de Arbeid
heeft gisteren geprotesteerd bij de rege
ring van de DDR tegen het besluit om
Wolf Biermann de terugkeer naar zijn
land te verbieden. Het partijbestuur wees
erop dat dit besluit naar haar oordeel in
strijd is met de verklaring van de rechten
van de mens en met het verdrag van
Helsinki. Ook het bestuur van de Vereni
ging Van Letterkundigen heeft geprotes
teerd tegen de maatregel van de DDR. In
een telegram aan haar zustervereniging in
de DDR spreekt de VVL verontwaardi
ging uit.
Jimmy Carter heeft de 21.8 miljoen dol
lar (bijna 55 miljoen) die hij uit de staats
kas had ontvangen voor de campagne
voor zijn verkiezing tot president vrijwel
geheel uitgegeven. Voor het kopen van
zendtijd werd 9,4 miljoen dollar besteed,
waarvan 7,8 miljoen dollar voor propa
ganda via de televisie.
De burgemeesters van de Japanse ste
den Hirosjima en Nagasaki hebben in een
telegram aan de Chinese ambassadeur in
Tokio geprotesteerd tegen de recente Chi
nese atoomproef in de atmosfeer.
13
11
Dit stelt de Studiestichting voor radica
le politieke vernieuwing, die verbonden is
met de PPR, in een commentaar op de
Nota Selectieve Groei (de zogenaamde
Economische Structuurnota). De doelstel
lingen van de nota zijn in veel gevallen
met elkaar in strijd. „Zo zal een zuiniger
beheer van grondstoffen uiteindelijk moe
ten betekenen, dat we minder en in ieder
geval niet meer gaan consumeren. Dit is in
strijd met de doelstelling: toename van
het reëel nationaal inkomen”, aldus de
Studiestichting.
Volgens de Vereniging Milieudefensie
(VMD) is de nota erop gericht de groei op
traditionele wijze te realiseren. „De rende
menten van bedrijven worden daarbij
geacht voldoende kompas te zijn. Voor
selectieve groei is juist vereist, dat de
groei op basis van maatschappelijk rende
ment wordt bepaald”, aldus de vereni
ging. De VMD vindt, dat er een afzonder
lijk fonds gesticht moet worden voor
milieu-vriendelijke investeringen.
Het beleid op het terrein van de ontwik
kelingssamenwerking zal geen werkelijke
bijsturing van hef economisch beleid bete
kenen. Dat stelt de Landelijke Bezinnings-
groep Ontwikkelingssamenwerking,
c
l
t
1
t
c
l
I
4
1
5
12
15
c ra
0
0.1
0
0.5
0
o
0.1
0
o
o
o
o
o
1
0.3
0
o
o
0.1
o
0.2
0
0
0
o
o
o
V
I
t
I
l
1
1
c
h
1<
1
e
C
v
8
v
aan te sturen, dat regering en beleggers
alsnog tot een bevredigende regeling
komen. Ook de voorgenomen verbetering
van 16.000 particuliere woningen is vol
gens het CNV een hoogst onzekere zaak.
Volgens de nu ter beschikking staande
gegevens zijn er lang niet genoeg bestek
klare plannen, zo ze er al zijn. Ook ont
breekt het nog aan wettelijke voorzienin
gen om de particuliere eigenaars te bewe
gen hun woningbezit ingrijpend te verbe
teren.
Van Agt voerde ter verdediging van het
late justitiële ingrijpen aan, dat er aan
vankelijk nog onvoldoende aanwijzingen
waren om Menten daadwerkelijk te arres
teren. Het risico was te groot dat de rech
ter hem kort daarna wegens onvoldoende
bewijs weer uit voorlopige hechtenis zou
ontslaan. Dat moest ten koste van alles
vermeden worden, omdat Menten in dat
geval zeker de wijk zou nemen, aldus Van
Agt.
Twee Oostduitse voetballers hebben
„wegens het ellendige leven onder het
socialisme” in Turkije politiek asiel
gevraagd. Dit is gisteren door de politie
van Istanboel meegedeeld. Het gaat om de
19-jarige Jürgen Pahl en de 20-jarige Nor
bert Nachtwig, die deel uitmaakten van
het jeugdelftal dat dinsdag tegen Turkije
had gespeeld.
Dit houdt volgens de hoogleraar niet in,
dat de verdachte schuldig is aan de extra
hoeveelheid insuline. „Dat kan ook
zomaar een meneer X zijn geweest”, aldus
prof. Ariëns. „Het is de mildste verklaring
die ik voor deze situatie kan geven”.
Aantal uren zon: 1 tot 5. Minimum tempera
tuur omstreeks vijf graden Maximum tempera
tuur rond acht graden Kans op een droge
periode van minstens twaalf uur. 60 percent.
Kans op een geheel droog etmaal: 30 percent.
WEERRAPPORTEN
De publieke tribune in de Tweede Kamer met links op de middelste rij Accent-
joumalist Hans Knoop en rechts onder Teengs Gerritsen.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zuid Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zurich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas
New York
Tel-Aviv
Tunis
7
3
6
5
5
10
9 0.1
0
0
0
0
0
0
degelijk had kunnen worden ingetrokken
op grond van de paspoorteninstructie.
De jaarlijkse herdenking van president
Kennedy in de stad Dallas waar hij op 22
november 1963 werd vermoord, gaat dit
jaar niet door als gevolg van gebrek aan
belangstelling. Vorig jaar namen maar 20
belangstellenden aan de herdenkingsbij
eenkomst deel.
Weer in binnen- en
buitenland
Zoals hij al eerder tijdens het proces
gedaan had, zette de hoogleraar met een
uitvoerig medisch betoog nogmaals
uiteen, dat de insuline die de verdachte de
patiënten toediende het begin was van een
snelle dood. Vooral bij bejaarde mensen,
die erg zwak zijn, is slechts een geringe
hoeveelheid insuline nodig voor een fatale
afloop. Uit proeven is gebleken, dat toe
diening van 8 tot 10 eenheden aan geheel
gezonde mensen van jongere leeftijd al
levensgevaarlijk kan zijn.
Dinsdag aanstaande krijgt de raads
man de gelegenheid zijn dupliek te
houden.
^■E
verand
w.st.
nnw
zw
nno
n
no
nnw-
nno
nno
n
ono
n
nw
no
no
nno
no
z
zzo
nw
w.st.
w.st.
n
no
w.st.
nw
w.st.
nno
nnw
w.st.
nno
nno
nno
nw
nw
nno
z
n
w.st.
w
ozo
w
„Of was hier geen sprake van gewichtige
redenen van algemeen belang, zoals in de
instructie staat?”, aldus Kosto. Kosto zei
dat Van Agt als politiek bewindsman in
deze zaak tekort geschoten heeft. „Bij de
minister hadden alle rode lampen moeten
branden, maar hoe gerust is hij naar Roe
menië vertrokken”, aldus Kosto, die zei de
persoonlijke integriteit van de minister
overigens geen moment in het geding te
willen brengen.
WD-woordvoerder mevrouw Kappey-
ne van de Coppello noemde de uitspraken
van Van Agt over de paspoortinstructie
een cirkelredenering. „Uit vrees dat Men
ten er vandoor zou gaan, heeft men hem
zijn paspoort laten houden, met als resul
taat dat hij het afgelopen weekeinde de
vlucht kon nemen”, zo zei ze onder
applaus van de publieke tribune.
had gevraagd of Van Agt zich kon voor
stellen dat de verschillende behandeling
van beide van oorlogsmisdaden verdachte
personen bevreemding heeft gewekt. Van
Agt merkte echter op dat tegen de Lim
burger een groot aantal bewijzen waren
verzameld, terwijl de aanwijzingen tegen
Menten voortkomen uit zeer recent nieuw
vergaard belastend materiaal.
geh. bew
mist
zw. bew
mist
geh. bew
1. bew
mist
geh. bew.
1. bew.
1. bew
mist
zw. bew.
onbew
h. bew.
onbew
zw. bew.
zw. bew
geh bew.
regen
geh. bew.
zw. bew.
onbew.
onbew
geh. bew.
zw. bew
zw. bew
onbew
zw. bew.
geh. bew
onbew.
mist
zw. bew.
h. bew.
regen
onbew
geh. bew.
zw. bew.
onbew.
zw. bew.
onbew.
zw bew'
onbew.
regen
Zevenenveertig percent van de Ameri
kaanse militairen heeft volgens een in
1974 gehouden enquête verklaard regel
matig drugs te gebruiken. Van hen rookt
40 percent marihuana. Vijf percent
gebruikte heroïne. Vermoed wordt dat het
heroïnegebruik sinds 1974 aanzienlijk is
gestegen, gezien de overvloedige aanvoer
uit Mexico
In de Westerse industrielanden en
Japan zijn de mensen de afgelopen vijftig
jaar over het algemeen steeds langer
geworden. In India heeft zich nu ook al
weer „gemiddeld” gesproken juist het
omgekeerde voorgedaan. Volgens de Hin
dustan Times wordt deze verkleining ver
oorzaakt door een tekort aan bouwstoffen
in de voeding.
DEN HAAG (ANP). De heer D. J.
Beuker, voorzitter van de Nederlandse
Vereniging van Bouwondernemers
(NVB), heeft gisteren op de ledenvergade
ring van deze vereniging in Den Haag het
beleid van de gemeenten afgekeurd
omdat men de bouw van met name koop
woningen te weinig stimuleert. „Ik vind
het onbegrijpelijk, dat verschillende
gemeenten met oogkleppen op voorbij
gaan aan de ontwikkeling van de markt.
Het moet toch immers nu wel tot iedereen
zijn doorgedrongen dat er op het ogenblik
een enorme belangstelling voor koopwo
ningen is”, aldus de voorzitter.
Volgens hem is uit enquêtes gebleken,
dat met name voor premiekoopwoningen
meestal veel meer gegadigden zijn dan er
woningen kunnen worden gebouwd, zelfs
reeds vóór er nog maar één steen op de
andere staat. Verschillende gemeenten
veroorloven zich naar de mening van de
NVB-voorzitter rustig, niet te luisteren
naar de wensen van hun burgers. „Ik
noem dit een onjuist volkshuisvestingsbe
leid”.
De heer Beuker had ook kritiek op de
overheid, die zegt te streven naar het
eigen-woningbezit. Volgens hem blijft het
slechts bij mooie woorden.
(Van onze redactie economie)
UTRECHT. Het woningbouwpro
gramma voor 1977 is onder de maat,
meent het CNV. Met een totale bouwpro-
duktie van 105.000 woningen blijft het
beneden de prognose van het Economisch
Instituut voor de Bouwnijverheid, dat uit
komt op 116.000 woningen per jaar tot
1980. Bovendien is het zeer onzeker dat
het programma voor 1977 kan worden
verwezenlijkt. Meer dan de helft ervan
moet in de particuliere sector worden
gebouwd.
Weliswaar heeft de regering toegezegd
dat er meer huurwoningen zullen worden
gebouwd wanneer de bouw van eigen
woningen achterblijft, maar als dan moet
worden bijgestuurd, is de terugval al een
feit, meent het CNV.
Ook de financiering van de particuliere
bouw biedt grote onzekerheden. Voor
10.200 woningen zijn geen rijksleningen
beschikbaar. Bovendien staan er nu
slechts 8000 duurdere huurwoningen in
het programma tegen 15.000 in 1976. Dit is
een gevolg van het feit, dat de meeste
institutionele beleggers zich van deze
markt hebben teruggetrokken. Het is nog
i maar de vraag of de woningbouwcorpora
ties deze bouw tijdig kunnen overnemen.
Deze hebben trouwens al gewaarschuwd
dat de leningen, die zij daarvoor moeten
sluiten, drie kwart tot één percent duur
der zullen zijn dan vroeger het geval was.
In totaal komt dit er dus op neer dat de
financiering van ruim 18.000 gesubsidi
eerde woningen in 1977 nog onzeker is.
Het CNV vraagt de Tweede Kamer erop
De raadsman protesteerde heftig tegen
de theatrale wijze waarop de officier hem
aanviel. „Iedereen doet het op zijn eigen
manier”, kwam de president van de recht
bank, mr. F. Eliëns, sussend tussenbeide.
„Ik heb geen woorden letterlijk aange
haald, maar slechts de bedoeling van het
gesprokene weergegeven”, verdedigde de
heer Hermans zich tegenover de officier.
Van Agt gaf wel toe, dat als het telegram
uit de Sovjet-Unie, dat Nederlandse
rechercheurs spoedig ter plaatse een
onderzoek kunnen instellen, eerder was
ontvangen, de arrestatie van Menten eer
der zou hebben plaatsgevonden. „In elk
geval zijn er ernstige fouten gemaakt bij
het openbaar ministerie. Wie precies nala
tig is geweest, weet ik nu nog niet, maar
men had M. ofwel direct moeten
arresteren, ofwel zijn huis afdoende moe
ten bewaken”, aldus Van Agt.
D’66-fractieleider Terlouw noemde het
een politieke vergissing van Van Agt dat
hij deze, politiek zo gevoelige zaak, niet
extra zorgvuldig heeft behandeld.
De fractievoorzitter van DS’70, Drees,
zei: „Deze minister faalt voortdurend
door zijn verbijsterende naïviteit.”
Mw. Kappeyne van de VVD zei ook nog
dat het onbegrijpelijk is dat de minister in
de zaak-Menten zo passief is geweest. Ze
eiste een onderzoek naar de rol van het
Openbaar Ministerie in de zaak.
De heer Wolff (CPN) zei: „De Tweede
Kamer staat niet hulpeloos. Zij kan minis
ter Van Agt naar huis zenden.” Ook hij zei
het onbegrijpelijk te vinden dat de minis
ter ondanks alles naar Roemenië is
gereisd. Hij laakte het voorzichtige optre
den van de justitie en het wachten met de
aanhouding tot er voldoende bewijsmate
riaal was. Hij wees erop dat er al veel
materiaal uit Polen en Rusland was op
films en geluidsbanden. „Tijdens het pro
ces in Neurenberg speelde dergelijk mate
riaal een belangrijke rol als bewijsmateri
aal”, aldus de CPN-woordvoerder. -
Van Agt wees elke vergelijking tussen
de wel plaatsgevonden hebbende arresta
tie van een Limburge ex-SS’er en de zaak-
Menten van de hand. Mevrouw Kappeyne
Op de foto, de heer Bakker van de CPN,
die minister Van Agt enige malen fel
interrumpeerde.
Minister van Justitie, Van Agt aan de regeringstafel in de Tweede Kamer met voor zich
het weekblad Accent, van Hans Knoop, die de hele zaak op gang bracht.
Mevrouw Kappeyne van de Coppello
VVD aan het woord.
Zaterdag 20 november
zon- en maanstanden.
Zon op 8.09 uur, onder 16.42 uur
Maan op 6.21 uur, onder 16.07 uur
Waterstanden IJmuiden.
Hoogwater 1.54 uur en 14 15 uur
Laagwater 10.07 uur en 22.23 uur
Dezelfde reden speelde mee bij het
besluit om Mentens paspoort niet af te
pakken. Volgens Van Agt is dat slechts
mogelijk als er eerst proces-verbaal is
opgemaakt, en daartoe zou Menten eerst
verhoord moeten worden. Dat zou hem
vrijwel zeker op het idee hebben gebracht
het land te verlaten en dat wilde de justitie
nu juist voorkomen, aldus Van Agt.
De PvdA-er Kosto deelde deze mening
niet. Hij zei dat Mentens paspoort wel
t;
9
9
9
8
8
8
9
8
9
9
8
19
15
6
12
9
9
6
0
5
7
17
9
12
6
14
17
15
5
16
2
10
17
14
a
gS
4
4
3
3
6
4
2
2
6
5
2
12
4
3
3
6
5
4
1
2
1
7
3
6
4
0
"■MW?"
