as
Helmut Kohl betreurt
JOODSE LEIDERS VERSCHILLEN VAN
MENING MET ISRAËLISCHE REGERING
Sithole tijdelijk
uit Genève vertrokken
PAT HEARST
IS VRIJ
RAPPORT OVER FRANSE
TELEVISIE VOL KRITIEK
Mirage stort in
België neer
vrouw komt om
beslissing van CSU
r
r-
11
SS
MARGARETH THATCHER REORGANISEERT SCHADUWKABINET
BERICHTEN OVER ONDERLINGE GEVECHTEN TUSSEN GUERRILLASTRUDERS
Staking geëindigd
F
Ziekte van Marburg
nu in Engeland
Deelnemers Namibië-
conferentie gaan
met Vorster praten
Autotentoonstelling
Parijs weer in 1978
Radioactieve wolk
drijft naar Amerika
I
I
2
BINNEN- EN BUITENLAND
3
NOVEMBER
19 7 6
ZATERDAG
2 0
n
Schotten
N
I
Documenten
n
Genscher
Kremlin
(Van onze redacteur in Londen,
Henk Leffelaar)
LONDEN. De Britse conser
vatieven hebben weer een Win
ston Churchill. Margareth That
cher, leidster van de conservatie
ve oppositie, heeft in een reorga
nisatie van haar zogenoemde
„schaduwkabinet” de 36-jarige
naamgenoot en kleinzoon van
Winston Churchill benoemd tot
de „tweede man” op de post van
defensie.
Britse conservatieven hebben
weer een Winston Churchill
1
1
J
t
GENÈVE. SALISBURY (Reuter, UPI).
I
door
Rudolf
Bakker
e
d
IS
rt
r-
n
a
De zaak is in de publiciteit gekomen
door de Oostenrijkse kanselier Kreiski,
die heeft geklaagd dat dit Egyptische initi
atief door Israel is getorpedeerd. Daarop
heeft premier Rabin onthuld dat Gold
mann en Schindler na het ontvangen van
Dominee Sithole, leider van een van de
vier nationalistische delegaties bij de Rho-
desiëconferentie. is donderdagavond uit
Genève naar Dar Es Salaam vertrokken
voor „partij-zaken”, zo heeft zijn woord
voerder in Genève meegedeeld. Hij zou
ongeveer een week wegblijven
Dat was ruim een jaar geleden. Sadat is
daarna echter van zijn oorspronkelijke
voorstel teruggekomen en heeft een aan
tal joodse leiders afzonderlijk uitgeno
digd, niet als groep dus, met als voorwaar
de dat het bezoek geheim zou blijven.
Over de beschuldiging van Kreiski merk
te Rabin op dat „naïve Europese leiders
die genoeg eigen zorgen aan hun hoofd
hebben, zich beter met hun eigen zaken
kunnen bemoeien”.
een uitnodiging hem, Rabin, om advies
hebben gevraagd, en dat Rabin hen heeft
aangeraden te gaan.
plaatsvervanger, Keshiwi Malandi, aange
wezen als delegatieleider.
Premier Smith van Rhodesië rekent
erop dat hij militaire hulp van de Verenig
de Staten krijgt als de huidige conferentie
over een regeling voor de toekomst van
zijn land door toedoen van de zwarte
nationalisten zou mislukken.
De premier, die in een televisieprogram
ma vragen van journalisten beantwoord
de, benadrukte dat hij dienaangaande
echter geen harde toezeggingen heeft
gekregen. Hij was door zijn persoonlijke
overtuiging tot deze conclusie gekomen
na een onderhoud met de Amerikaanse
minister Kissinger.
Over de conferentie in Genève herhaal
de Smith dat daar alleen gesproken dient
te worden over de vijf punten van het
plan-Kissinger met betrekking tot de
structuur van een interim-regering, voor-
Het vliegtuig was 15 minuten voor het
ongeluk van de vliegbasis Florennes opge
stegen voor een oefenvlucht.
Onmiddellijk nadat de Mirage neerge
stort was, ontplofte het toestel, waardoor
de getroffen huizen in brand raakten.
Het toestel, een Mirage V, stortte neer
op een rij huizen op slechts 50 meter van
het centrum van de plaats.
zaken die hem vertrouwelijk zijn meege
deeld kunnen alleen maar schaden. Gold-
mann zei dan ook in de toekomst Rabin
niet meer vooraf in te zullen lichten.
Israëlische regeringsambtenaren zeg
gen dat zij tegen een dergelijke reis zijn.
inkomsten uit de recla
mespots, het tweede net
voor 50,7 percent. Dit
betekent dat het eerste
net meer geld heeft en
meer kan ondernemen.
Het geeft president Sadat een alibi om
niet rechtstreeks met Israel te onderhan
delen. Zij kunnen echter niet in het open
baar zeggen dat Israel bezwaar heeft
tegen deze gang van zaken, en daarom
heeft Israel de joodse leiders dan ook haar
fiat gegeven.
Op het bureau te Francistown in Bots
wana van de Afrikaanse Nationale Raad
(ANC), waarvan Nkomo voorzitter is, is
gistermorgen een bomaanslag gepleegd.
In Gaberone, de hoofdstad van Botswana
waar dit werd bekendgemaakt, is meege
deeld dat er bij deze aanslag vijf gewon
den gevallen zijn.
Een regeringswoordvoerder sprak in
dit verband van een terreurdaad, waartoe
vanuit Rhodesië is aangezet. De grens met
Rhodesië ligt op nog geen 50 kilometer
van Francistown.
Botswana, een enorm land met nauwe
lijks 750.000 inwoners, heeft een gemeen
schappelijke grens met Rhodesië die rond
700 kilometer lang is. Ook vanuit Bots
wana opereren guerrillastrijders in Rho
desië.
hem bewijzen dat er juist niet over onder
handeld kan worden.
(Vervolg van pagina 1)
CDU-voorzitter Helmut Kohl betreurt de beslissing van de CSU. Volgens de man die
er vast van overtuigd was oppositieleider van een gemeenschappelijke CDU-CSU-
fractie in de nieuwe Bondsdag te zijn, betekent het besluit van de CSU een „stap terug”.
Omdat deze ontwikkeling zo volstrekt onverwacht was, beperken de meeste commenta
ren zich tot - uiteraard - eerste indrukken. De Bondsregering wil de toestand eerst
analyseren.
Een voorstel van ex-premier Harold
McMillan, die in een televisie-uitzending
voorstelde om in deze crisis van het Ver
enigd Koninkrijk een „coalitieregering” te
vormen om het hoofd te bieden aan een
verontruste polarisatie en de „bitterheid”
onder de bevolking, had geen kans. Zijn
voorstel werd door vrijwel alle dagbladen
en politieke commentatoren afgedaan als
het gezeur van een vervelende grijsaard
die als een soort „vader des vaderlands”
meende nog een nationale politieke rol te
kunnen spelen.
Mevrouw Thatcher, in de Britse pers
gemeenzaam aangeduid als „ijzeren Mag
gie”, stelde John Davies aan als schaduw-
minister voor buitenlandse zaken hij is
60 en een jaar ouder dan Maudling), Tom
King voor energiezaken en Edward Tay
lor voor arbeid. Taylor is een Schot en
mevrouw Thatcher heeft met zijn benoe
ming vermoedelijk de participatie van de
Schotten beoogd op een tijdstip dat het
parlement zich bezighoudt met de vraag
of Schotland en Wales een eigen parle
ment moeten krijgen.
De grootste verrassing was de benoe
ming van Christopher Tugendhat als
assistent van Roy Jenkins in de raad van
de EEG. Zijn benoeming vereist de goed
keuring van premier James Callaghan en
was, volgens politieke kringen, eigenlijk
weggelegd voor John Davies (een voorma
lige minister voor de industrie in het kabi
net van de conservatieven). De reorgani
satie van het conservatieve schaduwkabi
net werd niet beschouwd als een belang
rijke omwenteling.
DETROIT (DPA). Na een van de
kortste stakingen in de geschiedenis van
de Amerikaanse auto-industrie zijn de
grootste autofabrikant ter wereld, Gene
ral Motors, en de vakbond van auto-
arbeiders het gisteren eens geworden over
een nieuwe cao voor de 390.000 weerkne-
mers.
Nog geen halve dag eerder waren 80.000
werknemers in 16 fabrieken van General
Motors in staking gegaan.
Het congres werd gisteren sterk over-
schaduwd door het als een bom ingesla
gen besluit van de CSU haar samenwer
king met de CDU in het parlement te
beëindigen.
Annemarie Renger nog vier jaar aan kan
blijven. Maar dit is niet van het allergroot
ste politieke belang.
PARIJS (UPD- De jaarlijkse autoten
toonstelling in Parijs zal volgend jaar niet
gehouden worden.
Volgend jaar vindt alleen een tentoon
stelling van motorrijwielen, fietsen en
autotoebehoren plaats.
De deelnemers hadden om zo’n gesprek
verzocht. Op de agenda staat met name de
vorming van een multiraciale overgangs
regering, die Namibië naar onafhanke
lijkheid zou moeten leiden.
Een functionairs van de betrokken
gevangenis, waar de 22-jarige dochter van
een krantenmagnaat het grootste deel van
haar tijd heeft doorgebracht sinds zij 14
maanden geleden gearresteerd werd, zei
dat zij omstreeks één uur in de nacht was
vertrokken.
Het bewakingsplan zou zodanig zijn
opgesteld, dat de rechter er zeker van is
dat Pat Hearst geen vluchtpoging zal
ondernemen. Pat Hearst was destijds ont
voerd door het Symbiotische Bevrijdings
leger, dat haar overhaalde zich als Tania
bij de organisatie te voegen.
Een voorwaarde van het vijfpuntenplan
is dat de ministers van recht en orde en
van defensie in de interim-regering blan
ken moeten zijn. Smith houdt staande dat
Kissinger hem verzekerd heeft dat het
plan door zwart Afrika is geaccepteerd en
dat het een bindend contract vertegen
woordigt.
a
e
t
s
i
i
n
g
i-
1-
i-
e
n
■s
>f
>i-
•n
lg
ld
te
it-
afgaande aan een zwart meerderheidsbe-
wind. Hij heeft deze punten al aanvaard,
maar de zwarte nationalisten in Genève
hebben enkele punten verworpen.
In de praktijk van het parlement houdt
de scheiding tussen CDU en CSU in, dat
er nieuwe commissies moeten worden
gemaakt, dat afgevaardigden van de CSU
eigen spreektijd krijgen. Van nu af aan zal
de CSU alleen voor zijn eigen positie
opkomen, hoewel wel is verzekerd dat
men nauw met de CDU wil blijven samen
werken.
Het permanente internationale bureau
van autofabrikanten, dat dit gisteren
bekendmaakte, deelde mee dat vanwege
de stijgende kosten en het afnemende nut
van de tentoonstelling deze voortaan eens
in de twee jaar georganiseerd zal worden,
voor de eerste maal in 1978.
Goldmann is op zijn beurt nu razend op
Rabin vanwege zijn onthullingen. Volgens
Goldmann is de zaak nog steeds niet van
de baan, en Rabins openbaringen over
Het persbureau DPA meldt, dat de
Westduitse vrije democraten, FDP, giste
ren op het partijcongres in Frankfort hun
voorzitter, minister van buitenlandse
zaken Hans-Dietrich Genscher, met grote
meerderheid voor een volgende periode
van twee jaar hebben gekozen.
Rabbijn Schindler wilde zich niet zo
scherp uitlaten, iets wat hij, als leider van
de Amerikaanse joodse gemeenschap,
zich ook niet kan veroorloven. Hij ver
klaarde dat de mogelijkheid van een
bezoek aan Egypte nog niet van de baan
is, daarmee de versie van Goldmann
bevestigend. Hij voegde daar echter aan
toe alleen te zullen gaan als hij een directe
uitnodiging van Egypte krijgt, zonder tus
senpersonen, en als het geheel openbaar
zal zijn.
De reorganisatie van het schaduwkabi
net speelt zich af tegen een achtergrond
van ingwikkelde intriges, waarbij ex-
premier Edward Heath heeft geprobeerd
de idee van een coalitieregering op gang te
brengen. Heath had een geheime lunch
met David Steel, leider van de liberalen,'
die zich al meer dan eens gretig heeft
getoond om met zijn partij eindelijk deel
uit te maken van de regering.
De Rhodesische premier waarschuwde
gisteren dat als de Verenigde Staten en
Engeland dit bindende karakter zouden
aanvechten - en in feite hebben beide
landen al gezegd dat het een onderhande
lingspakket is - hij zou overwegen gehei
me documenten te publiceren, die volgens
WASHINGTON (AP). Een luchtmas
sa met radioactieve deeltjes, afkomstig
van een Chinese kernexplosie komt de
kant van Amerika opdrijven en kan van
daag de noordwestkust van het land
bereiken.
Het Amerikaanse bureau voor milieu
bescherming kon donderdag niet voor
spellen welke mate van radioactieve
neerslag kan worden verwacht. De naar
het oosten drijvende luchtmassa bedekt
naar schatting 600 vierkante kilometer.
Volgens het milieubeschermingsbureau
blijft de meeste radioactieve straling
beperkt tot de bovendste delen van de
atmosfeer, maar in het geval van extreem
lage-drukgebieden en hevige regenval
kan een aanzienlijke mate van radioactie
ve neerslag plaatsvinden.
Volgens deze functionarissen gaat het
hier om een tactische zet van Sadat, om
tweespalt te zaaien binnen de joode
gemeenschap. Een mogelijkheid die rab
bijn Schindler, bekend om zijn gematigde
ideeën, niet uitsluit, „maar we moeten
proberen of het mogelijk een stap kan
zijn, een tussenstation voor direct
Israelisch-Arabisch contact”, aldus rab
bijn Schindler, die op het ogenblik in
Israel op bezoek is.
De ultra-linkse Labour-parlementariër
Michael Foot, een met grijze manen
gesierde, welbespraakte lange man zei
tegen de jonge Winston Churchill na de
nieuwe postenverdeling bij de conserva
tieven: „Daar zullen ze vannacht in het
Kremlin van wakker liggen”. Wat Chur
chill antwoordde is (helaas) niet voor de
geschiedenis vastgelegd.
Verwacht wordt dat de federale rechter
William Orrick er in zal toestemmen dat
mej. Hearst wordt vrijgelaten onder een
opgesteld bewakingsplan, terwijl zij
wacht op de uitslag van haar beroep tegen
het vonnis van zeven jaar gevangenschap
wegens bankroof.
Genscher sprak zich onomwonden uit
voor voortzetting van de regeringscoalitie
met de sociaal-democraten. Tegelijk ver
klaarde hij zich echter in principe bereid
tot samenwerking met de christen
democraten in de deelstaten. Alleen de
mogelijkheid liberale politiek te verwe
zenlijken kan het antwoord zijn op vragen
over juiste coalitiebeslissingen, zei Gen
scher.
Westerse inlichtingenbronnen leggen
verband tussen Sithole’s vertrek en
berichten over onderlinge gevechten tus
sen ZANU-guerrilleros. Strijders die
Sithole, de vroegere ZANU-leider, zijn
trouw gebleven, waren slaags geraakt met
aanhangers van Robert Moegabe, die op
de grootste guerrillasteun kan rekenen.
WINDHOEK (Reuter). De delegaties
die deelnemen aan het constitutioneel
beraad voer de toekomst van Namibië
gaan volgende week donderdag in Preto
ria met de Zuidafrikaanse premier Vor
ster praten, zo is gisteren in Windhoek
bekendgemaakt.
SAN DIEGO (Califomië) (Reuter).
Patricia Hearst is gisteren in alle stilte
uit de gevangenis in San Diego ontslagen,
enkele uren voordat een federale rechter
in San Francisco haar naar verwachting
op borgtocht zou vrijlaten.
De piloot van de Mirage wist zich met
zijn schietstoel in veiligheid te stellen en
raakte niet gewond.
verweten dat vernieu
wingen in de presentatie
van het nieuws met veel
bombarie worden aange-
kondigd, terwijl er in fei
te niets verandert.
talent de laan uitsturen.
De directeur van het eer
ste net, Jean Cazeneuve,
heeft als reactie op het
voortijdig bekend wor
den van het tv-rapport
verteld wat er het vol
gend jaar de kijker alle
maal te wachten staat.
De beroemdste namen
van de Franse literatuur
en toneelkunst buitelen
in dit project over
elkaar. En - sprak Caze
neuve - wij willen het
publiek geven wat het
verlangt, terwijl we tege
lijk het peil proberen te
verhogen.
Ook de rapporteurs
spreken aan het eind van
hun opsommingen over
de toekomst. Zij spreken
de hoop uit dat het alle
maal veel beter zal
worden.
Wat de nieuwsuitzen
dingen betreft zijn de
rapporteurs allereerst
boos over de presentatie,
omdat ze dat over de
inhoud moeilijk kunnen
zijn die door de regering
van de dag nauwlettend
in de gaten wordt gehou
den. De tv-makers wordt
Maar Reginald Maudling, ooit door de
oude Churchill aangesteld en tot gisteren
de schaduwminister voor buitenlandse
zaken, werd op 59-jarige leeftijd wegge
promoveerd naar de parlementaire „ach
terban” van de conservatieven.
men „vooral op het
gebied van de ontspan
ning te veel zijn heil
zoekt in Amerikaanse tv-
films die te dikwijls van
een te laag niveau zijn.
Bovendien heeft de
gramschap van de rap
porteurs opgewekt „al
die spelletjes en stom
vervelende overjarige
debatten die het hoofd
gerecht vormen van wat
als een feest van beelden
aan de kijker wordt
opgediend”.
Dit jaar drijft het eer
ste Franse tv-net voor
61,5 percent op de
PARIJS. Het gaat
met de Franse televisie
nog steeds niet goed. In
een rapport dat is uitge
bracht om te worden
besproken bij de behan
deling van de staatsbe
groting staat te lezen dat
de rijksrapporteurs met
name over twee dingen
ontevreden zijn. De tv-
bazen maken zich er te
gemakkelijk van af met
aftandse films en goed
kope doch oninteressan
te discussie-avonden.
Bovendien proberen ze
in hun strijd om de kijk
dichtheid resultaat te
breiken met het laagst
mogelijke niveau.
De Franse tv heeft
altijd al geleden onder
de doem van de staats-
censuur, die haar
onwaarachtig maakte,
soms tot het ridicule toe.
In het rapport wordt
nog weer gewezen op een
ander oud zeer, namelijk
op het monopolie van de
succesvolle bazen, die
zich aanbiedend jong
Patricia’s vader, Randolph Hearst,
heeft donderdag een borgsom van 500.000
dollar gestort bij de rechtbank in Los
Angeles om zijn dochter vrij te krijgen tot
januari, wanneer zij voor elf tenlasteleg
gingen moet terechtstaan.
Het probleem voor de
televisie-bazen is dat zij
afhankelijk zijn van de
inkomsten van de adver
teerders en dat de adver
teerders kiezen voor het
net met de grootste kijk
dichtheid. Om de groot
ste kijkdichtheid te
behalen menen de pro
grammamakers dat zij
zich moeten afstemmen
op de bij de consument
veronderstelde gemak
kelijkst aanspreekbare
instincten.
LONDEN (UPI). Het Britse ministe
rie van gezondheid heeft meegedeeld dat
de microbioloog Geoffrey Platt de
gevreesde, uit Afrika afkomstige ziekte
van Marburg beeft opgelopen, ook wel
groene-meerkatziekte genoemd.
Hij werkte in een onderzoekcentrum in
Porton Down met een virus van het
Marburg-type. Achtendertig contactper
sonen zijn in quarantaine geplaatst.
De Britse minister van sociale diensten
David Ennals heeft meldingsplicht voor
de ziekte gelast. Aan vermoedelijke lij
ders kan isolering en behandeling worden
opgelegd. Er is nog niet veel over de ziekte
bekend. In Zaire en Soedan zijn dit jaar
honderden mensen aan de ziekte
bezweken.
Er zouden verscheidene doden zijn
gevallen in deze gevechten, die vorige
maand hadden plaatsgevonden in Rhode
sië, of in Mozambique. Sithole heeft een
PHILIPPEVILLE (UPI). Een bejaar
de Belgische vrouw is gisteren omgeko
men toen een jachtbommenwerper van de
Belgische luchtmacht neerstortte op haar
woning in het dorp Philippeville in de
provincie Namen.
I
I
De „Commissie voor
de kwaliteit” voor de
Franse tv heeft tegelij
kertijd vastgesteld dat
wat de „kwaliteit”
betreft het bescheiden
derde tv-net met de eer
gaat strijken als zij kan
bogen op 56 punten,
gevolgd door het eerste
net met 45 en het tweede
net met 43 punten.
In het rapport ten bate
van de debatten over het
budget, waaruit gedeel
ten door het dagblad
France Soir werden
gepubliceerd, staat
onder meer te lezen dat
(Van onze redacteur in Jeruzalem.
Jaap van Wesel)
JERUZALEM. Er zijn ernstige ver
schillen van mening gerezen tussen de
Israëlische regering en joodse leiders bui
ten Israel naar aanleiding van een initia
tief van president Sadat om een aantal
joodse leiders naar Cairo uit te nodigen,
onder wie Nahoem Goldmann, voorzitter
van het Joodse Wereldcongres en rabbijn
Alexander Schindler, voorzitter van de
Amerikaanse conferentie van joodse
organisaties.
De sociaal-democratische partij
beschikt in de nieuwe Bondsdag, die 14
december voor het eerst bijeenkomt, nu
over de grootste fractie en dat houdt
waarschijnlijk in dat bondsdagvoorzitster
Sinds 1974 worden
pogingen ondernomen
om uit het slop van de
verstarring te geraken
middels een herstructu
rering. De machtige
ORTF werd opgebeld in
zeven afzonderlijke
„maatschappijen”. Pre
sident Giscard d’Estaing
beweert bij hoog en bij
laag dat omroep en tele
visie een hoge mate van
vrijheid dienen te bezit
ten. En toch brengen de
drie Franse tv-netten het
voor elkaar tot de verve
lendste van West-Europa
te behoren.
