Le nozze di Figaro
IQ
I
D
schitterende reprise
Bank Mees Hope nv
t
I
riet Groei-Kasbiljet
aan toonder van
Bank Mees Hope.
Theater voortreffelijk in Ayckbourn’s binnenhuisgedoe
Droeve pret in Verre vrienden
2
in
I
r
Pittige rock uit jaren ’60 contrasteert met muziek van nu
Topprestatie Nederlandse Operastichting
Genoegdoening voor
Ingmar Bergmann
ee
ZATERDAG
I 1
DECEMBER
9
19 7 6
KUNST
door John Oomkes
BMH
I
'7 7
I 1
Krijgt u voor
een Groei-Kasbiljet
van: f 1.000,-
Bij
verzilvering
na
f 1.139,60
f 1.233,70
I' 1.335,50
1'1.452,40
I 1.586,90
II 741,80
Slechts een enkele fietser, uitwij
kend voor de fotograaf, die wat
kiekjes neemt van de wat extra
vagant geklede Flamin’ Groovies,
toont een wat grotere aandacht
voor het gebeuren om zich heen.
Rente
Brain Jones
6%
7'A
77:
7%
8
87-i
De Groovies, een haast legendari
sche vijfmans groep uit Califor-
nië, concerteerden op 4 en 5
december jongstleden voor het
eerst in Nederland. Het publiek
bejegende de unieke gelegenheid
om de band live te kunnen aan
schouwen als een wat ongeschikt
Sinterklaasgeschenk. Een gege
ven paard behoor je echter niet in
de bek te kijken.
Uitbouwen
HAARLEM. Na stukken als
„Slippers” en bijvoorbeeld de tri
logie „Zo zijn onze manieren”
heeft Alan Ayckbourn met zijn
„Verre vrienden” gisteravond
door de toneelgroep Theater in de
stadsschouwburg gebracht
geprobeerd een andere weg in te
slaan. Wel een comedie, maar
door alle schijnbaar luchtige dia
logen loopt de tragische draad
van menselijke frustraties en
teleurstellingen. Hij wil in dit
stuk zijn publiek bepaald niet de
les lezen, maar het wel zijn con
clusies laten trekken uit dat
samenspel van geestelijke armoe
en burgermansgepraat.
/on
7
Er zijn ook coupures
van I 5.(XK).-.
2 jaar
3 jaar
4 jaar
5 jaar
6 jaar
7 jaar
AMSTERDAM. De hoofd
stad bij mooi of bij druilerig weer
is een verschil als van dag en
nacht. Triest en futloos hangen
de bomen over de gracht. De stra
ten zijn glibberig en een ieder
haast zich om op de plaats van
zijn bestemming te komen.
De Groei-Kasbiljetten van Bank Mces& I lope zijn aan toonder.
Dus u kunt ze probleemloos aan anderen cadeau doen. Best een
aardig idee voor een van de feestdagen. I let Groei-Kasbiljet heeft
bovendien het voordeel dat het geld na twee jaar weer beschikbaar is.
Vanaf dat moment kan men kiezen: of verzilveren - of profiteren van
een nog hogere rente, die over de maximale
termijn van 7 jaar zelfs oploopt tot
sin
)e
WIM HELVERSTEIJN
Catherine Malfitano en Stafford Dean in Le nozze di Figaro van Mozart.
In San Francisco krijgen Jordan enzijn
,,’k Heb een strenge opvoeding gehad en
Ze hebben ’t er
25
i
I
htiq
ssin
i de
te
i
len
de
in
ss-
SCHEVENINGEN. De première van
Mozart’s „Le nozze di Figaro, gisteravond
in het Circustheater was voor iedereen
een feest. Voor de solisten, denk ik, in de
eerste plaats, want zij waren allen goed
bij stem. Er was niemand verkouden en
niemand werd geplaagd door lichamelij
ke of geestelijke vermoeidheid. Het komt
hoogst zelden voor dat men een première
meemaakt waarin alles schijnt te lukken.
Van een première kan eigenlijk niet
gesproken worden, omdat deze voorstel
ling in feite een herhaling was van de
Figaro-productie van het Holland Festival
in 1974, maar er kan in twee jaar heel wat
veranderen. Er waren in deze opvoering
inderdaad enkele nieuwe gezichten, maar
wezenlijke veranderingen waren er niet.
Het Nederlands Kamerorkest onder lei
ding van de sublieme accompagnateur
Michael Gielen. ondersteunde de zangeres
op voorbeeldige wijze De Nederlandse
operastichting neeft weer eens bewezen,
dat zij in staat is om een voorstelling tot
stand te brengen, die kan wedijveren met
het beste wat er in de operawereld gepres
teerd wordt. Met de meeste hoogachting
voor allen die hieraan meegewerkt heb-
MAAR WIE door zo’n voorstelling
hoe voortreffelijk en geslepen ook ten
tonele gevoerd heenkijkt, ontdekt dat
Ayckbourn feitelijk dezelfde is gebleven.
Ook nu weer een aantal stellen bij elkaar,
ook nu weer dat eindeloos en burgerlijk
gevit en ook nu weer een naar karakter
moeilijk te definiëren personage die de
dolle Hans uithangt. Ayckbourn heeft
kennelijk dit milieu nodig om zich uit te
kunnen schrijven. Hij voelt zich er hele
maal in thuis en heeft er zich zo vertrouwd
mee gemaakt dat hij er niet meer kan
Amsterdam. Herengracht 548, lel 021) 5 27 91
Assumbürg 150. tel 020 42 98e>0
A mslerdam-Buitenvelderi
Haarlem Houtplein 8 tel 023 31 59 50
OP
Rente
Meer ondanks dan dankzij Ayckbourn
heeft Theater met veel vakmanschap er
acceptabel toneel van gemaakt. In ieder
geval zullen degenen, die de trilogie „Zo
zijn onze manieren” niet gezien hebben, er
een geslaagde voorstelling aan hebben
beleefd. Ze hebben namelijk niet gemerkt
dat Ayckbourn tenslotte in herhalingen
vervalt, dat zijn grappen telkens terugke
ren en dat hij (nog) niet de mensenkennis
heeft die hij voorwendt te bezitten. Meer
dan een (soms kluchtige) comedie is zijn
ook geen elpee. Zeven luidruchtige songs
stonden er in totaal op. De platenmaat
schappijen raakten vervolgens geïnteres
seerd. De een na de andere investeerde
mensen of het
geven van onze
gen. Hun muziek wordt nog steeds ver
kocht. In 1990 zal dat ook zo zijn. Alle
grote kunst blijft. Pas zijn alle Beatles
singles opnieuw uitgebracht. Fijn, als je ze
nog niet had, natuurlijk. Feitelijk: een
ramp. D’r is een kloof ontstaan; ze móeten
die oude muziek wel opnieuw uitbrengen.
Er is gewoon niets beters.”
Jordan: „Wij zijn op zoek gegaan naar
onze bronnen, precies zoals de Stones
naar Chicago wilden. We zijn in de Cavem
(club in Liverpool) geweest waar de Beat
les begonnen; we zijn helemaal idolaat
van die periode. We kleden ons zelfs pre
cies zo. We nemen onze platen op in Enge
land, met een oude knakker als Dave
Edmunds achter de knoppen. Hij weet
nog wat rock is. We blijven het brengen.”
„Alleen zijn de Beatles en de Stones al
jaren dood. Na de dood van Brain Epstein
(manager Beatles) en Brain Jones (gitarist
Stones) namen financiële aasgieren en
vampiers de touwtjes in handen. Ten
eigen voordele wel te verstaan. Dat werk
te door. Jagger is een zakenman gewor
den, is niet meer te bereiken of te benade
ren. Ik weet nog dat we in ’66 na een
Stones-concert naar de kleedkamers wil
den. Dat was gewoonte; iedere aankomen
de gitarist deed dat om „licks” te leren. We
werden weggejaagd. We probeerden ’t
toch. We liepen de hellende oprit naar de
achteringang op. De deuren werden plot
seling opgesmeten en een zwarte Rolls
stoof op ons af. We konden net wegsprin
gen. In een flits zag ik Brian Jones een
smerig („f. .k you”-) gebaar maken.
8
P
ra
L
4
in,
f
tge-
ij-
it-
iran
>or
irs
i
30t
der-
pro-
ikel-
ge-
snta
s-
>ber
)5
rt-
>r
onin-
Itho-
st
I)
STOCKHOLM (DPA). De Zweedse
regisseur Ingmar Bergmann, die uit pro
test tegen het optreden van de justitie in
zijn land in vrijwillige ballingschap ging,
krijgt alsnog genoegdoening.
tour
au-
uro-
>ord
irry-
Fer-
tbus
150.-
ex
en
rt
„Verre vrienden” niet. De tragiek neem je
er wel als randverschijnsel bij.
Ik kan mij herinneren, dat ik over de
voorstelling in 1974 vrij koel geschreven
heb en dat ik met name grote bezwaren
had tegen het decor. Ook gisteravond
keek ik weer met lichte verbazing naar het
prozaïsche bouwsel van latten en linnen,
dat een vertrek in een gravelijk slot moet
voorstellen. Binnen de vijf minuten was ik
het hele decor vergeten, zo geboeid werd
ik door het gebeuren op het toneel. Gotz
Friedrich was voor deze reprise extra uit
Hamburg gekomen, omdat hij de herin-
studering van zijn opzet kennelijk niet
aan een toevallige plaatsvervanger wilde
overlaten. Zijn regie is gebaseerd op een
persoonlijke visie, die op vele punten
afwijkt van traditionele opvattingen,
maar die doortrokken is van de spirituele
kracht die in Mozart’s partituur besloten
ligt. Bovendien heeft hij enige verrassen
de vondsten gedaan, die alleen door hem
zelf konden worden gerealiseerd. Hij
heeft de solisten zodanig geïnspireerd dat
zij tot prestaties gekomen zijn die men
zelden hoort en aanschouwtHij had
natuurlijk een eerste klas bezetting, maar
hij heeft er ook alles uit gehaald wat erin
zat.
In de eerste plaats noem ik Catherine
Malfitano, die wat stem- en speeltechniek
betreft boven iedereen uitstak. Zij is een
begenadigde zangeres die geschapen is
voor de rol van Susanna. Het leek wel of
zij alle anderen inspireerde tot toppresta
ties. Richard Stilwell als Graaf Almaviva,
Stafford Dean als Figaro, Patricia Wells
als de Gravin, Nucci Condo als Marcellina
en Ilse Gramatzky als Cherubino, en
Simon v^n der Geest, Nico Boer, Pieter
van den Berg en Tom Haenen vormden
een ensemble van zeldzame homogeniteit.
der
,26.
ole-
van
<IB):
(L);
Vn-
raat
Sta-
A.
J41.
s a
K
sek:
ind-
arg-
raat
:en-
»1
Dr.
'U28
„Doorgaan? Ja, natuurlijk; wat anders?
We hebben trouwens niet zoveel tegensla
gen gehad. Althans minstens zoveel hoog
tepunten. We hebben uitstekende muziek
gemaakt, goede elpees afgeleverd. In feite
willen we dat wat we gepresteerd hebben
uitbouwen. Door door te gaan tonen we
aan dat onze critici en al die falende
platenjongens het bij het verkeerde eind
hadden”. Jordan praat snel en veel. Is de
zegsman voor de groep (Mike Wilhelm,
George Alexander, David Wright en Chris
Wilson) die er dan ook nieuwsgierig
omheen komt staan en hem af en toe
onderbreekt of aanvult. Het interview ver
wordt al snel tot een boeiend kringge
sprek.
liggen beschut achter donkere brillengla
zen en hij glimlacht bleekjes. Zijn wij
kende haarlijn versterkt die indruk nog.
„Hoe gaat ’t met je? Ik ben Cyril”. Jordan
gunt me niet de tijd om me te kunnen
verbazen. „Mijn moeder is een Nederland
se; haar naam is Van Faassen. Ik spreek
de taal een beetje.” Cyril Jordan is al
dadelijk de voorkomendheid zelve.
Jordan houdt maar met op om over het
verleden te praten Hij maakt duidelijk
dat de rock die de Beatles en de Stones
speelden, zijn waarde heeft bewezen, j
„Iedereen die toen zei dat het een tijdelij
ke bevlieging was, heeft ongelijk gekre-
The Flamin’ Groovies met van links naar
rechts David Wright, George Alexander,
Cyril Jordan, Chris Wilson en Mike Wil
helm.
(Foto Gijsbert Hanekroot)
ben kan ik uit de grond van mijn hart
zeggen, dat ik volop genoten heb.
Procureur-generaal Holger Romander
besloot vrijdag tot disciplinaire vervol
ging van officier van justitie Curt Drei-
faldt wegens zijn optreden in de zaak
Bergmann. Romander is van oordeel dat
Dreifaldt zijn bevoegdheden heeft over
schreden toen hij Bergmann 20 januari
wegens verdenking van belastingontdui
king door de politie liet oppakken zonder
dat een grondig vooronderzoek had
plaatsgehad.
Bergmanns arrestatie en zijn latere ver
trek naar de bondsrepubliek kregen veel
aandacht in de wereldpers.
geopend 1'0-l7uüren 19-22 uur
zaterdag en zondag 1ö-18uur
toegang f 6,-. kinderen tot 14 jaar f 4.-
v.oordelige Trein-Toegahg-biljetten bij
Hè-stations
Amsterdam
vrienden de Flamin’ Groovies gaan
Kerst 1966 van start geen poot aan de
grond. Het jonge volkje tript in 1967 op de
flower power-gedacbte of op de psychede
lische rock van Jefferson Airplane of Gra
teful Dead. De Groovies streefden een
platenkontrakt na, de mogelijkheid om
bekend te worden. De wens werd niet
vervuld en besloten werd om dan zelf
maar een plaat op een eigen label uit te
brengen. „Sneakers” was geen epee en
tijd, geld en overbodigheden in de Groo
vies en raakte teleurgesteld omdat z’n
verwachtingen niet dadelijk werden be-
waardheid. De situatie is nu, december
1976, eigenlijk precies dezelfde. De Groo
vies zijn eraan gewend geraakt, zijn er
door gelouterd.
EEN VOORSTELLING dus die voor
wie met Ayckbourn kennis wil maken,
beslist geen verloren avond is. Ger Thijs
die de hele affaire vlot geënsceneerd
heeft, heeft dankbaar gebruik gemaakt
van het acteertalent van Eric van der
Donk. Hij maakte van „de vriend uit vroe
ger dagen” een fantastische karikatuur en
hij alleen kreeg feitelijk de kans de cliché-
gesprekken in al hun armoe te ontluiste
ren. Hij benutte die kans terdege.
Gesteund natuurlijk door de overige
leden van het gezelschap waarin hij ver
zeild was geraakt: Margreet Blanken, Bea
Meulman, Pauline van Rhenen, Edmond
Classen en Pim Peters.
Wij kunnen andere
publiek niet de schuld
onbekendheid. Daar zullen we zelf alles
aan moeten doen. Ik dat opzicht ben ik
een kapitalist. Het is net alsof. stel, ik
heb een nieuw soort reep uitgevonden. Als
I ik wil dat de mensen mijn reep gaan eten,
dan moet ik overal daarop de aandacht
vestigen. Vijfduizend gratis repen uitde
len, of zo. haha, maar je snapt wat ik
bedoel. Net zolang tot.Het is wel niet
precies zo, maar. Totdat je 200 miljoen
repen hebt.„En je ze nóg gratis weg
geeft”, vult tweede gitarist Mike Wilhelm
spits aan tot algemeen vermaak.
„Cyril is niet uit zijn bed te krijgen”,
wordt me verteld als ik in het hotel infor
meer waarom Cyril Jordan niet op het
afgesproken tijdstip aanwezig is. Na een
uurtje verschijnt hij. De sluiter van de
slaap ligt nog over zijn gezicht; zijn ogen
J. H. MOOLENIJZER.
Flamin’ Groovies bewijzen gelijk
door te blijven doorgaan
S./„
I nergens meer in. De Bay City Rollers zijn i
buitentreden om met een kritisch oog al
dat binnenhuisgedoe gade te slaan.
HET GAAT hier om twee echtparen
wier huwelijk ondanks alle goede bedoe
lingen vast is gelopen. Van een derde
echtpaar is alleen de vrouw aanwezig die
slechts via de telefoon contact heeft met
haar zieke man. Hij moet zich opge
scheept voelen met zo’n hysterisch exem
plaar. De dolle Hans is een vriend uit
vroeger jaren die nog maar pas zijn ver
loofde door verdrinking heeft verloren en
die hoognodig getroost moet worden.
VAN DAT troosten komt niet veel
terecht. De capriolen van deze merkwaar
dige gast leiden tot wanhopige toestanden
voor de vrienden en tot uiterst vrolijke
situaties voor het publiek. En dan maakt
Ayckbourn zijn draai: hij laat de man die
getroost moet worden, tot de grote troos
ter in al die familiale kommer en kwel
uitgroeien. De tragiek druipt er vanaf
maar er is geen sterveling die daarin nog
geloven wil. De twijfels van de Theater
mensen zelf stond hun op het gezicht te
lezen.
In Amsterdam constateerde Pieter
Meulenbroeks van organisatiebureau
Dynamite slechts 184 betalende bezoekers
in Paradiso; de avond ervoor in Delft de
helft. Tel uit je winst. De enige gerecht
vaardigde conclusie is dat Nederland
(nog) niet rijp is gebleken voor de Groo
vies. Jammer. De muziek van nu is name
lijk zo middelmatig en steriel dat elke
groep, die voor opwinding zou kunnen
zorgen, alle aandacht verdient. Al tien
jaar produceren de Groovies een geluid
dat strak staat van de spanning, gebas-
seerd is op de rock en roll van Chuck
Berry, doortrokken is van de rhythm
blues van de Rolling Stones en de Yard
birds en voortborduurt op de melodische
rock van de Beatles en de Lovin’ Spoon
ful. Muziek van de jaren zestig in optima
forma, bruisend van snelle ritmes en stoe
lend op een maatvaste beat.
K. ntiL) trtfll o tl OJJ V( itfUlilgi gtflicHJ cll
i ik ben er dankbaar voor. Ik heb mijn
I evenwichtigheid te danken aan mijn
vader. Hij bracht me het besef voor waar
den bij. Ik heb geleerd de schuld van mijn
eigen falen bij mezelf te zoeken. Je tekort
komingen kun je en mag je anderen niet
verwijten. Hij is er zelf ook bovenop geko
men. Mijn ouders kwamen na de oorlog
arm uit Indië terug in Nederland. De
Jappen hadden alles gepikt. Ze besloten
naar Amerika te gaan.
gered.”
„De muziek van vandaag de dag wortelt
ueigeus uieei au. ue ixoueis zijii
precies de Monkees van de jaren zeventig.
Kiss is een belediging voor iemands intel
ligentie. Het is louter show, met die
ketchup en zo. Of het staat bol van de
pretenties, zoals het Mahavishnu het geval
was. Elke dwaas die nu zijn Marshall-
verstèrkers op tien zet, krijgt het predi
kaat heavy opgeplakt. De Yardbirds
waren wel tien keer heavier, jongen!
Neem nou Jerry Lee Lewis. Klasse. Heb je
gehoord van zijn arrestatie? Hij werd van
de week aangehouden voor het huis van
Elvis, was volledig dronken en stond zijn
pistool leeg te schieten Hij wilde dat Pres
ley naar buiten kwam om een robbertje
met hem te vechten. Jerry Lee vond dat
hij net zoveel succes verdiende. „Hilariteit
om Chris Wilson Groovies-
zanger/gitarist die er maar niet over
uitkan
