HOOGOVENS BRACHT DANK
AAN EVERT VAN VEELEN
Feiisena houdt
vogelexpositie
GONLAG, MAN VAN CULTUUR
Over Umuiden gesproken
voor elke pols.
juwelier
aronson
Veldwachters
Branden (3)
VOOR PRISMA NAAR STREGO
PRISMA
Houten blokjes
hoogovens
Branden (1)
Branden (2)
VAN JONGSTE BEDIENDE TOT ALLERHOOGSTE BAAS
Kort IJmondnieuws
Opnieuw dak Eend
opengesneden
WOENSDAG
2 2
DECEMBER
1976
IJMOND
imjaar
enop!
vuld
I én
f
F. J. DRIESSEN B.V. Juweliers sinds 1776
Barteljorisstraat 1, Haarlem. Tel. 320300
door Jan
van Baarsel
BOEKHANDEL
ERASMUS
LANGE NIEUWSTRAAT 10 IJMUIDEN TEL. 02550-10034
IJMUIDEN Hoogovens IJmui
den heeft officieel afscheid geno
men van Evert van Veelen. De man
die in 1927 als vijftienjarige knaap
als jongste bediende van de afde
ling boekhouding in dienst trad bij
het bedrijf, waar toen zo’n 900
werknemers een stuk brood ver
dienden, stond gistermiddag in een
tot de laatste plaats bezette kan
tine van het opleidingscentrum, als
hoogste functionaris van ’t IJmui-
dense miljoenenconcern in het fel-
witte licht van de belangstelling.
Woorden van waardering en een
reeks waardevolle geschenken ver
tolkten de gevoelens van alle groe
peringen die ressorteerden onder
het bewind van deze man. Evert
van Veelen, sinds 1 januari 1975
voorzitter van de raden van be
stuur van Estel NV, Koninklijke
Nederlandse Hoogovens en Staal
fabrieken NV en Hoogovens IJmui
den BV.
„Als wij vroeg op straat marcheren, in de pas en in de maat”. Dat
was in de buurt van de sluis te beluisteren in het Umuiden van 1901.
Er was een podium gemaakt van wat palen en ruwe planken. Daarop
stonden de (weinige) leden van wat een mannenkoor moest worden,
een koor zonder repetitieruimte, met een goedwillende maar zichzelf
niet als de aangewezen man beschouwende dirigent.
f Theun de Vries,
I Dick Schaap,
Siebe Rolle
„Eene plaats van
grooten omvang”
1876-1976,
100 jaar Umuiden
en het Noordzeekanaal
39.50
mE
(ADVERTENTIES)
f 119,-
f365-
i
t
Van Veelen’s opvolger drs. J. D. Hooglandt verpakte zijn waardering in een ongedwongen ganzenbordspel
(ADVERTENTIE)
was
Prisma
Deze foto werd gemaakt bij de opvoering van de kinderoperette „Marsepeintje”
onder leiding van Nico Gonlag (geheel achteraan op de foto).
yclamen
250, St.
(Reacties: schriftelijk bureau van dit blad met vermelding
„Van Gat tot Stad”, telefonisch 023-378601).
De heer T. C. Bakker te IJmuiden: „Wij beschikten vroeger
over drie martiale veldwachters met kepi, cape en sabel en
daarbij een grote Keizer Wilhelmsnor. Ze zouden wel broers ge
weest kunnen zijn: Haak in Velseroord. Bosman in Oud-Velsen
en Wagner in Velsen-Noord, toen nog Wijkeroog”.
bijgebleven zijn noem ik die bij Jacob Keessie in de Vissering-
straat, waarbij brandende kapokvlokken over de omgeving
dwarrelden; de brand bij bakkerij Brouwer een vuurzee op
de Bik en Arnoldkade, hoek Duinstraat; een brand in de Braam-
straat waarbij de volgende dag de oorzaak nog te zien was
een pan chocolademelk op het vuur; de brand bij garage Swier,
destijds aan het Kennemerplein zeer opwindend gezien het
brandbare materiaal”.
De opvolger van de heer Van Veelen,
drs. J. D. Hooglandt, had zijn afscheids
speech verpakt in een ouderwets gezel
schapsspel het ganzenborden dat
de heer Van Veelen een aantal waarde
volle prijzen (afscheidscadeau’s) oplever
de.
Een nieuwe voorzittershamer. Geschenk
van de gaande man Van Veelen voor
de komende man Hooglandt.
IJmuidenaren. Een man als Gonlag
leerde hun goed te zingen.
GROTE HOUTSTRAAT 49
HAARLEM. TEL. 023-321915
boerên-
>enekool
112-142,
De heer C. J. de Goede te Umuiden: „Van de branden die mij
Moderne kwaliteitshorioges.
De heer A. Douma te Haarlem: „Herinneringen van omstreeks
1919 vanaf het „Klaphekje” rechts de Trompstraat in zag men
tien huizen, vandaar naar de Frans Nagreboutstraat was niets,
daar vandaan in de Trompstraat twee huizen, dan tot aan de
Kortenaerstraat niets, vanaf de gashouder tot aan de Juliana-
kade idem en rondom de watertoren ook nog niets. Wij gleden er
's winters met de slee van de duintjes af. De Julianakade had als
eerste straat in Nederland geteerde houten blokjes”.
Ten aanzien van de beslissing om vier
jaar geleden met de Duitse Hoesch Wer-
ke AG een samenwerkingsverband aan
te gaan merkte de heer Van Veelen op:
„De beslissing tot het aangaan van een
fusie was een goede beslissing. Samen
zijn we sterker”. Hij riep op om met
volle kracht te werken aan de ontwik
keling van Estel. het samenwerkingsver
band van Hoogovens en Hoesch.
Betreffende de huidige concurrentie
positie ten opzichte van Amerika en
Japan waarschuwde de heer Van Veelen
UMUIDEN. Voliëre-vereniging
„Fauna Feiisena” houdt van 22 tot en
met 26 december een nationale tentoon
stelling in de Van Ossendorpschool in
Umuiden. In deze expositie van diverse
soorten kanaries, tropische vogels en
postuurkanaries zijn tevens onderge
bracht de kampioenschappen van Noord-
Holland van de speciaalclub van vorm
en postuurkanaries.
De heer W. de Vries uit Hoogvliet,
secretaris van deze speciaal-vereniging,
zal woensdagavond om 20 uur officieel
de opening verrichten. De openingstijden
zijn: woensdag van 20 tot 22 uur; don
derdag van 10 tot 22 uur; vrijdag van 10
voor de bedreiging van Japan. „Het Ja
panse aandeel van de wereldstaalpro-
duktie bedroeg in 1970, 26,8 procent, in
1975 was dat al 35,1 procent”, aldus Van
Veelen die vervolgens de regering ver
weet de aardgasbaten niet te hebben
aangewend ten behoeve van de inflatie-
bestrijding-
Vervolgens was het de scheidende
functionaris zelf die een overzicht gat
over de veelbewogen carrière die hij bij
Hoogovens had opgebouwd. Hij toonde
zich dankbaar voor zijn chefs die in de
loop van de ja ren goede leermeesters
waren geweest.
sten worden gehouden in een nieuw
kerkje aan de Helmstraat, de nog
bestaande Doopsgezinde kerk. Met als
organist iemand van een nieuwe ge
neratie Gonlag: Nico, een man met
grote capaciteiten en een evengrote
bescheidenheid.
Het moet veel moeite hebben ge
kost hem in 1913 zover te krijgen dat
hij bij de onafhankelijkheidsfeesten
in IJmuiden de hoofdrol op zich nam
van de naar Nederland terugkerende
prins van Oranje, in een groot opge
zet spel, waarbij IJmuiden een aantal
uren lang Scheveningen werd.
Een andere momentopname, in 1926
bij het vijftigjarig bestaan van IJ
muiden: Gonlag dirigeerde bij de of
ficiële ontvangst door het gemeente
bestuur in Thalia een werkelijk groot
koor: honderdvijftig zangers.
Gonlag ontdekte talenten. Hij bege
leidde hen zolang dat in zijn vermo
gen lag, daarna bracht hij hen met
de beste leerkrachten van ons land in
contact. De verdere ontwikkelingen
van zijn oud-leerlingen bleef hij
voortdurend volgen, ook wanneer ze
ver van Nederland een carrière op
bouwden.
Mstad
Professor dr. E. H. van der Beugel
schetste, in zijn functie van voorzitter
van de raad van commissarissen van
Estel, de bijzondere eigenschappen van
de gaande man. „Helderheid, zin voor
commercie, tactisch overwicht, grote
rust en een ingebakken uithoudingsver
mogen. De eigenschappen waarmee de
echte ondernemer is begiftigd”, aldus de
heer Van der Beugel.
Gonlag was een groot man in het
plaatselijke culturele leven. Hij
plaatste degenen bij wie hij talenten
had ontdekt in het zoeklicht. Zelf
bleef hij als het even kon op de
achtergrond. Maar als je hem daar
opzocht en hem gelukwenste met het
resultaat van al ?ijn werk dan pakte
hij de uitgestoken hand met beide
handen vast. Hij zocht geen dankbaar
heid. Maar hij was er wel erg blij
mee.
worden, maar toch een bewijs, dat
ons koor niet flauw is en dat er door
studie ook een reuzekoor van te ma
ken is.”
Wie was die dirigent van het IJ-
muidens Mannenkoor die de mannen
van IJmuiden zover kreeg om bij een
uitvoering niet meer te zingen van
„als wij vroeg op straat marcheren”,
maar een moeilijk werk met notabe-
ne Franse tekst in studie te nemen?
Nico Gonlag.
De naam Gonlag was in het jonge
IJmuiden bekend geworden toen ds.
K A. Gonlag, Luthers predikant in
Beverwijk, regelmatig van Beverwijk
naar IJmuiden kwam om er gods
dienstles te geven in de beginjaren
van wat met een volle mond werd
genoemd: „onderafdeeling van de af-
deeling Beverwijk van den Neder-
landschen Protestanten Bond”, opge
richt op 18 januari 1884 met als
plaats van samenkomst hotel Nom-
mer Eén. Later zouden de bijeenkom-
Een oud-IJmuidense die een grote
carrière heeft gemaakt, ook in het
vroegere Nederlandsch-Indië: „Op
mijn achtste jaar kreeg ik voor het
Met dank voor uit de lezerskring
verstrekte bijzonderheden, in het bij
zonder van mevr. J. van Houten-
Kruger te Heemstede, mevr. C.
Kroon-Kuneken te Haarlem en de
heren W. Kaan te Hilversum, Th.
Bosschert te Umuiden, P. Eriks te
Haarlem en A. v.d. Berg te Over-
veen).
Het was Jungbacker die me kort
voor de Tweede Wereldoorlog een
merkwaardig schriftuur liet zien.
Daarin bleek de gang van zaken in
de eerste levensjaren van het IJmui-
dens Mannenkoor te zijn aangete
kend.
Onmerking van de secretaris in het
eerste jaarverslag, dat over 1909 dus:
..Door onzen Directeur werden ook
nogal verscheidene stukken in studie
genomen, waaronder ja zonder sm.
(de puntjes zijn van de secretaris -
JvB) nog wel één in ’t Fransch, wel
een heel raar ding, want op de mu
ziek kon alsmaar Cezar gezongen
vooral met het oog op de mandenmakerij naast ons huis was dat
erg gevaarlijk. Daarom moesten wij ons huis uit naar opa en
opoe Ros, op die zaterdag- of zondagavond. Ik weet nog dat het
heel laat was en dat we over de slangen heen door de kou
gingen. Er was de volgende dag van de zaak van Jacob Keessie
niet veel meer over”.
75- 500,
larcissen
65-220,
>en 155.
Open huis Driehuis. In de r.k. kerk
van Driehuis wordt eerste kerstdag van
drie tot vijf uur ’s middags open huis
gehouden. Er zullen kerstliederen ten
gehore worden gebracht door het koor
van het Ichthus-college, het jongeren
koor van Driehuis en een kinderkoor.
Samen op weg. In de reeks cursus
sen van de samenwerkende kerken te
Santpoort wordt donderdag 6 januari
een begin gemaakt met een cursus „Le
ven in verandering” onder leiding van
ds. G. J. Rijks en met medewerking van
dr. A. Vermeulen, secretaris van de r.k.
kerkprovincie. De cursus wordt gegeven
in het jeugdgebouw De Haven aan de
Schipbroekenweg te Santpoort-Noord.
De volgende bijeenkomsten zijn op 13 en
20 januari.
Training softbal. De softbalafdeling
van Terrasvogels begint maandag 3 ja
nuari en volgende dagen weer met de
zaaltrainingen. De vereniging heeft hier
voor de beschikking over de zaal van de
Bernard Alfrinkschool aan de Terrasweg
te Santpoort-Noord.
Kienen. Ten bate van de jeugd van
de voetbalvereniging KIC in Velsen-
Noord wordt donderdagavond om acht
uur een kienavond gehouden om wild-
prijzen en vele andere prijzen in cafe
„Seven Seas” aan de Grote Hout- of
Koningsweg 2b in Velsen-Noord.
Volkskerstaang. Een interkerkelijke
commissie heeft een kerstzangbijeen-
komst voorbereid die woensdagavond
half acht zal plaats hebben in de R.K.
kerk te Santpoort-Noord. Medewerking
verlenen Corinne Diederiks, declamatie,
Marga van' Meulenaarsgraf, zang, een
kindergroep en het fanfarekorps Wilhel
mina.
Onder de indruk van de vele blijken
van oprecht betoonde belangstelling
dankte de heer Van Veelen alle aanwe
zigen. Hij wenste zijn opvolger sterkte
en vertrouwen en liet zijn woorden
vergezeld gaan van een passend ca
deau een voorzittershamer.
Gonlag was een geboren muziekpe
dagoog, geen man van de massa maar
van de persoonlijke benadering. Hij
begon daarmee waar hij moest begin
nen, in de kinderwereld. Vele lezeres
sen bewaren uitstekende herinnerin
gen aan de kinderoperettes waarin
hij hen liet optreden. Een van hen:
„Gonlag had een oneindig geduld en
opmerkelijk veel tact. Hij heeft een
groot aantal kinderen liefde voor de
serieuze muziek bij gebracht. Het was
een man die leefde voor de hogere
cultuur, een man die het werk van
Schuman, Chopin, Beethoven, Bach
en Schubert liet waarderen.”
Het zou in dit bestek te ver voeren
alle activiteiten van Gonlag op cultu
reel gebied zelfs maar aan te tippen.
Genoemd is het IJmuidens Mannen
koor. Vermeld moet beslist nog wor
den het dubbelmannenkwartet dat
onder zijn leiding nationale bekend
heid kreeg. Zingen konden ze, de
De heer J. Nat te Heemskerk: „Als geboren Umuidenaar (in
1902 op de Blikken Buurt) wil ik u ook enige herinneringen
doen toekomen. Van de Blikken Buurt is mij niets bekend, daar
wij al gauw zijn verhuisd naar de Visseringstraat, naast Jacob
Keessie. Over branden gesproken, ik kan ze mij alle goed her
inneren. Dat was dan het pand van Jacob Keessie, daarna dat
van ons waarbij vier gezinnen dakloos werden, verder de brand
bij de Zwaluw, Smit, Bosman en de opslagplaats voor materiaal
van de mandenmakers in de Prins Hendrikstraat. Nadat wij
enige tijd elders hadden gewoond trokken wij toch weer gauw
naar de Visseringstraat, boven de klossenmakerij van Maarle-
veld. Daar was altijd wel wat te beleven, zo dicht bij Cycloop"
De heer D. Ros te Santpoort: „Ik kan me de brand bij Jacob
Keessie goed herinneren. Deze had een manufacturenzaak
in de Visseringstraat. De brand bracht de mensen van de hele
omgeving op de been. De vonken vlogen namelijk overal heen en
eerst orgelles van Gonlag, bij ons
thuis in de Kanaalstraat, op het har
monium. Hij gaf me ook pianoles:
toen was ik niet meer te houden. En
hij ontdekte de mogelijkheden van
mijn stem. Ook mij heeft hij de
liefde tot zingen meegegeven. Door de
orgel- en pianolessen die ik van hem
had heeft hij mij geleerd wat een
rijkdom „de muziek” in het leven
kan betekenen. Nu ik al een hoge
ouderdom heb, 78 jaren, kan ik niet
meer zingen, maar speel ik toch nog
steeds piano. Als ik op mijn leven
terugzie denk ik aan Gonlag terug
met grote dankbaarheid: een man
met een hart van goud, een zich
nimmer op de voorgrond dringende
musicus.”
Prisma is 't meest veelzijdige
merk met veel modellen en in
alle prijsklassen. Al vanaf f 79,-.
Het hard werkende, zich onstuimig
ontwikkelende IJmuiden kreeg van
buitenstaanders wel eens de karakte
risering dat beschaving ver te zoeken
was in dat nlaatsje bij de sluizen en
de hallen. Een hard oordeel en
een onjuist oordeel. Een man als
Gonlag heeft aan generaties IJmuide
naren de erfenis van zijn muzikali
teit, zijn cultuur overgedragen. Even
als zijn opvatting van bescheidenheid
en vriendschap. In gedachten zien
velen hem nog door de straten gaan,
een grote, stevige man, altijd in het
zwart gekleed, steeds een flambard
dragend. In gedachten ziet men zijn
kinderoperettes, in IJmuiden maar
ook in Beverwijk.
SANTPOORT In Santpoort is op
nieuw het dak van een lelijke eend
opengesneden. Ditmaal gebeurde het
vandalisme aan de Rijksweg. Het is
zeker de elfde keer dat een Deux Che-
vaux met linnen dak het moet ont
gelden in Santpoort, maar kans op aan
houding van de dader(s) schijnt er nog
steeds niet te zijn.
Namens het Hoogovenpersoneel
het de heer J. GelUk die de topfunctio
naris dank zegde voor de bewezen dien
sten. „Ik geloof niet dat een loopbaan
als de uwe, bij Hoogovens ooit nog in de
toekomst zal voorkomen”, aldus de heer
Geluk.
Op die Koninginnedag van 1901
zongen de mannen nog een tweede
lied: „In dezen Vredenhof toeft mijn
geliefde, in rust en vrede”. Daarmee
hield het repertoire op. En na deze
uitvoering hield ook het koor op te
bestaan.
Acht jaar later, op 9 januari 1909,
traden de zangliefhebbers opnieuw
aan., Nu werd er inderdaad een koor
opgéricht, het IJmuidens Mannen
koor. Met als een van de pioniers,
evenals in Ï901, de man die voor het
culturele leven van IJmuiden van
grote betekenis is geweest, Jungbac
ker. Over hem later meer.
en zondag van 10 tot 17 uur-
IJmuiden, Lange Nieuwstr. 243,
tel. 13144, Santpoort, Hoofdstr.
234, tel. 378371
Weekmarkt. De weekmarkt op ou
dejaarsdag in Santpoort duurt i.p.v. 16.00
tot 13.00 uur.
