GEMATIGDE AFRIKANEN
IN RHODESIE STICHTEN
POLITIEKE PARTIJ
Mondale toch
geen stafchef
van Witte Huis
3^ Onrust in
Chinese stad
ONTSNAPTE
GEVANGENEN
GEGREPEN
Brezjnev: SALT-akkoord zal de
relatie Sovjet-Unie VS verbeteren
99
Carter eist van
zijn ministers
„ethische belofte”
BLOED EN BODEM
DOODSTRAF
VROUW GRIESE
DONDERDAG
30 DECEMBER
19 7 6
BINNEN- EN BUITENLAND
door Nico Scheepmaker
(Van onze redacteur in Jeruzalem, Jaap van Wesel)
krachtsverhoudingen optreden.
O
(Van onze redacteur in Parijs, Rudolph Bakker)
PARIJS. De moord afgelopen vrijdagavond op prins De Broglie
is opgehelderd. Deze aanslag, die de Franse krantelezers de afgelopen
week danig heeft beziggehouden, was het werk van twee zakenrelaties
van de prins. Het zijn de advocaten van kwade zaken De Varga en
Allenet de Ribemont, beiden gevestigd in het pand Rue des Dardanel
les nummer 2, voor de deur waarvan de prins in de kerstnacht werd
neergeschoten.
Vergissingen
Vuile was
Maatregelen woordiger
Topconferentie
Yarmoekbrigade en de Jaloedbrigade naar Zuid-Libanon zouden
sturen, zou er volgens de Israeli’s wel een ernstige verandering in de
JERUZALEM. Israëlische functionarissen ontkennen dat er
sprake is van een grote trek van Palestijnse commando’s naar Zuid-
Libanon, zoals vanuit Beiroet wordt gemeld. In Jeruzalem wordt
gezegd dat er geen sprake is van een wijziging in de krachtsverhou
ding in Zuid-Libanon. Als de Palestijnen hun twee grote brigades, de
Israel ontkent grote trek van
trijfël s
Palestijnen naar Z.-Libanon
Na een bijeenkomst van zijn toekomsti
ge kabinet op St. Simons Island voor de
kust van Georgia zei Carter dat de minis
ters werkgroepen zullen vormen inzake
economische, binnenlandse, energie- en
internationale veiligheidskwesties.
Hij bevestigde van plan te zijn vijf tot
zeven miljard dollar te bezuinigen op de
Arabische vredesstrijdmacht niet toestaat
de rivier de Litani over te trekken, door
Israel als rode lijn aangegeven.
Breznjev leverde kritiek op „bepaalde
kringen” in de V.S. en andere leden-
landen van de NAVO, die „de ene rumoe
rige campagne na de andere lanceren
inzake een beweerde groeiende „militaire
bedreiging” van de kant van de Sovjet
unie en die steeds nieuwe militaire fond
sen eisen en de bewapeningswedloop
opvoeren.
„Te oordelen naar de recente verklaring
van Carter wordt ook van Amerikaanse
zijde begrip getoond voor de urgentie van
deze kwestie. Men zou graag hopen dat dit
een spoedig succes belooft,” aldus de Rus
sische leider.
defensiebegroting door het ministerie
doelmatiger te laten werken. Maar, zo
voegde hij er aan toe, elke grotere vermin
dering van de uitgaven zal afhangen van
de ontwikkeling van de betrekkingen tus
sen de V.S. en de Sovjet-Unie.
Prins De Broglie was minister onder
president De Gaulle en tot zijn dood was
hij gedeputeerde van het departement
Eure De prins was geparenteerd aan de
Franse tak van de bankiersfamilie der
Rothschilds. Hij behoorde kortom tot de
„upper-ten” van de rijke en vooraanstaan
de Parijzenaars.
Carter heeft inmiddels St. Simons
Island verlaten en is naar Plaips terugge
keerd
Dat het raadsel van de moord zo snel
kon worden opgelost was mede te danken
Niet alleen in Libanon laat de PLO van
zich horen: de woordvoerder van de PLO,
Aboe Mohsen Aboe Maizer, is op het
moment in Amman voor besprekingen
met de Jordaanse regering. Het is de eer
ste maal sinds de Jordaanse burgeroorlog
van 1970-’71 dat een officiële vertegen-
van de PLO naar Amman
komt. Volgens Israëlische bron is deze
missie een gebaar van goede wil van Jor-
SALT was „de belangrijkste zaak” ter
verbetering van de betrekkingen tussen
de Sovjet-Unie en Amerika en ter bevor
dering van de belangen van de wereldvre
de, omdat dit akkoord het meest recht
streeks verband houdt met de kardinale
taak voor onze tijd: het voorkomen van
een kernoorlog. En elk uitstel in het berei
ken van een akkoord onder omstandighe
den dat er nog vreselijker soorten wapens
en wapenstelsels gemaakt worden brengt
de mogelijkheid met zich mee dat er nieu
we bedreigingen ontstaan voor de vrede,
de internationale stabiliteit en veiligheid.”
Breznjev beloofde dat de Sovjet-Unie
niemand bedreigt en niemand zal aanval
len. Zij zou geen hinderpalen in de weg
leggen voor een akkoord dat de hele
mensheid ten goede zou komen. „Men
moet een voortgezette bewapeningswed
loop niet rechtvaardigen door te betogen
dat wapenbeperking een risico voor de
nationale veiligheid is,” zei Breznjev.
PEKING (Reuter). Politieke onrust
in de Noordchinese stad Paoting is uitge
groeid tot wapengeweld, moord, ver
krachting en bankovervallen, zo is gister
avond in betrouwbare kringen in Peking
gezegd. Op last van de autoriteiten in de
Chinese hoofdstad wordt nu een einde
gemaakt aan de ongeregeldheden, zo
voegde men eraan toe.
aan het feit dat de politie-inspecteurs in de
agenda van de prins tussen de klinkende
namen van ,1e tout Paris” ook die aantrof
fen van de dubieuze mspecteur van politie
Guy Simonet die al lang was opgevallen
door zijn joyeuze bestaan, dat allerminst
alleen uit zijn politiesalaris kon zijn gefi
nancierd
SALISBURY (Reuter, AP). Twee Rhodesische stamhoofden, sinds enige maanden
minister in de regering-Ian Smith, hebben gisteren een nieuwe politieke partij
gevormd, die ze ZUPO (Zimbabwe United Peoples Organisation) noemen. Vanwege
hun politieke activiteit hebben ze hun ministerschap neergelegd. Premier Ian Smith
benoemde eerder dit jaar vier Afrikaanse stamhoofden in de tot dan geheel blanke
regering.
Hun partij wil een Afrikaans meerder-
heidsbewind op zo kort mogelijke termijn,
en zo een eind maken aan „dat waanzin
nig bloedvergieten”, waarmee kennelijk
op de guerrilla wordt gedoeld. ZUPO is
voor democratische instellingen, onderne
mersvrijheid, lidmaatschap van Zimbab
we van de „vrije wereld” en zal streven
naar beëindiging van intimidatie en dis
criminatie. Van veel kanten is de partij
„ruime financiële steun toegezegd”, aldus
een woordvoerder.
„Tout-Paris’ wacht nu in angstige span
ning at welke onthullingen de heren De
Varga en De Ribemont ovei hun „cliënt”
en broedei in zaken zullen doen
opdracht had teruggegeven, en daarna
zijn mond niet had gehouden.
Peleman vergelijkt zichzelf met Fran
cois Villon, met Job op de mesthoop, met
een baggerboot (een van de goede gedich
ten overigens), maar houdt zich verder
tamelijk rustig, in tegenstelling tot Marcel
Beerten, die heus zichzelf niet uitbeeldt
als Oostfrontvrijwilliger als hij schrijft:
„Bloedhond, bloedhond, knijp niet uit,
haat en wraaklust zoeken buit!”, maar
kennelijk een bewaker bedoelt van een
kamp waarin hij na de oorlog zat opge
sloten.
Een aantal dramatische vergissingen
leidde echter al snel tot de oplossing van
het raadsel De huurling die de moord zou
plegen beging de vergissing zijn werk tot
Welnu, lezing van deze bundels leerde
me, dat we in beide gevallen met middel
matige dichters te maken hebben. Typi
sche „bloed en bodem-poëzie” (zelfs letter
lijk: „het boerenvolk dat bloed noch
bodem schendt” luidt een van Pelemans
regels), en na de oorlog vooral veel klaag
zangen, niet over datgene wat men zelf
aan het Oostfront als vrijwilliger had mis
dreven (beware nee!), maar over het grote
onrecht dat deze niet ter dood gebrachte
ter dood veroordeelden was aangedaan.
Om dit nu ook eens na te gaan heb ik uit
de Universiteitsbibliotheek de vooroor
logse bundels „Horizont”, „Nacht der ver
dwazing” en „Open Jacht” ven Bert Pele
man gehaald, als mede in de reeks „Poë
tisch erfdeel der Nederlanden” de bun
dels „Stroom van vreugde en verdriet”
van Bert Peleman en „Van zelfkant tot
overkant” van Marcel Beerten. Deze bun
dels zijn een keuze uit hun werk tot onge
veer tien jaar geleden.
De politie onthulde gisteravond dat het
deze zelfde Guy Simonet was geweeest,
die opdracht had gekregen om de moorde
naar van de prins uit te zoeken en de
moord te orgamseren De opdrachtge
vers De Varga en De Ribemont
uitvoering te brengen uitgerekend voor de
deur van de flat, waar de beide advocaten
woonden. Prins De Broglie kwam juist
naai buiten na een bliksembezoek aan De
Varga, toen hij volgens de getuigenis
van de portier werd aangesproken
door een jonge man Wat volgde was ken
nelijk een woordenwisseling Men neemt
aan dat de moordenaar zijn slachtoffer
ergens anders heen wilde meelokken en
dat de prins weigerde mee te gaan
De noemer waaronder de gedichten van
twintig Vlamingen van Achilles Mussche
tot Hugo Claus en van achttien Nederlan
ders van Herman Gorter tot Lucebert in
de bundel zijn opgenomen is „Poëzie en
Politiek”. Het doet daarom wat wonder
lijk aan dat Gaston Claes in zijn fillippica
in De Gazet van Antwerpen tegen de
„ketterjacht” van de Nederlandse dich
ters uitdrukkingen gebruikt als: „dit dui
delijk bewijs van dooreenstrengeling van
kunst en politiek”, „de wereld van kunst
en cultuur volledig gevrijwaard dient te
blijven van elke vorm van discriminatie
om politieke motieven”, en „wat heeft een
doodstraf, meer dan dertig jaar geleden
uitgesproken, met kunst te maken?”
Toen De Varga en De Ribemont hoor
den noe ze waren gecompromitteeerd
door het bloedbad voor nun gemeen
schappelijke voordeur weigerden ze net
moordenaarsloon van 3U.OOO francs uit te
keren Chet-uitvoerdei politie-inspecteur
Guy Simonet kreeg toen handen vol werk
Wonend in Marly-le-Roi, werd hij tenslotte
gearresteerd m een bekend restaurant ter
plaatse, waar hij met zijn hulptroepen in
een verhit gesprek gewikkeld was
Libanon maatregelen genomen tegen de
komst van Palestijnse versterkingen: de
toegang tot het Arkoubgebied, het zoge-
naeuiiue r aiacmana, is argesioren, net-
geen met een aantal incidenten gepaard
ging. Vanwege de spanningen in Zuid-
Libanon was het gisteren rustig aan de
grensposten Dovev en Metulla. Maar wei
nig Libanezen kwamen zich melden voor
werk in Israel en weinigen kwamen naar
de Israëlische klinieken.
Achter deze duidelijke uitdaging tot
moord gaan ongetwijfeld relaties en histo
ries verborgen, waarom de avontuurlijke
prins altijd berucht is geweest. Volgens
het satirische weekblad „Le Canard
Enchainé” had de prins het steeds weer
aan een andere prins te danken dat zijn
vuile was met de mantel dei heide kon
worden bedekt Dat was prins Poniatows
ki, de muustei van Binnenlandse Zaken
Dit alles nam niet weg dat de prins
behalve met de adel en de geldadel ook
met andere milieus voeling hield Met de
twijfelachtige advocaten De Varga en De
Ribemont was De Broglie geïnteresseerd
in een „rotisserie” bij het Gare Saint Laza
re, en in andere speculatieve objecten
Zijn pogingen om een come-back te force
ren m een hoge regeringsfunctie werden
zowel door president Pompidou als dooi
zijn opvolger Giscard d’Estamg afgekapt
Gisteren heb ik u gemeld dat de Vlaam
se letterkundigenheel, heel erg boos zijn
op een aantal Nederlandse dichters die,
door met een boycot te dreigen, wisten te
voorkomen dat ook verzen van drie ter
dood veroordeelde Vlaamse dichters
(Wies Moens, Marcel Beerten en Bert Pele
man) in de Nederlands-Vlaamse bunds!
„Wij zullen u niet zien, Lichtende Vrede”
zouden worden opgenomen. Moens, Beer
ten en Pelemans werden na de oorlog ter
dood veroordeeld wegens verregaande
collaboratie met de Duitsers, maar wisten
zich aan dat vonnis te onttrekken. Moens
is overleden, Pelemans en Beerten nemen
weer vooraanstaande plaatsen in het
Vlaamse letterkundige leven.
„Vrouw Griese” telt 78 regels, met de
steeds terugkerende, zij het gevarieerde
regels „Zo vluchtte vrouw Griese met
velen naai west, uitzinnig van angst
voor de nakende pest”. Die „nakende
pest” is het oprukkende Rode Leger. Met
miljoenen anderen trekt Vrouw Griese
(„ze schreide om haar man die bij Stalin
grad viel”) met vijfjarig dochtertje en
haar ossen naar het westen, maar een
vliegei heeft duikend haai ossen gedood,
een troep soldenieren van „de pest” heeft
haar verkracht, haar dochtertje is
gevlucht, en „ze stootte haar walg en ver
wensingen uit op ’t groeiend gedrocht
in naai zwangere buik”. Dochtertje is
onvmdbaar gevolg Van twijfel ontdaan
viel nel offei naai licht, de helblonde
vrouw mei net open gezicht Het nood
lot neeti streng zijn beschikking voltooid.
vrouw Griese heeft zich vooi een stier
man gegooid
danië aan het adres van Syrië (Aboe Moh
sen Aboe Maizer behoort tot de Syrische
Baath) en het onderwerp van gesprek is
de vraag of Jordanië wederom bereid zal
zijn commando-activiteit tegen Israel van
zijn grondgebied toe te staan. Dat lijkt
niet waarschijnlijk, maar het feit dat een
PLO-functionaris naar Amman mag
komen, is zonder enige twijfel een belang
rijke gebeurtenis gezien de erfvijand-
schap die er heerst tussen koning Hoes
sein en de PLO.
Een ander opmerkelijk feit is een inter
view dat een niet nader genoemde hoge
functionaris van de Fatah daar heeft
gegeven Volgens die bron zijn er verre
gaande veranderingen op komst in de
leiding van de Fatah en dê PLO.
Intussen hebben de christenen in Zuid-
Nu het motief van de moord, even
banaal als de uitvoering zelf - als deelgeno
ten in verscheidene z^kelijke onderne
mingen hadden de heren De Varga en De
Ribemont een banklening opgenomen van
viei miljoen francs. Deze bankschuld was
gedekt dooi een borgtocht van de prins,
bestaande uit een levensverzekering tot
hetzelfde bedrag In het geval van De
Broglies dooa zou ae levensverzekering
vervallen aan de beide advocaten
Breznjev zei ook dat hij voorstander
was van een topconferentie met de tot
president gekozen Jimmy Carter. Maar
hij gaf te kennen dat dit afhing van vor
deringen bij de besprekingen over de
beperking van de strategische kernwa
pens. „De ervaring, waaronder die van de
Een woordvoerder van de nieuwe partij
zei dat ZUPO een belangrijke rol zal spe
len bij het overbruggen van de kloof tus
sen regering en de nationalistische groe
peringen. Via het stelsel van de traditione
le stamhoofden zou ZUPO op steun van
de meerderheid van de bevolking kunnen
rekenen. De partij zou nu al worden
gesteund door 250 stamhoofden en 450 met het aansporen van „gematigde Afri-
dorpshoofden.
Moordaanslag op Franse politicus
was het werk van ..zakenrelaties"
De arrestatie van de dubieuze politie
man helemaal in Marly was echtei ook het
dnecte gevolg van een andere misreke
ning van de kant van de moordenaars
geweest De playboy politieman had
namelijk de opdracht tot de uitvoering
van de moord aanvankelijk willen verge
ven aan een onderwereldflguuidie deze
Israel blijft op het standpunt staan dat
patrouillering daar alleen mag gebeuren
door eenheden van het Libanese leger en
christelijke falangisten. Israel is verder
van mening dat als gevolg van Israels
houding de Libanese president Sarkis het
Syrische leger en andere eenheden van de
Tja, als politiek en poëzie niets met
elkaar te maken hebben, zoals Claes
opmerkt, dan is het weinig zinvol geweest
van samensteller Eugène van Itterbeek
om een bundel samen te stellen met als
Leitmotiv „Poëzie en Politiek”, en zich
daarbij volgens zijn eigen woorden de
vraag te stellen:
„Wat is de weerslag van de politieke
optie van deze of gene dichter op zijn
poëtisch werk? En: in hoeverre heeft dit
de vorm van zijn werk beïnvloed?”
Het conflict is terloops gemeld in de
Chinese media. Volgens genoemde krin
gen zouden fabrieken zijn opgeblazen en
er zouden zelfs overvallen zijn gepleegd
op wapenopslagplaatsen. Mao Tse-
toengs weduwe Tsjiang Tsjing en haar
drie medestanders uit de vroegere top,
door het huidige bewind „de bende van
vier” genoemd, krijgen de schuld van de
moeilijkheden in Paoting.
Vanuit Peking is nu gelast dat een einde
moet komen aan het geweld en dat rivali
serende groepen daar gevangenen vrij
laten, gestolen geld, voertuigen en wapens
teruggeven en aan de autoriteiten gehoor
zamen.
In zijn gedichten is „Sammy” de kwaaie
pier („wijl iets verdorvens im zijn mond
hoek lacht”), in tegenstelling tot „een jon
ge man in uniform (lijk Kurt een droeg!)”,
want die verkracht Mariene niet maar
klopt aan en wenst hartlijk welterusten...
De slachtoffers zijn bij Marcel Beerten
ook niet het Russische volk, maar de Duit
se vrouwen en kinderen die voor het
oprukkende Rode Leger uit vluchten.
Daarover gaat ook de ballade van Vrouw
Griese, volgens Van Itterbeek „het groot
ste epische gedicht uit onze Nederlandse
literatuur van vele tientallen jaren”
Partijvoorzitter Hoea Koeo-feng ze
dezer dagen dat het gevaar van burger
oorlog was geweken door het oprollen van
de „bende van vier”
Russisch-Amerikaanse betrekkingen,
heeft het nut en de vruchtbaarheid van
topconferenties aangetoond wanneer elk
van de deelnemers streeft naar een con
structieve, zakelijke dialoog. Daarom wil
len wij dat dergelijke bijeenkomsten
doorgaan.”
WASHINGTON (ANP). Walter Mon
dale, de aanstaande Amerikaanse vice-
president, wordt toch geen stafchef van
het Witte Huis, zoals dinsdag werd
gemeld. Mededelingen dienaangaande
door de komende president Jimmy Car
ter blijken op een misverstand te
berusten.
Carter had op zijn vakantie-eiland St.
Simons-eiland tegen journalisten gezegd
al zijn medewerkers er persoonlijk van in
kennis te hebben gesteld dat Mondale hun
„baas zou zijn”. Carter had bedoeld hier
mee te zeggen dat Mondale, sterker dan
tot nog toe het geval bij vice-presidenten
is geweest, bij de verantwoordelijkheden
van de president zou worden betrokken,
aldus een woordvoerder van de aanstaan
de president. Journalisten hadden hieruit
echter begrepen dat Mondale „stafchef”
van het Witte Huis zou worden, een func
tie met zeer grote invloed op het doen en
laten van de president. Volgens de woord
voerder was dat met Mondale echter niet
het geval.
WIESBADEN (DPA). Een dag na hun
spectaculaire vlucht uit de gevangenis
van de Westduitse plaats Schwalmstadt
zijn gisteren drie uitbrekers door de poli
tie in de kraag gevat.
Het ging om drie tot langdurige straffen
veroordeelde mannen die door de politie
als zeer gevaarlijk werden beschreven Zij
hadden dinsdag drie cipiers overmeesterd
en zich daarna van wapens voorzien,
waarmee zij de portier dwongen de poort
van de gevangenis te openen
Tijdens hun vlucht heten de ontsnapten
een spoor van terreur achter Eerst dron
gen zij een woning binnen en dwongen de
bewoners onder bedreiging met hun
wapens kleding en schoeisel af Daarna
vluchtten zij verder en stalen uit een boer
derij 250 mark na de boerin vastgebonden
te hebben Alvorens te vertrekken schoten
zij de 55-jarige moeder van de boerin, die
op bezoek kwam, dood
Zij namen de auto van het slachtoffer
en reden naai Schwalmstadt, waai zij de
politie op hun weg vonden Tijdens een
vuurgevecht schoot een van de bandieten
zichzelf een kogel dooi het hoofd Hij is
zwaargewond m een ziekenhuis opgeno
men. De anderen heten zich zonder verder
verzet te bieden arresteren
President Carter (midden met de armen
over elkaar) en het overgrote deel van zijn
kabinet tijdens een geïmproviseerde pers
conferentie op St. Simons-ailand.
Chief Chirau en chief Ndeweni heten in
een verklaring weten dat ze nu enige tijd
in de nabijheid van de blanke regering
hebben gewerkt, maar dat er grenzen zijn
aan wat zij in de functie onder de huidige
omstandigheden voor hun volk kunnen
doen. Ze menen dat een politieke rol niet
in strijd is met hun rol van stamhoofd, en
zeggen dat de oprichting van ZUPO is
ingegeven door diepe zorg over het wel
zijn van de gewone mensen in Zimbabwe.
De regering-Smith is al enige tijd actief
kanen” om deel te nemen aan pogingen
een grondwettehjke regeling voor Rhoe-
desië tot stand te brengen. De besprekin
gen in Genève worden gevoerd tussen de
delegatie van lan Srpith en vier nationalis
tische bewegingen, die door de blanke
minderheidsregering alle als radicaal en
extremistisch worden gezien. In Salisbury
wordt aangenomen dat de oprichting van
ZUPO dus op de warme sympathie van de
regering mag rekenen. Het is niet bekend
of ZUPO gaat proberen als deelnemer te
worden toegelaten tot de Rhodisië-confe-
rentie, die op 17 januari zal worden her
vat. De Rhodesische regering heeft giste
ren bekend gemaakt dat de Brit Ivor
Richard, voorzitter van de Geneefse con
ferentie, zondag in Salisbury zal aanko
men voor besprekingen met premier
Smith.
ST. SIMONS ISLAND, Georgia (AFP).
De nieuwe president van de Verenigde
Staten, Jimmy Carter, heeft gisteren, van
al zijn toekomstige ministers de onderte
kening van een „ethische belofte” over
hun financiële situatie geëist, die hij ook
zelf zal tekenen.
De Britse voorzitter van de Rhodesië-conferentie Ivor Richard (links) onderhoudt zich
met premier Dom Mintoff van Malta. Het Middellandse Zee-eiland was voor Richard
een tussenstation op weg naar zuidelijk Afnka.
MOSKOU (TASS-UPD. De Russi
sche partijleider, Leonid Breznjev, heeft
gisteren verklaard dat de zo spoedig
mogelijke ondertekening van een nieuw
akkoord ter beperking van de strategi
sche kernwapens (SALT) de belangrijkste
stap zou zijn ter verbetering van de
betrekkingen tussen de Sovjet-Unie en de
V.S. in 1977. Hij deed dit in een vraagge
sprek met columnist J. Kingsbury van het
krantenconcern Hearst, waarvan het offi
ciële Russische persbureau de tekst
bracht van Breznjevs antwoorden op drie
vragen.
-
