INDUSTRIEBOND NVV WOEDEND OP WERKGEVERS
Kleiner overschot
Duitse handel
POST IN DE SNEEUW
Effectenbeurs:
recordomzet
Wereldexport
$3 biljoen
s
.5
Aardgasafzet
7 pet hoger
„VOLGEND JAAR KANS
OP WERELDRECESSIE”
Lanser bepleit beheersing van
Sociaal-economisch klimaat
Werkloosheid
in Engeland
dit jaar naar
twee miljoen"
OLGA
ABN-DIRECTEUR POST:
I
Omzet AGO-concern
nu boven het miljard
Klimaatbeheersing
Oorlogsverklaring
een miljoen gulden aan prijzen
Automobilist trapte
op verkeerd pedaal:
vrouw omgekomen
ECONOMIE
19 7 7
JANUARI
DINSDAG
4
13
(Van onze redactie economie
F
0»
Te winnen in de Nationale
Puzzelaktle t.b.v. Nationaal Fonds
Beter Leven
12
men te komen. Hij zei dit in ant
woord op een bijzonder scherp
verwijt aan het adres van VNO
van de zijde van de Industrie
bond NW. In een speciaal num
mer van het bondsblad WIK
wordt een vertrouwelijke 'brief
van het VNO aan de leden gepu
bliceerd. In deze brief wordt aan
de leden geadviseerd nee te zeg
gen op de voorstellen van de vak
bonden aan de onderhandelings
tafel.
WASHINGTON (UPI).
Steenkool kan econo
misch worden gemalen
tot een fijn, explosief
poeder van grote zuiver
heid en gebruikt worden
voor de energievoorzie
ning. De V.S. zouden
daarmee geholpen wor
den met het nuttig
gebruiken van de gewel
dige voorraden van deze
brandstof in hun gebied,
aldus de uitvinder van
de maalmethode, dr.
Stephen Krajcovic-Ilok
in Washington.
DEN HAAG. VNO-
voorzitter mr. C. van Veen meent
dat het kabinet, werkgevers en
vakbeweging opnieuw om de
tafel moeten gaan zitten om het
loonbeleid voor dit jaar met
elkaar te bespreken en om met
elkaar te proberen uit de proble-
AR IE GROENEVELT
402.50
ex-
aan-
Fijn koolstof: bijdrage
1
voor energievoorziening
i:
1
50.00
82.00f
44.00
68.00»
74.30
50.60
64.50
40.60
idsen
(17.00
7.02
179.10
76,00
41.50
61.50
300.00
204.00
107.00
448.00
91 00b
De raad verwacht dat de Verenigde
Staten dit jaar voor 125 miljard dollar op
betalingsbalansbasis zullen uitvoeren. In
1976 bedroeg de export naar schatting 114
miljard dollar. De Amerikaanse handels-
balans zal dit jaar een nog groter tekort te
zien geven dan vorig jaar, toen het naar
schatting acht miljard dollar bedroeg.
Over de groei van het CNV toonde Lan
ser zich zeer tevreden. Nu de Prot. Chr.
Onderwijsvakorganisatie bijna geheel is
aangesloten en halverwege dit jaar de
ambtenarenbond ARKA (van oorsprong
r.k.) ook zal toetreden in een federatie met
de Ned. Chr. Bond van Overheidsperso
neel (NCBO) zal het ledental in totaal
dicht bij de 300.000 komen.
Bij het streven naar beheersing van het
sociaal-economisch klimaat is gezamen
lijkheid van belang, meent de CNV-
voorzitter. Het bedrijfsleven is opgeno
men in de maatschappelijke ontwikke-
Mr. Van Veen zei dat de brief niet meer
betekende dan een advies om zich te hou
den aan gemaakte afspraken binnen de
ondernemers wereld. Deze afspraken hou
den in dat er een totale loonruimte voor
dit jaar bestaat van maximaal 6 percent
inclusief de prijscompensatie. Over een
automatische prijscompensatie willen de
werkgevers dit jaar niet praten. „Alles
wat automatisme is kunnen de werkge
vers dit jaar niet betalen”, zei Van Veen.
J. LANSER
ling. Het moet een goede antenne hebben
om de signalen uit die samenleving op te
vangen. Bereidheid is vereist om daar
naar te luisteren en er rekening mee te
houden. Gebeurt dat niet dan worden er
doorlopend boten gemist.
Het is vaak moeilijk ondernemingen in
de markt te houden en voort te doen
bestaan. Daarvoor is veel inspanning, vin
dingrijkheid en activiteit nodig, maar die
factoren kunnen alleen in samenwerking
tot gelding worden gebracht. Dat is vol
gens Lanser de nauwe samenhang tot het
economische en het sociale. Daarom dient
het bedrijfsleven niet allereerst in termen
van hiërarchie te denken, maar in termen
van participatie.
Olga maakt 't
t>ereikl»aar
Het lijkt Post verstandig, dat de econo
misch sterke landen met een sterke beta
lingsbalans hun economie dit jaar aan
wakkeren. Er moet veel aandacht zijn
voor de landen, die met hun schuldpositie
een bedreiging vormen voor een voort
gaande ontwikkeling. „Verlichting van
hun lasten in de vorm van een verlaging
van de rentetarieven en zelfs een kwijt
schelding van de schulden moeten serieus
worden overwogen”, aldus deze econoom
in het ED.
Post zegt dat in de laatste jaren het
weerstandsvermogen van de wereldeco
nomie sterk is teruggelopen. Volgens de
belangrijkste prognosemodellen uit de
Verenigde Staten, zo releveert hij, zal de
Amerikaanse conjunctuur in de eerste
helft van 1977 opnieuw de top passeren.
De gevolgen van deze omslag zullen voor
de Europese economie niet langer dan
drie maanden op zich laten wachten.
De daling van de VS-economie zal zich
in de Europese landen voortplanten. Post
waarschuwt tegen de steeds luider klin
kende roep om bescherming van de natio
nale economieën tegen buitenlandse con
currenten, die goedkoper kunnen produ
ceren. „De jaren dertig hebben geleerd
dat door een toegeven aan deze oproep om
protectie een teruglopende wereldcon
junctuur in een economische crisis kan
ontaarden”.
ische
i val-
i. De
mod
el de
Lanser noemde het opmerkelijk dat we
in de praktijk van de arbeidsverhoudin
gen niet goed weg weten met het verzor
gen van een optimaal klimaat. Er is geen
klimaatbeheersing in sociaal-
economische zin en vaak worden het so
ciale en het economische zodanig ontkop
peld dat er meer sprake is van klimaatver-
storing. Eenzijdige nadruk op het econo
mische kan de sociale ontwikkeling blok
keren. Maar te veel nadruk op het sociale
kan ontwikkelingen in de weg staan die
economisch noodzakelijk zijn.
De Industriebond-NW beschouwt de
brief van het VNO als een regelrechte
oorlogsverklaring, aldus Arie Groenevelt.
Hij meent dat de bond de kwestie, die nu
is gerezen, waarschijnlijk volgende week
zal gaan voorleggen aan de FNO. „We
krijgen op deze manier acties opgedron
gen door de werkgevers”, zo meent hij. In
het bondsblad WIK van de Industriebond-
NW wordt gezegd dat de werkgevers
politieke belangen voorop stellen. „Omdat
men het kabinet-Den Uyl met een rood
randje weg wil hebben”. WIK vergelijkt
dan het VNO met de houding van de
De premies schadeverzekering stegen
met bijna 11 pet tot 232 mln (1975: 209
mln). De opbrengsten beleggingen zijn
met ruim 17 pet toegenomen van 249
mln tot 291 mln.
Minister Boersma van Sociale Zaken
heeft gezegd niet werkloos te zullen blij
ven toezien als arbeidsconflicten dreigen.
„Daarmee zeg ik niet dat er weer opnieuw
door het kabinet zal worden ingegrepen.
Dat heb ik tegen mijn zin in al te vaak
moeten doen de afgelopen jaren”. Boers
ma zei te denken aan een bemiddelende
rol voor het kabinet.
Het
Rijke Slapen
NEW YORK (Reuter). Over de hele
wereld zal dit jaar voor meer dan drie
biljoen dollar kunnen worden geëxpor
teerd als de handelstanden zich onthou
den van handelsbeperkingen. Dat voor
spelt de Amerikaanse Nationale Raad
voor de Buitenlandse Handel.
OIIIIIX
JU?
210,00
129,50
148,00
27.30
135,50
196.8(1
68.90
64,00
58,50
65.20
49.00
55.50
691,00
56,50
78.00
81.50
69.00
35,00
22,00
168.00
32,50
60.50
9180
85.90
58.10
2,40b
200.00
149,00
159.00
86,50
223,00
64.50
78.10
164.00
169,00
35,50
190.00
88.20
105.00
76.50
41.00
101.50
117.11
101.3
69.5»
251.00
34.30
157.30
Wordt er niet samengewerkt, dan is er
nauwelijks enig uitzicht om als werkge
vers en werknemers met elkaar de
sociaal-economische ontwikkeling mede
te bepalen. Het gevolg daarvan kan, en zal
naar de mening van de CNV-voorzitter
ook zijn, dat steeds meer beslissingen
naar de politieke instellingen worden ver
schoven. „Een situatie, die voor mij in elk
geval geen ideaal kan zijn”, aldus Lanser.
PARIJS (AFP). In Parijs is gister
avond een militante Palestijn doodge
schoten. Het slachtoffer, Machmoed
Saleh, werd volgens ooggetuigen door
twee jongemannen van circa 25 jaar
gedood toen hij de „Arabische boekhan
del” verliet die hij in het Quartier Latin
bezat.
ten ontdekken. Dr. Donald Glo
wer zegt dat de methode jaren
vooruit is op de bestaande
technologie. In een brief ter
begeleiding van het rapport
van zijn onderzoekers zegt Glo
wer: „De conclusie van hun
studie is dat deze kolenmolen
kan en moet worden
gebouwd”. Wanneer die het
verwachte succes heeft bete
kent dat een „geweldige bijdra
ge” aan de energievoorziening
van de V.S. en de wereld, zegt
hij.
FRANKFORT (Reuter). De Westduit-
se handelsbalans geeft over 1976 een over
schot te zien van naar schatting 34 miljard
mark. Dat staat in het semi-officiële blad
„Nachrichten für Aussenhandel”. Over
1975 gaf de handelsbalans een overschot
te zien van 37,3 miljard mark en over 1974
een van 50,8 miljard.
Volgens het blad, een gezamenlijke uit
gave van het Westduitse bureau voor
informatie over de buitenlandse handel
en het persbureau VWD, voer de Bondsre
publiek vorig jaar voor de bijna 255 mil
jard mark uit. Dat betekent een toene
ming van nominaal vijftien percent en
reëel dertien percent ten opzichte van
1975. De invoer beliep 221 miljard mark,
nominaal twintig percent en reëel zeven
tien percent meer dan in 1975.
Het blad baseert zijn schattingen op de
gegevens over de eerste elf maanden van,
vorig jaar. Over december zijn nog geen
definitieve cijfers bekend. Het blad raamt
het overschot over december op 2,7 mil
jard mark. Over november bedroeg het
drie miljard en over december 1975 3,23
miljard mark.
In „Nachrichten für Aussenhandel”
worejt gesteld dat van de Westduitse bui
tenlandse handel vorig jaar een sterke
stimulerende invloed uitging op de
wereldhandel. De wereldhandel gaf vol
gens het blad een groei te zien van circa
tien percent. De Westduitse ruilvoet werd
vorig jaar één percent ongunstiger, hoofd
zakelijk als gevolg van hogere invoerprij
zen voor grondstoffen en halffabrikaten.
In besneeuwde gebieden in Zwitserland brengt de postbode gedurende de wintermaan
den de post rond op een sneeuwfiets (een variant op de ski-bob).
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. In het jaar 1977 ligt een kiem voor nieuwe economische achteruit
gang. De kans dat deze kiem in 1978 en 1979 in een economische wereldrecessie zal
ontaarden is niet te verwaarlozen. Vermoedelijk wordt 1977 een gunstig jaar, omdat het
een hoogtepunt van de wereldconjunctuur ontsluit. Dit schrijft dr. J. G. Post, directeur
van de Algemene Bank Nederland in het Economisch Dagblad.
De enige manier om er ach
ter te komen is het bouwen en
beproeven van de molen, een
exemplaar dat een ton per uur
kan verwerken. Ilok heeft al
overleg gepleegd met vertegen
woordigers van de aanstaande
president, Jimmy Carter, die
de V.S. meer gebruik van
steenkool wil laten maken, en
hoopt op een federale toewij
zing van 30 miljoen dollar om
een proeffabriek te kunnen
bouwen.
LONDEN (Reuter). De kans bestaat
dat het aantal werklozen in Engeland als
gevolg van de bezuinigingsmaatregelen
van de Britse regering toeneemt van
anderhalf miljoen nu tot twee miljoen
tegen het einde van het jaar. Ian Hildreth,
algemeen directeur van het Britse Institu
te of Directors, zei dit gisteren op een
persconferentie in Londen.
Volgens Hildreth zullen de maatregelen
die minister van financiën Denis Healey
de vorige maand heeft aangekondigd in
zijn tussentijdse begroting vooral leiden
tot een vermindering van de werkgelegen
heid in de bouwnijverheid.
Het Institute of Directors is van mening
dat de industriële produktie in Engeland
bevorderd moet worden, vooral door een
verlaging van de inkomstenbelasting, en
dat onproduktieve werknemers in de
overheidssector te werk gesteld zouden
moeten worden in het particuliere
bedrijfsleven.
De overheidsuitgaven moeten volgens
Hildreth worden verminderd tot wat de
produktie van goederen en diensten kan
velen, maar tot dusver heeft de regering
zich beperkt tot het besnoeien op toekom
stige uitgaven en het uitstel van investe
ringen in kapitaalgoederen. Op het ogen
blik stroomt er geld van het bedrijfsleven
naar de overheidssector en vertrekken
steeds meer bedrijfsdirecteuren en zaken
lieden naar het buitenland, zo zei hij.
Ilok wil de steenkool verpul
veren tot een poeder dat uit
deeltjes van niet groter dan
vier duizendste millimeter
bestaat. Bij die afmeting wor
den onzuiverheden zoals as,
pyriet en zwavel van de steen
kool gescheiden en kunnen
daardoor gemakkelijk worden
verwijderd zodat bijna zuivere
koolstof overblijft.
(ADVERTENTIE)
Olga brengt Het Rijke Slapen nu In
totale harmonie.
Voor mensen met oog voor schoonheid
bedacht Olga iets geheel nieuws: de
Harmony-look voor slaapkamers. Dat is:
Olga’s beroemde springbox superbed -
lits-jumeaux of tweepersoons met bij
passende kussens, hoofdborden, sluimer-
rollen, spreien en gordijnen. Dat moet u
zien, voor u ook maar iets aan uw
slaapkamer gaat vernieuwen. Zend dus
uw naam en adres met daarbij ƒ1,- aan
postzegels, in een als brief gefrankeerde
envelop naar Olga en u ontvangt een
uitgebreide, kleurrijke brochure van 24
pagina's. Olga Postbus 16, Leiden
Eerder is beweerd dat dlze
techniek onbruikbaar zou zijn,
maar geleerden van de staatsu
niversiteit van Ohio kunnen in
zijn theorie nergens een
inbreuk op natuurkundige wet-
Iloks berekening dat de
molen ongeveer 25 kilowattuur
voor het malen van een ton
steenkool zal verbruiken is
door dr. Jack Collins en dr.
Dennis Guenther nagegaan en
juist bevonden. Anderen had
den berekend dat er tien maal
zoveel energie voor nodig zou
zijn, waardoor het economisch
onrendabel zou worden.
De omzet premies en koopsommen
levensverzekering bedroeg ƒ478 mln en
steeg met ruim 9 pet op basis van de omzet
over 1975 exclusief de beleggingspolissen
(omzet 1975: 438 mln). Inclusief de beleg
gingspolissen bleef de omzet met 7 pet
achter bij die over 1975.
(Van onze redactie economie)
UTRECHT. Een sterke eenzijdigheid
in de benadering van vraagstukken op het
terrein van de arbeidsverhoudingen kan
aanleiding geven tot moeilijke conflictsi
tuaties. De houding van de werkgeversor
ganisaties met betrekking tot de automa
tische prijscompensatie is daarvan een
actueel voorbeeld. Dit zei CNV-voorzitter
Jan Lanser vandaag tijdens de oprich
tingsvergadering van de Algemene Chris
telijke Politiefederatie. Hij pleitte voor
meer samenwerking.
Deze nieuwe federatie bestaat uit de
reeds bij het CNV aangesloten Bond van
Christelijke Politieambtenaren en de RK
Politiebond St. Michaël, die hiermee ook
tot de christelijke vakcentrale toetreedt.
De keuze van St Michaël is volgens Lan
ser „een doorbraak naar een samengaan
van katholieke en protestantse werkne
mers in één vakbeweging en is als zodanig
van historische betekenis”.
GRONINGEN (ANP). In 1976 werd
aan aardgas totaal 95 miljard kubieke
meter verkocht, waarvan 45 miljard
kubieke meter in het binnenland. Dit is
zeven percent meer dan in 1975. De totale
Gasunie-omzet bedroeg vorig jaar 11 mil
jard gulden, aldus ir. G. Kardaun, hoofd
directeur van de Nederlandse Gasunie in
zijn nieuwjaarsspeech voor het personeel.
Voor 1977 wordt de afzet geraamd op 98
miljard kubieke meter, waarvan 48 mil
jard in het binnenland wordt geleverd.
Het investeringsprogramma in 1976
bedroeg 250 miljoen, waarin een 40-tal
projecten op het gebied van de bouw van
leidingen en de uitbreiding van compres-
sorcapaciteit. Dit jaar zal een investe
ringsprogramma van 300 miljoen in 1977
worden afgewerkt.
ROTTERDAM (ANP). De 47-jarige
mevrouw C. van Westerhout-van Rooij uit
Rotterdam is gisteren bij een verkeerson
geluk om het leven gekomen. Zij reed op
haar bromfiets op de Groene Hilledijk. De
chauffeur van een personenauto, die aan
de rechterkant van de weg stond gepar
keerd, wilde de rijweg oprijden. Hij botste
tegen een andere geparkeerde auto en
schrok daar zo van, dat hij op het gaspe
daal trapte in plaats van op de rem. De
man raakte met zijn auto de vrouw, die
door de daarbij opgelopen verwondingen
kort daarop overleed.
AMSTERDAM (ANP). Hoewel de
omzet op de Amsterdamse effectenbeurs
in 1976 een nieuw record heeft bereikt -
het vorige dateerde van 1972 - is het voor
het koersverloop niet zo’n bijzonder gun
stig jaar geweest.
Bij een totale omzet aan aandelen en
obligaties van 28,9 miljard tegen 24,6
miljard in 1975 en 28,5 miljard in 1972,
brokkelden de aandelenkoersen verder
af. Gezien de rente-ontwikkeling in 1976
was de druk op de aandelenkoersen alles
zins begrijpelijk, aldus de Vereniging
voor de Effectenhandel. Pas in de laatste
maanden trad door een daling van het
rentepeil een kentering op.
De omzetten in de obligatiesector (effec
tief 12,9 miljard tegen 10,7 miljard in
1975) gaven opnieuw een sterke stijging te
zien door de moeilijkheden in het bedrijfs
leven en de daardoor teruglopende
belangstelling voor aandelen alsmede de
inflatie en het grote beroep van de Neder
landse overheid op de open kapitaal
markt.
De vijf meest verhandelde fondsen
waren in 1976 Koninklijke Olie (effectieve
omzet 2,9 miljard), Philips 1,25 mil
jard), Robeco 966,8 mln), Rolmco
766,5 mln), en Unilever 708,9 mln).
AMSTERDAM (ANP). Volgens voor
lopige cijfers heeft het AGO-concern
vorig jaar een omzet van f1002 mln
bereikt, wat een stijging van 11,8 percent
betekent vergeleken met 1975. Het bij
AGO verzekerde kapitaal leven it met 12
pet gegroeid tot circa f 20 miljard (1975:
f 18 miljard), aldus de maatschappij.
89.50
145.00
67.50
8.90
70.00
157,50
19.00
70.00
40.50
122.00a
97.00
109.20
2,10
227.00
40.30
7.30
Collins en Glower zeiden
echter dat zij niets zinnigs kun
nen zeggen over eventuele
maalmoeheid, slijtage en
betrouwbaarheid of gevaren
zoals ontploffingen, en lawaai
overlast. Daar moeten zij eerst
uitgewerkte tekeningen van de
voorgestelde molen voor
bekijken.
VNO wil weer centraal loonoverleg
werkgevers in Chili en zegt dat het VNO
een houding tegenover de vakbeweging
aanneemt van slikken of stikken.
Hoe fijner kool wordt gema
len, hoe groter de explosieve
kracht ervan wordt. Dergelijk
poeder kan dan met olie of
benzine worden gemengd,
waardoor de potentiële energie
van vloeibare brandstof aan
merkelijk wordt vergroot en
men er langer mee kan doen.
De V.S. zouden zich daardoor
op het gebied van de energie
voorziening zelf kunnen
bedruipen.
O® V w