GEPLANDE BEZOEKEN WELLICHT AFGELAST
Hetze tegen ondertekenaars
Handvest
Tl duurt voort
Guerrillero’s
Strenge winter
overvalt Europa
gedood in
Argentinië
Italië: drie
ontvoeringen
op één dag
Goedkope vlag’-schepen
zijn bemand metslaven’
„LUDWINA TIJDENS VERHOREN
BEDREIGD EN GESLAGEN
:er
Verkeer een chaos
en
nd
PORNO
cot
Zondag uitspraak rechtbank Israel:
en
AMERIKAANSE ZEELIEDENVAKBOND:
ilo
en
est
op
o 25
sett
dse
urg
jste
iing
ich-
;en-
Oorzaak
ZEGEN EN VREDE
KNIKKENDE KNIEËN
Twijfel
vp i j n a a
1 4
JANUARI
3
2
19 7 7
(Van onze redactie buitenland)
lip
Ai
WASHINGTON (DPA). Schepen, met name tankers, die varen
onder „goedkope” vlag zijn vaak bemand door onderbetaalde en
slecht opgeleide zeelui wier lot weinig beter is dan dat van „slaven”.
(Van onze redacteur in Israel,
Jaap van Wesel)
TEL AVIV. De rechtbank in
Tel Aviv zal zondagmorgen uit
spraak doen over de vraag of de
verklaringen en bekentenissen
die Ludwina Janssen tijdens haar
verhoren heeft afgelegd al dan
niet „uit vrije wil” zijn afgelegd,
en daarom al dan niet als bewijs
kunnen dienen.
Naar het oordeel van Paul Hall, voorzitter van de Amerikaanse
zeeliedenvakbond, is die situatie de* hoofdoorzaak van de talrijke
tankerongelukken die zich de afgelopen weken in Amerikaanse
wateren hebben voorgedaan.
I
JERUZALEM-PARIJS. De vrijlating van de Palestijnse terro
ristenleider Aboe Daoed zit Israel erg hoog. Na de terugroeping van
ambassadeur Gazit uit Parijs als protest tegen de Franse stap,
overweegt de Israëlische regering nu ook om de geplande bezoeken
van Franse ministers aan Israel niet te laten doorgaan. Nog voor
eind februari zou de Franse minister van Buitenlandse Zaken
Guiringaud een officieel bezoek brengen aan Israel.
Ml
Ml
trijfël
Franse ministers niet
door Nico Scheepmaker
meer welkom in
Israel
dan dertig centimeter, leverde nogal wat problemen op, zoals hier bij Shoreham.
i
zware sneeuwval.
en
jouw regering niet lastig”, zo zegt Kuron.
Ludwina Janssen wordt door een Israëlische politieman naar de rechtszaal geleid.
Een andere door de commissie gehoor-
l,-
<1
de
?nd
zer
ken
een
van
van
Dor-
dij-
De
>oli-
I de
ion-
nte-
cies
irri-
De
‘tui-
alle
van
Uit politiekringen werd gemeld dat alles
in het werk zou worden gesteld om hem te
bevrijden, vooral omdat het door de
omvang van de industriële belangen van
de familie Costa praktisch onmogelijk is
voor de overheid om betaling van het
losgeld te verhinderen.
Deze tactiek werd genoemd als een van
de belangrijkste redenen waarom het aan
tal ontvoeringszaken in Italië het afgelo
pen jaar is gedaald. Toen deden zich 46
gevallen voor vergeleken bij 65 ontvoerin
gen in 1975.
Toch is Costa de derde persoon die de
afgelopen 24 uur in Italië is ontvoerd.
Dinsdagavond werden Niccolo de Nora,
een industrieel uit Milaan, en Marina Bol-
drin, de dochter van een zakenman uit
Padua, ontvoerd.
Iemand moet me toch nog eens een keer
uitleggen hoe dat zit met die porno, die
alleen nog maar vertoond mag worden in
bioscopen met maximaal 50 zitplaatsen,
waardoor sommige bioscoopexploitanten
al overwegen alle stoelen die dat getal 50
overtreffen uit hun bioscoop te slopen. De
bedoeling kan toch alleen maar zijn, dat
het aantal toeschouwers tot 50 beperkt
blijft? Dan hoeft er niets gesloopt te wor
den en moeten de exploitanten er alleen
maar voor zorgen dat er niet meer dan 50
kaartjes per voorstelling verkocht wor
den. „Maar dat is moeilijker te controle
ren”. Och waarom? Een parkeerwachter
die de ronde doet zal zo’n bioscoop er
graag even bijnemen. Tegen de tijd dat hij
tot vijftig heeft geteld heeft hij tersluiks
voldoende nieuwe levensmoed getankt
om weer met des te meer animo zijn ronde
langs de parkeermeters te vervolgen.
En als Frankrijk, in zijn poging goede
maatjes met de Arabische wereld te blij
ven, dan nog een soort evenwicht trachtte
te bewaren door van zijn kant even drei
gend aan te dringen op vrijlating van
bijvoorbeeld Franchise Claustre (die niet
eens schuldig is aan de dood van acht
Olympische deelnemers), maar daar is
geen sprake van. Francoise Claustre
wordt al zo’n jaar of twee gevangen
gehouden door moslim-rebellen die hun
hoofdkwartier in Algiers hebben (volgens
de laatste inlichtingen van Amnesty Inter
national). Aboe Daoed werd door de Fran
se regering haastig naar datzelfde Algiers
overgevlogen. En waar blijft intussen
Frantjoise Claustre? Ze zou met Kerstmis
worden vrijgelaten, weet u nog?
ijn-
rer-
t in'
len.
ak-
de
ird,
een
ssa-
ien
kse
:rij-
luit
sel-
eht-
eeft
eek
uid-
als
De
de
in
lijk
■tte-
De vrijlating van Daoed, krachtens een
uitspraak van de Franse rechtbank blijft
de gemoederen intussen bezighouden. De
weduwen van de sportlieden die in Mün
chen bij de commando-acties om het leven
waren gekomen, hebben van minister
Allon geëist dat hij de Franse ambassa
deur in Israel Herley, tot „ongewenst per
soon” zou verklaren.
Maar zover zal het niet komen, al zei
Allon dat er sprake is van een crisis in de
Het is nog niet bekend wanneer ambas
sadeur Gazit terugkeert naar zijn post.
Naar verluidt zou Gazit minister van Bui
tenlandse Zaken Allon hebben geadvi
seerd geen verdere stappen te doen die de
betrekkingen met Frankrijk verder kun
nen verslechteren.
gen met Frankrijk in het geheel wil gaan
herzien
Ludwina Janssen plaats te nemen en de
zaken voor haar te vertalen in het Neder
lands.
betrekkingen tussen Israel en Frankrijk.
Intussen wacht de Israëlische regering op
„nadere opheldering” die de Franse rege
ring heeft toegezegd.
In zijn verontwaardiging over de Fran
se stap krijgt Israel de steun van de Ver
enigde Staten. Een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van buitenlandse
zaken, Trattner, had verklaard „met ont
zetting” kennis te hebben genomen van de
plotselinge vrijlating van Daoed. Frank
rijk reageerde scherp op die verklaring.
Het beschuldigde de Verenigde Staten
van een „ontoelaatbare beoordeling van
de Franse rechtsbedeling”. De Ameri
kaanse ambassadeur in Parijs, Gammon,
werd gisteren op het ministerie van Bui
tenlandse Zaken ontboden om hem in
kennis te stellen van de „verbazing van de
Franse regering over de verklaring van
Trattner”.
„onrechtvaardig genoemd en een zware
terugslag in de strijd tegen de terreur”. De
brief werd aan de Franse ambassadeur in
Washington af gegeven.
tenbeweging „Handvest ’77” soortgelijke
maatregelen zijn genomen, is niet bekend.
Hij wordt gedurende alle uren van de
dag en de nacht opgebeld door onbekende
personen, maar zegt dat hij zich hierover
geen zorgen maakt.
„Ik begin met ze te praten en dan wor
den ze zenuwachtig. Óm vijf uur ’s och
tends word ik opgebeld door een man die
zegt, „Sta op en ga aan het werk, luie
donder”. Ik antwoord dan „Je zou ervoor
moeten zorgen dat ik niet in mijn slaap
gestoord wordt want als .ik slaap val ik
Ondanks het feit dat ze telkens op kin
derlijke wijze aan het lijntje werd gehou
den bleef ze haar ondervragers geloven,’
hetgeen wel bewijst hoe naïef en weinig
professioneel zij is. Pikant detail: brieven
gericht aan Ger Dassen - lid van het
Palestina Comité - die in oktober voor de
Libanese kust van een boot werd gehaald
door de Israeli’s - werden na de vrijlating
van Dassen aan haar bezorgd.
dat gebeurde in het begin weinig, nu meer
- dan lieten zij haar de brief zien en zeiden:
„Die krijg je nu niet”. Dan volgde onmid-
dellijk een verhoor, en als ze „meewerkte”
kreeg ze de brief.
Er is tussen de verdediging en de vrien
den van Ludwina in Nederland.van de
inmiddels opgeheven Rode Hulp verschil
van mening over de lijn die de verdedi
ging moet volgen. De voormalige Rode
Hulp wil een politiek proces, de verdedi
ging schijnt daar gezien de persoon van
Ludwina en de omstandigheden weinig
voor te voelen. „Maar ik ben de verdedig
ster van Ludwina, en niet van haar Neder
landse vrienden”, zegt de advocate Felicia
Langer.
In Zwitserland zijn twee dorpen in de
Alpen door de sneeuw van de buitenwe-
Het blad van de Italiaanse communisti
sche partij l’Unita heeft gisteren geprotes
teerd tegen de behandeling van dissidente
intellectuelen in Tsjecho-Slowakije.
In een verklaring op de voorpagina,
ondertekend door zes communistische
intellectuelen, wordt de inval van de troe
pen van het pact van Warschau onder
leiding van de Sovjet-Unie in 1968, verant
woordelijk gesteld voor de „huidige alar
merende toestand in Tsjecho-Slowakije.
Hall getuigde woensdag bij de vaste
commissie voor handel uit de Amerikaan
se senaat die een onderzoek instelt naar
de ongelukken en de vervuiling als na
sleep daarvan. Hall had met name kritiek
op de grote oliemaatschappijen die hun
schepen laten registreren in Panama,
Liberia of andere „goedkope” landen -
daarmee niet alleen belasting besparend,
maar ook de veel scherpere veiligheids
voorschriften en bemanningseisen van de
„echte” scheepvaartnaties ontduikend.
Sinds 15 december hadden er zich langs
de Amerikaanse kust elf ongevallen met
olietankers voltrokken. Negen van de
betrokken schepen voeren onder Pana
mese vlag.
In het zuiden van Engeland lag een
sneeuwlaag van tien centimeter. Op som
mige plaatsen hoopte de sneeuw zich op
tot 35 centimeter. De Britse spoorwegen
gebruikten voor het eerst sinds 1963
sneeuwploegen om de treinen te kunnen
laten rijden.
De koninklijke automobielclub sprak
van een „witte hel” en adviseerde de weg
gebruikers alleen bij dringende redenen
te rijden. Het weerinstituut in Londen
meldde dat de sneeuwjachten tot morgen
zullen aanhouden.
Woensdagavond en gisteren is in Cor
doba en Buenos Aires een aantal bommen
ontploft.
De slachtoffers waren volgens de politie
allen lid van de guerrillabeweging Monto-
neros.
John Leeper, die namens de Ameri
kaanse academie van wetenschappen een
onderzoek doet naar de Amerikaanse
koopvaardij, stelt dat de Verenigde Staten
in 1975 meer schepen hebben verloren
dan de Sovjet-Unie, Noorwegen, Neder
land, Italië, West-Duitsland en Frankrijk.
de deskundige was overigens van mening
dat de VS ook de hand in eigen boezem
dienen te steken.
Als hoofdoorzaak van al die rampen
beschouwt Leeper menselijke fouten. Vol
gens hem kampt de Amerikaanse han
delsvloot met chronische problemen als
drankmisbruik, een tekori aan discipline
en een vergrijzing van de bemanningen.
Ook de technische conditie der schepen
zou niet altijd tiptop zijn.
Enkele senatoren kondigden woensdag
aan, dat zij een wetsontwerp zullen indie
nen met als kern een „veiligheidszone”
van 200 mijl waarbinnen alleen schepen
mogen varen die voldoen aan de Ameri
kaanse veiligheidsvoorschriften.
Senator Edward Kennedy wil daar
naast dat er langs de Amerikaanse kust
duidelijk omschreven „rijstroken” komen
voor olietankers.
LONDEN (Reuter, UPI). De strengste
winter sinds jaren heeft gisteren in heel
Europa chaos veroorzaakt en zelfs men
senlevens geëist. In het noorden van Ita
lië kwam een negenjarig meisje om het
leven, als gevolg van de kou. Woensdag
overleden in Poppolo in de Italiaanse
Alpen al acht mensen. Verscheidene
:ich
in
;de
sen
het
ger
een
Rude Pravo schreef „vele brieven en
resoluties, waarvan sommige met ruim
500 handtekeningen” te hebben gekregen
van „arbeiders in het hele land”. „De
stroom duurt nog voort”, zo schreef het
blad.
sen
rdt
itof
jen
ler
en,
sld.
ing
181
Omdat ik de paus inzake de vraag of hij
wel vaak genoeg Nederlands spreekt
graag het volle pond geef, meld ik u even
dat Joop Reinboud een lans voor hem
gebroken heeft. Joop Reinboud kan het
weten, niet alleen omdat hij onlangs nog
het tv-programma „Sleutel tot het heelal”
presenteerde (en door een tv-criticus van
wege zijn gedistingeerde baard als God de
Vader werd aangeduid), maar ook omdat
hij met het gewone volk op audiëntie is
geweest bij de Heilige Vader, om diens
zegenbede in ontvangst te nemen in de
amfitheatersgewijze opgebouwde nieuwe
ruimte naast de Sint-Pieter, die door een
correspondent van de Washington Post
werd gekarakteriseerd als die „ugly bad
cinema of the Holy Father”. Overigens
was het witte doek in deze „foeilelijke
cinema” vervangen door een fraaie gobe
lin, misschien een goed idee voor experi
mentele filmtheatertjes. De paus werd
binnengedragen op een draagstoel, niet -
zoals tevoren verontschuldigend werd
gezegd - als eerbetoon, maar opdat ieder
een hem goed zou kunnen zien.
ier-
itie,
sta-
e in
/an
no-
vee
mt.
rdt
del
sen
ep-
18
de
;est
zie-
wel
Momenteel „bezit” Liberia bijvoorbeeld
een tankertonnage van 90 miljoen ton. Dat
is een kwart van de wereldcapaciteit.
reld afgesloten. De Zwitserse luchtmacht
is mgeschakeld bij het bezorgen van de
post. In Oostenrijk bleven tweehonderd
vrachtwagens ten oosten van Innsbruck
in de sneeuw steken. In Beieren bereikte
de sneeuw op de hoogste berg van West-
Duitsland, de Zugspitze, een hoogte van
twee en een halve meter.
Sneeuwstormen en hagelbuien teister
den gisteren de Engelse hoofdstad Lon
den. Het zuiden van Engeland beleeft een
van de strengste winters sinds veertien
jaar. In Londen is het even koud als in
Kopenhagen en Stockholm.
Motief voor deze aanpak was „agitatie
en propaganda tegen de Sovjet-Unie”,
verspreiding van lasterlijke berichten of
geloofsbelijdenis.
Een woordvoerder van het Israëlische
ministerie van Buitenlandse Zaken ver
klaarde gisteren dat Israel zijn betrekkm-
De Tsjechoslowaakse autoriteiten heb
ben intussen „omderwille van het openba
re belang” de telefoonverbinding van
auteur Pavel Kohout afgesneden. Of
tegen de andere leden van de burgerrech-
Costa, die 42 jaar oud is, werd woens
dagnacht ontvoerd. Hij werd als derde
binnen 24 uur in Italië gekidnapt.
Volgens Hall worden de bemanningen
van deze schepen vaak in Hong Kong
geronseld en laat hun vakkennis veel te
wensen over. De Panamese tanker
„Grand Zenith”, vermoedelijk op 30
december bij Nova Scotia vergaan, had
een geheel Chinese bemanning van 38
koppen. „Zulke schepen zijn een regel
rechte slavenmarkt”, zei Hall.
Het is intussen wel duidelijk dat Ludwi
na in Aden is geweest. Zij is daar samen
met een aantal andere Nederlanders
gewond geraakt aan haar benen bij het
ontploffen van een granaat, waarvan de
littekens nog op haar benen zichtbaar
zijn.
De verdediging daarentegen wees op
het labiele karakter van Ludwina, die
gemakkelijk te beïnvloeden is, en het feit
dat zij bij de eerste verhoren gespeend
was van juridische bijstand en contact
met de Nederlandse ambassade. Ludwina
is tijdens haar verhoren bedreigd en
geslagen, zo stelde de verdedigster, de
bekende strafpleitster Felicia Langer.
De stemming in de Israëlische rechts
zaal is rommelig en minder formeel dan
wij in Nederland gewend zijn:zo
zaten journalisten broederlijk naast de
verdedigers en de openbare aanklaag
sters. Ook liepen van de publieke tribune
mensen in en uit als zij daar zin in hadden.
„Een minimum aan moed en een maxi
mum aan knikkende knieën!” Aldus
karakteriseerde de Israëlische premier
Rabin het besluit van de Franse regering
om zich zo snel mogelijk te ontdoen van
het hete hangijzer Aboe Daoed, die ver
dacht wordt van het organiseren van de
gijzeling, en de daarop volgende dood,
van acht Israëlische deelnemers aan de
Olympische Spelen in München. Zonder
erg had La Douce France die aardappel in
de mond gestoken, maar ze wist niet hoe
gauw ze hem weer uit haar mond moest
laten vallen toen ze merkte hoe heet hij
was! „Een minimum aan moed en een
maximum aan knikkende knieën” is ook
taalkundig een voltreffer, omdat Rabin
hierin „minimum” koppelt aan een zo
weids en positief begrip als „moed”, en
„maximum” koppelt aan zoiets triviaals
als „knikkende knieën”. Zo liet de dichter
Bloem het geluk contrasteren met de Dap-
perstraat („Domweg gelukkig in de Dap-
perstraat”), en de dichter Elsschot de wet
ten met praktische bezwaren („Want tus
sen droom en daad staan wetten in de weg
en praktische bezwaren”); om mij even tot
twee van onze meest geciteerde dichtre
gels te beperken.
In de afgelopen twee dagen zijn bij
gevechten in voorsteden van Buenos
Aires zeven doden gevallen. Van slachtof
fers aan de zijde van de regeringstroepen
is geen melding gemaakt.
BUENOS AIRES (AP). Argentijnse
soldaten hebben gisteren bij een wegver
sperring ten noorden van Buenos Aires
vier inzittenden van een auto gedood
nadat een van de inzittenden met een
halfautomatisch pistool het vuur had
geopend, aldus de Argentijnse veilig
heidspolitie.
Wel is er een soort „psychologische oor
logsvoering” tegen de voornaamste
ondertekenaars aan de gang. De 42-jarige
filosoof Jacek Kuron: „Mij is gezegd dat
ik nog slechts 53 dagen te leven heb. In het
algemeen kom ik er echter nog beter af
dan andere leden van het comité”.
In het Engelse graafschap Kent heeft de opnieuw ingevallen winter tal van automobi
listen parten gespeeld Met name een dikke sneeuwlaag, op sommige plaatsen viel meer
Voor die procedure werden gistermor
gen de pleidooien gehouden, waarbij de
officier van Justitie stelde dat de getui
genverklaringen van de politie en de
agenten van de geheime dienst die haar
ondervraagd hadden „een betrouwbare
indruk hadden gemaakt”, terwijl Ludwi
na „schromelijk had overdreven”.
„Juist het feit dat Ludwina geen gruwel
verhalen heeft verteld over haar behande
ling, zoals maar al te vaak gebeurt in
rechtszaken hier, maakt haar verhaal
geloofwaardiger”, zei ze. Zelfs was Lud
wina volgens de verdedigster zover
gegaan om een verhaal dat zij van uitput
ting was flauwgevallen voor de rechtbank
te ontkennen.
Vijftien andere dissidenten werden
onderworpen aan een psychiatrisch
onderzoek, geestelijk ziek bevonden en
ondergebracht in psychiatrische zieken
huizen. „Hoewel zij geestelijk volkomen
gezond waren”, aldus Amnesty Interna
tional in Wenen.
Een merkwaardige omstandigheid bij
de zitting gisteren was dat er geen tolk
was. Aangezien het geen zaken betroffen
die een nauwkeurige vertaling nodig
maakten - het ging om pleidooien - werd
aan mij door de rechtbank verzocht naast
De bezoekers werd tevoren ook
gevraagd op de stoelen te blijven zitten,
want dan zou niemand problemen hebben
de paus te zien. Maar zodra werd hij niet
binnengedragen of de mensen gingen
staan, en zodra gingen de mensen niet
staan of anderen klommen weer op hun
stoeltjes om nog hoger te staan dan de
staande mensen. En wat zei Paus Paulus
toen op die audiëntie, in zoniet goed dan
toch verstaanbaar Nederlands? „De pel
grims uit Nederland zegen en vrede”.
Costa is de erfgenaam van een indus
trierijk dat bestaat uit scheepvaartmaat
schappijen, scheepswerven, textielfabrie
ken en oliemaatschappijen, alsmede
hotels en onroerend goed.
PRAAG (Reuter-DPA-AP). Alle gro
te kranten in Tsjecho-Slowakije drukten
gisteren resoluties en brieven van lezers
af waarin afstand wordt genomen van de
dissidenten en steun wordt betuigd aan
de communistische partij. Het artikel
waarin het partijblad Rude Pravo de
dissidenten woensdag veroordeelde,
werd gisteren overgenomen door de vier
andere grote Praagse bladen.
Sneeuwstormen teisterden ook de Ierse
republiek. Wegen werden geblokkeerd,
het treinverkeerraakte ontwricht
luchthavens werden gesloten.
Daarom vroeg de verdedigster de ver
klaring van Ludwina voor waar aan te
nemen, of haar in ieder geval het voordeel
van de twijfel te geven. Zondag zal de
rechtbank haar beslissing bekendmaken,
maar het komt zelden voor dat de rechter
in een dergelijke zaak de verdachte
gelooft.
Ludwina is een bang en onstabiel meis
je, en maakt een zielige indruk. Het is
volstrekt duidelijk dat zij geen partij is
voor de geheime dienst. „Uiteindelijk ben
ik er bij de verhoren nog goed van afgeko-
men, als ik van mijn medegevangenen
hoor hoe die mishandeld zijn”, zegt ze.
Zij is naïef, goedgelovig en bang, en
haar ondervragers hebben dat ten volle
uitgebuit: als zij bij voorbeeld post kreeg -
GENUA (AP). De politie in Italië is
gisteren een massale speuractie begon
nen naar Piero Costa, een van de rijkste
industriëlen in Italië, die op weg naar
huis van zijn kantoor in Genua werd
besprongen en in een auto werd gesleurd.
In de Sovjet-Unie zijn sinds de confe
rentie van Helsinki voor het vastleggen
van de rechten der Europese burgers,
tenminste 90 dissidenten veroordeeld, zo
heeft de Oostenrijkse afdeling van
„Amnesty International” gisteren
bekendgemaakt.
Ook de Amerikaanse Senaat protesteer-
de tegen de gang van zaken rondom de i
vrijlating van Daoed. In een brief die i
ondertekend is door een derde deel van de wegen in de bergen zijn geblokkeerd door
leden van de Senaat, wordt de vrijlating zware sneeuwval.
