J
ina
EEN NACHTJE KIBBELEN
MET WILLEM NUHOLT
1
.1
Klaas Pieter
Rieksen
J
Bloedlink
r
y
Willem
geen
Lief
Walgelijk
Hitchcock
Davis Jr.
Supporters
Bewondering
Dietrich
Het begint allemaal
al door de telefoon.
Eigenlijk heeft hij
geen zin in een inter
view. Hij zegt: „Je
weet hoe ik over jour
nalisten denk. Journa
listen hebben allemaal
een mosterdzaadje in
hun buik, anders wor
den ze geen journa
list". Het is een bekend
feit, Willem Nijholt
heeft geen grote
bewondering voor de
pers. Als ik blijf aan
dringen oppert hij de
mogelijkheid dat ik
alleen om 12 uur
’s nachts kan komen.
Willem heeft het erg
druk. Ik stem toe.
Waarom niet om twaalf
uur ’s nachts? Als hij
merkt dat ik nog niet zo
lang als hij op de aard
bol rondwandel zegt
hij: „Jonge journalisten
willen zich met zo’n
interview altijd graag
bewijzen en denken
dat ze daarmee alle
andere interviews
overbodig maken”. De
sfeer is wat gespan
nen. Later tijdens het
interview zou Willem
zeggen: „Ik vond dat
telefoongesprek
eigenlijk wel leuk. Je
flirtte een beetje en
daar houd ik wel van”
8
- Ijl
kJ
De mensen zijn niet aardig
„Nee”.
Je hoort zo hier en daar zeggen
bZXLLLLlt
Zk sprak Peter Aryans vanmiddag
en die merkte over jou op: Willem is
iemand die eigenlijk te veel kan.
„Weet je, in Nederland viert de mid-
delmaat hoogtij en als je dan je vak
goed doet en et iets boven staat, dan
valt dat op. Ik doe veel voor mijn vak,
ben er erg mee bezig. Ik laat er ook
veel voor. Ik rook niet en ik train zo’n
drie keer in de week. Gewichtheffen
en zo, om in conditie te blijven”.
Je hebt het gevoel dat je in Neder
land wordt ondergewaardeerd.
vast zit. Ik blijf graag in de vrije
produkties. Kan jij je voorstellen dat
iemand pak weg vijftien jaar bij Glo
be blijft spelen? Hoe kan dat nou. Dat
kan toch niet. Dan roest je vast.
Toneelspelen heeft met het leven te
maken, veranderingen. En dat zie ik
bij die gezelschappen niet zo vlug
gebeuren. Het leven verandert én het
toneel verandert. Dan moet je niet
ergens blijven plakken”.
Je wil zelf graag veel dingen doen,
verschillende dingen. Zie je jezelf al
als stimulator bij een gezelschap?
Willem schiet in de lach en zegt:
„Ja, een tweede jeugd. Ik lees dan wel
Als ik je over Indonesië hoor vertel
len heb ik de indruk dat je wél avon
tuurlijk bent. Een tweede jeugd of zo.
Lees je weer Pietje Bel?
Freek heeft eens gezegd dat hij nog
nooit zo gelachen heeft sinds de dood
van Wim Sonneveld.
Op de avond van het interview
blijkt eigenlijk het onzinnige van de
afspraak. Als ik samen met fotograaf
Paul Vreeker bij Willem Nijholt bin
nen stap, kijkt hij op zijn horloge en
zegt dat hij maar twee uur wil praten,
en dat hij er eigenlijk al helemaal
geen zin meer in heeft. Wij ook niet.
Als de thee met honing klaar is kijkt
hij weer op zijn horloge. „Niet dat ik
de tijd in de gaten ga zitten houden,
maar ik verwacht nog een telefoon
tje”» zegt hij.
Hét interview kan beginnen. Ieder
een zit klaar, Paul Vreeker schiet zijn
eerste plaat. „Niet van die kant”, zegt
Willem als hij rechts gefotografeerd
wordt”, dat is mijn slechte kant”. Ik
begin maar.
„Ik heb niet de puf om een gezel
schap te beginnen. Dan moet je over
lijken kunnen gaan, daar ben ik niet
hard genoeg voor. Daarbij ben ik een
echte werknemer. Ik doe m’n werk en
daar sta ik voor in, d'at doe ik goed.
Daar zullen ze nooit wat van kunnen
zeggen”.
„Ik zit al zeventien jaar in het vak.
Nou, ik heb ze zien komen. Maar het
zeeft zich gelukkig vanzelf en als je
niet goed genoeg bent dan kom je in
zo’n vörmingsgroepje met een 12-
maandelijks contract. Politiek toneel.
Grote god. Vroeger hoorde je dat je
met toneel de maatschappij kon ver
anderen. Maar daar klopt geen fluit
van. Dan moet je de politiek in”.
Je bent niet zo dol op mensen?
„Er zijn te veel mensen bij het
toneel die elkaar niet respecteren. De
Over het uiterlijk: „Ik kan me ont
zettend goed voorstellen dat bepaal-
de mensen me aantrekkelijk vinden,
maar ik kan me ook erg goed inden
ken dat mensen me walgelijk vinden.
Ik vind mezelf af en toe ook vreselijk.
Dan denk ik: waar ben je toch mee
bezig”.
„Het is soms echt vervelend om
herkend te worden. In kroegen of zo.
De ene keer zeggen ze rotdingen
tegen je en de andere keer durven ze
je niet aan te spreken. Dan hoor je zo
dat gemompel van: kijk daar zit Wil
lem Nijholt. En dan denk ik: zeg dan
tpch wat tegen me, verdomme zeg
dan wat. Zie je wel, de mensen zijn
niet aardig”.
Het interview is geen interview
geworden, meer een gesprek van
twee mensen die elkaar niet kennen
en elkaar op een laat tijdstip ontmoe
ten terwijl ze er geen zin in hebben.
Bij het afscheid blijkt dat we er lol in
hadden. Willem zal altijd interviews
blijven geven. Hij zegt: „Jullie zijn
wel pissebedden, maar we hebben
jullie nodig en jullie ons ook. Zo is het
nou eenmaal”.
Alfred Hitchcock, befaamd maker
van bloedstollende thrillers, is niet erg
te spreken over het griezelgehalte van
de films die tegenwoordig worden
gemaakt. Volgens de meester moet er
in de rolprenten meer en meer gemar
teld worden. „Vroeger, in de beginja
ren van de film, bonden ze om de
Eenvoud en bescheidenheid zijn niet
altijd de meest overheersende karak
tertrekken van lieden die in de show
business hun brood verdienen. Zo pre
senteert Sammy Davis Jr., voor wie
fans tijdens zijn recente optreden in
Nederland toegangsprijzen moesten
neertellen tot honderdijftig gulden,
sinds kort zijn sigaretten uit een gou
den koker ter waarde van dertiendui
zend gulden. En voordat hij zich op
haverklap weerloze vrouwen vast en
legden die dan op de treinrails", zo
herinnert hij zich likkebaardend. Een
nare man. Misschien kan hij in een
volgend produkt zélf eens een poosje
geboeid op de naderende rookpluim
gaan liggen wachten, in plaats van op
zijn akkertje enkele seconden door het
beeld te kuieren, met zo’n iele teckel of
zo.
Iedereen mag dan de mond vol heb
ben over het schandalige gedrag van i
voetbalsupporters, een zekere catego
rie popliefhebbers laat zich evenmin
onbetuigd. Zo moest kort geleden een
popgroep Sutherland Brothers Qui
ver een Duitse tournee afbreken door
dat de bierblikjes de heren om de oren
floten. Na de eerste drie concerten
„Roddels, oh, zalig. Vertel eens. Ja,
verdomme, het is toch bloedlink om
om 12 uur in de nacht een afspraak te
hebben met Willem Nijholt”. Er valt
weer een stilte.
„Ik vertrouw je eigenlijk niet”, zegt
Willem.
Ben je homofiel?
„Jezus, wat doet dat er nou toe.
Natuurlijk, ik begrijp wel dat de men
sen dat willen lezen. Wat is homofiel?
Ik ga wel eens met mannen naar bed,
maar dan voel ik me géén homofiel.
Als ik met een vrouw naar bed ga,
voel ik me geen hetero. Ik kan. me
geen leven zonder vrouwen voorstel
len. Mijn vak, daar wil ik over
praten”.
Maar daar wordt al zoveel over
gepraat.
„Ja, maar die anderen die lullen
maar wat. Ik ben zo ontzettend met
mijn vak bezig. Het vak van acteur is
zo extravert, zo exhibitionistisch. Ik
zal een partner moeten vinden die
daar tegen kan. Ik ben ook ontzettend
huiselijk”.
Geen avonturier?
Willem Nijholt probeert uit te leg
gen wat hij tegen critici heeft: „Voor
dat ik musicals ging doen speelde ik
veel Shakespeare-rollen. Ze dachten
echt, toen ik zo’n jaartje of 35 was,
dat ik de jonge coming romanticus
was. Ze stopten me meteen in een
hokje. Toen ik ook musical-werk ging
doen, stopten ze me onmiddellijk in
een ander hokje en kreeg ik te horen
of ik dat werk nou echt wel moest
doen”.
„Ik probeer zoveel mogelijk alle
maal andere dingen te doen. Dat doe
ik graag. Ik hou niet van die gezel
schappen waar je een hele tijd aan
Ga het maar halen, antwoord ik. De
sfeer is weer gespannen. Via de KRO
en de VPRO („Die omroep moet
zeker blijven, ondanks het feit dat er
een paar kuttekoppen werken. Ze
brengen programma’s die niemand
anders brengt’’) komen we bij Wim
Sonneveld en Bram Vermeulen en
Freek de Jonge. Willem speelde bij
Sonneveld en heeft een grote bewon
dering voor hem. Verleden jaar had
hij een rol in „Een kannibaal als jij en
ik” van Bram en Freek. Bram, die de
meeste liedjes zingt bij Neerlands
Hoop, vindt hij de mooiste zanger en
voor Freek heeft hij een enorm res
pect. z
mensen zijn niet aardig. Als je dan
naar Indonesië kijkt, daar hebben ze
geen cent om aan hun kont te krab
ben, maar ze zijn wel ontzettend lief.
Ik ben er de afgelopen zomer
geweest, na dertig jaar, voor de opna
mes van „De kris Pusaka”. Dat was
geweldig. Die hele sfeer. Maar het is
moeilijk voor me. Ik blijf toch een
blanke, ondanks dat ik er geboren
ben. Een blanke onder de Indonesiërs
en een Indonesiër onder de blanken.
Ik zou er graag weer naar toe willen.
Gewoon weer eten uit een stenen
kom. Zalig”.
Even lijkt alles de goede kant op te
gaan. Een interview zoals het hoort.
Maar als er een stilte valt zegt Willem:
„Je hebt een toontje, een trend
gevoelig toontje”. De sfeer is weer
gespannen.
Willem: „Ik dacht zo toen jullie bin
nenkwamen: wat een knulletjes”. We
belanden op zijn leeftijd. De 42-jarige
acteur, danser en zanger verzucht:
„Veertig, het is zo’n vreemde leeftijd.
Je slijt en ik vind dat onprettig. Ik
ben echt na mijn veertigste gaan
malen. Niet letterlijk, maar dingen
terughalen uit het verleden. Ach, leef
tijd, ik weet het niet”.
Willem Nijholt kijkt wat voor zich
uit. De thee met honing wordt whisky
en wijn. Het gesprek loopt wat aange
namer, maar niet «voor lang.
Sammy Davis Jr. toont zijn ringen. Waarde:
honderdduizend dollar
straat begeeft, verzekert hij zich ervan
dat de met diamanten afgezette wan
delstok prijs: veertig mille soe
pel aan de pols bungelt. De concertbe
zoeker weet nu waar zijn entreegeld
blijft. Voor Davis Jr. waren beide voor
werpen trouwens een koopje. Hij
kocht ze namelijk heel trendgevoelig
in de hoofdstad van het door devalua
tie geteisterde Engeland.
geen Pietje Bel, maar Pimpandoer en
Cissy van Marxfeldt. Dat laatste boek
ligt naast mijn bed. Geweldig. Wil je
het zien?”.
Alfred Hitchcock, onderuit gezakt in een „zitmeubel”.
gaven ze dan ook de pijp aan de ver
maarde verzamelaar Maarten.
Uit eigen herinnering kunnen we
melden dat iets soortgelijks, maar dan
op kleinere schaal, de succesvolle
Nederlandse groep Golden Earring
overkwam. De Hagenezen speelden in
Engeland hun ruige rock in het voor
programma van een zogenoemde
„intellectuele popgroep”. Drummer
Cesar Zuiderwijk werd bij die gelegen
heid vergast op een bierblikje. Hij
maakte korte metten met de ondank
bare luisteraar en wierp met kracht
een van zijn drumsticks in diens rich
ting. Het blikje was mis geweest. De
stok trof doel.
Overigens is van geen van beide ver
stoorde concerten bekend of, ervoor of
nadien, supporterstreinen zijn gesneu
veld.
„Ja, ik heb eigenlijk soms het
gevoel dat ik voor dit land helemaal
niet te plaatsen ben”.
Van journalisten in het algemeen
heeft Willem Nijholt al geen hoge pet
op, de heren toneel-critici kunnen
van hem helemaal geen goed woord
verwachten. Een paar opmerkingen
die hij ooit over journalisten maakte:
„Jan Paul Bresser houdt niet van me,
Jip Golsteijn vindt me vreselijk. Jul
lie zijn kevers die op andermans
stront kruipen”. Tijdens het gesprek
krijg ik ook van alles naar mijn hoofd
geslingerd. Ik word onder meer ver
geleken met een rat. Ook fotojourna
listen staan niet hoog aangeschreven
bij Willem Nijholt. Hij zegt: „Dan
.maken ze echt leuke foto’s en dan
weten ze net die in de krant te krijgen
waar ik het slechtst op sta. En dan
beloven ze je ook altijd een afdruk.
Daar komt dan natuurlijk nooit wat
van terecht”. De sfeer blijft
gespannen.
De ex-minnaars van Marlene Die
trich kunnen gerust zijn. De nu 72-
jarige Mariene heeft hun verzekerd dat
ze absolute discretie zal betrachten bij
het schrijven van haar memoires.
Slaapkamergeheimen, zo heeft ze
beloofd, zullen niet verder komen dan
haar voordeur Enkele van de personen
die Dietrich nu „terloops” zal noemen,
zonder daarbij intieme bijzonderhe
den te verstrekken, zijn de regisseur
Joseph von Stemberg, de schrijvers Er
nest Hemingway en Erich Maria
Remarque, alsmede de acteurs Doug
las Fairbanks jr., Yul Brynner, Raf
Vallone en de onlangs overleden Jean
Gabin. Van anderen met urie de grote
vedette „iets had” worden in haar
memoires zelfs de namen niet
genoemd. Misschien klonken die niet
zo netjes.
Marlene Dietrich tijdens haar optreden, mei
1975, in Amsterdam
„Dat vond ik een prima opmerking.
Relativerend. Dat doet me helemaal
niets. Wim Sonneveld zou zich er zelf
ook kapot om hebben gelachen. Veel
erger is de begrafenis van Wim
geweest. Al die mensen die als aasgie
ren geld wilden verdienen aan de
dood van die man. Vreselijk”.
Over het werken in „Een Kannibaal
als jij en ik” zegt hij: „Dat was een
heel interessante periode. Het is de
meest onderschatte produktie van de
afgelopen jaren geweest. Ook door
Freek zelf overigens. Ze hebben één
fout gemaakt door een vriendje als
regisseur te nemen. Kijk, ik zou nooit
zelf een musical kunnen regisseren.
Dat kan ik niet, maar dat weet ik ook.
Godzijdank hadden ze mij, want op
het toneel ben ik een duvelstoejager,
dan loop ik iedereen achterna”.
L
Ëm
