DDR moet meer vrijheid toestaan
c
KRITIEK OP STROOM VAN O EN W-NOTA’S
Tweede Kamer wil meer
RAVAGE IN VALKENBURG
Prinses Beatrix
Huiseigenaar moet
woning verbeteren
Over bevolkingsvraagstuk
COMMISSIE-MUNTENDAM
BIEDT EINDRAPPORT AAN
gaat niet naar
Huis ten Bosch
en dan
dit noq
geld voor
het weer
„moeder-mavo”
I
8
i
i
I
3
EI
VAN DER STOEL IN SCHERPE REDE:
z
KAMER ACHTER VOORSTEL:
JB
k
F
I
B 1 U
19 7 7
JANUARI
BINNEN- EN BUITENLAND
2 6
WOENSDAG
2
W
1
ft
Overteerbaar
De werkloosheid die met name groot is onder onderwijsgevenden
van het kleuter- en lager onderwijs zou volgens het CDA, DS’70 en de
CPN bestreden kunnen worden door verdergaande verlagingen van
de leerlingenschalen in beide soorten onderwijs.
DEN HAAG. Een meerderheid van de Tweede Kamer vindt dat
de regering grotere financiële armslag moet geven aan de mavo-
scholen waar volwassenen overdag onderwijs volgen. Dit aantal
scholen groeide in één jaar tijd van 3 tot 41, terwijl het aantal
cursisten toenam van 250 in 1976 tot bijna 6000 nu.
tekst van Van der Stoels toe
spraak bekend.
Bezoek
Zonne-energiecentrale
Cyrus Vance
Lotto in België
Val van tien meter
Toelatingseisen
I
sc!
to<
I
ka
lei
ve
4
w
Toegang ontzegd
Zesde verjaardag
Censuur opgeheven
Ingereden op agent
DEN HAAG. In een voor
dergelijke gelegenheden onge
woon scherpe toespraak heeft
minister mr. Max van der Stoel
(Buitenlandse Zaken) zijn Oost-
duitse collega Fischer gewezen
op de „desillusie bij de Neder
landse regering en publieke opi
nie” over het uitblijven van tast
bare resultaten van de Europese
Veiligheidsconf eren tie van 1975
in Helsinki. De ministers spraken
maandag op een officieel diner
ter gelegenheid van het twee
daags bezoek van Fischer aan
ons land. Pas gisteren werd de
Op de hoogte
Wettelijk beschermd
Identiteitscontrole
LEIDSCHENDAM (ANP). Prof, dr P Mun
tendam heeft gistermiddag het eindrapport van
de in de wandeling meestal naar hem genoemde
„staatscommissie bevolkingsvraagstuk” aangebo
den aan minister Vorrink en staatssecretaris Hen
driks van Volksgezondheid en Milieuhygiene. Het
rapport heeft de titel „bevolking en welzijn”
gekregen en er staan ruim 60 aanbevelingen in.
Het wordt pas gepubliceerd als het kabinet het
heeft gezien en toestemming tot openbaarmaking
heeft gegeven.
Geestdrijverij
5
S'ë E
Asiel-aanbod
Lijk gevonden
s
ES E“ SE h
«a c“ gjj
■gr m
■RL 1
(Van onze Haagse redactie)
i
MM»
de onafhankelijke heer
Vooruitzichten voor vrijdag
WEERRAPPORTEN
i
I
1»
DEN HAAG (ANP). Met tamelijk
ruime meerderheid heeft de Tweede
Kamer het voorstel goedgekeurd waarin
B. en W. de bevoegdheid krijgen woning-
eigenaren te verplichten verbeteringen
aan te brengen aan hun al dan niet ver
huurde woningen. De huurder wordt dan
verplicht bepaalde verbeteringen toe te
staan: het aanbrengen van een douche
ruimte, het aanbrengen of vernieuwen
van een toilet en het moderniseren van de
keuken. Andere verbeteringen kan hij
weigeren. Na de verbetering, waarvoor
de verhuurder subsidie kan krijgen, mag
de huurprijs worden verhoogd met 2‘A a 3
percent van de investeringskosten.
Tégen het wetsontwerp stemden de
fracties van WD, PPR, D’66 (met uitzon
dering van de heer Beekmans). SGP. Boe-
Voor de WD was het onverteerbaar dat
enkele wijzigingen, voorgesteld door de
VVD’er De Beer, niet werden aangeno
men. De eigenaar-bewoner blijft onder de
verplichting tot woningverbetering vallen
en de voorgestelde koopplicht door de
gemeente in geval de eigenaar de ver
plichte verbeteringen niet wenst uit te
voeren werd niet door de kamer aan
vaard.
De overgrote meerderheid van D’66 en
de PPR-fractie onthielden hun stem aan
het wetsontwerp omdat de gedwongen
woonconsumptie en de onnodig grote
investeringsdwang voor de huurders en
de eigenaars-bewoners onaanvaardbaar
zijn. Het ontwerp zou nog door de beugel
hebben gekund als de regering bereid was
geweest de aard van de verbeteringen
uitputtend in de wetstekst op te nemen en
het voorstel om schriftelijke toestemming
van de bewoner verplicht te stellen zou
zijn overgenomen
Staatssecretaris Schaefer kwam tegen
het scheiden van de markt nog met een
wijziging de kamer een stukje tegemoet.
Hierdoor behoeft men niet in alle gevallen
verbeteringen toe te staan, bijv als men
bezwaren kan aanvoeren die liggen op het
gebied van de gezondheid en de validiteit
van degene die zou moeten worden aange
schreven om verbeteringen toe te staan
Aan deze uitzondering gaat dan een rede
lijke afweging van belangen vooraf
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Als prinses Beatrix
haar moeder opvolgt als staatshoofd, zal
zij zeker niet haar intrek nemen in Huis
ten Bosch in Den Haag. Het paleis is voor
de uitoefening van de koninklijke functie
te klein.
Enige tijd regen en temperaturen van 4 tot 8
graden.
Aantal uren zon 0 tot 4. Min. temp, omstreeks
4 graden. Max. temp omstreeks 7 graden.
Kans op een droge periode van minstens 12 uur
70 percent. Kans op een geheel droog etmaal 40
percent
licht bew
half bew
half bew.
geh. bew.
zw.bew
zw.bew.
licht bew.
zw.bew
zw.bew.
zw.bew.
motregen
onbew.
bchtbew.
zw.bew.
geh.bew
regen
zw.bew
regen
geh bew
zw.bew.
regen
zw.bew
geh.bew
geh.bew
zw.bew
motregen
onbew
licht bew
geh.bew
sneeuw
zw.bew
zwbew
geh.bew
sneeuw
regen
regen
zw.bew
mist
onbew
zwbew
licht bew
8
8
9
8
10
8
9
7
10
4
0
3
9
3
10
0
0
7
Van der Stoel wees Fischer erop, dat
deze teleurstelling moeilijk te verbergen
zal zijn, als in juni van dit jaar in Belgrado
een nieuwe Europese Veiligheidsconfe-
rentie wordt gehouden, de zogenaamde
Toetsingsconferentie, waar de resultaten
zullen worden besproken. Fischer meen
de juist, dat de deelnemers aan de confe
rentie in Belgrado (alle Oost- en Westeuro-
pese landen, behalve Albanië, plus de
tie” leeftijd gelijk blijft). Deze ontwikkelingen, aldus prof.
Muntendam, betekenen een belangrijke wijziging in de leeftijd
sopbouw van onze bevolking, met alle sociaal-economische
consequenties van dien, en de noodzaak van zich daarop te
richten overheidsbeleid.
In oktober 1973 heeft de commissie al een interimrapport
uitgebracht Aan een van de aanbevelingen die daarin werden
gedaan, heeft de regering vorige week gehoor gegeven door het
besluit, een permanente interdepartementale commissie bevol
kingsbeleid (waarbij tien departementen zijn betrokken) in te
stellen Die moet het mogelijk maken, de ontwikkeling van de
omvang en de samenstelling van de bevolking beter te betrek
ken bij het regeringsbeleid op langere termijn.
Om er achter te komen, wat er onder de bevolking leeft, heeft
de staatscommissie hoorzittingen gehouden nadat organisaties
en individuele personen schriftelijk commentaar op het interim-
rapport hadden gegeven Uit de reacties bleek volgens prof
Muntendam, dat men het in grote lijnen eens was met de
conclusie, dat van voortgezette bevolkingsgroei meer nadelen
dan voordelen te verwachten zijn
Zowel PvdA als WD kantte zich tegen
de vorming van scholengemeenschappen
mavo-lager beroepsonderwijs. Volgens
woordvoerder Konings van de PvdA
maken dergelijke scholengemeenschap
pen een overstap later naar andere vor
men van het algemeen voortgezet onder
wijs onmogelijk. Bovendien constateerde
hij een diploma-inflatie als gevolg van de
slechte situatie op de arbeidsmarkt. Afge
studeerden uit het hoger beroepsonder
wijs nemen een baan aan die op een lager
niveau ligt dan waarop hun opleiding is
afgestemd. Als gevolg hiervan zullen de
leerlingen van een mavo en het lager
beroepsonderwijs, uit de boot vallen. „Die
druk naar onderen moet voorkomen wor
den”, vindt Konings.
Zijn partijgenoot Worrell bepleitte een
uitbreiding van het experiment vervroeg
de pensionering tot alle onderwijsgeven
den. Nu komen slechts de schoolleiders
(hoofden van scholen, rectoren) in aan
merking om op 63-jarige leeftijd met pen
sioen te gaan.
weinig meer inhield dan een herhaling
van de bekende standpunten. Zo drong
Fischer er nog eens op aan dat de NAVO-
landen (tijdens de MBFR-besprekingen in
Wenen) het voorstel van het Warschau
pact tot het wederzijds afleggen van een
verklaring dat men bij een conflict nooit
als eerste kernwapens zou gebruiken, zou
den aanvaarden.
scholen”, aldus mevr. Smit-Kroes. De
CHU’er Van Leyenhorst uitte kritiek op
de voortdurende stroom nota's die door
de bewindslieden van O en W geprodu
ceerd wordt. „Die bezwaren gelden te
meer als de nota’s niet spoedig worden
gevolgd door wetgeving. Dit is in onvol
doende mate het geval geweest”, aldus
Van Leyenhorst.
De Poolse premier Jaroszewicz en zijn
vrouW zullen op uitnodiging van premier
Den Uyl van 14 tot 16 maart een officieel
bezoek aan Nederland brengen.
In Odeillo in het Franse departement
Pyrenees Orientales is gisteren de eerste
Franse centrale voor de levering van elek
triciteit op basis van zonne-energie in wer
king gesteld. Het gaat hier om een kleine
experimentele centrale, die een vermogen
heeft van 64 kw.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Cyrus Vance bezoekt vol
gende maand zes landen in het Midden
oosten om te proberen de oplossing van
het Israelisch-Arabische geschil naderbij
te brengen. Vance meldt zich in Israel,
Egypte, Libanon, Jordanië, Syrië en
Saoedi-Arabië.
Met ingang van komend jaar zullen de
Belgen (die nu vaak in de Westduitse of
Nederlandse lotto spelen) in een eigen
Belgische lotto terecht kunnen. Voor
naamste reden: het bieden van concurren
tie aan de Nederlandse en Westduitse lotto
en zo het geld in eigen land zien te houden.
Een 32-jarige arbeider uit Rotterdam
heeft ernstige verwondingen opgelopen
door een val van tien meter. De man was
aan het werk op een Noors zeeschip Door
nog onbekende oorzaak stapte hij in een
liftschacht en kwam terecht op een tien
meter lager hangende liftkooi
1
vo
ex
op
vo
on
au
pr
te:
ge
14
5
2
9
4
10
9
8
6
15
12
2
13
-1
6
8
10
8
8
8
■3
9
6
5
-4
-0
4
11
6
14
8
8
0
5
16
0.2
0
0
0
10
5
0
0
0.2
2
11
0
0.1
0
o
o
De ARP vreest dat in de komende jaren
het aanbod van of de vraag naar studen
ten beperkt moet worden. Als het nodig is,
aldus woordvoerder Beinema, om het
aantal studierichtingen waarvoor een stu
dentenstop moet gelden in aantal en tijd
uit te breiden, dan zal ook de vraag van
een universitair toelatingsexamen de vol
le aandacht moeten krijgen. DS’70 is voor
stander van een verzwaring van de toela
tingseisen.
g
n
Amsterdam
De Bilt
Deeien
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Luchth.Rtd.
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zurich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas
TelAviv
Tunis
ni
li;
e<
V
w
k
n
(Van onze parlementsredactie)
V£
V€
er
h<
L;
K
ZW-
wzw
wzw
ZW
ZW
ZW
ZW
ZW
ZW
ZW
nnw
windst.
windst.
zzw
zzw
ZW
ZW
WZW
zo
w
z
w
zo
zzw
wzw
zzw
nw
wzw
nnw
nno
zw
o
windst.
ozo
zo
z
z
windst.
nnw
windst
zw
Schoolhoofd J. Smit van de Admiraal
de Ruyterschool voor schipperskinderen
in Groningen is door de gemeente de
toegang tot zijn school ontzegd. Het hoofd
zou meer leerlingen bij de gemeentelijke
onderwijsadministratie hebben opgege
ven dan de school in werkelijkheid telde.
Daardoor zouden meer leerkrachten en
leermiddelen zijn toegewezen dan waarop
de school op grond van het werkelijke
leerlingenaantal recht had. De gemeente
Groningen wil nu disciplinaire maatrege
len treffen tegen het schoolhoofd en heeft
een onderzoek gelast.
President Idi Amin heeft gisteren her
dacht dat hij zes jaar geleden met een
staatsgreep tegen Milton Obote de macht
greep in Oeganda. Echtgenote Sarah en
zoon Mwanga bevonden zich onder de
2000 Oegandezen die door de dictator met
een medaille werden bedacht.
De Libanese autoriteiten hebben giste
ren de preventieve censuur voor de bui
tenlandse pers opgeheven, drie weken
nadat president Elias Sarkis de censuur
bij decreet had ingesteld. Voor de Libane
se pers blijft de preventieve censuur wel
van kracht.
De WD gaat akkoord met het plan van
de regering om in volgende jaren de finan
ciële middelen voor het wetenschappelijk
onderwijs te handhaven op het peil van
1977. De PvdA „is minder enthousiast”,
aldus woordvoerder Van Ooijen. „De
financiële klem op het wetenschappelijke
onderwijs is nu zo nauw aangedraaid dat
sommige instellingen of onderdelen daar
van blauw beginnen aan te lopen.”
De rechtbank in Amsterdam heeft giste
ren een 23-jarige inwoner van de hoofd
stad veroordeeld tot een gevangenisstraf
van zeven maanden. De man had in okto
ber vorig jaar een inbraak gepleegd, die
hem een buit van circa 2300 aan elektro
nische apparatuur had opgeleverd. Toen
hij kort daarop door de politie in het nauw
werd gedreven trachtte hij te ontkomen
door met zijn auto op een agent in te
rijden.
Tijdens de behandeling van de begro
ting van Onderwijs en Wetenschappen
pleitten PvdA en PPR voor een verhoging
met terugwerkende kracht tot 1 januari
1977 van de exploitatievergoeding aan de
scholen voor lager beroepsonderwijs (lbo)
en de mavo-scholen. Beide partijen
menen dat de 20 miljoen gulden die met
een dergelijke maatregel gemoeid zijn,
kunnen worden gevonden door een bezui
niging binnen een budget dat voor weten
schappelijk onderzoek ter beschikking
staat aan de academische ziekenhuizen.
Duitsland, nog steeds tekort bij het beant
woorden aan de ook door henzelf onderte
kende aanbevelingen in de Slotacte van
Helsinki, op de terreinen van vrije uitwis
selingen van informatie en vrijere contac
ten tussen personen.
Volgens een woordvoerder van het
ministerie van Buitenlandse Zaken heb
ben de betrekkelijk scherpe woorden van
minister Van der Stoel niet geleid tot een
mislukking van het officiële gesprek dat
de beide bewindslieden gisteren in Den
Haag hadden. Een gesprek dat trouwens
V.l.n.r. staatssecretaris Klein, minister Trip, minister van Kemenade en staatssecreta
ris De Jong.
Weer in binnen- en
buitenland
Enkele wijzigingsvoorstellen werden
aangenomen, zoals dat van de socialist
Kombrink, dat beoogt medebewoners van
een woning bijv kamerhuurders al
in een vroeg stadium van de plannen tot
verbetering op de hoogte te stellen. Ook
stelde de kamer, door aanvaarding van
een ander amendement van Kombrink,
vast dat de Algemene Maatregel van
Bestuur waarin de verbeteringen worden
bepaald eerst na twee maanden na opne
ming in het Staatsblad in werking treedt
Verenigde Staten en Canada) moeten ver
mijden te veel nadruk te leggen op de
punten waar men vindt dat de andere
partij is tekortgeschoten. Men zou niet
naar het verleden, maar naar' de toekomst
moeten kijken.
Van der Stoel gaf deze punten echter
duidelijk aan in zijn tafelrede, die daar
mee afweek van de bij dergelijke officiële
bezoeken gebruikelijke aaneenschakeling
van beleefdheidsformules. Volgens de
Nederlandse minister schieten de landen
van het Oostblok, vooral ook Oost-
«s
d 7S
De Zuidafrikaanse regering heeft giste
ren een wetsvoorstel ingediend dat de
politie vrijwaart van civiele of strafrech
telijke vervolging wanneer zij „in goed
vertrouwen” optreedt ter voorkoming of
het indammen van onlusten De
.onschendbaarheidswet” zou met terug
werkende kracht tor 16 juni van het vorig
jaar toen in het zwarte woonoord Sowe
to onlusten uitbraken geldig zijn
De vervoerscommissie van het Euro
pees parlement heeft in haar jongste ver
gadering de EG-lidstaten gevraagd de
identiteitscontrole (paspoortencontrole
e.d.) op de vliegvelden in het EG-gebied af
te schaffen. De commissie vindt een der
gelijke controle overbodig.
De regering houdt er overigens wel
rekening mee, dat de prinses de voorkeur
aan Den Haag zal geven. Daarom wordt
het paleis Noordeinde, de vroegere resi
dentie van koningin Wilhelmina, weer
geschikt gemaakt voor representatieve
doeleinden. Voor de restauratie is dit jaar
een bedrag van drie miljoen gulden
beschikbaar
renpartij en
Nooteboom.
De staatscommissie is bijna vijf jaar geleden mgesteld. Toen
werd verwacht, dat ze binnen drie jaar haar eindrapport zou
kunnen uitbrengen, maar er is vertraging ontstaan doordat
nieuwe ontwikkelingen voor complicaties zorgden Zo bleek de
daling van het geboortecijfer zich m snel tempo voort te zetten
(16 1 per 1000 m 1972 tot naar schatting 12 8 m 1976) De
nettovervangingsfactor daalde in die periode van ruim 1 tot ver
beneden 1 (ze is precies 1 als het aantal vrouwen in de „produk-
Naast het paleis Noordeinde komen als
residentie voor prinses Beatrix nog het
paleis Soestdijk en het Paleis op de Dam
in aanmerking.
De VVD vindt dat het beleid van minis
ter Van Kemenade wordt gekarakteri
seerd door politieke haast en geestdrijve
rij. „De minister veroorzaakt met zijn
vernieuwingsdrift grote onrust op de
Daar tegenover herhaalde Van der
Stoel het bekende NAVO-standpunt: een
dergelijke verklaring is ongeloofwaardig
en zou in de praktijk toch niet werken.
Minister Van der Stoel reageerde positief
op een verzoek van Fischer op politiek en
parlementair vlak de contacten tussen de
DDR en Nederland te versterken. Ook
aanvaardde hij - naar hij zei wellicht
namens zijn opvolger - de uitnodiging tot
een tegenbezoek aan de DDR.
Dit heeft minister-president Den Uyl
geantwoord op schriftelijke vragen uit de
Eerste Kamer ter voorbereiding op de
begrotingsbehandeling van Algemene
Zaken
5
12
10
12
19
15
13
-0
14
15
16
-4
0
6
19
11
19
20
17
DONDERDAG 27 JANUARI
Zon- en maanstanden
Zon op 8.27 uur, onder 17 19 uur
Maan op 11.24 uur onder 1.28 uur
Waterstanden Umuiden
Hoogwater 8.51 uur en 21 19 uur
Laagwater 4.19 uur en 16.46 uur
Een te hoog opgeladen vrachtwagen heeft gisteren in Valkenburg een voetgangersbrug
totaal vernield. Persoonlijke ongelukken hebben zich niet voorgedaan, maar de ravage
was enorm. Het verkeer was urenlang gestremd.
ii
ii
10
9
12
10
11
9
10
12
5
16
16
5
16
12
8
De Oostenrijkse regeringsleider Bruno
Kreisky wil alle Tsjechoslowaken die het
manifest voor de mensenrechten „Charta
77” hebben ondertekend politiek asiel in
Oostenrijk bieaen. Het aanbod is gisteren
dooi de Oostenrijkse minister van Buiten
landse Zaken, Pahr, overgebracht aan de
Tsjechoslowaakse ambassadeur in
Wenen
Gisteren is in het Damsterdiep in
Appingedam het stoffelijk overschot
gevonden van een zestigjarige man uit die
plaats. Uit het onderzoek is gebleken dat
de man in de nacht van maandag op
dinsdag in het water moet zijn geraakt.
Van een misdrijf is tot nu toe niets
gebleken.
5
8
4
5
4
7 7
4
5
2
3
0.2