RUIMTEVRETERS ZIJN
OOK ENERGIEVRETERS
Nieuwe Karweibank
Delftse professor, kom eens uit je auto
Nieten
schieter
Lichtgewicht
tegeltje
Bk*
Uitstekende wegwijzer in
31
Waterpas met schaalverdeling
■Bi
„Zon op tafel
Informatie
I
^53
Sfff 1'ïffiHTmnf
Tegels in Bouw
centrum
rui nn
(door Rien Polderman)
1
ALTIJD AANGENOMEN dat een trein per reizigers-kilometer
zuiniger is met energie dan een auto, komt in de krant van vrijdag een
Delftse hoogleraar, ir. G. J. van der Burgt, beweren, dat de sprinter-
trein meer energie gebruikt dan de auto. Alleen op de lange afstand,
bij snelheden van boven de honderd kilometer per uur, zou de trein
zuiniger zijn. De professor noemt het streven van de overheid om het
openbaar railvefvoer op de korte afstand op grond van het
energie-argument te bevorderen „een misser”. En de Delftse,
hoogleraar heeft het allemaal uitgerekend met de computer, dus moet
zijn verhaal wel waar zijn.
EEN SCHOKKEND BERICHT. Te schokkend om voor zoete koek
aan te nemen en opgelucht het gas op de plank te trappen. Hebben
we met onze pleidooien voor het openbaar railvervoer dan altijd
ongelijk gehad? Natuurlijk niet. Laten we eens bekijken hoe waar het
verhaal van profesor Van der Burgt is.
A
11 «s
ft- 5
-
-
Professor van der Borgt
,1
snel in te klappen. H|et wordt dan
i
NU MAKEN WE het verhaal nog
i
GASTON GOURMET
I
I
WE HEBBEN DUS gezien dat
autosnelwegen ruimte vergen. Veel
meer dan spoorwegen. Maar auto’s
nemen evenals treinen ook
plaats in, als ze stilstaan. Denk u nu
eens een trein in met honderd zit
plaatsen. Parkeer daarnaast eens
25 auto’s (van gemiddelde omvang)
met elk vier zitplaatsen (is dus ook
totaal honderd zitplaatsen). Wat
blijkt, ook zonder het gebruik van
de computer? De trein neemt ook
bij stilstand veel minder „parkeer
ruimte” in beslag dan de 25 auto’s.
blijkens
een g.
stoplichten,
WE ZIEN DUS dat het verschijn
sel auto nog meer auto’s oproept,
afstanden langer maakt en daar
door mensen dwingt tot aanschaf
en gebruik van een auto. Stedelin
gen, die in hun hart liever met de
trein reizen, die zich bewust zijn
van het feit dat autogebruik een
ongezonder leven meebrengt met te
weinig lichaamsbeweging, worden
door de opkomst van het verschijn
sel auto van die auto afhankelijk
gemaakt. Vaak ondanks zichzelf.
- auto’s roepen auto’s op en dus
energieverbruik
- de langere afstanden kosten
meer energie.
TERWIJL MENEER A met hoes
tende geluiden zijn motor op gang
krijgt, zit zijn buurman B aan het
ontbijt en leest zijn ochtendblad.
Een kwartier nadat de auto van
meneer A om de hoek van de straat
verdwenen is, piept de poort van
meneer B open. Er verschijnt eert
voorwiel, een koplamp, een stuur
met een gehandschoende hand er
aan, een wolkje waterdamp con
denseert in de koude lucht. En daar
is het rode hoofd van meneer B zelf.
In vijf minuten fietst hij naar het
station, stalt zijn fiets en stapt in de
sprintertrein die juist kwam bin
nenlopen. De conducteur hoeft zijn
abonnement niet te zien, hij kent
het gezicht van meneer B. Een
kwartiertje later kijkt meneer B op
van zijn krantje. Op de autoweg,
naast de spoorweg staat een file. En
kijk, daar staat ook buurman met
zijn auto. Tien minuten later stapt
hij uit. Precies om half negen is hij
op het kantoor. Hij loopt vaak van
station naar kantoor: gezond, je ziet
nog wat onderweg en bovendien
blijft de tram nogal eens steken in
het autoverkeer.
WAT HEEFT DIT VERHAAL
nu te maken met dat van professor
Van der Burgt? Alles. Daartoe rich
ten we onze blik naar de sprinter,
TERUG NAAR ONZE Delftse
hoogleraar, die zich zo ergert aan
voetgangers en stoplichten (slecht
voor zijn hart!) „Sprinters gebrui
ken meer energie dan de auto”, zegt
de professor. In enge technische zin
zal dat wel zo wezen misschien.
Maar laat de professor nu eens even
uit zijn auto komen. Even frisse
lucht, even vaste grond onder de
voeten, juist ja. Even kijken naar de
wijd opgezette wijken, waar zijn
Delftse collega’s technologen zoveel
ruimte voor de auto hebben gelaten.
Even ervaren hoe kil en vijandig die
gebouwde omgeving is voor hen die
op de benenwagen zijn aange
wezen.
EN NU GEWOON TOE GEGE
VEN dat de ruimtelijke ordening in
de berekeningen even was verge
ten. Strikt technisch gezien zal een
sprinter op de korte afstand wel
licht meer energie verbruiken dan
een auto uit de middelklasse. De
professor heeft tenslotte zijn HBS-
B of gymnasium Bèta en een com
puter. Maar in ruimtelijk verband
kost een auto allleen maar energie
en is de noodzaak om met sprinter-
treinen te rijden veroorzaakt door
de auto!
bevat een ingebouwde nieten
wipper om ongewenste nieten te
verwijderen. Het apparaat is
dubbel beveiligd. De richtprijs is
119,75.
i
wordt van hogerhand veel propa
ganda gemaakt voor het invoeren
van een eigen nationale culinaire
traditie. Receptenwedstrijden (elk
jaar) zijn hierbij belangrijk.
De Jaffa-kip is het resultaat van
zo’n wedstrijd: 250 gram kippe-
vlerkjes, -maagjes of -nekjes gaan
in 3/4 liter koud water met wat
zout, selderij, peterselie, laurier,
wortel, een stukje prei en een
schijfje citroen. Dit een uur laten
trekken. Dan een braadkip inwrij
ven met citroensap, knoflook en
zout en de vogel drie kwartier bra
den in 4 eetlepels olijfolie op niet te
fel vuur. De kop van tijd tot tijd
keren en met braadvocht bedrui
pen. Fruit 300 gram rauwe droge
EEN INTERESSANTE VRAAG
is, waar laat de professor inderdaad
die voetgangers en fietsen? Duide
lijk is, dat ze een probleem voor
hem vormen. Want er moet een
oplossing voor worden gevonden.
Voetgangersbruggen over de straat
(in weer en wind en in de stank)? In
muffe tunnels? Of stoppen we de
autosnelwegen onder de grond?
Dat laatste zou niet goedkoop
wezen en ik denk dat de professor
opnieuw zijn computer zou moeten
raadplegen. En wie weet komen we
dan met onze sprintertreinen toch
weer goedkoper uit. Het beste is
natuurlijk om de voetgangers en
fietsen gewoon af te schaffen en ze
in een auto te laten plaatsnemen.
een pakket van zestien centime
ter dik. De bank past daardoor
in de kofferruimte van de auto.
De Karweibank wordt geleverd
met een tussentafel van 85 bij 40
centimeter, die zowel tussen de
klemvakken als op de dwarsver
bindingen tussen de poten kan
worden geplaatst. Als de tussen
tafel tussen de klemvlakken
wordt geklemd bedraagt het
totale werkoppervlak 85 bij 64
cm. De werkhoogte is 80 cm.
Na Black and Decker met zijn
Workmate komt nu ook AEG
met een speciale doe-het-zelf-
werktafel (of werkbank zo mén
wil). De Karweibank HSB, ztoals
het „meubelstuk” officieel heet,
is te gebruiken als universele
werkbank of als brede klem-
bank. In combinatie met de ook
al nieuwe zaagtafel ZT-HK kan
hij bovendien omgebouwd wor
den tot een zaagbank of stabiele
freesbank. De Karweibank is
gemakkelijk neer te zetten en
zijn, waardoor men de voorraad
nieten in de gaten kan houden,
rinnr een schaalverdeling kan
men de lengte ervhn aflezen. De
niet-machine is verchroomd en
De nieten-schieter is een han
dig stuk gereedschap. „De
„Swingline Powermatic” (Konij
nenburg BV, Elektronstraöt 19,
Amsterdam) is een verbeterde
versie van de bestaande nietma
chine. De slagkracht is namelijk
regelbaar geworden. Met een
draaiknop kan men die instellen
voor hard, dik of zacht en dun
materiaal. Dat betekent dat je
met deze Powermatic zowel zwa
re klussen met hout, hardboard
of kunststof even gemakkelijk
kunt uitvoeren als lichtere kar
weitjes met papier, karton en
doek. Met dit apparaat kunnen
breedtekrammen worden ver
werkt van 6, 8, 10, 12 en 14 mm.
lengte. Een andere bijzonder
heid is het doorzichtige maga-
Middellandse-Zeegebied heel wat
druivenat wordt geproduceerd.
Frankrijk is natuurlijk koploper,
maar ook Griekse, Italiaanse,
Spaanse (sherry!), Noordafnkaanse
en zelfs Israëlische wijnen zullen
op een sombere Hollandse dag de
zon in huis weten te brengen.
Dat Frankrijk een eigen heerlijke
keuken heeft is bekend en dat geldt
ook voor Griekenland, Italië, Span
je, Noord-Afrika, Turkije en Liba
non. Wat anders ligt het met de
Israëlische keuken, want die
bestaat (nog) niet. De Israëli’s die
deze eeuw uit alle windstreken
terugkeerden naar het beloofde
land brachten van overal hun eigen
eetgewoonten mee. De laatste jaren
Wanneer de tussentafel op de
dwarsverbindingen tussen de
poten wordt geplaatst verandert
de werkbank in een klembank
met een spanbreedte tot 40 cm.
Met de schroefspindels is het
mogelijk de vreemdst gevormde
werkstukken in te klemmen. Met
behulp van extra klemblokken
kan een nog grotere spanwijdte
worden verkregen.
Het werkvlak van de Karwei
bank is 850 bij 640 mm. Gewicht:
23 kg.
DE CONCLUSIE is dat de trein
veel minder rij- en parkeerruimte
nodig heeft dan de auto. Nu is ruim
te voor het verkeer niet als woon-
rifimte te gebruiken. Waar auto’s
rijden of staan, kan geen huis staan.
Dat gegeven heeft zijn stempel
gedrukt op de opzet en structuur
van onze nieuwbouwwijken. De
DE DELFTSE HOOGLERAAR
heeft blijkens het kranten
bericht een gruwelijke hekel
aan stoplichten, voetgangers-
oversteekplaatsén, en andere obsta
kels, die een vrije doorstroming van
het auto-verkeer in de weg staan.
Stoplichten beschouwt hij als „lek
ken in zijn benzinetank”. De profes
sor bepleit een nationaal program
ma van kruisingsvrije verkeers
aders in de steden. Daarmee zou 400
miljoen liter benzine bespaard kun
nen worden, want alle optrekken en
afremmen voor stoplichten, voet
gangers en fietsers hoeft dan niet
meer. En voor de voetgangers en
fietsers zijn veiliger en betere oplos
singen mogelijk;
Een andere noviteit in het
Sandvik-programma is de Mini-
Tip hardmetaal cirkelzaag, die
speciaal voor de doe-het-zelver is
vervaardigd. De opgelaste hard-
metaaltanden zijn kleiner dan
die van de professionele hard-
metalen cirkelzaagbladen. Ze
blijven aldus de fabrikant -
vijftien keer langer scherp dan
chroom-vanadium-bladen. Ze
zijn ook geschikt voor het zagen
van geplastificeerde materialen.
REST NOG TE melden, dat het
onderzoek van professor Van der
Burgt in het nieuws kwam bij een
rede door de hoogleraar in de RAI
te Amsterdam. U weet wel, de RAI
met de A van Auto. En de Neder
landse Spoorwegen hebben al te
kennen gegeven van de rekenarij
van de professor geen hoge pet op
te hebben. „De heer Van der Burgt
heeft ons door zijn uitspraken in het
verleden wel meer aan het twijfelen
gezet over de juistheid daarvan. We
herinneren ons hoe hij zich eerder
bezondigde aan uitspraken over het
goederenvervoer, waarbij zijn
rekentuig onderuit werd gehaald
door zijn opponent Van Strien (van
NS), die het tegenbewijs leverde”,
aldus een woordvoerder van de NS
in een commentaar op de uitlatin
gen van de heer Van der Burgt in de
NRC van vrijdag.
ingewikkelder. We nemen aan een
meneer A en een meneer B. Meneer
A gaat elke dag met zijn auto naar
zijn werk, ’s Ochtends om half 8 de
deur uit, half uurtje rijden, half
uurtje vast in de file, gezellig met de
andere autorijders. Om half negen
is hij op zijn werk. Van half negen
tot vijf uur staat zijn auto gepar
keerd voor de stoep van zijn kan
toor. Neemt daar al die tijd een
plaats in van zeg drie bij anderhal
ve meter. En hetzelfde geldt voor de
auto’s van de andere heren A. En
van zes uur ’s avonds tot half acht
’s ochtends neemt de auto een
plaats in voor de stoep van zijn huis.
GOED. VOLGENDE OPGAAF
voor de professor. Doet u even
mee? In elke ijzerhandel zijn van
die handige rolmaatjes te koop!
Koop zo’n rolmaatje en ga eens
meten. Eerst een spoorweg (dubbel-
sporig, en rekening houden met de
bovenleidingsmasten). Heeft u dat?
Ga dan eens naar rijksweg 4 ter
hoogte van Hoofddorp. Meet daar
nu ook de breedte eens van. Wat
blijkt? De autoweg is ongeveer tien
keer zo breed als de spoorweg. Dit
gegeven even onthouden.
verticale libel kan van drie kan
ten bekeken worden. De water
pas is aan beide zijden voorzien
ruimtevretende automobiel heeft
onze nieuwbouwwijken uit elkaar
gedrukt, verspreid over een grotere
oppervlakte. Daardoor werd de
stad minder geschikt voor fietsers,
voetgangers en trams: Als gevolg
van de geringere bouwdichtheid
verzamelen de tramhaltes minder
passagiers, de haltes komen verder
uit elkaar te liggen, worden dus
minder bruikbaar voor de voetgan
ger. Het openbaar vervoer wordt
als gevolg van deze verdunning
minder doelmatig. En dat brengt
weer mensen er toe een auto aan te
schaffen. 'En zie, de kring is rond.
En de kringen rondom de stad wor
den wijder en dunner.
Van 26 januari tot en met 12
maart 1977 wordt in het Bouw
centrum te Rotterdam onder de
titel „Tegels in huis” een exposi
tie gehouden van keramische
wand- en vloertegels. De exposi
tie wil een zo goed mogelijk
beeld geven van wat er aan
wand- en vloertegels op de
Nederlandse markt is, zonder
dat overigens van een volledig
marktoverzicht kan worden
gesproken. Het Bouwcentrum is
maandag geopend van 13.00 tot
17.00 uur en op dinsdag tot en
met zaterdag van 9.00 tot 17.00
uur.
Sandvik heeft een nieuwe
waterpas in zijn programma
opgenomen: het opvallende
daarvan is, dat men er een
schaalverdeling in millimeters
op heeft aangebracht, ter weers
zijde van het in het midden lig
gende o-punt. Zo’n schaalverde
ling is mooi meegenomen. Maar
het gaat natuurlijk vooral om de
kwaliteit, en de houdbaarheid
van het stuk gereedschap, dat
bedoeld is om precies te bekij
ken of iets onder de juiste hoek
is aangebracht. De Sandvik-
waterpas is gemaakt van een
speciale aluminiumlegering. Het
oppervlak is geanodiseerd. De
vastgemonteerde libellen (de
„luchtbellen” dus) zijn van
plexiglas, kunnen niet lekken en
zijn bestand tegen schokken. De van een kunststof beschermkap
om een eventuele val op te van
gen. De waterpas, die licht van
gewicht is, heeft een grote pre
cisie.
Wina Bom brengt de zomer in
huis met haar kookboek „Zon op
tafel” vol met recepten uit landen
rond de Middellandse Zee. Wie eens
wat meer wil weten over die keuken
vol olijfolie, deegwaren, schape-
vlees, tomaten, vis en wijn vindt in
dit boek een uitstekende wegwij
zer. Alle landen rond de Middel
landse Zee komen in het boek aan
de beurt.
Na een kort ^overzichtje van de
eigenschappen van de desbetref
fende nationale keuken volgen de
recepten die .overzichtelijk bij
elkaar zijn gegroepeerd (soepen,
sausen, vlees, Vis. wijnsoorten).
Veel aandacht is geschonken aan
de wijnen, omdat in het
Onder de naam Brick is er een
nieuw wandbekledingsmateri-
aal bij gekomen. Het is een rech
thoekige ruwe tegel, vervaar
digd uit minerale stoffen, die
door, zijn lichtgewicht heel
gemakkelijk door de doe-het-
zelver op iedere redelijk vlakke
wand kan worden gelijmd. Brick
(uitgebracht door Van Zoest,
Twijnstraweg 2, Lekkerkerk) is
onbrandbaar. De steenkleurige
tegel is één centimeter dik, der
tig lang en vijftien centimeter
hoog. Hij kan met een fijne zaag
of een goed hobbymes passend
gemaakt worden. Brick zit per
twintig tegels (voor 0,9 vierkante
centimeter) verpakt in een
draagkoffertje (prijs per 20
stuks 28,95.
Interieur van Sprinter
waarmee de heer B dagelijks naar
zijn werk reist. Wat gebeurt daar
mee als die binnenloopt op het stati
on (van de stad waar B werkt)? We
zien de gele frontlichten doven en
de rode achterlichten gaan aan. De
machinist stapt uit en loopt naar het
andere eind. Dat wordt van achter
kant voorkant; de rode achterlich
ten doven en de drie gele koplichten
gaan aan. Vijf minuten later gaat de
trein weer terug. Parkeerruimte
heeft hij pas nodig tussen 1 en 6 uur
's nachts. Nu terug naar de 25 auto’s
van de 25 heren A. Die rijden onder
werktijd niet maar staan de volle
dag parkeerruimte in te nemen.
rijstkorrels met een gesnipperd
uitje tot de korrels melkachtig wor
den en voeg daar dan 6 dl kippe-
bouillon bij, een snufje zout, een
handvol rozijnen, een snufje (heel
weinig!) kerrie en kaneel. Deksel op
de pan tot de rijst na ongeveer 25
minuten gaar is. Vuur laag houden!
De rest van de bouillon gaat bij
het braadvocht van de kip en daar
komt dan nog een glas verse sinaas
appelsap bij. Het geheel nog een
kwartiertje laten sudderen, de saus
eventueel binden met maïzena en
een echte Israëlische kip brengt
wat zon op tafel. De prijs van het
boekje: f 9,90. de uitgever: Luitingh
in Laren.
i - -
i -
