Noodtoestand
in Sierra Leone
Stakingsenquête van AVRO’s
Tele vizier wekt grote ergenis
Ministers in Londen om
te praten over Urenco
ft
Groentjes doen wonderen! Bel nu: 023-319272
Dg...
1 Ouderwetse telefoon?
Drie doden bij
STUDENTEN EISEN AFTREDEN PRESIDENT STEVENS
treinbotsing
in Frankrijk
Benoeming van
Warnke stuit
op kritiek
Van der Stoel:
Proost en Brandt
dik in het rood
I
b
Actievoerders
dienen aanklacht
Kamervragen
over arrestatie
Rode-Hulp-
leiders
Oampo
Oude boeken
gooi je niet zomaar weg.
„Er komt geen
Iran-boycot”
Volvo houdt vast
aan sluiting van
vijf garages
„Kerncentrales
in tegen politie
het middel bij
verkoudheid!
GIRO 51360
moeten blijven”
Sociologen: „Een aanfluiting voor het vak”
Rapport over
spelverruwing
op handen
Fabrieksdirecteur
in Ulster vermoord
Marine-officieren
mogen voor Release
blijven werken
B
De jaarlijkse Memisa kollekte
is op 5 en 6 februari
Grondwetswijziging
Nederlanderschap
in Kamer aanvaard
BINNEN- EN BUITENLAND
DONDERDAG
3
FEBRUARI
19 7 7
Bewapeningscontrole
(Van onze redactie binnenland)
Europese Commissie:
In Groningen:
di
De Slegte is een goeie voor uw oude boeken.
m(
H.
gr<
zij
Hc
pu
19’
ov
ne
zoi
wi
rm
m(
nic
zij
aft
ve
de
vit
de
ge
tol
is”
d
si
ti
ir
k
i;
B
d
o
rr
ti
k
FREETOWN (AFP, UPI) In de Westafrikaanse staal Sierra Leone is
gisteren de noodtoestand afgekondigd, met een nachtelijk uitgaansverbod.
De regering besloot daartoe na vechtpartijen tussen studenten, die het af
treden van president Siaka Stevens eisten, en pro-regeringsdemonstran-
ten. Maandag raakte bij de schermutselingen een aantal mensen lichtge
wond en sindsdien bleef het onrustig. Winkels en kantoren sloten en scho
lieren wierpen wegversperringen op.
DEN HAAG „Een aanfluiting voor het vak”, zo noemen sommige
sociologen de enquête van het Apeldoornse Bureau Lagendijk, die op
drachtgeefster AVRO’s Televizier dinsdagavond in de publiciteit heeft
gebracht. De actualiteitenrubriek maakte onder meer bekend dat het on
derzoek had uitgewezen dat driekwart van de Nederlandse bevolking sta
kingen niet het juiste strijdmiddel vindt in het conflict over de automa
tische prijscompensatie.
M
PAUL WARNKE
(ADVERTENTIE)
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie binnenland)
Van
(ADVERTENTIE)
en
in
(Van onze -edactie binnenland)
Al-
dat
De vijf actievoerders eisen
(ADVERTENTIES)
BELFAST (UPI). De Engelse direc
teur van een groot Amerikaans bedrijf
in het Noordierse Londonderry, is gister
avond bij zjjn huis door twee terroris
ten doodgeschoten.
Boekhandel J. de Slegte B.V.. Kalverstraat 11-13, Amsterdam.
Tel..- 020 - 23 25 40 en Rotterdam. Den Haag, Utrecht, Arnhem.
Eindhoven, Groningen, Leiden, Haarlem. Antwerpen, Gent.
en
te
overleg tussen de drie landen volstrekt
vast moet komen te staan dat met door
Almelo aan andere landen geleverd ver
rijkt uranium geen kernwapens worden
gefabriceerd.
Na de negatieve reactie van de NOS-
onderzoekafdeling heeft AVRO’s Televi-
ver-
over
de
en
FRANKFORT (DPA) Bij een trein
ongeluk in de buurt van Frankfort z(jn
in de nacht van woensdag op donderdag
drie mensen omgekomen. Er zijn twaalf
gewonden, onder wie twee Nederlanders.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
Bram van der Lek van de PSP wil van
minister Van Agt weten of justitie over
voldoende aanwijzingen beschikt die de
arrestatie rechtvaardigen van zes leden
van de voormalige organisatie Rode Hulp.
Hij vraagt of de maandag gearresteer
den verdacht worden van een bomaan
slag op 5 mei 1976 in Amsterdam, en of
hun aanhouding onder meer gebaseerd is
op verklaringen van Ludwina Janssen,
afgelegd tijdens haar gevangenschap in
Israel. Zij zou namen van de betrokkenen
in verband hebben gebracht met bomaan
slagen in Nederland.
Van der Lek wil weten welke nieuwe
feiten zich hebben voorgedaan die geleid
hebben tot arrestatie, ruim drie maan
den na de verklaring van Ludwina J.
va
T\
aa
Üz
H<
va
W(
de
1
Ve
aci
gei
aij
po:
wa
U
ai
se
ei
in
ni
w
ui
ht
re
in
ki
dc
vl
ungupilttirn vapcvum
bij verkoudheden
en cas de rhumes
A
pl
d;
te
st:
Di
in
ni
m
I
U wilt de bibliotheek van uw grootvader opruimen, of wat
ruimte creëren in uw eigen boekenkast.
Of 't nu gaat om Statenbijbels of reisverhalen, boeken over
dieren of occultisme, als een boek nog in goede staat verkeert
is het de moeite waard om even bij de Slegte
langs te gaan (bellen kan natuurlijk ook).
Misschien krijgt u er nog meer geld voor
dan u denkt.
heeft alle scholen en colleges tot volgen
de week gesloten, hoewel er voor zover
bekend niemand ernstig gewond werd
bij de rellen. Volgens de regering zijn er
slechts enkele studenten voor ondervra
ging aangehouden.
Sinds Sierra Leone in 1961 onafhanke
lijk werd van Engeland heeft Siaka
Stevens al een reeks aanslagen en mili
taire staatsgrepen overleefd. Twee maal
De stabiliteit van Sierra Leone lijdt
behalve onder regelmatig terugkerende
studentenagitatie ook onder ethische te
genstellingen. De economische situatie
van Sierra Leone, dat ruim twee maal
zo groot is als Nederland, is evenmin erg
rooskleurig. De drie miljoen inwoners
leven hoofd.zakeli.jk van landbouwpro-
dukten als rijst, pinda’s, cacoa. koffie en
palmolie, terwijl het lands voorts nog
beschikt over diamant en ijzererts.
DEN HAAG. Minister Van der
Stoel van Buitenlandse Zaken acht de
kans klein dat Iran zal overgaan tot een
boycot van Nederlandse goederen, omdat
volgende week in Amsterdam een con
gres van Amnesty Internationaal over
politieke gevangenen in het land van de
sjah wordt gehouden.
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken in Teheran heeft al laten weten de
Nederlandse regering niet verantwoorde
lijk te stellen voor de activiteiten van
Amnesty in ons land.
Tot de boycot was opgeroepen door de
Iraanse consumentenbond, die daarvoor
de steun van de Iraanse regering inriep.
Die steun is uitgebleven. Minister Van
der Stoel zei gisteren na afloop van zijn
beraad met de vaste Kamercommissie
van Buitenlandse Zaken, niet te ver
wachten dat die houding van de Iraanse
regering zal veranderen.
DEN HAAG. (ANP) Indien binnen
tien jaar alle kerncentrales in de EEG-
landen zouden worden gesloten, „zou
geen enkele urgentiemaatregel de Ge-
meenschau kunnen behoeden voor een
uiterst ernstige energiecrisis die aanzien
lijk gevolgen in het economische
sociale vlak met zich zal brengen.”
(Van onze redactie economie)
ROTTERDAM. Volvo Nederland
Personenauto’s houd, vast aan de slui
ting van de eigen garagebedrijven. De
raad van commissarissen van Volvo Ne
derland heeft dit beleid dinsdag goedge
keurd.
Dit betekent dat twee garages, in
Schiedam en Eindhoven, op korte ter
mijn dicht gaan. Drie andere, in Am
sterdam, Den Haag en Nijmegen, sluiten
binnen twee jaar. In de vijf garages
werken 240 man.
De ondernemingsraad heeft het besluit
gisteren voor kennisgeving aangenomen.
In het bedrijf in Schiedam is een bezet
ting aan de gang, die in ieder geval tot
vanmiddag zal voortduren. Vanochtend
hebben de Industriebonden een gesprek
met de directie van Volvo Nederland
Personenauto’s en de raad van commis
sarissen.
met de telefoon bereikt men een op alle
fronten geheel andere soort bevolkings
groep dan die zonder telefoon. Zeker is
het telefonische enquêtemiddel ontoerei
kend als men een dodrsnee van alle
werknemers in ons land wil bereiken”.
Directeur Peter Lagendijk ontkent dat
sprake is geweest van een haastig ver
richt onderzoek. „Als sommige mensen
bepaalde resultaten van een enquête on
welgevallig zijn, dan wordt de waarde
van zo'n enquête in twijfel getrokken.
Er is dan snel kritiek op de samenstel
ling van de steekproef. Dat kennen we.
Maar er is bij ons geen sprake van
haast geweest. We beb.ien gewerkt vol
gens normen die altijd al gehanteerd
werden. Door corrigerende maatregelen
hebben wij er rekening mee gehouden
dat niet iedereen in Nederland telefoon
heeft. Niet alleen naar opleiding, maar
ook naar politieke keuze hebben wij
herwogeij. Van een suggestieve vraag
stelling was geen sprake. Maar ik kan
best begrijpen dat de resultaten in som
mige milieus rauw op de maag zijn
gevallen”.
de
officier van Justitie „gerechtelijke stap
pen” zal ondernemen
De klachten betreffen het te lang
vasthouden van de bezetters (drie kwar
tier langer dan toegestaan zou zijn, al
dus actievoerster Mien Tulp), het op
sluiten van de bezetter Berend Mensing
uit Rolde in een isoleercel. Bovendien
zou de heer Mensing verhoord zijn door
een functionaris van de BVD en mocht
niemand op het politiebureau van de
telefoon gebruik maken. Een andere
klacht is dat Mien Tulp de enige
vrouwelijke bezetter door een man
zou zijn gefouilleerd
Op het voorstadstation Frankfort-
Sportfeld botste een buurtverkeerstrein
op een stilstaande goederentrein. De
laatste wagon van de goederentrein, een
tankwagen, en de motorwagen van de
personentrein stortten daarbij omver en
brandden in een zee van vlammen uit,
nadat 50.000 liter olie uit de tankwagen
in brand gevlogen waren.
Mogelijk is een defect in het seinstel-
sel op het station van de voorstad de
oorzaak van het ongeluk. De verkoolde
lijken konden nog niet geïdentificeerd
worden. Aangenomen wordt echter dat
het de bestuurder van de buurttrein, een
conducteur en een passagier betreft.
DEN HAAG. Minister Van der
Stoel verwacht dat binnen enkele weken
definitief zal worden beslist over de
uitbreiding van de omstreden ultracen-
trifugefabriek in Almelo. Ondanks de
negatieve uitspraak van het PvdA-con-
gres wil de minister editor doorgaan
met het Urenco-project, waaraan ook
door Engeland en Duitsland wordt deel
genomen. In de tv-rubriek Den Haag
Vandaag zei de bewindsman dat in het
In
ac
Het 58-jarige slachtoffer, Jeffrey Aga
te. leidde een plaatselijke vestiging van
de kunstvezelgigant Du Pont, de grootste
werkgever in de stad.
Vermoed wordt dat de moord het
werk is van de „provisionele” IRA, die
enkele dagen geleden aankondigde dat
de terreur tegen „economische doelen”
zou worden verhevigd.
De burgemeester van Londonderry
noemde de moord op Agate een „zelfs
voor Noordierse begrippen afschuwelijke
en zinloze misdaad”.
In het graafschap Tyrone werden
twee leden van het protestantse „Ulster
verdedigingsregiment” in hun boerderij
neergeschoten door een onbekend aantal
overvallers. Een van hen kreeg een
buikschot, de ander werd in een hand
geraakt.
In 1971 overleefde hij een kortstondige
militaire staatsgreep, waarna hij met het
buurland Guinee een defensieverdrag
sloot. Ter ondersteuning van Stevens’
bewind verschenen er Guinese soldaten
in de hoofdstad Freetown, hetgeen in
GRONINGEN (ANP). Drie van de
vijf bezetters van de boortoren in Warf-
l'um hebben bij de officier van Justitie
in Groningen een aanklacht ingediend
tegen de Groninger politie. De politie
wordt ervan beschuldigd tijdens het vast
houden van de bezetters onwettige
andere ontoelaatbare handelingen
hebben gepleegd.
Dampo, een produkt van Mijnhardt,
dus uitsluitend bij apotheker en drogist
Dit zegt de Europese Commissie
antwoord op vragen die het Tweede-
Kamerlid Henk Waltmans (PPR) als lid
van het Europese Parlement heeft ge
steld.
Waltmans had gevraagd welke nood
maatregelen worden overwogen om de
moeilijkheden te ondervangen die ont
staan „als om redenen van veiligheid
voor huidige en toekomstige generaties
binnen tien jaar besloten zou moeten
worden tot het stopzetten van reeds in
werking zijnde kerncentrales en het
beëindigen van alle programma's voor
de bouw van nieuwe kerncentrales in de
Europese Gemeenschap.”
De komende tien jaar, aldus de Com
missie, „zal geen enkele nieuwe energie
bron in staat ziijn in belangrijke mate de
gevolgen te ondervangen van een totale
stopzetting van de produktie van kern-
eenergie, die in 1985 op grond van de
communautaire doelstellingen 13 percent
van het totale energieverbruik moet le
veren, dat wil zeggen het equivalent van
circa 150 miljoen ton aardolie.
zier zich in de loop van vrijdag gewend
tot Bureau Lagendijk, dat wel bereid
bleek de enquête uit te voeren. Nadat in
het weekeinde de nodige voorbereidingen
waren getroffen, hebben maandagavond
25 interviewers de door Lagendijk uitge
zóchte Nederlanders ondervraagd.
De heer Van Westendorp van de Ne
derlandse Stichting voor Statistiek in
Den Haag noemt een telefonische enquê
te voor dit onderwerp ongeschikt. ..Het
is nu eenmaal zo dat je met de telefoon
niet iedereen bereikt. Marketine-onder-
zoekbureaus hebben in 1974 een indeling
in vier welstandsklassen gemaakt. De
welstandsklasse C vertegenwoordigt
meer dan 40 percent van de bevolking,
en daarin bevindt zich het merendeel
van de geschoolde en ongeschoolde ar
beiders. Van deze groep heeft slechts 46
percent telefoon. Houdt men hier geen
rekening mee, dan ontstaat bij een tele
fonische enquête al gauw een aanzienlij
ke vertekening. Daarbij komt dat via de
telefoon, al zijn dan het beroep en. de
opleiding bekend, de mate van welstand
van de geënquêteerden moeilijk is vast
te stellen. Bovendien treft men op een
avond niet alle personen die men vol
gens de steekproef wil ondervragen
thuis aan. De kans is ook aanwezig dat
men in plaats van het gezinshoofd, de
vrouw of de kinderen aan de telefoon
krijgt. Ten slotte is er nog een percenta
ge dat helemaal niet op de telefonische
vragen wenst te antwoorden. Kortom:
JJÏL
Memisa, |fü!fi) Rotterdam,
Eendrachtsweg 49, tel. 010-144888.
Vele, ook democratische Congresleden
vinden Warnke, wiens benoeming in
houdt dat hij tevens hoofd is van de
delegatie die met de Russen over een
nieuw SALT-akkoord moet spreken, te
„zacht” tegenover de Russen. Hij heeft
in het voorjaar van 1975 bepleit dat de
VS eenzijdig bepaalde strategische wa
penprogramma’s zou stopzetten teneinde
zes maanden een Russische reactie af te
wachten.
Met het benoemen van Warnke heeft
Carter opnieuw een conflict a la Soren
sen met het Congres geriskeerd. Soren
sen trad enkele weken geleden terug
voor de post van CIA-directeur toen zijn
aanwijzing in het Congres op heftige
tegenstand stuitte.
eerder werd de noodtoestand afgekon
digd.
Stevens was tot 1967 met zijn partij,
het. ..All People's Congres” in de opposi
tie. maar bij de verkiezingen in dat jaar
behaalde hij 32 zetels, tegenover 22 ze
tels voor de tot dan toe regerende Sierre
Leone People’s Party van premier Al
bert Margai. Toen die partij weigerde de
macht over te dragen, greep het leger in.
De militairen waren weinig succesvol in
bet landsbestuur en na een tegencoup
van onder-officieren kwam Siaka Ste
vens in 1968 alsnog aan de regering.
AMSTERDAM (ANP). Proost en
Brandt NV meldt dat een verwachte
verbetering van de resultaten is uitge
bleven. Hel derde kwartaal is met name
voor de industriële activiteiten bijzonder
teleurstellend verlopen. Desondanks is
het totaal-resultaat van de binnenlandse
werkafdelingen over 1976 duidelijk beter
dan over 1975. aldus een tussentijdse
mededeling.
DEN HAAGDEN HELDER. De
commandant Zeemacht Nederland,
schout bij nacht H. Rambonnet, heeft
het dienstbevel ingetrokken waarin hij
drie weken geleden drie marine-officie
ren uit Den Helder verbood nog langer
contacten te hebben met de jongeren
hulpverleningsorganisatie Release. Ram
bonnet kwam op zijn besluit terug na
een gesprek dat hij deze week over deze
zaak heeft gehad met minister Sterner*
dink van defensie.
DEN HAAG (ANP). De Tweede
Kamer is gisteren in eerste lering ak
koord gegaan met de grondwetswijziging
betreffende het Nederlanderschap,
leen de Boerenpartij stemde tegen.
Ongunstiger zijn de voorlopige resul
taten van de buitenlandse dochteronder
nemingen als gevolg van aanloopverlie
zen van een nieuwe activiteit op het
terrein van opslag en distributie van
boeken
Het nettoresultaat over 1976 zal
moedelijk achterblijven bij dat
1975 toen 2,6 mln. verlies werd gele
den. Dit grotere verlies wordt geheel
veroorzaakt door een lagere fiscale com
pensatie.
In de bestaande grondwet staan
grondrechten van Nederlanders
vreemdelingen verspreid. Met de wijzi
ging worden zij in één artikel samenge
bracht. De Kamer verwierp een amende
ment van Waltmans (PPR) en Van Der
Lek (PSP) om in de grondwet op te
nemen dat alle Nederlanders in Neder
land dienen te worden toegelaten en niet
uitgezet kunnen worden.
Zondag begonnen de moeilijkheden,
toen studenten de 71-jarige president na
een plechtigheid in de universiteit uit
floten. Ze droegen spandoeken met tek
sten „Siaka Stevens treed af” en „We
willen economische hervormingen'’.
De volgende dag trokken regerings-
aanhangers naar het universiteitsterrein,
waar ze door studenten met! stenen en
flessen bekogeld werden. De regering
WASHINGTON. De benoeming
door president Jimmy Carter van Paul
Warnke, een jurist en commentator op
het gebied van de buitenlandse politiek,
tot directeur van het bureau voor bewa
peningscontrole cn ontwapening zal in
het Congres op het nodige verzet stuiten.
De bewindsman beantwoordde van
morgen in de Tweede Kamer vragen
van het PPR-kamerlid M. van Winkel
over deze zaak. In de brief aan de drie
officieren dreigde Rambonnet hen met
ontslag als zij niet voor 11 februari hun
banden met Release zouden verbreken.
Volgens de commandant in zijn brief
moet het „ontoelaatbaar” worden geacht
dat officieren de ideeën van Release ook
in de eigen werksfeer bij de Koninklijke
Marine verkondigen.
Rambonnet noemde de doelstellingen
van Release niet verenigbaar met de
militaire dienst en zei het ongewenst te
vinden dat marinemensen zich zelf in
hun privétijd daarmee bezighouden.
In een brief die de schout bij nacht
deze week aan de officieren stuurde,
stelde hij (na overleg met Stemerdink)
het niet meer zinvol te vinden zijn
besluit te handhaven. In Den Haag
wordt aangenomen dat Stemerdink deze
op een na hoogste marinecommandant
duidelijk te verstaan heeft gegeven het
niet met diens zienswijze eens te zijn.
Deskundigen vinden dat het onderzoek
onder 540 personen die representatief
zijn voor de bevolking, aan alle kanten
rammelt. In de eerste plaats is het
onderzoek volgens hen veel te haastig
verricht en was de vraagstelling sugges
tief. Zij wijzen er voorts op dat Bureau
Lagendijk een telefonische enquête heeft
uitgevoerd. Dat impliceert dat grote
groepen van minder welgestelden, die
geen telefoon bezitten, bij voorbaat van
deze opiniepeiling zijn uitgeschakeld.
Een ingewikkelde en delicate kwestie als
deze is bovendien niet in een handom
draai te onderzoeken.
Het blijkt bij nadere informatie dat
de afdeling kijk- en luisteronderzoek
van de NOS, die afgelopen vrijdag door
AVRO’s Televizier werd benaderd, het
onderzoek heeft geweigerd. De motive*
ring van deze afdeling was, dat een
dergelijke ingewikkelde en gevoelige
materie niet in enkele dagen in een
opinie-onderzoek valt te betrekken.
Na 1971 was er nog enkele malen
sprake van een samenzwering tegen de
regering en van zeker twee mislukte
moordaanslagen op Siaka Stevens.
Die garanties kunnen nooit helemaal
waterdicht zijn, aldus Van der Stoel,
maar de drie landen kunnen wel tot
exportformules komen, die een verant
woorde beslissing over uitbreiding van
het Urenco-project garanderen.
Vanmiddag zullen regeringsdelegaties
van de drie landen in Londen bijeenko
men om de Urenco-problemen te be
spreken. Minister Van der Stoel gaf
gisteravond al aan dat geen al te opzien
barende resultaten van dit overleg mo
gen worden verwacht. Dat is vooral het
gevolg van de druk die ^Amerika op
West-Duitsland uitoefent om een met
Brazilië gesloten contract over de leve
ring van kerncentrales en een splijtstof-
fabriek ongedaan te maken. Zowel
Duitsland als Brazilië hebben dat tot
nog toe geweigerd. Het Braziliaanse
kernproject zou moeten draaien met
door Almelo geleverd verrijkt uranium.
Ook in Nederland is daarover bin
nen de PPR en de PvdA bezorgdheid
ontstaan, omdat Brazilië met dat materi
aal in staat zou zijn een kernbom te
produceren en het land het verdrag
tegen verspreiding van kernwapens niet
heeft getekend.
In Londen zullen vanmiddag uiteinde
lijk de ministers van technologie, ener
gie en economische zaken uit de drie
landen (voor Duitsland minister Mattho-
fer, voor Engeland Wedgwood Benn en
voor Nederland minister Lubbers) rond
de conferentietafel zitten. De buiten
landse zaken worden behartigd door
staatssecretaris Kooymans, zijn Engelse
collega Owen en een Duitse topambte
naar van het ministerie van buitenland
se zaken in Bonn. De samenstelling van
die delegaties is door de politieke pro
blemen rond de uitbreiding van Urenco
tot gistermiddag onzeker gebleven.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. De commissie spel-
verruwing van het ministerie van CRM
zal op korte termijn een rapport uit
brengen over de wijze waarop gevallen
van spelverruwing langs strafrechtelijke
weg kunnen worden behandeld. Het rap
port zal aan de ministers Van Doorn
(CRM) en Van Agt (Justitie) worden
overhandigd. Voorts is het ministerie
van Justitie bezig maatstaven aan te
leggen voor een globale onderscheiding
van gevallen van spelverruwing.
Minister Van Agt is al enige tijd van
plan op te treden tegen de spelverru
wing op de voetbalvelden. Met de KNVB
is daarover in september van het vorig
jaar van gedachten gewisseld. Toen
werd afgesproken, dat men zich eerst
verder zou bezinnen op het nemen van
maatregelen om spelverruwing te voor
komen.
De minister wil met name maatrege
len treffen in gevallen, waarbij sprake is
van opzet van mishandeling, schuld aan
zwaar lichamelijk letsel en van poging
tot mishandeling. De minister is van
mening, dat disciplinaire straffen zoals
die door de KNVB worden opgelegd niet
voldoende zijn.
Sierre Leone tot enkele fikse controver
ses leidde. In latere jaren waren de
betrekkingen tussen Guinee en Sierra
Leone nogal wisselvallig.
41'^1
