Vroeger schaatste men
urengaans sneller
I
Bekvechten over doping
AUTO VOL MET MODERNE MEDICAMENTEN
r
F
s
n-
door Pieter Mui
Uitstoten
XO/
lan-
oor
imali-
n
■1
gs-
ls
Bestiaal
St
Gouden oorijzer
De terugkerende kou krijgt in de voortjakkerende personenauto geen
t op het enthousiasme van dierenarts Rob de Vink. De smalle verharde
weg voert langs drie langwerpige betonnen behuizingen. „Weet je wat
daar in zit?” Nee, natuurlijk, hoe zou een „stadse” verslaggever dat
moeten weten? „Driehonderdduizend kuikens”, klinkt het hard en
bitter. „Driehonderdduizend, ik had ook geen idee maar laatst ik daar
toevallig wezen. Zodoende. Die beesten worden voigepompt om ze
binnen de kortste keren voor consumptie gereed te maken. Nee, niet in
drie maanden maar in zes weken. Van mishandeling gesproken. De bio-
industrie, daar heb ik nou eens goed de pest aan”.
De Vink pakt uit na ai uren te zijn doorgezaagd over dierenmishande
ling, een term die door tegenstanders van De Vink maar te graag wordt
gebruikt voor diens activiteiten. Want De Vink is medisch begeleider
van sportpaarden waaronder heel wat „toppers”. Een specialisme dat
door de 34-jarige veterinair uit Den Dolder wordt bedreven met het
hoogst mogelijke percentage tijd en inzet. Een man die zich in een paar
jaar tijd het vertrouwen verwierf van topruiters en eigenaars van
klassepaarden maar daarnaast ook de argwaan van talrijke hippische
insiders en buitenstaanders.
Spuiten
a
Paardenarts Rob de Vink
trekt langs wedstrij dbanen
co
Hippische
J.
Alwin
re
eid
STOPPER
nd
Dat mag dan waar wezen, de
opwinding rond het geval Zuidla-
ren doet De Vinks reputatie geen
goed. Immers, zijn naam werd ook
genoemd in verband met het over
lijden van het paard Nelson bij het
zichtige eigenaren ruiters winnen
omdat „die knol zo hoog komt”. En
superspuiter nummer één zou De
Vink zijn want de niet direct tact
volle veterinair werd in korte tijd
toeverlaat van velen en gaf als eer
ste vorig jaar in een radio-opname
publiekelijk toe middelen te gebrui
ken die de Maatschappij afwijst.
Pas aan het eind van zijn studie in
Utrecht begon hij ervan te genieten.
De Vink: „Veel mensen denkeri
dat ik geschorst kan worden in de
uitoefening van mijn beroep maar
de Ereraad heeft die bevoegdheid
niet. Ze kan mij alleen uit de Maat
schappij stoten’.
gevloeid, om hunne krachten in het
hardrijden tegen elkander te beproe
ven. Intusschen was het niet mogaltjfc,
door het groot aantal rijdsters, er dien
namiddag een einde aan te maken, er
werd dus bepaald dat het laatste
gedeelte van dit volksfeest tot den
anderen dag zou worden uitgesteld
De veterinaire begeleiding van
sportpaarden blijkt net zo’n maag
delijk gebied te zijn als de sportge
neeskunde aangaande mensen. Het
verdoven en spuiten van voetbal
lers noemt De Vink bestiaal. Als
gewoonlijk neemt hij geen blad
voor de mond en die trek bracht
hem omlangs weer in conflict met
zijn voormalige collega Nemeth met
wie hij op de renbaan een twistge
sprek had. Aanleiding voor voorzit
ter Binsbergen van de N.D.R. de
man uit Den Dolder voor een onder
houd uit te nodigen. „Nee, ik ben
niet op het matje geroepen. Dat kan
trouwens niet eens. In het gesprek
heb ik hem laten weten dat ik in de
draf- en rensport een hoop misstan
den ken. Van-Binsbergen heeft me
gevraagd daar in het openbaar wat
minder hard over te spreken. Ik
vind bijvoorbeeld dat niet alle
dopingcontroles door onafhankelij
ke mensen gebeuren Er spelen
teveel belangen mee.
En wat die zaak voor de Ereraad
betreft, ik maak me geen zorgen. Ik
ben ervan overtuigd geen „kunst-
fouten" te hebben gemaakt. Zelf
ben ik voor dopingcontrole maar
dan moet de uitscheidingsduur van
verboden stoffen bekend en gepu
bliceerd zijn
„Als co-assistent op de kliniek was
ik net een droge spons, ik zoog alles
in me op”. Als 29-jarige werd de
jonge doctorandus wetenschappe
lijk medewerker maar dat hield hij
maar anderhalf jaar uit. Belangrijk
is het te weten dat het daar al niet
boterde tussen Nemeth en De Vink
die het nu heeft over het „ellebogen
werk” van de heren wetenschap
pers. De Vink: „Toen al' heb ik er
opmerkingen over gemaakt dat col
lega’s renstallen begeleidden ter
wijl dat officieel was verboden. Het
tast namelijk je onafhankelijkheid
aan'. En dat slaat vooral op
Nemeth die adviseur is van de stich
ting Nederlandse Draf- en Rensport
Dat schaatsen van ons is natuurlijk
wel mooi en aardig, in Oslo en Davos
en als het een beetje meezit in Heeren-
veen of Deventer, maar het ware
schaatsen behoort zich eigenlijk toch
op natuurijs af te spelen. En dan liefst
op ijs dat glad en met stil weder gevro
ren is, met uiteraard de aantekening
dat voorzichtige ouders deze uitspan
ning niet aan hunne kinderen behoor
den te veroorloven bij maneschijn.
rij, des namiddags om één uur, eenen
aanvang Men had op eene der stads
grachten twee banen naast elkander
laten gereed maken, ter lengte van 38
Friesche koningsroeden, gelijk staan
de met 39,5 Rijnlandsche roeden Hon
derd en dertig vrouwen en meisjes
waren uit verschillende oorden zamen-
Rob de Vink groeide op in Soest,
stapte als twaalfjarige met een
pony urenlang door de bossen,
werd helemaal dol op paarden
maar kreeg pas op zijn achttiende
de eerste rijlessen. „Vroeger genoot
een boswachter als je met een
paardje langskwam, tegenwoordig
jagen ze je weg omdat die mensen
zowat overreden worden”. Z'n
opmerking sluit aardig aan bij de
enorme groei van het aantal ruiters
da’ tegen de driehonderdduizend
Nederlanders aanzit. Een massa
waarvoor maneges en instructeurs
te kort zijn, maar dat terzijde.
hij met dezétfde snelheid van Cubaar
naar Leeuwarden had kunnen rijden
(een afstand van drie uren), daar maar
een kwartier over gedaan zou hebben.
En ook een uur gaans in vijf minuten
begin van Jumping Amsterdam
(zaak in handen van de afdeling
pathologie van de Diergeneeskun
dige Faculteit). Bovendien begeleid
de hij de volbloed Brunny Star die
na een triomf op 1 augustus vorig
jaar op doping werd betrapt. Dat
wil zeggen, de u’rineproef toonde de
aanwezigheid aan van het ongeoor
loofde middel oxyphenbutazon. Het
paard werd voor drie maanden uit
gesloten, trainster Annemiek Beis-
sel von Gymnich zag haar licentie
voor drie maanden (waarvan twee
voorwaardelijk) ingetrokken door
de straf commissie van de Stichting
Nederlandse Draf- en Rensport.
De Vink over Brunny Star: „Het
middel had niet mogen worden toe
gediend binnen vier dagen voor de
koers, in die tijd wordt het namelijk
uitgescheiden. De grens ligt niet
vast want de opsporingsmethoden
naar hoeveelheden die vroeger niet
konden worden aangetoond, wor
den steeds verfijnder. Als ze eerst
een miljoenste konden aantonen,
dan wordt het op den duur één-
miljardste”.
Het genoemde middel oxyphen
butazon behoort tot de zogeheten
pijnstillers waarvan de verzamel
naam butazolidine is. Het middel is
tot symbool geworden van de strijd
die de „ethische” dierenartsen en
hun aanhangers voeren tegen de
vlucht die de medische begeleiding
van topsportpaarden heeft geno-
De Vink laat niets na om hele
maal up to date te zijn wat zijn
uitrusting betreft. Hij heeft een
koelboxje in zijn wagen, appara
tuur voor het maken en ontwikke
len van röntgenfoto’s, een massage-
apparaat dat werkt via ultrasone
golven - in totaal een voorraad van
260 kilo. Hij is een soort veterinaire
SRV-man die aan huis en bij con
coursen komt. Geen wonder dus dat
ruiters en eigenaren merendeels
gelukkig zijn met zijn komst. Top-
paarden kosten tienduizenden en
dieren van uitzonderlijk niveau
honderdduizenden guldens. De rui
ters moeten het ook niet hebben van
de prijzengelden maar van een
schatrijke sponsor en van hun eigen
naam en faam als berijder en han
delaar. Sponsors zorgen ook voor
paardenamen als Jagermeister,
Flying Eurotex en Moet et Chan-
don. Heel wat kwaliteitsrijders zijn
zogenaamde amateurs maar zij
staan full time in dienst van rijke
stalhouders die hun beesten ter
beschikking stellen. In dat wereldje
van grote financiële belangen is een
nieuwlichter die voor een goede en
medisch verantwoorde begeleiding
zorgt van harte welkom.
Olympisch kampioen
Schockemöhle: „Vijftien jaar gele
den was er niets op dat gebied, nu is
het uit de hand gelopen en zijn er
beesten die worden volgepompt.
Allerlei staljongens hanteren een
spuit. Alleen een dierenarts is dege
ne die zich daarmee mag belasten”.
Gebleken is na de Spelen dat 80%
van de gecontroleerde paarden spo
ren van phenylbutazon in hun bloed
hadden. Het lijkt niet overdreven te
concluderen dat de middelen een
enorme vlucht hebben genomen. In
wezen gaat de discussie ook niet om
wel of geen phenylbutazon. om bij
dat preparaat te blijven, maar in
welke mate is het gebruik ervan
tijdens of na sportprestaties aan
vaardbaar.
stammen met prikkeldraad om het
paard te dwingen de benen hogei
op te tillen verzette hij zich tegen
het gebruik van de pijnstillers.
Nemeth meent dat het dier de kans
op genezing wordt ontnomen omdat
het pijnlijke lichaamsdeel niet gesp
aard wordt na de injectie met een
pijnstiller En zijn medestander dr.
Verhaar van de kliniek in Emme-
loord: „Pijn is geen aandoening,
pijn is voor het paard een waar
schuwing. pijn beschermt het
paard. Nemen wij als dierenarts de
pijn weg dan beroven wij het paard
van zijn waarschuwing. Het toedie
nen van pijnstillers aan sportpaar
den is onaanvaardbaar!.
De Maatschappij stelde zich ach
ter dit standpunt maar de FEI wilde
er niet aan. En zo doemt het gemak
kelijke beeld op van aardige dieren
beschermers contra gewetenloze
Waarom dat is, weet ik niet (bij zon
neschijn lijkt schaatsen me eerlijk
gezegd gevaarlijker), en het staat er
ook niet bij in het hoofdstuk „Het
schaatsenrijden”, dat deel uitmaakt
van het boekje „JONGENS.' Wat zal er
gespeeld worden? Handboekje voor
knapen bij hunne Onderlinge Oefenin
gen en Spelen”, uitgegeven door G. T.
N. Suringar te Leeuwarden, waar
schijnlijk in de eerste helft van de
vorige eeuw.
Ik zal er, met het oog op de komende
wereldkampioenschappen, iets uit
citeren. Voor een goed bégnp diene,
dat de koningsroede, laat staan de
Friese koningsroede, weliswaar noch
in Van Dale noch in Koenen te vinden
is, maar dat de Rijnlandsche roede
gelijk staat aan 3,7674 meter (ze waren
heel precies in die dagen), en dat 39,5
Rijnlandsche roeden daarom een
afstand van 148 meter en 81 centimeter
en 2 millimeter overbrugden. De Rijn
landsche voet was 0,308 meter, dus 30
centimeter en 8 millimeter. Een snel
heid van 36,5 voet in een seconde bete
kende dus 11,24 meter per seconde,
oftewel ruim 100 meter in 9 seconden
oftewel 500 meter binnen 45 seconden.
Uiteraard kun je 150 meter sneller
afraffelen (verhoudingsgewijs) dan de
ruim driemaal langere 500 meter, maar
toch ben ik geneigd een vraagteken te
zetten bij de mededeling dat Trijntje
Pieters 13 seconden deed over 148
meter. Want de eerste keer dat het
wereldrecord-dames op de 500 meter
beneden de 45 seconden werd
gebracht, was in 1962 in Alma Ata door
Inga Voronina Dus ruim anderhalve
eeuw later, zoals u uit het nu volgende
verslag zult leren. Het eerste, geregi
streerde wereldrecord 500 meter dames
dateert van 1931 en stond op 62 secon
den.' Maar dan volgt nu het citaat uit
..JONGENS!’’, „van den vermaarden
wedloop van vrouwen. gehouden te
Leeuwarden op den 1 en 2 Februanj
1805
Na gedane uitnoodiging in de nieuws
papieren, nam de bedoelde hardnjde-
„Mét een drietal andere dieren
artsen in Nederland heb ik me
helemaal toegelegd op de begelei
ding van paarden. Van hen ben ik
de enige die stad en (buiten-) land
afreis want ik heb geen praktijk
aan huis. Maar met die opmerkin
gen moet je oppassen want anders
voelen collega’s zich gepikeerd die
net als ik deel uitmaken van de
Vereniging van Paardenpraktici.
Terwijl zij toch voor het overgrote
deel hun meeste tijd aan vee en
kleine huisdieren besteden”.
Waarmee al een tegenstelling is
aangeduid die je in grove trekken
die tussen „amateur” en „professio
nal” zou kunnen noemen, een ver
gelijking die vanzelfsprekend niet
slaat op de kunde maar op de mate
van specialisatie. De Vink heeft er
zijn gewoonte en beroep van
gemaakt sinds een jaar of twee alle
concoursen in Nederland af te rij
den. Hij is een soort vrije onderne
mer met een rijdende apotheek die
langs zijn cliënten gaat en bij con
coursen beschikbaar is. Een onge
bruikelijk initiatief en dat levert
uiteraard strubbelingen op. Want
bij elk concours hippique zorgt de
organisatie voor de aanwezigheid
van een dierenarts. Vaak betreft het
al jaren dezelfde man of vrouw en
komt er een indringer op de prop
pen dan heb je de poppen al gauw
aan het dansen. En het wordt
natuurlijk goed hommeles als er
iets fout gaat met een van de deelne
mende paarden.
Zoals twee maanden terug op het
concours van Zuidlaren. Het over
lijden van het paard Carbury, dat
na behandeling ’s middags in Dren
te ’s avonds in de kliniek van de
Utrechtse faculteit voor dierenge-
neeskunde moest worden afge
maakt, leidde tot een heftige bot
sing tussen De Vink en de dieren
arts van de organisatie, mevrouw
Lindenhovius. Zij had Carbury
eerst behandeld. De Vink in tweede
instantie - op verzoek yan ruiter
Hans Horn. De Vink handelde tegen
de erecode door niet met collega
Lindenhovius in contact te treden
en de dame in kwestie voer in het
openbaar tegen De Vink uit. Deze
gaf lik op stuk en verweet haar
ondeskundigheid. Met als gevolg
een klacht van mevrouw Lindenho
vius en haar collega Bakema tegen
de man uit Den Dolder. De zaak
loopt nu bij de Ereraad van de
Maatschappij en De Vink heeft zijn
verdediging in handen gelegd van
de bekende Rotterdamse advocaat
mr. Janssen van Raay. Deze bereidt
eveneens een klacht wegens smaad
voor tegen het genoemde duo.
Mensen noemen mij een spuiter
maar ze weten geen eens wat er met
een injectie gegeven wordt. Ze pra
ten over mishandeling maar het
branden en blisteren van paarden
(beide in de hoop ontstekingen te
onderdrukken) zoals in de kliniek in
Utrecht gebeurt, dat is voor mij
mishandeling. Net als in veel mane
ges, niet in alle, dieren uit onkunde
mishandeld worden Me1 een stijve
rug. met dikke kogels, die paarden
sjokken maar voort.
De springsport krijgt ervan langs
maar wat dacht je van draf- en
rensport? Tweejarigenkoersen
noem ik babymoord. daar zijn die
dieren niet aan toe. Terwille van de
verzekeringsuitkering worden er
paarden kapot gereden. Controle
rende artsen zouden eens onder de
zwachtels moeten kijken. Het gaat
mij niet om phenylbutazon, ik zoek
naar betere middelen. Met, sommige
dingen heb ik geëxperimenteerd
om tot gunstige resultaten te
komen. Ik vertel jou ook niet elk
middel dat ik inspuit omdat ik er
geen behoefte aan heb dat voor
mijn collega's aan de grote klok te
hangen reageert De Vink op een
vraag na een bezoek aan een cliënt.
Daarbij ging het om een paard dat
al lange tijd oncontroleerbaar was.
Het middel moet „de toppen wegha
len waardoor het dier gelijkmatiger
wordt”
had kunnen afleggen.
U hebt ongetwijfeld opgemerkt, dat
men in die tijd een afstand net zo lief
in „uren gaans” aangaf („een afstand
van drie uren”!), als in roeden. Kees
Reen schaatste dus twaalfmaal zo
hard als hij, stevig doorstappend, liep
Volgens de schoolboekjes loop je 5
kilometer per uur, dus Kees schaatste
60 kilometer in een uur. De snelste
sprinters doen nu rond de 40 seconden
otter 500 meter Als zij een uur lang op
nolle snelheid souden kunnen blijven
rijden, souden tij niet meer dan 45
Mlometer kunnen afleggen. De 10 000
metereijdere souden over die 60 kilo
meter van Reen tegenwoordig niet een
uur doen, maar bijna anderhalf uur.
Met sal met die getallen uit de 19e
eeuwse oudheid dus wel net zo zijn als
met de snelheid waarmee Mao Tse
Toeng indertijd volglens het Chinese
persbureau de Yang tse-Kiang was
overgezwommen. Toen de opgegeven
tijden en afstanden nader werden
bekeken, bleek de oude roerganger alle
wereldrecords voor eeuwen te hebben
«ggevaagd
Op één uur begon de hardrijderij op
nieuw. en, nadat alles afgeloopen was.
bleek het dat Trijntje Pieten van Pop-
pingawier, oud 20 jaren. den prijs
behaald had. bestaande in een gouden
oorijter, ter waarde van f 105, en Jan
kt Wijbes van Damwoude. oud 16
jaren, de premie, bestaande in eene
streng gitten kralen met een fraai gou
den kroontje, ter waarde van f 31. Om
nu over de snelheid van deze Trijntje
Pieters met juistheid te kunnen oor-
deelen, moet men in aanmerking
nemen, dat zij de baan van 29,5 Rijn
landsche roeden, volgens naauwkeurt-
ge waarnemingen, in 13 seconden ten
einde liep, hetwelk eene snelheid geeft
van 36.5 voet in eene seconde Rekent
men nu, dat zij deze snelheid een uur
gaans had kunnen uithouden, dan sou
zij dit uur gaans in 7 minuten en 18
seconden hebben afgelegd Wells eene
snelheid en dat voor een meisje/
men. Op het laatste congres vgn de
Internationale Hippische Federatie
FEI in Brussel bereikten de strij
ders voor een „schone” sport dat
butazolidine werd verboden voor
dressuurpaarden tijdens concour
sen en kampioenschappen. Let wel,
voor dressuurpaarden. Over
spring- en militarypaarden wordt
niet gesproken. FEI-voorzitter
prins Philip was een van de felle
tegenstanders van het verbod, hij
gebruikte het middel immers ook
voor zijn eigen polopony’s en die
waren er niet slechter op geworden.
Eigenaardig genoeg, volgens de ver
klaarde opponenten, is butazolidine
eerst verboden geweest maar verle
den jaar weer van de zwarte lijst
gehaald door de medische commis
sie van de FEI. Nu dus weer pogin
gen de zaak terug te draaien en in
Nederland gebeurt dat onder lei
ding van dr. Ferry Nemeth, hoofd- „spuiters” die de gunst van kort-
medewerker van de Utrechtse Dier
geneeskundige Faculteit.
Twee jaar geleden leidde hij een
stortvloed van publiciteit in met
zijn stelling dat terwille van mense
lijke roem menig paard wordt mis
handeld. Nemeth verwees met
name naar de springsport. Naast
afschrikwekkende voorbeelden als
D» hvmu koude* er ueertfene ook
wat van. in onze prehietoriel Hun edel
heid wordt in datzelfde boekje „nog
vrij wat grooter”, genoemd, to won
„een sterk gespierde boor”. Cornells
Unses Reen gehelen en afkomstig uit
Qubaard, in 1808 in Sneek sen wed
strijd waarbij hij „eene baan van 200
schreden ten einde had geloopen" in
••n dwdanigc »n«ll« tijd, dat hij. als
en de Nederlandse
Sportbond.
De Vink werkte eveneens ander
half jaar bij de paardenspecialist
Evert Offereins waarna hij tever
geefs een werkvergunning voor
Zwitserland aanvroeg om te kun
nen werken bij dr. Stihl, bekend bij
topruiters en eigenaren in heel
Europa. Het feest ging niet door
waarna De Vink zich oriënteerde in
Frankrijk, Duitsland en Amerika.
Vooral dat laatste land is van
belang want het middel phenylbu
tazon wordt daar al vele jaren
gebruikt. Amper twee jaar geleden
startte Rob de Vink zijn reizende
praktijk. Topruiters Johan Heins
en Jan Maathuis (zakelijke part
ners) waren zijn eerste klanten.
Gaandeweg zijn het er steeds meer
geworden.
Rob de Vink: „Op het juiste
moment ben ik in het gat in de
markt gesprongen. Je kunt inder
daad zeggen dat er een leemte was
in de veterinaire begeleiding van
sportpaarden. Ik heb veel om me
heen gekeken, hou buitenlandse
literatuur bij. bezoek congressen en
kan een paard van top tot teen
verzorgen. Tijdens mijn studie heb
ik het diploma voor hoefsmid
gehaald en een rijbewijs voor
vrachtwagens. Gewoon omdat mij
het werk voor de geest stond dat ik
nu doe In de Verenigde Staten
wordt allang openlijk met phenyl
butazon gewerkt. In mijn ogen is
het een pijnstiller die ook ontstekin-
gremmend werkt. Het paard wordt,
niet platgespoten, het behoudt zijn
gevoel voor pijn. Je moet ook niet
van doping spreken. Doping wil
zeggen dat het om een middel gaat
dat helpt tijdens een prestatie waar
na een terugval volgt. Is die terug
val er niet dan ben je verantwoord
bezig.
I
„Daar hë-je Hindeloopen al