IIIIÏ
JURY VERTAALPRIJS
VOORGOED
Groentjes doen wonderen! Bel nu: 023-319272
Ineens 7 poesjes erbij?
OPRECHTE
VEILING
HAARLEM
I
VERDACHT”
11111
1
Rennies moet je altijd
bij je hebben.Us
„Geen gezicht" van planologen
brengt veel verassingen
Voorlichtings
avond
PBNALl
„De Peetmoeder’'
in 30 bioscopen
Middelbaar Technische
Basiscursus
o
IN MUSEUM BOYMANS-VAN BEUNINGEN EN GALERIE-T
I
RAAD VOOR DE KUNST BOOS OP MINISTER VAN DOORN
KUNST EN HUISVLIJT
IN GEBOUW
NOORD-HOLLAND
Druk op de maag? Rennies helpen direkt.
3H»s:
MBH!
■MM
19 7 7
ZATERDAG
FEBRUARI
5
9
KUNST
w.
'/A
99
s
BILDERDMKSTRAAT la,
tel. 023-316486
Beeld
schrift
0
Vrijblijvend, vrijuit praten over deze
belangrijke mondelinge avondcursus.
U bent van harte welkom op
maandag 7 februari vanaf 19.30 uur
in hotel Lion d’or, Kruisweg 34-36,
in Haarlem.
Maagzuur overvalt je. Komt J
onverwachts. Goed als je dan
een paar Rennies bij je hebt.
Brandend maagzuur?
Opgeblazen gevoel?
>n
Meckseper in zijn stoomsloep. die hij „James Watt” heeft genoemd
L'
pi
0
I
„Das Feuer", een der schilderijen van Meckseper uit 1975.
HEIN STEEHOUWER
Adviezen toneelsubsidie aan CRM
I
CEES STRAUS
Wel bestond er, naar is gebleken, bij dege
nen die al langer creatief bezig zijn, enige
schroom met hun werk naar voren te
door
Hein
Steehouwer
lin-
1O-
DEN HAAG (ANP). De huidige jury
van de Martinus Nijhoffprijs voor verta
lingen, uitgaande van het Prins Bern-
hardfonds, heeft zich „voorgoed ver
dacht” gemaakt. Een vijftigtal Neder
landse vertalers heeft het bestuur van
het fonds en de jury laten weten niet voor
de gewichtige prijs in aanmerking te wil
len komen als deze jury hem moet toe
kennen.
„Twee keer achtereen heeft de jury
gemeend de prijs niet te moeten toeken
nen. Daarvan gaat de suggestie uit als zou
het peil van de Nederlandse literaire ver
taling zo’n beslissing rechtvaardigen”,
aldus de vertalers. De groep schrijvers en
vertalers, waarbij zich ook vijf oud-
Nijhoffprijswinnaars hebben gevoegd is
het er met critici en uitgevers over eens,
dat dit peil de laatste jaren sterk is geste-
Kljkdagen vrijdag, zaterdag, zondag
en maandag van 10.00-16.00 uur
Veilingdagen van 8 t/m 11 februari
vanaf 10.00 uur
gen en jaarlijks zeker enige toppen ople
vert.
Zij vinden allen, dat het van hooghartig
heid getuigt onder deze omstandigheden
een prijs met een zo groot prestige voor de
tweede maal niet toe te kennen. Zij heb
ben alle literaire vertalers opgeroepen
zich bij hen aan te sluiten en te verklaren
ook niet in aanmerking te willen komen
voor de prijs als deze jury hem zou toe
kennen.
De jury wordt gevormd door H. L Mul
der, voorzitter, mevrouw Du Perron-de
Roos en de oud-prijswinnaars: Adriaan
Morrien, Bert Voeten, Peter Verstegen,
Marko Fondse en Barber van der Pol
(Van onze kunstredactie)
DEN HAAG. De Raad voor de Kunst neemt het
minister Van Doorn (CRM) kwalijk dat hij bij het
toekennen van subsidies aan toneelgezelschappen geen
rekening houdt met de adviezen van de afdeling Toneel
van de Raad. Het lijkt er zelfs op dat hij er helemaal
geen kennis van neemt Dat is uiterst wonderlijk, aldus
de Raad, want de subsidieontvangers willen toch graag
weten op welke gronden de gevraagde bedragen al of
niet worden toegekend. Trouwens, ook voor de Raad zou
het bevredigender zijn ais uit de ministeriële besluiten
zou blijken dat het adviseringswerk met voor niets
wordt gedaan.
Een en ander heeft de afdeling Toneel van de Raad
voor de Kunst er overigens met van weerhouden de
taakstellingen en begrotingen van de toneelgezelschap
pen voor het seizoen 1977-1978 te beoordelen en de
minister van CRM daarover advies uit te brengen
Over het Amsteltoneel wordt opgemerkt dat dit thans
meer kindervoorstellingen geeft dan voorstellingen voor
„vergeten groepen volwassenen en leerlingen van het
voortgezet onderwijs De groep moet op deze weg maar
verder gaan Er moet voldoende geld voor beschikbaar
worden gesteld De behoefte aan uitbreiding van het
gezelschap moet gehonoreerd worden.
Toneelgroep „De Appel” heeft volgens de Raad voor de
Kunst een sterk seizoen achter de rug De plannen voor
het nieuwe seizoen zijn „zinnig” Wijziging in het tableau
brengt verhoging van de salarisbegrotmg met zich mee.
dat extra geld moet er komen
is ondanks zijn gevoel voor subtiele
humor een uiterst vakkundig kunste
naar, die kans zag om technische bladen
a la Leonardo da Vinei nieuwe adem te
verschaffen door de sfeer ervan te ver
mengen met het magisch-realisme van
onze dagen, gekoppeld aan een bewon
dering voor figuren als Anton Heyboer
en Bissier. Aan hen heeft hij in enige
etsen hommages gewijd, want hij komt
er voor uit. dat hij tendenzen van ande
ren in zijn overigens geheel Meckseperi-
bewerken en spelen van een bijzonder repertoire in
kleine zalen. De samenwerking krijgt steeds meer aan
dacht. De integratie van toneel en muziek wordt op een
bijzondere manier geëxploreerd De afdeling Toneel van
de Raad vindt dat Baal, dat ondanks de gebondenheid
aan het Shaffy-theater toch zoveel mogelijk op reis gaat,
financieel in staat moet worden gesteld levende muziek te
gebruiken
Toneelgroep Centrum stelt de subsidiënten nogal eens
voor een fait accompli door een hoge mate van flexibili
teit. De doelstelling, het activeren van oorspronkelijk
Nederlands werk, brengt dit met zich mee. Het is te
betreuren dat Centrum door verplichtingen, opgelegd
door andere subsidiënten, onvoldoende kan bijdragen
aan een landelijke toneelspreidmg De inkomsten van dit
gezelschap zijn aanmerkelijk gedaald, Amsterdam zal
moeten inspringen
De plannen van Globe zijn nog niet duidelijk Daarom
is nog geen definitief advies aan de minister uitgebracht
wijzen in die richting kan de nieuwe artistieke leiding
tonen wat zij waard is.
De indruk van de Raad voor de Kunst is dat het
Publiekstheater meer streeft naar consolidatie dan naar
vernieuwing Het afkalven van de landelijke taak wordt
een ongewenste ontwikkeling genoemd De problemen
die samenhangen met een klem, zwaar belast tableau
worden zichtbaarder Er moeten oplossingen voor gevon
den worden. De wensbegroting moet worden goedge
keurd
De problemen met de Toneeiraad Rotterdam zijn nog
altijd groot. Maar een zeker optimisme is op zijn plaats.
Definitief advies moet nog worden uitgebracht. Het
Onafhankelijk Toneel, waarvan verwacht wordt dat het
met ingang van het nieuwe seizoen onder de hoede van de
Toneeiraad komt, toont hoewel het inventief bezig is
een tekort aan zelfkritiek en maakt daardoor minder
vorderingen dan mogelijk is Maar toch moeten de activi
teiten van het gezelschap worden voortgezet
Satei heeft steeds meet een eigen weg gevonden en een
eigen gezicht gekregen Gezien het landelijk karakter van
Sater moet net rijk de voornaamste subsidieni zijn
HAARLEM. Het Gebouw Noord-Holland, gelegen aan de J. J. Hamelinkstraat en
tevens een markant punt aan de Spaame-zijde, beschikt over een uitstekende exposi
tieruimte. Wim van Straten die hier het tentoonstellingsbeleid met een grote mate van
vrijheid vorm kan geven, slaagt er voortdurend in met aantrekkelijke exposities in te
haken op het begrip ruimte, waarmee in dit gebouw door provinciale planologen en
economisch-technologen gewerkt wordt. Vanuit het personeel ruim 200 medewerkers
is een toenemende belangstelling ontstaan voor de kunst die dan ook zodanig
gepresenteerd wordt dat ze gesitueerd in de ruime hal al bij voorbaat niet over het
hoofd kan worden gezien. Behalve voor de gebruikers van het gebouw zijn de
exposities ook bedoeld voor buitenstaanders die daar naar is gebleken een gretig
gebruik van maken.
Tot voor kort kon iedereen dus kennis
maken met verschillende kunstuitingen
van mensen die dat min of meer preten
deerden. Vorig jaar echter ontstond de
idee om een tentoonstelling op te zetten
van wat het personeel zelf in de vrije uren
maakt. Een zekere mate van creativiteit
moest wel vooropstaan, maar de grenzen
werden zo ruim mogelijk getrokken. Dat
heeft nu geleid tot een expositie waaraan
door 27 personeelsleden wordt deelgeno
men, die ruim 100 werkstukken hebben
ingezonden. Sommigen waren al jaren
bezig met tekenen, schilderen, boetseren
of fotograferen, anderen zijn juist door dit
initiatief aan het denken en doen gezet.
hem dan verder leidt, blijkt uit het feit,
dat je in veel bladen kleine, maar duide
lijk sprekende beeldfragmenten tegen
komt in felle kleuren, waardoor zo’n
blad ineens een sterk sprekende beteke-
,nis krijgt. Juist die bladen zijn het meest
„magisch”, hebben het meest een ver
vreemdende werking omdat ze „gewo
ne” dingen als horloges, gewichten, een
graadboog of meetlat, in combinatie met
een meterologisch of ander symbool, een
extra betekenis geven. We zien die din
gen ineens met heel andere ogen.
Vroeger is dat bij hem anders geweest.
Toen waren zijn bladen veel drukker,
maar altijd al met verwijzingen naar het
latere werk, zoals de binnenkant van een
groot pijporgel, een „opengewerkte”
neushoorn met een stoommachine erin
en dergelijke. Hij boeide toen ook al
sterk’ maar door later steeds legere bla
den te maken, werd de betekenis voller
en ook steeds persoonlijker, zodat nu
niemand een blad van Meckseper kan
zien zonder daar de meesterhand van
die ene maker in te herkennen.
komen. Niet iedereen bij de PPD die huis
vlijt als hobby beleeft, heeft ingezonden.
Tenslotte is het uiting geven aan kunstzin
nige ideeën een hoogst persoonlijk en
intiem gebeuren dat niet per se openbaar
hoeft te worden gemaakt.
De planologen komen op deze expositie
verrassend voor de dag. Dat geldt als een
objectieve maatstaf, al zal voor wie in het
gebouw werkt deze tentoonstelling ook in
een ander opzicht verbazing wekken. Er is
van hoog tot laag ingezonden, maar voor
de buitenstaander is iedereen gelijk. Men
kan er de directeur ontmoeten maar ook
de tekenaar, functies worden echter niet
vermeld. Wie die functies wel kent, zal het
werk ongetwijfeld in een ander daglicht
zien.
Opvallend is dat er onder de schilderen
de planologen geen enkele naïef huist. De
zondagsschilder in de strikte zin van het
woord komt hier althans niet naar voren.
Dat is daarom zo opmerkelijk, omdat de
naïeve schilders zich sinds enkele jaren op
diverse andere plaatsen zeer manifest
gedragen.
Het geldt trouwens ook voor de vrouwe
lijke werknemers, die tot een gering aan
tal wandkleden konden komen, terwijl
ook juist op dit terrein van een ware
hausse sprake is.
rf-
le
Dir F G de Weers
in
de
e
I
Jér
evr.
ide-
T.
ter
van
F
17,
van
lot-
ins,
lest
lan,
Een
>en:
idy-
aer-
zen
>ne-
'aal,
ers.
Alles wat het leren waard is.
Werktheater wordt wederom positief beoordeeld De
gniep <nuei m nei nieuwe seizoen zo ruim mogelijk
gewu bsiilleero wnrfleu
Theater slaagt er volgens de Raad voor de Kunst nog
steeds m met elan een goed repertoire te kiezen en met
succes te brengen Dit ondanks de gecompliceerde
subsidie-situatie en veel reizen binnen de regio. Theater
moet voor 1977 1978 volgens de wensbegroting subsidie
verleend worden
Een expositie als deze dient niet te wor
den beoordeeld op haar artistieke kwali
teiten, omdat eenvoudig de pretentie
daartoe ontbreekt Toch bevat „Geen
gezicht” werk van deelnemers dat van een
zodanig hoog artistiek peil is dat gemak
kelijk een „officiële” beoordeling zou kun
nen ondergaan en bovendien daarmee een
positieve uitkomst zou krijgen. Ook dat i«
een van de vele verrassingen op deze
tentoonstellingen (Tot en met het einde
van de maand)
FRIEDRICH MECKSEPER is gek
van machines. Als nostalgant dan, want
het gaat bij hem voornamelijk om
stoom- en veerwerktuigen, een enkel
orgel, zonnewijzer of antieke camera
obscura daarbij als toegift inbegrepen.
Hij bezit in Worpswede in Noord-
Duitsland, waar hij woont als jonge
veertiger, een echt stoomlocomotief je
uit 1913, dat hij op 200 meter strekkende
rails heen en weer kan laten rijden,
nadat hij vier uren lang kolen heeft
moeten stoken om de buik van het
stoompaard op temperatuur te laten
komen. Daarnaast exploiteert hij een
éénmanssloepje van fraai geolied nieuw
hout, maar wel voorzien van een stoom
machine, door hemzelf vervaardigd van
oude en nieuwe onderdelen, waarmee
hij zich op de wateren waagt. Het bootje
functioneert perfect, verzekerde Frans
Funcke van Gelarie-T (Amsterdam, Kei
zersgracht 97) ons. En hij kan het weten,
want hij mocht meevaren en heeft het
scheepje nu als een pronkstuk in de
galerie staan.
Wat heeft dat .alles te maken met de
vele etsen en enkele schilderijen van
Friedrich Meckseper, die nu in het
Museum Boymans-Van Beuningen in
Rotterdam te zien zijn t.e.m. 6 maart? En
met de etsen, het stoombootje, antieke
modellen van nog een stoomboot en
locomotieven in Galerie-T t.e.m. (zelfs)
13 maart a.s.?
Meckseper is aanvankelijk opgeleid
tot werktuigkundige. Maar hij was te
creatief om alleen met machines op de
beroepstoer te gaan, hetzij als ingenieur,
hetzij als directeur van het Cruquius
Museum. Dat laatste had hij vermoede
lijk als stoom-bezetene graag willen
doen als hij er eerder van had gehoord.
Maar hij koos, ondanks zijn opleiding
later toch voor een andere opleiding: die
De expositie heet „Geen gezicht” en
eigenlijk is dat een wat te negatieve titel.
Want de PPD’ers tonen wel degelijk een
gezicht. Allereerst in veelzijdigheid: de
technieken variëren van aquarel via kera
miek tot borduursel en bloemstukje.
Navenant is het aantal stijlen: behoudend
figuratief tot fantastisch-abstract. De
voorkeur voor het werken in figuratieve
stijl is onmiskenbaar en deze inzenders
maken net zoals zo veel amateurs de stan
daardfout te veel te willen vertellen, zodat
de prestatie een te nadrukkelijk karakter
krijgt.
Tussen de Raad voor de Kunst en de Haagse Comedie
is door een gesprek een beter begrip vooi eikaars stand
punt ontstaan, maar nog geen overeenstemming In
adviezen heeft de Raad de laatste jaren duidelijk
gemaakt huiverig te staan tegenovei het volgens de Raad
toegepast „sterrensysteem” bij deze groep De afdeling
Toneel heeft nu geadviseerd de H C voor 1977 1978 te
subsidiëren, voor zover mogehjk m de richting van de
wensbegroting
a
Het thema van de film is de niets ont
ziende concurrentiestrijd tussen twee
grammof oonpiatenmaatsehappijen
waarvan er een wordt gebruikt als dek
mantel van Mafia-praktijken Van de
muziek en de liedjes uit de film gecompo
neerd door Kees Manders, verschijnt vrij
dag een langspeelplaat
Ten eerste is hij een typische „kleur
etser”.
Zijn ondergronden zijn meestal
gestructureerd groen tot lichtbruin, de
heel precieus getekende voorwerpen ste
ken daar donkerder tegen af in meestal
dezelfde kleur. En dat het schilderoog
De financiële omstandigheden van de Noordei Com
pagnie zijn momenteel onduidelijk Als de lagere overhe
den tiun eerdei gedane toezeggingen vooi hei lopende
seizoen alsnog gestand doen en de laatste Oei ietuen
Meckseper: kunst en techniek
aanse werk niet schuwt. En behalve bij
zijn, door hem erkende Renaissancisti
sche invloed, kunnen we dan ook nog
rekenen dat hij in de verte (via zijn
ongehoorde knapheid in het werken met
burijnen, roulette’s en andere structuur
vormende middelen) verwant is aan een
man als Ko Oosterkerk, hem overigens
vermoedelijk onbekend.
Zijn prachtige etsen ademen een
bevreemdende koele poëzie. Als hij
schijnbaar een wiskundig probleem in
fijne lijntjes op zijn blad uitzet, plaatst
hij er voorwerpen bij, enerzijds ontleend
aan de mechanica, liefst de instrument
makerij en anderzijds bijvoorbeeld een
tafel, bed of stoel. Bij hem kan de maan
een soort brandglas worden en in veel
bladen zie je op een brandpunt van
lijnen een wolkje ontstaan. Op een
onderdrukte wijze is hij dus ook van
vuur bezeten. Het slaat echter ineens fel
uit in een van zijn schilderijen in een
overwegend groenige tint. Het behelst
een gebouw in een kale vlakte, een clas
sicistisch huis met een brandende dak
kapel. Was het in ons land geschilderd,
hij zou onmiddellijk met een doek als dit
bij de magisch-realisten a la Willink zijn
geschaard. In andere doeken onttrekt
hij zich weer aan een dergelijke bena
ming. Hij is er ook te sober voor, hoewel
hij een rijk areaal aan beeldende ele
menten gebruikt, echter verdeeld over
zijn gehele genre.
Dat laatste valt uitnemend te beoorde
len, evenals zijn groei van schilder tot
etser. Bijna zijn complete oeuvre aan
etsen is namelijk in Boymans te zien en
Galerie-T herbergt zijn nieuwste werk,
uitsluitend etsen. Dat hij het schilderen
losliet om zich geheel op het etsen toe te
leggen lijkt begrijpelijk. In zijn schilde
rijen zitten sterk grafische elementen. In
zijn etsen, ondanks de soberheid, echter
picturale tendenzen.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM. Op 10 maart, in 30
theaters tegelijk, de première van weer
een Nederlandse speelfilm: „De peetmoe
der**, een Manders en Manders-produktie.
Producent, scenarioschrijver en tekst
dichter van de liedjes uit de film die meer
dan een miljoen gulden zou hebben
gekost, Leidseplein-showman Kees Man
den», liet zijn 27-jarige neef Tom. zoon
van Dorus, debuteren als regisseur
tot vrij kunstenaar aan kunstacademies
in Stuttgart en Berlijn, waarna hij zich
neerliet in Worpswede, woonplaats van
vele Duitse kunstenaars. Het is een soort
Noord-Duits „Bergen in Noord-
Holland”, maar dan gevoed door (of
gebukt onder) anthroposofische
invloeden.
Het is Friedrich Meckseper voor de
wind gegaan. Althans zo lijkt het, als
men nu zijn lange rij van exposities
beziet. Het was echter zwoegen, want hij
.Baal’ gaat „eigenzinnig maai zinnig verdei mei nei
