Syrië belooft zich terug te trekken uit Z.-Libanon
Stemerdink contra BLS:
Politieke opvatting
geen grond voor
overplaatsing
GESPANNEN SFEER
IN SOWETO
Stakingen
Onderzoek in Lvov
voor Mentencommissie
waardevol materiaal
Gevato-personeel komt
met plan voor redding
van eigen onderneming
1
Gebruik blauw
asbest straks
verboden
I
0n amro bank
KLM getroffen
door staking
op Heathrow
„Revie’sploeg vernederd
Aan iedereen die eindelijk wel Ins
met succes zou willen sparen. 7
r
Twee arrestaties na
moord in Rotterdam
«^1
4
19 7 7
FEBRUARI
DONDERDAG
1 0
1
(Van onze Haagse redactie)
plichtige Tom Linders, hoofdbestuurslid van de VVDM.
t.
ss
DEN HAAG Minister Stemerdink van Defensie vindt niet dat poli
tieke gezindheid reden kan zijn voor (over)plaatsing van militairen. Hij
staat wat dit betreft lijnrecht tegenover de Bevelhebber Strijdkrachten,
die van mening is dat er niets tegen is een militair wegens zijn „progres
sieve instelling” over te plaatsen. Stemerdink deed zijn mededeling in een
reactie naar aanleiding van vragen over de overplaatsing van de dienst-
U weet hoe ’t gaat, sparen is een
kwestie van regelmaat. Élke maand iets
kunnen missen. Voor een apart potje.
De Amro helpt u daarbij. Door dat
bedrag dan ook elke maand in zo’n
„potje” te stoppen. Oftewel, op een
Amro Spaarrekening naar keuze.
Eén keertje afspreken en ’t gaat
voortaan vanzelf. Zo houdt u de
regelmaat d’r in. En u kunt ’t niet meer
„per ongeluk” uitgeven, terwijl uw
spaargeld toch meteen opvraagbaar
kan blijven. Dit noemen we het
AmrOmaat spaarsysteem.
Probeer het. Door eerst ’ns met een
bescheiden bedrag te beginnen. U kunt
nog altijd hoger. Maar ook lager.
En stoppen natuurlijk. En moet u ’ns
een maandje overslaan, dat kan ook.
Stap ’ns bij ons binnen, dan kijken
we samen naar uw mogelijkheden.
1
(Van onze redactie buitenland)
en
(Vervolg van pagina 1)
de
de
(Van onze redactie economie)
(Van onze speciale; verslaggever)
g
I
ADVERTENTIE
'i
r
i i
Tom Linders verhuisde wegens zijn
progressieve instelling van het in Arn
hem gelegerde bataljon Garde Grena
diers naar de bewakingscompagnie Van
Heutz in Schaarsbergen. Linders ging
tegen die overplaatsing ih beroep bij de
toenmalige minister van Defensie Vrede-
ling, die op zijn beurt gen.-maj. Coop-
mans van het Hoog Militair Gerechtshof
als arbiter aanwees. Coopmans conclu
deerde toen dat de overplaatsing terecht
was, omdat die paste in het beleid van
de Bevelhebber Landstrijdkrachten.
Duizenden zwarte scholieren verbranden in Soweto hun studieboeken
tijdens een demonstratie tegen apartheid.
Bij de betogingen vielen geen slacht
offers. Er is wel een betoger gearres
teerd. Vorig jaar kwam het in Soweto
tot ernstige onlusten uit protest tegen
het onderwijs- en apartheidssysteem. Er
vielen toen, volgens officiële opgave, 499
doden.
Getuigen die wij hier hebben 'gehoord,
hebben waardevol materiaal verstrekt”,
aldus mr. Van Duuren in Lvov in een
plan van de voormalige Amerikaanse
minister van Buitenlandse zaken was in
Genève door de tegenpartij van Smith
verworpen. Vorster noemde het gesprek
met Smith „grondig en openhartig”.
1
1
1
i
1
I-
i
i
b
11
k
ti
h
r
t
a
1
1
z
g
z
1
V
c
fc
g
z
d
V
t
1
1
c
C
1
1
I
c
c
S]
si
d
w
d
ai
g'
<1
zi
n
h
k
n
d
h
V
k
b:
d
d
j;
ti
a
z
E
ti
s
F
I
V
I,
b
n
s
fi
b
1<
1
d
z
i.
LVOV Mr. H van Duuren, leider
van de delegatie van de Amsterdamse
justitie die in de Sovjet-Unie is om een
onderzoek in te stellen naar oorlogsmis
daden die Pieter Menten in Polen en
Rusland zou hebben gepleegd, heeft gis
teren gezegd dat hij Mentens verklaring
verwerpt als zou het Russische bewijs
materiaal in zijn zaak ongeldig zijn
Salisbury heeft intussen de Britse mi
nister van buitenlandse zaken, Crosland,
gevraagd een parlementaire delegatie
naar Rhodesië te sturen die moet onder
zoeken wie de moord op de missionaris
sen hebben gepleegd.
heid in Nabatye een principiële kwestie
gemaakt, niet omdat de Syriërs daar een
militaire dreiging vormen tegen Israel,
maar omdat Israel op langere termijn de
militaire aanwezigheid van Syrië aan
zijn noordelijke grens als een ontoelaat
bare uitbreiding van het front be
schouwt in een mogelijke nieuwe oorlog.
Vandaag zou de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Waldheim, in
Jeruzalem aankomen voor tweedaagse
besprekingen met de Israëlische rege
ring. Israels minister van Buitenlandse
Zaken Allon heeft Waldheim in Brussel
Dit jaar lukt "t
duidelijk gemaakt dat hij en de VN
geen rol te spelen hebben bij het zoeken
naar een vreedzame oplossing van het
Midden-Oosten-Conflict.
Zegslieden in Jeruzalem leggen er dan
ook de nadruk op dat het bezoek van
Waldheim „niet belangrijk” is. Israel is
uitsluitend bereid te onderhandelen op
basis van de resoluties 242 en 338 van de
Veiligheidsraad, die de Palestijnen van
de onderhandelingen uitsluiten, terwijl
Waldheim zijn mandaat ontleent mede
aan de resoluties van de Algemene Ver
gadering.
JOHANNESBURG-SALISBURY De Zuidafrikaanse politie heeft versterkingen
naar de negervoorstad Soweto, bij Johannesburg, gestuurd waar dinsdag en gisteren
duizenden scholieren de straat waren opgegaan om de examens te boycotten als pro
test tegen het huidige onderwijssysteem.
Na een korte periode in de tweede helft
waarin Engeland iets probeerde, herstel
de Holland zijn greep op het midden
veld. Daarna dacht Revie de voorhoede
nog wat meer kracht t e geven door
Pearson in te zetten voor Madeley, maar
alles wat hij deed was vergeefs, zo als
ook alles wat de spelers probeerden tot
niets leidden”.
tooid na het bezoek van de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken Vance
aan het Midden-Oosten, volgende week.
Het bericht uit Jeruzalem over de
Syrische terugtrekking komt nadat de
laatste dagen de spanning aan de Israe-
lisch-Syrische grens was gestegen als
gevolg van een Israëlische waarschu
wing aan Syrië dat het „beperkte mili
taire actie” in Zuid-Libanon zou moeten
nemen als Syrië zich niet uit Nabatye
zou terugtrekken.
Israel had van de Syrische aanwezig-
Het blad „Twintig” van de VVDM
schrijft in verband met de afhandeling
van het beklag van Linders dat „de
generaals kleur bekennen bij strafover-
plaatsing”. Volgens „Twintig” wordt uit
de beschikking in de beroepszaak duide
lijk dat bij het Nederlandse leger een
„Berufsverbot” kan worden opgelegd.
DEN HAAG (ANP). Het gebruik
van blauw asbest, de meest gevaarlijke
asbestsoort, zal in de toekomst vrijwel
helemaal worden verboden. De toepas
sing van andere soorten asbest zal flink
worden beperkt.
(Van onze correspondent in Israel, Jaap
van Wesel)
JERUZALEM. Syrië heeft beloofd
zich etappe-gewijs terug te trekken uit
Nabatye in Zuid-Libanon, zo is gisteren
in Jeruzalem meegedeeld. Verwacht
wordt dat nog deze week zal worden
begonnen met de terugtrekking van de
Syrische eenheden, die enige weken ge
leden de zogenaamde „rode lijn” over
schreden, die daar door Israel is getrok
ken.
De terugtrekking zal dan worden vol-
Dit zijn de voornaamste punten uit
het Asbestbesluit dat de ministers Vor-
rink en Boersma aan de Tweede Kamer
zullen presenteren. Een woordvoerder
van de Arbeidsinspectie heeft dit giste
ren in Leiden meegedeeld.
In Rhodesië is het onrustig na de
moord op zeven katholieke missionaris
sen, ten noordoosten van Salisbury, afge
lopen zondag. Volgens de Rhodesische
regering zijn de missionarissen vermoord
door leden van het Patriottische Front.
Dit front zou ook de 400 kinderen van
een missiepost hebben ontvoerd naar
Botswana om ze tot guerrillastrijders op
te leiden.
Naar aanleiding van de zaak-Linders
had het PPR-Kamerlid M. van Winkel
de minister vragen gesteld over de stel-
lingname van de Bevelhebber Land
strijdkrachten. Van Winkel uitte in die
vragen kritiek op het feit dat de BLS bij
de beoordeling van de plaatsing van
dienstplichtigen hun mate van progressi
viteit betrekt. De BLS zou menen dat bij
militairen met een progressieve instel
ling j,onvoldoende waarborgen aanwezig
zijn voor een onder alle omstandigheden
getrouwe uitvoering van bepaalde func
ties in de krijgsmacht”.
De relletjes van gisteren vielen samen
met de onverwachte komst van de Rho
desische premier Ian Smith naar Johan
nesburg. Vier uur lang confereerde hij
met Vorster over de nieuwe situatie, die
in Rhodesië is ontstaan na het misluk
ken van de conferentie in Genève.
Smith, die zelf om een onderhoud had
gevraagd, heeft Vorster zijn plan uiteen
gezet, op basis van de voorstellen van
Kissinger zelf een oplossing te zoeken
met gematigde Rhodesische leiders. Het
DEN HAAG Het landelijke sta-
kingsbeeld gaf vandaag een verdere
uitbreiding van de vakbondsacties te
zien. In de havens van Amsterdam en
Rotterdam steeg het aantal platgeleg
de bedrijven met acht. Ook in de
bouw en de -industrie zijn enkele
nieuwe stakingsacties begonnen.
De schattingen over het totale aan-y
tal stakers lopen nog-altijd uiteen. De
vakbonden zeggen dat er gisteren
door zo’n 17.000 werknemers werd
gestaakt, maar de werkgevers telden
er 9.000.
De werkgevers in de zuivelindustrie
hebben de vakbonden uitgenodigd
voor vervolg-overleg over een nieuwe
zuivel-cao. maandag in Amersfoort.
Een minderheid van de centrale
ondernemingsraad van Shell is van
daag uit het overleg gestapt omdat zij
het niet eens is met de overlegpro
cedure. Onderwerp van gesprek wa
ren de lonen en de prijscompensatie.
De voedingsbonden FNV bekijken
momenteel de mogelijkheden om ook
in de horeca tot acties over te gaan
nu de zuivel- en de vleeswarenindus
trie - voorlopig - als actieterrein zijn
weggevallen. In de horeca gaat het
om circa 50.000 werknemers.
(Zie verder pagina economie)
Het front beschuldigt de Rhodesische
regering er op zijn beurt van de moor
den te hebben gepleegd. Het zouden
Selous-scouts zijn geweest, een onder
deel van de Rhodesische strijdkrachten
die de vuile militaire karweitjes moeten
opknappen.
UTRECHT. Het personeel van de
vleeswarenfabriek Gevato in Driebergen
heeft vandaag een plan gelanceerd voor
het behoud van de werkgelegenheid voor
alle werknemers van zowel Gevato als
het zusterbedrijf Van Zadelhoff in Doe-
tinchem. De werknemers bieden dit al
ternatief aan nu gebleken is dat het
overleg tussen de Plumrose directie, en
De Vleesmeesters bv uit Leiden, die
geïnteresseerd was in een overneming,
op niets is uitgelopen.
De betogingen werden krachtdadig
door de oproerbrigade van de Zuidafri
kaanse politie onderdrukt. Met traangas
granaten en de wapenstok werden de
scholieren uit elkaar geslagen. Zij had
den voor vandaag de raad gekregen naar
school te gaan, maar in de klas te
blijven, van acht uur tot drie uur
’s middags. Overtreders zouden hardhan
dig worden aangepakt, zo waarschuwde
generaal Visser, hoofd van de Zuidafri
kaanse politie.
De minister zei dat de Bevelhebber
Landstrijdkrachten weliswaar de be
voegdheid heeft criteria vast te stellen
voor de overplaatsing van militairen,
maar dat politieke criteria daarbij niet
relevant zijn.
i f If I l
1
SCHIPHOL-LONDEN. Laders
lossers van de KLM op het vliegveld
Heathrow in Londen hebben gisteren
geweigerd een DC 10 van de Nederland
se vliegtuigemaatschappij te lossen. Aan
leiding van de boycotactie is het besluit
van de KLM-directie om geen investe
ringen voor materieel in Londen te doen
voor de afhandeling van bagage van de
zogenaamde „wide body”-machines (gro
ter dan DC 9 en DC 8). Daarentegen wil
de KLM op Heathrow materieel huren
van Air France, omdat de KLM slechts
weinig met grote toestellen op Londen
vliegt. Het KLM-personeel in de Engelse
hoofdstad ziet in het besluit echter een
bedreiging voor de werkgelegenheid, wat
de directie betwist - Overleg met
laders en lossers is nu gaande.
De w erknemers willen proberen met
hulp van overheidssteun, via achterge
stelde leningen of kredietgaranties, het
bedrijf draaiende te houden om zo bin
nen een jaar te bewijzen dat Gevato-
Van Zadelhoff ten onrechte door de
Plumrose-directie zal worden gesloten.
De Nederlandse directie van dit Deen
se vleesconcern, dat in totaal over de
hele wereld circa vijftigduizend mensen
in dienst heeft, heeft half januari bij de
gewestelijke arbeidsbureaus het collec
tief ontslag aangemeld voor alle ruim
vierhonderd werknemers. Zij deed dit
nadat was gebleken dat Gevato-Van Za
delhoff de laatste jaren miljoenen gul
dens verlies had geleden.
Het personeel heeft in haar plannen
voor lijfsbehoud een veel gunstiger bud
get weten op te stellen, dan waartoe de
Plumrose directie voor dit jaar kwam.
Schat de directie het verlies voor 1977
op 2,7 miljoen, de werknemers komen in
hun budget tot een verlies van „slechts”
1,2 miljoen gulden. Zij baseren hun
budget op de reeds in hun bezit zijnde
orderportefeuille voor het eerste half
jaar 1977.
Gevato-Van Zadelhoff is een redelijk
draaiend bedrijf, dat voor tachtig per
cent afhankelijk is van de export, zo
zegt een lid van de ondernemingsraad.
Volgens hem is er in het bedrijf zelf,
geen wezenlijke reden aanwezig die tot
sluiting aanleiding geeft.
De personeelsleden willen in het jaar
dat hun mogelijk wordt gegeven, in
overleg met het ministerie van Land
bouw en-of het ministerie van Economi
sche Zaken, twee commissarissen aan
wijzen, die moeten proberen het bedrijf
in binnen of buitenland te verkopen.
Voor het initiatief van het personeel is
de medewerking van de Plumrose-direc
tie echter ook noodzakelijk. Zij moet
zich namelijk bereid verklaren om ten
eerste de collectieve ontslagaanmelding
ongedaan te maken en ten tweede om
op soepele wijze haar belangen uit het
bedrijf terug te trekken.
„Fabriek open en behoud van alle
werkgelegenheid”: onder dat motto zo
zegt heft personeel, gaat het onder aan-
voering van de ondernemingsraad en
gesteund door de gemeentelijke overhe
den van Driebergen, Doetinchem, de
vakbonden en een aantal parlementsle
den, zoals de PvdA-Kamerleden Van der
Doef en Wierenga, knokken voor het
behoud van de vleeswarenfabriek.
David Miller valt Don Vevie in
Daily Express aan met: „Revie, de sta
tisticus, heeft Engeland het veld in ge
stuurd zonder een plan waardoor Cruijff
bestreden kon worden. En hij zag hoe
zijn mensen werden vernederd door Ne
derlandse leermeesters. Een uitverkocht
Wembley ontdekte dat Engeland als het
nederige muisje tegenover de arrogante
kat stond. Cruijff genoot absolute vrij
heid. Nederland schaarde zich trots in de
rij van ploegen die op Wembley won:
Hongarije, Zweden, Oostenrijk, West
Duitsland en Italië. De ontgoochelende
waarheid voor het Engelse voetbal is
dat wij na de nederlaag van 1953 tegen
Hongarije een paar topspelers (Mat
thews, Mortensen, Finney) hadden, maar
dat de kast nu helemaal leeg is. Na rust,
zouden nog drie of vier doelpunten voor
de geweldige Hollanders niets te veel
zijn geweest”.
gesprek met een correspondent van het
Russische persbureau Tass
Nadat de Nederlandse delegatie in de
dorpen Podhoroce en Urycz had gepro
beerd de Menten toegeschreven massa-
executies te reconstrueren, hebben leden
van de delegatie gisteren een gesprek
gehad met de in de omgeving van Lvov
wonende Herman Schleifer, samen met
A. Pollak en G. Hauptmann getuige van
de executie in Urycz. Schleifer wilde
aanvankelijk niets zeggen over de
moordpartij waarvan hij getuige was
geweest. Nadat de Russische justitie hem
een aanmaning had gezonden, bleek hij
bereid enkele situatieschetsen te maken.
Deze schetsen zullen worden vergeleken
met de tekeningen die de heren Pollak
en Hauptmann hebben gemaakt.
De Russische procureur van het dis
trict Lvov, Antonenko, heeft gisteren
gezegd dat „er meer dan voldoende be
wijzen zijn voor ons en de Nederlandse
justitutie om Pieter Men ten te kunnen
veroordelen”. Hij zei dat alleen al het
onderzoek in Pohoroce voldoende bewij
zen van Mentens schuld levert.
Voor Antonenko staat het vast dat er
betrekkingen hebben bestaan tussen ver
tegenwoordigers van het beruchte
bataljon Nachtigal en Menten. Hij zei
dat hij zijn overtuiging baseerde op tal
van getuigenverklaringen, waaronder die
van Mentens chauffeur uit de oorlogs
tijd Podgorodetski.
In een interview met het Russische
dagblad Socialistische Industrie zei deze
dat Menten, die hij toen al twaalf jaar
jaar kende, hem in 1941 had gevraagd
zijn chauffeur te worden. In Lvov had
Menten, volgens zijn ex-chauffeur, zijn
intrek genomen in het huis waar de
vermoorde hoogleraar Ostrowski had ge
woond. Uit die woning zou hij tal van
kostbaarheden hebben meegenomen naar
Krakau.
ROTTERDAM (ANP). De Rotter
damse recherche heeft in verband met
de moord op de 48-jarige Rotterdammer
J. Vermeulen twee „rondzwervende”
mannen gearresteerd. De twee zouden
voor de moord - die plaatsvond in de
nacht van vrijdag op zaterdag j.l. van
Europoort via Brielle en Rozenburg naar
Rotterdam zijn gelift.
i
Donald Saunders in de Daily Tele
graph: „Engelands hoop dat het moreel
na de Romeinse nederlaag weer wat zou
kunnen worden opgevijzeld, is op Wem
bley al snel verbrijzeld. Het is van het
begin af de wedstrijd van de Nederlan
ders geweest. Cruijff leek overal te zijn.
Asbest, dat in Nederland het meest
wordt gebruikt in de vorm van eternieb
is om twee redenen gevaarlijk voor de
gezondheid: het kan een bepaalde vorm
van kanker verwekken en het werken
met asbest kan stoflongen tot gevolg
hebben. Het bedrijf „Eternit-
Nederland” vreest dat een derde van de
produktie verloren gaat als het besluit
wordt ingevoerd.
