VIERING EERSTE LUSTRUM VAN BEVOCHTEN ZELFSTANDIGHEID
Weer twee
Prins Loek 1 opende tentoonstelling
VLEUGJE CARNAVAL
IN NIEUWE SLOF
raakt fietser
I
VELDHUIS
Terugblik op
twintig jaren
onzekerheid
Automobilist
NEEN
VEILINGEN
^W®OSBEVERWIJK
aanhoudingen
in Beverwijk
SuèdeNappa kleding
■n
Wegafsluitingen
DONDERDAG
1 0
FEBRUARI
19 7 7
BEVERWIJK-HEEMSKERK
5
9
8
(Van een onzer verslaggeefsters)
HEEMSKERK Vandaag donderdag 10 februari hangt van alle
openbare gebouwen in de gemeente Heemskerk de vlag uit. Daarmee wil
de gemeente herdenken, dat precies vijf jaren geleden de Tweede Kamer
met een vrij grote meerderheid de door Heemskerk en Beverwijk zo fel
bestreden IJmond-fusie definitief afwees.
Dat gebeurde na een middag van grote spanning, want de uitslag van de
stemming stond niet bij voorbaat vast. Precies om tien voor zeven des
avonds sprak de toenmalige kamervoorzitter mr. F. van Thiel, die tegen
het fusievoorstel stemde, het verlossende woord. Het door minister Geert-
sema verdedigde en door oud-minister Beernink ontworpen Groot-IJmui-
den was afgewezen met 75 tegen 55 stemmen.
Samenwerking
Onzekerheid
Opzienbarend
Nieuwe stad
Staalstad
Demonstraties
HEEMSKERK VLAGT VANDAAG
(Van een onzer verslaggevers)
ADVERTENTIE
In De Nieuwe Slof is woensdagavond de carnav etstentoonstelling geopend. Prins Loek I van „De Zeezotte”, de prinses en vele
belangstellenden luisterden de opening op.
De carnavalsexpositie in De Nieuwe
Slof is tot en met 28 februari dagelijks
van 10 tot 22 uur te bezichtigen.
Velsen en de vorming van een nieuwe
gemeente IJmuodien.
Na een verkorte procedure, die dan
ook op meerdere gronden als onjuist en
onbehoorlijk werd beoordeeld, is in 1968
het wetsontwerp tot samenvoeging van
Beverwijk, Heemskerk en Velsen aan de
Tweede Kamer aangeboden.
Vijf jaren na de verrassende beslis
sing van de Tweede Kamer wappert de
vlag van het raadhuis en alle openbare
gebouwen in Heemskerk.
de
met
scholier als de Egmondenaar zijn
verhoor weer naar huis gezonden.
16-20,
roos 40-
28.000
De rol
Breestraat 12
Beverwijk
Tel. 25629
HEEMSKERK. De Zuidermaatweg
zal vanaf half februari drie maanden
voor het verkeer gesloten zijn wegens de
aanleg van de watertransportleiding van
het PWN. Ook de Hoflaan wordt geslo
ten, maar deze weg is eind februari/ be
gin maart een week voor het verkeer
gesloten. De omleiding wordt door mid
del van borden aangegeven.
BEVERWIJK. Prins Loek 1 van de
carnavalsvereniging „De Zeezotten” voel
de zich woensdagavond tijdens de ope
ning van de carnavalsexpositie in De
Nieuwe Slof in goed gezelschap. Hoewel
de carnavalssfeer in de gangen van de
eerste verdieping, waar de kunstwerken,
foto’s en attributen hangen en staan, ver
is te zoeken, proeft de aandachtige toe
schouwer bij het bekijken van de wer
ken toch wel iets van de vrolijkheid van
het in het zuiden zo heilige volksfeest.
Met het wegvallen van de dreiging
van die samenvoeging lag daarna de weg
open voor betere bestuurlijke verhou
dingen in de IJmond en nieuwe vormen
van samenwerking tussen de gemeenten.
Maar eerst moest er nog wel wat wor
den „weggeslikt”. De afgelopen vijf ja
ren zijn nog tekort geweest om optimaal
naar die samenwerking toe te groeien.
Maar lang genoeg om de basis te leggen
voor betere verhoudingen.
Op de expositie zijn veel camavalsat-
tributen te zien uit het carnavalsmu-
seum te Echt. Jac Bongaerts bijvoor
beeld besteedde aandacht aan de onder
scheidingen van „De Nachtdravers”, „De
Keienbijters”, „Munsterelaen-Wint-
raak” en „D’r Koehp D’r kubel en d’r
wiel”, die hij in klei vormde en bakte.
Een schitterende dekselvaas van de
in 1969 is het wetsontwerp tot instel
ling van een IJmondraad ingetrokken.
Maar gelijktijdig werd de procedure vol
gens de gemeentewet ingezet tot samen
voeging van Beverwijk en Heemskerk.
De beslissing van de Tweede Kamer
betekende het einde van een periode van
zo’n twintig jaren onzekerheid, die terug
te vinden zijn in een dossier van 3*/2
meter hoog.
Ter gelegenheid van de zelfstandigheid
die Heemskerk vandaag viert zijn ge-
meente-ambtenaren eens in dat dossier
gedoken en daar putten zij een samen
vatting van twintig jaren strijd uit,
waaraan wij het volgende ontlenen.
Nu, vijf jarein later, lijkt het heel
normaal dat Velsen, Beverwijk en
Heemskerk hun eigen gemeentebestuur
hebben. Op vele niveaus zijn we er
immers inmiddels achter gekomen, dat
schaalvergroting geen wonderzalfje voor
alle kwalen is. Maar de samengevoegde
gemeenten in Zaanstad kunnen getuigen
dat fusie van gemeenten op grote schaal
na de Heemskerkse strijd om het be
houd van de zelfstandigheid nog volop
aan de orde was.
Het begon allemaal al in 1951 toen
een docr de regering ingestelde commis
sie „Westen des lands” gezien de
verwachte ontwikkeling van het Hoogo-
venbedrijf tot de conclusie kwam, dat
er 225.000 mensen in de IJmond zouden
moeten gaan wonen. Hiervoor zou een
nieuwe stad van 175.000 inwoners moe
ten worden gebouwd van Beverwijk uit
en daar zou dan later Heemskerk in
worden opgenomen.
Opzienbarend was daarbij, dat de oor
spronkelijke doelstelling, namelijk het
maken van een nieuwe stad, vervallen
werd verklaard. Maar er werden zes
nieuwe redenen aangevoerd waarom de
gemeenten moesten worden opgeheven.
Die nieuwe redenen waren de volgende.
De bestuurlijke verhoudingen in de
IJmond zouden niet goed zijn. Op het
gebied van stedelijke voorzieningen zou
in Heemskerk niets tot stand zijn geko
men. De woningbouw zou gevaar lopen.
Het Hoogovenbedrijf zou in één ge
meente moeten liggen. De grenzen tus
sen Beverwijk en Heemskerk zouden
onlogisch zijn en daarbij werd dan nog
een accent gelegd op de funktie van de
kanaalmond.
Vooral in Heemskerk was men het
met een groot deel van de argumentatie
helemaal niet eens. Gemeenteraad en
comité „Vrij Heemskerk” trokken elk op
eigen wijze ten strijde in de jaren van
1968 tot 1972.
In 1964 werd het wetsontwerp rot
samenvoeging ingediend met als motive
ring, dat de nieuwe stad overeenkomstig
het streekplan IJmond-Noord moet wor
den gebouwd op het gebied van Bever
wijk en Heemskerk. Met samenvoeging
van deze gemeenten zou kunnen worden
volstaan.
Reacties op dat standpunt hadden tot
gevolg, dat in 1966 de toenmalige staats
secretaris Westerterp 'een procedure in
werking zette voor de opheffing van de
gemeenten Beverwijk, Heemskerk en
ze’fde Limburgse kunstenaar is het
pronkstuk van het carnavalsmuseum.
Beeldhouwer Jaak Waeyen uit Roer
mond kreeg van de Stichting Tentoon
stellingen Beverwijk alle ruimte om in
een glazen vitrine zijn jongste kunst
werk „Zaat Hermenieke” te laten zien.
„Zaat Hermenieke” is een uitdrukking
voor een stel lichtelijk door de alcohol
benevelde muzikanten, die al muziek
makend door het centrum van een stad
of dorp zwalken. De Roermondse kun
stenaar is gespecialiseerd in het gieten
van bronzen carnavalsbeeldjes. „Carna
val fascineert mij. k volg gewoon de lijn
terug. Ik wil weten wat het verschil is
Deze laatste gemeente was inmiddels
gegroeid van 6.450 inwoners in 1965 tot
11.200 in 1969 en daarbij was gebleken
dat Heemskerk best in staat was een
eigen beleid te voeren in het kader van
de ontwikkelingen.
In deze tijd werd ook het comité „Vrij
Heemskerk” opgericht, waarin vertegen
woordigers van vrijwel alle verenigingen
en instellingen zitting namen om samen
met het gemeentebestuur het behoud
van de zelfstandigheid te bewerkstelli
gen.
Dit „Vrij Heemskerk” liet daarna vele
malen en bij vele gelegenheden zijn
stem duidelijk en op een verantwoorde
wijze horen.
HEEMSKERK Een 44-jarige auto
mobilist uit Heemskerk, die volgens de
politie te diep in het glaasje had geke
ken, heeft gisteravond op de hoek Burg.
Nielenplein-Maerelaan-G. van Asssen-
delftstraat een 18-jarige fietser aangere
den.
Deze trachtte de slingerend rijdende
man juist te ontwijken. Na twee gepar
keerde auto’s geramd te hebben kwam
de automobilist tot stilstand. Zowel de
auto’s als de fiets werden zwaar bescha
digd; persoonlijk letsel deed zich echter
niet voor. De automobilist werd een
bloedproef af genomen, een rijverbod
opgelegd en een proces-verbaal uitge
deeld.
Groot gejuich op de tribune van de
Tweede Kamer, vol Beverwijkers en
Heemskerkers en in een snelle triomf
tocht terug naar Heemskerk, waar de
Heemskerkse deputatie in „De Zand-
kraai” een ovationele ontvangst ten deel
viel. In de sporthal werd kort daarna
het „Heemskerk vrij” duizendkoppig ge
zongen.
Op de expositie, door de Stichting
Tentoonstellingen Beverwijk in een
drachtige samenwerking met het carna
valsmuseum te Echt georganiseerd, is
veel ruimte ingeruimd voor kunstenaars,
die uitsluitend met het thema carnaval
werken. Chris Rousseau uit Maastricht
bijvoorbeeld is zo’n kunstenaar, die zijn
inspiratie uit het carnaval put. De 35-
jarige Limburger is bezeten van het
carnaval. „Het is voor mij een heilig
feest. Als ze me het carnaval afnemen,
nemen ze mij m’n leven af. Ik heb het
feest meegemaakt van jongsaf aan in de
Maastrichtste binnenstad. Als kunst
schilder wil ik de diepere zin en beteke
nis ervan leren kennen en in vorm en
kleur uitbeelden. Het carnaval bezit een
■stuk historie, het is een en al kleur, het
boeit enorm. Het is een stuk levende
folklore, waartoe ook de circuswereld
behoort. Vandaar dat ik ook graag
clowns schilder. Clowns hebben, net als
carnavalsvierders een dubbel karakter:
hij is de vrolijke pias met de ernstige en
soms trieste achtergrond”, aldus Rous
seau in een interview in een Limburgse
krant. Naast werken van Rousseau
hangen in De Nieuwe Slof ook doeken
van P. Wolfs, A. Winter. E. Taalman.
Jaap de Carpentier, D. Bakker en Her
bert Fiedler, tekeningen van Leo Winter
en V. Jongejans en drie zinklitho’s van
de IJmuidense kunstenaar Ab Jongmans.
Jongmans is in een geïllustreerd blad uit
Brazilië ook te zien als Prins tijdens het
bruisende carnaval van Rio.
De 13-jarige zou samen met de 14-
jarige Beverwijker en diens 16-jarige
broer (die beiden nog vastzitten) geld
hebben gestolen uit in de garderobe van
de bibliotheek hangende jassen.
De Egmondenaar heeft bekend de ge
luidsapparatuur die de broers uit een
drukkerij aan de Zweedselaan hebben
ontvreemd, te hebben geheeld. De appa
ratuur is in beslag genomen. Zowel de
na
amaryllis 25-40, anjer 20-
60, trosanjer 160-320, blauwe druif 65-
115, forsythia 25-65. freesia 20-45, gerbe-
ra 25-55, hyacint 32-55, iris
naricis 10-17, orchidee 30-150,
125, babyroos 20-60, tulp 18-41.
Planten: azalea 150-450, begonia 85-
250, cineraria 65-120, cyclamen 200-610,
ficus 175, hedera 85, calanchoe.
Groenten: boerenkool 36-84, bosseldery
72-76, breekpeen 35-64, knolseldery 35-
65, peterselie 52-56, prei 225-235, sprui
ten 175-185, uien 63-103, waspeen 35-89.
In 1955 werd het Streekplan IJmond-
Noord vastgesteld. Dat ging onder ande
re uit van een „staalstad” over het
gebied van Heemskerk heen, met een
nieuw groot stadscentrum aan de noord
zijde van de toenmalige bebouwing van
Beverwijk.
Eveneens in 1965 werd er bij de
Tweede Kamer een wetsontwerp inge
diend tot instelling van een IJmond
raad”, een soort gewestraad over het
BEVERWIJK. De noteringen op de
Beverwijkse veilingen waren woensdag
als volgt.
Bloemen
gebied van de gemeenten Velsen. Bever
wijk en Heemskerk. Deze raad moest
een werkplan opstellen om tot de bouw
van een nieuwe stad te komen. Heems
kerk werd toen nog niet opgeheven,
omdat men eerst de ontwikkelingen wil
de af wachten. De drie Umcndgemeenten
gingen akkoord met de instelling van
deze IJmondraad. maar Velsen trok zich
later terug, omdat deze gemeente niets
te maken zou hebben met een nieuwe
stad aan de noordkant van het kanaal.
Demonstratieve optocht. Dertigduizend
Heemskerkers zeggen neen tegen drie
maal één.
die dagen
„bestookt”
argumenten. Beverwijk mengde zich op
het laatste moment ook met ludieke
acties in de strijd. Daar kon men John
ny Jordaan met Wijlen burgemeester J.
S. Bruinsma en wat Breestraat-midden-
standers een koor zien vormen in de
Breestraat voor een foto op de hoes van
een in allerijl vervaardigd grammofoon
plaatje.
Op 9 en 10 februari volgde de hele
bevolking van beide gemeenten en
natuurlijk ook van Velsen met grote
spanning via radio en televisie de debat
ten in de Tweede Kamer. Eigenlijk had
op dat moment niemand meer zo'n groot
vertrouwen in een gunstige beslissing
voor de noordelijke IJmondgemeenten.
Daarom was die beslissing des te verras
sender.
BEVERWIJK. In verband met df
serie inbraken en diefstallen, die zes
jongelui deze dagen hebben bekend, zijn
door de politie gisteren een 13-jarige
scholier en een 31-jarige inwoner van
Egmond aan Zee aangehouden.
tussen carnaval vroeger en nu”, zegt
Waeyen in een interview. Volgens de
kunstenaar is het huidige carnaval een
grote braspartij geworden, waarbij de
mensen zich alleen nog verkleden en
veel drinken. „De echte oude gebruiken
zijn weg, zodat het wezen van het feest
is aangetast. Alleen het dansen is over
gebleven. Vroeger begroeven de mensen
carnavalspoppen. Dat was eigenlijk het
begraven van een kwade geest. Daar zat
een bepaalde symboliek in.”
Velsen had toen pl.m. 50.000 inwoners,
Beverwijk zo’n 28.000 en Heemskerk
rond de 5700. De rol van Heemskerk
leek toen van weinig of geen belang.
Bij velen zal lang m de herinnering
blijven de demonstratieve bijeenkomst
op 25 januari 1972 in de Dr. Prinsenhal.
Toen werd het sein gegeven aan de
Heemskerkse mannen om de stropdassen
af te leggen onder het motto: „Hang ons
niet op aan de fusiestrop”. Met dit
ludieke gebaar haalde men de landelijke
publiciteit en het televisiescherm. In de
kranten verschenen plaatjes van bij
voorbeeld een bruidegom zonder das.
Een ezeltje met honderden afgelegde
stropdassen van Heemskerk deed het
geweldig goed in „De vuist” van Willem
Duys.
Maar naast deze ludieke strijdmidde
len werden er tijdens de demonstratieve
bijeenkomst in de sporthal ook twee
belangrijke voordrachten gehouden, na
melijk door dr. H. A. Brasz, die opzien
barende dingen zei over de bestuurlijke
problematiek in de IJmond. Hij was
tegen de samenvoeging. En door wet
houder C. Ockeloen van Velsen, die de
moed had in het hol van de leeuw een
pleidooi te houden vóór samenvoeging.
Hoon en boe- en ba-geroep waren na
tuurlijk zijn deel, maar het pleit voor
het toenmalige Heemskerkse publiek dat
het zich in de overvolle sporthal toch
correct bleef gedragen tegenover deze
„vijandige" bestuurder.
Verder werden in
Tweede Kamerfracties
i
