s
grimmiger gemaakt
Portugal gaat volgende maand
EEG-lidmaatschap aanvragen
Amro-bank:
hogere winst
en dividend
„Uitspraak rechter
heeft stakingssituatie
VERDERE UITBREIDING STAKINGSACTIES
Geldig t/m zaterdag 19 februari
bosch
SOARES KOMT BEGIN MAART NAAR NEDERLAND
bij de
Bies-
Proef-
boren
I
I
I
I
X 7 TA halve liter van 99
voor85
PVDA-SENATOR KLOOS:
Wereldscheepsbouw: achteruitgang in 1976
WOENSDAG
19 7 7
FEBRUARI
1 6
ECONOMIE
17
I
I
I
I
I
Industriecentra
Metaal
Shell
(Vervolg van pagina 1)
De Dienstenbonden FNV en CNV noteerden gisteren mislukkingen
bij de onderhandelingen met twee andere grootwinkelbedrijven. De
gesprekken met Koninklijke Bijenkorf Beheer en Vroom en Drees-
mann werden afgebroken. Volgens de bonden wordt er vandaag
gestaakt bij de magazijnen van de Bijenkorf in Woerden en Utrecht.
„Het gesprek is definitief vastgelopen op de 2 percent werkelijke
loonsverhoging”, aldus vakbondsbestuurder Fransen gisteravond.
1
-
NOVOWORONESJ (DPA) Terwijl in het Wes
ten de discussie over het nut en de risoco’s van
kerncentrales sterk oplaait, bouwt de Sovjet-Unie
geheel volgens plan nieuwe kerncentrales. Enig
gevaar voor mens en milieu ziet men er kennelijk
niet. Bekende Russische atoomgeleerden zoals de
president van de Academie der Wetenschappen,
professor Aleksej Alexandrow, zijn van mening dat
in de Westerse publieke opinie een veel te grote
angst voor kerncentrales naar voren komt. Moskou
heeft hoge verwachtingen van het gebruik van
kernenergie.
Komkommers
BÉ
(ADVERTENTIE)
AL LEEN VOOR MELK UNIE OF HORNA PRODUKTEN
De stakingsgolf in de grafische indus-
dsen
7,00
385,00
Ie
?X-
in-
r'.f
gevaren in kernenergie
It
1
De stakingen in de grafische sector zijn
volgens de grafische werkgevers vermoe
delijk vandaag, en hoogstens morgen, van
de baan. Het technisch personeel van Mis
set in Doetinchem (waar onder andere de
Graafschapsbode verschijnt) heeft giste
ren al besloten de staking te beëindigen.
Daartoe werd besloten op een actiebijeen-
komst. Slechts zes van de 250 aanwezige
stakers wilden met de actie doorgaan.
Voor het eind van 1980 wil de Sovjet-Unie 20 percent van haar
energieverbruik uit de kerncentrales halen Vorig jaar bestond
'slechts zeven percent van de totale energieproduktie uit kerne
nergie. De grootste atoomcentrale van de Sovjet-Unie staat bij
Leningrad en heeft een capaciteit van 2000 megawatt.
In de industriecentra in het Europese landsdeel worden in de
komende jaren twaalf nieuwe kerncentrales gebouwd. In het
Europese deel van de Sovjet-Unie zijn er weinig natuurlijke
energie-grondstoffen voorhanden Chef-ingehieur Witkowski:
„Onze atoomcentrales worden gebouwd waar de industrie ener
gie nodig heeft”. Hij voegt eraan toe dat ook de Russen het
probleem van de opslag van radio-actief afval nog niet hebben
opgelost In Novoworonesj wordt het afval provosorisch in
..bassins” onder de produktie-installaties gedeponeerd
bestuurders. „Uiteindelijk moet het perso
neel van Misset zelf beslissen”, aldus de
actieleider. Hij deelde nog mee dat vanuit
Amsterdam het bericht was gekomen dat
werkgevers en grafische bonden hebben
tpegezegd serieus te onderhandelen over
de voornaamste punten. „We hebben
gewonnen”, hield De Knegt de stakers
voor, die vandaag weer aan het werk zijn
gegaan.
De Industriebonden NW-NKV hebben
dinsdag de werkgeversorganisaties in de
Metaal- en Elektrotechnische Industrie
(FME) zes voorwaarden voor een eventu
eel cao-overleg gegeven. Instemming met
die punten zal betekenen dat de bonden
overleg gaan plegen met de leden om de
acties op te schorten. De FME vergadert
vandaag over de ontstane situatie.
De stakingen in de Amsterdamse en
Rotterdamse havens gaan ook nog steeds
door. De Vervoersfederatie NW-NKV
vinden dat de stakingen niet eerder moe
ten worden beëindigd dan dat er een goed
onderhandelingsresultaat is bereikt.
trie, die vorige week een groot aantal
regionale dagbladen en deze week ook
landelijke bladen zoals de NRC en het
Algemeen Dagblad trof, betekende dat
zo’n 1,3 miljoen abonnees de stakingsbe-
richten niet in hun eigen krant konden
lezen. Ook veel weekbladen en andere
periodieken konden niet verschijnen.
De staking heeft tot gevolg dat het aan
tal wachtende schepen voor Hoek van
Holland nu is gestegen tot ongeveer 35. De
zeeschepen durven niet naar een andere
haven te vertrekken, omdat ze vrezen dat
de lading „besmet” zal worden verklaard
en ook ergens anders niet zal worden
gelost.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. Portugal zal in maart een
officiële aanvraag indienen voor het lid
maatschap van de Europese Gemeen
schap. Dit heeft premier Soares van Por
tugal gisteren verklaard op een perscon
ferentie in Londen, aan het slot van zijn
officiële bezoek aan Engeland. De Britse
premier'Callaghan heeft zijn steun toege
zegd voor toelating van Portugal tot de
EEG Vóór 1985 hoopt Portugal volledig
lid van de EEG te zijn.
Premier Soares, die op het ogenblik een
rondreis maakt langs vier Europese
hoofdsteden, komt op 9 en 10 maart naar
Nederland. Dit maakte het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Den Haag gisteren
bekend. De Portugese premier wil in alle
hoofdsteden van de EEG-lidstaten de aan
vraag van het lidmaatschap van Portugal
bij de EEG bepleiten.
Op de persconferentie van gisteren gaf
Soares toe dat Portugal in economisch
opzicht weinig te bieden heeft aan de
EEG. Hij zei echter dat het voor de politie
ke stabiliteit in Europa van vitaal belang
is dat de Gemeenschap de armere landen
in Zuid-Europa toelaat
Volgens Soares zijn de voordelen voor
de Gemeenschap grotendeels van politie
ke aard Hij waarschuwde dat als de Por-
AMSTERDAM (ANP). De Amrobank
gaat aan de op 23 maart te houden jaar
vergadering voorstellen, het dividend
over 1976 vast te stellen op 4,50 per
gewoon aandeel van 20 nominaal tegen
4,20 in het voorafgaande jaar. Rekening
houdend met het al uitgekeerde halfjaar-
dividend zal het slotdividend 2,30 per
aandeel bedragen, naar keuze geheel in
contanten dan wel voor 1,30 in contan
ten en voor nominaal 0,40 in agio-
aandelen, die gerechtigd zullen zijn tot het
dividend over 1977 en volgende jaren.
ie
k*
rd
158,00
8,73
15.40
46,2U
121,00
94,50
100,50
1,90
184,50
39,80
7,20
122,00
50,90
78,60
147,50
64,50
75,00
54,20
60,00
39,50
94,80
185,00
132,00
139,50
28,30
128,00
80,10
180,50
65,00
72,00
55,50
66,50
55,80
60,00
703,00
50,80
77,70
84,50
70,00d
33,30
24,00
149,20
30,70
62.00
91,00
84,90
62,00e
2,70b
181,00
138,50
150,10
82,60
213,50
68,00
82,50
160,00
157,00
36,00
189,50
85,00
100,00
69,50
37,50
104,00
113,00b
96,00
73,30
213,00
35,80
151,00
243,50
175,00
75,00
42,60
63,60
300,00
189,00
102,00
430,00
tenlandse Zaken konden het vorige week
niet geheel eens worden over de eventuele
toetreding van Portugal. Zij gaven een
verklaring uit waarin de Portugese „avan
ces” positief worden beoordeeld, doch
waarin tevens wordt gewezen op de enor
me economische problemen die de toetre
ding van Portugal met zich mee zal
brengen.
tugese aanvraag wordt afgewezen „Portu
gal of volkomen afhankelijk zal worden
van de Verenigde Staten of een volkomen
geïsoleerde natie zal worden, een soort
Europees Cuba. Tevens wees hij erop dat
de landen in Zuid-Europa gemakkelijk
het doelwit kunnen worden voor totalitai
re regimes, hetgeen zijn terugslag kan
hebben op geheel Europa.
Zowel WD- als CDA-
fractie in de Eerste
Kamer heeft gisteren bij
De grafische bonden houden, zo is uit
een verklaring gebleken, vast aan een
werkelijke loonsverhoging van twee per
cent. In de gezamenlijke verklaring van
werkgevers en vakbonden staat hierover
dat de grafische werkgevers over dit punt
„constructief” willen onderhandelen. Die
onderhandelingen zouden volgende week
op gang kunnen komen, maar dan moe
ten, zo vinden de ondernemers, eerst de
stakingen worden opgeschort. De bonden
hebben toegezegd met hun leden te zullen
overleggen over die opschorting in
afwachting van de resultaten van het cao-
overleg.
De Industriebonden NW en NKV voe
len er niet veel voor weer met de directie
van Shell om de tafel te gaan zitten zolang
het bedrijf niet tevoren een aantal wensen
heeft ingewilligd. Tot die tijd gaan de
voorbereidingen voor de acties gewoon
door.
Sovjet-Unie ziet weinig
De directie van Shell-Pernis is bereid
om „in het licht van het landelijk
akkoord” zo snel mogelijk het overleg met
de vakbonden te hervatten. De bonden
hadden Shell een ultimatum gesteld,
waarin gedreigd werd met een staking.
Bij Shell Nederland Raffinaderij en Shell
Nederland Pernis werken ongeveer 6000
mensen.
Ook gisteren was er sprake van een
verdere uitbreiding van het aantal stakin
gen. Er kwamen dinsdag zo'n 3000 stakers
bij degenen die reeds actie voerden. Vol
gens de bonden ligt het aantal stakers nu
op 25.500. De werkgevers komen tot een
lagere schatting: 16.700 stakers
Het geprek tussen de bonden en Vroom
en Dreesmann wordt vandaag voortgezet.
Als V en D nee blijft zeggen, gaan volgens
de bonden twee grote magazijnen in het
Groningse Aduard en in Schiedam plat.
De bonden verwachten dat dit al na enke
le dagen voor het publiek merkbaar zal
zijn.
Soares hoopt dat de EEG voor het einde
van dit jaar zal besluiten Portugal toe te
laten. De negen EEG-ministers van Bui-
V D en Bijenkorf gestrand
Als Portugal tot de Gemeenschap wordt
toegelaten, kan dat volgens Soares een
stabiliserende uitwerking hebben op
Spanje, dat dan waarschijnlijk ook zelf
toetreding tot de EEG zal nastreven, aldus
Soares.
De baten zijn bij de Amrobank gestegen
met 11,9 pet van 1424 mln tot 1592,9
mln. De kosten inch afschrijvingen stegen
met 10,7 pet van 1064,8 mln tot 1179,0
mln. De brutowinst nam daardoor toe met
15,2 pet van 359,2 mln tot 413,8 mln. De
toevoeging aan de voorziening Algemene
Risico’s bedroeg 100 mln tegen 85 mln
in 1975, terwijl voor belastingen 129,6
mln (v.j. 112,8 mln) nodig was. De netto
winst nam met 14,2 pet toe van 161,4 mln
tot 184,2 mln, (in 1975 met 27,9 pet, exl.
de gevolgen van het toetreden van
Pierson).
Aan de rand van
de Biesbosch is de
NAM op het
indus trieterrein
De Peulen met een
proefboring
begonnen. Men zal
tot 3000 meter
boren en indien er
werkelijk olie
wordt aangetrof
fen, dan heeft men
het plan in 1978
andere boorputten
i te slaan.
rechter, dat er nog niet
voldoende overleg zou
zijn geweest tussen
werkgevers en werkne- de behandeling van de
mers over de prijscom
pensatie. De rechter
heeft daar volgens Kloos
niet over kunnen oorde
len. „Terughoudendheid
was op zijn plaats
geweest”. Kloos vond hei
een juist beleid dat de
regering in het conflict
tussen werkgevers en
werknemers heeft beslo
ten niet te bemiddelen.
„Dat het atoom een arbeider, maar geen soldaat mag worden'
zo luidt een parool aan de ingang4 van de op eeh na grootste
Russiche kernreactor in Novoworonesj aan de rivier de Don.
Ieder uur ontsnapt hier een witte wolk uit de meer dan 100 meter
hoge koeltorens, en trekt vervolgens weg over de Don. „Onze
atoomcentrale heeft ons nog niet voor verrassingen geplaatst”,
verzekert Leonid Witkowski, chef-ingenieur var. deze kerncen
trale.
Aan de oever van de Don werd in 1964 de eerste kernreactor in
werking gesteld met een capaciteit van 210 Megawatt. Sinds eind
1972 worden in Novoworonesj vier reactoren met water van de
Don gekoeld met een capaciteit van 1455 megawatt. Een vijfde
reactor met een capaciteit van 1000 megawatt is in aanbouw.
Witkowski ziet in atoomreactoren geen gevaar voor mens en
milieu. „In de techniek moet men leren met risico’s om te gaan.
Wij hebben ons veiligheidssysteem sterk verbeterd en misschien
Van het slotdividend over 1975 kon naar
keuze het totaal van 2,20 in contanten
worden opgenomen op 1,20 in contanten
plus 0,40 nominaal in agio-aandelen.
Actieleider Piet de Knegt verwees in
een toespraak naar spanningen die er
onder de stakers waren ontstaan en zei
dat er meningsverschillen waren geweest’
onder de plaatselijke (onbezoldigde)
In de industriële sector worden sinds
dinsdag bij zeven bedrijven langzaam-
aanacties gevoerd om de eisen van de
bonden kracht bij te zetten. Bij deze acties
zijn zo’n 2200 arbeiders betrokken. Tien
metaalbedrijven in Noord-Brabant gaan
vandaag, tijdens het FME-overleg in Apel
doorn, de lunchpauze met een uur verlen
gen. Aan deze actie doen 4000 man mee.
LONDEN (Reuter). In het laatste kwartaal van het afgelopen jaar zijn in de gehele
wereld (Sovjet-Unie, Roemenië en de Volksrepubliek China niet meegerekend) 2.147
stoom- en motorschepen van in totaal 28.220.227 bruto in aanbouw genomen. Dat
betekende een vermindering van 2.653.467 ton in vergelijking met het voorgaande
kwartaal, zo blijkt uit Lloyd’s Register of Shipping. Er waren 1.929 schepen van in totaal
27.152.355 brutotop besteld waarvan de bouw nog moest beginnen. Dat was 4.399.520 ton
minder dan in het derde kwartaal
De orderportefeuille van de scheepswerven omvatte eind december 55.372.582
brutoton. Dat betekende een vermindering van 7.052.987 ton ten opzichte van eind
september, maar ook het laagste peil sinds het record van 1^3,4 miljoen ton van maart
1974 Van de bestellingen moet negentig percent eind 1978 worden opgeleverd Eind
1975 kwam de orderportefeuille uit op 82.345.833 brutoton, eind december 1974 op
120.704.123 ton en eind december 1973 op 128.899.862 ton.
De cijfersVan de te water gelaten en voltooide schepen in de voornaamste scheeps
bouwenden waren (in duizend brutoton) in het afgelopen jaar als volgt: Japan 14.524 en
15.843, Zweden 2.366 en 2.515, West-Duitsland 1.787 en 1.871, Spanje 1.624 en 1.139, het
Verenigd Koninkrijk 1.347 en 1.486, Frankrijk 1.207 en 1.670 en de Verenigde Staten
1 047 en 810.
DEN HAAG Vol
gens de PvdA-senator
Kloos is de situatie aan
het stakingsfront veel
gevaarlijker en explosie
ver geworden na het von
nis van de Utrechtse
rechtbank. De president
van de Utrechtse recht
bank gelastte in de
zuivel- en 'vleessector
een afkoelingsperiode
voordat de bonden daar
tot stakingen mogen
overgaan.
„De uitspraak van de
rechter kan leiden tot
spontane uitbarstingen,
waarop de vakbeweging
geen vat heeft”, aldus
Kloos. Een staking
wordt vaak grimmiger
na een afkoelingsperio
de, zei de voormalige
Voorzitter van het NW
tijdens de eerste dag van
het debat over de begro
ting van Sociale Zaken
in de Eerste Kamer.
Hij plaatste vraagte
kens bij de overwegin
gen van de Utrechtse
Loononderhandelingen met 0ij
CDA-woordvoerder
Franssen zei de stakin-1
gen te betreuren. Bemid
delende instanties had
den volgens Franssen
het grijpen naar het
uiterste middel moeten
voorkomen of tenminste
moeten beperken. Zowel
Kloos als Franssen prees
minister Boersma van
Sociale Zaken om zijn
terughoudende opstel
ling in de publiciteit
rond het stakingscon-
flict.
Hij zei dat zijn regering sinds de revolu
tie van 1974 bezig is de omstandigheden te
scheppen voor toetreding van Portugal tot
de EEG. „Sinds 25 april 1974 stonden de
Portugese autoriteiten drie belangrijke
doelstellingen voor ogen. Ten eerste de
dekolonisatie: dit doel is volledig bereikt.
Ten Tweede, de democratisering van ons
land: vandaag de dag hebben wij een
democratie. En ten derde de ontwikkeling
van Portugal: deze moet naar onze
mening plaatsvinden vanuit een positie
binnen de EEG"
begroting van sociale
zaken aangedrongen op
een nieuw programma
aanvullende werken,
met name ook voor het
noorden des lands. WD-
senator Louwers wilde
van minister Boersma,
die volgende week ant
woord geeft, weten hoe
veel miljoen gulden het
Noorden kan verwach
ten en waarschuwde
voor een „scherpe stij
ging van de werkloos
heid” als een nieuw pro
gramma uitblijft. CDA-
senator Franssen noem
de de werkloosheid in
het Noorden en Zuiden
onaanvaardbaar en
wees er de bewindsman
op dat tussen een uit
trekken van geld voor
een nieuw programma
aanvullende werken het
begin van uitvoeren
ongeveer een jaar ver
strijkt.
nog wel te veel van het goede gedaan Toch wil men kennelijk
nog meer gaan letten op de veiligheid, want de vijfde reacror
wordt van een betonnen koepel voorzien.
De Sovjet-Unie betaalt volgens eigen zeggen half zoveel voor
controlemaatregelen, als voor „kernapparatuur”. In Novoworo
nesj wordt de buitenlandse bezoekers verteld: „Onze centrale is
voor het milieu totaal ongevaarlijk Vlak naast de reactor kwke-
ken wij komkommers en tomaten”. Russische gesprekpartners
geven echter toe dat „enige burgers bezwaren hadden”. Voordat
de bouw van de centrale begon, werd er een voorlichtingscam
pagne gehouden.
ff
