SHAG MEER IN TREK DAN SIGARETTEN
Ontwerp krankzinnigenwet afgewezen
i
1
Menten eist directe l
invrijheidstelling
gaat formateur adviseren
en dan
dit noq
Emancipatiecommissie
4 4
van CDA voor het
premierschap
Uitvaart dr. Beel
Van Agt blijft
eerste kandidaat
te
„GEEN NEDERLANDER’’
I
Bureau voor Tabaksdetailhandel:
GROEPEN OP HOORZITTING: LIEVER NOG AANMODDEREN MET OUDE WET
I
L
Discussienota emancipatiewerk gepresenteerd
I
DONDERDAG
I 7
FEBRUARI
19 7 7
2
BINNEN- EH RUfT^MI AND
I
i
x.
(Van onze parlementsredactie)
Weg open houden
Hele kluif"
t
Gekochte pas
I'
DEN HAAG. Minister Van
Agt blijft de eerste kandidaat van
het CDA voor het premierschap.
De lijsttrekker van het CDA heeft
dit gisteren in een officiële ver
klaring laten weten, nadat dins
dag sterke geruchten rondgingen
dat Van Agt niets voelt voor het
minister-presidentschap en dat
hij liever Zijlstra president van
de Nederlandsche Bank op die
post zag. De verklaring kwam tot
stand op uitdrukkelijk verzoek
van het verkiezingscomité van
het CDA. Opvallend is dat Van
Agt er in zijn verklaring wel op
wijst dat het CDA nog veel ande
re uitstekende kandidaten heeft
voor de functie van minister
president.
Geen belangstelling
Nederlaag
Menten-debat
Chauffeur gedood
In bed gerookt
I
J
I
Waterleiding
Mishandelingen
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. De van oor
logsmisdaden verdachte Blari-
cummer Pieter Menten, die
momenteel in de strafgevangenis
van Scheveningen in voorarrest
zit, meent dat hij statenloos is en
dus niet vervolgd kan worden
door de Nederlandse justitie.
Soares in Dublin
Belofte
Aicoholverbruik
Ruimteveer
„Ongelovige” lerares
Blij
DEN HAAG (ANP). De adviescommissie van
de regering voor emancipatievraagstukken zal een
stuk schrijven voor de kabinetsformateur. „Anders
krijgen we hetzelfde als met dit kabinet het geval
was: dat het halverwege tot de conclusie komt, dat
emancipatiebeleid tot een progressief beleid
hoort”, aldus commissievoorzitter mw. drs Paula
Wassen-van Schaveren
Medische macht
Schaal van Richter
Niet nodig
Uit de jaarcijfers over 1976 blijkt ver-
de
dood.
lerares Frans geen vaste aanstelling te
het weer
l'
Vooruitzichten voor zaterdag:
WEERRAPPORTEN
De Nederlandse justitiële delegatie, die op het moment in Polen een onderzoek instelt
1
2
I
,7
’'■fa
Tijdelijk regen gevolgd door opklaringen.
Middagtemperaturen ongeveer acht graden.
Waterstanden IJmuiden
Hoogwater 3.58 uur en 16.10 uur
Laagwater 11 58 uur en - uur
onbew
l.bew
onbew
zw.bew
regen
onbew
h.bew
l.bew
geh bew
regen
zw bew
onbew.
onbew.
zw.bew
regen
regen
h bew
regen
geh. bew
onbew
sneeuw
l.bew
zw.bew.
motregen
regen
geh bew
onbew
h.bew
onbew
onbew
geh. bew
zw.bew
motregen
l.bew
ijzel
onbew
zw bew
h bew
regen
h.bew
geh.bew
onbew
6
7
7
4
6
4
6
6
5
5
5
0
0
0
1
0.2
0.3
0
2
0.4
2
3
0
0
7
3
1
8
4
0
0.5
0
0
03
3
0
0
0
1
0
0.3
1
3
13
0
5
0
1
0
0
2
In een brief aan de bijzondere strafka
mer van de rechtbank in Amsterdam eist
hij een onmiddellijke invrijheidstelling.
Bij zijn brief heeft Menten een uit 1937
daterende verklaring van het toenmalige
Poolse politie-commissariaat in Lvov, het
huidige Lemberg, gevoegd. Daaruit zou
moeten blijken dat hij de Poolse nationali
teit heeft verworven.
De vele groepen die hun oordeel kwa
men geven stak het, dat er van medische
zijde geen belangstelling bleek te zijn.
Terwijl juist het geschetste medische
model als onaanvaardbaar werd geken
schetst. Het verplegerscollectief „Opinie-
groep Wolfheze” noemde de gebruikte
medische termen in het ontwerp discrimi
nerend. De term discriminatie kwam
overigens weleens meer ter sprake. Bij
voorbeeld bij de kritiek die het JAC uit
Amsterdam uitte op het feit, dat de ontsla
gen patiënten uit inrichtingen geen nazorg
Tobi Vroegh van Release Haarlem, die
optreedt als coördinator van de landelijke
Werkgroep Krankzinnigenwet, vatte de
betogen samen. Zij concludeerde, dat de
werkgroep niet tot een eensluidend oor
deel is gekomen of er nu wel of geen wet
moet komen. Wel is men het erover eens,
dat dit wetsontwerp moet worden afgewe
zen. Liever nog wat aanmodderen met de
oude wet (die uit 1884 dateert), dan kiezen
voor een wet die geen werkelijke verbete
ring biedt. In de tussentijd zou de wet wel
kunnen worden aangepast aan de eisen
des tijds.
DEN HAAG (ANP). De zelfgemaak
te sigaret lijkt terrein te veroveren op de
fabriekssigaretten. Deze indruk wordt
gevestigd door de banderollecijfers over
1976, waaruit blijkt, dat er aanmerkelijk
minder sigaretten zijn gebanderolleerd
tegenover een grotere hoeveelheid kerf
tabak.
Volgens het blad van het Bureau voor
de Tabaksdetailhandel zijn er in het
afgelopen jaar 22,5 miljard sigaretten
gebanderolleerd tegen 23,9 miljard in
1975, een daling van 5,7 percent. Omdat
er echter in de grensstreken minder
wordt geboden. Zij kunnen vaak geen
onderdak vinden, komen niet aan de slag
(zeker niet bij de overheid) en worden
zelfs vaak door de sociale werkplaatsen
afgewezen. Daarom zou er in de wet een
verplichting moeten worden neergelegd,
dat de inrichting zorg draagt dat aanslui
tend aan de opname voor nazorg wordt
zorggedragen
Ze heeft dit gisteren opgemerkt bij de presentatie van de
discussienota over het emancipatiewerk De nota is in een
oplage van ettelijke duizenden exemplaren gratis beschikbaar
voor wie er in geïteresseerd is en wil reageren vanuit praktijken
varmgen, wensen en met het oog op eventuele plannen voor de
naaste toekomt (Aanvragen bij De Horstink-EK, Postbus 400,
Amersfoort)
Mw Wassen verklaarde, dat de emancipatiecommissie voor
de formateur gedachten over het beleid zal formuleren Ze zal
suggesties doen voor de organisatie om het beleid uit te voeren
Hierbij merkte de voorzitter op in de coördinerend minister
Van Doorn van CRM een enorm goede drammer te hebben, die
toch maar zes miljoen gulden voor 1977 beschikbaar heeft
der, dat er minder grote sigaren (min 2,8
percent) en meer kleine sigaren (plus 2,7
percent) werden gebanderolleerd. In
totaal bedroeg de waarde van de geban-
derolleerde hoeveelheden, sigaren, siga
retten en tabak in 1976 bijna drie miljard
gulden tegen ruim 2,8 miljard in 1975.
gekregen. Dat bedrag is vanzelfsprekend nog veel te klein voor
wat er allemaal moet gebeuren, aldus mevrouw Wassen
De emancipatiecommissie is bijna gereed met haar adviezen
over het personen en familierecht en over de ombudsvrouw.
niet geloofd. Want ze zijn toch maar een
psychiatrisch patiënt.
Corrie van Eijk, die sprak namens de
Rotterdamse Werkgroep Patiëntenrecht,
gaf in een boeiend verhaal een geschied
kundig overzicht. Hoe er al sinds 1892
wordt geageerd tegen de huidige wet.
Maar steeds met dezelfde gevolgen: mis
schien wat vragen in de Kamer, grote
stukken in de krant, maar de misstanden
in psychiatrische inrichtingen worden
steeds opnieuw met de collegiale mantel
van liefde bedekt.
Aan kop liggen de Nederlanders wan
ner het gaat om het roken van kerftabak
en wat dat betreft slaan zij iedereen met
stukken. In 1975 was het kerftabakver-
bruik in Nederland 1.038 gram per hoofd
van de bevolking tegen 551 gram in
Denemarken (tweede en 468 gram in
België (derde).
wat de overheid had moeten doen: eerst
een onderzoek plegen voor je een nieuwe
wet gaat maken.
naamde krankzinnigenwetgeving kan wel
worden afgeschaft. De dreiging dat er
Een wetsvoorstel dat beoogde de staats
vorm van Zweden van een monarchie in
een republiek te veranderen, heeft in de
Riksdag een zware nederlaag geleden.
Tegen het voorstel van de communisti
sche partij stemden 277 afgevaardigden,
terwijl er 22 voorstemmers waren, van
wie vijf niet-communisten
de
ni
ge
ge
I
i
Van Zeil meent dat er geen bezwaar
tegen is dat eventueel personen die niet op
een kandidatenlijst staan na de verkiezin
gen premier worden. Dit zou dus mogelijk
de weg open houden voor Zijlstra, die niet
voorkomt op de kandidatenlijst van zijn
partij, de ARP. Van Zeil is het op dit punt
faliekant oneens met Kamervoorzitter
Vondeling, die zich dinsdagavond uit
drukkelijk uitsprak tegen een toekomsti
ge minister-president die niet actief heeft
meegedaan aan de verkiezingen.
zo
zzo
ZO
ZO
zo
zzo
zzo
zo
z
zzo
z
n
nno
ozo
zw
z
o
wzw
no
w
ozo
zw
w
zo
zzo
w.st.
nw
w.st.
zzo
n
w.st.
zzw
no
wzw
nnw
verand
ono
w.st.
zo
n
ozo
zzw
16
-0
10
6
5
6
-9
6
-0
15
6
10
5
13
18
16
6
14
-4
11
13
11
7
4
15
17
19
18
17
0
0
1
2
0
1
1
1
3
1
-1
8
6
-1
9
2
-1
1
-9
4
-1
7
-3
5
-0
5
9
3
4
5
-9
5
4
3
-8
-0
-0
9
15
15
7
Als men de verbruikscijfers van negen
westerse landen (Amerika, Engeland,
Ierland, Duitsland, België, Nederland,
Frankrijk, Italië en Denemarken) verge
lijkt, dan blijken de Nederlanders niet
eens zulke stugge sigarettenrokers te
zijn. Met gemiddeld 1.744 sigaretten per
jaar (in 1975) komt de Nederlandse roker
De Tweede Kamer houdt komende
woensdag het tweede Menten-debat. Dat
debat zal met name gaan over de gang van
zaken bij justitie en politie in de weken en
dagen voorafgaande aan de mislukte aan
houding van Menten.
Een 37-jarige chauffeur uit Beuningen
is gistermiddag in Wychen verongelukt
De 44-jarige Amsterdammer G. Brock-
hoff is gistermiddag om het leven geko
men bij een brand in zijn woning. De
brandweer zegt te vermoeden dat het
slachtoffer in bed heeft liggen roken.
d>
ui
Si
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Belde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zuid Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Lissabon
Locamo
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Malorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zurich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas
Tel-Aviv
Tunis
P
E
b
ei
I<
w
B
1*
h
ii
v
g
I
t
t
c
t
1
t
1
I
c
V
I
l
v;
ri
se
Si
d<
h<
g<
d<
gt
g<
g'
bi
z<
oi
m
h:
li
ti;
Pi
st.
Ie
ht
w.
Z;
II
bt
ge
dt
in
b
h
J
o
u
V
o
b
h
g'
te
k
h
d
g'
Verder is de emancipatiecommissie bezig met tal van advie
zen aan de regering over onder meer: de vrouwen van buiten
landse werknemers, voorkeursbehandeling van de vrouw bij
het verkrijgen van werk de positie van de vrouw in het
arbeidsproces, de coördinatie van het onderzoek, afstemming
van schooltijden een soort talenten-bank en alimentatie.
Uit het ontwikkelingsfonds voor Zuid-
Italië heeft de Italiaanse regering 7,5 mil
jard lire vrijgemaakt voor de aanleg van
een waterleiding naar het eiland Capri in
de Golf van Napels Nu wordt al het
drinkwater voor Capri per tankboot aan
gevoerd
S 0#
Inmiddels heeft zij de Haagse advocaat
mr. Van Heijningen gevraagd de Utrecht
se strafpleiter mr. B. Simon bij te staan in
de verdediging van Menten. Mr. Van Heij
ningen heeft de opdracht in beraad. Hij
noemt de zaak een „hele kluif die niet in
de dagelijkse routine past”.
d
SE
E2
De formateur zal in het stuk van de emancipatiecommissie
ook een idee aantreffen over hoe het emancipatiewerk zich
verder dient te ontwikkelen want het zal met voltooid zijn als de
vijf jaren om zijn dat gewerkt wordt aan een anti
discriminatiewet met bijbehorende uitvoeringsorganen-op een
instituut opdat de wensen van de mensen die het aangaat op
tafel komen
Belangstellenden kunnen tot 31 mei hun reacties op de discus
sienota insturen In september zal er op hoorzittingen over de
diverse onderwerpen worden gepraat om eind 1977 of begin
1978 met een definitief rapport te kunnen komen
ver achter de Amerikaanse, die er 2.827
per jaar opsteekt. Ook de Engelsen
(2.329 per jaar), de Ieren (2.278) en de
Duitsers (2.029) zijn veel „flinkere”
rokers dan de Nederlanders. Na België
(1.930 per jaar) komt Nederland in dit
rijtje op de zesde plaats.
Ook mejuffrouw Remmers van de
patiëntenraad Coudewater sprak over
mishandelingen. Zoals langdurig verblijf
in een isoleercel, soms maandenlang. Aan
handen en voeten gebonden, onder een
spanlaken, zodat alleen het hoofd vrij is.
Drie keer per dag een verpleger om voed
sel te brengen. Hoe zou zo iemand schrif
telijk bezwaar tegen zijn behandeling
moeten indienen? En, zo zei de Cliënten
bond, hoe moet je bezwaar aantekenen als
je niet eens weet wie je behandelend arts
is? Of als je die niet hebt? Zoals in Sint
Bavo, waar voor 350 chronische patiënten
één begeleidingspsychiater is? En als ze
het al tegen iemand vertellen, worden ze
VRIJDAG 18 FEBRUARI
Zon- en maanstanden
Zon op 7-50 uur onder 17.59 uur
Maan op 7.27 uur onder 18 40 uur
het streven van Portugal betuigd. Andere
door de premier bezochte landen hebben
koel gereageerd.
Aantal uren zon: 1 tot 6;Minimum temperatuur,
omstreeks 3 graden; Maximum temperatuur I
omstreeks 9 graden; Kans op een droge periode
van minstens 12 uur 80 percent; Kans op een
geheel droog etmaal 50 percent.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het wetsontwerp bijzondere psychiatrische ziekenhuizen is een
slecht stuk. Dat was de teneur van de commentaren, die gisteren door een groot aantal
groepen werden gegeven tijdens een hoorzitting door een bijzondere kamercommissie.
Wil het een aanvaardbare wet worden, dan zal er heel wat moeten gebeuren. Corrie
van Eijk-Oosterholt (schrijfster van „Laten ze het maar voelen”) oogstte met haar
bijdrage veel waardering. Zij hield de parlementaries voor: Toont u niet alleen
bewogen, kom ook eindelijk eens in beweging!
Na de Tweede Wereldoorlog heeft Men
ten zich wel bediend van een Nederlands
paspoort, maar volgens eigen zeggen was
dat een gekocht document. De eis van
Menten zal worden behandeld door de
raadkamer van de rechtbank.
de uitslag hiervan aan. Uit de antwoorden
was onder meer gebleken, dat arbeidsthe-
rapie vaak niet meer is dan een goedkope
manier voor de inrichting om aan inkom-
sten te komen. De werkgroep vroeg zich
overigens af, of zij niet iets had gedaan
i die leven „vanuit een evangelische inspi
ratie en die binnen de school ook willen
uitdragen
Bij de begroeting van de Portugese pre
mier Soares heeft de Ierse premier Liam
Cosgrave gisteren gezegd dat zijn land
volledig achter het Portugese streven
naar het EEG-lidmaatschap staat. Eerder
had Groot-Brittannië zijn sympathie met
President Stevens van Sierra Leone
heeft gisteren meegedeeld dat in deze
Westafrikaanse republiek binnen drie
maanden algemene verkiezingen zullen
worden gehouden. Deze belofte is bedoeld
om de gemoederen te kalmeren nu het
parlement zijn goedkeuring heeft gehecht
aan de afkondiging van de noodtoestand,
twee weken geleden. De regering wilde de
noodtoestand uitroepen omdat er zeer
veel betogingen en vernielingen plaats
vonden uit protest tegen het economisch
beleid van de regering van de 71-jarige
Stêvens.
Volgens twee Westduitse artsen is het
alcoholverbruik in de Bondsrepubliek de
j laatste twintig jaar verdrievoudigd. In het
laatste nummer van het Münchener Medi-
zinischen Wochenschrift schrijven zij dat
er in West-Duitsland momenteel zeshon
derdduizend mensen aan alcohol ver
slaafd zijn. De alcoholgebruikende West-
duitsers nuttigen gemiddeld 70 gram pure
alcohol per dag. Daarmee ligt de con
sumptie niet ver van de vergifitigings-
grens van 80 gram.
Weer in binnen- en
buitenland
Morgen begint een nieuw tijdperk in de
ruimtevaart. Op de rug van een Boeing
747 jumbo-jet begint de eerste vlucht van
de Amerikaanse space-shuttle (ruimte
veer) die vanaf 1980 het werk moet over
nemen van de raketten, namelijk het in
een baan om de aarde brengen van o.a.
kunstmanen.
Ondanks protesten van de rector, lera
ren en leerlingen van het Christelijk Athe
neum in Arnhem heeft het curatorium
DOORN. Onder grote belangstelling
is gisteren in de Martinuskerk in Doorn de
uitvaartdienst gehouden voor dr. L. Beel,
minister van staat, oud-minister-president
en oud-vice-president van de Raad van
State, die vrijdag op 75-jarige leeftijd in
het Academisch Ziekenhuis van Utrecht
overleed. Onder de vele belangstellenden
waren ook prinses Beatrix (namens
koningin Juliana en prins Bernhard),
prins Claus en prinses Margriet aanwezig
Dr. Beel is in Wassenaar begraven.
Uit blijdschap en dank voor het slagen
van een heupoperatie bij koning Chaled
van Saoedi-Arabië zijn in dat land enige
politieke gevangenen vrijgelaten. Dit
heeft kroonprins Fahd bekendgemaakt.
sigaretten aan Duitsers werden ver
kocht, kan men niet zeggen, dat deze 5,7
percent een daling van het Nederlandse
sigarettenverbruik vertegenwoordigt.
Toch is er wel degelijk sprake van een
daling van het sigarettenverbruik in ons
land, waarmee een toeneming van het
shagverbruik nauw samenhangt, aldus
het Bureau voor de Tabaksdetailhandel.
De in 1976 gebanderolleerde hoeveel
heid kerftabak bedroeg 14,9 miljoen
kilogram tegen 14,2 miljoen kilogram in
1975, een toeneming van 4,6 percent.
ue Nederlandse justitiële delegatie, die op het moment m roten een onaerzueic
naar het oorlogsverleden van Pieter Menten, is op het ogenblik in Krakow Op de foto
hoofdofficier van Justitie A Messchaert (links) in gesprek met een Poolse archiefamb-
tenaar
In een brief aan de vaste Tweede-
Kamercommissie voor Justitie heeft
mevr. Meta Menten de stelling van haar
man dat hij statenloos is onderstreept. Zij
schrijft dat geen enkele waarde mag wor
den gehecht aan het in Rusland en Polen
verzamelde bewijsmateriaal tegen haar
man.
De ontbrekende medici lieten het bij een
brief van hun organisatie, de KNMG, aan
de kamercommissie. Het bestuur betuigt
daarin zijn instemming met de ingeslagen
weg. Geen wonder, zo vonden de verpleeg
kundigen uit Wolfheze. Want het ontwerp
is een bevestiging van de medische macht.
Ook de Cliëntenbond vindt de rol van de
medici in het geheel overtrokken. Zij
wezen (evenals vele andere groeperingen)
op het gemak, waarmee iemand met een
zogenaamde machtiging gedwongen
wordt naar een inrichting te gaan. En aan
die gedwongen opname wordt wel veel
aandacht besteed, maar werkelijke verbe
teringen die een betere rechtspositie van
de betrokkene zouden moeten garande
ren. zijn er niet.
De Nationale Ziekenhuisraad noemde
het ontbreken van de verplichting/dat de
cliënt bij de behandeling van zijn gedwon
gen opname, door een raadsman ter zijde
te worden gestaan. Ook de Coornhert-liga
onderstreepte, dat de rechtspositie van de
cliënt nauwelijks is verbeterd. In het
strafrecht geldt een uitgebreide procedu
re voor iemand van zijn vrijheid kan wor
den beroofd en dat kan je maar niet
achterwege laten omdat iemand toevallig
ziek is.
De opstellers van de ontwerp-wet heb
ben totale onkunde en onwetendheid over
wat er gebeurt in psychiatrische inrichtin
gen, stelde Frits Koetser van de Cliënten
bond. Hij was van mening dat er in de
nieuwe wet nergens wordt gesproken over
het recht op behandeling, wel op straf.
Naar zijn oordeel moeten mishandelingen
als elektro-shocks worden voorkomen en
verboden.
Voor de eerste maal sinds de opstelling
in 1935 yan de schaal van Richter, waar-
mee de sterkte van een aardbeving wordt
aangegeven, hebben geleerden van het
Technologisch Instituut van Caifornië
(Caltec) de schaal gewijzigd. Die wijzigin
gen zijn nodig geworden doordat de
instrumenten voor registratie veel nauw
keuriger zijn geworden. Diverse grote
aardbevingen uit de geschiedenis zijn
opnieuw onder de loep genomen en blij
ken óf heviger of minder hevig te zijn
geweest dan tot dusver werd aange
nomen.
Een deel van een de onderzochte docu
menten. een Menten getekende verkla
ring
De Werkgroep Rechtspositie Psychiatri- 1 toen bij het laden van een trekker met
sche Patiënten is van mening, dat er hele- hout de lading begon te schuiven
Ai* Vjfclv
'*»**U.
Li <L0£
i en van
maal geen wet nodig is. De hele zoge- <je wagen viel. De man werd getroffen
door een deel van de lading en was op slag
weleens iets zou kunnen gebeuren is j
genoeg om iemand op te sluiten. Dat is
niet te rijmen met wat er voor „normale” i
mensen geldt. Ook de Werkgroep Recht
van St. Bavo ging hierop in. Het blijft f
preventieve detentie, ook al wordt het in
mooie medische termen verpakt. van he school (700 leerlingen) besloten een
Een uitgebreide werkgroep, die met j 21
hulp van Release Den Haag een enquête geven, omdat ze de christelijke beginselen
had gehouden onder 800 patiënten, bood niet is toegedaan. De lerares was al twee
jaar verbonden aan het atheneum en zou
per 1 augustus een vaste aanstelling krij
gen. In een rondschrijven aan leerlingen
van de school en hun ouders zegt het
curatorium dat alleen docenten voor een
vaste aanstelling in aanmerking komen
Een van de belangrijke KVP-
bestuurders in de CDA-
verkiezingscampagne, het Kamerlid Van
Zeil, zei gisteravond in het NOS-
programma Den Haag Vandaag dat Van
Agt zich zal houden aan afspraken die zijn
gemaakt toen hij het lijsttrekkerschap
kreeg aangeboden. Eén van die afspraken
was dat Van Agt de eerste kandidaat voor
het premierschap zou zijn. „Daar is hij
aan gehouden, tenzij er gezondheidsrede
nen zijn om het niet te aanvaarden.
