Genève-conferentie wellicht in tweede helft 1977 Mishandeling IRA-leden in Britse cellen Russen willen met EEG praten Anglicaanse kerk schaft enkele heiligen af achtergrond Arrestaties in Kampala 1 OVER WEDERZIJDSE VISSERIJRECHTEN Schoonzoon Sacharov y twee uur verhoord Neto valt Zaïre aan KANT EN KLAAR VERDRIETIGLIJK ARBEIDSLOON Carter wil normale betrekkingen met Cuba aanknopen 2 DONDERDAG 3 I 7 FEBRUARI 19 7 7 BINNEN- EN BUITENLAND Nieuwe klachten geuit: >d es (Van onze redacteur in België) de Europese in te sprekingen met Negen. (Van onze redacteur in Israel) JERUZALEM. Cyrus Vance, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, heeft gisteravond op een persconferentie in Jeruzalem het scenario bekend gemaakt voor vredesonderhandelin gen in het Midden-Oosten voor dit jaar. President Carter heeft de regeringsleiders en staatshoofden van de landen uit het Midden- Oosten in maart en april naar Washington uitgenodigd. Als eerste zal premier Rabin begin maart naar Washington gaan. Het is dan de bedoeling om in de tweede helft van 1977 de Geneefse vredesconferen tie bijeen te roepen, mogelijk voorafgegaan door een voorbereidende conferentie in Genève. in het land te veroorzaken aldus Radio Oeganda. )kt ck- ko- De het ag ats- in de ien. isti- len, van at lik ng f BRUSSEL. In de verhouding tussen de Sovjet-Unie en de EEG is een doorbraak gekomen. Mos kou is bereid „met de Gemeen schap als zodanig” een akkoord af te sluiten over wederzijdse vis serijrechten. De Russische minis- ter voor visserij, Alexander Isj- kov, maakte dit gisteren op een persconferentie bekend na de formele start van de visserij be- Bereidheid (Door Jaap vi?n Ginneken) In China vindt op dit moment een duidelijke correctie op de economische politiek plaats. In december is deze begonnen met een nieuwe nationale conferentie over de reorganisatie van de land bouw naar het voorbeeld van de modelcommune Ta-Tsjai. In maart zal er opnieuw een nationale conferentie worden gehouden over de reorganisatie van de industrie naar het voorbeeld van de olieraffi naderij Ta-Tsjing. Een en ander hangt samen met de recente verwijdering van Mao’s weduwe Tsjiang Tsjing en de radicale „groep van vier” en met de terugkeer van de plaatsvervanger van de overleden premier Tsjoe En-lai de gematigde Teng Sjao-ping. Hij - KAMPALA (Reuter/AP/AFP). In Oeganda zijn twee ministers en een Anglicaanse aartsbis schop aangehouden na de bekendmaking door president Amin van de ontdekking van een complot tegen zijn bewind. Dit heeft Radio Oeganda gisteren bekendgemaakt. De gearresteer den zijn aartsbisschop Loewoem van Oeganda, Rwanda en Boe- roendi, minister Oboth-Oefoembi van binnenlandse zaken en minis ter Oryema van Waterstaat en Bosbouw. Het drietal is aange houden „hangende het onderzoek naar hpn rol in het plan om chaos i| Vance ontvouwt scenario voor door Nico Scheepmaker vredesoverleg Midden-Oosten I China: nieuw economisch beleid Het laatste kost inderdaad veel minder tijd, als je een flesopener bezit. Je hoeft immers geen water uit de kraan in de fluitketel te doen, nu niet het gas aan te steken, niet het gas uit te draaien als het water kookt, en niet het kokende water in etappes op de koffie te gieten (nadat je de koffie misschien ook nog zelf gemalen hebt, zoals de koffiehandelaars in deze tijd van schaarste aanbevelen). Alleen het inschenken voor de gasten blijft hetzelfde. Die flessen moet hij ook weer terug brengen, voor het statiegeld. Maar daar kan hij weer tegenover stellen dat hij voor het consumeren van zijn cola alleen een flesopener nodig heeft, en eventueel een glas, hoewel het ook best direct uit de fles kan. „Bij die koffie hield u alleen rekening met prijzen van grondstoffen koffiebo nen, water, melk, suiker. Maar wie maakt die koffie eigenlijk (beter- zet)? Uzelf of uw vrouw. Dat kost niets natuurlijk. Maar wat als een ander het doet, zoals bij de cola? Dat is een kant-en-klaar-drankje waar alles al bij-in zit: loonkosten van de bottelaars, andere bedrijfskosten, licen- tierechten, diverse belastingen, en tenslot te natuurlijk ook de al genoemde grond stoffen. U zou het kunnen vergelijken door in een café zowel koffie als cola te bestellen, u ziet dan dat de kosten elkaar niet zo gek ver ontlopen. Bijvoorbeeld: koffie 1,-; cola 1,25. Dat is wel even wat anders!”. Het zinnigste tegenargument lijkt me de huisvrouwenarbeid die nog aan de koffie prijs moet worden toegevoegd, en al inbe grepen is in de cocacolaprijs. Ik haal zes koppen koffie uit één pot, en vier glazen cola uit één grote fles. Om een gezelschap van twaalf mensen te gerieven met koffie of cola, moet ik dus twee potten koffie zetten, of drie flessen cola opentrekken. De koffiedrinker daarentegen zal toch over een hittebron (hetzij gas, hetzij elek tra) moeten beschikken, over een keteltje of iets dergelijks, over een functionerende waterkraan, over een pot waarin hét kokende water op de koffie kan worden gegoten, en over een kopje, want direct uit de pot drinken is geen gebruik, al moet het technisch mogelijk zijn. Bovendien zal hij suiker of zoetjes, en de een of andere vorm van melk in huis moeten hebben als hij zijn koffie niet pikzwart drinkt. Je moet dus al hoge kosten maken voordat je zelfs maar aan koffie zetten kan gaan denken! Maar dan heb je natuurlijk wel lekkere hete koffie, in plaats van zo’n kouwe plas in je buik. En wat die koffie in het café voor 1,- en die cola voor 1,25 in dat zelfde café betreft: ik verwed mijn hoofd erom dat je 5 cent voor de koffie en 95 cent voor het heen en weer lopen van de ober betaalt, en in het andere geval 30 cent voor de cola en 95 cent voor de ober. Trouwens, in het café van de heer De Beer is cola nog altijd 25 cent duurder, en daarmee 5 cent duur der dan bij mij thuis, want daar scheelden cola en koffie maar 20 cent. Dit voorbeeld overtuigt me dus niet. Volgens hem zal er strikt de hand wor den gehouden aan de regel „gelijke mon niken, gelijke kappen” en krijgen de IRA- gedetineerden de gewone straf voor wan gedrag in gevangenschap. De IRA dringt al enige tijd aan op de status van „krijgsgevangene” van zijn leden in Brise gevangenissen, aangezien hun terreuracties politiek gemotiveerd waren. Zonder het met zoveel woorden te zeg gen, gaf Vance aan dat Amerika het kader van de resolutie 242 verouderd acht. Met name de toekomstige voedsel voorziening baart grote zorgen. Men vraagt mensen om pas laat te trouwen (28 voor mannen, 25 voor vrouwen) en niet meer dan twee kinderen te maken. Maar desondanks groeit de bevolking van 800 miljoen nog steeds. In de dicht bevolkte rivierdelta's van het Oosten wordt de grond vaak al tot het uiterste benut. En het ontginnen van nieuwe gebieden in het binnenland stuit op aan zienlijke problemen Toch is China in staat gebleken grote reservevoorraden van granen aan te leg gen. Men is erin geslaagd de graanim- port te halveren tot 2 miljoen ton en de rijstexport te verdubbelen tot 1,5 mil joen ton. Men heeft de produktie de Vance, die in tegenstelling tot zijn dyna mische en vaak geestige voorganger Kis singer niet de indruk maakt enig gevoel voor humor te hebben, is vandaag naar Cairo vertrokken. Vervolgens zal hij Amman, Riad, Beiroet en Damascus aan doen. Daarna zal hij terugkeren naar Was hington om verslag uit te brengen aan president Carter. Er worden dan ook op dit moment ingrijpende maatregelen genomen om doelmatiger te werken. Men probeert het aantal paperassen en overbodige vergaderingen te verminderen en het management te vereenvoudigen. in het Midden-Oosten te doen mislukken. Egypte zal daar niet met over elkaar geslagen armen bij blijven toezien, zei hij. Uiteraard krijgt vooral de afgezette „groep v<m vier” de schuld van de vroe- Jonathan Bingham, lid van het Huis van Afgevaardigden voor New York, heeft vorige week in Havana een lang onder houd met Castro gehad. Daarbij is Bing ham gebleken dat ook Cuba een normali sering van de in 1961 verbroken betrek kingen wenst, op voorwaarde dat Was hington de eerste stap doet. Carter zei te willen aansturen op een normalisering van de betrekkingen met Cuba zodra dat land zijn „bemoeilijken de” beïnvloeding in bepaalde werelddelen staakt en positief reageert op enkele ande re Amerikaanse wensen. Een heilige die aan de Anglicaanse bijl is ontkomen, is Sint George, de patroon van Engeland. „Er is gerede twijfel of hij wel bestaan heeft, maar wij hebben beslo ten hem het voordeel van de twijfel te geven”, verklaarde de deken van York, Ronald Jasper. Deze bereidheid illustreert de omzich tigheid waarmee de Negen de Russen behandelen, vooral omdat de Russische trawlers, soms 50 a 60 in getal, al veel meer vis uit de Noordzee hebben opge haald dan hun door de Europese Commis sie, het dagelijks bestuur van de gemeen schap. was toegedacht. Deze schepen vis sen sinds 1 januari „illegaal", want zonder vergunning van de EEG Vanbé "heeft gisteren éèn drietal bespre kingen gevoerd met de Israëlische rege ring. Eerst heeft hij met premier Rabin ontbeten, daarna heeft hij met Allon gesproken, vervolgens met Rabin, Allon en Peres samen én tenslotte met Peres alleen. Hij heeft voornamelijk geluisterd naar exposés van zijn Israëlische gesprek spartners. laatste vijf jaar opnieuw met 10 percent kunnen verhogen (tot 275 miljoen ton). Het zal echter niet eenvoudig zijn het voornemen uit te voeren om dit groei tempo aan te houden, dat wil zeggen 50 percent produktiestijging tot het jaar 2000. Laat staan de voedselrantsoenen uit te breiden die op dit moment bijvoor beeld 15 tot 30 kilo graan per persoon per maand omvatten, een pond eieren en een pond vlees, een hele tot een halve kilo vis, een halve liter olie. Daarvoor zal ook een vergaande uitbreiding nodig zijn van het landbouwmachinepark en van de chemische industrie (voor kunst mest en bestrijdingsmiddelen). LONDEN (Reuter). De synode van de Anglicaanse kerk heeft gisteren enkele heiligen af gevoerd onder wie sint Valen- tijn, omdat er niet voldoende bewijs voor handen is dat zij ooit bestaan hebben. Als een hogere commissie van de kerk het ermee eëns is, verdwijnt ook sint Nicolaas uit de Anglicaanse kerk en moet ook de patrones van de muziek, sint Cecilia, eraan geloven. De Rooms-katholieke kerk heeft deze heiligen al eerder als fictieve figuren afgeschreven. en ikt iet an én ag ‘F ig ir- dt iet lië n- de w- ite jn ij- jn te rne eze Irie len eld het cht nd, de eer its- sch ige ‘F de ng an te- in de lat an en in het de het ?di- dat on- rer- SSt- ure on- igs- üd- nil- i/an i in het an- Heb ik inderdaad een paar dingen over het hoofd gezien (zoals de heer C. de Beer uit Haarlem meent), toen ik u onlangs voorrekende dat zelfs een duurdere kop koffie, thuis gezet, nog altijd maar een dubbeltje kostte tegen een glas coca cola 30 cent? Ik citeer uit zijn brief: ra- le- im ■en te len zee :ou rij- [en tiet ien ien :pi- len O hemeltje wat een verdrietiglijkheid! Onze grote landgenoot Joris Ivens heeft nu, in 1977, nu zij gevangen zit, opeens ontdekt dat de opvattingen van Tsjiang Tsjin, de weduwe van Mao en de bevel- voerster van „de bende van vier”, op het gebied van de kunst onverenigbaar zijn met de onze. Dat ontdekt-ie nu pas, vier jaar nadat hij ruim een jaar lang door China trok, elf jaar nadat zij verklaarde dat de westerse cultuur slechts een jam merlijk klein aantal „klassieken” had voortgebracht, tien jaar nadat zij de Chi nese filmindustrie lamlegde, en zevenen twintig jaar nadat zij lid werd van het Komitee voor de Filmindustrie. Verdrie- tiglijker kan het bijna niet. Daar zit wat in! Maar tegenover die loonkosten van de bottelaars staan de loonkosten van de koffiebranders, en de koffiehandelaars zullen ook wel onder „diverse belastingen” te lijden hebben. re am ind ren ier net ere >en Dit alles wijst erop dat de nieuwe economische politiek grote strategische gevolgen kan hebben In dit verband zijn ook de jongste diplomatieke ont wikkelingen van belang. Dat wil zeggen aan de ene kant de hervatting (na een stilte van enkele maanden) van de pole miek van Moskou tegen Peking, wat erop wijst dat de heropende Russisch- Chinese grensbesprekmgen geen enkele vordering hebben gemaakt, en aan de andere kant de aandrang van Ameri kaanse ministers als Schlesinger om de détente met Rusland geen al te grote voorrang te geven boven de normalise ring van de betrekkingen met China. Het voor dit jaar aangekondigde bezoek van de nieuwe president Carter zou dan ook wel eens een verdere verschuiving in de internationale verhoudingen kun nen inluiden LOEANDA (AFP). President Agos- tinho Neto van Angola heeft gezegd dat in het buurland Zaïre nog steeds militaire bases bestaan „waar de vijanden van Angola worden opgeleid”. In het grensge bied met Zaïre zijn nog steeds moeilijkhe den, en vanuit Zaïre infiltreren nog steeds vijanden op Angolees grondgebied, zo zei Neto in een toespraak in Mbanza Kogo het vroegere San Salvador dat niet ver van de grens met Zaïre ligt. Hij noemde onder meer Kinkunzu, dat al in de Portu gese tijd een militair opleidingskamp van de FNLA was, en nu nog steeds in gebruik zou zijn om tegenstanders van de MPLA- regering militair te trainen. Het was opvallend dat met name op het gebied van de Palestijnse kwestie Vance geen duidelijk antwoord gaf. Van Israëli sche kant is onomwonden te kennen gege ven dat Israel niet met de PLO zal onder handelen. Een wijziging van het Palestijn se handvest, dat de vernietiging van de staat Israel propageert is voor Israel een voorwaarde voor iedere deelneming van de PLO. Allon verklaarde dat Israel wel bereid is Palestijnse persoonlijkheden van de Westoever als vertegenwoordiger van de Palestijnen te erkennen, in het kader van een Jordaanse delegatie. een conferentie plaatsgevonden van het zogenaamde derde ministerie voor de mechanische industrie Westerse diplo maten menen te 'weten dat dit zich voor al bezig houdt met de uitrusting van de luchtmacht. Er kwamen daarbij sterke aanwijzingen naar vorqn dat men streeft naar een versnelde ontwikkeling van nieuwe wapensystemen, eventueel mét gebruikmaking van Europese en Ameri kaanse onderdelen crijfël Sommige IRA-leden zouden in Britse gevangenissen „gecompliceerde arm- en beenbreuken” hebben opgelopen. Ook zou men hen, naakt en zonder beddegoed. onderwerpen aan een regime van eenza me opsluiting. „Ze worden behandeld als halve beesten, zoals de Britten hen ook lijken te beschouwen”, zei Blaney gisteren tijdens een zitting van de Ierse Dail (het parlement). Het is nog niet duidelijk waarover in Genève, of een soort van Geneefse confe rentie zoals Vance het aanduidde, onder handeld gaat worden. Vance sprak in algemene termen over het proces van „peace making”, en verder over „het, pro ces”. De vage formule is, dat Amerika aan het begin van de weg staat, dat Vance in het Midden-Oosten is om te luisteren en meningen te horen, dat in Washington dat proces zal worden voortgezet als de rege- ringsleiders op bezoek komen, en dat de Amerikaanse regering daarna een beslis sing zal nemen. De Egyptische minister van Buitenland se Zaken Ismail Fachmi heeft Israel ervan beschuldigd „expansionisme” te bedrijven in bezet Arabisch gebied tenein de de huidige reis van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Vance De Britse minister van Binnenlandse Zaken, Merlyn Rees, zei gisteren, dat de IRA-gevangenen een speciale status pro beren af te dwingen door een serie gewelddadige demonstraties. Rees zei dat de regering zich daardoor niet zal laten intimideren. gere verspilling Tegelijk wordt duide lijk aandrang uitgeoefend om moderne re machines te gebruiken desnoods uit het buitenland Het Japanse ministerie van Buitenlandse Handel heeft geschat, dat China vorig jaar voor ruim 7 miljard dollar heeft geëxporteerd en maar voor 6 miljard dollar heeft geïmporteerd Het overschot van 1 miljard zo zegt men nu, had zeer goed voor de aanschaf van hoogwaardige technologie Kunnen wor den besteed, maar Tsjiang Tsjing verzet te zich daartegen Daardoor zou bijvoor beeld de uitbreiding van de oliewinning aanzienlijk zijn vertraagd Er is nog een laatste sector die aan dacht verdient Onlangs heeft in Peking De Russische minister voegde hier direct aan toe dat principieel geen wijzi ging is gekomen in de hqujling-v^ij: Mos kou tegenover de EEG (die door de Rus sen niet wordt erkend). In Brusselse krin gen wordt er evenwel op gewezen dat de Sovjet-Unie zich er nu bij neerlegt dat de Negen hun visserij belangen gemeen schappelijk in EEG-kader behartigen, hetgeen uiteraard niet van politieke bete kenis ontbloot is. Vance, die de persconferentie samen met Allon, zijn Israëlische ambtgenoot gaf, noemde drie hoofdpunten van het Midden-Oostenconflict die volgens Ame rika centraal staan: vrede, het ontruimen van bezet gebied en de Palestijnse kwestie. In een telegram aan president Amin heeft de All Africa Conference of Chur ches (AACC) „ernstige bezorgdheid” uit gesproken over berichten als zou in Oeganda een nieuwe reeks massamoor den hebben plaatsgevonden. De AACC vraagt aan Amin een delegatie uit haar midden in Oeganda toe te laten om de bewering te onderzoeken dat dr. Loe- woem bij een samenzwering zijn betrok ken. Het telegram was ondertekend door kanunnik Burgess Carr, secretaris generaal van de in Nairobi gevestigde AACC. Op een massabijeenkomst in de Oegan- dese hoofdstad kondigde president Amin gisteren aan dat hij mensen die betrokken waren bij een samenzwering tegen zijn persoon, gaat berechten „of het nu minis ters of vooraanstaande kerkelijke leiders betreft”. Toen vice-president Adrisi vroeg wat er met de beschuldigden moest gebeu ren, riepen de op de bijeenkomst aanwezi ge militairen: „Vermoord ze, vermoord ze vandaag nog”. Eerder waren drie „zelfbeschuldigende verklaringen” van de gearresteerden voorgelezen. Toen de aan Loewoem toege schreven verklaring aan de massa werd voorgelezen, schudde hij zijn hoofd. Na de bijeenkomst zei Amin tegen de militairen dat hij niet akkoord zou gaan met onmiddellijke executies. „Ik wil dat een passende militaire berechting plaats vindt door een militaire rechtbank” Amin suggereerde dat er nog meer arrestaties zouden volgen. De Britse staatssecretaris Owen wees het Russische verzoek van de*hand, omdat Moskou maandenlang bleef zwijgen nadat het door de Negen was uitgenodigd voor overleg. Aan de zijde van de Gemeenschap bestaat niettemin enige bereidheid de Russen tegemoet te komen. De Sovjet-Unie had tot nu toe steeds geweigerd om rechtstreeks met de Gemeenschap te spreken. Om het de Rus sen niet al te moeilijk te maken, wordt de Gemeenschap bij het visserijoverleg ver tegenwoordigd door een delegatie onder yoörzittfiiScRè^ van de BrttSe staatssecre taris Owen (Londen is thans voorzitter van het EEG-overleg). De eigenlijke onderhandelingen namens de Negen wor den echter gevoerd door de Europese commissaris Gundelach (Landbouw en Visserij). Gundelach zei te verwachten dat die onderhandelingen moeilijk zullen zijn. Minister Isjkov liet doorschemeren dat de Sovjet-Unie mogelijk vandaag al ver gunningen zal aanvragen voor de Russi sche vissersschepen die nu in de Europese 200-mijlszone op Noordzee en Atlantische Oceaan vissen De Rus bepleitte uitbrei ding van het aantal Russische schepen dat voorlopig tot 31 maart op de Noordzee mag vissen. Een Ierse klachj over de mishandeling van IRA-leden in Noordierse interne ringskampen is dinsdag door het Europe se Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg ontvankelijk verklaard. Tij dens de zitting erkende Londen dat er in het verleden wanpraktijken hebben geheerst in die kampen. De Britten beloof den beterschap èn.het Hof in Straatsburg gaat onderzoeken in hoeverre die belofte gestand wordt.gedaan. De nieuwe controverse over IRA-leden die in Engelse gevangenissen hun straffen uitzitten staat los van het geding in Straatsburg. Fachmi leverde commentaar op berich ten uit Tel Aviv, dat Israel nieuwe neder zettingen bouwt in het bezette Sinai en dat daartoe 1500 Arabische gezinnen van huis en haard zijn verdreven. „Wij hebben Israel hier vroeger al voor gewaarschuwd en wij herhalen nu dat Egypte niet met gevouwen armen zal blij ven toekijken, omdat sprake is van een schending van de internationale wet en een pogmg om met vooruitzichten op vre de af te rekenen”, aldus Fachmi. Daar staql weer tegenover dat ik voor 48 koppen koffie maar een keer een pakje van 200 gram in mijn boodschappentas naar huis hoef te slepen, terwijl de heer De Beer voor 48 glazen cola liefst twaalf van die zware flessen moét versjouwen. „Deze resolutie spreekt slechts over twee hoofdzaken: terugtrekking en vrede, ter wijl de Palestijnse kwestie als een huma nitair vluchtelingenvraagstuk wordt beschouwd”. Vance noemde de Palestijn se kwestie nu uitdrukkelijk een van de kernvragen van het conflict. gen iled uge Dit kt. I»- Cyrus Vance in gesprek met de vroegere Israëlische premier Golda Meir. De Ame rikaanse minister van Buitenlandse Zaken vertrekt vandaag van Israel naar Egypte, het tweede land dat hij aandoet op zijn trip door het Midden-Oosten. LONDEN (Reuter). Volgens het Ierse parlementslid Neil Blaney staan zijn in Engeland gedetineerde landgenoten bloot aan een systeem van mishandeling en willekeur. Het gaat om leden van het Ierse Republikeinse leger (IRA), die wegens terreurmisdrijven in Groot- Brittannië zijn veroordeeld. WASHINGTON (UPI). President Carter van de VS heeft gisteren nog eens herhaald dat hij niet afkerig is van norma le betrekkingen tussen de V.S. en Cuba. Volgens Carter zijn er aanwijzingen dat premier Fidel Castro bereid is zijn troe penmacht uit Angola terug te trekken. Waaruit die „aanwijzingen” bestaan zei de president niet. MOSKOU (Reuter). De Russische Nobelprijswinnaar Andrej Sacharov heeft gisteren meegedeeld dat het parket in Moskou zijn schoonzoon heeft onder vraagd over de distributie van onder grondse publikaties. De natuurkundige en ijveraar voor de burgerrechten zei tegen journalisten uit het westen dat zijn schoonzoon, Jefrem Jankelevitsj, gisteren naar het parket was ontboden en gedurende ongeveer twee uur ondervraagd over de verspreiding van een dissidentenkrant en een auto- ongeluk waarbij hij vier jaar geleden betrokken zou zijn geweest. Jankelevitsj heeft geen officiële waarschuwing gekre gen, aldus Sacharov, maar hem werd wel te verstaan gegeven dat hij vervolgd zou kunnen worden krachtens artikel 190 van het Wetboek van strafrecht, dat gaat over de verspreiding van anti-Russische propa ganda.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1977 | | pagina 3