öe heiliqen
VAn slotepvAARt
Exposities in galerie Eijlders en De Egelantier
Horecapapieren?
Groentjes doen wonderen! Bel nu: 023-319272
1
Beethovenvertolking gaf
alleszins bevrediging
9
IX
MOTIES VAN CRM-COMMISSIE OP MUSEUM-NOTA
HAARLEMS ENSEMBLE WERKT MEE AAN NIEUWE FORMULE
van Amsterdam
Concertgebouworkest
Waardevolle munten
F
Concertgebouw wil
financiële steun
gestolen uit
museum in Napels
Provincie schrapt
subsidie
Fotografen van
vrouwelijk schoon
onderscheiden
Motie aangenomen
Zaterdag Ateliers
EmBH
■■MV
io
DINSDAG
FEBRUARI
2 2
19 7 7
KUNST
18.
u
320-
c
NOORDHOLLANDS PHILHARMONISCH ORKEST
F en
van
De bundel „De Heiligen van Slotervaart” kost 7,50 en is te
verkrijgen bij de kantoren van het Haarlems Dagblad, de Bever-
wijker Courant, de IJmuider Courant en van het Dagblad voorde
Zaanstreek De Typhoon.
Het boekje „De heiligen van Slotervaart" is ook te verkrijgen door
storting van ƒ9.10 (inclusief 1.60 verzendkosten) op postreke-
ningnr 54 35 34 t n v. Raiffeisenbank Zwanenburg, t.g.v. rek
nr 32 46 62 777.
IEK
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. Het museum
moet dichter bij de mensen wor
den gebracht. Daarvoor zal de
kwaliteit van het aanbod in de
musea door middel van voorlich- f®11
ting, educatief werk en een betere
presentatie verhoogd moeten
worden. Dat betekent echter niet
dat het behoud en het verzamelen
van culturele voorwerpen op de
achtergrond mogen worden
geschoven. Er zal een zeker even
wicht tussen beide taken moeten
komen. Maar omdat er nu een
maal op korte termijn geen extra
geld beschikbaar is, zullen er keu
zen moeten worden gedaan. Dat
kan onder bepaalde omstandig
heden inhouden dat er terughou
dendheid moet worden betracht
bij het maken van plannen voor
conserverende en verzamelende
taken.
..De Heiligen van Slotervaart Een indrukwekkende en aangrijpen
de gedichtenbundel van een genezen kankerpatiënt Rienk Ratsrna,
een 38-jarige onderwijzer uit Zwanenburg, schreef een unieke serie
gedichten over wat hij tijdens zijn ziekte doormaakte.
Rienk Ratsma kreeg in 1973 klierkanker, 14 dagen bracht hij door in
het Antoni van Leeuwenhoekhuis te Amsterdam voor een operatie
vervolgens moest hij daar twee jaar lang dag in en dag uit terug
komen voor bestraling In 1975 werd hij genezen verklaard
Rienk Ratsma heeft aan den lijve ondervonden hoe patiënten in het
Antoni van Leeuwenhoekhuis vereenzamen, van de buitenwereld
afgesloten worden De opbrengst van de gedichtenbundel is bestemd
voor 25 televisietoestellen zodat er op iedere zaal één aanwezig is
Verder wil Rienk een fonds stichten om ver ver wonende familieleden
van patiënten in staat te stellen de hoge hotelprijzen te kunnen
betalen
1
F ^7
Pr
L
(ADVERTENTIE)
Minister van Doorn: voorrang
aan attractiviteit van musea
MINISTER VAN DOORN
(ADVERTENTIE)
i»
Concertgebouw Haarlem vrijdag 25 februari 1977 20.15 uur
derde concert MOZART serie
JOHAN VAN KEMPEN
„Vrouw
„Anatomie van de paddestoelen” heet dit werk van Carl de Wit dat momenteel
geëxposeerd wordt in galerie Eijlders in Zandvoort.
jver
(ADVERTENTIE)
ide-
van
ibus
be-
/pe-
iter-
cket
Directeur J. Bevaart zei maandagmid
dag, dat de financiële problematiek van
het concertgebouw inmiddels al enige
malen met de wethouder voor kunstza
ken, P Treumann, is besproken. Ver
wacht wordt, dat de besprekingen nog dit
jaar tot een bevredigend resultaat zullen
leiden.
NAPELS (AP). Uit het Nationale
Museum in Napels hebben vier dieven
zondagavond tenminste duizend oude
Romeinse munten uit een van de grootste
muntenverzamelingen ter wereld gesto
len, aldus is maandag door de Italiaanse
politie bekend gemaakt.
In haar motie wees mevrouw De Boois
er op dat herverkaveling van bestuurlijke
verantwoordelijkheden een zaak is die
pas kan worden beoordeeld als de resulta
ten van een aantal experimenten bekend
zijn. Zolang dit niet het geval is, is er de
dreiging van stagnatie bij de stedelijke
musea.
Minister Van Doorn kon de bezwaren
van de commissieleden tegen de decentra-
lisatiegedachten niet begrijpen en vond
Minister Van Doorn wil in zijn nota juist
wel naar zo’n nieuwe indeling in het
beheer van de musea toe. Daarbij draagt
het rijk zorg voor de musea van nationaal
belang en de provincies-nieuwe-stijl voor
de musea van regionaal belang; de enkele
musea van overwegend plaatselijk belang
kunnen tot de gemeentelijke verantwoor
delijkheid worden gerekend.
De CPN’er Wolff zag als groot bezwaar
van de decentralisatiegedachte dat er een
„snelle-kweekreactor” van wéér nieuwe
bestuurders op provinciaal en gemeente
lijk niveau bijkomt. „En een snelle-
kweekreactor spreekt deze minister toch
niet aan”, aldus Wolff, refererend aan het
PPR-lidmaatschap van de bewindsman.
leid op te stellen. Van Doorn wilde de
motie precies bekijken, alvorens er zijn
visie over te geven.
De communist Wolff vroeg de minister
voorts in een motie dadelijk en niet na
een experimenteerperiode de entree
gelden voor rijksmusea op korte termijn
af te schaffen.
Over de moties zal binnenkort in plenai
re vergadering gestemd worden.
museum is geen buurthuis. Mensen in de
museumwereld moeten geen welzijnsjurk
aantrekken”.
geschreven zijn en waarin behalve de
reeds genoemde klarinettist, fagottist en
hoornist nu ook de hoboïst Henri Gouder
de Beauregard meespeelde, was Willem
Brons aangetrokken voor de vertolking
van de belangrijke pianopartij. In dit
meer als kamermuziek gedachte werk
met een speels en elegant Rondo a la
Mozart en Haydn aan het eind, lieten de
blazers zich vooral in het Cantabile gelden
in fijn klinkende solopassages. Met de
pianist Willem Brons, die zorgdroeg voor
een bijzonder fraai afgewogen dosering
van de vleugelklank, werd in goede onder
linge verstandhouding wat betreft frase
ring, accenten en spanningsbogen, een
fris en temperamentvol resultaat bereikt.
Willem Brons liet voorts zijn groot pia
nistisch kunnen en affiniteit met Beetho
ven’s kunst horen in een doorl efde weer
gave van de Sonate opus 111 in c. In zijn
warmbloedig en geacheveerd spel, vervalt
Brons gelukkig niet in uitersten, maar
weet qua dynamische tegenstelling en ook
wat betreft tempoverhouding van de
delen onderling, juist datgene aan span-
ningsrijk contrast aan te brengen, waar
door zowel de artistieke uitbeelding als de
klankesthetica gediend zijn.
Het Beethovenconcert wordt zowel van
avond als morgen herhaald.
HAARLEM (ANP). Provinciale Sta
ten van Noord-Holland hebben besloten
het subsidie van 115.000 gulden voor de
Nederlandse Orkeststichting (concertge
bouw in Amsterdam) te schrappen. Gede
puteerde Staten hadden voorgesteld dit
bedrag beschikbaar te stellen voor het
orkest.
De Provinciale Staten hadden echter
twee jaar geleden al een af bouw van de
subsidie aan het Concertgebouworkest
aangekondigd Bovendien is de finaciële
situatie van de provincie zodanig dat de
subsidie voor het orkest moet worden
geschrapt. Tijdens een vergadering maan
dag is gesteld dat er nog andere noden
bestaan op cultureel gebied in de provin
cie. Besloten is om de 115.000 gulden
onder andere te besteden aan het provin
ciaal instrumentenïonds voor harmonie
ën fanfarekorpsen, aan het Shaffy-circuit
en aan experimenten op het gebied van
mime-poppenspei
uw-
gen
ito-
ou-
AMSTERDAM (ANP). Het Concert
gebouw NV in Amsterdam heeft bij het
gemeentebestuur van de hoofdstad aan
geklopt om financiële steun ter dekking
van de jaarlijkse exploitatietekorten.
Het Concertgebouw kampt al sinds het
begin van de jaren zeventig met tekorten.
In het jongste jaarverslag wordt het een
„blijvend verschijnsel” genoemd. In het
afgelopen seizoen (’75-’76) bedroeg het
tekort 223.000, in 1974/1975 120.000 en
in het seizoen 1973/1974
253.000.
re familieleden te laten zien. En wie geen
binding heeft met een der exposanten kan
zich er over verbazen wat professionele
beeldende kunstenaars als bijvoorbeeld
Willem Snitker en Jan Willem Post met
deze cursisten weten te bereiken. Natuur
lijk zijn de sporen van de docenten duide
lijk te herleiden, maar het misstaat niet
als men om het vak te leren in de huid van
de meester kruipt. Bij exposities als deze
dient de creativiteit voorop te staan en die
is dan ook hartverwarmend aanwezig
(Tot en met zondag 27 februari, dage
lijks van 14-17 uur en van 19.30-21.30 uur,
op zondag van 14-17 uur).
CEES STRAUS
drie
am-
NKSTEL
Europees
lts. Grote
garantie
rekt van
7 zijn dus
jlemborg
t-N„ Nar-
kt „Dag-
□nneptein
<dam-W
i.tot18u.
60-2602
Meer dan 600 fotografen uit 27 landen
hadden m totaal 2.180 foto’s ingezonden
voor de wedstrijd. Zij toonden de vrouw
als schepper van de waarden en schoon
heden van de menselijke samenleving.
programma.- Pianoconcert no 8 in C gr t KV 246 Pianoconcert no 22
in Es gr t. KV 482 Pianoconcert no 23 in A gr.t KV 488
entree f 12,50 (a i.) cjp geldig
PRAAG (AP). De Nederlander Wim
Groeneveld en de Deen Knud Nielsen
hebben een gouden medaille ontvangen
voor hun inzendingen aan de internatio
nale fotowedstrijd „Vrouw 77” in
Tsjecho-Slowakije.
kaartverkoop en plaatsbespreken aan de kassa van het Concertgebouw.
Lange Begijnestraat 13, van 10-15 uur, telefonisch 320994 van 12-15 uur
Wolff (CPN) hield zijn twee, bij de
behandeling van de Kunstnota ingedien
de, moties over de uitvoer van Nederland
se kunstschatten en de ongebreidelde
handel in kunstvoorwerpen uit de Derde
Wereld overeind. Mr. Van Doorn zei dat er
interdepartementaal een wettelijke rege
ling wordt voorbereid, die uitvoer van
onschatbare culturele erfgoederen moet
tegengaan.
geeft als haar cursisten in de gelegenheid
stelt jaarlijks zijn of haar vorderingen in
het openbaar te exposeren Veertien jaar
geleden ontstaan is deze cursus nog steeds
springlevend en ik doel dan op de Zater
dag Ateliers Haarlem die hun onderdak
hebben gevonden in enkele bovenruimten
van het cultureel centrum De Egelantier
aan de Gasthuisvest 47 in Haarlem.
Dit weekeinde is er weer zo’n jaarlijkse
tentoonstelling opengegaan, onder zeer
grote drukte en uiteraard bijzonder geani
meerd. Want wat is er leuker als je een
mooie tekening hebt gemaakt, een aardige
pastel of een redelijk geslaagde plastiek
om dat aan je echtgenoot, vriend of ande-
Geen enkel bezwaar had mr. Van Doorn
tegen een mede door D’66 en CPN onder
tekende motie van mevrouw De Boois
(PvdA), waarin er op wordt aangedrongen
dat het rijk een actief verzamel- en
museumbeleid voert op het gebied van de
moderne beeldende kunst, mede in relatie
tot internationale ontwikkelingen.
De gestolen munten hebben een waarde
van enkele honderdduizenden dollars,
aldus is verklaard door museum-
directnce Pozzi Paolini. De dieven namen
bronzen, zilveren en gouden munten mee
die dateerden uit de tweede eeuw voor
Christus tot de vijfde eeuw na Christus.
Het oordeel van de vaste Kamercom
missie dat er ten aanzien van deze rege
ringsnota eerder sprake is van een discus
sienota dan van een beleidsnota, mondde
ten slotte uit in een motie van mevrouw
Ginjaar-Maas, mede-ondertekend door
CDA, PvdA en CPN, waarin de minister
gevraagd wordt na overleg met de betrok
kenen binnen de museumwereld een
nadere beleidsnota over het museumbe-
Over het verwijt dat hij op de zaken
vooruitloopt zei Van Doorn: „Ik zie de
problemen niet. Ik zeg in de nota alleen:
als er meer gewesten komen, dan is het
wenselijk dat ook de museale voorzienin
gen in de nieuwe, meer verfijnde struc
tuur worden ingepast, behoudens de rijks-
en enkele gemeentemusea die voor ver
antwoordelijkheid van Rijk respectieve
lijk gemeente blijven”.
De meeste commissieleden vonden dat
er te weinig vóór-overleg met deskundi-
i over de nota was geweest. De
bewindsman ontkende dat niet geheel,
maar voerde als excuus aan dat de nota
anders veel later zou zijn verschenen.
Bovendien, zo zei hij, is er voor de betrok
kenen nog volop tijd om te reageren voor
dat tot nadere uitwerking van deze
„stippellijnen”-nota wordt overgegaan.
Een motie van mevrouw Ginjaar,
ondersteund door CPN en CDA, waarin
de minister verzocht wordt een Museum
wet voor te bereiden, die in overeenstem
ming is met de beginselen van de op
handen zijnde Kaderwet voor het specifie
ke welzijn, wees Van Doorn krachtig van
de hand.
De decentralisatie- en regionalisatie-
plannen, waarvan in de nota wordt uitge
gaan, deden mevrouw De Boois (PvdA)
besluiten een tamelijk verstrekkende
motie in te dienen, die ook ondertekend
werd door D’66,. VVD en CPN. In deze
motie staat dat het geen enkele zin heeft
goed functionerende stedelijke musea in
het kader van het nieuwe beleid onder te
brengen bij toekomstige provinciale over
heden. Er zijn, aldus de motie, geen aan-
wijzigingen dat dit voor de culturele vor
ming op regionaal niveau noodzakelijk is.
dirigent: ANDRÉ VANDERNOOT
solist JORG DEMUS
evenmin dat hij vooruit loopt op Kader
wet en provinciale herindeling. Natuurlijk
kan decentralisatie het verleggen van
bestuurlijke en financiële bevoegdheden
van Rijk naar lagere overheden proble
men met zich brengen, maar daarom zal
er ook sprake zijn van een overgangspe
riode.
HAARLEM. Schouwburgpubliek
(zou je kunnen zeggen, want dat was het
wel in het algemeen gesproken) heeft gis
teravond in het Haarlemse Concertge
bouw kunnen genieten van een
Beethoven-avond. Door het geslaagde ini
tiatief van directeur Peter Lohr, om voor
toneelliefhebbers ook een muziekavond
in het toneel-abonnement te doen opne
men, is een formule gevonden waardoor
ook dit concert tot stand kon komen. Om
daarbij in het Beethoven-jaar 1977 (150
jaar geleden stierf de grote meester) aan
deze beroemde en algemeen geliefde com
ponist te denken, wat het programma
aangaat, lag eigenlijk min of meer voor de
hand. En dat daarvoor in de praktijk een
originele vorm werd gevonden, bleek op
het goed bezochte concert van gistera
vond.
Twee ensemble-werken met onalledaag
se bezetting, uit de vroege periode (opus
nrs. 16 en 20) van de componist en daar
tussenin een pianosonate (opus 111) uit
diens laatste scheppingstijd, kwamen in
de aandacht.
Het vijftig minuten durende Septet opus
20 in Es, dat in de uitvoering het hele
gedeelte na de pauze in beslag nam, is een
groots opgezet werkstuk met een schat
aan muzikale inhoud, waarin de dan bijna
dertigjarige componist zijn volgroeid
meesterschap toont en dat is compositie
Maar men vond tegelijkertijd dat ér in
de nota nogal veel verschil is tussen theo
rie en werkelijkheid. „Weinig concreet”,
aldus de socialist Van Ooyen, „vooral
waar het gaat om de relatie van de musea
met het onderwijs". Mevrouw Ginjaar
miste de financiële basis, waardoor het
onduidelijk is wat ten slotte de budgetaire
consequenties van de plannen van de
minister zijn. Van Leijenhorst meende dat
het adagium van de spreiding van inko
men, kennis en macht „er met de haren bij
is gesleept”. „Hoe kunnen zaken als
gerichte voorlichting, documentatie, moe-
dermusea, professionele presentatie,
enzovoort, van de grond komen, als er
geen geld in het vooruitzicht wordt
gesteld”, zo zei hij.
Problemen waren er ook bij een aantal
commissieleden die het maar moeilijk
vonden in musea welzijnsvoorzieningen te
zien. Mevrouw Ginjaar (VVD) zei dat men
de mensen niet naar musea moet dwin
gen. Ook Wolff (CPN) vond: „Een
Dit heeft minister mr. H. W. van Doorn
van Cultuur, Recratie en Maatschappelijk
Werk maandag meegedeeld bij de open
bare behandeling van de regeringsnota,
„Naar een nieuw museumbeleid” in de
vaste Tweede-Kamercommissie van
CRM. In het algemeen oogstte de begin
december 1976 uitgekomen nota, die vol
gens mr. Van Doom een „ontwikkelings-
karakter” draagt, vrij veel waardering bij
de commissieleden. Mevrouw Ginjaar-
Maas (WD) noemde het stuk „buitenge
woon interessant”. De CHU-
afgevaardigde Van Leijenhorst, die
namens het CDA sprak, zei blij te zijn dat
de problematiek eindelijk eens politiek
benaderd wordt.
ZANDVOORT. Sinds Bob Kion van
John Eijlders diens gelijknamige galerie
in de (Verlengde) Haltestraat heeft over
genomen, zijn er in het beeld dat uit de
exposities spreekt nauwelijks of geen ver
anderingen gekomen. Er was daartoe ook
geen aanleiding want hoewel beiden uit
gesproken eigenzinnige maar toch ver
schillende figuren zijn, hoeft er geen twij
fel over te bestaan dat de tot nog toe
gekozen weg de nodige successen heeft
gebracht. De huidige exposant, de in
Amsterdam wonende schilder Carl de
Wit, is een goed voorbeeld van de formule
die ook na het wegvallen van John Eijl
ders zal worden voortgezet.
De Wit werkt namelijk op een hoogst
oorspronkelijke manier en kiest onder
werpen waaraan voortdurend een rijke
fantasie en inlevingsvermogen ten
grondslag ligt. De kunstenaars uit de
„stal” van Eijlders-Kion, voor zover daar
al sprake van is, zijn echte vertellers, vaak
van hun eigen levensverhaal. Ze geven dat
weer in verschillende stijlen, maar die
technische opvattingen worden onderge
schikt aan de steeds weerkerende symbo
liek.
Carl de Wit begon ongeveer 17 jaar
geleden op betrekkelijk vroege leeftijd
met schilderen. Dat hij in ons land nog
geen grote bekendheid geniet, ligt aan het
feit dat hij lange tijd in het buitenland
heeft doorgebracht. Zweden, de Verenig
de Staten en vooral Suriname trokken
hem aan en het is interessant om te zien
dat De Wit zich steeds door het volkseige-
ne van zo’n land heeft laten beïnvloeden.
De Scandinavische sfeer met haar vele
sprookjes, sagen en een folkloristisch
getinte „onderwereld” is terug te vinden
in een volstrekt eigen, op het surrealisme
geënte voorstelling met een echt literaire
verbeeldingskracht.
Carl de Wit is een buitenmens met voor
liefde voor planten en dieren, in het bij
zonder voor paddestoelen, maar hij
de directe voorbereiding vormt tot zijn
Eerste Symfonie (die ook het aansluitende
opusnummer 21 draagt).
Voor dit ook eigenlijk al als symfonie
gedachte Septet voor klarinet, hoorn,
fagot, viool, altviool, cello en contrabas,
lag deze Haarlemse uitvoering in handen
van respectievelijk: Aart Smit, Ron
Applegate, Paul Csonka, Linda Asworth,
Barbara Chasson, Wouter van Wilgen
burg en Jacques van Harten. Voor het
overgrote deel leden van het Noordhol-
lands Philharmonisch Orkest, die in
opmerkelijk hecht samenspel-verband
voor deze gelegenheid (vandaag en mor
gen wordt hetzelfde programma her
haald) musiceren onder de naam van
Haarlems Beethoven Ensemble.
Met de virtuoze en fijnzinnige violiste
Linda Asworth naar mijn mening terecht
even speciaal genoemd vanwege de voor
name realisatie van haar buitengewoon
belangrijke partij, hebben alle strijkers
met zangrijke expressie voor Beethoven’s
kernachtige Opus 20 zorggedragen; in
voortreffelijke eenheid met de evenzo
genuanceerd spelende blazers. Het is te
hopen dat de samenwerking van de musi
ci van het HBE zich lang op deze voet zal
kunnen voortzetten.
Voor de uitvoering van het Kwintet
opus 16, waarvoor wat de melodie-
instrumenten aangaat alleen blazers voor-
Carl de Wit: visionaire sprookjes
brengt de natuur wel in relatie met de
mens. In zijn visie dat de natuur „het
goede der aarde” weet te bieden gaat hij
trouwens heel ver, want hij verwijst bij
voorbeeld ook naar het hallucinatoir
effect bij het gebruik van bepaalde plan
ten en paddestoelen. Je zou hem even
goed een visionaire schilder kunnen noe
men als hij bijvoorbeeld die symbolen
gebruikt die ook aanwezig zijn in het werk
van de meta-realisten, maar bij hem bin
nen het kader van een rijke decoratieve
ornamentiek.
Zijn Zweedse periode wordt voor een
belangrijk deel gekenmerkt door het
gebruik van donkere tinten, overwegend
bruin en zwart. Heel anders wordt dat in
de latere werken die een sterk exotisme
kennen, waar veel lichtere kleuren con
trasteren met nachtelijke tinten: de
invloed van de tropen zoals we die ook
terugvinden bij schilders die hun wortels
hebben in Indonesië of in het voormalige
Nederlands-Oost-Indië. Het blijven echter
wel sprookjes uit een goed toegankelijke
wereld.
Daarbij wordt het duidelijk dat Carl de
Wit, die auto-didact is, het schildermétier
voortreffelijk beheerst. Hij schildert met
verf waar bijenwas doorheen wordt
gemengd met als resultaat een glanzende,
ademende en helder-transparante huid.
Bewust wordt niet voor gladschilderen
gekozen, de toets wordt zelfs ietwat
bestudeerd-nonchalant neergezet. Dat
zorgt enerzijds voor een dosis relativisme,
afstandelijkheid, aan de andere kant geeft
het een aparte, bijna naieve spanning met
betrekking tot het uitgebeelde onderwerp.
(Tot en met 17 maart, geopend alle
dagen behalve op dinsdag, van 10-18 uur).
Misschien meer nog dan de beroepskun
stenaar beleeft de amateur voldoening
aan het tonen van zijn werk Er is in
Haarlem een opleiding die zowel vorming
