STAKING IN BELGIE
3
E
w
Nederlanders kopen grond
en huizen in Engeland
Veilig werkgedrag sterk van
houding directie afhankelijk”
VASTE KOERSBEWEGING OP DAMRAK
VOOR VEEL WONINGEN TOCH HOGER BEDRAG
Dr. J. Andrissen in TNO-Project:
t
ImC
99
een miljoen gulden aan prijzen
Z5
ONROEREND GOED VOOR
SPOTPRIJZEN”
een miljoen gulden aan prijzen
W
*11
1
1977
FEBRUARI
2 6
ZATERDAG
ECONOMIE
13
tl
r r
(Van een medewerker)
lllllllll
Stukloon
Jachtgrond
a. lm.
ROTTERDAM (ANP). Het is
waar dat de menselijke factor een
zeer grote rol speelt bij het ont
staan van industrie-ongelukken,
maar dat wil niet zeggen dat de
leiding van een onderneming
haar handen in onschuld kan
wassen. Dit is de mening van dr.
J. Andrissen, docent arbeids- en
organisatie-psychologie aan de
Vrije Universiteit in Amsterdam.
Hij is ervan overtuigd dat een
werkgever juist tal van mogelijk
heden heeft zijn personeel te
motiveren tot veilig gedrag en
dan denkt hij bepaald niet alleen
aan het opplakken van stickers
met opschriften als „Helm op”.
Andrissen schrijft dit in het
februarinummer van TNO-
Project, dat vrijwel geheel gewijd
is aan een tweedaagse conferen
tie over risico-analyse, die deze
week in Rotterdam is gehouden.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. Als ook de Eer
ste Kamer ermee akkoord gaat,
wordt de huurverhoging per 1
april a.s. geen 8, maar 7 percent.
Dat is echter lang niet het hele
verhaal. Voor veel woningen
geschat wordt plusminus 47
percent van het totaal kan een
hogere huur uit de bus komen.
Voor andere, geschat wordt 8 per
cent, een lagere. Het stelsel zit als
volgt in elkaar.
Actief beleid
AMSTERDAM. Op markt
technische gronden verhardde
zich deze week op het Damrak de
beursondergrond zodanig, dat in
tegenstelling tot vele andere
effectenbeurzen, in Amsterdam
een vrij vaste koersbeweging
optrad. Wall Street daarentegen
tobde nog altijd met een onover
zichtelijke economische ontwik
keling, die zowel ups als downs
laat zien. Maar het meest beducht
blijft men in de Verenigde Staten
voor het inflatiegevaar nu de kos
ten van levensonderhoud in de
maand met 0,8 percent zijn geste
gen, tweemaal zoveel als de 0,4
percent in december. En dan zijn
daarbij nog niet de enorme prijs
stijgingen voor energie, groente
en fruit opgenomen, die de stren-
mm
ge winter van de afgelopen
weken heeft veroorzaakt.
i
met zeven percent omhoog
V A
corporties
van
en
i
i
(ADVERTENTIE)
In plaats van een doorzonkamer, of een
I
Te wftwwn in da National»
Cfev. PuxaaiaiMa
Nationaal Fonda Batar Laaan
a. Woningen van na 1 april 1976: geen
huurverhoging.
b. Woningen van na 1 april 1971 en van
vóór 1 april 1976: 7 percent huurverho
ging. Hiertegen kan geen bezwaar wor
den gemaakt.
c. Woningen die na 1 april 1972 ingrijpend
verbeterd zijn: 7 percent huurverho
ging mag, maar hoeft niet. Wie bezwaar
heeft, vraagt een formulier D 1066 bij de
corporatie, de gemeente of de huurad
viescommissie, zendt deze voor 28 april
ingevuld in aan de verhuurder, die het
bezwaarschrift, voorzien van zijn com
mentaar, via de huuradviescommissie
doorzendt aan het ministerie van Volks
huisvesting.
d. Overige woningen: huurwijziging mag,
maar hoeft niet. De wijziging is varia
bel. Ze kan leiden tot huurverlaging, tot
huurbevriezing, tot een lagere huurver
hoging dan 7 percent, of tot een hogere.
Het maximum is 11 percent. De variabe-
1. Woningen
gemeenten
1. 7 percent huurverhoging. Hiertegen
kan geen bezwaar worden gemaakt voor
woningen van na 1 april 1972.
2. Huurder van woningen die ouder zijn
dan vijf jaar kunnen op basis va het
puntenstelsel de minister van Volkshuis
vesting schriftelijk vragen een, of meer,
huurverhogingen te mogen overslaan.
Huurbevriezing wordt gegeven als de
huur duidelijk te hoog blijkt in vergelij
king met de huren van gelijkwaardige
andere, nog gesubsidieerde, huurwonin
gen. In afwachting van de uitspraak van
de minister moet de aangezegde hogere
huur worden betaald.
3. De verhuurder van woningen, die
reeds vijf jaarlijkse huurverhogingen
hebben ondergaan, kan een hogere huur
dan 7 percent opleggen, met een maxi
mum van 11 percent, als de huur te laag is
in verhouding tot de kwaliteit. Hij han
teert daarbij het puntenstelsel. Een huur-
2. woningen van particuliere verhuur
ders (verzekeringsmaatschappijen enz.)
a. Woning van na 1 april 1976: geen huur
verhoging.
b. Woningen van na 5 mei 1945, die nog
door het rijk worden gesubsidieerd:
Ingaande dit jaar vallen duplexwonin-
gen onder de punten a tot en met d.
Ie huurwijziging komt tot stand door-
toepassing van het zgn. puntensys
teem. Hierover volgt een nadere publi-
katie. De verhuurder moet huurverho
gingen boven de 7 percent motiveren
(op formulier D 1065), De huurder, die
bezwaar heeft, retourneert het formu
lier voor 28 april aan de verhuurder, die
het bezwaar via de huuradviescommis
sie doorzendt aan het ministerie.
Ook hier te lande begint de inflatievrees
weer de kop op te steken. Aanvankelijk
zag het er veelbelovend uit. In tegenstel
ling tot de VS begon in ons land de janua-
Te winnen in de
Nationale Puzzelaktie t.b.v.
Nationaal Fonds
Beter Leven
Voor onze Nationale Puz
zelaktie stelt Irisette Ne
derland B.V. te Voorthui
zen wekelijks een kwali-
teits donzendekbed met
modieuze overtrek en
kussensloop ter waarde
van 380,- per stuk be
schikbaar.
Met Irisette is uw bedje
gespreid
gen loonsverhogingen, zijn de optimist!
sche geluiden volledig verstomd.
De goede kans op een flinke doorbere
kening van de loonsverhogingen heeft
vele ondernemers kennelijk toch plooi
baarder gemaakt, want door allerlei toe
zeggingen voor extra loonsverhoginen
Savills adverteerde in een Nederlandse
krant en verkocht het binnen een week
Geen wonder. Nederlanders die er nu al
aan gewend zijn geraakt dat er in eigen
land geen behoorlijk huis meer onder de
200.000 gulden te krijgen is, hadden Thrig-
by Hall kunnen krijgen voor 330.000
gulden.
boven de automatische prijscompensatie,
zijn de meeste stakingen deze week snel
beëndigd, hetgeen naar alle waarschijn
lijkheid heeft bijgedragen tot verbetering
van het beursklimaat.
einden op het gebied van de veiligheid
vast te stellen, waarbij het bijna een ver
eiste is dat veiligheid in het werkgedrag
materieel beloond wordt. Of een dergelijk
beleid mogelijk is, hangt uiteraard in vrij
hoge mate af van de steun die een chef
ondervindt van de hogere leiding. Uit
eigen onderzoek heeft Andrissen geleerd
dat werknemers veiliger beginnen te wer
ken naarmate de veiligheid een grotere
plaats heeft in het algehele bedrijfsbeleid.
Andrissen heeft grote bezwaren tegen
het systeem van stukloon, dat wil zeggen
Volgens Savills is jachtgrond in Schot
land ook bij de Nederlanders in trek. Dit
zijn gronden waar voornamelijk in het
seizoen fazanten en ander wildgevogelte
wordt geschoten.
dat de beloning afhankelijk is van de
produktie. Volgens hem staat het vast dat
er in bedrijven met een dergelijk systeem
duidelijk minder veilig wordt gewerkt.
(Van onze redacteur in Groot-Brittannië)
LONDEN Nederlanders komen niet
alleen naar Engeland met hun harde gul
dens om Londense winkels leeg te kopen,
maar de laatste maanden steeds meer om
villa's, grote landgoederen en grond te
kopen. Het Londense avondblad „The
Evening Standard” melddde onlangs in
de rubriek „Onroerende goederen”: „Daar
komen de Hollanders in looppas".
Zacht Insluimeren, diep
en behaaglijk, slapen als
een roos. Natuurlijk en
gezond onder dons van
Irisette.
Tenslotte is er dan nog de factor
„samenleving" de invloeden op een werk
nemer vanuit de directe en verderweg
liggende omgeving. Zo kan iemand door
spanningen in familie- of vriendenkring
zodanig in beslag worden genomen, dat
veiligheidsmaatregelen hem niet of nau
welijks meer interesseren. Ook de sociaal-
economische situatie is van belang: met
name marktgeoriënteerde werknemers
zijn vrij gevoelig voor het economische
klimaat.
verhoging van meer dan 7 percent moet
de huurder per speciaal formulier worden
aangezegd. De huurder, die bezwaar
heeft, retourneert het formulier voor 28
april aan de verhuurder, die het bezwaar
via de huuradviescommissie doorzendt
aan het ministerie.
c. Niet meer gesubsidieerde naoorlogse,
en voor-oorlogse woningen in niet-
geliberaliseerde gemeenten:
Volgens makelaars in Londen is het
aantal Nederlandse kopers en belangstel
lenden voor onroerend goed in de afgelo
pen maanden meer dan verdubbeld
Onder hen bevinden zich Nederlandse
boeren die in Engeland grond kopen, het
zij om het zelf te bewerken, hetzij om het
te verpachten aan Engelse boeren.
Een van deze makelaars. Savills, heeft
snel op de Nederlandse markt ingehaakt
en een filiaal geopend in Amsterdam en
onlangs een naar Nederlandse begrippen
indrukwekkend stuk onroerend goed
voor een spotprijs aan een Nederlander
verkocht. Het betreft het landgoed Thrig-
by Hall, gelegen in de buurt van een klein
dorp in de buurt van Great Yarmouth.
Kopers dienen echter wel voorbereid te
zijn op aanzienlijke extra kosten voor
restauratie en het bewoonbaar maken van
de gebouwen (maar het arbeidsloon in
Engeland is aanzienlijk minder dan in
Nederland), op lange levertijden van
materialen, langzamer werk (de Engelsen
zijn niet tot haasten aan te manen), en de
plaatselijke grondrechten, die zeer uiteen
lopen maar op het platteland nog altijd
minder zijn dan in Nederland.
Ook de internationale sector lag uitste
kend. in de hand gewerkt door buiten
landse belangstelling Deze concentreerde
zich vooral weer op aandelen-Koninklijke
Petroleum en Unilever, die elk 3 oplie
pen. Maar ook Heineken en Hoogovens
lagen goed. De laatste werd gevraagd in
verband met de flinke produktiestijging
van staal, die in januari in ons land heeft
plaatsgehad, in tegenstelling tot de andere
landen van de EEG. waar juist een pro-
duktiedaling is opgetreden.
Huren na 1 april niet altijd
De Amsterdamse psycholoog onder
scheidt vijf factoren, die van invloed zijn
op de veiligheidsmotivatie: persoonlijk
heidskenmerken, taakaspecten, groeps-
verhoudingen en groepsnormen, leiding,
organisatie en de maatschappij. Wat
betreft de eerste factor meent Andrissen
dat er mensen zijn, die in het algemeen
een wat fatalistischer houding hebben
dan anderen. Dit kan betekenen dat zij er
moeilijk van te overtuigen zijn dat het
letten op veiligheid ook werkelijk hèlpt
ongelukken te voorkomen. Bij het selecte
ren van de juiste man voor een bepaalde
baan zou daarop dus ook moeten worden
gelet.
Van veel meer belang voor de veiligheid
vindt de VU-psycholoog de arbeidssitua
tie. Daarbij doelt hij niet zozeer op de
werkomgeving en de beloning als wel op
de afwisselendheid van het werk, de
mogelijkheden zich te ontplooien, iets te
presteren en verantwoordelijkheid te dra
gen. „Taken, die een beroep doen op het
initiatief van de persoon maken hem
betrokken bij zijn werk en bij een goede,
dat is ook veilige, uitvoering daarvan".
Andrissen wijst daarbij op het belang van
het bestaan van saamhorigheid en weder
zijds begrip in een groep mensen, die met
elkaar moeten samenwerken. Uiteen aan
tal Belgische studies is gebleken, dat groe
pen met een grote samenhang meer infor
matie bezitten over wat veilig is of
onveilig.
De in januari opgetreden inflatiever-
scherping is uitsluitend het gevolg van de
in december en januari doorgevoerde
prijsverhogingen van vele artikelen, die
talrijke Amerikaanse ondernemingen
voor 1977 hebben afgekondigd. Geen won
der dus dat met een zekere angst het cijfer
over februari wordt afgewacht.
Tegenover deze stijgende kosten van
levensonderhoud plaatste zich in januari
een produktiedaling van 1 percent, terwijl
in de eerste helft van februari de autover
kopen een forse daling ondergingen. Alle
maal vrij slecht nieuws voor de Verenigde
Staten, zodat de nieuwe Amerikaanse
regering schielijk het reeds aangekondig-
de stimuleringsprogramma met enige mil
jarden dollars heeft opgevijzeld. Maar dit
gaf weer voedsel aan nieuwe inflatievrees.
Andrissen constateert met spijt dat in
veel bedrijven nog gedacht wordt dat de
(lagere) leiders waar Ijet op veiligheid
betreft, kunnen volstaan met het houden
van een goed toezicht en het scherp letten
op het naleven van de voorschriften. De
Amsterdamse psycholoog meent dat een
leider een actief beleid moet voeren. In
overleg met zijn mensen dient hij de doel-
riinaand zelfs met een kleine prijsdaling,
die sommige autoriteiten zo optimistisch
maakte, dat onder aanvoering van minis
ter Lubbers gesproken werd van een jaar-
stijging beneden de eerder verwachte 6
percent. Maar nu het ministerie van Eco
nomische Zaken gebogen zit over de door
berekeningsproblematiek van de thans in
harde loononderhandelingen afgedwon-
beurs deze
week
1
In andere delen van Engeland zijn nog
opzienbarender onroerende goederen te
koop. Een achttiende-eeuwse windmolen
1 u:i-1'd in Essex voor ongeveer
90.000 gulden, een middeleeuws gebouw
Een écht Moulinex Espresso-ap-
paraat: de droom van iedere kof
fiekannen Daarmee maakt Mouli
nex het mogelijk om op koffie-
avontuur te gaan. Zonder moeite
maakt u voortaan thuis de heer
lijkste espresso en andere koffie-
fantasieën. Kompleet met 2
espressokopjes Winkelwaarde
195,-. Een geschenk van Mou
linex B.V. te Gouda
n
T* ‘1
categorie woningen zijn in afwijking
van het gestelde onder 2-c gelijkge
steld: halve premiewoningen, betere
middenstandswoningen en herenhuizen
van voor 5 mei 1945, waarvoor de huur
adviescommissie een zgn. categoriever-
klaring heeft afgegeven. Voor
categorie-woningenis de huurprijs
alleen vrij als ze na 30 juni 1971 door een
nieuwe huurder zijn betrokken. Woont
de huurder er al van voor die datum, en
wil de verhuurder de huur met meer
dan 7 percent verhogen, dan geldt de
procedure vermeld onder 2 c-3 en 4.
e. Vooroorlogse woningen en naoorlogse
nooit, of niet meer, gesubsidieerde
woningen in geliberaliseerde gemeen
ten: de huren zijn vrij. Als verhuurder
en huurder het niet eens worden, kan de
huur worden opgezegd. De verhuurder
moet een huurverhoging van meer dan
7 percent melden bij de huuradviescom
missie. Als de huren in bepaalde
gemeenten, of van bepaalde soorten
woningen, uit de hand lopen, kan de
minister een maximumverhoging vast
stellen.
In de provincie Utrecht zijn geliberali
seerd de gemeente Benschop, Bunnik,
Cothen, Harmelen, Houten, Kamerik,
Kockengen, Langbroek, Linschoten,
Lopik, Montfoort, Mijdrecht, Oudewater,
Polsbroek. Snelrewaard, Vleuten-de
Meem, Willeskop, Wilnis, Wijk bij Duur
stede, IJsselstein en Zegveld.
In Gelderland zijn alle gemeenten geli
beraliseerd, uitgezonderd Apeldoorn,
Arnhem, Nijmegen en Wageningen.
In Zuid-Holland zijn geliberaliseerd
(verspreidingsgebied UN) Driebruggen,
Haastrecht, Hagestein, Hie- en Boeicop,
Langerak, Lexmond, Schoonrewoerd,
Vianen, Woerden.
Het stelsel van huurverhogingen staat
beschreven in een brochure „Huuraan-
passingen 1977”. Het ministerie van
Volkshuisvesting heeft 2,7 miljoen exem
plaren laten drukken. Huurders van
corporatie- en gemeentewoningen krijgen
de brochure via hun verhuurder toegezon
den. Wie geen brochure ontvangt, kan er
een bestellen bij het ministerie, tel. 070-
264201, toestel 2301 of 2983. Op dit adres
kan ook het vouwblad „Vrije huurprij
zen” (voor de woningen vallende onder 2 d
en e) worden aangevraagd. Wie de huur
krijgt opgezegd (2) kan de brochure
„Bescherming van huurders van woon
ruimte in geliberaliseerd gebied” aanvra
gen. Hij weet dan welke bescherming het
Burgerlijk Wetboek hem biedt.
De huuradviescommissie in de provin
cie Utrecht zit in Utrecht. Drieharingen-
straat 26, tel. 030-333513. In Gelderland
(Voor de Veluwe) Harderwijk, Alb. Thijm-
laan 2, tel. 03410-12589. In Gelderland
(voor de Betuwe) Arnhem, Willemsplein 5,
tel. 085-431642 In Zuid-Holland (voor
Woerden e.o.) Leiden, Schuttersveld 9, tel.
071-131541. In Zuid-Holland (voor Vianen
e.o.) Rotterdam, Baan 16, tel. 010-119250.
Naar raming ruim 400.000 van de ongeveer 2.5 miljoen georganiseerde Belgische
werknemers hebben gisteren gevolg gevend aan een oproep van de twee voornaam
ste Belgische vakbonden (Algemeen Belgisch Vakverbond en Algemeen Christelijk
Vakverbond) gestaakt. Die staking bedoelde een protestactie te zijn tegen het
economisch en sociaal beleid van de christen-democratischeceliberale regering-
Tindemans. Op de foto: overzicht van een massale demonstratie in Lalouvière. een
plaats dicht bij de Belgisch-Franse grens.
L-vormige zitkamer met eetbar en des
noods open haard, bestaat Thrigby Hall
uit acht slaapkamers, vier zitkamers, kel
der en wijnkelder, en een tweekamerflat
voor inwonend personeel. Verder heeft
het zijn eigen meer met wild gevogelte,
ommuurde tuin, overdekt en verwarmd
zwembad, paardestallen, een garage voor
zes auto’s en ongeveer 12,5 hectare land.
Bovendien is Thrigby Hall 240 jaar oud.
Een andere Nederlander, die makelaar
Savills eveneens niet met name wil noe
men. kocht in Essex ruim 500 ha. land,
inclusief een oude boerenhoeve, drie klei
nere huizen en gebouwen voor het land
bouwbedrijf. Van de grond wordt twee
derde door pachtboeren bebouwd tegen
een jaarlijkse totale pacht van bijna
25.000 gulden. Koopprijs voor dit alles:
ongeveer 700.000 gulden de prijs van
- een supervilla in Aerdenhout met een tuin
waar je een grasmaaier net in rond kunt
I laten draaien.
De belangrijkste factor voor de koers
stijgingen op het Damrak was echter van
technische aard en lag grotendeels aan de
opgedroogde verkoopzijde. De beurs is i bijvoorbeeld
uitverkocht geraakt, zo zeiden vele beurs- C”
lieden, waarmee werd aangeduid dat dat ooit als gevangenis werd gebruikt met
angstverkopen op grond van de stakingen muren van een meter dik voor 75.000
vrijwel niet meer voorkwamen. gulden, of een echte oude Engelse pub met
I woongelegenheid in de buurt van Doncas
ter voor 85.000 gulden.
1. In normale gevallen komen verhuur
der en huurder een huurverhoging van 7
percent overeen.
2. Heeft de huurder bezwaar tegen een
huurverhoging van 7 percent of minder,
dan zendt hij de verhuurder een formulier
D 1066 (zie 1-c), die daarmee naar de
huuradviescommissie gaat. Huurder,
zowel als verhuurder, kunnen tegen het
advies van de commissie in beroep gaan
bij de kantonrechter.
3. Als de huur is achter gebleven bij de
kwaliteit, dan kan de verhuurder de
minister een huurverhoging vragen van
meer dan 7 percent, met een maximum
van 11 percent. De toestemming van de
minister is nodig, ook als de huurder
akkoord gaat met meer dan 7 percent
verhoging.
4. De verhuurder meldt de huurder een
hogere huurverhoging dan 7 percent per
speciaal formulier. Gaat de huurder niet
met de nieuwe huur akkoord, dan moet
het formulier voor 28 april aan de ver
huurder worden teruggestuurd, die het
via de huuradviescommissie aan de minis
ter doorzendt.
d. Naoorlogse. nooit gesubsidieerde
woningen. in niet-geliberaliseerde
gemeenten: de huren zijn vrij. Met deze
i i