4/
J
||k
door
Klaas
Pieter
Rieksen
Radioveteraan
pinkt geen
traan bij
afscheid
,4 J
r
r
g
nga-
aanc
I
I
I
I k/v
)f omge
eurd’
tl
f
i
HO3J
„Hier is Hilversum, de AVRO".
In de studio begint het orkest te spelen. Eerst zacht, dan harder klinkt het geluid
door de luidsprekers in de huiskamers. Ineens vervaagt de muziek weer, wordt
ze steeds zachter en verdwijnt. De dirigent geeft een teken met de hand in de
richting van de omroeper die als een solist bij een microfoon voor het orkest
staatDe eerste regels uit het boekje „Een zakje voor de omroeper” over het
leven van AVRO-omroeper Jan Boots, die gisteren officieel afscheid heeft
genomen en komende dinsdagavond nog eens een Bonte Dinsdagavond Trein
aan de luisteraars voorbij zal laten gaan. Die goeie ouwe radio. Na veertig jaar
omroepwerk zegt Boots: „Ik ben blij dat ik aan mijn pensioen toe ben. Ik vind
eigenlijk dat het wel welletjes is. Ik zal geen traan wegpinken, ondanks dat ik het
heerlijk gehad heb bij de radio, maar het is wel goed zo”.
Thuis in Hilversum op veertien hoog geniet Jan „Hersengymnastiek” Boots
samen met zijn vrouw Ans Heidendaal (die ooit furore maakte als zangeres bij de
„Swinging Nightingales”) van de vrije tijd.
-r
I
Vanaf 1936 werkte Jan Boots bij de AVRO als omroeper en reporter, later als
chef van de afdeling gevarieerde programma’s. Naast het omroepen deed hij
programma’s als Hersengymnastiek, de Bonte Dinsdagavond Trein en Hou je
aan je woord. Jan Boots: „Ik heb nu echt het gevoel dat ik mijn hele leven met
een fijne hobby ben bezig geweest
4.
'x -i-W»
1
^SjSSSSSss
z
Jan Boots als interviewer
Jan Boots vindt
I
IJ
TWEI
De Stones debuteren in het TV-programma Thank Your Lucky Stars in 1963
3
Pagina uit het Bolling Stones boek
foto’s Uit 1973
bt
LGES
1950,
Roy Carr beschrijft in het volledige
platenverhaal ook zeer duidelijk dat
de Stones hun beste werk hebben
„Ik heb altijd met enorm veel ple
zier voor de AVRO /gewerkt. Een
onafhankelijke omroep, dat heb ik
altijd zien zitten. De AVRO liberaal?
Ach, dat zie ik eigenlijk niet zo. Het is
in ieder geval niet de bedoeling, en als
het die kant op zou gaan dan zou ik
het ten zeerste betreuren. Je moet
Het was ook in die tijd dat er moei
lijkheden in Engeland waren met de
Stones. Wat als een grapje was begon
nen, tenslotte werden de heren in hun
beginperiode niet altijd bewonderd
vanwege hun muziek, maar meer om
hun onconventionele bijkans onbe
schofte gedrag, werd bittere ernst. In
ijltempo hadden de Stones zich tot een
„Er is veel veranderd in de afgelo
pen jaren. Het vak van omroeper
heeft veel van zijn charme verloren.
De radio is een fabriek geworden met
de gezelligheid van een fabriek. Maar
toch blijven ze dringen om een baan
tje bij de radio. Het blijft een enorm
aantrekkelijk vak. Maar ook moei
lijk, je moet er tegen kunnen, kritiek
kunnen verdragen”.
„Vroeger dacht je er gewoon niet
aan dat vrouwen ook konden omroe
pen. Ik weet niet waarom, maar ze
hadden er zelf geloof ik ook niet zo’n
trek in. Nu is het heel gewoon. Bij ons
waren Mieke Melcher (van „Hoe is de
stand Mieke?”) en Netty Rosenfeld
geloof ik zo’n beetje de eersten.
en B.
larrier-
rdnum-
>ven of
>04998-
434643
gel
S (H.D.)
straat 83
1212231
A
is plaat-
pen,
ils zelf-
/rijblij-
IEN
1025,-
HU
V
INIE
ivakantie en
istocht langs
Engeland. W»
telakkommo-
n fietsleider
een gratis
omdat tv en radio geen concurrenten
van elkaar zijn. Ze vullen elkaar
meer aan”.
„Het service-element speelt bij de
radio een grote rol. Op Hilversum 3
ieder uur -nieuws. Dat is erg belang
rijk. Daar luister ik ook veel naar. Ik
vind Hilversum 3 eigenlijk best een
leuke zender, al zou de muziek voor
mij wel iets anders mogen. Maar ach,
ook dat is een kwestie van wennen.
Disc-jockey’s als Gerard de Vries,
Felix Meurders, Tom Blom en Willem
Ruis zijn vakmensen, die weten wat
radio-maken betekent. Maar er zit
ook spul tussen dat niet om aan te
horen is. Er wordt te veel flauwekul
verkocht. Omroepen is geen kwestie
van praten, maar van zinnig praten”.
„De radio had vroeger nog allure.
Je deed er je best voor en men accep
teerde dat ook. Maar het medium is
gemeengoed geworden. En in deze
tijd van inspraak moet dat ook wel
band van grote allure ontwikkeld, die
echt wel wat meer in huis had dan het
kopiëren van Amerikaanse blues en
rock-muziek. De concurrentie kon dat
maar moeilijk verkroppen. Bijvoor
beeld Beatle John Lennon, die haar
scherp doorhad dat het succes en de
invloed van de Stones op de jeugd die
van de Beatles in bepaalde opzichten
verre, overtrof, toen hij opmerkte dat
de Stones alles van de Beatles probeer
den na te doen. Maar zelfs goede vrien
den van Lennon zoals Pete Towns
end (The Who) en Eric Clapton vertel
den hem dat dit onzin was en dat hij
toch moest begrijpen dat de Stones de
The Rolling Stones is niet zo maar
een popgroep. Welke unieke muzikale
ontwikkeling deze beste rock and roll-
groep ter wereld in de vijftien jaar van
zijn bestaan heeft doorgemaakt wordt
gedetailleerd en zeer leesbaar beschre
ven in het volledige platenverhaal van
de Rolling Stones (uitgegeven bij
Becht in Amsterdam). Alleen al bij het
bekijken van de in het boek rijkelijk
voorziene illustraties en overstelpen
de platenmateriaal dat de Stones heb
ben uitgebracht realiseer je je op wat
voor indringende manier deze „vijf
vieze jongens uit Londen”, zoals Else-
viers Magazine deze band na het eerste
optreden in Nederland kwalificeerde,
muzikaal gestalte hebben gegeven aan
de enorme maatschappelijke verande
ringen, die, vooral in de zestiger jaren,
hebben plaatsgevonden.
De overal toenemende agressie, het
Anekdotes, natuurlijk. Het boekje
„Een zakje voor de omroeper” staat
er vol mee. Het omgaan met vedettes,
gijn in de studio’s en gekke vragen
van Hersengymnastiek: „In welke
houding ziet u uw vrouw het liefst?”
Reden genoeg tot veel gelach, maar
het antwoord moet zijn: huishouding.
En dat dan allemaal in de tijd dat
Hersengymnastiek een luisterdicht
heid van 86 percent haalde, een cijfer
dat inmiddels daalde tot 3.
Jan Boots: „Daar moet je je in
godsmaam dan maar vertrouwd mee
maken. Natuurlijk komt dat ook door
de televisie, maar het is een cijfer
waar je tegenwoordig nog trots op
mag zijn”.
beste rock and roll-groep was die de
wereld ooit aanschouwd had. Jogger
en Richard bewezen dat in het eind
van de zestiger jaren ook door singles
als Honky Tank Woman en Jumpin'
Jack Flash te produceren. Het waren,
ook weer volgens Townsend, de
belangrijkste platen van welke rock
groep dan ook.
plegen”. Maar slechts enkele maanden
later werd het gegier van het Ameri
kaanse establishment overstemd door
de eerste million-sellers van de groep
in Amerika.
het nu welletjes
geloof ik. In mijn tijd werd bijvoor
beeld nooit inside information gege
ven van het radiogebeuren. Men
heeft zo langzamerhand het mysterie
een beetje onthuld. Hoe het allemaal
in de studio toegaat, daar heeft eigen
lijk niemand iets mee te maken. Je
neemt de illusie weg en dat is niet
goed”.
„Ook de overheid heeft in de ont
wikkeling van de radio niet veel goed
gedaan. Men heeft zich er te veel mee
bemoeid, door middel van zendtijd-
verdelirjg, programmapakket .voor
schrijven en zo. Er moet natuurlijk
wel enige mate van ordening zijn,
maar zeker niet teveel, dat komt de
radio niet ten goede”.
„Ik zie best wel wat in een onafhan
kelijke nationale omroep, waarbij
iedereen kan zeggen wat hij te vertel
len heeft. Ik ben er in ieder geval van
overtuigd dat er een ander bestel
moet komen. Hoe dat eruit moet zien
weet ik ook niet, maar er is in Neder
land niet veel van een goed omroep
bestel terecht gekomen. En om nu
nog tot een redelijke oplossing te
komen lijkt me een hele opgave”.
Het woord hersengymnastiek is
onvermijdelijk in een gesprek met
Jan Boots. De AVRO startte de kwis
in 1938 en zendt deze tot op de dag
van vandaag, met enkele onderbre
kingen, nog uit. Een goed doordachte
formule ligt dan ook aan het succes
van Hersengymnastiek ten gronds
lag. Jan Boots: „Kwissen doen het
natuurlijk altijd goed omdat je de
luisteraar of kijker erbij kunt betrek
ken. Hersengymnastiek heeft vooral
het voordeel dat er met teams wordt
gespeeld, waarbij elk team zijn speci
alisten kan meenemen. Het is een
tijdloos programma, waar je einde
loos mee kan doorgaan”.
gewoon iedereen aan het woord
laten. Kijk, ik stem dikwijls WD,
maar daarom sta ik ook best wel
open voor andere stromingen. Den
Uyl is niet mijn richting, maar ik vind
het een prima politicus. Evenals Mar
cus Bakker van de CPN”.
Nieuwslezen door vrouwen dat kon
helemaal niet. Men dacht gewoon:
wat weten vrouwen nou van nieuws
af. Het is gelukkig allemaal veran
derd. Ik vind het vaak prettiger om
naar een vrouwenstem te luisteren.
Wat die ontwikkeling betreft vind ik
de emancipatie van de vrouw een
goede zaak. Maar ik denk ook
weleens: ze moeten niet alles te snel
willen”.
De spannende tijden van de radio
zijn voorbij. Van overal ter wereld
horen we tegenwoordig zonder te
veel moeite stemmen en muziek. Een
tv-uitzending vanaf de maan kan ons
nog maar nauwelijks meer verbazen.
De stem van Jan Boots vanuit Brisba
ne in 1953 tijdens een verslag van de
vliegtuigrace van Londen naar
Christchurch hield velen aan het
radiotoestel gekluisterd.
Jan Boots: „Er is geen betere radio
gekomen. Technisch gezien natuur
lijk wel, maar inhoudelijk is het echt
niet beter geworden”.
Zo met de gedachtes bij de radio
kom je automatisch op de tv, die de
populariteit van de radio danig aan
het wankelen heeft gebracht. Popu
laire radioprogramma’s moesten
zonodig op de tv. Maar al te vaak
bleek het een mislukking. Ook van
Hersengymnastiek en de Bonte Dins
dagavond Trein zijn experimentele
uitzendingen op de buis geweest. Jan
Boots: „Ik ben een paar keer naar
Eindhoven geweest voor de experi
mentele televisie. Mensen zeiden mij
ook dat ik over moest stappen, maar
ik had mijn draai nou eenmaal bij de
radio gevonden. Radio daar zit meer
vaart in. Voor de tv heb ik geen
geduld. Daar werken ze een half uur
voor tien seconden opname. Daar zou
ik veel te kriegelig van worden”.
„De kracht van de radio is de illusie
en bij de tv kwam natuurlijk na de
eerste veitkazing de kritiek. Maar de
radio zal het altijd blijven doen
JEN
atst per
58,-
ntr 15%
f 18%
Sticky Fingers is het eerste album
dat de Stones en zelf hebben geprodu
ceerd en gedistribueerd. Hiermee werd
de elpee-markt door de groep echt
opengebroken. Het laatste hoofdstuk
van het boek heet ook „Zalig zijn de
supersterren”. In de zeventiger jaren
bereikten de Stones hun grootste roem
en rijkdom. Plotseling was het in, of
het nu Liza Minelli, Raquel Welch of
Willeke van Ammelrooy was, om aan
de arm van Jagger te lopen. Maar de
inspiratie van de groep nam af en de
verloedering toe. Exile on Main Street,
hoewel insiders het als het beste rock
album aller tijden beschouwen. Goat's
Head Soup, It’s only Rock and Roll,
Made in the Shade (compilatie van de
grootste hit» uit de zeventiger jaren)
en Black and Blue hebben natuurlijk
hun hoogtepunten, maar zijn toch niet
meer te vergelijken met het oude
agressieve werk. „Time waits for no
one”, zingt Jagger, op It’s only rock
and roll. „Time can tear down a buil
ding or destroy a woman’s face. Time
waits for no one. No favours has he.
Time waits for no one. It won’t wait for
me”. Een waarheid die zelfs op de
Stones van toepassing is.
MARC SERNÉ
Aan deze produkties ging een nieuw
conflict met Decca vooraf. Beggar’s
Banquet, één van de beste Stones-
elpees, mocht niet worden uitgebracht
vanwege een obscene hoes. Jagger
stikte bijna van woede en zei dat de
platenmaatschappij' alleen maar had
te zorgen dat de plaat in de winkels
kwam. Toch moesten Jagger en
Richard, bakzeil halen. Maar Jagger
zou het incident, waardoor zelfs een
ambitieus rockfilmproject onder lei
ding van producent Carlo Ponti moest
worden afgelast, niet vergeten. Voor
de definitieve breuk met manager
Alan Klein en het door de Stones geha
te Decca was de groep juridisch ver
plicht om nog één nummer voor Decca
te maken. Jagger doopte het „Cocksuc-
ker Blues”, een slecht in elkaar
geflansste plaat waarop hij een van
huis weggelopen schooljongen
bezingt, die in het West End van Lon
den terecht komt en zich met homosek
suele prostitutie moet bezighouden om
in leven te kunnen blijven. Natuurlijk
was Decca zeer geschokt door de tape
en konden de platenbonzen niet nog
meer winst maken door deze single uit
te geven.
geproduceerd als de omstandigheden
het moeilijkste waren. Geen ongewoon
verschijnsel natuurlijk, maar toch is
het aardig om te lezen hoe de commer
cieel zeer belangrijke Amerikaanse
markt in het begin van de zestiger
jaren werd veroverd. Het eerste televi
sieoptreden van de Stones was in de
Dean Martin Show. Voor de Stones
was een trampolinespringer opgetre
den en Martin maakte bij zijn aankon
diging van de Stones aan zijn zelfvol
dane publiek zijn afkeer van de groep
kenbaar door op te merken: „Die man
was de vader van de Rolling Stones.
Hij probeert nog steeds zelfmoord te
flirten met dekadentie, het leven aan
de zelfkant, de groeiende burgerlijke
ongehoorzaamheid, de totale ontmas
kering van intellectueel snobisme, het
zijn allemaal zaken, die in de teksten
van Jagger keer op keer zijn terug te
vinden. De Stones hebben zelden com
promissen gesloten. Niet met de bur
gerlijke en rechterlijke macht, niet
met de machtige platendirecteuren en
niet met zichzelf. Onder aanvoering
van het grote leidende duo Jagger-
Richard is de groep er onder alle
omstandigheden tot op zekere hoogte
zeer aanvaardbaar in geslaagd om
zichzelf te blijven. Zelfs in de zeventi
ger jaren toen het supersterrendom
Jagger c.s. ten deel was gevallen.
