AMERIKANEN BELDEN MET JIMMY CARTER
l
ROEMENIË DOET VIA VN BEROEP OP BUITENLAND
Verschil van mening over financiële hulp lange tijd breekpunt
Prins Xavier
in ziekenhuis
POLITIEK HANDVEST GEREED
VOOR AFRO-ARABISCHE TOP
„Optreden Van der Stoel
inmenging zonder precedent
DUURDER OF NIET?
TSJECHOSLOWAAKS PARTIJBLAD:
BROOD. VLEES, VIS
TAFELEN
Surinaamse minister
wil niet aftreden
■Hi
rnH
2
MAANDAG 7
MAART
19 7 7
3
BINNEN- EN BUITENLAND
us
Geschil
nou
(Van onze redacteur in de VS, Henk Kolb)
WASHINGTON. Naar schatting 9,5
miljoen Amerikanen hebben zaterdag
middag geprobeerd met president Carter
te telefoneren tijdens twee uur recht
streeks per radio uitgezonden gesprekken
waarvoor een speciaal kostenloos tele
foonnummer was vrijgemaakt.
e
t
t
i
t
Griezelig
rs
CIA
„Het gebeurde toont aan”, aldus het blad, „hoe enige leden
van westelijke regeringen bij lange na niet baas in eigen huis
zijn, maar een werktuig van de voorvechters van de koude
oorlog en in opdracht van de CIA handelen.”
>g
af
ng
lg
(vervolg van pag. 1)
De Roemeense minister van Buitenlandse Zaken, Manea Ma- -
covescu, heeft de Amerikaanse ambassadeur in Boekarest gister
avond verzocht om medicijnen en hulpgoederen. Het „rampenbu
reau” van de Verenigde Naties in Genève deelde gisteravond mee, dat
Roemenië om hulp uit het buitenland heeft verzocht. Het verzoek was
ingediend door het Roemeense ministerie van Buitenlandse Zaken bij
een VN-vertegenwoordiger in Boekarest. Het door de aardbeving
getroffen land heeft met name gevraagd om ziekenhuisuitrusting,
toestellen om de stevigheid van gebouwen vast te stellen, ambulances
en gedroogde melk
door Nico Scheepmaker
CAIRO (DPA, AFP). De
ministers van Buitenlandse
Zaken van 60 Afrikaanse en Ara
bische landen hebben gisteren te
Cairo in beginsel overeenstem
ming bereikt aangaande een
gemeenschappelijk politiek
handvest voor onderlinge samen
werking in de toekomst Deze
„verklaring van Cairo” zal ter
goedkeuring worden voorgelegd
aan de Afro-Arabische topconfe
rentie (van staatshoofden en
regeringsleiders) die vandaag in
de Egyptische hoofdstad begint.
Slecht water
I
Wat de internationale kwesties betrof stonden de
l
Felle kritiek Ceaucescu op
bouwtechnische staat flats
CEAUCESCU
i
Roemeense militairen hielden zich zowel gisteren als zaterdag in groten getale bezig met reddingswerkzaamheden in het
Hieruit blijkt al. dat de Afrikaanse „vij-
In kringen die nauwe betrekkingen
onderhouden met de prins is ver
klaard. dat Xaviers zenuwen hem par
ten gespeeld hebben in verband met
valse berichten, dat hij een week lang
gevangen is gehouden door zijn ultra
rechtse zoon Sixtus.
Xavier heeft het ontvoeringsbericht
in een verklaring van zaterdagavond
tegengesproken
t
j
i
t
j
i
i
De aardbeving met een kracht van 7.2
op de schaal van Richter, een van de
zwaarste die in Europa ooit werd geregi
streerd. heeft het oude stadsdeel van Boe
karest volkomen vernield. Torenhoge
flats gingen tegen de grond. Op circa 70
kilometer ten noorden van Boekarest, in
de omgeving van Ploesti, werd het indu
striële hart van Roemenië grote schade
toegebracht. Olieraffinaderijen werden
onherstelbaar verwoest. De Roemeense
economie heeft als gevolg van de ramp
een enorme klap gekregen.
Het was, zoals gespreksleider Walter Cronkite zei,
„een historische gebeurtenis” omdat nooit eerder een
president van de Verenigde Staten zich zo recht-
Het bericht was vrijdag in Madrid
gelanceerd door de Socialistische Car-
listische Partij, waarvan Xaviers zoon
Karel Hugo, de echtgenoot van prinses
Irene, de leider is.
Volgens het bericht had Sixtus zijn
vader ontvoerd om hem te beletten,
kritiek te oefenen op recente politieke
verklaringen van Sixtus
vrachtwagens extra brood aan. De drink-
watersituatie is echter slechter dan aan
vankelijk werd aangenomen. De autori
teiten raden het volk aan het water eerst
tien minuten te koken. Dit in verband
met infectiegevaar. Vanuit het noord
westen van Roemenië wordt mineraal
water naar Boekarest gebracht.
Het is niet verwonderlijk dat Carter zich met een
opmerkelijk gemak onderhield met de burgerij, want
hij heeft tijdens bijna twee jaar van politieke cam
pagnes niets anders gedaan. Wel opmerkelijk is het
dat de problemen waarmee de Amerikahen bij hun
president aankwamen van een ander kaliber zijn,
dan die waarover doorgaans dagbladkolommen wor
den volgeschreven.
streeks tot het Amerikaanse volk heeft gewend, zelfs
al zijn uiteindelijk slechts 42 van de 9,5 miljoen
inderdaad doorverbonden met het ovale kantoor in
het Witte Huis.
PRAAG (DPA). Het Tsjechoslowaakse partijblad „Rude
Pravo” heeft zaterdag het optreden van minister Van der Stoel
tijdens zijn bezoek aan Praag in de afgelopen week een „inmen
ging zonder precedent” genoemd.
and” (Zuid-Afrika en Rhodesië) in de ver
klaring over één kam wordt geschoren
met die van de Arabische landen (Israel).
betrekkingen met Cuba en de onvoorspelbare gedra
gingen van Amin in Oeganda op de voorgrond.
Verder roerden de vragenstellers vooral binnenland
se problemen aan, van koffieprijzen tot Carters par
don voor degenen die met het oog op de Vietnam de
dienstplicht hebben ontdoken.
Nieuws bevatten de antwoorden van Carter nau
welijks. Hij bevestigde dat de VS geen voorwaarden
zullen stellen aan besprekingen met Cuba over de
normalisering van de betrekkingen, maar de eisen
die hij stelt aan Cuba voordat die normalisering tot
stand kan komen, zijn niet mis en hebben onder meer
Een ernstig verschil van mening over
de financiële hulp van de Arabische lan
den aan Afrika kon gisteren op het nip
pertje worden bijgelegd De Afrikaanse
landen hadden ondermeer vanwege de
hogere olieprijzen een Arabische injec
tie geëist van 5,5 miljard gulden over de
komende vijf jaar.
gewaarschuwd, omdat hun activiteit in strijd is met de Tsjechos
lowaakse wet. Dit is een daad die geen precedent heeft en
indruist tegen alle internationale gedragsregels en de hoffelijk
heid die een gast tegenover het gastland in acht moet nemen”,
aldus het partijorgaan.
betrekking op de politieke gevangenen op Castro's
eilandstaat.
Er waren opmerkelijk veel mensen bij die Carter
bedankten voor een uitnodiging om zijn inhuldiging
bij te wonen. En voor degenen die van Carter niet
meteen antwoord konden krijgen, was er de belofte
dat iemand van de presidentiële staf binnen een
w’eek zou terugbellen om het probleem door te
praten.
Een van de gesprekspartners, een 56-jarige domi
nee, was van de kans om rechtstreeks met het staats
hoofd te spreken kennelijk zo ondersteboven, dat hij
na afloop een hartaanval kreeg en twee uur later
overleed.
De Arabische landen vonden dat een
veel te hoog bedrag, omdat de Afrikanen
maar heel weinig olie zouden afnemen en
dus ook weinig last zouden hebben van de
gestegen prijzen
Want die tijd had hij wel degelijk mee
gemaakt, hoewel hij zich ook herinnerde
dat de mensen eigenlijk geen geld hadden
om klompen te kopen, maar dat deson
danks alle gezinsleden, en dat waren er
heel wat, bij het thuiskomen hun klompen
buiten voor het huis onder het bankje
zetten waarop vader en moeder ’s avonds
bij mooi weer voor het huis zaten, en dat
ze nooit gestolen werden, ook al stonden
ze daar de hele nacht voor het grijpen.
Zijn opmerking dat het brood van tien
cent van vroeger in de praktijk duurder
was omdat de mensen die tien cent niet
hadden, werd de volgende dag meteen
bevestigd door een artikel op de voorpagi
na van The Sunday Times, getiteld „Hoe
slecht hebben we het eigenlijk?”. Michael
Jones rekent de Engelse lezers daarin
voor, hoeveel minuten zij in 1950 voor
allerlei zaken moesten werken en hoeveel
minuten in 1976. Als maatstaf is daarbij
het gemiddelde loon van een handarbei
der met twee kinderen genomen, en dus
de tijd die hij daarvoor in 1950, en in 1976
moest werken.
Welnu, voor een liter melk moest men in
1950 nog 17 minuten werken en in 1976
nog maar 10 minuten. Voor 5 gallon (22
liter) benzine werkte je 308 minuten in
1950, en 212 minuten in 1976. Het porto op
vijf brieven vereiste in 1950 nog 21 minu
ten arbeid, en in 1976 nog maar 19 minu
ten. Je werkte voor 20 sigaretten 66 minu
ten in 1950 en 24 minuten in 1976. Een glas
bier vereiste toen 23 minuten arbeid en nu
nog maar 12 minuten, en voor een fles
whisky hoef je nu nog maar 209 minuten
te werken tegen 659 minuten in 1950. Voor
een half pond thee werkte je een kwart
eeuw geleden 33 minuten, nu nog maar 15
minuten. En de weekhuur van een huis
met drie slaapkamers kostte in 1950 nog
312 minuten arbeid, en in 1976 nog maar
266 minuten 1
U ziet het, alles is in fejte goedkoper
geworden. Hoho, was dat maar waar,
want om met het brood te beginnen: een
groot brood, niet ingepakt en niet gesne
den, kost nu 11 minuten werktijd in Enge
land tegen 9 minuten in 1950. De aardap
pelen zijn sterk in prijs gestegen: 35 minu
ten in 1950, en 86 minuten in 1976! Voor
anderhalf pond biefstuk werk je nu 215
minuten tegen vroeger (althans in 1950)
128 minuten. Een kilo verse kabeljauwfi
let vereist nu 79 minuten arbeid tegen 60
minuten in 1950, en voor een telegram van
12 woorden moet je nu 89 minuten werken
tegen slechts 25 minuten in 1950
Minister Soemita pleegde gisteren over
leg met het hoofdbestuur van de KTIPI
(Kaum Tani Persatuan Indonesia), de par
tij waarvan hij voorzitter is.
Nic Rossoga van het Roemeense toeris
tenbureau Carpati vertelde op Schiphol:
„Het was ontzettend griezelig. Ik zat met
mijn vrouw en kinderen te eten, toen
ineens het hele gebouw begon te trillen.
Het leek eindeloos te duren. Het waren
echter maar drie minuten. Het licht viel
uit en het leek of de wereld verging. Het is
een wonder dat ons huis is blijven staan.”
ier-
een
bo-
og-
iwe
jke,
en.
idi-
:en
iet
en
ck
de
de
en
lie
id,
w.
;er-
Ital
tin-
Zij
iat
1US
ins
de
ste
Ier
ng
?ht
en
ij-
:se
De
en
de
ht
te(
ge-
ing
ren
an
Le
ak
in.
|W
an
an
ge
an
w
is
IT,
e-
diq
leze
lan-
t de
r te
niet
ze
en
ak
Daarom was het vanzelfsprekend dat president Gustav Husak
mr. Van der Stoel niet had ontvangen. Tsjecho-Slowakije staat
niemand toe om zich onder de dekmantel van diplomatieke
activiteit in zijn binnenlandse aangelegenheden te mengen, aldus
„Rude Pravo”.
Het blad voegt hieraan toe, dat ontmoetingen van vertegen
woordigers van socialistische landen bij bezoeken aan een weste
lijk land met communistische leiders daar een andere zaak zijn.
In die gevallen wordt alleen gesproken met partijen en vertegen
woordigers die daar niet buiten de wet staan, zo besluit het
Tsjechoslowaakse partijblad.
Uiteindelijk vonden de twee blokken
elkaar met een compromis waarin de Ara
bieren weliswaar hulp toezegden, maar
zich op geen enkel concreet bedrag vast
legden. Alleen de Afrikaanse bevrijdings
bewegingen kregen een tastbare belofte:
ca. 12,5 miljoen dollar aan Arabisch geld.
In Boekarest zijn volgens de eerste
gegevens bijna duizend woningen ver
woest. Duizenden personen zijn voorlopig
in hotels en appartementen onderge
bracht
PARIJS (DPI) Prins Xavier van
Bourbon Parma, de 88-jarige patri
arch van de Spaanse Carlistische
dynastie, is gisteren in het Ameri
kaanse ziekenhuis in Parijs opgeno
men voor een korte rustperiode.
Het compromis richt zich op „riieuwe
vormen” van economische samenwer
king, alsmede een geïntensiveerd handels
verkeer tussen de Arabische en Afrikaan
se landen. Verder zullen de al bestaande
Arabische financieringsinstituten voor
Afrika op een hoger plan worden
gebracht. Volgens Arabische statistieken
hebben de Afrikaanse landen tot en met
1974 bijna 1,2 miljard dollar gekregen.
Afgelopen zaterdag kocht ik bij bakker
Bandstra in Pingjum zijn Friese Oranje-
koek, die internationale faam geniet
(dankzij vrienden uit het buitenland, die
ik zijn oranjekoek met graagte voorzet).
We hadden het over prijzen. Hij vertelde
dat een klant wat geschrokken gerea
geerd had op een stijging met twee cent
van de broodprijs, maar dat hij zich toen
opeens gerealiseerd had dat alles betrek
kelijk is. „Weetu wanneer het brood duur
was?", heeft hij toen gezegd. ..toen het tien
cent kostte en de mensen het niet betalen
konden'
„Van der Stoels optreden was een belediging voor het Tsje
choslowaakse volk, dat in tienduizenden resoluties zijn neen
tegen de opstellers en ondertekenaars van het anti-socialistische
pamflet „Charta 77” heeft uitgesproken. Tientallen jaren waren
wij er getuige van, hoe de vertegenwoordigers van Nederland
zich tegenover de volkeren van de Nederlandse koloniën hebben,
gedragen. Nu heeft de Nederlandse minister van Buitenlandse
Zaken ons in Praag met deze manieren geconfronteerd, toen hij
Tsjecho-Slowakije als een kolonie wilde behandelen.”
Volgens „Rude Pravo” was bij het overleg tussen minister Van
der Stoel en zijn Tsjechoslowaakse ambtgenoot Bohuslav
Chnoupek gebleken, dat „op enige begrijpelijke verschillen na”
de standpunten ten aanzien van de meeste vraagstukken dezelf
de waren of zeer dicht bij elkaar lagen. Zonder precedent was
het echter dat de Nederlandse minister een van de „politieke
avonturiers”, de woordvoerder van de ondertekenaars van de
„Charta 77”, Jan Patocka, had ontvangen.
„Hij moest weten, wie hij ontving. Het moest hem bekend zijn
dat Patocka en Hajek door de procureur-generaal waren
Kernpunt van het handvest is de
„gemeenschappelijke strijd voor de onaf
hankelijkheid". Veroordeeld wordt net
kolonialisme in al zijn verschijningsvor
men, tweedracht van raciale of religieuze
aard en het zionisme.
In het zwaar geteisterde oude centrum
van Boekarest worden alle panden
momenteel onderzocht op bewoonbaar
heid. Westerse waarnemers voorspellen
nu al dat zeker 20.000 woningen dermate
beschadigd zijn dat ze nimmer meer
bewoond kunnen worden.
Naast de hoofdstad Boekarest werden
ook de gebieden Prahova; Dolj, Telèöf1-
man, Ilfov en Vaslui zwaar getroffen. Het
epicentrum van de beving lag in Vrancea,
een dun bevolkt gebied in de Karpaten,
zo’n 200 kilometer ten noorden van Boe
karest.
Een groep van 94 Nederlandse vakan
tiegangers, die honderd kilometer van
Boekarest een wintersportvakantie door
brachten, is gisteren op Schiphol terugge
keerd. Uit verklaringen van de groep is
gebleken dat geen Nederlanders bij de
aardbeving gewond zijn geraakt. Een 30-
jarige Bussumse vertelde dat de groep in
paniek het' hotel uitrende toen de grond
plotseling begon te trillen. Via radio en
televisie kwamen de Nederlanders er pas
goed achter wat zich op luttele kilometers
van hen vandaar^had afgespeeld
Het handvest keert zich tegen „de voort
durende militaire agressie alsmede de
politieke en economische manoeuvres van
de twee racistische staten (Z-Afrika en
Rhodesië) tegen de souvereine staten
Angola. Botswana, Lesotho. Mozambique
en Zambia. De as Pretoria-Salisbury, zegt
de verklaring, keert zich in die politiek
niet alleen tegen de Afrikaanse „frontsta-
ten”, maar ook tegen de Arabische
wereld
De getroffen bevolking heeft geen
gebrek aan voedsel. De winkels verkopen
normaal door. Het leger voert met
Handhaving van een economisch
embargo tegen de drie onder één noemer
gebrachte landen wordt „noodzakelijk"
geacht teneinde hun „isolement te accen
tueren”
Ethiopië had een „volledig olie-
embargo" geëist plus „het verbreken van
de contracten met de (olie)maatschappij-
en die de bevoorrading van Zuid-Afrika,
Rhodesië en Israel mogehjk maken" Een
amendement van die strekking haalde het
echter niet in de ministersconferentie
Ook een tweede Ethiopisch amendement
werd weggestemd. Dat amendement was
in algemene bewoordingen gesteld, maar
duidelijk gericht tegen het Eritrees
Bevrijdingsfront (ELF) dat vecht voor
onafhankelijkheid van de Ethiopische
Rode Zeeprovincie. Het ELF krijgt finan
ciële1 steun van enkele Arabische landen
i zwaar
getroffen Boekarest (foto rechts). In de Joegoslavische hoofdstad Belgrado vluchtten vele mensen in paniek de straat op na de
beving van vrijdagavond, die in vrijwel geheel Oost-Europa voelbaar was (foto links).
Om zoveel mogelijk elektriciteit te be
sparen, blijven de trolleybussen voorlopig
buiten bedrijf. Enkele elektriciteitscentra
les zijn door de aardbeving vernield. Ver
wacht wordt dat de elektriciteitsvoorzie
ning vandaag weer normaal zal zijn.
Werd het stadsbeeld in Boekarest zater
dag de gehele dag bepaald door ziekenwa
gens, gisteren overheersten de bulldozers,
die met grote voorzichtigheid in de puin
hopen naar overlevenden groeven. In de
resten van volkomen verwoeste panden
werden gisteren nog levenden gevonden.
Via de radio werd de bevolking opgeroe-
le.
Langs de dakrand van de Reynolds-tri-
bune van het Ajax-Stadion staat links
„Henk Nieuwkoop zal je nooit belazeren"
en een eindje verderop „Bela Meubelen”.
Nieuwkoop (zou dat zijn echte naam zijn,
hij zal toch niet Duurkoop heten?) doet in
tapijten, zoals u waarschijnlijk weet.
Opeens zag ik waarin ik MEUBELEN bij
Bela moest vertalen om even een sterke
tekst als van Nieuwkoop te krijgen: Tafe
len Het klinkt iets netter, vind ik: „belata-
telen" in plaats van „belazeren”
Zo moet er nu ook langer gewerkt wor
den voor steenkool, voor treinkaartjes en
voor de aflossing op de hypotheek. Als je
de hele waslijst van deze regeringsstudie
optelt, blijkt dat er in 1976 voor alles bij
elkaar 3092 minuten gewerkt moest wor
den tegen 3562 minuien in 1950. Het is dus
sterk overdreven on? te zeggen dat „vroe
ger alles goedkoper was”, al valt het wel
op dat op de melk na de essentiële dingen
(brood, aardappelen, vlees, vis) volgens
deze berekening duurder zijn geworden.
.Het zou me echter niet verbazen als een
zelfde berekening waarin de huidige prij
zen in arbeidstijd vergeleken werden met
die van voor de oorlog, nog gunstiger voor
deze tijd zou uitpakken.
Een soortgelijke politiek van Israel
jegens Egypte, Jordanië en Syrië de
Arabische „frontstaten” wordt in gelij
kluidende bewoordingen veroordeeld
PARAMARIBO (SNA) - De Suri
naamse minister van-Landbouw, Veeteelt
en Visserij, Soemita, treedt niet af. Pre
mier Arron had hem de afgelopen week
gevraagd dit te doen, omdat de bewinds
man ervan wordt verdacht steekpennin
gen te hebben aangenomen bij de uitgifte
van landbouwgronden in het district Nic-
kerie. Over deze zaak is door de politie
rapport uitgebracht aan premier Arron
trijfel
De Roemeense autoriteiten spreken vol
lof over de wijze waarop de bevolking de
aardbeving en de gevolgen daarvan heeft
opgevangen. De bevolking en het leger
kwamen vrijdagnacht direct in actie
Geen moment heeft er paniek geheerst, zo
zeggen de autoriteiten. Zaterdagmorgen
waren overal in Boekarest veldhospitalen
al in vol bedrijf. Premier Nicolae Ceauce-
scu. die onmiddellijk de noodtoestand pen helpen bij het identificeren van de
afkondigde, brak een Afrikaanse reis af lijken
om de reddings- en herstelwerkzaamhe
den te coördineren
Het Roemeense persbureau Agerpres
meldt dat Ceaucescu ernstige kritiek
heeft geuit op de bouwtechnische staat
van vele flats die vrijdagavond als kaar
tenhuizen ineenstortten en waarbij vele
mensen het leven verloren. De president
sprak van een slechte kwaliteit van de
bouwwerken en hij vroeg om een onder
zoek „opdat de schuldigen op de meest
strenge wijze verantwoordelijk kunnen
worden gesteld."
