Voorbereidingen voor
Speliade in
volle gang
Opkomst vrachtauto’s was begin van het einde
Vergunning
voor koelcel
Verkoop of erfpacht nog altijd discussiepunt
Jeugddienst in
Nieuwe Kerk
Fancy Fair in de
Bosbeekschool
99
Zomerfeest in eerste helft augustus
Ruiten van school
Bontjas gestolen
PvdA-bijeenkomst
over Rooie Vrouwen
Pastoor spreekt
over Israel
ingegooid
»!WV1
DINSDAG
M AART
19 7 7
IJMUIDEN-VELSEN
Vis per spoor
Speculatie
Wachten
Naar Uitgeest
7 7
Nota over gronduitgifte in Velsen
komt binnenkort in gemeenteraad
Inmiddels is het voorjaar 1977 en nog
ris vervoer maakte van spoorlijn
naar IJmuiden „gouden lijntje
ZOU
1848
Het was niet de scheepvaart maar
7905; liet station van Velsen, toen het nog een belangrijke functie vervulde. (Foto part, bezit van fam. M. P. Kocx-Zonne-
een
de
Mevrouw Van de Merwe zal spreken
op uitnodiging van de afdeling IJmui-
den-Velsen van de PvdA. Tijdens de
bijeenkomst die om acht uur ’s avonds
begint, zal ook de kandidaatstelling voor
de Eerste Kamer worden besproken.
VELSEN, In de Nieuwe Kerk aan
de Kanaalstraat wordt zondag 27 maart
een jeugddienst gehouden om zeven uur
’s avonds. Het jongeren koor The Young
Chapel uit Den Haag komt de dienst
opluisteren onder leiding van dirigent
Gerard Breas.
De kerkdienst wordt geleid door Ds.
D.S. Quak uit Vianen. Organist is W.
van Laar.
VELSEN De gemeente Velsen
is druk bezig met de voorbereidin
gen voor het opstellen van een nota
over de uitgifte van grond en de
nota begint nu al zoveel vorm te
krijgen, dat ook het aftasten van
de politieke mogelijkheden voor de
nota gestart is. Op de nota zit de
gehele gemeenteraad met smart te
wachten, omdat er na de behande
ling een eind gemaakt kan worden
aan de onzekerheid bij het uitgeven
van grond.
Het programma is in grote lijnen ai
gereed. Er staat een dag in het teken
van de natuur (groene dag), een dag van
het vuur (rode dag) en een dag van het
water (blauwe dag). Verder is er een dag
in spookj essfeer waarop de kleur wit
domineert; de tegenvoeter zwart staat
centraal op de dag van de spoken.
Spelletjes vormen ook een belangrijk
onderdeel van de Speliade-aetiviteiten.
Zo moeten de kinderen via eenvoudige
cryptogrammen een woord maken. En
daarvoor kunnen zij weer letters kopen
door het winnen van behendigheidsspe
len. Verder kan de jeugd zich amuseren
met het oplossen van raadsels. Boven
dien worden de dagtochten per bus ge
prolongeerd. Er zijn tochten uitgestip
peld naar Utrecht, Den Haag, Rotterdam
en Duinrell in Wassenaar. De Speiliade
1977 wordt afgesloten met een kinder-
circus.
Met deze situatie was eigenlijk nie
mand gelukkig en het CDA sprok zelfs
van de slechtst mogelyke manier van
gronduitgifte die er is. Maar als tijdelij
ke oplossing aanvaardde de raad dit
uitgangspunt. Men wilde de afspraken
van 1974, die bij de samenstelling van
het college gemaakt waren, niet schen
den.
Er zijn twee manieren om grond die
gemeente-eigendom is aan een ander
over te doen voor bebouwing. De eerste
mogelijkheid is eenvoudig de grond aan
de belangstellende te verkopen waarmee
je als gemeente afstand hebt gedaan van
elk recht op die grond. De tweede moge
lijkheid bestaat in het uitgeven in erf
pacht waarbjj de grond wel eigendom
van de gemeente blijft maar een ander
erop bouwen kan en ook recht op het
gebouwde kan laten gelden.
Bij het uitgeven van grond in erfpacht
kan speculatie voorkomen worden, om
dat de grond eigendom van de gemeente
blijft en de gemeente als eigenaar van
de grond ook een vinger in de pap heef!
bij de verkoop van hetgeen op die grond
gebouwd is. Het Staatsvissershavenbe-
drijf in IJmuiden geeft al jaren grond in
erfpacht uit. Daar is de opzet ervoor te
zorgen, dat op de schaarse grond van
het Staatsvissershavenbedrijf alleen be
drijven komen, die op de een of andere
wijze bij de visserij betrokken zijn.
In de gemeenteraad van Velsen is een
keuze voor erfpacht of grondverkoop
een al jaren bediscussieerde zaak. Al in
1968 is er in de gemeenteraad uitgebreid
over dit onderwerp gesproken. Alle be
sprekingen leidden er toen toe als ge
meente Velsen het besluit te nemen
gronden aan geïnteresseerden te verko
pen een besluit, dat sinds die tijd niel
gewijzigd is.
meentebestuur van Velsen is een hinder
wetvergunning aangevraagd om in de St.
Eustatiusstraat nr. 2 in Santpoort een
opslagbedrijf voor vleeswaren en diep-
vriesprodukten op te richten.
dan aan de nota de laatste hand wordt
gelegd. Mogelijk zal de gemeenteraad
nog voor de zomer een beslissing nemen.
Dat het een moeilijke beslissing zal wor
den is wel zeker. Zowel voor grondver
koop als voor uitgifte in erfpacht zal
moeilijk een meerderheid te krijgen zijn.
En van deze beslissing kan wel eens de
samenstelling van het college van Vel
sen na de verkiezingen van 1978 afhan
gen.
altijd is de nota gronduitgifte niet ver
schenen. Wel is er inmiddels een nieuwe
wethouder en een nieuwe directeur voor
Openbare Werken, die de zaak opnieuw
hebben aangepakt. Als een van de eerste
zaken, die zij tot een oplossing wilden
brengen gold de al meer dan twee jaar
beloofde nota. Ze hebben daar, mede
onder druk van de politieke partijen, die
hun geduld ook begonnen te verliezen
haast achter gezet en het ziet ernaar uit
DRIEHUIS Uit de garderobe van
de, manege aan de Driehuizerkerkweg in
Drieburg is in het afgelopen weekeinde
een bontjas gestolen ter waarde van
ƒ230.
Op het stadhuis kunnen bezwaren te
gen dit plan mondeling worden inge
diend op woensdag 30 maart om elf uur
’s morgens. Tot 15 april bestaat de gele
genheid schriftelijk bij het college be
zwaren in te brengen.
Ook het personenvervoer van en
naar de plaats die op Amerikaanse
wijze, zoals men toen zei, groeide was
voor de spoorwegen een grote bron
IJMUIDEN Op uitnodiging van de
Braambosgemeente houdt paspoor W. A.
Eman van de Oud-Katholieke Gemeente
in Den Helder een inleiding over zijn
reis naar Israël.
Pastoor. Eman komt zijn belevenissen
vertellen op dinsdag 29 maart om acht
uur ’s avonds. Hij zal zijn praatje illus
treren met dia’s. De bijeenkomst heeft
plaats in ’t Braambos, Zeeweg 264 in
IJmuiden. Belangstellenden zijn van
harte welkom.
VELSEN De voorbereidingen voor
de Speliade, het jaarlijkse zomerfees*
voor de kinderen, zijn in volle gang. Het
festijn wordt dit jaar gehouden in d«
laatste twee weken van de zomervakan
tie van de lager scholen, van 1 tot en
met 12 augustus.
Binnen de PvdA, altijd ai een politie
ke partij, die een duidelijke voorkeur
voor erfpacht aan de dag heeft gelegd, is
een groeiend verzet tegen het destijds
genomen raadsbesluit gerezen en dat
verzet is zelfs zover gegaan, dat de
laatste jaren een deel van de fractie in
der aad resoluut tegen elke grondverkoop
stemt. Na de gemeenteraadsverkiezingen
van 1974 kreeg Velsen een nieuw college
en werd de afspraak gemaakt, dat de
kwestie grondverkoop of uitgifte in erf
pacht in de nieuwe zittingsperiode van
de gemeenteraad opnieuw aan de orde
zou worden gesteld. Het college zou een
nota over alle voors en tegens van beide
systemen maken, waarna het besluit van
1968 herzien of bekrachtigd zou kunnen
worden.
De problemen zijn vooral genezen
doordat ook in principe werd afgespro-
kan dat er tot de behandeling van die
nota geen grond meer door Velsen uit
gegeven zou worden. Alleen de onder-
handelingen, waarmee de gemeente op
dat moment bezig was zouden worden
afgerond en deze stukken grond zouden
ook nog voor verkoop in aanmerking
komen. In oktober 1974 werd er dus een
lijst samengesteld van alle lopende on-
derhanidelintgen en vanaf dat moment
was het wachten op de nota om als
inwoner aan grond te komen.
van inkomsten. Men deed alles om de
klanten ter wille te Zijn. Het is
gebeurd dat enige IJmuider vishande
laren na een uitgaansavond in Haar
lem de laatste trein misten. Ze zoch
ten de stationschef op, vertelden wie
ze waren, zeiden niet op een dubbel
tje te kjjken en mochten kort daarna
op de stookplaat van een locomotief
klimmen, die speciaal voor hen nog
eens naar IJmuiden reed.
IHJMUIDEN —Marijke van de Mer
we, kandidate voor het Tweede Kamer
lidmaatschap van de PvdA, houdt op
dinsdag 29 maart in gebouw Velser-
duin een inleiding over „de Rooie Vrou
wen en de verkiezingen”.
De programmaboekjes met alle we
tenswaardigheden over het grootse zo-
mergebeuren, worden aan het einde van
het schooljaar aan alle kinderen van de
lagere scholen uitgereikt. De organisato
ren van de Speliade hebben de gemeente
Velsen opgedeeld in zes wijken, te weten
Santpoort-Noord, IJmuiden Oost, IJmui-
Dat wachten duurde echter al gauw
langer dan een jaar en de voorbereidin
gen voor de nota gronduitgifte bleken
heel wat meer voeten in de aarde te
hebben dan verwacht. En op een gege
ven moment kon men als gemeente
uitgifte van grond niet langer meel
uitstellen. Er waren inwoners, die een
huis wilden bouwen en een lapje grond
op het oog hadden, die er niets voor
voelden op op een nota te wachten. Eind
1975 vond de gemeenteraad daarvoor een
tijdelijke oplossnig. „De grond werd hen
verhuurd in afwachting van een beslis
sing over grondverkoop of erfpacht”.
SANTPOORT-NOORD. Van de de
pendance van de IJmond-MTS aan de
Dinkgrevelaan in Santpoort-Noord zijn
het afgelopen weekeinde elf ruiten inge
gooid. Bovendien is een poging tot in
braak gedaan in het hoofdgebouw van
de IJmond-MTS aan de Roos en Beek-
laan in Santpoort. De politie heeft nog
geen spoor van de daders.
de visserij die IJmuiden uit zijn po
verheid tilde. Toen het rijk het nodig
vond ordenend op te treden kwam, in
1899, de rijksvisafslag tot stand. IJ
muiden kreeg een nieuw, groot stati
on in de directe nabijheid. En de
spoorlijn werd belangrijk. In 1897
had IJmuiden al bijna zeven miljoen
kilo vis laten vervoeren. In 1899 werd
het anderhalf miljoen meer, in 1900:
10.792.084 kilo, in 1901: 14.032.797,
in 1904: 25.598.08b in 1912: 54.402.682,
in 1915: 92.349.019. Een deel werd per
boot vervoerd, maar het leeuwen
aandeel ging toch via de spoorwegen.
Het topjaar werd 1916102.385.488
kilo, waarvan met de trein werd ver
voerd 82.990.887 aan verse vis, 521.642
aan gedrogode en gezouten vis,
2.614.299 kilo aan haring.
den West, Zeewijk, Oud-IJmuiden en
Velsen-Noord. Het organiserend comité
hoopt dat er dit jaar weer net zo veel
kinderen deelnemen aan de festiviteiten
als vorig jaar. Toen hebben bijna elf
duizend kinderen en kleuters plezier be
leefd aan het zomerfeest.
Voor de leiding tijdens het feest doen
de organisatoren weer ’n beroep op vrij
willigers. Deze medewerkers moeten
voor de kleuterspeliade minstens zestien
jaar zijn en voor de leiding over de
lagere schooljeugd minstens zeventien
jrar. Voor de medewerkers geldt een be
scheiden financiële vergoeding. Opgave
van vrijwilligers aan de projectleidster
van de Speliade. mevrouw A. C. M.
Lammersen-De Schepper, Corantijn-
straat 24, Santpoort-Noord. telefoon 023-
377464.
zoals Craandijk het in zijn „Wande
lingen” weergaf - „temidden van dui
nen en bosjes: het houten stations-
gebouwtje avn Sandpoort”. In het
dorp Velsen stopte de trein aanvan
kelijk niet. Dat nam het oude dorp
de nieuwe Hollandsche Ijzeren
Spoorweg Maatschappij zeer kwalijk.
De inwoners moesten naar Beverwijk
lopen (en dat deden ze, al mokkend)
om de trein te nemen.
Een halve eeuw geleden kon de
toenmalige burgemeester van Velsen,
de oud-journalist R. G. Rijkens, nog
schrijven: „De vreemdeling die onze
gemeente binnenkort met de nieuwe
elektrische spoor kan eerst genieten
van de mooie natuur en zich dus
enigszins verbijsterd gevoelen over al
die haltes in IJmuiden, die de indruk
wekken van in een edintuurbaan om
een wereldstad te reizen. Dat zal
IJmuiden in de toekomst stelling
worden”. Toen de burgemeester met
een knipoog naar het geschrevene
zijn pen neerlegde zal hij nog even
op zijn vingers hebben nageteld waar
de trein zoal stopplaatsen had in de
gemeente Velsen. Hij had er beide
handen bij nodig: 1. het station Sant
poort, 2. de halte Driehuis-Wester-
veld, 3. de halte Zeeweg, 4. het stati
on Velsen-IJmuiden Oost, 5. De halte
Casembrootstraat, 6. de halte Juliana-
kade, 7. het station IJmuiden, waar
bovendien nog het aparte visstation
was. En op de andere lijn, naar
Beverwijk, bezat Velsen-Noord een
eigen stopplaats die halte Hoogovens
werd genoemd. Als een gehaaste rei
ziger ooit het artikel van burgemees
ter Rijkens heeft gelezen zal hij on
getwijfeld minder aan dé edintuur-
baan van een wereldstad dan wel aan
het parmantige boemeltje van Pur-
merend hebben gedacht.
In het verleden was het bijna vanzelf
sprekend, dat alle gemeentegrond ver
kocht werd, als er ergens gebouwd ging
worden. Het nadeel, dat aan verkoop
was verbonden was echter dat grond-
speculoties mogelijk waren. Iemand kon
een stukje grond van de gemeente ko
pen, er eenhuis op bouwen en het
geheel met een dikke winst aan een
ander doorverkopen. Voor Velsen was
dit een doorn in het gemeentelijk oog
vooral omdat de bouwgrond in de ge
meente erg schaars is en de gemeente
die bouwgrond zoveel mogelijk voor
haar eigen inwoners wilde bestemmen.
De gronden voor de nieuwe woningen in Velsen-Zuid zijn nog verb ocht, maar de grond aan de -Minister Van Houtenlaan zal
pas uitgegeven kunnen worden als vaststaat wat het wordt: verkoop of erfpacht.
IJMUIDEN Er is een tijd geweest dat men de rails naar IJmuiden met
bladgoud had kunnen bedekken om duidelijk te maken wat ze voor de spoor
wegen betekenden. Die bron van inkomsten droogde geleidelijk op toen de
vrachtauto zeer geschikt bleek voor het vervoer van vis, ook op verre afstan
den. Hetzelfde lol onderging het reizigersverkeer. Na de Eerste Wereldoorlog
kwam de autobus als concurrent. Deze werd in tdom gehouden zolang particu
lieren als ondernemer optraden, zodat de spoorwegen er niet teveel hinder van
hadden. Na de Tweede Wereldoorlog begon de autobus steeds meer terrein te
winnen. Daarbjj kwam de onstuimige groei van het aantal particuliere auto’s.
De dwarslyn van Santpoort naar IJmuiden kost de spoorwegen nu handenvol
geld. Vandaar dat voor de tweede maal, zoals in deze krant van 18 maart is
gemeld, plannen worden bestudeerd om het personenvervoer radicaal stop te
zetten.
Het was allemaal begonnen met de
spoorlijn van Haarlem naar Uit
geest die op 1 mei 1867 werd geopend
toen polderjongens sinds twee jaar het
Noordzeekanaal aan het graven wa
ren. Er waren nogal wat protesten
uit Santpoort gekomen, toen al, om
dat het Ijzeren paard al fluitend en
rook uitblazend dwars door de prach
tige Neethof zou rijden. Maar protes
ten hielpen ook toen niet altijd.
Trouwens, van Haarlem naar Am
sterdam kon men per trein al sinds
1839, naar Leiden sedert 1842 - het
werd tijd ook in deze streek de
diligence definitief op stal te zetten.
Dat gebeurde dan ook. De trein stop
te meteen al in Santpoort, bij - zoals
Van Heden het in 1872 in zijn „On
kruid” beschreef - „een klein station
waarop de naam Zandpoort” of -
Toen IJmuiden ten doop kon wor
den gehouden, op die wat het weer
betreft naargeestige eerste november
van 1876, kwam ook koning Willem
III met de trein, een extra trein die
in Velsen stopte vanwaar zijne ma
jesteit met een boot naar IJmuiden
ging. Waren de wensen van het dorp
Velsen voor een eigen stopplaats
sinds jaren in vervulling gegaan, IJ
muiden moest nog een poosje wach
ten. Tot 1883. Toen kreeg het
station aan de Kanaaldijk, bij
sluizen dus, omdat IJmuiden door de
scheepvaart zou gaan groeien en
bloeien.
SANTPOORT. De lagere Bosbeek
school aan de Burg. Enschedélaan in
Santpoort zal aanstaande zaterdag, 26
maart, op de school een Fancy-Fair
houden. Het doel hiervan is geld bijeen
te brengen voor de aanschaf van een
stencilapparaat.
De Fancy Fair is open voor ieder die
belangstelling heeft. Ouderen mogen
ballen gooien, sjoelen, spijkers slaan en
gokken met het rad van avontuur. Da
kleintjes kunnen onder meer grabbelen,
touwtje trekken en zich met poppen
kastspel amuseren.
Apart in het gebouw wordt een rom
melmarkt gehouden, terwijl ook een
ruimte wordt ingericht voor de verkoop
van plantjes, lekkernijen en handwerk-
producten.
De Fancy Fair in de Bosbeekschool
duurt van ’s morgens tien uur tot ’s mid
dags vier.
In zijn in 1848 gepubliceerde
„droom" aan de hand van een bro
chure over de noodzaak Amsterdam
enen kortere verbinding met de
Noordzee te geven had Simon Visse
ring een visoen van dat station in
IJmuiden gehad: „Het ruime, deftige
stationsgebouw welks enige fout is
dat het er wat heel Grieks uitziet”.
De spoorwegen hadder er we! voor
opgepast die fout niet te maken: het
stationnetje had met zijn houten per-
ronnetje allesbehalve allure. De trein
stopte er voor het eerst op 1 novem
ber. Het zeven jaar oude IJmuiden
zag de officiële gasten naar Hotel
Nommer Eén gaan. Het ontfermde
Zich over de machinist die zijn tijd
elders moest zoekbrengen. Toen de
man wat zwaaiend en nog hikkend
weer naar zijn locomotief liep vroeg
hij wie gedurende zijn afwezigheid
aan de spoorbaan had geknoeid. Hij
was gekomen via enkel spoor. Nu zag
hij het dubbele spoor dat pas drie
jaar later zou worden aangelegd.
Bij het vijftigjarig bestaan van
IJmuiden wees de voorzitter van de
vishandelvereniging, J. C. Slis, erop
dat IJmuiden zijn grote opkomst aan
twee factoren te danken had: aan
zijn „natuurlijke ligging” waardoor
het op praktisch alle visserijhavens
van het vasteland een voorsprong
kreeg en aan de snelle spoorverbin
dingen met landen als Duitsland, Bel
gië, Frankrijk en Zwitserland. Maar
de vrachtauto stond toen al op vele
plaatsen startklaar in de garage.
r
zjaaa