Aftreden Indira Gandhi
nu defenitief
EEG landen: betere
coördinatie noodhulp
achtergrond
SI
r
■kJ
Meer afluisterzaken
in Bondsrepubliek
MIES 25 EN HALF
GEVAAR VOOR CRISIS LIJKT AANZIENLIJK VERMINDERD
WEKELIJKS
Europarlement wil
deelneming EEG
aan Londense top
Sociaal-economisch
„Herfst''
Teken aan de wand
Schrijversbond stoot
I auteur Kornilov uit
Kieshervorming in
VS voorgesteid
WOENSDAG
2 3
MAART
3
19 7 7
BINNEN- EN BUITENLAND
menie
il
(Van onze redacteur in Groot-Brittannië, Henk Leffelaar)
LONDEN. De Labour-regering is bereid concessies te doen aan
een andere parlementaire fractie, met behoud van wederzijds zelfres
pect.” Dit zei gisteravond premier James Callaghan tijdens een
televisie-interview, kort nadat hij nieuwe voorwaarden van de libera
len had ontvangen.
tollen
ezoek
ibom
itiel dat
en aan
■terrein
isteren
:ht. De
dat het
slechts
teking
genii
derlan
'enis in
Tie van
isteren
rlandse
Kruis
ddelen
vastge
schip-
andere
g wor-
sygin
proef
uroa in
e kern-
■ant op
nsie in
estigen
ie rege
r kern-
iftigd
□rd- en
gevon-
wergif
en. Het
ruime
lortvel
katten
na het
tselijke
vogek
iet een-
Doorn
i inten-
abnor
van de
jaar in
imende
■t gras
muur
door Nico Scheepmaker
print
san en
ideur
BUENOS AIRES (UPI). In de vroege morgen van 24 maart
1976 denderden de AMX-tanks van het „Magdalena”-regiment door
de straten van de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires. Daarmee
begon voor het Zuidamerikaanse land een nieuw tijdperk: presi
dent mevrouw Maria Estela Peron verdween en er kwam een
militaire junta. Die stelde zich tot doel het vernietigen van de
guerrillabewegingen in het land en het weer op poten zetten van de
economie. Op dat ogenblik stond Argentinië op de rand van een
bankroet, niet in de laatste plaats wegens de alom verbreide
corruptie.
1
Regering-Callaghan wil
toch concessies doen
Balans van een jaar Argentijnse junta
i15 ton
ht aan
Bij
an een
>aarde-
restant
roots te
■rwerkt
■chtend
van de
>y Jen-
Het is nu waarschijnlijk dat de rege
ring vanavond om tien uur, wanneer de
stemming over de conservatieve motie
van wantrouwen plaatsvindt, niet ten
val zal worden gebracht.
Callaghan gaf in het vraaggesprek voor
het eerst openlijk toe dat hij aan het hoofd
stond van een minderheidsregering en
bereid was „op lange termijn openbare
afspraken” te maken met andere politieke
fracties. Het wordt het meest waarschijn
lijk geacht dat hij met de liberalen (die
dertien zetels hebben) in zee zal gaan
opgetreden in het aanvankelijke enthou
siasme voor snelle algemene verkiezin
gen. Ook van hun zijde worden nu stem
men gehoord dat het misschien beter is
deze tot de herfst uit te stellen.
De zoon van Indira Gandhi, Sanjay,
heeft laten weten dat hij zich uit de actieve
politiek zal terugtrekken „Er zijn andere
ring van de Verenigde Staten er onlangs
toe de militaire hulp aan dat land van
36 naar 15 miljoen dollar terug te
schroeven. Argentinië weigerde daarop
elke hulp, evenals Brazilië en Uruguay.
De stootkracht van het leger zal onder
een dergelijke beslissing nauwelijks lij
den. Wel zet het de mensen aan het
denken. Het is een teken aan de wand.
De meningen over hoe de Amerikaanse
maatregel uitpakt, zijn uiterst vaag
Sanjay Gandhi, die evenals zijn moeder
in de eigen deelstaat verslagen werd, was
een van de invloedrijkste figuren in de
Congrespartij. Hij was leider van de jeug
dafdeling van de partij. Sanjay zette zich
vooral in voor de sterilisatie en de verbete
ring van de huisvesting van de krotbewo
ners.
Waarnemers geloven, dat de 30-jarige
zoon van mevrouw Gandhi mede de oor
zaak vormt voor de grote nederlaag van
de Congrespartij. Hij was niet erg geliefd
bij de bevolking.
Junta-leider
Videla
HAMBURG (DPA). In de Westduitse
Bondsrepubliek zijn gisteren nog meer
gevallen van het afluisteren van personen
aan het licht gekomen. Volgens de „Süd-
deutsche Zeitung” zou minister van Bin
nenlandse Zaken Maihofer in de commis
sie voor Binnenlandse Zaken van de
Bondsdag nog vijf gevallen van afluiste
ren bekend hebben gemaakt.
De 49-jarige schrijver veronderstelde
gisteren dat hij uit de bond was verwij
derd vanwege zijn actieve inzet voor de
mensenrechten en de verschijning van
boeken van zijn hand in het westen.
Zowel de voorzitter van de Europese
commissie, de Engelsman Roy Jenkins,
als de voorzitter van de ministerraad van
de EEG (de Engelse minister van Buiten
landse Zaken David Owen) moet volgens
het parlement kunnen deelnemen aan het
overleg van staats- en regeringsleiders
van de Verenigde Staten, Japan en Cana
da, en de vier grote EEG-landen, te weten
Frankrijk, Engeland, West-Duitsland en
Italië
Vooral de Nederlandse regering is,
zoals bekend, verontwaardigd over het
feit dat Frankrijk zich tegen deelneming
van de EEG aan het Londense overleg
verzet met het argument dat er toch geen
besluiten worden genomen
tweemaal per jaar een fundamenteel
debat van de ministers van Ontwikke-
lingszaken zou gehouden worden, waar
gesproken wordt over de prioriteiten die
de gemeenschap aan haar ontwikkelings
hulp wil geven.
Verder kan ik mededelen dat ze over
zeven weken met „Een van de acht” stopt,
dat ze dan gaat nadenken over de vormge
ving van een wekelijkse „late night show”
op de televisie, en de AVRO vóór 1 okto
ber zal mededelen of ze zo’n wekelijks
late-avondprogramma ziet zitten, per 1
januari
Unie is
lelsinki
iapsbe
Kosy-
ter van
andere
i.
wegen om het volk te dienen dan alleen in
het parlement zitting te nemen.”
Er is veel leed tussen het glitter, dat
merkt u. Die amandelvormige ogen onder
de zwarte gleufhoed behoorden overigens
toe aan Maria Helmers van het weekblad
Privé, ook beroemd van de Hammond
Brothers: Uit concurrentieoverwegingen
meld ik u daarom dat Mies, sinds ik haar
in een speciaal voor haar boek geschreven
gedicht „de broekpakkoningin van alle
kijkers” noemde, met opzet, om mij te
pesten, in lange jurken rondloopt, zo ook
maandag, en dat ze aan een kettinkje om
haar hals een gouden rondje ter grootte
van een halve gulden droeg, met aan de
ene kant JOOST en MARIEKE, en aan de
andere kant JANNEKE en MIESJE erop
gegraveerd. De namen van haar vier kin
deren. En dat ze er zorg voor draagt, bij
het thuiskomen het medaillonnetje om te
draien, zodat de namen van de twee ande
re kinderen zichtbaar zijn dan bij het
weggaan Want daar wordt nauwkeurig
op gelet
l
LUXEMBURG (ANP). Het Europees
parlement heeft gistermiddag in Luxem
burg eenstemmig aangedrongen op deel
neming van de Europese gemeenschap
aan de Westelijke economische topconfe
rentie op 6 en 7 mei in Londen.
lebben
ie 2000
erodes,
;n stuk
emuur
lermen
„muur
I als de
leen de
NEW DELHI (UPI, Reuter). Indira
Gandhi is gisteren teruggetreden als pre
mier van India. Zij sprak haar beste
wensen uit voor de oppositie, die na de
verkiezingsoverwinning de nieuwe rege
ring zal gaan vormen. Mevrouw Gandhi
zei, dat haar respect voor het Indiase
volk onveranderd blijft en dat zij de
verkiezingsnederlaag aanvaardde als een
deel van een democratisch proces. Zij
hoopte dat het land sterker zal worden en
de bevolking een beter leven zal krijgen.
Tengen
loor de
ersoon-
den, is
emeen
ulpver.
i steun
e over
comité
onder
nen on
sfeer
trijfël
Gisteren heeft mevrouw Gandhi enkele
uren na het accepteren van haar aftreden
nog een verbod op 26 politieke partijen
opgeheven. Indira Gandhi is er vandaag
niet bij als de Congrespartij haar opposi
tieleider gaat kiezen voor het parlement.
Zij heeft namelijk haar zetel verloren
BRUSSEL (ANP). De landen van de
Europese gemeenschap zullen hun nood
hulp in de toekomst veel meer op elkaar
af gaan stemmen dan tot nu toe het geval
was. Daarover is gisteren, in de Europese
ontwikkelingsraad in Brussel, in princi
pe overeenstemming bereikt.
Leen vertelde dat het aanvankelijk m de
bedoeling had gelegen, dat Michel van der
Plas het boek samen met Mies zou schrij
ven. Maar op een avond, toen Van der
Plas al heel wat werk ervoor verzet had,
kwam hij somber gestemd bij de Timps
op bezoek om te zeggen dat hij er toch
maar van afzag. Hij had eens een blik
geworpen op de plank waarop al zijn
eigen werken stonden, en had toén tot zijn
afgrijzen ontdekt dat hij bijna uitsluitend
andermans verhalen had geschreven. Het
werd de hoogste tijd, vond hij, dat hij nu
eens iets helemaal vanuit zichzelf op
papier zette!
zulle»
dage»
prinse
zal ont
■rs Var
van d(
»n Ara
et paai
i door
Ameri-
ewis is
■retaris
eweest.
dkeurt.
oon is
ikou.
Daarmee bracht hij de inflatie, die in
1975 nog ongeveer duizend percent
bedroeg, terug tol 350 over de periode
dat de junta aan de macht is. Op het
ogenblik bedraagt de inflatie acht tot
tien percent per maand Maar doordat
de lonen waren bevroren, is de koop
kracht van de Argentijnse bevolking
gedaald tot minder dan de helft van die
van vorig jaar Daar komt bij, dal de
junta, m haar strijd tegen de corruptie'
en haar streven naar efficiency, veel
mensen heeft ontslagen
De Europese commissie, het „dagelijks
bestuur” van de EEG, zal nog vóór 1 juli
van dit jaar hiervoor gedetailleerde voor
stellen aan de raad voorleggen.
Met dit principebesluit is een vooral
Nederlandse wens in vervulling gegaan
Drs. Jan Pronk, de Nederlandse minister
voor Ontwikkelingssamenwerking, heeft
hierover, geruime tijd geleden, al een
memorandum bij de Europese minister
raad op tafel gelegd
De Nederlandse minister vond het
eigenlijk maar een dwaze geschiedenis
dat, zodra er ergens in de wereld een ramp
gebeurde, elk EEG-land op eigen houtje
hulp ging verlenen. Er moet een inventa
ris gemaakt worden van de hulpverle-
ningscapaciteit van elk EEG-land, zodat
de gemeenschap als geheel weet wat voor
hulp ze kan bieden. Als er dan hulp nodig
is dient er op Europees niveau een coördi
nator te zijn, zodat er zo efficiënt mogelijk
gewerkt kan worden, zo luidt het Neder
landse standpunt.
Een Nederlandse wens was ook dat de
gemeenschapshulp zich zou uitstrekken
niet alleen tot natuurrampen, maar ook
tot rampen „die door mensen veroorzaakt
worden." Voorbeelden daarvan zijn de
burgeroorlog in Libanon en de financiële
steun die verstrekt werd aan de buurlan
den van Rhodesië, toen die landen moei
lijkheden Ondervonden van de door de
Verenigde Naties voorgeschreven boycot
van Rhodesië.
In de „ontwikkelingsraad” werd giste
ren ook besloten dat er voortaan een of
steeds tot het alledaagse. In de gevange
nissen zitten naar schatting vierduizend
mensen vast om politieke redenen
Zekerheid over dat aantal is er niet,
omdat het onduidelijk is of iemand is
gearresteerd of ontvoerd en of hij een
misdadiger was of politiek verdacht.
Toen de junta aan de macht kwam,
schafte zij de politieke partijen af, zette
het parlement aan de dijk en schortte
vakbondsvrijheid en recht van staking
op. Ze trok een burger-minister van
Economische Zaken en Financiën aan
om de economie van het land weer op te
vijzelen: José Martinez de Hoz.
Callaghan voorspelde dat het huidige
regeringsbeleid zou leiden tot een stabili
sering van de inflatie tegen het midden
van dit jaar en dat begin volgend jaar een
daling van de prijzen te zien zou zijn. In
hoeverre dit partij-politieke propaganda
was aan de vooravond van een potentieel
dodelijke stemming in het parlement, was
moeilijk vast te stellen. Wel hebben de
conservatieven grote bezwaren gemaakt
tegen de televisie-uitzending (die overi
gens al was vastgesteld voordat de motie
van wantrouwen werd ingediend) en nog
meer tegen een tweede uitzending, morge
navond, wanneer Callaghan telefonische
vragen van Britten zal beantwoorden
Daar zal dan gedebatteerd worden over
concrete punten van de Europese ontwik
kelingspolitiek, zo zei prof. Brinkhorst, de
Nederlandse staatssecretaris van Buiten
landse Zaken, die minister Pronk in Brus
sel verving.
Het is waai',, dat het bioed met gulst
door de straten van Buenos Aires of van
de grote provinciesteden Het straatru
moer overstemt dikwijls het gehuil van
sirene’s en zelfs van bomontploffingen
Maar ze zijn er wel, evenals de gewapen
de mannen in burger, die mensen liefst
ongemerkt ophaten Niemand durft een
schatting te maken hoe vaak dat
gebeurt Waar die mensen naar toe gaan
is eveneens een raadsel Ze verdwijnen
gewoon
De junta beweert, dat de guerrilla-
activiteit m Argentinië vrijwel met meer
.bestaat In elk geval hebben veiligheids
troepen en politie het afgelopen jaar bij
botsingen 1422 mensen doodgeschoten,
van wie 1233 guerrillastrijders zouden
MOSKOU (DPA). De Russische
auteur Vladimir Kornilov is uit de schrij
versbond van zijn land gezet. Hij is er
twaalf jaar lid van geweest.
Nu, een jaar later, zegt de drie man
sterke militaire junta onder leiding van
president luitenant-generaal Jorge
Videla, de eerste doelstelling vrijwel te
hebben verwezenlijkt. Het proces van
het economisch herstel is nog in volle
gang. Vrede en rust zijn volgens de
militairen in Argentinië teruggekeerd.
Die propageerde het particulier
ondernemerschap en ontbond staatson
dernemingen en -monopolies, hij slaag
de in het aantrekken van buitenlands
kapitaal en het verkrijgen van leningen
(1300 miljoen dollar), liet de prijzen hun
vrije loop en bevroor de lonen
Verwacht wordt dat de 81-jarige leider
van de Janata-partij, Morarji Desai, de
nieuwe premier zal worden. Een kans is
er ook nog voor Jagjivan Ram, leider van
het Democratische Conges, dat uit de
Congrespartij van Indira Gandhi is
gestapt.
De leider van de
Janata-partij,
Morarji Desai,
krijgt van een vol
geling een bloe-
menguirlande
omgehangen. Dat
gebeurde gisteren
in zijn residentie
in New Delhi.
David Steel, de leider van de liberalen,
had gisteren al een gesprek van ruim een
uur met Callaghan. Vandaag liet hij na
overleg met zijn mede-liberalen een brief
van vier pagina’s bij Callaghan bezorgen,
waarin zijn voorwaarden nader werden
gedefinieerd. Als Callaghan daarmee
akkoord gaat, zullen de liberalen in ieder
geval gedurende enige tijd bereid zijn om
de kant van Labour te kiezen bij eventuele
volgende moties van wantrouwen.
Hoewel niet bekend is voor hoelang een
dergelijke afspraak van kracht zal zijn,
wordt aangenomen dat het premier Cal
laghan voornamelijk te doen is zijn rege
ring gedurende het lopende parlements-
jaar, dat in de herfst wordt afgesloten,
aan de macht te houden. Dat zou hem dan
de kans geven de volledige regerings be
groting in te dienen en de Britten ervan te
overtuigen dat zijn regeringsbeleid steek
houdt
Aan conservatieve zijde is in de afgelo
pen 24 uur ook een merkbare aarzeling
Onlangs publiceerde de Vereniging
voor de Mensenrechten, waarin Argen
tijnen uit alle lagen van de bevolking
zijn vertegenwoordigd, een lijst met
driehonderd namen van mensen, die
worden vermist, zijn gearresteerd of op
de een of andere manier vast worden
gehouden om politieke redenen. In veel
gevallen zouden de veiligheidsdiensten
die mensen hebben meegenomen „voor
verhoor”.
Daarna verscheen een rappoiit van
Amnesty International met zware kri
tiek op het bewind van Videla
Volgens de Methodistische bisschop
Carlos Gattinoni in Buenos Aires is de
Argentijnse regering evenwel helemaal
met zo blij met het grote aantal verdwij
ningen. „Als de autoriteiten zeggen niet
te weten waar iemand is, betekent dat,
dat ze het werkelijk niet weten aldus
de bisschop. „Er bestaat een groot aan
tal njksdiensten. die een hoop vrijheid
genieten en mensen op eigen houtje in de
gevangenis zetten, zonder dat de rege
ring er weet van kan hebben." Het ver
schil tussen arrestatie en kidnapping is
dikwijls uiterst vaag
Zorg om de naleving van de mensen
rechten in Argwrtinte bracht de rege
Wat de Britse begroting betreft die vol
gende week dinsdag zal worden inge
diend, liet Callaghan los dat er een belas
tingverlaging te verwachten viel en dat
het de middenstand financieel gemakke
lijker gemaakt zou worden. Genoeg mis
schien om eventuele tegenstemmers in het
parlement vanavond nog een onrustige
nacht te bezorgen. Niettemin gaf de pre
mier toe dat „iedere stem” zou tellen.
De Labourregering heeft zich dan moe
ten waarmaken in onderhandelingen met
de vakbonden wanneer de zogenaamde
„derde fase” van de afspraken over een
loonstop afloopt. Premier Callaghan gaf
toe dat deze derde fase aanzienlijk moei-
lijker zal zijn
zijn Van 1969 tot de val van de regering
van Maria Estela Peron vielen bij dat
soort botsingen 1381 doden. Hoewel
onder de slachtoffers een aantal voor
mannen van de guerrilla is, is de
guerrilla-activiteit, van links (de Monto-
neros) of rechts (de beruchte AAA de
Argentijnse Anticommunistische Alli
antie, waarvan de minister van Sociale
Zaken onder mevrouw Peron. Lopez
Rega, de belangrijkste leider zou zijn),
met afgelopen
Volgens de officiële cijfers stierven
het afgelopen jaar 152 mensen door de
handen van de guerrilleros: 95 politie
mannen. 33 militairen en 24 directeuren
of afdelingschefs van bedrijven Ontvoe
ringen en slachtpartijen horen nog
Tenslotte kan ik u melden dat het een
uiterst leesbaar en vaak vermakelijk boek
is en dat ik in jaren niet zo lang en hard
heb moeten lachen als om de volgende
scene, waann Leen Timps sociahstische
vader voor het eerst in het huis m Laren
wordt rondgeleid „Als hij, heel oud al, het
nieuwe huis van Mies en Leen komt
bezichtigen en overal wordt rondgeleid
tot in de tuin met het zwembad, en Leen
vraagt ten slotte En pa, wat vind je
ervan’, >s het enige wat hij antwoordt: „Ja
jongen, er moet nog veel veranderen in de
maatschappij
Beschuldigingen, dat Argentinië de
rechten van de mens bij voortduring
schendt, wijzen de militairen van de
hand als „een vertekend beeld van wes
terse journalisten" Voor 1.2 miljoen dol
lar heeft de junta zelfs een Noordameri-
kaans bureau voor public relations inge
huurd om haar image te verbeteren Er
worden reizen georganiseerd voor bui
tenlandse journalisten, die „het echte
Argentinië” willen leren kennen
Zo zouden in 1973 in een hotel leden zijn
afgeluisterd van de Griekse sociaal-
I democratische verzetsbeweging PAK. In
Hamburg zouden in twee gevallen perso
nen zijn afgeluisterd, die behoorden tot
het Landsbureau voor Grondwetswetbe-
scherming.
Maandagmiddag is in Laren het boek
„Mies, 25% jaar TV” ten doop gehouden,
dat door Mies Bouwman en Joris van den
Berg samen geschreven is. Tot de spre
kers behoorden minister Van Doorn
die het eerst mocht omdat hij weer
haastjerepje naar Den Haag terug moest
(hij kreeg een extra exemplaar van het
boek mee voor Den Uyl) en Rinus Fer-
dinandusse. Ware beroemdheid had deze
uit het verhaal van Mies gedestilleerd, hoe
zij en haar man Leen Timp in Londen
opeens Ingrid Bergman zagen passeren
Zonder haar te durven aanspreken, had
den ze enige tijd opgewonden achter
Ingrid aan gelopen. Rinus: „Toen was het
wachten alleen nog op de man die in het
café zou vertellen: prachtige stad, Lon
den! Eerst kwam Ingrid Bergman voorbij,
daarna Mies Bouwman, en toen heb ik
ook nog twee mooie regenjassen
gekocht!”
Ik herinner me niet meer hoe het ver
haal van Rinus Ferdinandusse over de
Belgen die een knoop in hun geslachtsdeel
leggen om het voorspel niet te vergeten, in
zijn pleitrede voor Boek en Mies te pas
kwam, maar dat kwam misschien doordat
ik ondertussen naarstig om mij heen naar
VARA-vertegenwoordigers speurde.
Want u weet, Mies werd in een sfeer van
„moedwil en misverstand” door de VARA
„losgelaten”, waarna ze bij de AVRO
terecht kwam. Onderlinge kinnesinne kan
in zo’n geval als zoutzuur door de Hilver-
sumse gelederen vreten, zoals Mies dat in
het boek via een uitspraak van een collega
aardig karakteriseert: „Je maakt rotpro-
gramma’s meid, maar het fijne ervan is
dat je erin gelooft”. Maar VARA-
voorzitter André Kloos was er wel dege
lijk, evenals bijvoorbeeld Koos Postema,
en natuurlijk Joris van den Berg, hoofdre
dacteur van de VARA-gids en mede
auteur van het boek. Er waarde ook een
geheel in zwart broekpak gestoken jonge
vrouw met zwarte gleufhoed en amandel
vormige ogen door het pand, die de eman
cipatie kranig in beeld bracht door de
haar begeleidende fotograaf precies aan
te geven welke coryfeeën hij vanaf welke
plaats op de kiek moest zetten. Leen Timp
kwam geïmponeerd vertellen dat hem
gevraagd was zich naast Koos Postema op
te stellen voor een foto, terwijl hij in de
kwart eeuw dat hij aan de zijde van Mies
door etherland schrijdt, niet anders
gewend is dan dat hij als niet ter zake
dienend wordt weggeretoucheerd van
foto’s waar Mies op staat.
WASHINGTON (DPA). President
Carter van de VS heeft gisteren het Con
gres een voorstel gedaan tot wijziging van
de kieswet. Hij wil dat een president
voortaan rechtstreeks wordt gekozen en
niet meer via kiesmannen.
Tot dusver kozen de Amerikanen 538
kiesmannen, die volgens bevolkingsdicht
heid over de 50 deelstaten en de hoofdstad
Washington verdeeld zijn. Om gekozen te
worden, moest een presidentskandidaat
minstens 270 kiesmannen op zijn hand
hebben
Voor deze wijziging is een aanvulling op
de grondwet nodig. Verder wil Carter, dat
de verkiezingscampagnes nog meer dan
tot nu toe met belastinggeld worden gefi
nancierd en dat de registratie van de i
kiezers wordt vereenvoudigd.
