Platenconcert in Jansheeren
smaak...en tóch laag in ’teer’en nicotine
wat vertel je me nou?
B
p
r
Hein Steehouwer
begraven
Over IJmuiden gesproken EEN HALF POND KOFFIE VOOR EEN DUBBELTJE
- 'Hli P
R'.
Burgerlijke Stand
Turnstrijd voor
Tovado succesvol
WOENSDAG
3 0
MAART
19 7 7
IJMOND
Barakken-1
Velsen
Jr
Slappie-1
V 69
Slappie-2
Barakken-2
l,gHt
Geweldig feest
Van gat tot stad
Zpnhanceme^’(N.f.e.)
zoals te brengpn op ta^^natie: de smaak van
--
van
ADVERTENTIE
NATUURLIJKE
SMAAK VERRIJKING
APPLIED FOR
N F E PATENTS
HEEMSKERK. Zondag zijn de fi
nale B-kampioenschappen van het dis
trict Haarlem van de NKGB gehouden,
voor de jongens in de gymzaal aan de
Bachstraat 4 en voor de meisjes in de
zaal aan de Bachstraat 81 in Heemskerk.
Tovado uit Heemskerk toonde zich tij
dens deze wedstrijden de meest succes
volle vereniging.
Binnenkort meer aandacht voor de
V 69, het drama van 1917.
BEVALLEN:
M. G. H. de Ruiter - Cornelissen, z.,
IJmuiden. E. A. E. M. Boersma-Kas-
sing, d., IJmuiden.
OVERLEDEN:
A. Krug, 87 jr., weduwe van: A. L. de
Pauw, IJmuizen. D. Prins, 28 jr., IJmui
den.
ijmuiclen„«B
AND TOBACCO
DEZE PRIJZEN werden genoemd;
koffie per half pond naar keuze 10-
10V2-19-23-27 cent, thee per ons 17-
22-26-28-30 cent, literblik sperziebo
nen 25, idem snijbomen 29, idem
doperwten 24-31-38-45. Een pond sui
ker: 23 Een pond zachte zeep :8. Een
pond rijst 7-82-10-12-15-18. Een pond
cacao: 26-32-50. Een pond gort 11-13.
En een blok huishoudzeep van 400
gram kostte een dubbeltje.
TOT 31 AUGUSTUS van het jaar
1939 kon men - als men het geld had
- een noodvoorraad vormen. Op die
dag kondigde de burgemeester van
Velsen een hamsterverbod af. De re
den bleek uit een advertentie van een
halve pagina in de plaatselijke dag
bladen: op korte termijn zou tot de
uitreiking van distributiekaarten wor
den overgegaan. De oorlog stond voor
de deur.
U schreef over „Slappie”, de man
met de fruitkar die vroeger in IJmui
den zeer bekend was. Hij ventte ook
in Velseroord. In de smederij van
mijn vader aan de Zeeweg kwam hij
altijd even koffiedrinken. Dat deed»
ook de man uit Amsterdam die met
horloges liep, een zekere De Vries.
Hij had altijd zo’n ouderwetse dok
terstas bij zich waarin zijn spullen
zaten. De horloges waren goedkoop.
Toch beduvelde hij je nooit met de
kwaliteit. (J. van Rooien. Beverwijk).
Bij de jongens tot en met 10 jaar
moesten twaalf deelnemers uitmaken
wie zich dit jaar kampioen mocht noe
men. Frank Lubbers bleek de sterkste
en werd dan ook kampioen. Tweede
werd Cor Kuil en derde Arjan Mul,
allen lid van Tovado.
In de categorie tot en met 12 jaar
mocht bij de jongens Ronald Schram
van SSS op het ere-podium plaatsne
men. Bij de meisjes was dit Maria
Palmas van Tovado. Johny van Son van
SSS en Wim Hogendijk werden bij de
jongens respectievelijk tweede en derde
en bij de meisjes Trudy Nanne van Vios
en Petra Wissenburg van Tovado.
In de categorie tot en met 15 jaar was
Het was interessant om uw stukje
over Gerrit Halenbeek te lezen, voor
al omdat ik in onze huiskamer nog
een heel mooie aquarel heb hangen
die door hem gemaakt werd. Mijn
schoonvader, Dirk Wiepkes te Velsen,
directeur van de Papierfabriek Van
Gelder Zonen, overleed in 1923. Mijn
schoonmoeder liet toen door een
kunstschilder uit Hoorn een portret
van hem schilderen, olieverf. Dit was
abominabel slecht, gewoon onherken
baar. Ik had van Halenbeek Egmond-
se typen (van het oudemannenhuis)
gezien. Ik stelde daarom voor hem
van een kleine foto een portret te
laten maken. Ik gaf Halenbeek de
kleur van haar, ogen en huid op,
verstrekte hem een klein voorschot
om verf te kopen en kreeg aldus het
portret. Wat hij voor loon vroeg weet
ik niet meer, maar in verhouding tot
dat van de kunstschilder was het een
krats. Later heb ik van kennissen-
kunstschilders gehoord dat ze niet
begrepen hoe Halenbeek die pastel
kleuren in waterverf kon maken.
Zoiets hadden ze nog nooit gezien,
zeiden ze; zn oemden het een unicum.
(P. J. Bakker, Hoensbroek).
Van de Eerste Wereldoorlog weet
ik nog goed dat de Duitse torpedoja
ger V 69 in IJmuiden binnenliep. Het
was toen vreselijk koud. De matrozen
lagen dood aan dek. De begrafenis
was in handen van J. Kaper, een
kastelein in IJmuiden die tevens be
grafenisondernemer was. Van de Eer
ste Wereldoorlog herinner ik me ook
dat er aan de vishal een Engelse
vrachttrawler lag die vis laadde en
deze dan buiten de pier weer in zee
gooide. Duitsland werd toen geboycot.
(M. Kuiter, IJmuiden.).
En deze zou pas eindigen na een
hongerwinter, waarin tenslotte een
half brood per week alles was wat
werd toegewezen om in leven te blij
ven.
OM NOG EEN AANTAL vooroor
logse prijzen te noemen gebruiken we
graag een drukwerk dat mevrouw D.
M. Tand te IJmuiden ons ter beschik
king stelde. Het dateert uit 1938. Wijn
berg (met als slagzin: „Betere levens
middelen voor minder geld”) ver
meldde met grote letters: „De Neder
landse Regering adviseert: Vult Uw
Provisiekast. De politieke atmosfeer
in Europa is uiterst geladen en er is
Links: de winkel van Wynbergh in de Kanaalstraat vóór de Tweede Wereldoorlog; chef M. Tand en winkeljuffrouw v. d. Scheur helaas zo bitter weinig nodig om een
poseren voor de fotograaf. Rechts: na de bevrijding even terug in de Kanaalstraat om te zien wat er van het winkelpand te- fatale oorlog te doen losbarsten. Is
recht is gekomen; een triest beeld. (Foto’s beschikbaar gesteld door mevr. D. M. Tand te IJmuiden).
WIJNBERGH CO was een drukke
zaak. De werktijden waren niet mis:
van acht uur ’s morgens tot acht uur
’s avonds en op de zaterdagavonden
nog twee uur extra. In 1942, toen
Oud-IJmuiden op last van de bezet
ters werd ontruimd, moest ook Wijn-
bergh uit de Kanaalstraat verdwij
nen, waar de zaak al in 1908 was
Misschien zit ik er helemaal naast
maar ik heb zo’n idee dat „Slappie”
in latere jaren niet meer in Amster
dam maar in Velseroord woonde, in
de Platanenstraat, hoek Zeeweg,
schuin tegenover de kruidenierszaak
van Otte. In dat woonhuis was een
soort snoep- en groentewinkel!je. De
keuken zat vol met kanaries die daar
werden gekweekt. De zoon ventte in
de week met groente en stond op
zaterdag en zondag met een wagen
bij de spoorweghalte. (P. C. A. de
Jong, IJmuiden).
Ik was in 1926 lid van het alge
meen comité voor de herdenking van
vijftig jaar IJmuiden en Noordzeeka-
naal. In een van de barakken aan de
Kanaalstraat werd een officiële feest
avond voor de medewerkers gegeven.
Er waren lange tafels opgesteld voor
het diner. Op de vloer waren keurige
tapijten gelegd. Koos Speenhoff zong
er zijn liedjes. Het werd allemaal
veel later dan de bedoeling was. We
zouden naar het grandioze vuurwerk
gaan kijken met z’n allen. We moes
ten in looppas naar de sluis om
Ik meen dat de barakken aan de
overkant van de Ambachtsschool nog
een tijd in gebruik zijn geweest voor
de jeugdbeweging van de Jozef-gezel-
len. In de barak die meer naar de
sluis stond heeft nog jarenlang een
politieman gewoond, Roozen. De
eerstgenoemde barak is na de Tweede
Wereldoorlog weer door de jeugdbe
weging gebruikt. Er is toen nog een
heel stuk aangebouwd ten behoeve
van de jeugdbeweging. Dat werd op
gedragen aan B. van Geldorp. Het
waren, meen ik, twee oude barakken
van ongeveer twintig meter die er
gens anders waren aangekocht. Bij dat
bij de meisjes Barbara Guérin van To
vado en bij de jongens Herman v.d. Mey
van Hercules superieur. Peter Zonneveld
en Jan-Erik van Dijk van Vios werden
bij de jongens tweede en derde en
Jacqueline Verhoog van Tovado en Anja
Niesten van SSS bij de meisjes.
werk ben ik betrokken geweest,
evenals Cees Wempe, Rud Wennips
en v.d. Horst, die handlanger was. (M.
P. Kocx, Santpoort).
Tenslotte wist Helma Wentink even
eens van Tovado bij de dames beslag te
leggen op de titel. Tweede werd hier Wil
Groot en derde Monique Kraakman, bei
den van Tios.
HET KOSTTE ALLEMAAL een
habbekrats in de kruidenierszaak van
Wijnbergh: 6 cent, 11-14-15-16 cent.
23-26-28 cent, 32-36 cent. Wie zich op
zondag of op een verjaardag de luxe
van advocaat kon veroorloven kreeg
een grote fles aangeboden voor 1.25.
Voor die prijzen had men goede
waar, men werd aan de toonbank
vakkundig, vriendelijk en vlot gehol
pen en zo nodig werd de winkeldeur
voor de klanten opengehouden bij het
weggaan.
HEEMSKERK. Enige etudes van
Chopin, een merkwaardig maar tevens
bekend werk van Franck en de meestge-
speelde symfonie van Dvorak is de mu
ziek die men zondagochtend 3 april kan
beluisteren tijdens het grammofoonpla
tenconcert, dat om half twaalf begint in
„De Jansheeren”.
tenminste het slot nog te kunnen
zien. („Oud-Comitélid”, Santpoort).
Het vuurwerk bestond uit niet
minder dan negentig nummers, in
twaalf afdelingen.
DE PRIJZEN van de levensmidde
len in de winkel aan de Kanaalstraat
nummer 85 lijken belachelijk laag
voor de ÏJmuidenaair van nu. De cent
telde echter nog heel erg mee in dat
vooroorlogse IJmuiden met zijn gro
te werkloosheid. Wie van „de steun”
moest leven kreeg voor man en vrouw
per week 11.20 ititbetaald. Daarvan
moesten huur, ziekenfonds, licht, gas,
water kolen en ook nog het doden
fonds worden voldaan. Voor kleding
en huisraad bleef niets over. Een
kind had men te verzorgen voor
1.20 per week.
ten kreeg Hein Steehouwer ook bekend
heid door het schrijven van twee boeken
die bij Ankh Hermes verschenen. Paul
Kluwer, directeur van deze uitgeverij,
omschreef in zijn toespraak de overlede
ne als een mens die leefde aan de
grenzen van de werkelijkheid. Hij sprak
over de belangstelling die Hein Steehou
wer had voor het meta-realisme en al
datgene wat zich buiten ons bevattings
vermogen afspeelt, ,.de grotere realiteit
van het leven.”
Als vertegenwoordigster van de meta-
realisten, een groep van aanvankelijk
zeven schilders wier stijl Hein Steehou
wer in zijn eerste hoek heeft beschre
ven, was Diana Vandenberg aanwezig,
terwijl voorts woorden werden gesproken
door de schilderes Luana Youssef uit Am-
stermda en een vertegenwoordiger van de
Orde der Vrijmetselaren.
Onder een stralende voorjaarszon die
tijdens de gehele plechtigheid bleef
schijnen, werden de stoffelijke resten
tenslotte ten grave gedragen waarna een
der nabestaanden een kort woord van
dank richtte tot de vele honderden aan
wezigen.
gaande van bepaalde technische moei
lijkheden overtrof hij zichzelf in alles
wat hij geschreven heeft, zowel in mu
zikale schoonheid als in evenwichtig
heid van compositie. Hellen zijn kleinere
werken als de mazurka's en vooral de
walsen over naar het „betere genre”
salonmuZiek van die tijd, zijn etudes
zijn juweeltjes van stijlzuiverheid.
„Variations symphoniques”
Franck is geschreven voor piano en
orkest; merkwaardig, daar deze combi
natie in de meeste gevallen leidt tot de
solo-concertvarm als de piano geen
funktie als orkestinstrument vervult. De
romantiek openbaart Zich in dit werk op
de beste wijze, zonder sentimenteel te
worden.
Het zélfde kan worden gezegd van de
symfonie „Uit de nieuwe wereld” van
Dvorak. De titel van deze negende sym
fonie doet vermoeden dat Amerikaanse
(volks)muziek zijn invloed op dit werk
laat gelden. Afgezien echter van enkele
vreemde ritmes, die hij tijdens een
Amerikaanse reis uit Indiaanse en ne-
germuziek leerde kennen, blijft de mu
ziek een vertolking van de rijpe geest
van Dvorak.
'ÖR
e”Ha,
£NT*>OC,
ES
IN VARIOUS
het dan nog te verwonderen dat wij
alle huisvrouwen met de meeste klem
aanraden: legt een voorraad aan.
gevestigd. Het was tragisch voor de
mensen die er hadden gewerkt en
gewinkeld om na de bevrijding te
zien wat er van het pand was over
gebleven. Overigens geen verrassing
voor degenen die eerst op het Wil-
lemsplein, eens het grote centrum,
waren gaan kijken. Het restant was
nauwelijks te vinden. Oud-IJmuiden
had zijn hart verloren.
Ik herinner me nog heel goed het
vijftigjarig bestaan van IJmuiden en
het Noordzeekanaal in ’26. Heel Oud-
IJmuiden was versierd, in het bij
zonder Oranjestraat, Kanaalstraat en
Willemsplein. Er was een geweldige
feestroes. Muziekkorpsen en draaior
gels speelden op de hoeken van
Oranjestraat en Prins Hendrikstraat.
In de buitenhaven lagen gepavoiseer-
de schepen. Aan het einde was er
vurwerk op het Sluiseiland. De feest
stemming werd nog vergroot doordat
er een Amerikaanse toeristenboot aan
de toeristensteiger kwam te liggen,
’s Morgens gingen de Amerikanen
met bussen naar Amsterdam maar
’s avonds waren de meesten terug om
zich tussen de feestende IJmuidena-
ren te begeven. Ze waren meteen op
klompen, die ze bij de zeemanswinkel
van Kruger in de Kanaalstraat had
den gekocht, in de Oranjestraat en de
Kanaalstraat. Het was een lust om te
zien hoe ze op die klompen liepen.
Men moest wel lachen om de hou
ding die ze aannamen om vooruit te
komen. (J. W. Swieserijn, IJmuiden).
Reacties op deze rubriek: schrifte
lijk bureau van dit blad, telefonisch
023-378601.
Met veel interesse heb ik uw boek
„Van Gat tot Stad” gelezen, vooral
omdat ik geboren en opgegroeid ben
in Oud-IJmuiden. Ik had veel van
mijn ouders gehoord hoe het was
voordat ik het levenslicht aan
schouwde. Mijn moeder is geboren en
getogen op De Heide en ze heeft veel
verteld van de armoede die er in die
tijd was. Mijn vader is in 1900 naar
IJmuiden gekomen vanuit Amster
dam. In het laatste gedeelte van het
boek, te beginnen bij „Voor een dub
beltje op de eerste rij” komen vele
voor mij bekende namen voor. Ik
hoop dat er een vervolg op het boek
komt. (H. Lammers, Vlissingen).
Wie weet, lezer.
Bij het woord etude is men gauw
geneigd te denken aan een droge vinger
oefening. Czerny zal die gedachte voed
sel hebben gegeven, maar bij Chopin is
dat geenszins het geval Weliswaar uit-
Zorgt dat ge minstens voor enige
weken voorraad in huis hebt, opdat
ge wanneer het nodig is rustig en
onbezorgd directe moeilijkheden in de
levensmiddelenvoorziening kunt over
bruggen”.
i
at
Zoals bekend overleed Hein Steehou
wer, die gedurende 15 jaar werkzaam
was voor Haarlems Dagblad en zijn
kopbladen, vorige week op bijna 58-
jarige leeftijd in zijn woning te Heem
stede. Mr. H. C. van der Mije, di
recteur van Damiate Pers eBV, opende
in de aula van de begraafplaats de rij
van sprekers.met het memoreren van de
vele verdiensten die Hein Steehouwer
voor onze krant heeft gehad. Hij schet
ste in korte trekken het verloop van de
carrière van de overledene die een aan
vang nam met het opmaken van de
krant. „In die tijd”, aldus de heer Van
der Mije, „hebben wij nooit geweten dat
hij zoveel talent had als later een vlucht
zou nemen”. Hein Steehouwer, vervolgde
hij, is een van de beste chefs van de
kunstredactie geweest die Haarlems
Dagblad heeft gehad.
Zijn toespraak werd gevolgd door die
van de heer E. Koning, mede-hoofdre-
dacteur van het Haarlems Dagblad. De
heer Koning wees op het alledaagse
journalistieke werk waarin het sterven
is teruggebracht tot getallen en namen
en waarachter we pas de realiteit kun
nen ervaren als iemand vanuit ons mid
den wordt weggehaald. „Wij treuren om
Hein omdat we ons beroofd voelen”,
aldus de heer Koning, die het verlies
van de kunstredacteur nauwelijks te be
schrijven noemde. Hein Steehouwer, al
dus de spreker, heeft getracht te schrij
ven met de vinger aan de pols van de
VELSEN. Nabestaanden, intimi,
collega-redacteuren en anderen, onder
wie velen uit de wereld van de kunst -en
letteren hebben gistermiddag onze
kunstcriticus Hein Steehouwer begeleid
naar zijn laatste rustplaats op Wester-
veld-Driehuis in Velsen.
COUNTRIES AROUND
pATENTEO/PATENTSAPPL^°
(Van onze kunstredactie)
eeuwigheid. ,,Hij laat ons een rijke erfe-
Vele honderden liepen gistermiddag op de begraafplaats van Westerveld achter
de baar met het stoffelijk overschot van onze Hein Steehouwer. kunstcriticus
