Prins opent Spijkershow
VNO BETREURT
VERLENGEN VAN
PRIJSMAATREGEL
OESO: Economische toestand
van Italië is nog precair
CTKSB
I
1
„KREDIETBEPERKING TREFT
BEDRIJFSLEVEN STELLIG”
Vervoersbonden:
Teveel overuren
in de havens
Ontslag voor 130
man in Heerlen
VREES VOOR EXTRA KOSTEN
Drs. Werner van Banque de Paris et des Pays Bas:
Hoger contant
dividend bij
Elsevier
•4
Brits Lagerhuis keurt
belastingverhoging
voor benzine goed
19
DINSDAG
ECONOMIE
r.
I
6
Hogere winst
Kas-Associatie
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond
(NCW) wil dat de regering extra stimulerende maatregelen neemt om
de investeringen aan te wakkeren en de werkloosheid te bestrijden.
Uitgangspunt is, zo werd gisteren gezegd, dat het vorige week bekend
gemaakte Centraal Economisch Plan nu niet bepaald wijst op een
gunstige situatie. Ook het niet in behandeling komen van het nieuwe
investeringswetsontwerp betekent een tegenvaller. -
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM „De beperking van de groei van de door de banken
te verlenen kredieten tot twaalf procent in dit jaar, zoals de Nederland-
sche Bank wil om de inflatie te beteugelen, treft het bedrijfsleven”.
Aldus de voorzitter van de directie van de Banque de Paris et des Pays
Bas NV, drs. W. Werper, in een toelichting op de jaarcijfers van deze
bank
Onzeker
Tegenvaller
Wijziging
r' .J
Miljoenen extra
Uitbreiden
Emissies
NCW wil extra stimulerende maatregelen
bedrijf toegespitste regeling.
(ADVERTENTIE)
J
(Van onze redactie economie)
- F- -
lonen aan de prijzen is opgenomen.
Er kan volgens de organisatie weinig
AMSTERDAM (ANP). Kas-Associa-
tie NV, een dochteronderneming van de
Vereniging voor de Effectenhandel, heeft
in 1976 een bedrijfswinst voor bijzondere
lasten en belastingen geboekt van 7,2
mln (v.j. 6,1 mln). De bijzondere lasten,
die betrekking hebben op eenmalige pro
jectkosten en op een extra dotatie aan het
pensioenfonds waren circa 1,5 mln hoger
dan vorig jaar, zodat een winst resteert
van 2,15 mln tegen 2,47 mln vorig jaar,
zo heeft de maatschappij bekendgemaakt.
Voorgesteld wordt evenals vorig jaar
aan de open reserve 1 mln toe te voegen
en een onveranderd dividend uit te keren
van 5 per aandeel van 50.
Het VNO vindt het met name jammer,
dat voor de industriële sector onverkort
blijft gelden, dat de loonsverhogingen niet
mogen worden doorberekend in de prij
zen. „Een zekere doorberekening van de
toegenomen loonkosten voor deze sector
moet zeker mogelijk zijn”, aldus de werk
geversorganisatie.
DEN HAAG. Het Verbond van Ne
derlandse Ondernemingen (VNO) be
treurt het, dat minister Lubbers (Econo
mische Zaken) heeft besloten de vorig
jaar ingestelde prijsbeschikking voorlo
pig te handhaven.
VNO en NCW zeggen dat zij grote pro
blemen voorzien als de regeling van het
grondwaterverbruik door middel van het
systeem van een extra heffing zal worden
tot stand gebracht. Zij betogen ook dat het
fing 40.000 gulden per jaar zal moeten
betalen. Het bedrijf kan deze heffing niet
in de prijs doorberekenen vanwege inter
nationale concurrentieverhoudingen.
Een groenteconservenfabriek met 500
man personeel schat dat een kwart mil
joen aan heffing zal moeten worden be
taald. Voor de Nederlandse bier- en mout-
industrie is de schatting zeven a acht mil
joen gulden per jaar. Een zeer voorzichtige
raming voor de totale zuivelindustrie komt
op een bedrag van 45 miljoen gulden per
jaar. Dit cijfer is net zoveel als driemaal de
totale jaarlijkse heffing op afvalwater, die
nu al betaald wordt door de industrieën.
meer vrouwen in het arbeidsproces ko
men. Bovendien wordt een verdere terug
gang van de werkgelegenheid in de indu
strie voorspeld, aldus het NCW.
Het opleggen van een heffing is in regel
rechte tegenstelling met de eigenlijke op
zet van het wetsontwerp. Want de bedoel
de heffing houdt op geen enkele manier
rekening met de factoren die voor een
beleidsbepaling van belang zijn en die
doorgaans per provincie of per regio aan
merkelijk verschillen.
behandeling tijdelijk zou kunnen worden
opgevangen door alsnog voor het gehele
land de vervroegde afschrijvingen op de
investeringen sterk te verhogen.
Een demissionair kabinet zou deze be
slissing wel kunnen nemen, meent alge
meen NCW-secretaris drs. D. Cnossen. Bo
vendien zouden meer speciale investe
ringsmaatregelen voor kleine bedrijven
moeten worden getroffen. De ontwikke
ling van de laatste jaren leert dat bedrij
ven met minder dan 500 werknemers ver
houdingsgewijs meer investeren en meer
Veel zal ook afhangen van de basis waar
van'men bij de kredietbeperking uitgaat.
De directie van de Paribas verwacht dat
de kredietbeperking ook in 1978 zal moe
ten gelden. Het na-ijlen van een extra
koopkracht is namelijk pas na een of twee
jaar ten einde.
gebouwd, die ook in Drunen te zien is. Op
de foto bekijkt de prins de Gouden Koets.
Het aantal werknemers in de Rotter
damse haven is vorig jaar gedaald met
1500 man (bijna tien procent), terwijl de
arbeidsproductiviteit volgens Van Keulen
gestegen is met vier procent.
De conclusie dat er ruimte is voor meer
arbeidsplaatsen, wil de Vervoersfederatie
ter sprake brengen in het eerstvolgende
overleg van de Centrale Commissie Over
leg (CCO). Daar bepraten havenwerkne
mers en -werkgevers een pakket imma-
tieriële eisen dat toegevoegd moet worden
aan de in februari afgesloten basis-cao
voor de havens. Volgens het akkoord, dat
na de havenstaking bereikt werd, moet er
voor 1 juli overeenstemming bereikt zijn
over een aantal immateriële wensen die de
vervoersbonden geformuleerd hebben.
De in guldens uitgedrukte resultaten
werden in het tweede halfjaar beïnvloed
door de waardedaling van de meeste bui
tenlandse valuta ten opzichte van de gul
den. Het exploitatiesaldo steeg ten opzich
te van de gulden. Het exploitatiesaldo
steeg van 42,7 mln tot 47,1 mln en de
bruto concernwinst van ƒ28,9 mln tot
ƒ31,7 mln, aldus de maatschappij.
Over de vooruitzichten voor 1977 merkt
de OESO op dat de prognoses uit haar
halfjaarlijks rapport van december nu erg
onzeker zijn geworden, vooral omdat
moeilijk te beoordelen is hoe beperkend de
economische maatregelen van de regering
zijn. Uit de jongste aanwijzingen zou ech
ter afgeleid kunnen worden dat het Itali-
HEERLEN (ANP). Schroefboutenfa-
briek Everts en Van der Weijden in Heer
len heeft geen toestemming gekregen tot
arbeidstijdverkorting voor een periode
van zes weken voor de helft van het
personeelsbestand. De onlangs aange
vraagde nul-uur vergunning is namelijk
geweigerd.
Door de val van het kabinet-Den Uyl is
de behandeling van het ontworpen inves-
teringsinstrument (de Wet op de Investe-
rings Rekening) uitgesteld. Deze maatre
gel zou het investeren gemakkelijker moe
ten maken, doordat bedrijven premies
krijgen toegekend. Maar het NCW vindt,
dat de tegenvaller van het uitstel van deze
o
pompen-kompressoren
Wilgenlaan 68, Zwanenburg-tel. (02907) 3541
ROTTERDAM (ANP). De Vervoers
federatie NVV7NKV vindt dat er teveel
overuren gemaakt worden in de havens
van Rotterdam en Amsterdam. Als er min
der gewerkt zou worden op de zaterdag- en
zondagavonden kan het aantal arbeids
plaatsen uitgebreid worden, vindt vice-
voorzitter Piet van Keulen van de Ver
voersbonden.
PARIJS (ANP). De economische toestand van Italië is nog steeds precair, waarbij
de inflatie en de betalingsbalans de voornaamste problemen vormen. Dit schrijft de
Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in haar jaar
lijks overzicht van de economische gang van zaken in Italië.
Daarom ziet de directie, zo is gisteren
meegedeeld, zich genoodzaakt het ontslag
voor 130 van de 275 personeelsleden van
daag aan te vragen. De industriebonden
van het NW en van het NKV betreuren
het dat de arbeidstijdverkorting niet is
verleend. In dat geval was er namelijk
ruimte geweest om een alternatief plan
van het Limburgs Instituut voor Ontwik
keling en Financiering van bedrijven (LI-
OF) te bestuderen. De bonden willen zich
niet bij de ontslagen neerleggen en hopen
dat het LIOF alsnog met een bruikbaar
plan zal komen.
AMSTERAM (ANP). NV Uitgevers
maatschappij Elsevier stelt over 1976 een
contant dividend voor van ƒ4,20 (v.j. 3,60)
per aandeel van 20 alsmede een uitkering
van 2,5 pet (v.j. eveneens) in aandelen ten
laste van het agio, welke belastingvrij is.
De jaarvergadering is op 20 mei.
Het rapport van de OESO was al opge
steld voordat de Italiaanse regering en de
voornaamste vakbonden verleden week
tot overeenstemming kwamen over een
economisch programma waarin een wijzi-
ging van het systeem van koppeling van de aanse bruto nationaal produkt dit jaar een
bescheiden groei te zien zal geven. In het
afgelopen jaar was er sprake van stag
natie.
Als de binnenlandse vraag niet afneemt
zal het dit jaar waarschijnlijk niet lukken
de lopende rekening van de Italiaanse be
talingsbalans in evenwicht te krijgen. In
.december leek dat nog wel mogelijk. De
grootste onzekerheden zijn echter de lonen
en de prijzen, aldus het OESO-rapport.
arbeidsplaatsen scheppen dan grotere be
drijven.
Verder moeten er meer speciaal op indi
viduele gevallen gerichte herscholingsmo-
gelijkheden komen, vindt het NCW. In dit
verband wordt ook gedacht aan versoepe
ling van bepalingen in de werkloosheids
wetten, zodat werklozen met behoud van
uitkeringen aan opleidingen voor een an
der beroep kunnen deelnemen. De reeds
lang toegezegde subsidieregeling voor het
verbeteren van arbeidsplaatsen (het zoge
naamde humaniseren) moet er nu einde
lijk eens komen, zo wordt aan de reeks
wensen nog toegevoegd.
Daarom zal deze heffing als „een botte
bijl werken” en geheel voorbij gaan aan
het uitgangspunt van het wetsontwerp,
namelijk dat door middel van een con
creet afwegen van betrokken belangen
een optimale verdeling van de grondwa-
tervoorraad wordt bereikt.
De omzet over 1976 ad ƒ504 mln is met
16 pet ten opzichte van 1975 gestegen.
Hiervan is 12,5 pet autonoom. De netto
winst na belastingen en na aan derden
toekomende resultaten bedraagt 19,3
mln (v.j. 17,5 mln) en is dus ruim 10 pet
toegenomen. De winst toekomend aan
aandeelhouders (dat is de winst ter verde
ling plus afschrijving meerwaarde ver
minderd met bezoldiging commissarissen)
steeg van ƒ21,69 per aandeel tot ƒ23,95.
aanvaarde amendement geheel voorbij
gaat aan de feitelijke situatie. Het oor
spronkelijke ontwerp Grondwaterwet
bood alle mogelijkheden voor een doelma
tig gebruik van het grondwater.
Drs. Werner was, zoals hij zei, „zo vrij
van mening te verschillen” met zijn colle
ga drs. H. Langman van de Algemene
Bank Nederland, die onlangs zei dat de
kredietbeperking de bedrijven voorlopig
(nog) niet treft.
De organisatie merkt op dat er nog een
belangrijke bres zit in de overigens in
drukwekkende verdedigingswerken die
Italië heeft opgericht om zijn economie te
beschermen. Het economische program
ma van de Italiaanse regering omvat be
perkende maatregelen van fiscale en mo
netaire aard die zeker voor een verminde
ring van de vraag zullen zorgen, maar toch
dient er nog iets rechtstreeks tegen de
loon- en prijsspiraal te worden onderno
men, zo meent zij.
beidsplaatsen worden geschapen. In
plaats van verbetering van de arbeids
markt, lijkt er nu eerder een verslechte
ring te komen, vooral ook omdat er steeds
LONDEN (Reuter). Het Britse Lager
huis heeft gisteravond met negen stem
men meerderheid belastingverhoging
voor benzine goedgekeurd.
De dertien liberale afgevaardigden, die
een week geleden met de regering een
samenwerkingsovereenkomst hadden
aangegaan, hadden gedreigd zich bij de
andere oppositiegroepen te scharen, wat
een zekere nederlaag voor Labour zou
hebben betekend. Nadat ministers echter
hadden gewaarschuwd dat er een admini
stratieve chaos zou ontstaan omdat de
verhoging van 5,5 pence per 4,5 liter al
daadwerkelijk werd geheven, besloten de
Liberalen zich van stemming te ont
houden.
De stemming werd toen 290 voor en 281
tegen.
DEN HAAG. De Grondwaterwet die
de Tweede Kamer twee weken geleden
heeft aanvaard, heeft achteraf in het in
dustriële bedrijfsleven fel verzet losge
maakt. De oorzaak daarvan is een amen
dement dat, naar wordt gevreesd, veel
industrieën op extra kosten jaagt. De
werkgeversorganisaties VNO en NCW
hebben nu de Eerste Kamer verzocht haar
goedkeuring aan dit wetsontwerp te ont
houden.
De bedoeling van de Grondwaterwet is
via een vergunningenstelsel een doelmatig
gebruik van het grondwater te bevorde
ren. Tot zover is de industrie het geheel
eens met die bedoelingen, maar zij vindt
dat het streven van de wet volledig is
veranderd door het aannemen van een
amendement-Van Kuijen(PPR). Dit amen
dement, dat met 53 tegen 47 stemmen werd
aangenomen, veroorzaakt dat bedrijven
die voor hun koel- en of proceswater zijn
aangewezen op grondwater, een heffing
krijgen opgelegd. De hoogte van die hef
fing is gelijk aan het verschil tussen de
standaardkostprijs van het gewonnen
grondwater en de prijs van het leiding
water.
De gedachte die hier achter zit is dat
grondwater een schaars artikel is, dat
voornamelijk voor de waterleidingbedrij
ven gereserveerd moet blijven, en dat door
de remmende werking die van de heffin
gen zou uitgaan, de industriële gebruikers
van grondwater gedwongen zullen worden
naar besparende methoden om te zien.
De werkgeversorganisaties vinden het
geheel onjuist als boven op de kostprijs
van een grondstof waarvoor alternatieven
ontbreken een kunstmatige opslag wordt
gelegd. In vele gevallen is oppervlaktewa
ter niet aanwezig om te worden gebruikt
voor industriële processen. Waar opper
vlaktewater wel aanwezig is, zijn soms
kwaliteit en samenstelling zodanig, dat het
niet zonder meer kan worden toegepast
voor procesdoeleinden, aldus de werkge
vers.
Voor vele bedrijven is de aanwezigheid
van grondwater een bepalende factor ge
weest bij de keuze van de vestigingsplaats.
Dit water is vooral voor de papierbranche,
de voedings- en genotmiddelenindustrie
(zuivelindustrie, brouwerijen, conserven
industrie), textielindustrie, de fijnmecha-
nische industrie, de chemische industrie
en de chemische vezelindustrie een pri
maire grondstof, zo stellen VNO en NCW.
De achterban van de werkgeversorgani
saties heeft voor veei ontstemde reacties
gezorgd, waarover het NCW gisteren en
kele sprekende cijfers gaf. Zo is berekend
dat een leerfabriek in Brabant met een
personeelsbestand van 100 man aan hef-
De directeur van de Paribas noemde de
kredietbeperking, die overigens nog be
sproken wordt met de bankiers en de PTT,
een kredietdistributie. In een oplopende
conjunctuur neemt de vr,aag naar krediet
niet af. Dus gaat de beperking in de loop
van het jaar knellen. Dat Zal te merken zijn
in de rente. Het krediet zal schaarser, dus
duurder, in elk geval niet goedkoper wor
den. Het gaat dan om kwart of halve
percenten meer rente, aldus de heer
Werner.
Een aantal kredietvragers zal tevergeefs
aankloppen. De banken moeten dan be
slissen hoe het beschikbare krediet moet
worden verdeeld. Het krediet zal vooral
Om, zoals de regering wil, de werkloos
heid in 1980 op een peil van 150.000 te
krijgen (het huidige cijfer staat al lang op
ruim 200.000) moeten 200.000 nieuwe ar-
Toen minister Lubbers vorig jaar de
cember de prijzenbeschikking goederen
en diensten bekendmaakte, werd al ge
steld dat de regeling voorlopig zou zijn. De
minister verplichtte zich per 1 april te
bezien, of het prijsbeleid zou moeten wor
den bijgesteld. In zijn brief aan de Tweede
Kamer van maandag maakt de bewind
voerder bekend, dat niet nodig te vinden.
De verlenging houdt onder meer in:
voor dë industrie mogen de loonsom
stijgingen in het geheel niet worden door
berekend. Dat is gebaseerd op de veron
derstelling dat loonsom en arbeidsproduk-
tiviteit ongeveer gelijkelijk stijgen (met
respectievelijk 7,5 en 7 percent);
in de dienstensector blijft een doorbere-
keningsmogelijkheid bestaan tot een
maximum van 3,5 percent. Loonsom en
produktiviteit lopen hier niet gelijk op, het
verwachte verschil tussen beide is sinds
eind december toegenomen, aldus de mi
nister;
voor de handel is er nog geen vaste
maatregel. De handelsmarges mochten
per 1 januari met ten hoogste 3,5 percent
worden verhoogd. Over verdere marge-
aanpassingen wordt gepraat;
het stringente beleid met betrekking tot
de vrije beroepen wordt voortgezet.
Ongewijzigd blijft verder, dat in de in
dustriële en dienstensector bedrijven die
met de geldende maatregelen in het slop
raken, op het departement van economi
sche zaken kunnen praten over een specia
le, op de specifieke problemen van het
daar heen gaan waar het het meeste op
brengt, bij het consumentenkrediet. Wat
de hypotheken betreft zullen de banken
wel andere eisen gaan stellen en ook tegen
over het bedrijfsleven zullen ze moeilijker
worden. De zwakste zullen het moeilijkst
krediet krijgen, zo voorspelde drs. Werner.
Bij dit alles zullen de concurrentiever
houdingen op de kredietmarkt uiteraard
een rol spelen. Drs. Werner noemde in dit
geval een lancune in de wet dat de hypo
theekbanken en de verzekeringsmaat
schappijen niet onder het sociaal-economi-
sche toezicht van de Nederlandsche Bank
vallen. De verzekeringsmaatschappijen
krijgen nu al een groeiend belang in het
consumentenkrediet, mét name bij de au-
to-financiering. Waarom moeten de ban
ken dan onder de kredietrestrictie lijden,
aldus drs. Werner.
Zoals bekend gaat het vooral om een
beperking van het consumptief krediet,
dat de laatste tijd enorm is toegenomen.
miljoen in 1975. Het dividend bedraagt 10
pet. De aandelen zijn grotendeels in han
den van de Franse Compagnie Financière
de Paris et des Pays Bas.
In het eerste kwartaal 1977 breidden de
door de Paribas verstrekte hypothecaire
leningen en het consumentenkrediet zich
dterk uit. Het consumenten krediet had
vooral betrekking op auto’s, waarvan de
verkopen naar de indruk van de bank alle
records hebben gebroken. De resultaten
van de Paribas in de eerste twee maanden
van dit jaar zijn niet geweldig,
De Paribas wil verder uitbreiden. Er is
een kantoor in aanbouw in Enschede. Bo
vendien is er een in voorbereiding in een
nog niet genoemde plaats. Daarna zijn
Tilburg en Amersfoort aan de beurt, en in
een later stadium Hilversum. De vergro
ting van het aantal kantoren heeft met
name geleid tot het aantrekken van meer
spaargelden, op dit moment al meer dan
200 miljoen gulden.
Deze zomer denkt de Paribas een ach
tergestelde lening uit te geven van 30 tot
40 miljoen gulden. Naast de heer Werner
zijn thans tot directeuren van de bank
benoemd mr. J. H. Boomstra en drs. A. P.
M. Brans.
twijfel aan bestaan dat de algemene toe
passing van het systeem van loonindexe
ring de inflatie sterk bevordert. Opheffing
van het systeem zou een tijdelijke daling
van de reële uurlonen kunnen veroorza
ken. Als doeltreffende maatregelen tegen
de inflatie worden genomen is het vraag
stuk van de betalingsbalans zeker niet
onoplosbaar, zo meent de organisatie.
Drs. Werner constateerde op één gebied
een duidelijk gebrek aan concurrentie in
de bankwereld, dat van de emissies. Daar
bij zitten alle grote banken in één club en
laten ze een instelling als de Paribas bij
emissies van met name semi-overheidsin-
stellingen niet meedoen. De eventuele
postbank brengt juist hier geen oplossing
voor. Op andere terreinen is het niet no
dig de concurrentie is daar groot
genoeg.
Wat de Paribas zelf betreft gewaagde
drs. Werner van 1976 als een bijzondei’
goed jaar. De belangstelling steeg met 36
pet tot ƒ1,8 miljard. Het aantal kantoren
werd met vier uitgebreid tot twintig, het
geen de kosten nogal ongunstig beïnvloed
de, maar dat haalt de bank de komende
jaren wel weer in, zei de heer Werner.
Het exploitatieresultaat verbeterde met
5 pet, maar na voorzieningen resteert een
netto-winst van ƒ7,3 miljoen, tegen 10,2
Verzet van industrie
tegen Grondwaterwet
Gisteren heeft prins Bernhard in het Lips derlandse koetsen- en autofabrikant heeft
Autotron in Drunen een aan Spijker ge- onder andere in 1898 de Gouden Koets
wijde tentoonstelling geopend. Deze Ne-
