aandacht
aangeklaagd
STRIJD OM LIBANESE OPLOSSING
te
Platteland krijgt in
India meer
Kans op vrede
mag niet
verloren gaan
Uitgewezen
Westduitsers
Joegoslavisch gifschip
wordt eindelijk gelicht
achtergrond
a
I
Chileense
strijdkrachten
I
„Organisatie van
J
in buitenland”
BEZOEK IN MOSKOU
KUNSTMARKT
PREMIER MORARJI DESAI:
In Adriatische Zee:
MARATHONVERS
SADAT TEGEN CARTER:
Zaïre schort betrekkingen
met Cuba op
Onenigheid
Heilige plicht
FIDEL CASTRO VOOR „ONOFFICIEEL”
«J!
J
DINSDAG
door Nico Scheepmaker
X
(Van onze redacteur in de Sovjet-
Unie)
MOSKOU. De Cubaanse lei
der Fidel Castro is gistermiddag
uit Oost-Berlijn naar Moskou ge
vlogen voor een „onofficieel
vriendschappelijk bezoek”, aldus
het Russische persbureau Tass.
Hij werd op het vliegveld Vnoeka-
va, waar alleen belangrijke men
sen worden ontvangen, verwel
komd door partijleider Breznjev,
president Podgomi, premier Ko-
sigin en minister van Buitenland
se Zaken Gromiko. Castro en
Podgomi hebben beide een uitge
breide rondreis door Zuidelijk Af
rika achter de rug.
(Van onze redacteur in Libanon,
Everhart Ditters)
BEIROET. Het voorjaar
soffensief van rechts-christelijke
troepen in Zuid-Libanon gaat
onafgebroken voort. Op het
ogenblik wordt er fel gevochten
om een drietal bolwerken die
nog in handen zijn van de links-
Palestijnse coalitie. Een woord
voerder voor de Palestijnen in
Beiroet gaf te kennen dat deze
laatste drie enclaves binnen
christelijk gebied naar alle waar
schijnlijkheid prijsgegeven zul
len moeten worden, gezien de
zware druk van de christelijke
troepen, gecombineerd met Is
raëlische artilleriebeschietingen
van vlak over de grens. De ge
vechten vinden plaats op nog
geen drie kilometer van de Liba-
nees-Israelische grens.
■9
r x
r
BINNEN- EN BUITENLAND
trijfël
centraal
in gesprek met Sovjet-leiders
(Van onze redacteur in Italië)
<3
WW
KINSHASA (Reuter). Zaïre heeft de
diplomatieke betrekkingen met Cuba op
geschort, zo meldt het Zaïrese persbureau
Azap.
De Zaïrese regering heeft herhaaldelijk
verklaard dat Cubaanse soldaten zijn bin
nengevallen in Shaba (de vroegere provin
cie Katanga), De Cubaanse president Fidel
Castro heeft die beschuldiging tegegespro-
ken. De Zaïrese regering heeft de Cubaan
se diplomaten opgedragen het land te ver
laten.
BRUSSEL (ANP) Enige uitgewe
ken Chileense militairen hebben de
„Organisatie van de Chileense Demo
cratische Strijdkrachten in het Buiten
land” opgericht. Dat deelde de uitge
weken Chileense generaal Poblete gis
teren in Brussel mee.
De nieuwe organisatie wil proberen
hulp te verlenen aan een 20 Chileense
militairen, die momenteel in Chili ge
vangen zitten. Ook wil de organisatie
steun verlenen aan vroegere Chileense
militairen die momenteel in Chili werk
loos zijn, omdat ze trouw wilden blijven
aan de vroegere president Allende.
De organisatie richt zich naar de be
ginselen van twee opperbevelhebbers
van het Chileense leger ten tijde van
het bewind van Allende. Die beginselen
zijn: het leger moet de grondwet, de
wettelijke overheid en de nationale sou-
vereiniteit eerbiedigen en verdedigen.
De Chileense generaal veroordeelde
op zijn persconferentie in Brussel de
„misdaden waaraan de junta in Chili
zich de afgelopen jaren heeft schuldig
gemaakt jegens het Chileense volk”.
Ikzelf was trouwens getuige van een
tekenend, en ik mag wel zeggen ontroe
rend scènetje. Op de stand van Collection
d’Art van Cora de Vries hangt een prachti
ge, heel grote Har Sanders in overwegend
blauw en wit. Iemand die kennelijk over
woog het schilderij te kopen (voor vele
duizenden guldens) kwam met een mon
strueuze lamp met blauw glas aandragen
die hij kennelijk van huis had opgehaald,
om te kijken of het schilderij er wel bij zou
passen. Hij hield de lamp er bij, en ik vond
dat het schilderij niet bij de koper in spe
paste, hoewel het Freddy Heineken zelf
was.
„We vroegen allen ’t meest
Wat of er is geweest
En dat wéér op kan dagen.
We willen alles dragen,
Maar niet als kuddebeest!”
dichtte vlak voor het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog een hoofdredacteur,
toen het oorspronkelijke vers (u weet wel:
„Een mens lijdt dikwijls ’t meest door het
lijden dat hij vreest doch dat nooit op komt
dagen”) door de regering in de strijd was
geworpen om de bevolking gerust te stel
len. Dit schrijft me mevrouw M. S. D.
Breeuws-Klapwijk uit Alphen aan den
Rijn. Het oorspronkelijke vers blijkt intus
sen het lievelingsvers van de heer G. A.
Glas in Lisse te zijn, omdat het tot zijn
ritmisch repertoire behoort bij de door
hem beoefende lange-afstandloperij: „Zo
menige marathon of kortere loop heb ik
volbracht in het ritme van allerhande
daartoe geschikte en qua inhoud ook bete
kenisvolle verzen, liederen en gezangen.
Zo’n loop duurt namelijk lang, en men
moet zichzelf iets te doen geven.”
De heer Glas kapittelt me vervolgens
over de versie van het vers die ik af drukte,
maar waar het nu om gaat is, wie dit
bekendste vers uit de Nederlandse subpoë-
zie geschreven heeft. Dankzij een stroom
van brieven en telefoontjes kan ik u nu in
ieder geval een tussenstand geven. Ik be
gin onderaan, met de dichters en dichte
ressen die tot nu toe slechts één stem
verwierven: Willem de Merode, Dirk Vol
kertsen Coornhert, Hendrik Tollens, Joost
van den Vondel, Rhijnvis Feith, Clinge
Doorenbos, Jacob Cats, Daniël Chantepie
de la Saussaye, prof. Kouwet, Tony de
Ridder, Alfred Rudolf Zimmerman, Jaco
bus W. H. Schmidt (pseudoniem Jacob van
Amstel), Henriëtte Baart de Lafaille, Nel
lie van Koi en dr. Laméris. Toch nog twee
stemmen verwierven Alice Nahon, Jan
Ligthaf cn C. S. Adama van Scheltema,
drie stemmen kregen P. A. de Genestet en
Dirk Rafaelsz Camphuysen, vier stemmen
kreeg Jacobus Revius, zes stemmen Nellie
ten Have (maar die heeft het gedicht dus
alleen maar gecalligrafeerd) en Nicolaas
Beets, liefst tien stemmen gingen naar
Guido Gezelle, en voorlopige koploper is
dr. Eliza Laurillard met elf stemmen. Van
liefst elf van deze 25 deelnemers stond de
naam metterdaad bij het gedicht afge
drukt!
Volgens politieke waarnemers staan de
resultaten van de Afrika-reizen van beide
staatslieden in het centrum van het ko
mende overleg tussen Castro en zijn Rus
sische gastheren. Het belangrijk.se resul
taat van Podgorni’s reis was de afsluiting
van een vriendschaps- en bijstandsver-
drag tussen Mozambique en de Sovjet
unie.
Aangenomen wordt dat de Mozambi-
quaanse leider Samora Machel zich enige
ruggesteun heeft willen verschaffen met
dit verdrag ingeval van een (gewapend)
conflict met Rhodesië.
In Salisbury wordt er herhaaldelijk over
geklaagd, dat nationalistische bevrijdings
bewegingen op Rhodesisch gebied opere
ren vanuit Mozambique. In de officiële
verdragstekst, die gisteren door het Russi
sche partijblad Pravda werd gepubli
ceerd, wordt gesproken over „het respec
teren” van Mozambique’s politiek van
niet-gebondenheid. Moskou heeft ook der
gelijke verdragen met Angola en met
Somalië.
De Cubaanse partijleider kwam uit
Oost-Berlijn, waar hij met zijn DDR-gast-
heren onder meer gesproken heeft over de
Oostduitse economische steun aan Cuba.
In het Oostduits-Cubaanse communiqué
wordt slechts gesproken over de „steun
voor revolutionaire bewegingen in Afrika
die hun streven richten op de liquidering
van alle vormen van neokolonialistische
uitbuiting en onderdrukking”. Het com
muniqué wordt als een directe ondersteu-
Castro heeft tijdens zijn Afrikaanse reis
ook een poging gedaan om te bemiddelen
tussen de regeringen van Somalië en Ethi
opië. Beide landen onderhouden goede be
trekkingen met Moskou en krijgen behal
ve militaire ook economische steun van de
Sovjet-Unie. Na zijn bezoeken aan Tanza
nia, Zambia en Mozambique bracht presi
dent Podgomi ook nog een onverwacht
bezoek aan Somalië, waar de Sovjet-mari-
ne over havenfaciliteiten beschikt.
ROME. Gisteren is een begin ge
maakt met de lichting van de „gifbom” in
de Golf van Otranto, aan de ingang van de
Adriatische Zee. Italiaanse diepzeedui-
kers voeren uit aan boord van twee sche
pen die geheel zijn toegerust voor de be
langrijke taak: 906 vaten vol lood-tetrae-
thyl naar de oppervlakte brengen.
De vaten Eggen er sinds 14 juli 1974, toen
het Joegoslavische vrachtschip Gavtat tot
zinken werd gebracht door de Panamese
bananenboot Lady Rita. Pas langzamer
hand drong het tot de bevolking en daarna
tot de autoriteiten door, dat de lading van
de Gavtat een permanent gevaar beteken
de voor de visserij en het toerisme in de
omgeving van Otranto, maar mogelijk
voor de hele Middellandse Zee.
De bevrijdingsstrijd, zoals het radios
tation van de rechts-christelijke falangis-
ning beschouwd van Moskou’s Afrika-po-
litiek.
Toen de Italiaanse regering geen haast
bleek te maken met de oplossing van het
probleem, legde de kantonrechter van
Otranto, Alberto Maritati, vorig jaar no
vember beslag op het gifschip en de la
ding. Hij gaf de maatschappij Saipem op
dracht de berging ter hand te nemen. „Wie
er voor de kosten moet opdraaien, is niet
mijn probleem, zei Maritati. „Dat moeten
ze in Rome maar uitmaken. Waar het mij
om gaat is dat de Gavtat gevaar oplevert
voor de volksgezondheid en dus heb ik de
plicht tussen beide te komen.”
Het kabinet blijkt enigszins overrom
peld door Maritati’s voortvarendheid. In
februari trok het 30 miljoen gulden uit
voor de bergingswerkzaamheden, te ver
delen over twee jaar. Het ziet er naar uit
dat het werk al gedaan zal zijn voordat de
regering daadwerkelijk in de beurs heeft
getast.
nen, die zoveel mogelijk terreinwinst wil
len boeken voordat het Libanese leger
daar orde op zaken zal gaan stellen.
Enkele detachementen die het Libane
se leger kon missen, zijn in Zuid-Libanon
ingeschakeld, maar zijn voorlopig nog
niet tot veel meer in staat dan het in
goede banen leiden van de vluchtelingen
stroom uit het grensgebied. Het gaat nog
niet om een werkelijke strijdmacht die
tussenbeide zou kunnen komen. Zeker
niet nu van de kant van de christenen de
strijd in de afgelopen week werd opge
voerd
Manschappen, wapens en munitie voor
de christenen worden over zee aange
voerd vanuit Joenieh, een haven in Mid-
den-Libanon, een uitsluitend christelijke
provincie. De gewonden worden soms
mee teruggenomen, maar meestal wor
den zij verzorgd in ziekenhuizen in
Noord-Israel. Alleen officiële woord
voerders voor de christelijke partijen
ontkennen de directe en indirecte militai
re steun van de kant van Israel. In de
lagere kringen wordt er openlijk over
gesproken, terwijl de linkse partijen ge
noeg pronkstukken hebben om een ten
toonstelling te organiseren van in het
zuiden buitgemaakt Amerikaans en Is
raëlisch oorlogsmateriaal.
Op het ogenblik heeft de benoeming
van een nieuwe opperbevelhebber voor
het Libanese leger onenigheid gebracht
in het rechtse front. De christen-libera-
len van oud-president Camille Chamoen
verzetten zich tegen de vervanging van
generaal Hanna Saied door generaal
Victor Khoery, maar de falangisten van
Pierre Gemayle verdedigen de keuze
van de Libanese president Elias Sarkis
en ondersteunen daarmee diens initia
tief om het Libanese leger daadwerke
lijk in te zetten om de strijd in Zuid-
Libanon te stoppen.
De christen-liberalen zitten wat meer
aan de extreme kant van de rechtervleu
gel. Zij zijn voorstanders van een ver
gaande decentralisatie van bestuur en
regionale onafhankelijkheid In deze
kringen wordt ook het meest gesproken
over een afsplitsing van het moslim-Li-
banon, terwijl de militaire afdeling van
de christen-liberalen het meest enthousi
ast is om de strijd in Zuid-Libanon voort
te zetten en zonodig uit te breiden.
De meer invloedrijke falangistenpartij
begint zich echter duidelijker op te wer
pen als beschermheer van de politieke
lijn van president Sarkis. De tendens
naar afscheiding in extreem rechtse
kringen wordt tegengewerkt en het offi
ciële vredesprogramma voor Zuid-Liba
non aangemoedigd. Er is daarom enige
hoop, dat na de val van de laatste Pales
tijnse stellingen in het zuidwestelijk
grensgebied, een bestand georganiseerd
kan worden, waardoor de taak van het
Libanese vredesleger aanzienlijk vereen
voudigd zal worden.
verantwoordelijkheid geven en voor spoe
dige en periodieke verkiezingen voor deze
organen zorgen.
Premier Desai zei tenslotte dat uit de
regeringsperiode van de afgelopen jaren
van de Congrespartij de les kan worden
getrokken dat niet van de werklozen en
minder bedeelden gevraagd kan worden
de buikriem aan te halen als er aan de top
geen voorbeeld wordt gegeven. In het par
lement zijn gisteren twee wetsvoorstellen
ingediend om de onder premier Gandhi
ingestelde maatregelen tegen de pers op te
heffen.
5?
1
In de Sonesta Koepelzaal in Amsterdam,
vlak bij het Centraal Station, is tot en met
morgen de vijfdaagse „Dutch Art Fair ’77”
te zien, wat volgens mij Engels is voor
„Nederlandse Kunstmarkt ’77”. Die Engel
se naam is wel erg internationaal, maar
ook nogal misleidend, omdat het aardige
en eigenlijk ook aantrekkelijke van deze
kunstmarkt is, dat de 31 deelnemende ga
leries uitsluitend hun Nederlandse kunste
naars tentoonstellen. Het bleek na twee
dagen al een doorslaand succes, er waren
toen al duizenden mensen binnen geweest,
meer dan men in zijn stoutste dromen over
de volle vijf dagen had verwacht. „De
mensen stonden zondag zelfs in een lange
rij in de regen om binnen te komen,” zei
een der galeriehouders me, maar dat vond
ik niet het sterkste argument, want wie zou
er niet naar binnen willen als het regende?
NEW DELHI (Reuter). De nieuwe
premier van India, Morarji Desai, heeft
gisteren de plannen van zijn regering uit
eengezet die de klemtoon in economisch
en politiek opzicht verleggen van de ste
den naar het platteland.
„Alle krachtsinspanningen om af te re
kenen met armoede en onderontwikkeling
moeten daar worden gebundeld waar de
invloed ervan het grootst kan zijn”, aldus
de premier. De belofte van de regering om
binnen een tiental jaren een eind te maken
aan de schrijnendste armoede kan alleen
worden waar gemaakt via decentralisatie
van politieke en economische macht. Het
dorp moet tot basis van de economische
vooruitgang worden gemaakt en de onge
lijkheid tussen de steden en het platteland
moet worden verkleind. De regering zal de
economische plannen aanpassen om de
werkgelegenheid zo groot mogelijk te ma
ken en een gedeelte van de graanreserves
van 17 miljoen ton zal worden gebruikt in
voedsel-voor-werk-programma’s.
De regering zal voorts de provinciale en
gemeentelijke parlementen een grotere
Het partijblad Pravda schreef gisteren,
dat het de heilige plicht is van de Sovjet-
Unie en van de andere communistische
staten om alomvattende steun te verlenen
aan de bevrijdingsbewegingen. Volgens
het blad zou uit de communiqués van
Podgorni’s Afrika-reis „duidelijk blijken,
dat vrede en stabiliteit in zuidelijk Afrika
pas gewaarborgd kunnen worden wan
neer er een eind gemaakt is aan racisme ne
apartheid”. In een buitenlands commen
taar onder de titel „Agressieve koers”
wordt de.Zuidafrikaanse regering gekriti
seerd vanwege de verhoging van het de-
fensie-budget.
WASHINGTON (UPI). De Egyptische
president Anwar Sadat heeft gisteren tij
dens een ontvangst door zijn Amerikaan
se ambtgenoot Jimmy Carter in het Witte
Huis verklaard dat het Palestijnse vraag
stuk dient te worden opgelost voordat de
.gouden kans” op vrede in het Midden
oosten verloren gaat.
De Egyptische president, die als eerste
Arabische leider de nieuwe Amerikaanse
president ontmoet, zei dat hij verheugd
was te horen dat Carter het met hem eens
is dat deze kans voor vrede benut moet
worden. Hij zei dat hij blij was met de
aanwijzingen dat Carter het belang van
een eigen staat voor de Palestijnen onder
ogen ziet. „Er kan geen vooruitgang ge
boekt worden als dit probleem onopgelost
blijft”, aldus Sadat. „In uw publieke uit
spraken van de afgelopen weken kwam u
erg dicht bij de geschikte remedie, die
nodig is voor de oprichting van een poli
tieke entiteit voor de Palestijnen, zodat zij
een eenheid van burgers kunnen vormen,
en geen groep van vluchtelingen”, zo voeg
de de Egyptische president eraan toe.
President Carter heeft onlangs ver
klaard dat het noodzakelijk is om een
eigen Palestijnse staat te erkennen, om
zodoende de weg naar vrede in het Mid-
den-Oosten te effenen. Ook nu verklaarde
hij dat zijn land dit jaar nog een vredesre
geling in het gebied wil. Hij keek uit naar
de mogelijkheid om Egypte te bezoeken.
Sadat is niet alleen naar Washington
gegaan om de mogelijkheden van een vre
desregeling in het Midden-Oosten te be
spreken. Hij hoopt tevens van de Verenig
de Staten „grote hc ^veelheden” wapens
los te krijgen, in het bijzonder F5-bom-
menwerpers, anti-tank-raketten en elek
tronische apparatuur.
Twee dingen vielen me tijdens de rond
gang op. Ten eerste dat de hedendaagse
Nederlandse schilderkunst, vooral als je
alles nu eens bijeen ziet, heel gevarieerd,
interessant en vergeleken met wat je in
Londense, Parijse en Zwitserse of Belgi
sche galeries aantreft ook van gemiddeld
hoge kwaliteit is, en ten tweede dat de
mening van het doorsnee-Nederlandse
volk dat moderne kunst abstract is en door
Karei Appel geschilderd wordt, volkomen
achterhaald is. Zelfs mensen die geen
kunstgeschiedenis hebben gestudeerd
kunnen tegenwoordig weer zien of iets
goed geschilderd is of niet. Dat bleek ook
wel toen een der bezoekers verontschuldi
gend zei, dat hij nu eenmaal kijk op goede
dingen had, nadat een galeriehoudster
hem nog juist twee litho’s ontfutseld had
die hij bezig was op te vouwen (o horror!),
zodat hij ze ongemerkt in zijn tas kon
stoppen.
KARLSRUHE (UPI). De Westduitse
aanklager Siegfried Buback heeft giste
ren gezegd dat twee Westduitsers, die
terroristen zouden zijn en zondag uit Zwe
den werden uitgewezen, worden vervolgd
wegens lidmaatschap van een criminele
organisatie.
De twee Westduitsers, Norbert Kröcher
en Manfred Adomeit werden vorige week
door de Zweedse politie gearresteerd met
twaalf andere „terroristen”. Zij zouden
van plan zijn geweest een voormalige
Zweedse minister té provoceren om de
vrijlating van in West-Duitsland gevangen
gehouden „terroristen” te bewerkstelligen.
De Zweedse politie heeft gisteren nog
vier mensen gearresteerd, die ervan ver
dacht worden terroristische activiteit te
hebben beraamd. Bij een razzia in de vroe
ge morgen nam de politie talrijke wapens
in beslag.
Het verdrag kan als een succes worden
beschouwd tegenover China, dat vroeger
nogal wat invloed had bij de bevrijdings
bewegingen in deze voormalige Portugese
kolonie. President Podgorni heeft tijdens
zijn verblijf in Mozambique en 'in Tanza
nia en Zambia herhaaldelijk gesproken
over „alle, noodzakelijke steun” voor het
omverwerpen van „racistische regimes”.
Verwacht wordt dan ook, dat een groeien
de stroom wapens van de Sovjet-Unie naar
zuidelijk Afrika een van de consequenties
zal zijn van de reis van Podgorni.
Deze politiek is in de eerste plaats ge
richt op steun van die nationalistische
bevrijdingsbewegingen, die met geweld
een einde willen maken aan de blanke
minderheidsregimes in Zuid-Afrika en
Rhodesië. Hierdoor hoopt Moskou uit
breiding van de eigen invloed te behalen
ten koste van de westerse invloed in dit
deel van de wereld.
De revolutionaire kleur van de bevrij
dingsbewegingen bepaalt de mate van
steun die men van Moskou kan verwach
ten. Het is nog moeilijk te beoordelen hoe
schadelijk deze eenzijdige politiek is voor
het Amerikaans-Britse initiatief, dat in
eerste instantie gericht is op bemiddeling
in de Rhodesische kwestie. Volgens de
Russische pers is deze bemiddelingspo
ging echter alleen gericht op het „redden”
van de blanke minderheidsregering in Sa
lisbury.
ten de gevechten in het zuiden noemt,
dient voortgezet te worden totdat een 15
kilometer brede strook langs de grens
vrij zal zijn van elke Palestijnse en links-
poütieke militaire aanwezigheid. De
strijd in het zuiden verloopt op het ogen
blik sterk in het voordeel van de christe-
Fidel Castro (tweede van links) na aankomst op het Vhoekavavliegveld te Moskou.
Links de Russische president Podgomi, derde van links partijleider Breznjev en geheel
rechts premier Kosigin.
Af rika-resultaten
