Breznjev ziet nog mogelijkheden voor SALT
Visserijregeling niet haalbaar
EERST PRATEN OVER NIEUWE GRONDWET
Zuid-Afrika:
gevangenen
BONN GEEFT
BRAZILIË
GARANTIES
Carter voldaan
over overleg
met Sadat
nog bijna 500
politieke
,F-16 kwetsbaar*
VLIEGENDE SCHOTEL
ie
Nucleair akkoord:
en
ZINSBEGOOCHELING
en
'te
F.
Niet opzienbarend
m
Onderhandeiingen
Nieuwsgierig
Strategie
will
WOENSDAG
3
6
APRIL
19 7 7
BINNEN- EN BUITENLAND
y
n
ir
ld
St
J|
)d
(Van onze speciale verslaggever Jan Gerritsen)
LUXEMBURG. Vanaf 10 april gaat Ierland de vangst door vissers
tf*t andere EEG-landen in de kustwateren rond Ierland beperken. De
ministers van Buitenlandse Zaken van lerlands partners in de Europe
se Gemeenschap stemden hier gisteren mee in, nadat een regeling van
de visserij in de Europese zeegebieden voor de vissers uit de Negen
onmogelijk bleek door hardnekkig verzet van de Britse regering. De
oplossing die nu gevonden is, blijft tot eind juni van kracht.
(Van onze redacteur in Groot-Brittannië)
LONDEN. De Britse en Amerikaanse regeringen hebben besloten
ten aanzien van Rhodesië een ander beleid te voeren dan werd
uitgestippeld door de voormalige Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Henry Kissinger. In plaats van de inmiddels mislukte
neefse conferentie, waar volgens het plan-Kissinger gesproken zou
worden over de formatie van een tussentijdse regering, heeft de Britse
minister van Buitenlandse Zaken, David Öwen, nu voorgesteld eerst te
gaan praten over een nieuwe Grondwet.
(Van onze redactie
buitenland)
DEN HAAG.
„Honest” (eerlijk), dat
woord klonk veelvul
dig tijdens de gisteren
door uitgeverij Spec
trum georganiseerde
ontmoeting met John
Dean, voormalig juri
disch medewerker
van ex-president
Nixon. Want „honest”
is de inhoud van De
ans boek „Blinde eer
zucht” over zijn jaren
in het Witte Huis, en
„honest” zou Dean
ook zijn in zijn betoog
tot de Nederlandse
pers. Dean is in Ne
derland in het kader
van zijn Europese
toernee om zijn ge
bundelde Watergate-
ervaringen aan te
prijzen
te-
7
trijfël
door Nico Scheepmaker
in kwestie Rhodesië
Goed, we komen dus bij Du Midi, en tot
jr
Piet Steenkamp (links) en len van den Heuvel in gesprek met John Dean.
De blinde eerzucht van John Dean
WASHINGTON (UPI). Na afloop van
de tweedaagse besprekingen met zijn
Egyptisch ambtgenoot Sadat heeft presi
dent Carter van de Verenigde Staten ver
klaard zeer verheugd te zijn over het
resultaat.
De Amerikaanse president voegde eraan
toe dat gesproken was over de vredesvoor-
uitzichten voor het Midden-Oosten dit jaar
en over Afrikaanse vraagstukken en mili
taire en economische kwesties.
Op een vraag of hij naar het Midden-
Oosten wil, zei Carter dat dat het geval
was. Sadat sprak gisteren onder meer nog
met minister van Defensie Harold Brown
over mogelijke wapenaankopen.
Amerika s enige wapenverkopen tot nog
toe aan Egypte omvatten zes C-130 Hercu-
les-transportvliegtuigen. Sadat wil van de
Amerikanen tot 200 F-5E en F-5F ge
vechtsvliegtuigen en anti-tankwapens ko
pen om Russisch materiaal te vervangen.
Toen kwam dan toch de langverwachte
scène: alle kinderen en verwanten van de
peetvader (Marlon Brando) zitten op zijn
komst te wachten, hij is jarig als ik me
goed herinner, en Al Pacino zoon van
Michael, heeft net aan zijn broers verteld
dat hij zich aangemeld heeft bij de marine,
omdat de Amerikanen zich in de Tweede
Wereldoorlog hebben gestort. De anderen
gaan de kamer uit om Marlon Brando te
verwelkomen en „happy birthday” toe te
zingen, Al Pacino blijft in de kamer (en in
beeld) achter, en dat is dat! Je weet, bij
wijze van spreken, dat Marlon Brando net
niet zichtbaar in de gang staat, maar je
krijgt hem niet te zien! Die annoncering
van zijn naam op het bioscoopbord buiten
was dus pure oplichterij!
Bij het naar buiten schuifelen, dacht ik
er nog even over aan de juffrouw achter de
kassa te vragen waarom Brando’s naam
vermeld stond als hij helemaal niet mee
speelde, maar zij leek mij toch niet het
juiste adres om deze gotspe te verklaren.
Weet je wel zeker dat zijn naam inderdaad
genoemd wordt, vroeg mijn vrouw, en ik
antwoordde, dat ik dat natuurlijk heel
zeker wist, omdat ik juist nog gedacht had:
hé, speelt die dan toch mee?, en er tijdens
de film op had zitten wachten.
Buiten gekomen keek ik verwachtings
vol omhoog, en daar stond het: „De Peet
vader, deel II”, en daarboven, omlijnd,
ROBERT DE NIRO. Niks geen Marlon
Brando! Verbijsterd liep ik naar de auto.
Ik had het toch heel zeker geweten, ik had
er toch tienduizend gulden om durven
verwedden? Enkele dagen later ben ik er
expres nog even voor omgereden, om Mar
lon Brando’s naam toch nog in een der
vitrines met foto's te ontdekken. Misschien
had ik hem daar gezien, en hem daarna op
het grote reclamebord geprojecteerd?
Maar nee, ook daar was Marlon Brando's
naam nergens te bespeuren. Het was lou
ter zinsbegoocheling geweest, mijn privé-
vliegende schotel!
De film was al ver voorbij de koffiepauze,
toen ik in een ver shot op een balkon de
oude peetvader meende te herkennen.
Marlon Brando dus, en ik dacht: aha, daar
is hij eindelijk, voor de grap toch eens
kijken hoe kort hij alles bij elkaar in beeld
is. Ik hield mijn horloge schuin omhoog
om in het licht van de terugkaatstende
filmbeelden te zien hoe laat het was, maar
de camera zoemde al in op de dikke heer
op het balkon en ik zag dat het Marlon
Brando helemaal niet was, maar de man
die verantwoordelijk was voor de dood
van de vader, de zoon en de moeder van
Vito Corleone (de allereerste peetvader
dus) en die nu even door Robert de Niro
om zeep zou worden geholpen. Aldus ge
schiedde. Maar dat hield wel in, dat we
Marlon Brando nu nog steeds niet gezien
hadden, terwijl de film duidelijk op z’n end
liep.
Het Braziliaanse dagblad „O Globo” had
dit in hoge regeringskringen vernomen.
Volgens het blad was deze verzekering het
resultaat van een reeks contacten tussen
het Braziliaanse ministerie van buiten
landse zaken en de regering in Bonn in
verband met recente politieke gebeurte
nissen in Brazilië.
het echter noodzakelijk dat „niet
alleen wij, maar ook de andere
partij zich ten volle bewust is van
haar verantwoordelijkheid voor
de beteugeling van de bewape
ningswedloop en dat zij niet met
woorden, doch met daden naar
wederzijds aanvaardbare oplos
singen zoekt”.
De Sovjet-Unie heeft zich tot
doel gesteld de „oplossing van een
van de belangrijkste opgaven van
onze tijd, de beperking en beëin
diging van de bewapeningswed
loop, in het bijzonder de nucleai-
Ondanks deze nieuwe formule geloven
weinig politici en diplomatieke waarne
mers in Londen dat dit nieuwe initiatief
tot opzienbarende resultaten zal leiden.
Men is van mening dat Engeland op zijn
best, zij het aarzelend, de rol van Was
hington heeft overgenomen als initia
tiefnemer in wat voornamelijk als een
Brits probleem wordt beschouwd.
Minister David Owen heeft de afgelo
pen weken als een kat om de hete brij
gelopen, toen hij gevraagd werd door zijn
Rhodesische tegenhanger gesprekken in
Rhodesië te voeren. Hoewel zijn eerste
reactie niet negatief was, gaf hij er duide
lijk de voorkeur aan de Rhodesische pre
mier Ian Smith niet in Salisbury te ont
moeten, maar in Zuid-Afrika, omdat Rho
desië door de Britse regering nog steeds
wordt beschouwd als een afvallig en re
bellerend deel van het Gemenebest.
Enige weken geleden kondigden de Ie
ren al aan dat schepen groter dan 33 meter
met een motorvermogen van meer dan
Over de maatregelen die de Ieren zullen
afkondigen, zal de regering in Dublin na
der overleg plegen met de Europese Com
missie, het „dagelijks bestuur” van de Ge
meenschap. Over de naleving zal in sa
menwerking met de commissie worden
gecontroleerd, zo heette het gisteren in
Luxemburg. Brinkhorst zei dat Nederland
niet rechtstreeks met Ierland wil overleg
gen over vangstbeperking voor de Neder
landse vissers (Zestig percent van de Ne
derlandse haringvangst komt uit de Ierse
kustwateren).
Hij heeft daar ook geen en
kele behoefte aan. Dean is
wel uiterst nieuwsgierig
naar wat Nixon gaat ver
tellen in het tweeëneen
half uur durende inter
view dat de Britse televi-
siepresentator David
Frost met de ex-president
had.
Of dat een even „honest”
weergave van de realiteit
ledig door Watergate van
het toneel zijn verdwenen,
naar voren te halen.
nen van het kolonialisme hebben
bevrijd”.
oordeel te vellen over zijn
aandeel in Watergate, dan
zou Nixon tegenover Frost,
of later als zijn memoires
uitkomen, wel eens het ach
terste van zijn tong kunnen
laten zien, aldus Dean.
En toch (even onder ons, heeft
iemand van u misschien gezien dat enkele
mannen in opdracht van de directie van
Du Midi tijdens de voorstelling die ik be
zocht de naam van MARLON BRANDO
overschilderden met die van Robert de
Niro, per ongeluk, in plaats van die van Al
Pacino, de werkelijke hoofdrolspeler)?
ten
ten
ijn
de
RIO DE JANEIRO (AFP). De Brazili
aanse regering heeft een officiële bevesti
ging van de Westduitse regering ontvan
gen dat deze het in 1975 tussen deze lan
den gesloten akkoord voor de levering
van kerncentrales en andere nucleaire
installaties integraal zal uitvoeren.
Een definitieve regeling van het interne
visserijregime van de Negen is in sterke
mate afhankelijk van de uitkomsten over
de onderhandeiingen die de Europese
Commissie met o.a. Usland en Noorwe
gen voert over het verlenen van weder
zijdse visserijrechten. De Britse minister
Judd wees o.a. op het grote belang voor de
Britse vissers die voor de afkondiging
van de 200 mijlszones door deze beide
landen ongeveer 320.000 ton vis uit de
wateren rond Ijsland en Noorwegen op
haalden.
er
en
rd
‘ii
is
le
's,
en
Lie
:al
rd
de
en
at
ers
de
un-
ch-
Bij
in
de
>p-
let
ey
ta
nd
tst
ke
is
en
irt
ent
lei-
?ht
is
Len
mi
»en
)52
sta
en
€-
O-
n
et
er-
»rd
er.
ld
mo
er
ige
ile-
>m
te
Ier
•<en
ge-
lar
>en
on-
bu-
in
igd
lire
or-
nd
jen
irte
ge-
jen
«eft
jen
ge
len
mg
en
;ot
de
ij-
en
tig
m,
in
Eindelijk heb ook ik mijn vliegende
schotel gezien! Althans op mijn manier.
Met mijn vrouw ging ik een paar weken
geleden in Amsterdam naar Du Midi om
de film The Godfather, part II te zien, die
ik door omstandigheden gemist had. U
weet dat De Peetvader, zoals de Neder
landse titel luidde, bijzonder veel succes
had, vooral dank zij het spel van Marlon
Brando. Aan het eind van de film overlijdt
hij, een acceptabele reden om hem niet de
hoofdrol te geven in het vervolg, getiteld
De Peetvader, deel H. De hoofdrol daarin
wordt gespeeld door Al Pacino. Toch was
er nog wel een rol voor Marlon Brando
weggelegd, omdat in die tweede film voort
durend wordt teruggeblikt op de jonge
Corleone, die nog bezig was zich naar zijn
rol van peetvader toe te werken. Maar
Marlon Brando weigerde in het vervolg
mee te spelen, wat weer het voordeel had
dat regisseur Francis Ford Coppola voor
de jonge” rol van de eerste peetvader
Robert de Niro kon nemen, die zich naast
Al Pacino uitstekend weet te handhaven.
Tijdens een diner met de Cu
baanse leider Fidel Cdstro in Mos
kou heeft Breznjev volgens een
mededeling van het persbureau
Tass gezegd dat deze basis stellig
MOSKOU (DPA). De Russi
sche partijleider Leonid Breznjev
ziet ondanks het vorige week in
Moskou mislukte Russisch-Ame-
rikaanse overleg over beperking
van de strategische bewapening
(SALT 2) nog een „tamelijk goede
basis voor praktische stappen in
deze richting”.
Het belang hiervan is onder meer dat het
Amerikaanse initiatief van Kissinger ver
vangen wordt door een Brits voorstel,
waarmee de kwestie-Rhodesië terugkeert
in de moederschoot. Deze week al heeft
minister Owen gesprekken in Londen met
de leider van de zwarte Afrikaanse Natio
nale Raadpartij, bisschop Abel Moezore-
wa, en met Joshoea Nkomo van het Patri
ottische Front beiden hoofdfiguren in
de al dan niet bloedloze overgang van wit
naar zwart Rhodesië.
Het is de bedoeling van Owen om een
nieuwe conferentie met alle partijen bij
een te roepen, waarschijnlijk in juni of juli
in Londen, zonder daarmee te suggereren
dat het een voortzetting is van de door
Henry Kissinger op gang gebrachte en
mislukte besprekingen eerder dit jaar in
Genève toen premier Ian Smith van Rho
desië weigerde verder aan het overleg deel
te nemen.
Voor zover de door minister Owen ge
volgde strategie geïnterpreteerd kan wor-
„Zoals altijd verborg ik
mijn werkelijke gedachten
en gevoelens, ditmaal ach
ter het mom van sympa
thieke oprechtheid”,
schrijft Dean op de eerste
bladzijde van zijn boek
verstevigd en verbreed zou moe
ten worden. Zonder het bezoek
van de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Cyrus Van
ce, te noemen oefende Breznjev
kritiek op de Verenigde Staten
toen hij verklaarde: „onze jongste
contacten en gesprekken hebben
echter laten zien dat onze part
ners van de constructieve benade
ring afwijken en tot dusver een
eenzijdige positie innemen”.
Naar de woorden van de partij
leider is echter een „redelijke aan
passing” mogelijk. Hij noemde
makkelijk voelend in con
tacten met vreemden En
over zijn eigen motieven:
„Het was, zoals de titel van
het boek zegt, blinde eer
zucht die me naar een
plaats aan de top dreef.
Het resultaat staat in een 75 bladzijden
tellend rapport dat gisteren is vrijgegeven.
In het rapport wordt verder onthuld dat
nog 49 studenten, 23 leraren, 16 leden van
de Zuidafrikaanse studentenorganisatie
en van de Black Peoples Convention - een
politieke groepering die is gevormd na de
onlusten in Soweto - opgesloten zitten in de
Zuidafrikaanse gevangenissen. Vijftien
van deze gevangenen hadden al eerder
straffen uitgezeten van vijf tot tien jaar op
het Robbeneiland.
Volgens de informaties van het instituut
zijn twaalf mensen in hun cel overleden in
de periode 1 januari tot en met 25 maart
van dit jaar. Vorig jaar overleden 117
mensen in de gevangenissen. Van hen heb
ben er 27 zelfmoord gepleegd, zo verklaar
de minister van Justitie Kruger.
zijn lot aan dat van Nixon
c.s. verbinden. De jonge ju
rist aarzelde niet lang, was
ervaren genoeg om te we
ten op welk paard wel en
welk niet meer moest wor
den gewed. Dean vertelde
de Senaatscommissie-Er-
vin alles over de zogenaam
de cover-up van Watergate
door het Witte Huis. Dean zal zijn? Nixon is slim, zegt
werd voor zijn aandeel in Dean. Hij zal er op gebrand
de affaire veroordeeld tot zijn de resultaten uit zijn
een gevangenisstraf, die hij presidentsperiode, die vol-
maar gedeeltelijk uitzat.
Tot nu toe bleek dè regering in Ijsland
niet bereid tot enige concessie aan de vis
sers uit de Europese Gemeenschap. Ook
de besprekingen met Noorwegen vlotten
niet op essentiële punten.
Sommige Braziliaanse diplomaten ma
ken er geen geheim van dat zij ongerust
zijn voor de mogelijke repercussies in het
buitenland naar aanleiding van strenge
maatregelen die het Braziliaanse staats
hoofd op grond van zijn speciale bevoegd
heden heeft genomen.
Europese Commissie kunnen worden in- I
gediend, willen de Ieren wel grotere sche
pen toelaten in de kustgebieden.
(Van onze redacteur in Zuidelijk Afrika)
JOHANNESBURG. In Zuidafrikaan
se gevangenissen zitten nog ten minste
471 politieke gevangenen, onder wie 84
scholieren, vijf journalisten, en vijf gees
telijken. Dat is de balans per 25 maart, die
het instituut voor rassenverhoudingen in
Johannesburg heeft opgemaakt aan de
hand van gegevens van journalisten en
van familieleden van de gevangenen.
Resultaten als de nieuwe
relatie met China, de Salt-
onderhandelingen en de
ontspanningspolitiek met
de Sovjet-Unie zijn m
Nixons visie bepalend voor
hoe er later over hem moet
worden geoordeeld. Maar
wanneer Nixon zijn aange
boren wantrouwen overwi
nt en ervan uit zou gaan dat
het Amerikaanse volk wel
degelijk m staat is een juist
1100 pk niet langer zouden worden toege
laten in de zones van 50 tot 100 mijl uit de
kust. Dublin wil deze maatregel echter
soepel hanteren. Ook met vangstbeper- mijn verbazing zie ik op het geschilderde
king op basis van „visplannen”, die bij de I reclamebord boven de ingang met grote
letters Marlon Brando staan. „Hé”, denk
ik, „ik dacht dat hij helemaal niet mee
speelde, blijkbaar toch nog een klein rolle
tje, dat in de reclame wordt uitgebuit om
meer publiek te trekken”.
Dean zegt sinds de roeri
ge tijden van Watergate
geen contact meer te heb
ben gehad met zijn directe
superieuren en mede-
hoofdrolspelers in de in
braak- en afluisteraffaire,
Ehrlichman en Haldeman.
re, tot stand te brengen", aldus
Breznjev.
Castro, die onverwacht uit de
DDR in Moskou was gearriveerd
voor een „niet-officieel
vriendschapsbezoek”, wisselde
gisteren in het Kremlin van ge
dachten met partijleider Brezn
jev, president Podgorni, premier
Kosigin en minister van Buiten
landse Zaken Gromiko.
Naar Tass later berichtte, was
hierbij vooral een verdere ver-
Misschien zijn die twee re
gels wel het meest karak
teristiek voor de auteur,
wiens handtekening veel
gevraagd was als versie
ring van het schutblad van
de presentie-exemplaren
die in Nieuwspoort werden
rondgedeeld. PvdA-voor-
zitster len van den Heuvel
en CDA-opponent Piet
Steenkamp waren er bij
voorbeeld zeer verguld
mee
Staatssecretaris Brinkhorst (Buiten
landse Zaken) zei dat de Negen uitdrukke
lijk waren overeengekomen dat de rege
ling die de Ieren is toegestaan niet zou
worden opgevat als precedent om nog
meer nationale maatregelen ter beperking
van de visvangst door vissers uit andere
EEG-landen af te kondigen. Na enig aan
dringen had ook de Britse minister van
Staat Judd zich hieraan gebonden, aldus
Brinkhorst die sprak van een hoogst onbe
vredigende situatie.
den, ziet het ernaar uit dat hij vooral bij de
blanken in Rhodesië een schrikeffect heeft
willen wegnemen, waardoor zij onder het
plan-Kissinger zich van de ene dag op de
andere plotseling onder een zwart regime
zouden bevinden. Owens plan is erop ge
richt de blanken het gevoel te geven dat
ook hun rechten van tevoren worden ge
respecteerd in een Grondwet, die de basis
zou moeten zijn van een nieuwe regering,
en niet omgekeerd, wanneer een nieuwe
(zwarte) regering zelf een Grondwet gaat
samenstellen.
De 37-jarige jurist over
het „waarom” van Water
gate: „De kleine groep
mensen op bevoorrechte
posities probeerde haar
presidentiële bescherm
heer op alle mogelijke ma
nieren uit de handen van
de justitie te houden." En
over Nixon: „Een gecom
pliceerd man, intelligent
maar wantrouwend, mens
schuw bijna, zich onge-
sterking van de Russisch-Cu-
baanse samenwerking aan de or
de. Vermoedelijk heeft bij de be
sprekingen ook de toekomstige
strategie van de communistische
landen in hun politiek ten opzich
te van Afrika een grote rol ge
speeld.
Castro en Podgorni hebben on
langs een aantal Afrikaanse lan
den bezocht en daar de nationale
bevrijdingsbewegingen verdere
steun toegezegd.
Zambia. Mozambique en Somalië
duidelijk hebben gemaakt dat
„opkomende landen in de Sovjet-
Unie, Cuba en andere broederlij
ke socialistische staten hun
vrienden zien, met wie zij kunnen
praten”.
„De tegenstanders van Cuba en
het socialisme broeden de meest
absurde vondsten uit over de
doelstellingen en de bedoelingen
van de socialistische wereld
tegenover opkomende landen.
Geen laster kan echter de feiten
omkeren”, verklaarde Breznjev.
Hij wees daarbij op „de resultaten
van de Cubaanse revolutie, die
een bron van inspiratie is voor
Breznjev onderstreepte in zijn vele landen die zich van de kete-
tafelrede dat de bezoeken van Ca
stro en Podgorni aan Tanzaniea,
WASHINGTON (Reuter). Het F-16
gevechtsvliegtuig dat in de Verenigde Sta
ten wordt ontwikkeld voor de Amerikaan
se luchtmacht en vier Europese, waarbij
de Nederlandse, heeft technische proble
men die het toestel in het gevecht kwets
baar kunnen maken. Dit is gisteren gezegd
door het algemene rekenbureau (GAO),
een instelling voor toezicht van het Ameri
kaanse Congres.
Bijzonderheden over wat er mogelijk
mis is met de F-16 worden door het GAO
niet gegeven.
De F-16, die m Nederland de Starfighter
moet opvolgen, is verder besteld door Bel-
gië, Denemarken en Noorwegen
Maar ik was er al snel ach
ter dat die positie tegelij
kertijd inhield het verlaten
van legale paden Die top
betekende tegelijk een af
grond.”
Dean, prototype van de
gewiekste jurist, in mo
dieus maatkostuum,
schudde in het Haagse
perscentrum Nieuwspoort
de anecdotes over zijn tijd
als naaste medewerker
van Nixon gemakkelijk uit
de mouw. Sinds vorig
jaar oktober slaat Deans
blinde eerzucht in Ameri
ka alle verkoopcijfers. En
geland gaat eveneens plat
en Nederland zou in mei,
als de Nederlandse verta
ling gereed is, moeten
volgen.
Nieuw Brits initiatief
Deans tweede vrouw
Maureen („Mo”) luistert
ademloos naar wat in
slechte tijden zenuwslo
pende ervaringen moeten
zijn geweest, de intriges na
de ontdekking van de in
braak in het kantoor van
de Democratische Partij,
de pogingen van de Witte
Huis-staf om het onderzoek
tegen te houden, omkoping
etc En tenslotte voor Dean
de keus de waarheid op
tafel of blijven liegen en
jf' I te-
Ft M
