FRANKRIJK ZET LUCHTBRUG ZATERDAG STOP
Begrafenis Buback liep uit
op eerbewijs aan rechtsstaat
OWEN VRIJ OPTIMISTISCH OVER
Spaanse legertop gaat
schoorvoetend akkoord
OPLOSSING KWESTIE-RHODESIE
met ontslag minister
i
Pretoria verbiedt
rapport over
martelpraktijken
van politie
Amnesty kritiseert
Griekse regering
II
3
Ex- agent:
Afrikaanse landen
TOBY
EN
ALLES MAG!
BOBBY,
RAKKER
Beleid van CIA in
is ondoordacht"
BINNEN- EN BUITENLAND
y
4
KINSJASA (UPI, reuter, AFP)
Binnen een week zullen Zaïrese
troepen en de 3000 man Marok
kaanse hulptroepen een offensief
beginnen tegen de invasietroepen,
die vijf weken geleden het land
binnenvielen, zo is uit westerse
diplomatieke bron in Kinshasa
vernomen. De Marokkaanse troe
pen worden nu gelegerd rond de
koperstad Kolwezi. Zo’n offensief
van de regeringstroepen in weste
lijke richting zou de rebellen te
rug moeten drijven naar de Ango
lese grens.
gering in Rhodesië te
komen. Owen grondde
zijn optimisme op het
verloop van het gesprek
met Smith, dat hij
nogal verrassend za
terdag in de Rhodesi-
sche hoofdstad Salisbu
ry zal voortzetten.
(Van een speciale ver
slaggever)
KAAPSTAD. De
Britse minister van Bui
tenlandse Zaken David
Owen heeft zich gister
avond in Kaapstad vrij
optimistisch getoond ov
er de kans op een vreed
zame oplossing voor de
Rhodesische kwestie. Na
«afzonderlijke gesprek
ken van drie uur elk met
Zuidafrika’s premier
Vorster en de leider van
het blanke minderheids-
regime in Rhodesië, lan
Smith, verklaarde Owen
tijdens een persconfe- dërheidsregering
rentie dat het mogelijk
moet zijn in 1978 tot een
zwarte meerderheidsre-
I j
1 I
Zaïre treft voorbereidingen voor
tegenaanval op invasietroepen
Siegfried Hausner en Ulrike Meinhof
I
t
J. J. A.Goeverneur doopt de hond echter
om in Toby, en verzint er ook een heel
verhaal omheen dat in het origineel on
vindbaar is, en H. van Hoorn bedenkt een
uitgemergelde hond die Rakker heet, ter
wijl Defoe zelf de hond geen naam geeft en
alleen opmerkt dat het dier zelf van boord
sprong en naar het eiland zwom.
Het Bundeskriminalamt heeft woensdag
geen verdere inlichtingen gegeven over de
jacht op de daders van de moordaanslag
op Buback, diens chauffeur Wolfgang Go-
bel en de justitie-beambte Georg Wuster.
Als centrale coördinator van de terroris-
tenbestrijding zou Buback, aldus de brief,
de drie de dood in hebben gedreven, in
samenwerking met de Amerikaanse CIA
en de NAVO. Aan het einde van de brief
staat dat ..de gewapende strijd verder
gaat” teneinde een „anti-imperialistisch
front in Europa op te bouwen”. Aan de
echtheid van de brief worc|t niet getwij
feld; er is een fotokopie van het huurcon
tract van de bij de moordaanslag gebruik
te motor aan toegevoegd.
De minister verklaarde in de nabije toe
komst „feiten' en documenten" te zullen
openbaren waarin hel tegendeel wordt
aangetoond. Volgens hem heeft de Griekse
regering haar uiterste best gedaan dege
nen te bestraffen die zich schuldig hebben
gemaakt aan martelingen of andere schen
dingen van de rechten van de mens
voorwaarden moeten kunnen worden af
geluisterd.
tie te verdedigen”, aldus Jorge op een
persconferentie in Parijs. Hij zei dat de
Franse regering hem verzekerd had dat de
Franse hulp aan Zaïre niet aangewend zal
worden voor acties tegen Angola. Maar hij
sloot niet uit dat met Amerikaanse steun
acties zouden worden ondernomen tegen
Angola.
Jean Tsjombe, zoon van de Katangese
rebellenleider van de jaren zestig, ver
klaarde gisteren in de Brussel dat de Ka
tangese gendarmes één vijfde van de pro
vincie Shaba hebben bezet. Hij zegt dat de
voormalige „Katangese gendarmes” de
troepenmacht vormen van het Nationale
Front voor de Bevrijding van Kongo
(FLNC), waarvan hijzelf een van de leiders
zou zijn. „Wij willen Kongo democratische
instellingen geven”, aldus Jean Tsjombe.
De FNLC staat niet vijandig tegenover
westerse belangen, al zouden sommige le
den Kongo (Zaïre) in het socialistische
kamp willen duwen, zo verklaarde'hij te
genover het persbureau Belga.
week beëindigd zal worden. Dan zullen
alle Franse toestellen in Frankrijk zijn
teruggekeerd. Volgens militaire kringen in
Frankrijk zijn ten behoeve van de zorgvul
dig voorbereide luchtbrug tijdelijke mili
taire bases ingericht in Rabat (Marokko)
en Dakar (Senegal).
Zaïre zelf handhaaft een strikt stilzwij
gen over de militaire stand van zaken in
Shaba (het vroegere Katanga), waar zich
de strijd met de rebellen af speelt. Bij het
begin van hun operatie namen de „Katan
gese gendarmes” verscheidene grensplaat
sen in zonder dat het Zaïrese leger noe
menswaard tegenstand bood, zo werd in
dertijd uit westerse bron gemeld.
Afrika staat op de agenda van het politiek
overleg van de ministers van Buitenlandse
Zaken van de EEG, komende maandag in
Londen. Het ligt voor de hand, dat daarbij
uitvoerig aandacht zal worden besteed aan
de kwestie-Zaïre.
VN-secretaris-generaal Kurt Waldheim
is „uiterst bezorgd” over de ontwikkelin
gen in Zaïre, zo liet zijn woordvoerder
gisteren weten.
Met de verklaring van de legerraad lijkt
het eerste openlijke treffen tussen het ka-
binet-Suarez en de conservatieve Franco-
gezinde legertop voorlopig in het voordeel
van de regering beslecht. Naar verluidt,
zou Da Veiga als belangrijke reden voor
zijn ontslagaanvraag hebben aangevoerd
dat hij en de andere defensieministers niet
betrokken waren in de kabinetsdiscussie
over erkenning van de communistische
partij. Premier Suarez heeft dat besluit
genomen samen met zijn vice-premier, de
liberale generaal Gutierez Mellado, de mi
nister van Justitie en de minister van Bin
nenlandse Zaken, tijdens een werkverga
dering op 5 april. Vrienden van admiraal
Pita da Veiga vertelden dat de minister via
de televisie over de legalisatie van de com
munistische partij hoorde. Da Veiga had
reeds enkele malen laten blijken dat hij
zich minder gelukkig voelde in het-ka-
binet-Suarez.
Na de onrust die het ontslag van Da
Veiga op de hoogste niveaus veroorzaakte
vice-premier Mellado keerde spoorslags
terug van een trip naar de Canarische
Eilanden voor overleg met premier Suarez
en de militaire ministers uit het kabinet
heeft de communistische partij al haar
bijeenkomsten geschrapt om „rechts niet
te provoceren”.
PRETORIA (Reuter). De Zuidafri
kaanse regering heeft een rapport dat vo
rige week door het Christelijk Instituut
werd gepubliceerd over de martelpraktij
ken van de Zuidafrikaanse politie, verbo
den omdat het „ongewenst” zou zijn. Het
rapport, getiteld „Martelingen Zuid-Afri-
ka". omvat ondermeer verklaringen van
115 zwarte gevangenen die zeggen gemar
teld te zijn tijdens gevangenschap.
Het verbod werd bekendgemaakt in een
speciale uitgave van de Zuidafrikaanse
staatscourant. Het verbod houdt in dat het
instituut het rapport niet meer mag ver
spreiden en dat mensen die het werkstuk
in hun bezit hebben, zich daarmee bloot
stellen aan gerechtelijke vervolging.
Dolores Ibarruri, die vooral bekendheid
kreeg door haar radiopraatjes tijdens de
burgeroorlog in Spanje ging in maart 1939
in ballingschap en woont sindsdien in
Moskou.
In het vraaggesprek verklaarde zij dat
zij er mee ingestemd heeft bij de komende
parlementsverkiezingen in Spanje kandi
daat voor de communistische partij te zijn
tn de stad Oviedo.
De in het rapport aan de kaak gestelde
martelpraktijken zijn ondermeer het toe
dienen van elektrische schokken aan een
man die aan een touw was opgehangen,
het slaan van ellebogen of testikels met
knuppels, het hangen van gewichten aan
de testikels en het plaatsen van een kap
over iemands hoofd tot deze bijna stikt
De periode waarin de praktij
ken werden toegepast loopt van begin 1963
tot eind februari van dit jaar
In zijn ontslagbrief aan admiraal
Stansfield Turner, die nieuwe chef van
de CIA, schreef Stockwell ook, dat de
CIA er nu weer op uit is in Zaïre te
werken met „dezelfde Franse huurlin
gen die de CIA begin 1976 naar Angola
zond, die echter wel het geld van de
CIA aannamen maar op de vlucht gin
gen zodra zij onder zwaar geschuts-
vuur kwamen te liggen”.
Nu kan ik me best voorstellen dat men
Robinson Crusoe voor jonge lezers wil
moderniseren, stroomlijnen, dus „lees
baarder” maken. Het origineel is wat mid
delbare scholieren „langdraderig” noe
men, vooral op plaatsen waar Defoe zich
in bespiegelingen verliest, en over een ver
antwoorde bekorting zult u mij dan ook
niet horen klagen. Een recente uitgave,
rijk geïllustreerd, van Lekturama-Rotter-
dam kan ik dan ook van harte aanbevelen,
want deze bewerking is met grote getrouw
heid gedaan, in goed Nederlands en zon
der ernstige vrijpostigheden. Maar er zijn
bewerkingen die je de haren ten berge
doen rijzen.
Bewerker H. van Hoorn in de Zebra-
reeks maakte het nog veel bonter. Hij
begint het’ boek aldus:
Mogen die dingen nu allemaal maar, heb
ik aan mr. Peter Vreeken van de BUMA
gevraagd” Mag uitgeverij Geka een boekje
uitgeven met op het omslag „Robinson
Crusoë” en „Daniël Defoe”, terwijl de in
houd toch een soort falsificatie is? En mag
uitgeverij Kluitman een vereenvoudiging
uitgeven met op het omslag alleen „Robin
son Crusoë" en Pieter Grashoff”? Het
antwoord is ja. Vijftig jaar na het overlij
den van de auteur mag iedereen met zo’n
boek uitspoken wat hij wil. Stel dat een
uitgever wil profiteren van het uitbrengen
van de film „Max Havelaar”, dan kan
niemand hem beletten een of ander flutro-
mannetje dat in Wenen speelt van een
omslag te voorzien waarop „Max Have
laar" en „Multatuli” staat Er wordt dan
wel schande van gesproken in de krant,
maar straf baai is hij met:
Niettemin bereiden de politieke partijen
in Bonn zich voor op nieuwe scherpe uit
eenzettingen over de binnenlandse veilig
heid. De eerste ronde wordt vandaag ge
houden als zowel de commissies van Bin
nenlandse Zaken en Justitie uit de Bonds
dag als de regering zich in speciale zittin
gen met de moordaanslag zullen bezighou
den. De regering schijnt van plan te zijn
alle eisen van de oppositie om een hardere
koers af te wijzen.
De Griekse minister van Justitie Costas
Stefanakis heeft de beschuldigingen van
Amnesty met klem van de hand gewezen.
De aantijgingen zijn volgens Stefanakis
„onwaar”.
Stockwell schreef dat met hem vele
andere CIA-functionarissen en ambte
naren van het State Department van
oordeel waren, dat de Amerikaanse in
terventie in Angola onverantwoorde
lijk en slecht doordacht was. In decem
ber 1975 besloot de Amerikaanse Se
naat tegen adviezen van president Ge
rald Ford en diens minister van Buiten
landse Zaken Henry Kissinger in, met
grote meerderheid geen geld meer be
schikbaar te stellen voor heimelijke mi
litaire steun aan die Angolese groepe
ringen die het tenslotte moesten afleg
gen tegen de door Cuba gesteunde
Volksbeweging voor de Bevrijding van
Angola die nu de macht in handen
heeft.
LONDEN (UPI, Reuter). Amnesty In
ternational heeft een rapport gepubliceerd
waarin zij de Griekse regering verwijt te
weinig actief te zijn bij de berechting van
'mensen die onder het voormalige kolonels-’
bewind gevangenen hebben gemarteld.
Voorts protesteert de organisatie in het
rapport tegen het falen van de Griekse
overheid bij het compenseren van slacht
offers van martelpraktijken.
Ik heb een vooroorlogse van J. J. A
Goeverneur (de man die Prikkebeen ver
taalde), die er nog mee door kan, maar in
de eerste alinea toch al ontspoort. Hij
meldt dat Robinson’s vader zich in Bre
men door de handel een groot fortuin had
verworven en daarna naar York was ge
trokken. terwijl uit de oorspronkelijke
tekst blijkt, dat hij dat fortuin in Huil heeft
gemaakt. Verder zegt hij dat alle uit het
huwelijk van vader Kreutznaer en moeder
Robinson ontsproten kinderen Robinson
Kreutznaer heetten, terwijl Defoe alleen
maar zegt dat de hoofdpersoon Robinson
Kreutznaer genoemd werd, welke naam
tot Robinson Crusoë werd verbasterd.
Gisteren volgde een andere militair uit
het kabinet-Suarez, staatssecretaris van
Koopvaardij admiraal Amador Franco,
het voorbeeld van Da Veiga. Geruchten als
zouden ook de ministers van Luchtmacht
en Leger van plan zijn hun ontslag in te
dienen, worden met klem tegengesproken
door woordvoerders van hun ministeries.
De Franse president Giscard d'Estaing'
heeft verklaard dat de Franse luchtbrug,
waarmee Marokkaanse militairen naar
Zaïre worden overgevlogen, eind deze
In de serie „Klassieke boeken die ieder
een gelezen dient te hebben, maai’ lang niet
iedereen gelezen heeft, ook ik niet” lees ik
deze maand „Tijl Uilenspiegel” van Char-
les de Coster, een boek dat me nogal
imponeert. Vorige maand las ik „Robinson
Crusoe” van Daniel Defoe. Had je dat dan
nooit gelezen, vraagt u hoofdschuddend,
maar dat had ik natuurlijk wel. Iedereen
heeft in zijn jeugd „Robinson Crusoë"
gelezen (met puntjes op de e), maar dat
was dan hoogst zelden het oorspronkelij
ke, voor volwassenen bestemde boek dat
Defoe in 1719 schreef. Je kreeg altijd een
aftreksel te lezen, vaak een vereenvoudi
ging, soms een karikatuur en niet zelden
een vervalsing van het oorspronkelijke
werk.
Dit proces was Zeer belangrijk omdat
ermee werd aangetoond dat de militaire
politie van de Griekse junta op systemati
sche wijze martelde, aldus Amnesty.
Onder uiterst strenge bewaking is in de
Evangelische kerk van Karlsruhe een
staatsdienst voor de drie bij de aanslag
omgekomen mannen gehouden. Van alle
openbare gebouwen in West-Duitsland
hing de vlag halfstok. Bondskanselier
Schmidt en minister van Justitie Vogel
hielden herdenkingsredes. Zij wezen erop
dat het verschrikkelijke gebeuren niet
mag leiden tot een verscherpte wetgeving.
De moordenaars wilden volgens Schmidt
bereiken dat de staat overgaat tot onge
kend tegengeweld, waarna zij dan weer
zouden kunnen spreken van een fascisti
sche dictatuur. „Maar hun verwachtingen
zullen niet vervuld worden”, zo zei de
bondskanselier. Minister van Justitie
Hans-Jochen Vogel zie dat er voor „wraak-
gedachten” geen ruimte is. De staat moet,
aldus de sprekers, bij de bestrijding van
het terrorisme gaan „tot aan de grenzen
van wat in de rechtsstaat is geoorloofd”.
Soldaten van 'het Westduitse leger hielden de wacht bij de kisten van de vermoorde
Buback. zijn chauffeur en een politieman.
Dit scènetje met het zogenaamde school
hoofd is geheel verzonnen, bovendien was
Robinson’s vader nog geen bekend han
delsman in Bremen en heette hij daar nog
geen Crusoë, en Robinson was toen zelfs
nog niet geboren. Ook blijkt uit niets dat
Robinson zijn vader last veroorzaakte. De
hele scène is verzonnen, en zo gaat het ’t
hele boek door: de schipbreuk is anders,
Robinsons daden op het eiland zijn anders
dan in het oorspronkelijke boek, er is dus
minder sprake van „aan de jeugd verteld
door H. van Hoorn” dan van „aan de jeugd
voorgejokt door H. van Hoorn”.
„De heer Crusoë keek de man die tegen
over hem zat met een ernstige blik aan. „U
komt klagen over Robinson, waarde
heer?” vroeg hij. Het was niet de eerste
keer dat dit het geval was. De heer Crusoë,
die een bekend handelsman in de stad
Bremen was, had al vaker last gehad met
zijn zoon”.
Bij de begrafenis plechtigheid was ook
president Walter Scheel aanwezig. Naast
hem de weduwe Buback.
trijfë!
door Nico Scheepmaker
Amnesty,.een organisatie die zich inzet
voor het lot van politieke gevangenen in de
hele wereld, concentreert zjch in het rap
port op het eerste proces dat in 1975 in
Griekenland werd gehouden tegen
functionarissen van de militaire politie en
militairen wegens folterpraktijken.
De Angolese minster van Buitenlandse
Zaken Paulo Jorge ziet in de hulp aan o.a.
Frankrijk, België, de V.S. en Marokko aan
Zaïre een voorbode van „Westerse agres
sie tegen Angola. „Als de imperialistische
krachten ons aanvallen, weten we hoe we
de aanval moeten keren en hoe de revolu-
De versimpeling door Pieter Grashoff
voor de uitgeverij Kluitman gaat welis
waar ook heel ver, maar volgt wel in grote
lijnen het boek, en hij verzint er ook maar
weinig bij. Dit bijvoorbeeld: „En toen
hoorde Robinson gejank! De scheepshond
kwam kwispelstaartend op hem toelopen.
„Bobby!” riep Robinson bijna snikkend
uit”.
Het gaat om de 40-jarige John Stoc
kwell die 12 jaar in dienst van de CIA is
geweest en naar zijn zeggen het hoofd
was van de slecht afgelopen actie in
Angola in de periode van eind 1975 en
begin 1976. Volgens zijn open brief die
zondag in de Washington Post stond
afgedrukt, is de CIA bezig met een
nieuw komplot met huurlingen in
Zaïre.
Volgens de fractieleiding van CDU-CSU
moeten echter twee dingen in ieder geval
gebeuren: de gewelddadige criminaliteit
moet door scherpere regels, onder andere
bij het recht om te demonstreren, worden
beperkt. Verder verlangt de oppositie dat
gesprekken tussen gevangen zittende ter
roristen en hun advocaten onder bepaalde
(Van onze redacteur in West-Duitsland, Hans Amesz)
BONN. In een brief van vijf bladzijden aan het bureau van het persagentschap DPA
in Dusseldorf en aan het dagblad Die Welt in Bonn heeft het „Kommando Ulrike
Meinhof” nogmaals verklaard dat het de procureur-generaal van de Bondsrepubliek
Duitsland, Siegfried Buback heeft „terechtgesteld". Volgens de briefschrijvers was
Buback verantwoordelijk voor de dood van de linkse extremisten Holger Meins,
De 82-jarige Dolores Ibarruri, bekend als
„La Pasionaria” uit de Spaanse burgeroor
log, heeft in een telefonisch vraaggesprek
met radio-Belgrado de verwach ting uitge-
sprken dat zij over twee weken naar Span
je kan terugkeren.
WASHINGTON (UPI). De Ameri
kaanse Senaatscommissie die het op
treden van de geheime diensten onder
zoekt. heeft belangstelling voor een me
dewerker van de CIA die in een open
ontslagbrief de Amerikaanse inlichtin
gendienst beschuldigd heeft van wan
beleid, onhandigheden en corruptie in
Afrika en elders.
De jonge Engelse minister
leek nogal verbaasd over de
serieuze houding van lan
Smith tijdens het gesprek, dat
in de Engelse ambassade
plaats vond. Smith heeft de
Britse voorstellen alle partij
en rond de tafel om een ont
werp van een nieuwe grondwet
te bespreken, en daarna de
vorming van een zwarte meer-
niet zoals
werd verwacht direct van de
hand gewezen, maar ze zeer
bereidwillig „in overweging
genomen”
De regering is echter van mening dat
terreurdaden als die van Karlsruhe alléén
door een verbetering van het opsporings
apparaat en een verbetering van de uitrus
ting van de politie in het algemeen kunnen
worden beperkt. In regeringskringen
wordt echter gevreesd dat dit argument in
de publieke discussie slechts met grote
moeilijkheden kan worden waargemaakt.
Owen zei in Rhoedsië met
zoveel mogelijk vertegenwoor
digers van de verschillende be
volkingsgroepen te willen
spreken Bisschop Moezorewa
de voornaamste rivaal van
Robert Moegabe en Joshua
Nkomo van het Patriottisch
Front, dat Smith en de zijnen
gewapenderhand uit Salisbury
wil verdrijven heeft herhaal
delijk om een gesprek met
Owen gevraagd. Vertegen
woordigers van het ZUPO
een nieuwe zwarte groepering,
die als een paladijn van het
Smith-regime wordt be
schouwd waren naar Kaap
stad gereisd om op een ont
moeting van Owen met hun
voorman Robert Chirau aan te
dringen.
Volgens Owèn, die in Tanza
nia met Moegabe heeft onder
handeld. morgen in Zambia
met ds. Sithole zal spreken en
Joshua Nkomo al voor zijn ver
trek uit” Londen had - aange
hoord, gaat het er nu vooral
om dat er een basis van weder
zijds vertrouwen tussen de
partijen wordt bereikt. Hij
noemde geen datum voor het
overnemen van de macht dooi
de zwarte meerderheid in Rho
desië. maar vertrouwde erop
dat blank en zwart zijn voor
stellen als „billijk” zullen be
schouwen.
De Britse minister bena
drukte dat zijn regering voort
durend contact onderhoudt
met de Amerikaanse president
Carter en minister van Buiten
landse zaken Cyrus Vance ove-
r het verloop van zijn tournee
door Zuidelijk Afrika. Alleen
door een zo nauw mogelijke
samenwerking tussen de VS en
Engeland is een duurzame op
lossing van het Rhodesische
probleem mogelijk. aldus
Owen.
(Van onze redacteur in Spanje, Peter Hattink)
MADRID. De nieuwe Spaanse minister van Marine zal zeer waarschijnlijk
admiraal Javier Elizalde y Lainez worden, een vertrouweling van koning Juan Carlos,
aldus welingelichte kringen in Madrid. Dinsdag diende een van de laatste Franco-
veteranen in het kabinet-Suarez, admiraal Pita da Veiga, zijn ontslag in als minister van
Marine vanwege de regeringsbeslissing de communistische partij van Spanje te legalise
ren. Volgens het bureau Europa Press heeft de legertop zich niet daadwerkelijk bij het
protest van Da Veiga aangesloten. In een door dit bureau gepubliceerde verklaring van
de opperste legerraad aan de regering wordt gesteld dat de raad het inhoudelijk niet
eens is met het besluit, maar zich erom redenen van vaderlandsliefde bij zal neerleggen.
