HOOP VAN MINISTER OWEN:
Sinds 40 jaar
na
NIEUWE MINISTER VAN
MARINE IN SPANJE
VS verbieden
saccharine
Baader-Meinhofproces
einde
Suriname schaft
doodstraf af
in
is nu
Angola dreigt met represailles
beschieting van schip door Zaïre
President Brazilië
trekt nog meer
macht aan zich
Kortstondige bezetting
van Westduitse
ambassade in Tel Aviv
GIETHOORN
UITVERGROOT
PRESIDENT MOBOETOE ONTKENT INCIDENT
Strauss zou landgoed
in Rhodesië bezitten
KERKTORENS
HEKEL
1
vrijdag
I 5
APRIL
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7,
3
Hans
T
(Van onze redacteur in
West-Duitsland,
Amesz)
KINSHASA (UPI, AFP, Reuter) Angola heeft Zaïre er gisteren
van beschuldigd, dat een Zaïrese kustbatterij een Angolees schip in de
Angolese wateren heeft beschoten. De regering in Loeanda dreigde
met represailles als zich weer zo’n incident zou voordoen. Volgens het
Angolese ministerie van Defensie veroorzaakte de beschieting gewon
den en materiële schade. In de verklaring werd gézegd, dat de
.waarschuwing „neerkomt op een formele en definitieve eis dat zich
dergelijke provocerende acties niet meer voordoen. Gebeurt dit wel,
dan zijn de consequenties geheel voor rekening van het bewind in
Kinshasa”.
Geen vertrouwen
BONN. In het
Baader-Meinhofproces
te Stuttgart-Stamm-
heim heeft het Hof de
bewijsvoering afgeslo
ten. Het is waarschijn
lijk dat deze vrij ver
rassende beslissing is
genomen in verband
met de moord op pro-
cureur-generaal Bu-
back. Oppositieleider
Helmut Kohl (CDU)
had, evenals zijn partij
genoot Vogel (minister
president van Rhein-
land-Pfalz en voorzitter
van de Bundesrat)
geëist dat er snel een
einde aan het nu al bij
na twee jaar durende
proces moest komen.
V
1
door Nico Scheepmaker
Geisel zond het parlement naar huis
Rhodesië-conferentie
binnen drie maanden
Hoeveel mooie of belangwekkende ste
den heb ik al niet in het buitenland gezien!
Londen, Parijs, Brussel, Madrid, Stock
holm, Oslo, Kopenhagen, Belgrado, Praag.
Moskou, Athene, Bern, Rome, Oost-Ber-
lijn, Luxemburg', Tunis om me in eerste
instantie even tot de hoofdsteden te beper
ken. En nog zoveel andere: Dubrovnik,
Delphi. Nice, Bazel, Antwerpen, Toledo,
Barcelona, Florence, Salzburg, Venentië,
Pisa Istanboel, München, West-Berlijn en
nog tientallen andere steden die de moeite
meer dan waard waren. En ondertussen
duurde het tot gisteren voordat ik voor het
eerst van mijn leven Giethoorn bezocht,
terwijl, dat toch de roep heeft een van
Nederlands mooiste en meest karakteris
tieke plaatsjes te zijn, een dorp waar al die
inwoners van bovengenoemde steden om
het hardst naartoe rijden als zij in Neder
land zijn. Natuurlijk kende ik Giethoorn
wel van Bert Haanstra’s film Fanfare,
maar was dat voldoende? Ken je Venetië,
als je Sissi, Keizerin en Moeder hebt ge
zien? Nee immers?
Op weg er naartoe, van Pingjum naar
Giethoorn, probeerde ik op primitieve ma
nier de vraag te beantwoorden die iemand
(of een organisatie, of een studiegroep) een
tijdje geleden gesteld schijnt te hebben.
Zijn er in Nederland kerktorens vanwaar
je geen andere kerktorens kunt zien?
Friesland is geen dichtbevolkte provincie,
maar het is wel prijzenswaardig vlak, dus
het hoeft weinig moeite te kosten in de
buurt van een kerktoren'in de verte weer
een andere kerktoren te zien, ook al sta je
niet op de trans. Welnu, iedere keer als ik
in de auto een kerktoren passeerde (vlak
bij of in de verte), keek ik om me heen of ik
een andere kerktoren zag, en reken maar
dat ik steeds weer minstens een volgende
zag, vaak zelfs twee of drie. Misschien dat
het in het heuvelachtige Limburg wat
moeilijkei’ ligt, maar ik maak me sterk dat
je in de meeste provincies vanaf alle kerk
torens metterdaad een of meer andere
kerktorens kunt zien.' Het moet voor reli
gieuze mensen een troostrijke gedachte
zijn dat zij, waar zij zich ook in Nederland
bevinden, maar omhoog hoeven te blikken
of even in de verte hoeven te turen om zich
in de nabijheid van een kerk te kunnen
voelen.
Als er iets is waar ik een hekel aan heb,
dan is dat aan zulke discriminatiemoppen
als „weet je hoe je een Belg uit het water
redt?” „nee?” „goed zo!”. Of anders
wel aan moppen waarin een staatshoofd
beledigd wordt, in de trant van „wat is het
verschil tussen een voetbal en Idi Amin?”
„Een voetbal is een leren knik
ker en Amin is een kelere nikker”.
GABORONE (Reuter, DPA). Engelands minister van Buitenlandse Zaken. David
Owen, hoopt dat er binnen drie maanden een officiële conferentie over een nieuwe
grondwet voor Rhodesië kan beginnen. De Britse minister gaf gisteren uiting aan deze
hoop nadat hij in Gaborone, de hoofdstad van Botswana, was aangekomen voor overleg
met president Seretse Khama van Botswana jtver de kwestie-Rhodesië. Owen heeft
woensdag gesproken met premier Ian Smith van Rhodesië en premier John Vorster van
Zuid-Afrika.
MADRID. De Spaanse premier Sua
rez heeft gisteren admiraal Pascual Pery
Junquera benoemd tot de nieuwe minister
van Marine. Admiraal Junquera volgt Pita
da Veiga op, die eerder deze week zijn
functie neerlegde uit protest tegen de le
galisering van de communistische partij.
De nieuwe marineministet; zal vandaag al
de ministerraad bijwonen!
(Van onze redacteur in Spanje,
Peter Hattink)
het Britse parlement kunnen worden voor
gelegd en wel op de zitting die in november
begint.
Owen meent-dat er naar gestreefd moet
worden dat er in 1978 een zwart meerder-
heidsbewind in een onafhankelijk Zim
babwe (Rhodesië) komt. Hij zei voorts
moed te hebben geput uit zijn besprekin
gen mpt president Nyerere van Tanzania,
president Safnora Maehel van Mozambi
que en de premiers van Rhodesië en Zuid-
Afrika, Smith en Vorster. Minister Owen
en premier Smith van Rhodesië zullen hun
overleg voortzetten als de Britse minister
in de loop van het komende weekeinde een
bezoek aan Rhodesië brengt.
kent een verscherping van de toch al ge
spannen situatie in het Baskenland.
Geisel zei woensdag dat hij gebruik zal
blijven maken van zijn extra bevoegdhe
den om te voorkomen dat dergelijke „cri
sissituaties” nogmaals voorkomen.
President Moboetoe Sese Seko ontkende
kort daarop, dat Zaïre bij het incident
betrokken zou zijn. Moboetoe zei dat een
onderzoek had aangetoond, dat men op de
rivier de Zaïre geen enkel Angolees schip
had gesignaleerd en dat de Zaïrese artille
rie geen schot had gelost.
Moboetoe voegde hieraan toe, dat de
Angolese president „Agostinho Neto en
zijn kliek die al eerder dergelijke leugens
hebben verspreid, graag een nieuwe las-
termarathon zouden willen beginnen”.
Het dagblad Jornal do Brasil consta
teerde in Geisels recente decreten één
constante factor: „Het besluit de volkswil
buiten spel te zetten in het electorale
proces, een wig te drijven tussen de
macht van de kiezers en de macht van de
gekozenen".
Naar van welingelichte zijde in de Ma
rokkaanse hoofdstad Rabat is vernomen,
is de luchtbrug tussen Marokko en Zaïre
met tien Franse vrachtvliegtuigen inmid
dels geëindigd. De toestellen hebben ton
nen zwaar materieel en andere voorraden
overgevlogen voor de 1500 Marokkaanse
militairen die naar het gebied van Kolwezi
zijn overgebracht om het Zaïrese leger in
de strijd tegen de invallers te steunen.
Twee Franse vliegtuigen een Boeing-747
en een DC-8 zouden nog materieel van
Marokko naar Zaïre overbrengen.
vraagd, aan de verklaring van president
Valery Giscard d’Estaing dat er géén
Fransen vechten in Zaïre.
Koning Hassan heeft zijn opperkamer
heer Achmed Ben Soedah naar het Mid-
den-Oosten gestuurd om de Arabische sta
ten een toelichting te geven op de Marok
kaanse rol in Zaïre. Over het algemeen
nemen de Arabische regeringen een zeer
gereserveerde houding aan.
In Parijs gaf de Russische ambassadeur
Stepan Tsjernowenko in een gesprek met
president Giscard te kennen, dat de Sov-
jet-Unie gekant is tegen elke militaire tus
senkomst in Zaïre. Hij verzekerde dat zijn
land noch Cuba bij de gebeurtenissen in
dat land betrokken is.
I
van Buitenlandse Zaken, David Owen, zijn
huidige rondreis door zuidelijk Afrika
heeft afgesloten.
Deze omvatten: getrapte gouverneurs
verkiezingen voor volgend jaar wanneer
ook éénderde van de senaat langs indi
recte weg zal worden gekozen, een ver
scherping van de repressieve wet op het
voeren van politieke campagnes en een
voorkeursbehandeling voor kandidaten
van de partijen die het regime steunen.
De campagnewet is bij de gemeente
raadsverkiezingen van 1976 een doeltref
fend wapen gebleken in handen van de
militaire machthebbers.
De conservatieve Volksalliantie onder
leiding van oud-minister Fraga Iribarne
heeft naar aanleiding van de legalisering
van de communistische partij de voorzit
ter van de Cortes, het huidige pseudo-
parlement, om een plenaire zitting ver
zocht. Op het ogenblik kan de Volksallian
tie op de steun rekenen van ongeveer 40
percent van de parlementsleden.
Over de beweerde Zaïrese bombarde
menten op Zambiaans gebied zei hij dat
het „wiskundig ondenkbaar” was dat toe
stellen van zijn luchtmacht zich zeer zou
den hebben vergist. Intussen heeft een
Zaïrese reizende ambassadeur, Doelia Ma-
kangain de Zambiaanse hoofdstad Loesa-
ka een nota overhandigd aan president
Kenneth Kaoenda, met wie hij ook een
gesprek had. Zambiaanse functionarissen
wezen de veronderstelling van de hand dat
De twee mannen hadden bij hun actie
niemand gegijzeld en beloofden onmiddel
lijk dat zij zich aan de politie zouden
overgeven. De Israëliërs zeiden dat zij pro
beerden aandacht te vestigen op het feit
dat „nazi-oorlogsmisdadigers vrij rondlo
pen en dat niemand zich hier iets van
schijnt aan te trekken, noch in Israel noch
in het buitenland”.
Op een persconferentie op het vliegveld
van Gaborone zei de Britse minister tegen
journalisten dat hij denkt aan een soort
tijdschema met als beginpunt officiële be
sprekingen rond half juni of begin juli. Hij
hoopte dat de conferentie, bijeen te roepen
door Engeland en de'VS tot voorstellen
over de grondwet in wetgevende vorm zal
komen. Deze voorstellen zouden dan aan
TEL AVIV (AP). Twee Israëliërs, die
hebben geledén door de naziterreur in de
tweede wereldoorlog, hebben gisteren on
der dreiging van vuurwapens een gedeelte
van de Westduitse ambassade in Tel Aviv
bezet. De indringers gaven zich echter na
vijf uur aan de politie over.
Op het ogenblik bevinden 70 van de ruim
IB’O Baskische politieke gevangenen zjch
op vrije voeten. Julio Jauregi had een
maand geleden laten doorschemeren dat
het kabinet-Suarez van plan was alle Bas
kische politieke gedetineerden vóór Pasen
vrij te laten. Op eerste paasdag zouden
deze dan kunnen deelnemen aan „Aberri
Eguna", de dag van het Baskische vader
land. De minister van Binnenlandse Zaken
verbood echter de viering van „Aberri
Eguna”, officieus vanwege de vrees dat
extreem-linkse groeperingen de Baskische
festiviteiten zouden verstoren. Dit verbod
had tot gevolg dat er zondag in het Basken
land verschillende confrontaties tussen
betogers en politie plaatsvonden, waarbij
enige gewonden vielen.
WASHINGTON (Reuter).Op last van
de Amerikaanse overheid mag er binnen
kort geen saccharine meer worden ge
bruikt in voedsel, medicamenten en cos
metica. Naar de bevoegde instantie (FDA)
gisteren bekendmaakte, zal deze syntheti
sche zoetstof echter wel op de markt blij
ven als een (zonder doktersrecept verkrijg
baar) geneesmiddel voor particulier ge
bruik. Het verbod dekt ongeveer 90 per
cent van de huidige toepassingsgebieden
van saccharine.
Wetenschappelijk onderzoek in Canada
leverde onlangs de bevinding op dat hoge
doses saccharine bij ratten blaaskanker
veroorzaakt. Op grond daarvan kondigde
de FDA toen al aan dat een verbod op de
zoetstof werd overwogen.
Uit solidariteit met de afgetreden admi
raal Pita da Veiga heeft het parlementslid
Torcuato Luca de Tena, die in 1969 tegen
het wetsvoorstel stemde waarin prins
Juan Carlos tot opvolger werd benoemd
van Franco, zijn ontslag ingediend. De
gouverneur van de provincie Valencia is
eveneens uit protest tegen de legalisering
van de communistische partij af getreden.
Beide politici zijn van weinig betekenis in
de Spaanse politiek.
Het Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken verklaarde dat er pas dan
een besluit van Washington over Ameri
kaanse steun en deelneming aan een
nieuwe conferentie over Rhodesië geno
men kan worden als Engelands minister
toen de „Braziliaanse Democratische Be
weging" - de enig toegelaten opposi
tiepartij - erin slaagde een door de rege
ring voorgesteld amendement op de
strafwet tegen te houden. Deze eerste
parlementaire nederlaag in tien jaar
voor het militaire regime Wérd woensdag
„gecorrigeerd” toen Geisel het amende-
Maar nu was het nog een dorp in ruste.
En het overtrof werkelijk mijn stoutste
verwachtingen. Giethoorn is een soort uit
vergroot Madurodam, het lijkt alsof een
liefderijke knutselaar op zijn grote tafel op
zolder een fantasievol dorp heeft ge-
boouwd met veel omringend water, maar
toch vooral met een soort boerderijtjes die
in hun boerderijentijd net groot genoeg
geweest moeten zijn vooi’ kalveren, lam
metjes en kuikens, die echter niet mochten
groeien omdat zij anders de boerderij uit
zouden puilen. Tochteijn die boerderijtjes,
zo klein als ze zijn, op schaal gebouwd,
waardoor de groene PTT-brievenbussen,
die voor elk huisje trouw de wacht houden,
uit hun krachten gegroeid lijken te zijn.
Een prachtig dorp, kortom. Ik zal er nog
vaak komen.
Ik zag Giethoorn vermoedelijk op z’n
mooist, tussen een paar aarzelende regen
buien door, tijdens een verlegen zonnetje
dat nog niet goed om de hoek dorst kijken.
Vogels kwinkeleerden, zoals vogels dat zo
aardig kunnen doen in stille dorpen en op
4 mei tussen 20.00 uur en 20.02 uur in de
steden, een paar voortijdige toeristen kon
den de breekbare sfeer nog niet verstoren,
de zwarte plastic vuilniszakken lagen in
derdaad aan de rand van het water en niet
in de berm van het weggetje, en weliswaar
werd er weinig gepunterd, maar je zag al
die zeilpunters Wel klaar liggen voor
straks, als de internationale horden zou
den opmarcheren. Als ik mijn oor op de
grond te luisteren had gelegd, zou ik heel
in de verte het gedreun van hun schoeisel
op weg naar Giethoorn al hebben kunnen
horen.
er sprake was geweest van welbewuste
aanvallen van Zaïre op Zambiaans gebied.
„De bombardementen betekenden dat de
Zaïrese vliegtuigen bij ongeluk boven
Zambia terecht waren gekomen”, aldus
een woordvoerder van het Zambiaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken.
Het Kongolese Nationale Bevrijdings-
front” (FLNC) dat zegt dat het de troepen
leidt die vorige maand de Zaïrese provin
cie Shaba zijn binnengetrokken, maakte
tegenover het Belgische persbureau Belga
bekend, dat het Zaïrese leger woensdag
nacht op 25 km ten westen van Kolwezi
een zware nederlaag is toegebracht. Daar
bij had het FLNC verscheidene gevange
nen gemaakt. Eén van hen had verklaard
dat 50 Franse piloten aan de zijde van de
Zaïrese troepen rechtstreeks aan de strijd
deelnemen met Mirage-jachtbommenwer-
pers.
Na het requisitoir van okto
ber is de bewijsvoering öp-
nieuw opgenomen. De verde
diging had dit geëist, omdat
zij van mening was dat de
uitspraken van de „kroonge
tuigen” Hoff en Müller vol
strekt ongeloofwaardig wa
ren. Deze hadden als voorma
lige leden van de Rote Armee
Fraktion (RAF) zeer ernstige
beschuldigingen geuit aan
het adres van de verdachten.
zicht
moord op meer dan veertig
personen.
De Baskische Nationale Partij heeft het
vertrouwen in de regering-Suarez opge
zegd. Voorzitter Julio Jauregi heeft zich
teruggetrokken uit de onderhandelings-
commissie van de democratische opposi
te, die met het kabinet-Suarez de algeme
ne verkiezingen voorbereidt. Deze stap
van de (gematigde) Baskische Nationale
Partij genomen uit protest tegen het
uitblijven van een algemene amnestie voor
Baskische politieke gevangenen bete-
Het besluit van Washington zal dan af
hangen van Owens aanbevelingen en van
het resultaat van diepgaand overleg, aldus
Hodding Carter, woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken die de nieuwe Geneefse conferentie
echter geen constitutionele conferentie
wilde noemen en ook niet wilde zeggen om
welk soort conferentie het dan wel zou
gaan. Hodding Certer gaf echter wel dui
delijk te kennen dat de VS niet samen met
Engeland als voorzitter van de conferentie
wil fungeren maar wel bereid is aan de
conferentie deel te nemen.
Het openbaar ministerie
had al eerder, namelijk op 7
oktober van het vorig jaar,
driemaal levenslang pluè
vijftien jaar gevangenisstraf
geëist tegen de verdachten
Andreas Baader, Gudrun
Ensslin en Jan-Carl Raspe.
Men achtte bewezen dat de
leiders van de Baader-Mein-
hofgroep (Ulrike Meinhof
heeft tijdens het proces zelf
moord gepleegd of is, zoals
de verdediging beweert, ver
moord) schuldig waren aan
onder meer de moord op vier
mensen en een poging tot
De openbare aanklager
hield donderdag, na de be
slissing van het Hof, opnieuw
een requisitoir. Opperofficier
van justitie Heinrich Wunder
gaf een aanvullende verkla
ring, die circa een kwartier
duurde. Hij nam niets terug
In Parijs herinnerde Franse functiona
rissen, wie om commentaar werd ge
ile VS hebben laten weten dal zij bereid
zijn samen met Engeland weer een Ge
neefse conferentie over Rhodesië bijeen te
roepen als de Britse regering hierom
vraagt.
ment, gebruikmakend van zijn uitzon-
deringsbévoegdheden, alsnog kracht van
wet gaf.
BRASILIA (ANP). President Ernes
to Geisel heeft de Braziliaanse volksver
tegenwoordiging. die hij op 1 april tijde
lijk naar huis zond, gisteren weer bijeen
geroepen en tegelijk een reeks politieke
veranderingen afgekondigd die hem een
nog vastere greep op het land ver
schaffen.
van hetgeen op 7 oktober was
gezegd en eiste daarom de
zelfde straf als destijds: le
venslang. Wunder merkte ov
er de moordaanslag in Stutt
gart op, dat het proces niet
mocht worden beïnvloed
door de „begrijpelijke woede
over deze sluipmoorden”.
De verdediging moet nu,
als er tenminste geen bijzon
dere dingen meer gebeuren,
ovér een week optreden. De
advocaten hebben, naar aan
leiding van het afluister-
schandaal, waarbij bekend
werd dat gesprekken tussen
verdachten en hun verdedi
gers in Stammheim werden
afgeluisterd, enige tijd gele
den geweigerd verder in de
rechtszaal te verschijnen. Zij
zullen hun pleidooien nu tij
dens een persconferentie
houden.
MÜNCHEN (DPA). Franz-Josef
..Strauss, voorzitter van de Beierse CSU.
hëeft zich volgens het nieuwe zaken perio
diek „Frankfurter Korrespondenz” een
2519 hectare groot landgoed in Rhodesië
aangeschaft. IV' conservatieve politicus
zou voor zijn nieuwe bezit de „gebruikelij
ke prijs” van ruim 19000 Rhodesische dol
lar (ca. 80.000 gulden) hebben betaald.
„Frankfurter Korrespondenz”, een door
zakenkringen opgericht informatieblad
voor de zakenwereld, is vandaag voor het
eerst verschenen.
PARAMARIBO. (ANP. De Suri
naamse ministerraad heeft een wetsont
werp goedgekeurd tot afschaffing van de
doodstraf in Suriname. Deze komt nu nog
in de Surinaamse wetgeving voor, maiar is
al sinds 1927 niet meer toegepast. Volgens
de regering past tie doodstraf niet meer in
het hedendaagse strafrecht.
In verband met het feit dat gisteren
precies 46 jaar geleden de Spaanse repu
bliek werd uitgeroepen, heeft de regering-
Suarez alle openbare politieke bijeenkom
sten verboden. Dit verbod blijft ook van
daag van kracht, omdat twee grote vak
bonden een landelijke staking hebben uit
geroepen uit protest tegen de huidige ar
beidswetgeving, die volgens hun oordeel
de werknemers te weinig beschermt.
Tot dusver werden de Braziliaanse
gouverneurs rechtstreeks door de bevol
king gekozen. Nu dit volgend jaar ge
beurt via kiescolleges van gemeente
raadsleden en leden van de regionale
parlementen, die in meerderheid aan
hangers zijn van het huidige regime,
heeft de oppositie op voorhand nauwe
lijks een kans. De Braziliaanse Democra
tische Beweging heeft in de steden veel
aanhang, maar de pro-gouvernementele
alliantie van partijen voor ae „Nationale
Vernieuwing" heeft dankzij het platte
land een ruime meerderheid.
De secretaris-generaal van de Spaanse communistische partij, Santiago Carrillo, open
de gisteren in het centrum van Madrid een vergadering van het uitvoerend comité van
de partij. Voor het eerst in bijna 40 jaar kon deze publieke bijeenkomst legaal worden
gehouden, nadat de Spaanse regering zaterdag de communistische partij wettig ver
klaarde.
trijfël
