Betrokkenen in onderneming vertellen
wat er met bedrijfswinsten gebeurt
Centrale Raad Gezinsverzorging bespreekt maandag voorstellen
Nettenfabriek
Anza verkeert
Binnenschippers
voeren actie
tussen de bedrijven door
Spaanse economie ernstig ziek
achtergrond
Nog 3 dagen
/uetuvü’j zien.
in moeilijkheden
ju
E
Veel zelfstandigen
onder minimumloon
L
32e Internationale Huishoudbeurs Cl
15t/m 24 april 77-RAI Amsterdam !£2
n
Minister Lubbers in vergadering van directeuren:
PROF. DR. N. TIEMSTRA:
h'
Zwitserland heft
beperking valuta-
invoer op
NVV-leden willen
spreekverbod van
bondssecretaris
DONDERDAG
2 I
APRIL
19 7 7
21
ECONOMIE
Raad verzonden brief kenbaar gemaakt.
Superstars: een lekker, nieuw zoutje van Smiths.
Sr *i
(Van onze redacteur in Spanje)
MADRID. 5>e Spaanse eco
nomie is ziek. Het is een ziekte,
waarvan de symptomen reeds
sterk naar voren kwamen in 1974
en 1975, waarbij bleek dat Span
je haar ziekte eigenlijk al in de
jaren zestig had opgelopen.
i
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. Staatssecretaris Meijer (CRM) geeft de voorkeur
aan het door hem voorgestelde plan tot het doorvoeren van bezuinigin
gen in de gezinsverzorging. Hij heeft dit in een gisteren aan de Centrale
Dictatoriaal
SPAAR EN BEWAAR
SRV COUPONS VOOR
kwaliteits
trainings
pakken!
Zes weken lang SRV trainingspak-
coupons bij elk eigen merkartikel
van SRV. Dat spaart snel. Voor 15
coupons hebt u rechtop een top
kwaliteit trainingspak.
(ADVERTENTIE)
s
Meijer houdt vast aan bezuinigingsplan
m,
Staatssecretaris Wim Meijer
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM. Binnenschippers heb
ben gisteren de Schippersbeurs in Rotter
dam stil gelegd. Hun actie is bedoeld ter
ondersteuning van de schippersstaking
die maandag is uitgeroepen op de beurzen
in Delfzijl en Hengelo. De in Rotterdam
actievoerende schippers eisen dat de ta
riefsverlaging die sinds maandag op de
beurzen van Hengelo en Delfzijl is doorge
voerd, zal worden herroepen. Zo niet, dan
zullen ze waarschijnlijk morgenmiddag
opnieuw de beurs in Rotterdam voor een
halve dag stilleggen
Dit zei minister Lubbers van Economi
sche Zaken tijdens een discussie gisteren
in Utrecht ter gelegenheid van de jaarver
gadering van het Nederlands Centrum van
Directeuren (NCD).
UTRECHT (ANP). Het is heel goed
om aan alle betrokkenen in de onderne
ming duidelijk te maken wat er met de
winsten van die onderneming gebeurt.
Dat kan een evenwichtige arbeidsverhou
ding alleen maar bevorderen. Wat betreft
de economische groei lijkt het mij ver
standig uit te gaan van een groei van 3,5
procent per jaar. Dit betekent dat de groei
van de collectieve sector maximaal 0,7
procent per jaar kan bedragen. Dat is in
het belang van de werkgelegenheid en ter
bestrijding van de inflatie, daarmee voor
een evenwichtige ontwikkeling zorgend
in de maatschappij en bij de onderne
mingen.
Staatssecretaris Meijer heeft nu op dit
verzoek gereageerd met de mededeling dat
hij tegen het voorstel van de raad, dat
uitgaat van een vacaturestop van 14 pro-
van het nationaal inkomen tachtig procent
(de collectieve sector) af te trekken.
Volgens de minister geeft het wetsont
werp op de investeringsrekening (WIR)
een helder beeld hoe het mogelijk is in
vloed uit te oefenen op het investeringspa-
troon van de ondernemingen „conform
aan datgene wat maatschappelijk is ge
wenst”. Terwijl bovendien de ondernemer
den opgevuld. Hij gaat daarbij uit van een
verloop onder deze beroepshelpsters van
ongeveer 25 procent per jaar. In die twee
jaar zullen dan de bemiddelingshulpen de
helft van alle part-time krachten hebben
vervangen.
De situatie van de betalingsbalans
brengt het nieuwe kabinet ook op de
vraag of de huidige waarde van de peseta
niet te hoog gewaardeerd is ten opzichte
van de dollar of de Duitse mark.
Zodra de nieuwe regering is gevormd,
kan er een pakket van nationale bezuini
gingsmaatregelen met een rigoureuze
loon- en prijsstop verwacht worden Hoe
de nieuwe regering een scherpe controle
van de loon- en prijsspiraal acceptabel
zal maken, is nog de vraag. Het meest
voor de hand liggend is, dat dit door
middel van een sociaal akkoord van
werknemers en werkgeversorganisaties
zal moeten gebeuren
naar draagkracht). Het gevolg hiervan is
geweest dat er een ware stormloop is ont
staan van hulpvragers, die door hun lage
inkomen deze hulp nu gratis krijgen.
Het grote nadeel van het voorstel van de
Centrale Raad acht Meijer dat de ontwik
keling en de invoering van de alpha-hulp
op volstrekt vrijwillige basis geschiedt,
waarbij de verantwoordelijkheid geheel
bij de afzonderlijke instellingen komt te
liggen. Voorts vindt Meijer dat een door de
Raad voorgestelde selectieve toepassing
van de vacature-stop geen verbinding naar
de bemiddelingshulp aangeeft.
sche Zaken, merkte op, dat de vraag, wat
de verdere perspectieven van ons op de
afzetmarkten zijn, één van de problemen
is waar Nederland mee worstelt. „Die af
zetmarkten scheppen we niet door een
algehele lastenverlichting voor het be
drijfsleven.”
Herstel van rendementen is noodzake
lijk voor het behoud van de bestaande
werkgelegenheid voor vernieuwing en ver
sterking van ons bedrijfsleven. Dat geldt
ook voor nieuwe investeringen en voor
diepte-investeringen, zei Wierenga.
De huidige structuur van de onderne
ming schiet volgens het Tweede-Kamerlid
tekort in het bieden van mogelijkheden
voor beleving van vrijheid en verantwoor
delijkheid voor de werknemers en geeft
aanleiding tot gevoelens van onmacht en
vervreemding, waarbij hij ondermeer Phi
lips en het optreden van VMF inzake de
SPPM in Hengelo ter illustratie noemde.
Snel nog even al die gezellige nieuwtjes zien op t gebied van
meubelen, doe- t-zeli. tuin, toerisme, keukens en sanitair
vissporlmanifestatie. mode en nog veel meer
De lluishoudbeurs'is 'n gebeurtenis voor iedereen, jong en oud
Dageli jks van 10.00 -17.00 en van 19.00 - 22.30 urn
Op zondagen 's avonds gesloten Entree 6. p.p.
Kinderen en groepen boven de 25 personen 2.- korting p p
(iralis parkeren'
Volgens het ministerie is de toestand op
de wisselmarkten nu rustig en is de toe
vloed van vreemd geld verminderd. De
beperkende maatregel is daardoor overbo
dig geworden.
sen
115,01
7,99
Het derde probleem is het tekort op de
betalingsbalans, dat vooral sinds de
energiecrisis in 1973 onrustbarend is toe
genomen, omdat sinds die tijd de Spaan
se export nauweiijk 60 procent van de
import dekte
Onveranderd dividend Cindu Cindu -
Key en Kramer (bouw, chemie) heeft in
1976 een nettowinst geboekt van ruim
ƒ3,5 mln tegen ƒ4,4 mln in 1975. Dit
resultaat beantwoordt aan eerder uitge
sproken verwachtingen en stelt het be
drijf in staat, aan de op 25 mei te houden
jaarvergadering voor te stellen het divi
dend vast te stellen op onveranderd 4
in contanten per aandeel van 25.
DEN HAAG (ANP). De Nationale
Investeringsbank en het ministerie van
Economische Zaken onderzoeken, welke
mogelijkheden er zijn om de in financiële
moeilijkheden verkerende nettenfabriek
Anza te Apeldoorn in leven te houden. Dit
heeft minister Lubbers geantwoord op
vragen van Pvd A-Kamerleden. Een van de
mogelijkheden, waaraan wordt gedacht is
een lening van de NIB
Anza is een onderdeel van Verto en heeft
vestigingen in Katwijk, Urk en Schevenin-
gen, waar reparaties worden verricht
ibe
al-
re-
U*
srs
80,00
52,50
117,00
87,50
113,00e
l,80f
154,50
3»,00
7,10
126,20
43,50
72,00
146,00
62,50e
72,40
53,80
56,50
42,00
97,00
174,50
128,20
139,00
28,808
133,00
78,30
163,00
Tenslotte zegt Meijer de besluitvorming
van de vergadering van de Centrale Raad
maandag in Den Haag af te wachten, als
mede het advies dat hem naar aanleiding
daarvan zal bereiken. Hij houdt echter
vast aan de datum van 1 juli 1977, waarop
de maatregelen effectief moeten worden.
Pas bij de eerste energiecrisis ging men
beseffen dat Spanje jarenlang zijn pri
maire sector had verwaarloosd: land
bouw, visserij en mijnbouw. De overige
Europese landen, die eveneens door de
energiecrisis werden getroffen, haalden
de buikriem aan. Gevolg: een sterke ver
mindering van het toerisme en een ge
voelige daling in het aantal arbeidsplaat
sen van de Spaanse gastarbeiders in het
buitenland.
gezonde bedrijfstakken zieke plekken
vertoont, waarin bevoorrechten naar wil
lekeur de dienst uitmaken. Eveneens be
gon men in de jaren zestig met vierjarige
ontwikkelingsplannen, waarbij tal van
grote industrieën werden gecreëerd. Te
gelijk vond de opleving plaats van het
massatoerisme, die samen’ met de over
gemaakte gelden van de Spaanse gastar
beiders in het buitenland één van de
grootste deviezen bronnen voor Spanje
werd.
69,
76,00
51,55
63,00
67,00
51,50
683,00
50,50
71,50
I 80,50e
68,00
34,50
22,20
138,00
33,00
61,50
86,20
J 81,200
69,00
2^01
186,50
136,50
1146,00
8120
196,00
7420
80,00
161,00
143,000
32,00
176,00
86,50
90,00
65,50
35,50
114,00
110,00
81,00
6820
212,50
34,00
142,00
286,50
175,20
68,00
48,04
60,10
298,00
475,00
151,00
100,00
500)00
Het laatste probleem waarmee het
nieuwe kabinet zich geconfronteerd ziet,
is de groei van het bruto nationaal pro-
dukt, dat door de voorgaande factoren
aanzienlijk is afgenomen. Was de groei in
de „goede oude tijd” gemiddeld 6 tot 7
procent per jaar, in 1976 bedroeg de
toename van het BNP slechts 2 procent.
Hoewel de regering-Suarez streeft naar
een groei van 3 tot 4 procent, mag men
blij zijn als 1977 een groeipercentage
oplevert van 1 procent.
In de eerste plaats de inflatie en vervol
gens de werkloosheid. Het officieel ge
schatte aantal werklozen bedraagt nu
800.000. Eigenlijk is het werkelijk aantal
veel hóger, aangezien de Spaanse ar
beidswetgeving het de ondernemer bijna
onmogelijk maakt personeel te laten af
vloeien voordat het bedrijf in het stadi
um van „suspension de pagos” (surséan
ce van betaling) is aangeland: een toe
stand die in Spanje ongeveer gelijk staat
met faillissement. Daarnaast wbrden de
officiële schattingen bemoeilijkt doordat
veel Spanjaarden ..pluri empleo” (meer
dan één baan) hebben
•d
1.»
200.04
6,71
14,8(
(Van onze correspondent)
ALMELO. NVV-leden die werkzaam
zijn bij het ultracentrifugeproject in Al
melo, ongeveer 35 in getal, willen voorko
men dat bondssecretaris Ab Schravema-
de zaterdag bij de landelijke manifestatie
„Stop atoomplannen” in Utrecht het
woord zal voeren. Zij hebben Arie Groe-
neveit, de voorzitter van de NVV Indus
triebond, gisteren een telexbericht gezon
den waarin verzocht wordt de bondsse
cretaris voor zaterdag een spreekverbod
op te leggen.
Volgens de Almelose NVV-leden kan
Schravemade in Utrecht niet spreken als
secretaris van de industriebond, omdat het
energiebeleid nog niet met de leden is
besproken en ook niet door de leden is
goedgekeurd. „Wij eisen van u, Groene-
velt, dat u Ab Schravemade een spreek
verbod oplegt”, aldus het telexbericht, „als
Ab Schravemade van mening is tóch als
bondssecretaris te moeten spreken”.
Wanneer hij als particulier het woord zal
voeren, dan hebben de NW-leden die bij
het UC-project werken geen bezwaar te
gen de medewerking van de heer Schrave
made aan de manifestatie in de Utrechtse
Veemarkthallen.
normale omstandigheden, hoogstnodige
economische veranderingen, wil men
geen chaos scheppen. Welke economi
sche problemen zal de eerste democra
tisch gekozen regering te lijf moeten
gaan, wil zij orde op zaken stellen in de
Spaanse volkshuishouding9
De staatssecretaris wil met dit plan be
reiken dat er in de gezinsverzorging een
bedrag van ruim 200 miljoen bespaard
wordt. Deze besparing is onder meer nood
zakelijk geworden, doordat de bekostiging
van de gezinshulp destijds uit de Bij
standspol „getild” is en er een retributie-
systeem voor in de plaats kwam (betaling
Na lang aarzelen heeft de Spaanse re
gering maar liefst drie officieuze index
cijfers van de gestegen kosten van
levensonderhoud over de maand januari
1977 gepubliceerd 3,03 procent, 2,39 pro
cent en 1,25 procent. De stijging volgens
de berekening, die in de OESO-landen
toegepast wordt, is 3,03 procent ten op
zichte van december 1976. Deze methode
wordt nu voor het eerst in Spanje ge
bruikt.
HAL: 8 dividend over 1976. Bij Holland
Amerika Lijn Holding NV heeft 1976
zich gekenmerkt door een voortzetting
van de opgaande lijn in de resultaten. De
nettowinst, exclusief boekwinsten, be
droeg ƒ8,0 mln tegen een verlies van
ƒ3,4 mln in 1975, zo heeft de raad van
bestuur meegedeeld. Voorgesteld wordt
over 1976 een dividend uit te keren van
8 per aandeel van 100. Op de bewij
zen van deelgerechtigheid zal dan
72,88 per bewijs worden gedecla
reerd
Het volgende probleem van de demo
cratische regering is de investeringspoli
tiek. De behoefte aan een groter werkka
pitaal en de teruggelopen winstmarges
kunnen de mëeste Spaanse ondernemin
gen onmogelijk een voldoende winstop-
brengst garanderen, waarmee men
nieuwe gebouwen en machineparken
kan financieren
De commissie meent dat niet zonder
meer naar dat instrument van de inko
mensgarantie mag worden gegrepen, ge
zien de daaraan verbonden bezwaren. Be
ter lijkt het haar, in afwachting van een
fundamenteel onderzoek naar de oorza
ken van de huidige ontwikkelingen en een
daarop afgestemde oplossing, een mini-
muminkomensgarantie als overbruggings-
maatregel in te voeren na een beoordeling
van geval tot geval en rekening houdende
met onder andere individuele omstandig
heden van de betrokken ondernemers.
De genoemde raad ging na discussie met
dit voorstel akkoord, zij het dat in het
rapport nog zal worden opgenomen een
verwijzing naar de noodzaak ook het voor-
zieningsbeleid en vraagstukken van leef
baarheid in kleine kernen bij de oordeels
vorming te betrekken. Juist maandagmid
dag heeft de staatssecretaris van Economi
sche Zaken een rapport van een andere
commissie over distributieve voorzienin
gen in kleine kernen in ontvangst
genomen.
De heer W. M. Perquin (voorzitter van
het Koninklijk Nederlands Ondernemers-
verbond) was blij met het rapport Een
oplossing voor de problematiek is bijzon
der moeilijk. Een structuurbeleid waarin
aan de plaats van het midden- en kleinbe
drijf voldoende recht wordt gedaan gezien
zijn functie in de maatschappij, kan op
den duur meehelpen aan een oplossing.
Drs. L. B. E. Vonk (KNOV) vroeg zich af,
waarom een ondernemer in marginale ge
bieden. waar het voorzieningenniveau al
in gevaar is of dreigt te komen, een mini
mum inkomensgarantie zou moeten heb
ben. Waarom, als de maatschappelijke po
sitie van zo’n ondernemer in een kleine
kern of dorp waar de leefbaarheid op het
spel staat, hoog wordt gewaardeerd, niet
meer dan een minimuminkotnensgaran-
tie?, aldus drs. Vonk.
De commissie sociaal-economische poli
tiek en arbeidsvraagstukken heeft op ver
zoek van de staatssecretaris van Economi
sche Zaken dat rapport samengesteld en
daarin haar opmerkingen over de interim-
nota inkomensbeleid van het kabinet ver
vat. Het kabinet heeft in zijn streven naar
een zo gelijkwaardige behandeling van de
verschillende sociale groepen in onze sa
menleving in die interimnota de gedachte
geopperd van een gegarandeerd minimu
minkomen voor zelfstandigen.
zelf precies kan vaststellen waar hij aan
toe is en zijn verantwoordelijkheid voor
zijn investeringen kan waarmaken.
Het moet mogelijk zijn, merkte Lubbers
op, voor ondernemingen, vakbeweging en
overheid, te komen tot gemeenschappelijk
onderschreven doelstellingen.
De heer Wierenga (PvdA) voorzitter van
de vaste Kamercommissie voor Economi-
De Raad schreef begin deze week aan de
bewindsman akkoord te willen gaan met
de bezuinigingsplannen, maar dat hem een
andere methode voor ogen staat dan die
welke door de staatssecretaris wordt voor
gesteld. Meijer werd gevraagd vóór maan
dag op het alternatief van de raad te willen
reageren. Op deze dag spreekt de algeme
ne ledenvergadering zich namelijk uit over
beide voorstellen.
Dit werd gisteravond besloten op een
vergadering van de ONS, de grootste
schippersbond in Nederland. Maar ook de
Federatie van Schippersverenigingen
staat achter de actie. Zo nodig, zo luidde
het vrijwel unaniem door de 180 aanwezi
ge schippers genomen besluit, zullen nog
meer halve-dagacties volgen
DEN HAAG (ANP). Heel voorzichtig
geschat (cijfers zijn er haast niet) heeft
meer dan veertig percent van de zelfstan
dige ondernemers in het midden- en klein
bedrijf een inkomen beneden het niveau
van het wettelijk bruto minimumloon.
Aldus gistermiddag prof. dr. N. Tiemstra,
hoogleraar bedrijfseconomie aan de Ka
tholieke Hogeschool in Tilburg, in een
toelichting voor de Raad voor het Mid
den- en Kleinbedrijf op het rapport over
minimuminkomensgarantie voor zelf
standigen.
Gunstig jaar Ennia Bij het verzeke
ringsconcern Ennia NV is de gang van
zaken in 1976 gunstig geweest. De netto
winst bedroeg ƒ35,8 mln tegen ƒ31,2
mln in 1975. Voorgesteld wordt over 1976
een dividend uit te keren van 6,50 per
gewoon aandeel van ƒ20. In oktober
1976 werd reeds een interimdividend uit
gekeerd van 2,25, zodat het slotdivi
dend ƒ4,25 in contanten bedraagt. De
mogelijkheid zal worden geboden dit
slotdividend te vervangen door 0,50 in
contanten plus 0,75 nominaal in gewo
ne aandelen uit de agioreserve.
Hogere winst Hagemeyer Hagemeyer
NV (internationale handel en industrie)
heeft over 1976 een winst behaald van
ruim 17,5 mln tegen een winst van
bijna 10,2 mln in 1975. Gezien de goede
verwachtingen voor 1977 wordt voorge
steld een dividend in contanten uit te
keren van 6 (30 pet) per aandeel van
20 en bovendien 1 (5 pet) in aandelen
uit de belastingvrije agioreserve.
Bij een groei van 3,5 procent van het
nationaal inkomen zal grote terughou
dendheid zijn geboden in zowel de collec
tieve sector als bij de particuliere inko
mens, aldus Lubbers.
De regering mikt thans op een groei van
3,75 procent per jaar. De 0,7 „plafond-
groei” van de( CDA-er Lubbers van de
collectieve sector wordt verkregen door
Vanaf 1975 speelde er een andere be
langrijke factor mee in het economisch
gebeuren: politieke onzekerheid De on
dernemers, onzeker over het politieke
gebeuren en de daarmee gepaard gaande
arbeidsonrust, stelden hun investeringen
uit, waardoor er geen extra arbeidsplaat
sen kwamen. Zowel de regeringen-Arias
en -Suarez hebben met allerlei lapmidde
len geprobeerd de Spaanse economie op
te vijzelen.
BERN (Reuter). De Zwitserse rege
ring heeft besloten de beperking op de
invoer van buitenlandse valuta’s in Zwit
serland op 1 mei op te heffen, zo heeft het
ministerie van Financiën bekendgemaakt.
Sinds april vorig jaar mag men in Zwit
serland niet meer dan 20.000 Zwitserse
frank aan buitenlandse valuta’s per per
soon per drie maanden invoeren. De be
perking werd ingesteld omdat vorig jaar
grote stromen Italiaanse lire’s het land
binnenkwamen. Dat had te maken met de
zwakte van de lire op de wisselmarkt.
In deze peuode zijn politieke hervor
mingen meer noodzakelijk dan de. onder
Als nadeel van zijn eigen voorstel noemt
Meijer in zijn brief dat er door de directe
invoering van de alpha-hulpverlening een
zekere druk op de instellingen ontstaat.
Niettemin zal met zijn plan, zo vindt Meijer
zelf, de kwaliteit van de gezinsverzorging
veel beter gewaarborgd zijn.
De huidige economische crisis vindt
haar oorzaak in de jaren zestig, waarin
men, na een autarkisch geleide economie
een economisch stabilisatieplan opstel
de, dat in theorie het Spaanse protectio
nisme van de financiële oligarchie moest
uitschakelen. Dit stabilisatieplan is ei
genlijk nooit goed van de grond geko
men. met het gevolg dat Spanje in tal van
cent voor de totale hulpverlening, uitdruk
kelijk bezwaar heeft. Hij vindt namelijk
dat de Raad daarmee de hulpverlening
feitelijk vermindert.
Gezien de omstandigheden in de gezins
verzorging en de behoeften, die er bij de
bevolking léven, is dit volgens hem een
moeilijk te verteren zaak. Ook al is het
misschien aantrekkelijk dat invoering van
de bemiddelingshulp op een later gelegen
tijdstip kan plaatsvinden.
Bemiddelingshulp is een vorm van hulp
verlening, waarbij vrouwen zonder specia
le opleiding en niet in dienst van een
instelling gedurende een aantal uren per
week huishoudelijk werk verrichten bij
een hulpvrager. De instelling van gezins
verzorging treedt daarbij alleen als tussen
schakel („bemiddelaar”) op. De bemidde
lingshulp wordt direct door de hulpvrager
(in de meeste gevallen zijn dat bejaarden)
betaald. Bemiddelings- of alpha-hulp is
voor CRM stukken goedkoper dan de pro
fessionele hulp, verstrekt door de instel
lingen.
Volgens het voorstel van Meijer moeten
in de loop van twee jaar de vacatures, die
ontstaan bij de part-time gezinshelpsters,
alleen met deze bemiddelingshulpen wör-
ailSHOUD
EURS
Kleine maten f 39,-
Grote maten (49,-.
Dat is geen guldens, maar tientjes
goedkoper! Vraag de SRV-man
om inlichtingen.
A
—SRV—
v zuivelservice y
De econoom Jané Sola verwacht dit
jaar een inflatie van 35 tot 40 procent. Op
het ogenblik zijn er 800.000 werklozen, 6
procent van de beroepsbevolking Men
verwacht dat dit aantal tegen het einde
van dit jaar de één miljoen zal over
schrijden.
