GIGANTISCH GEMAAL
POMPT DERTIG KUUB
WATER PER SECONDE
Mak Planetenweg 28.
de RUI JTER
4e Modeshow
tü
-Inl ief rti mode
IETS EERDER
D^^E ANDEREN
’t staat in de krant
iedere dag weer
DONDERDAG
(Van een onzer verslaggevers)
1
NIETS TE DOEN VANAVOND
HEB JE MISSCHIEN ZIN OM
NAAR DE FILM TE GAAN
GOED IDEE
MAAR NAAR WELKE
k ZULLEN WE GAAN
HALFWEG Geen schepraderen en een antieke stoommachine,
maar gigantische watervijzels en ultramoderne dieselmotoren heeft
het nieuwe gemaal van het Hoogheemraadschap Rijnland in Half
weg. Het complex, dat ligt in het recreatiegebied Spaarnwoude ten
zuiden van de Amerikahaven, is vanaf begin april in werking en
sinds vorige week heeft dit nieuwste project van Rijnland de taak
overgenomen van het stoomgemaal toen de installaties daarvan
waarschijnlijk voor altijd werden stilgezet.
t;
EEGIO
5 MEI
Elk van de drie vijzels verstouwt per seconde elf kubieke meter water.
I
AMMMMO tMt» MMMM HM
Wegens enorme belangstelling
a.s. vrijdagmiddag
U bent dus weer van harte welkom
a.s. vrijdagmiddag van 2 tot 4 uur.
Deze keer zijn er 4 mannequins die uw aan
dacht vragen voor onze zomerkollektie.
Zij tonen u de nieuwste japonnen en pakjes,
pantalons, rokken en overgooiers, gekombi-
neerd met blouses, pullovers, shirts en vesten.
In verband met moederdag wordt deze keer
extra aandacht besteedt aan de maten 42-44-
46. Wij tonen ook dusters en nachtkleding.
Vrij kijken zonder koopverplichting. Voor
iedereen een gratis drankje.
Als de deur van de speciale ge-
luidskamer gesloten wordt is in de
grote hal bijna niets van het Oorver
dovend diesellawaai te horen. Aan de
geluidsisolatie in het nieuwe gemaal
05091
Voor de bediening is een minimum
aan personeel nodig. Twee man per
ploeg kunnen het werk aan. Veel
werk wordt ook uit handen genomen
door een volautomatische installatie
die het vuil weghaalt voor de kroos
hekken. Dat moest vroeger met de
hand gebeuren.
Het gemaal functioneert volledig
en neemt een volwaardige plaats bij
het waterbeheer van Rijnland. Het
gebouw is echter nog niet voltooid.
Daar zijn nog wel enkele maanden
voor nodig.
Ontdek de Foxy Islands.
'n Ongeschonden zomer-mode-paradijs
voor avonturiers en zonaanbidders. Laat de gouden
zonnestralen dansen op jouw jonge huid.
Kies uit de zwierigste zomer-mode.
in jouw eigen Foxy Fashion. Voor durvers.
Een centrale meet- en regeltafel is
in wezen het hart van het gemaal.
Dit knooppunt laat de dienstdoende
werktuigkundige in een oogopslag al-
le gegevens zien over temperaturen
en druk van koelwater en smeerolie.
Controlelampen maken duidelijk wel
ke processen goed en fout verlopen
Veiligheidssystemen tonen meedogen
loos elk falen van de mens aan en
zorgen er ook voor dat fouten van
welke aard dan ook geen schade aan
het machinepark kunnen aanbrengen.
Er is jarenlang gebouwd aan dit
complex en nog langer was de perio
de van voorbereidingen. Als vesti
gingsplaats werd gekozen voor de
toekomstige kanaalverbinding tussen
de Amerikahaven en de boezem de
Ringvaart. Een stukje van dat ka
naal is met de aanleg van het gemaal
rerealiseerd. Verder is er met het
deels gedempte zij kanaal F, waar het
oude stoomgemaal op spuide een
verbinding gemaakt.
een zogenoemde hoogwaterkering be
staande uit drie schuiven die voordat
de vijzels in werking worden gezet
omhoog worden getrokken. Deze be
scherming is opgenomen in heel de
keten van de zogenoemde Deltakering
voor laag Nederland. Een kleiner sy
steem van waterkleppen moet zorgen
dat wanneer tijdens het vijzelen de
waterstand aan de noordkant van het
gemaal plotseling stijgt het water
niet kan terugstromen in de richting
van de Ringvaart.
Het nieuwe gemaal in Halfweg.
is bijzonder veel aandacht geschonken
niet alleen ter bescherming van het
personeel maar ook om te zorgen dat
er geen geluidshinder optreedt in de
directe omgeving van het gemaal
belangrijk dus voor het recreatiege
bied.
Het oude stoomgemaal heeft twee
derde van de capaciteit van dit nieu
we project. In een etmaal kan meer
dan 2,8 miljoen kubieke meter wa
ter worden weggevijzeld, een giganti
sche hoeveelheid.
In het complex waar voor fraaie
architectonische vormen zijn gekozen
wordt ook een laboratorium onderge
bracht. Daarin zal de kwaliteit van
het water regelmatig worden getest.
Punten van onderzoek zijn steeds het
zuurzstof- en chloridegehalte. Er is
een kantoorruimte een speciale ver
gaderzaal en een bescheiden koffieka
mer voor het personeel. Het gemaal
is uitgerust met een speciale bunker
die bij een atoomoorlog kan worden
geïsoleerd.
Aan de noordzijde van het gemaal
zijn waterkeringen aangebracht. Er is
De vijzels worden aangedreven
door drie dieselmotoren, die elke een
effectieve capaciteit hebben van hon-
derdnegentig paardekrachten. Door de
overbreningstechniek worden drie-
honderdvijfenzeventig toeren per mi
nuten ereduceerd tot twintig om
wentelingen. De tweetakt driecilin-
dermotoren hebben zogenoemde in-
terkoeling, een systeem dat er aller
eerst voor zorgt dat bij het starten
de motor op bedrijfstemperatuur is.
Doordat het koelsysteem gesloten is,
kan steeds gewerkt worden met con
stante temperaturen. De motoren
hebben ook als snufje dat zij voorge
smeerd worden hetgeen ook al slijta
ge moet voorkomen. Verder kan ver
meld worden dat de diesels met zoge
noemde aanzetlucht van dertig at
mosfeer worden gestart.
De drie andere staan in Spaarndam
Katwijk en Gouda. Opdracht tot ma
len wordt gegeven door de zogenoem
de boezembeheerder die daarmee een
zeer ingewikkelde taak voor zijn re
kening neemt. Een centraal peilpunf
in Oude wetering, de weersomstan
digheden en -verwachtingen de kwa
liteit van het water en het binnenla
ten van water via de Hollandse IJssel
zijn zaken die voortdurend in de
gaten moeten worden gehouden. Een
gemaal kan op eigen initiatief de
motoren aanzettén als het eigen peil-
punt een te hoge waterstand aan
geeft.
Halfweg werkt met drie gigantische
vijzels, die de grootste zijn van Euro
pa. Ze hebben een diameter van vier
meter twintig centimeter. In lengte
munten deze vijzels niet uit omdat
slechts een hoogteverschil van vijftig
tot vijfenzeventig centimeter „over
wonnen” hoeft te worden. Niettemin
zijn deze vijzels in staat drieëndertig
kubieke meter water per seconde
door de stuwkanaien o nder het ge
maal in de richting van de Amerika
haven te persen.
Wie mocht denken dat door een
eenvoudige druk op de knop de drie
vijzels in werking gezet kunnen wor
den komt bedrogen uit. Zo eenvoudig
liggen die zaken in Halfweg niet. Dat
blijkt als bedrijfsleider Kees Ouwe-
hand kranen moet opendraaien druk
meters controleert, handels overhaalt,
een vliegwiel in de juiste stand draait
en koelsystemen in werking zet. Dan
komt met een laatste handel de die-
selgigant in bedrijf, de vijzel draait
mee en verstouwt water in grote
massa’s.
Het is nog lang niet zeker wanneer
begonnen wordt aan de verdere reali
sering van dat nieuwe verbindingska-
naal. Dat heeft alles te maken met
ingewikkelde problematiek op het ge
bied van de planologie en vooral met
het door het rijk beschikbaar stellen
van financiële naam is op de urgen-
tielijst. 1
Halfweg heeft een van de vier
gemalen, die het water uit Rijnlands
boezem de Ringvaart wegpompen.
DURVERS