Gebruik van hout stijgt
bij de doe-het-zelver
Vijver brengt meer
leven in de tuin
Slaap tussen katoen
Hulpstartkabels horen
ook bij auto-uitrusting
BIJNA-
VAKMAN
r Jz
Houd van hout
MATERIAAL DAT GOED TE VERWERKEN IS
te
Spaanplaat
B
i 1
i
M E I
VRIJDAG
22
BB
Meubelplaat
ADVIES BOVAG:
Kleine kinderen
Folievijvers
Er zijn lijsten om in te lijsten,
ook van doe-het-zelvers
partij is echt niet alleen voorbehouden aan bezitters van
tuinen met gigantische afmetingen. Zelfs een kleine op
pervlakte kan daar ook al in voorzien. Het gaat er maar om
dat er voldoende zonlicht bij het water kan komen en dat
voorbeeld de gedachte dat wan
den die met hardboardplaten zijn
betimmerd niet goed behangen
kunnen worden. Stel u gerust; als
het materiaal tevoren de juiste
behandeling heeft ondergaan,
kunt u er net zo mooi op behan
gen als elke andere ondergrond.
Lijstwerk
Wie echt van zijn tuin wil genieten zorgt er voor dat er heel wat anders dan een felgekleurd
verschillende plantensoorten in kunnen gedijen. En eigen- kinderzwembadje Als eenmaal in
lijk neemt de vijver dan een heel aparte plaats in. Want
juist in zo’n waterlandschap floreren weer heel andere
gewassen dan men elders in de tuin aantreft. Nu hoeft u bij t
de gedachte aan tuinvijvers niet te schrikken. Een water- donkere poel
Vurehout
Triplex en multiplex
Geen huis zonder hout, mogen
we wel zeggen. De toepassing
van dit natuurprodukt is in de
laatste jaren sterk gestegen. Dat
is niet zo venvonderlijk, want juist
doe-het-zelvers werken graag
met hout en houtprodukten. Een
wandje betimmeren is altijd nog
wel makkelijker dan metselwerk
uitvoeren Wat begint met een
simpel lijstje rond de deur of het
samenstellen van een bergrek uit
kant en klare onderdelen van een
bouwpakket, groeit steeds verder
naar een samenspel tussen hout
en bewoner.
Nu bestaan er over houtpro
dukten, zoals hardboard, vure
hout, spaanplaat, en dergelijke
nogal wat misverstanden, bij-
schil imiteren. Een voordeel van
zo’n kant-en klare vijver is dat bij
eventuele verhuizing het geheel
weer kan worden meegenomen. De
materialen zijn meestel goed tegen
vorst bestand en kunnen een stootje
hebben. Dat zijn eigenschappen die
men niet altijd aantreft in zelfge
maakte folievijvers.
en om de vijver planten groeien
moeten die er zo natuurgetrouw mo
gelijk bij staan. Ook vissen en kik
kers voelen zich het prettigst in een
voorkeur aan een vijver dicht bij het
terras, anderen lopen er liever over
een romantisch tegelpaadje naar toe
helemaal achter in de tuin. Wel is
van belang dat de vijver lager ligt
dan de omliggende omgeving.
Op de plaats waar de vijver moet
komen zet u de omtrek uit. Vervol
gens wordt de grond naar deze vorm
uitgegeven. Zorg ervoor dat de bo
dem van de kuil zoveel mogelijk
waterpas is. Eventueel kunt u de
bodem met wat zand vlak maken
De vijver wordt nu geplaatst en
beetje bij beetje giet men het water
erin. Tegelijkertijd moet iemand an
ders de ruimte in de kuil om de
vijverbak heen opvullen met zand
dat er als het ware met'water wordt
ingespoeld. Om te voorkomen dat de
vijver nu gaat drijven is het noodza
kelijk dat het watemiveau in de bak
hoger ligt dan het spoelwater aan de
buitenkant.
Het afwerken van de rand ge
schiedt met platte stenen, keien,
bielzen, grinttegels, en dergelijke.
Breng er wel grond tussen door aan,
zodat oeverplanten hier een plaatsje
kunnen krijgen.
van 200x250 cm worden gemaakt. U
heeft hiervoor ook Zweeds masoni-
te-board nodig in een extra harde
kwaliteit, 3,5 mm dik, palen van een
meter lengte en deklatten van 10 cm
breed en 2,6 cm dik. U zet eerst de
omtrek van de vijver uit dan kan het
grondwerk beginnen. De paaltjes
worden om de 40 a 50 cm in de grond
geslagen met een helling van 80
graden Met behulp van een water
pas en een rechte lat worden de
paaltjes op de juiste hoogte horizon
taal afgezaagd Ze staan dan onge
veer 70 cm diep in de grond Voordat
dat vijverkuip wordt beplaat wordt
het board goed nat gemaakt. De
bovenzijde nog niet helemaal vast
maken. In de vijverbodem worden
nu alle scherpe voorwerpen wegge
haald en een profiel aangebracht
zodat ook hier niveauverschil ont
staat. Daarna de folielaag uitsprei
den en losjes in de vijver aan
brengen.
In de hoeken vouwt men de folie
langs de bovenrand, maak een zoom
en sla die over de boardrand. Daar
na kan het board op de houten paal
tjes worden vastgezet Ten slotte
brengt u de deklatten langs de rand
aan zodat de vijver een keurige hou
ten rand krijgt Vergeet niet de dek
latten goed in de carbolineum te
zetten Op de vijverrand kunnen ook
siertegels, flagstones of graszoden
worden gelegd Voor u de vijver met
watei vult moet eerst een 25 cm
dikke grondslag worden aange
bracht, als voedingsbodem voor de
planten Houd het niveauverschil in
de bak aan Het beste is een mengsel
van zand, veen en klei.
Over beplanting van vijvers en de
voorzieningen voor vissen zullen we
het een volgende keer hebben
De fabrikanten zijn naast de introduktie van gekleurde lakens gaan
werken aan krimp- en strijkvrije lakens: Vooral het laatste is een
belangrijke tijdsbesparing voor de moderne huisvrouw die naast
haar huishouden andere nuttige taken heeft. Met de komst van het
hoeslaken wisten we opnieuw tijd te sparen. Maar toen het donsdek
haar intrede deed behoorde beddenopmaken pas definitief tot het
verleden. Tenminste voor de „donsslaper” en dat is pas 14% van de
Nederlandse gezinnen. Alle dekenslapers zitten derhalve nog met het
probleem van het bovenlaken. Hoe weinigen weten echter van het
bestaan van hoesbovenlakens. Ten onrechte, want ook een hoes
bovenlaken wordt met één ruk strakgetrokken.
Niet alleen in de winter, maar
evengoed ’s zomers kunnen auto
mobilisten bij het wegrijden tot
de ontdekking komen dat de wa
gen geen geluid geeft. Lege ac
cu’s doen zich eigenlijk elk sei
zoen voor. Maar niet altijd is er
dan onmiddellijk een garage op
de hoek die wel even iemand
stuurt om de pechvogel weer op
de weg te helpen. De kans dat er
nog een buurman met zijn wagen
thuis is, is evenwel groter en zijn
wagen beschikt wél over stroom.
Daar zou een handige automobi
list gebruik van kunnen maken
als hij een set hulpstartkabels
had. De BOVAG, de officiële
bond van garagebedrijven, advi
seert autobezitters dan ook zelf
zo’n set aan te schaffen.
„In zo’n geval kan een goede
buur even nuttig zijn als een ver
re vakman”. Maar werken met
zo’n startkabel is wel een precies
karweitje. Om gebruik te maken
van de stroom van een andere
wagen, moeten eerst de vuldop-
pen van beide accu’s worden los
gedraaid. Zorg er voor dat de
auto’s los van elkaar staan en
elkaar niet raken. Het is ook van
belang dat de accu waarvan men
stroom „leent” dezelfde span
ning heeft. Het moeten dus twee
min of meer gelijkwaardige au
to’s zijn.
Neem van de kabelset nu de
phispolen (die dus met een plus
worden aangeduid) en verbindt
die met elkaar Daarna wordt de
min-pool van de hulp-accu via de
tweede kabel verbonden met een
goed massa-contact in de motor
ruimte, maar niét met de min
pool van de lege accu. Start nu de
motor van de lege accu en laat
daarbij ook de motor van de ge
zonde auto draaien, opdat die
straks niet te snel leeg loopt. De
stroomtoevoer blijft dan op peil.
Het spreekt vanzelf dat men
moet proberen de pechwagen
aan de gang te nouden, als deze
eenmaal loopt. Het verwijderen
van de kabels gaat in omgekeer
de volgorde. Erst wordt de min
pool weggehaald, dan de pluska-
bel Ten slotte gaan de vuldop-
pen weer op de accu’s van beide
wagens
Voor een vijver van folie is materi
aal nodig van 0,5 mm dikte Uit een
vel van 300x360 cm kan een vijver
Voor keurig afwerken van wan
den, bovenaan tegen het plafond of
onderaan bij de plinten zijn tal van
lijstensoorten te koop. Het materiaal
is veelal hardhout dat tevoren glad
is geschaafd en zich ook goed laat
verwerken als deurlijst, hoeken en
dergelijke. De vakman kan u veel
keus bieden in half ovale lijst, half
ronde modellen en vierkante lijsten
van verschillende breedten.
O
Informatie
ingebouwd voor traploze rege
ling van de boor- en klopsnel-
heid. Het toerentalbereik in de
eerste versnelling loopt van 0-900
en in de tweede versnelling van 0-
2600 per minuut. De boor gaat in
staal tot 13 mm, in beton tot 10, in
hout 35 en in steen tot 16 mm.
Meubelplaat is samengesteld uit
tegen elkaar gelijmde latjes van vu-
rehout en aan de buitenzijden ge
lijmd met houtfineer. De naam zegt
het al: het is prima materiaal voor
het vervaardigen van meubels. Het
is namelijk mooi glad en laat zich
gemakkelijk verwerken. Meestal is
het te koop in platen van 244x122
cm.
Voor het af werken van meubels
en allerlei andere karweitjes is edel-
fineer geschikt. Dit zijn dunne vel
len van verschillende houtsoorten,
zoals eiken, essen, grenen, teak, ma
honie en limba. Aan de achterkant is
een lijmlaag aangebracht en met
een warme strijkbout kan de bekle
ding moeiteloos op een stuk hout
worden aangebracht. Zo’n vel kan
in breedte variëren van 20 tot 29 cm.
en een lengte hebben van 225 tot 139
cm.
„Wij beseffen maar al te goed
dat de loonkosten voor hulp van
een garagebedrijf hoog zijn Na
tuurlijk is iedere vakman wel be
reid om te komen helpen bij het
starten, maar die verzoeken ko
men vaak in de vroege ochtendu
ren De man kan zijn bedrijf dan
nog niet in de steek laten omdat
het personeel er nog niet is. Er
gaat, na een telefoontje om hulp
van een klant, altijd wel enige
tijd overheen voordat de garage
houder er aan komt. Eigenlijk
zou in elke pech-uitrusting een
set hulpstartkabels opgenomen
moeten zijn”, aldus een zegsman
bij. de BOVAG in Den Haag.
Waar moet die vijver nu komen?
Zoals gezegd: wel op een lichte
plaats, eventueel met aan één kant
wat schaduw- door een overgroeien-
men ook de lucht erin weerspiegeld ziet, dat maakt de de heester. Sommigen geven de
vijver juist tot een levendig deel van de gehele tuin.
Een van de meest gebruikte mate
rialen in de doe-het-zelf-sector is vu
rehout. Het is afkomstig van de fijn-
spar die in Midden-Europa en Scan
dinavië groeit. De bomen in het
noorden groeien langzamer dan in
Zuid-Europa, als gevolg van de lage
temperaturen, maar daardoor krij
gen ze ook extra stevig hout. Veel
vurehout dat in onze doe-het-zelf-
winkels te koop is komt dan ook uit
Finland of Zweden.
Bedenk wel dat vurehout gevoelig is
voor vocht. Voor buitenwerk altijd
met een houtconserveringsmiddel
behandelen, vooral de kopse kant,
dat zijn de einden van afgezaagde
balken en planken. Die dient men in
elk geval goed in te smeren. Nog
beter is het deze kanten met een
kunstharslijm „af te dichten”.
Spaanplaat is vervaardigd van sa
mengeperste houtspaanders. Het
laat zich goed schaven, boren en
zagen en men past het vaak toe om
nieuwe scheidingswanden aan te
brengen in te grote ruimten. De vak
man kan u wel vertellen welke dikte
het moet hebben, als u hem zegt
waar spaanplaat in huis voor ge
bruikt kan worden. Er is namelijk
keus uit dikten van 8 tot 20 milli
meter.
Drie of meerdere dwars op elkaar
geperste lagen fineer vormen triplex
of multiplex, waarmee men velerlei
klusjes in huis kan opknappen. Be
kleed bijvoorbeeld eens een stuk
van de wand waar lelijke waterlei
dingbuizen langs lopen. U maakt
met triplex een „kastje” om die bui-
zen, beitst dat mooi donker en het
geheel is fraai weggewerkt.
Het is nog maar 15 jaar geleden dat Nederlanders uitsluitend tussen
witte lakens wilden slapen. Pas eind 1960 werden heel voorzichtig
lakens met een ingeweven pastelstreep geïntroduceerd. Zo zacht van
kleur dat het bijna niet opviel. Later, veel later werden deze opge
volgd door bedrukte lakens waarbij voor het eerst sprake is van een
dessin. Vandaag doen we alsof we nooit anders gekend hebben, we
worden zelfs bedmodegevoelig. Met daarin het gevaar dat we net als
met onze kleding, lakens kopen om het dessin en niet meer op
kwaliteit letten.
den. Uitstekend toe te passen in
vochtige ruimten.
Het populaire gaatjesboard doet
vaak dienst als bekleding van een
muur in werkruimten, kantoren,
scholen en clubhuizen. Men kan er
allerlei papieren aan bevestigen. En
in de kinderkamer of het studiever
trek van de scholier kan het even
eens goed worden gebruikt.
Zachtboard is gemaakt van licht
geperste houtvezels. Ook dit wordt
gebruikt voor prikborden, maar nog
steeds is het ook in trek als materi
aal voor plafondbekledingen, onder
meer door de voortreffelijke warm
te- en geluidsisolerende eigen
schappen.
Maar wat moet er nu precies wor
den gedaan om zo’n vijver aan te
leggen9 Allereerst zal men zich
dienen te realiseren dat het geen
sinecure is. Handige doe-het-zelvers
zullen er zeker wel in slagen, maar
daar is men met op een vrije middag
mee klaar De kant-en-klare vijvers
van met glasvezel versterkt polyes
ter zijn dan ook heel wat gemakke
lijker dan het waterdichte zwarte
foliemateriaal. Maar wel duurder.
Laten we beginnen met die kant-
en-klare vijvers. Ze variëren in prijs
van 140 tot goed 1000, helemaal
afhankelijk van de afmeting. Ze
worden in allerlei vormen geleverd
en het is dus niet zo dat men bij zo’n
tuinvijver aan één formaat is gebon
den. Zelfs bestaat de mogelijkheid
twee vijvers naast elkaar te leggen
die door middel van pvc-buizen met
elkaar zijn verbonden Maar van be
lang is altijd dat men een vijverbak
kiest waarvan de onderkant goed
glad is en die aan de binnenzijde is
voorzien van een soort oever Ze
moeten dus glooiend dieper worden
Dat is om straks de beplanting meer
gevarieerd te krijgen. We kennen
immers echte waterplanten, maar
ook oever-en moerasgewassen
Heeft men een rechte bak zonder
„strand” dan zijn er ook losse oever-
bakken te koop die dit niveauver
Vormt zo’n waterplas geen gevaar
voor heel kleine kinderen? Wel, in
gezinnen met peuters die in de ko
mende zomer net zo’n beetje in de
tuin gaan rondkruipen, kan men in
derdaad beter nog even wachten
met de vijver Als het kind een paar
jaar ouder is zal het wel begrijpen
dat het niet te dicht bij de waterkant
moet komen.
Overigens kan men, voor alle vei
ligheid, ook een extra bescherming
aanbrengen door roestvrijstalen
gaas, dat 2 a 3 cm onder de waterop
pervlakte wordt geplaatst. De plan
ten groeien hier wel doorheen.
Polyester tuinvijvers moeten don
ker van kleur zijn, zwart of diepgrijs
is het beste. Daarin lijkt het water
natuurlijk van kleur Het is immers
Katoenen lakens zijn duurder dan synthetische, dat spreekt vanzelf.
Toch zijn 100% katoenen lakens te prefereren. Het vochtabsorberend
vermogen van katoen is aanmerkelijk hoger dan van kunstvezelmate-
riaal. We verliezen ’s nachts over het algemeen zo’n 0,2 liter vocht. Nu
zeggen fabrikanten van donsbedden, dekens en matrassen, dat juist
hun produkten zorgen voor de afvoer van vocht. Daar de slaper
vrijwel direkt kontakt heeft met de lakens of het donsovertrek mag de
funktie van dit textiel niet vergeten worden. Wie veel transpireert
doet er dan ook goed aan tussen 100% katoen te slapen. Flanel neemt
een heel eigen plaats in. Een kleine plaats overigens want haar
marktaandeel daalt al sedert jaren.
Het aanbod in dessins groeit ieder half jaar. Wat het steeds
moeilijker maakt een keuze te doen. De ontwerpers van bedmode
laten zich tegenwoordig in hun werk door dezelfde trends inspireren
als de confectie-stylisten. Twee bronnen voeren hierin de boventoon.
Bloemmotieven, meestal folkloristisch Japan, Mexico, Hongarije
met als tegenhanger de veel strakker geometrische figuren. Vaak
'opgebouwd uit blokjes of eenvoudige lijnen. De geometrische ontwer
pen blijken duidelijk bij de mannen aan te spreken, ze vinden het
blijkbaar toch niet altijd leuk om tussen de bloemen te slapen.
Skil heeft er weer een nieuwe
klopboormachine voor de doe-
het-zelver bij, in de middenklasse
of zoals de fabrikant zegt: op de
grens van hobby en industrie. De
nieuwe machine (model 1|33H)
heeft dankzij de twee versnellin
gen door tandwieloverbrenging
een grote krachtreserve. Met de
13 mm boorkop, ‘/j”as, 420 watt
motor en 4 meter met aangevul-
caniseerde steker is het een uit
stekend hanteerbaar stuk ge
reedschap voor de DHZ-er. In dit
model is de vari-toer schakelaar
Hardboard bestaat uit geperste
houtvezels. De voorzijde is glad en
de achterzijde ruw. Het is prima
materiaal als ondervloer, achter
wanden voor kasten en om er deu
ren mee te bekleden.
Om een glad oppervlak te houden
moet de plaat aan de ruwe kant met
een borstel vochtig worden ge
maakt. Houd die vochtige platen
minstens 12 uur opgestapeld op el
kaar. Brengt men daarna de platen
op een muur, deur of vloer aan, dan
zal het materiaal door het droogpro-
ces een ietsje krimpen, maar het
resultaat is dan ook dat het blijvend
spiegelglad komt te staan en vooral
als gevolg van het behangvocht, niet
meer krom trekt.
Gaat u hardboard schilderen dan
eerst een speciale hardboard grond
verf gebruiken. In doe-het-zelf-za-
ken zijn overigens ook gespoten
hardboardplaten te koop. Die heb
ben al een kleurtje en hoeven dus
niet meer geschilderd te worden.
Natuurlijk kennen we ook het tegel-
board, bestemd om er een keuken-
wandje mee op te knappen.
Speciaal brandvrij t^pard is aan te
brengen waar hitte optreedt, bij
voorbeeld achter de kachel of bij
een kookplaat. Uit Zweden komt
watervast board dat extra hard is en
volkomen rotvrij genoemd kan wor-
«sa
V.
-“3* -
