Over aantal wekelijkse vluchten op Tel Aviv
ISRAEL DAAGT KLM VOOR RECHTER
Onlusten in rome
Ruim duizend
Indonesiërs
gearresteerd
roodenberg bv
Reis Beatrix en Claus krijgt steeds
Smith positief
meer het karakter
van toeristentnp
over initiatief
VS en Engeland
Gifconcentratie
in Noord-Italië
CARTER OP PERSCONFERENTIE:
W caravan
(flfe W
excuses aangeboden
„Dick Houwaart heeft
2
3
Opperrabbijn over
ter
Rond verkiezingen:
en
LAKENS
TRIPLEX!
ZIJN ZAAKJES
VS-gouverneur moet
campagnegelden
terugstorten
affaire-Anne Frank''
ss”
VRIJDAG
1 3
M E T
19 7 7
BINNEN- EN BUITENLAND
Incidenteel
-
■..—„..„.Ti 'K
WASHINGTON (UPI). Het conflict in het Midden-Oosten kan niet
worden opgelost zonder dat de Palestijnen een „tehuis” krijgen, zo
heeft president Carter gisteren op een persconferentie in Washington
verkaard.
(Van onze speciale verslaggever Tony van der Meulen)
HANGTSJAU (Oost-China). De Chinezen zorgen zo goed voor
prinses Beatrix en prins Claus, dat ze buiten het officiële program
ma om nagenoeg niets van de Volksrepubliek te zien krijgen.
4^^
(Van onze speciale verslagge
vers)
DEN HAAG. Tussen de
KLM en de staat Israel is een al
enige tijd slepend conflict tot uit-
barsing gekomen over het aantal
vluchten dat de KLM wekelijks
op Tel Aviv mag uitvoeren.
Kernpunt is het vervoer van pas
sagiers uit de VS via Amsterdam
naar Israel, waardoor de KLM in
het verleden ook al in grote
moeilijkheden is gekomen met
de VS.
||L I
fa
FT*
>eria
door Palestijnen
De Romeinse politie heeft gisteren met traangasgranaten een eind gemaakt aan een
t
Knaus Komfort -
KnausLuxus- Eifeliand - Wolf
R te
nor
van
takt
vrij
i en
f»ro-
>en
rek-
dag
Hij betreurt het evenwel dat niet Salis
bury is uitgekozen als hoofdkwartier voor
de Brits-Amerikaanse diplomatieke missie
die het voorbereidend overleg met alle
betrokken partijen zal voeren. Hij ziet
daarin een tegemoetkoming aan het Patri
ottisch Front van Moegabe en Nkomo
en aan de vijf Afrikaanse frontlinie-staten.
De missie zal wel Salisbury aandoen,
maar verder werken vanuit Loesaka of
Dar Es Salaam, heteen volgens Smith de
zaken onnodig zal bemoeilijken. Berichten
uit Washington dat de machtsoverdracht
aan de Afrikaanse meerderheid zou moe
ten plaatsvinden op 24 september 1978
zijn volgens Smith „vokomen onbetrouw
baar”.
Terwijl sinds maandag delegaties van
de Nederlandse en de Israëlische rijks-
Londen zei de president, dat deze een
nieuw klimaat van hoop en vertrouwen
had opgeleverd voor de westelijke demo
cratieën in hun „ideologische concurren
tie” met het communistische blok.
Carter kondigde aan dat er binnenkort
besprekingen met China worden geopend
.over een regeling voor de nog openstaan
de financiële kwesties tussen de twee
landen.
Toen de communisten heer en meester
waren geworden op het Chinese vasteland,
hadden zij Amerikaanse eigendommen ter
luchtvaartdiensten met elkaar over dit
punt in onderhandeling zijn, heeft de
staat Israel de KLM voor de Israëlische
rechter gedaagd om een uitspraak te
krijgen over de interpretatie van de bila
terale luchtvaartovereenkomst. De zaak
moet op 26 mei dienen voor de kanton
rechter in Ramalla.
Tot het eind van de winterdienst, begin
april, had de KLM wekelijks vier vluch
ten op Tel Aviv. Sindsdien zijn het er vijf,
nadat de KLM van het ministerie van
Buitenlandse Zaken de verzekering had
gekregen tot deze uitbreiding gerechtigd
te zijn binnen de bepalingen van de
luchtvaartovereenkomst.
De Israëliërs zijn van oordeel dat de
KLM deze uitbreiding niet had mogen
waarde van 150 miljoen dollar in beslag
genomen. Als represaille hadden de VS
vervolgens Chinese banktegoeden met een
totale waarde van circa 80 mln dollar
geconfiskeerd.
In antwoord op een vraag verklaarde de
president van oordeel te zijn, dat oud-
president Richard Nixon „de wet heeft
geschonden en een misdrijf heeft begaan
op grond waarvan hij had kunnen worden
afgezet”. Naar aanleiding van een actie in
het Congres om hem wegens zijn aandeel
in het Watergate-schandaal naar huis te
sturen, gaf Nixon in augustus 1974 zijn
functie op. In een onlangs voor de televisie
uitgezonden vraaggesprek met David
Frost verklaarde het gewezen staatshoofd
dat hij niets onwettigs had gedaan.
Wij hebben soms iets meer mogelijkhe
den om onze vriendelijke gastheren te
ontlopen. In Sian zaten we bijvoorbeeld
in het Volkshotel in het centrum. Een
paar China-gangers zijn buiten dat
Volkshotel zonder begeleiders gaan be
kijken hoe het volk in werkelijkheid
logeert.
Af en toe horen Beatrix en Claus van
het groepje Nederlandse journalisten
iets over het wat minder formele China.
Met de verzekering van Buitenlandse
Zaken op zak is de KLM doorgegaan met
het uitvoeren van vijf vluchten per
week op Israel. De Israëlische rijks
luchtvaartdienst billijkte dat tot nog
toe met het argument, dat dit gebeurde
in het kader van incidentele extra-
Houwaart, thans chef van de Afdeling
Voorlichting van het ministerie van Bin
nenlandse Zaken, wilde gisteren niet meer
over de zaak praten. Eerder had Houwaart
verklaard dat het citaat in het jaarboek
„correct” was.
Fink zie in Tel Aviv zieh niet meer pre
cies te herinneren wat hij op die forumbij
eenkomst had gezegd. „Ik weet wel dat op
die vergadering de zaak-Menten ter sprake
kwam. Ik heb toen verteld dat een groep
joden aan Van Agt een exemplaar van het
dagboek van Anne Frank heeft gestuurd,
Opperrabbijn Fink, die op het ogenblik
een huwelijk van zijn zuster in Tel Aviv
bijwoont, zei gistermiddag: „Houwaart
heeft mij afgelopen maandag, in het bij
zijn van een getuige, gezegd dat hij er spijt
van heeft dat het zo in het jaarboek staat
en dat het in de volgende druk veranderd
zal worden”.
Over het verloop van de onderhande-
lingen tussen de beide RLD-delegaties
valt weinig concreets te melden. Van
Nederlandse zijde werden de kansen op
een voor de KLM positief resultaat fifty-
fifty geacht.
vluchten, waarop iedere luchtvaart
maatschappij in drukke tijden aan
spraak kan maken.
De Nederlandse delegatie wordt geleid
door het hoofd van de afdeling politiek-
juridische zaken van de RLD, mr. R. L.
M. Schreurs. Er bevinden zich twee
KLM’ers van het bureau buitenlandse
betrekkingen onder, prof. dr. H. A. Was-
senbergh en H. P. Sint.
ook is om te veronderstellen dat Van
Agt niet zou weten wie Anne Frank is”.
Het Nestlé-concern, dat de plaatselijke
melk verwerkt, ontdekte het gif het eerst
in zijn laboratorium. De herkomst is nog
niet bekend. Een groot deel van de melk
moest worden vernietigd.
Bij een massale vergiftiging in Japan in
1968 was door pcb huiduitslag en leverbe-
schadiging veroorzaakt. De huiduitslag
was dezelfde chlooracne die door het tcdd-
gift bij Seveso was veroorzaakt
ROME (DPA). In het water van een
kanaal bij de Italiaanse gemeente Trezza-
no is in hoge concentratie gifstof van de
groep polychloorbiphenyl aangetroffen.
Er zijn al sporen van in melk gevonden.
rekreatie ijmuiden
Industriestraat 50 (tussen haring en vissershaven)
telefoon 02550-14441-18142. IJmuiden.
met een begeleidende brief, waarin gezegd
werd dat Van Agt te weinig wist over de
joden en de Tweede Wereldoorlog. Hoe en
wat ik daar precies gezegd heb herinner ik
mij niet. Daarvoor is het te lang geleden”,
aldus Fink
•tge-
ens-
tirif-
n de
lani-
:ing
ner-
I 24
ren
ende
niet
is in
po-
ven,
De
1000
zijn
Het
dag
ich-
gen
oost
uter
slag
roe
aar,
118
ite”
lien
i de
son-
end
or-
irer-
Dit-
die
i de
„Ex-
)at is
Dui-
?root
sder-
r de
i bus
ngen
krui-
rtiag
ag in
dins-
oens-
trekt
De
mee-
van
31ok,
Ge
lont-
Ja-
•ank,
irwe,
allen
nalig
'eeth
Kos-
van
zijn
i den
a. In
zich
ong,
?teu-
ordt
trio”
i het
iden
Be
oop-
>erg,
Wim
In kleine Chinese volkshotelletjes lig
gen matjes op de grond, de wat duurdere
klasse biedt een houten brits. Maar ook
in Sian viel weer op dat de mensen voorz-
zover je dat kunt bekijken, gemiddeld
beter gehuisvest zijn dan in veel andere
arme ontwikkelingslanden.
De reis van Beatrix en Claus door tiet
Er zijn geen informele contacten met
de Chinese bevolking; een deel van de
dag wordt doorgebracht in snel rijdende
auto’s: je ziet mensen aan je voorbij
schieten van wie je alleen maar weet dat
het Chinezen zijn, meer niet. Maar op
een tocht door het platteland rond de
stad Sian brak het prinselijk paar drie
keer met succes uit. Het liet de zwarte
limousine stoppen om de tocht te voet
voort te zetten.
DJAKARTA (AFP). In samenhang
met voorgenomen of uitgevoerde sabota
geaktes rond de algemene verkiezingen
van 2 mei zijn in Indonesië 1037 mensen
opgepakt, zo is gisteren in Djakarta mee
gedeeld door de chef van het veiligheids-
bureau, Sudomo.
Het merendeel van de arrestanten is lid
van de extremistisch-Mohammedaanse
groepering „Commando’s van de Heilige
Oorlog” 783 man. De 254 anderen wer
den volgens Sudomo opgepakt wegens
schendingen van de kieswet.
Met het aanhouden van de extreem-Mo-
hammedaanse elementen, vertelde Sudo
mo, was men al in december vorig jaar
begonnen na aanslagen van de „comman
do’s” op enkele Sumatraanse steden.
is noodzakelijk
beginnen zonder Israëlische toestem
ming. Omgekeerd laat Nederland het
aan de nationale luchtvaartmaatschap
pij van Israel, El Al, over te bepalen met
welke frequentie zij op of via Nederland
zal vliegen. In de praktijk is dit zeven
maal per week: vijf vluchten van Tel
Aviv op Amsterdam plus twee via Am
sterdam naar Montreal.
Israel is vooral gekant tegen de vijfde
KLM-vlucht op Tel Aviv omdat het hier
niet om een juridisch, maar om een zake
lijk belangenverschil gaat. In het geding
is de concurrentiepositie van El Al op de
Amerikaanse markt. De KLM adverteert
in Amerika met een gratis dag Amster
dam voor een ieder die met de KLM via
^Schiphol naar Tel Aviv vliegt.
El Al stelt zich op het standpunt dat het
„Met aaneengeknoopte lakens wist een
aantal hotelgasten zich in veiligheid te
brengen op een lager gelegen dak”. Aldus
het opschrift bij een foto waarop we aan
de achterzijde van Hotel Polen het klas-
i sieke beeld zien van twee aaneengeknoop
te lakens die uit het raam drie hoog han
gen, en twee lakens, één links en één
rechts, die uit de beide ramen op twee
hoog hangen.
Er zaten Zweden, Japanners, Amerika
nen, Engelsen en Argentijnen in Hotel
Polen en je vraagt je af of iedereen, van
welke leeftijd en welke nationaliteit ook,
die reddingsmogelijkheid via aan elkaar
geknoopte lakens van horen zeggen, van
het zien in al dan niet komische films, of
instinctmatig kent? De aaneengeknoopte
lakens zijn in de loop der eeuwen zelfs een
zo gebruikelijk ontsnappingsmiddel uit
hoger gelegen etages geworden, dat je het
een eis van redelijkheid zou kunnen noe
men dat iedere hotelkamer in dat vak
boven de klerenkast waarin altijd het re
servekassen ligt, een aantal opgerolde,
aaneengeknoopte lakens klaar heeft lig
gen ter lengte van de afstand tussen raam
en begane grond. Waarom dat nooit, en
wel altijd zo’n inklapbare schraag om de
koffer op te leggen? Er zijn trouwens lan
den waar het verplicht is in elke hotelka
mer boven de begane grond een touw
klaar te leggen, waarlangs de gasten in
geval van nood kunnen ontsnappen. Dat
touw is dan de efficiënte vertaling van de
aaneengeknoopte lakens. Zolang zulke
veiligheidsverordeningen in ons land niet
verplicht worden gesteld, zijn we wat ons
hotelwezen betreft natuurlijk een onder
ontwikkeld land.
pan
ver
ge-
j 15
het
I
roes
bij
;rs
aren
land
<PPij
van
daar 1
voor
dere
platteland van China krijgt steeds meer
het karakter van een toeristisch uitstap
je. In Hangtsjau in Oost-China gaan ze
vandaag bootje varen en weer o$n fa
briek bekijken. Het hele bezoek aan Sian
bestond uit drie musea en een pagode.
Dat levert maar weinig echte informatie
op over land en volk.
Wat schilderen Chinese boeren anno
1977? Een groepje mensen rond een tele
visie met de grote voorzitter Hoea Koeo-
feng in beeld. Wijlen voorzitter Mao die
zich op de akker, omringd door blijde
werkers, een maiskolf laat uitleggen.
Padvinders die onderricht worden in het
telen van appels, de grote voorzitter
Hoea Koeo-feng op bezoek bij een Chi
nees gezin.
Toch waren er een paar leuke dingen
bij. Je zag dat bepaalde boeren gepro
beerd hadden er iets meer van te maken
dan een handzaam politiek plaatje dat
de grote voorzitter bejubelt of de leer
gierigheid van montere plattelanders
prijst. Claus was bijvoorbeeld nogal te
spreken over een schilderij vol zeer ge
detailleerd getekende kippen.
j in de knapenbond.
ben nadat ik het gedrukt op papier had j
gezien, dan is dat zijn reactie op wat hij
zelf heeft geschreven", meent Fink.
Hij voegde hieraan toe, dat de Verenigde
Staten een „speciale relatie” met Israel
hebben, op grond waarvan zij verplichtin
gen op zich hebben genomen ten aanzien
van het recht van Israel om in vrede te
bestaan. Bij zijn overleg met Arabische
leiders had hij geen bezwaren ontmoet
tegen deze speciale relatie en het bestaan
van Israel.
Carter zEI dat hij geen contact had ge
had met de organisatie voor de bevrijding
van Palestina (PLO). Naar zijn mening is
het onmisbaar dat de Palestijnen het be
staan van de staat Israel erkennen, voor
dat er een duurzame politieke oplossing in
het Midden-Oosten kan worden bereikt.
Zijn besprekingen met de Arabische lei
ders waren weliswaar bemoedigend ge
weest, maar het was duidelijk dat er geen
kans op is dat de vrede „morgen al wordt
bereikt”.
Over de economische topconferentie in-
Israelische vliegverkeer op Amerika aan
TWA (Trans World Airlines) en El Al
toebehoort, en dat de KLM daar buiten
moet blijven. De vijfde KLM-vlucht, al
dus luidt de redenering, is niet noodzake
lijk door een groot reizigersaanbod uit
Nederland. Het gaat om verkapte Ameri
kaanse reizen
trijfël
door Nico Scheepmaker^^
(ADVERTENTIE)
- WV-U'I
Erkennen Israel
Maar naast alle musea staan er voor de
komende dagen nog zeker twee fa
brieken op het programma van Claus en
Beatrix. In het China zoals we dat tot nu
toe gezien hebben, staan veel fa
brieksschoorstenen te roken. Maar het is
ontzettend moeilijk, zoniet onmogelijk
om erachter te komen hoe de industriali
satie er voor staat. Hoe groot is de pro-
duktiviteit per Chinees, wat zijn de pro-
duktiekosten in een bepaalde weverij, is
er winstdeling? Ook de prinses heeft
deze informatie nog niet in exacte cijfers
in haar tasje zitten.
Wel is duidelijk geworden dat meisjes
in bijvoorbeeld een weverij duidelijk op
prestatie werken. Maar hun maandloon
van een tientje of vijf wordt er niet hoger
door. De prestatie wordt gehonoreerd
met een rood vaantje aan de desbetref
fende machine. Hoe modern zo’n weverij
is kun je alleen beoordelen als je inzicht
hebt in de ontwikkelingen binnen de
geautomatiseerde weefkunst.
Los daarvan viel voor de leek wel te
constateren dat het er een enorme herrie
was, die ook de prinselijke oren deden
tuiten.
„Carter kent zijn zaakjes”, zei Den Uyl
volgens Het Parool. „Die man moet onge
looflijk goed de feiten bij elkaar hebben”,
zei Den Uyl volgens de NRC. „Hij kent zijn
feiten werkelijk ongelooflijk goed en is
zelfs op de hoogte van ons regeringsbe
leid”, zei Den Uyl in De Telegraaf. „Den
Uyl prees Carters kennis van zaken en
scherp reactievermogen”, meldde De
Volkskrant, die ook nog schreef dat Den
Uyl op de vraag of hij in Carter de nieuwe
leider zag geantwoord had dat hij wat
huiverig was voor het woord „leider”, om
dat Statenverenigingen ook leiders had
den In De Telegraaf echter zei Den Uyl
niet zo dol op het woord „leider” te zijn,
omdat dat hem deed denken aan zijn tijd
U merkt het wel, Joop den Uyl heeft in
Londen even met Jimmy Carter mogen
praten, en hij was laaiend enthousiast.
„Het is ondenkbaar hoe naïef Van Agt Waaruit bleek nu die formidabele kennis
j van zaken van Carter? Dat bleek uit het
feit dat hij ervan op de hoogte was dat
l Nederland en Zweden relatief gezien het
grootste bedrag aan ontwikkelingshulp ge
ven. Met andere woorden: Carter heeft
eens een statistiekje onder ogen gehad
over een onderwerp van wereldomvatten-
de betekenis, en hij heeft onthouden dat
niet de Verenigde Staten maar Nederland
en Zweden daarbij bovenaan staan. En
prompt staat Joop den Uyl, die dit werk al
veel langer doet, triplex! Zou KNVB-voor-
zitter Meuleman woensdagavond, toen hij
in de ereloge van het Olympisch Stadion
UEFA-president Franchi ontmoette, ook
zo perplex hebben gestaan toen bleek dat
Franchi wist dat Arno Steffenhagen van
HSV Hamburg nog in Ajax had gespeeld?
Het wachten is nu nog op een stukje in
de New York Times van de volgende strek
king:
„Minister president, was het u in Europa
nog vergund om Joop den Uyl te ont
moeten?”
„Gelukkig wel. Leek me een uiterst be
kwame man, sprak heel verstaanbaar En
gels. Hij vroeg of ik wel wist dat Nederland
en Zweden het meeste geld voor ontwikke
lingshulp gaven, en leek heel verguld toen
ik zei dat ik dat wist. Bleek ook goed op de
hoogte van de situatie in Amerika, had
gehoord van mijn bezuinigingsplannen en
juichte die toe. Woonde zelf in een tent, zei
j hij. Aardige kerel!”
In het boek staat dat Fink op een forum
bijeenkomst in Almelo heeft gezegd dat
demissionair minister van Justitie en
CDA-lijsttrekker Van Agt niet wist wie
Anne Frank was.
Nauwelijks had Beatrix een zwart wal
mend dakpannenfabriekje gefilmd en
had Claus een verweerde Chinese boer
scherp gedraaid, of ze moesten de auto
weer in. ’s Avonds zitten ze dan veelal in
een gasthuis buiten het stadscentrum,
omringd door prachtige bomen, maar
niet door doorsnee-Chinezen waar je
eens een praatje mee kunt maken.
„Als Houwaart nu zegt dat ik ben ge
schrokken van hetgeen ik gezegd zou heb-
WASHINGTON (DPA). Voor Milton
Shapp, de steenrijke gouverneur van
Pennsylvania die vorig jaar tevergeefs
meedong naar de Democratische kandida
tuur voor het Amerikaanse president
schap, hebben de verkiezingen nog een
staartje gekregen. Shapp moet 299.066 dol
lar terugbetalen aan het ministerie van
Financiën omdat hij dit bedrag een
federale suppletie op zijn campagnebud
get heeft geïncasseerd dankzij informa
tie die na controle niet bleek te kloppen.
Het ministerie heeft niet bekend ge
maakt of Shapp ook van rechtswëge zal
worden vervolgd.
President Carter
tijdens zijn pers
conferentie.
(Van onze redactie buitenland)
TEL.. AVIV/DEN HAAG. Volgens
opperrabbijn Fink heeft oud-joumalist
Dick Houwaart zijn verontschuldigingen
aangeboden voor het feit dat hij de rabbijn
verkeerd had geciteerd in zijn Politiek
Jaarboek 1977.
demonstratie, die de Radicale Partij, ondanks een verbod van de overheid, had
georganiseerd. Sinds de studentenrellen vorige maand, waarbij een politieman om het
leven kwam, geldt in Rome een demonstratie verbod tot 31 mei. Hier een beeld van de
confrontatie tussen demonstranten en de politie op de Piazza Farnese
SALISBURY (UPI). Premier lan
Smith van Rhodesië heeft zich gisteren
positief uitgelaten over het nieuwe Brits-
Amerikaanse initiatief inzake Rhodesië.
