Rumoer rond benoeming schoonzoon
WHO laat conclusies
CALLAGHAN DREIGT
over saccharine open
MET AFTREDEN
Dr. Boelmans Kranenburg:
West-Duitsland
MET RUG TEGEN DE MUUR
Castro: Revolutionair bondgenootschap Afrika
achtergrond
ontwerpt auto
met lange
levensduur
Prinselijk paar
in Tsjangsja
aanpakken
Italië gaat
terreur
„HARINGVISSERS STAAN NU
Ravage na botsing
STUDIE WORDT VOORTGEZET
LEIDERSCHAP PREMIER BHOETTO IN HET GEDING
2
SWAPO beschuldigt
Unita en Z.-Afrika
Deur dichtgeslagen
Aanslagen
Verschuiving
Beschuldiging tegen
Chileense attaché in
Bonn serieus opgevat
ZATERDAG
1 4
M E I
19 7 7
3
BINNEN- EN BUITENLAND
2
'g
-1
i
n
1
r
k
LONDEN (UPI). De Britse
premier, James Callaghan, heeft
gedreigd op te stappen vanwege
het toenemende rumoer rond de
benoeming van zijn schoonzoon
tot ambassadeur in Washington,
zo hebben parlementaire krin
gen gisteren meegedeeld.
2
(Van onze speciale medewerker, Jaap van Ginneken)
„Hoewel Zaïrese burgers uit de provincie Sjaba aan de zijde van
de MPLA-beweging hebben deelgenomen aan de Angolese bevrij
dingsoorlog, hebben we na afloop daarvan vrijwel geen enkel
contact met hen gehad. De waarheid is dat we niet deelnemen aan de
training, uitrusting of vorming van revolutionairen die de strijd in
Sjaba zijn begonnen. We hadden zelfs geen enkele informatie die ons
had kunnen doen weten dat die gebeurtenissen zich zouden voor
doen.”
„En als we dat zeggen, is dat geen voorwendsel om een revolutio
naire actie te maskeren. We passen geen politiek van leugens, bedrog
of dubbelhartigheid toe, want dat levert misschien vandaag een
overwinning op, maar morgen zeker een nederlaag. Als we iets doen,
dan nemen we daar gewoonlijk ook de verantwoording voor.”
Callaghan verdedigde de benoeming,
Referendum moet chaos
in Pakistan oplossen
FIDEL CASTRO
■n
Bhoetto had gisteren in het Ahiwal-
kamp bij Islamabad, waar de meeste
PNA-kopstukken zijn geïnterneerd, een
laatste poging gedaan om met de opposi
tie tot een vergelijk te komen. „Maar”,
vertelde hij het parlement, „de oppositie
heeft de deur tot een dialoog in mijn
gezicht dichtgeslagen”.
Bhoetto las een brief voor waarin de
PNA zijn aanbod tot een gesprek beoor
deelde als „een poging tijd te winnen,
terwijl het oppakken van militante PNA-
leden gewoon doorgaat en de strijdkrach-
Dat zei dr. H. A. H. Boelmans Kranen
burg van de Stichting van de Nederlandse
Visserij gisteren in het Noordhollandse
Bergen, waar vertegenwoordigers van de
visserij de problemen in hun bedrijfstak
bespraken.
Het meest actuele probleem is de onze
kerheid. Zal de Europese ministerraad
maandag in Brussel besluiten dat de ha
ringvangst op de Noordzee verboden
wordt tot eind van het jaar? Nederland is
er sterk op tegen, maar volgens ir. Th. J.
Tienstra, directeur visserijen van het mi
nisterie van Landbouw en Visserij, is de
kans groot dat de Europese Commissie de
landbouwministers zal adviseren de jacht
ten onschuldige mensen blijven doden”.
De brief was getekend door de hoogste
PNA-chef, Maulana Moefti Mahmoud. Hij
schreef Bhoetto niets te zien in het voort
zetten van „loze praatjes” en wil de pre
mier ook niet meer ontmoeten.
In Pakistan is nog nooit eerder een direc
te volksraadpleging via referendum ge
houden. Volgens staatsrechtgeleerden in
Islamabad zal de grondwet nu moeten
worden geamendeerd tijdens een geza
menlijke zitting van beide huizen der
volksvertegenwoordiging.
De zaak werd nog aangewakkerd door
kennelijk geïnspireerde verhalen in
twee Londense avondbladen, waarin
verzekerd werd dat de werkelijke reden
dat Ramsbotham plaats moest maken
voor Jay gelegen was in het feit dat hij
een „vreselijk ouderwetse snob, duf en
contactloos is”.
hebben leeggevist en de Britten proberen
de buitenlandse vissers afschrikwekken
de straffen op te leggen als die zich niet
aan de regels houden.
Castro voegt daaraan toe dat de Ame
rikanen nog steeds de marinebasis Gu
antanamo op Cuba bezetten. Tegelijk
spreekt Castro zijn vertrouwen uit in
landen als Algerije en Libië, en zet zich
af tegen Marokko, dat zich volgens hem
opwerpt als de politieagent van het im
perialisme in Afrika en de westelijke
Sahara bezet houdt, hoewel 99 procent
van de volksvertegenwoordigers zich te
genover de VN-commissie heeft uitge
sproken voor onafhankelijkheid.
(Van onze redacteur in West-Duitsland)
BONN. Het Westduitse ministerie
van Onderzoek en Technologie heeft gis
teren de eerste fase van een rapport vrij
gegeven over een auto die zeer langdurig
mee kan. Het gaat om een middenklasse-
wagen, die zo’n 20 jaar moet kunnen blij
ven rijden. Per jaar zou dan circa 15.000
kilometer kunnen worden afgelegd.
Het plan voor deze „auto van lange
duur” is nog in de ontwikkelingsfase. Er is
nog geen model ontworpen.
Saccharine is in de VS en Canada kort
geleden getroffen door een verbod op het
gebruik ervan in voedings- en genotsmid
delen, alsmede in cosmetische produkten.
Individuele suikerpatiënten en „slanke lij-
ners” kunnen saccharine echter wel als
apart produkt over de toonbank be
trekken.
De Noordamerikaanse verboden vielen
op grond van een Canadees onderzoek,
waarbij vastgesteld werd dat ratten tumo-
Het prinselijk paar blijft twee dagen in
Tsjangsja. Het brengt vandaag per auto
een bezoek aan Sjaosjan, een stadje op
ruim honderd kilometer van Tsjangsja,
waar het geboortehuis van Mau staat. Van
middag wordt in Sjaosjan een irrigatiepro-
ject bezocht
BERGEN (ANP). De Nederlandse ha
ringvissers staan met de rug tegen de
muur. Nog nooit is het voorgekomen dat
ze de Westeuropese markt niet of nauwe
lijks zullen kunnen voorzien van maatjes
haring. Nederland kan zieh bedruipen
met voorraden van vorig jaar, maar op de
traditionele vlaggetjesdag zal menige ha
ringvisser de vlag halfstok willen hangen,
als de 42 Nederlandse haringtrawlers aan
de kant moeten blijven.
ig
de
de
ie-
)it
er
26
il-
ie
TSJANGSJA-HANGTSJOW (ANP).
Prinses Beatrix en Prins Claus zijn gis
teravond tijdens hun rondreis door de
Chinese Volksrepubliek aangekomen in
de stad Tsjangsja, de hoofdstad van de
provincie Hoenan.
i-
g
B-
op haring te verbieden tot eind van dit
jaar.
>ni
*n,
mt
er-
)e-
iet
te-
pe
in
is
le
ij
e,
?t
18
n
te-
?r-
12
en
ad
21-
in
op
lie
de
ad
id
le
?n
In
is
a-
ch
en
de
?ld
De
?e-
ar
ijn
de
en
iar
De
ol-
int
en
iet
zij
te
op
'er
iar
de
en
>m
lat
»ft
ïr-
iet
la-
le-
en
ni-
ar
Ü-
Mj
en
i 1
Miyongo zei dat duizenden aanhangers
van de Unita onder leiding van Jonas
Savimbi „spanningen creëren in Namibië
en het zuiden van Angola”. Volgens hem
worden de Unita-soldaten door Zuid-Afri-
ka in Namibië gebruikt, omdat zij de plaat
selijke taal spreken en er goed bekend zijn.
Zij zouden al verscheidene malen betrok
ken zijn geweest bij gevechten met solda
ten van de SWAPO.
diplomaat Sir Peter Ramsbotham.
De minister van Buitenlandse Zaken,
David Owen, die zelf pas 38 jaar is en
een grote persoonlijke vriend van Jay en
zijn vrouw, zei bij de bekendmaking
woensdag dat alleen hij verantwoorde
lijk was voor het benoemingsbesluit.
Maar parlement en Britse kranten zeiden
vrijwel eenstemmig dat zij dit niet geloof
den. In het lagerhuis klonken boze be
schuldigingen zoals „nepotisme” en „ba
nen voor de jongens” aan het adres van
de nrpminr
Deze ontstond twee maanden geleden na
algemene verkiezingen die Bhoetto won.
Maar volgens de verbonden oppositiepar
tijen (PNA) heeft Bhoetto’s regeringspartij
(PPP) op grote schaal geknoeid.
De PNA ontketende een campagne van
burgerlijke ongehoorzaamheid. Dit appèl
was het beginsein tot een reeks bloedige
ongeregeldheden, waarbij in Lahore en
andere grote steden minstens 255 mensen
om het leven kwamen. De meeste PNA-
kopstukken zitten momenteel gevangen, in
de grote steden heerst een klimaat van
bijna-anarchie en de Pakistaanse econo
mie heeft zware klappen gekregen.
De oppositie eist kamerontbinding, het
aftreden van Bhoetto en nieuwe algemene
verkiezingen.
In een emotionele toespraak tot het par
lement verklaarde Bhoetto dat hij niet op
deze eisen kan ingaan. Nieuwe verkiezin
gen, betoogde de premier, zouden een fata
le ramp voor Pakistan betekenen en de
deur openzetten voor beïnvloeding door
het buitenland. (Bhoetto heeft kortgeleden
gezegd dat de oppositie steun krijgt uit de
Verenigde Staten, Washington heeft dat
categorisch tegengesproken).
De 49-jarige Bhoetto, aan de macht sinds
december 1971, verklaarde dat Pakistan
„een nachtmerrie, een afschuwelijke erva
ring” heeft doorgemaakt. De premier zei
dat het niet fair zou zijn om het land, zo pal
na de 7e maart, opnieuw naar de stembus
te roepen. Liever, aldus Bhoetto, zet hij
zijn persoonlijke positie op het spel dan de
nationale vergadering. De premier zei niet
op welke termijn het referendum plaats
zal vinden. Om het te houden moet de
nationale vergadering een amendement op
de grondwet goedkeuren.
De parlementaire storm ontstond na de
bekendmaking die aankwam als een
donderslag, dat Callaghan’s schoonzoon
de journalist-televisie-presentator Peter
Een dergelijk besluit betekent volgens
dr. Boelmans Kranenburg een aanslag op
de werkgelegenheid voor 600 mensen, ter
wijl Nederland niet meer vraagt dan een
vangst van 4000 ton haring. Dat is niet
meer dan andere landen „terloops wegha
len uit de Noordzee als ze op jacht zijn op
andere vissoorten” zei hij. De onzekerheid
treft de Nederlandse vissers niet alleen
met haringvangst, aldus dr. Boelmans
Kranenburg. „Alle vissers zitten met een
berg onduidelijk regels”, verklaarde hij
gisteren in Bergen. Boelmans Kranenburg
verwijt de Europese Commissie, het „da
gelijks bestuur” van de EEG”, dat ze niet
opgewassen is tegen de problemen waar
mee de Europese vissers kampen.
Callghan zou dit tijdens een storm
achtige onofficiële bijeenkomst van
Labourleden hebben gedaan. „Als het
Lagerhuis besluit dat dit niet juist is,
dan zij het zo. Maar ik moet u nu zeggen
dat andere consequenties kunnen vol
gen”, zo werd de premier geciteerd.
ISLAMABAD (Reuter, AFP). Pre
mier Zoelfikar Ali Bhoetto van Pakistan
heeft besloten de politieke crisis in zijn
land op te lossen met een referendum,
waarin het volk zich moet uitspreken
over de vraag of het zijn leiderschap ja
dan nee wenst. Bhoetto, die het parlement
gisteren inlichtte over zijn plan, zei dat
een referendum de enig juiste en eervolle
uitweg is uit de politieke chaos.
Jay was benoemd tot ambassadeur in Callaghan verdedigde de benoeming,
Washington^als^opvolger van de beroeps- betogend dat deze niets te maken had
met het feit dat Jay getrouwd is met zijn
dochter Margaret. Maar volgens parle
mentaire kringen explodeerde later op
de partijbijeenkomst een nog boosaardi
ger storm, die leidde tot zijn bedekte
dreigement tot aftreden.
Twee conservatieve parlementsleden
beschuldigden de premier schriftelijk
van het voeren van een lastercampagne
„die er alle tekenen van draagt door de
regering te zijn geïnspireerd.Regerings
functionarissen ontkenden dat de verha
len geïnspireerd waren, maar het conser
vatieve parlementslid Peter Blaker zei
dat zij gebaseerd waren op een particu
liere informatie aan politieke verslagge
vers door de perssecretaris van Callag
han. Andere politieke zegslieden zeiden
dat daar in feite de bron lag van de
verhalen die ook in bijna alle vrijdagoch-
tendkranten herhaald werden.
„Hoe moeten we voorbij gaan aan de
aanval van 1961, de terroristische aansla
gen en ondermijnende activiteiten van de
CIA, de plannen voor aanslagen op Cu
baanse revolutionaire leiders, de bacteri
ologische oorlog die door middel van
uitgelokte epidemieën de helft van onze
varkens heeft gedood en ons pluimvee
heeft besmet? En wat te zeggen van de
dagen van saboteurs en terroristen, die
met medeplichtigheid van Chili, Puerto
Rico en Nicaragua een vliegtuig hebben
doen ontploffen en onze consulaten en
ambassades hebben aangevallen"
Hoenan is de provincie waar wijlen Mau
Tse-toeng werd geboren en waar hij nog
als onderwijzer voor de klas heeft gestaan.
De huidige Chinese partijvoorzitter, Hwa
Kwo Teng heeft vele jaren van zijn leven
in Hoenan doorgebracht en was tijdens
zijn laatste periode secretaris van de pro
vinciale partijafdeling.
tro. „We begrijpen volledig waarom Mo-
boetoe op alle manieren herhaalt dat er
Cubanen bij de gebeurtenissen in zijn
land betrokken zijn. Dat komt doordat
hij in een wanhopige sociale, economi
sche en politieke situatie zit en zijn ver
zoek om hulp aan de imperialisten moet
rechtvaardigen. Dat toont al hoezeer het
Zaïrese leger gedemoraliseerd is”
Bij een botsing tussen een Westduitse
schoolbus en een Nederlandse vrachtauto
in de buurt van Bocholt is gisteren de
chauffeur van de vrachtauto om het leven
gekomen. Drieëndertig kinderen raakten
gewond, van wie'een aantal ernstig. De
chauffeur van de bus raakte ernstig
gewond.
ren aan de blaas kregen na het gebruik
van hoge doses saccharine.
WHO-onderzoek bij groepen suikerpa
tiënten heeft deze Canadese conclusie niet
kunnen onderbouwen. De WHO acht haar
eigen epidemiologisch onderzoek echter
niet volledig doorslaggevend o.a. vanwege
ingebouwde statistische manco’s.
Hoewel de WHO dus geen eindoordeel
velt, beveelt zij aan saccharine te blijven
bestuderen, omdat de argwaan is gewekt.
Zelf hoopt de organisatie rond 1980 op
grond van aanvullend onderzoek een defi
nitief „vonnis” te kunnen vellen.
Het Zwitsers medische genootschap
heeft zich onlangs over de Amerikaans-
Canadese kruistocht tegen saccharine
laatdunkend uitgelaten. De ratten die
blaaskanker kregen, aldus de Zwitsers,
waren letterlijk volgepropt met sacchari
ne. Het Zwitserse genootschap verdedigde
saccharine als een middel dat van levens
belang is voor suikerpatiënten en mensen
die aan vetzucht lijden en dat bij normale
doses volkomen ongevaarlijk is.
Er vindt een enorme verschuiving
plaats in de visgebieden. De Britten en
Westduitsers zijn verdreven bij Ijsland.
De Noren hebben visvangstquota opge
steld voor noordelijke wateren die ze zelf
De parlementariërs van de Labourpar-
tij vatten de opmerkingen van Callaghan
op als een dreigement om met zijn rege
ring te vertrekken en het land in een
algemene verkiezing te storten, die de
conservatieve oppositie vermoedelijk
weer aan de macht zou brengen.
De te ontwerpen auto is weliswaar 20 tot
30 procent duurder dan een „normale”
middenklasse-personenwagen, maar er
wordt circa 60 procent aan grondstoffen
en 20 procent aan energie bespaard. Er
wordt met alternatieve materialen ge
werkt. aluminium en staal.
LOESAKA (AFP). Duizenden leden
van de Unita (nationale unie voor de tota
le onafhankelijkheid van Angola) hebben
zich gevoegd bij het Zuidafrikaanse leger
om te vechten tegen de soldaten van de
SWAPO (volksorganisatie van Zuid-West-
Afrika), zo heeft de vice-voorzitter van de
SWAPO, Misheck Miyongo, gisteren in de
Zambiaanse hoofdstad Loesaka ver
klaard.
Dat verklaart de Cubaanse premier
Fidel Castro na terugkeer van zijn bui
tenlandse rondreis door onder andere de
Afrikaanse landen in een interview met
de hoofdredacteur van het tweewekelijk
se Derde-Wereldmagazine Afrique-Asie,
dat maandag in Parijs verschijnt.
Het interview, dat in totaal twintig uur
heeft geduurd, bevat een groot aantal
onthullende uitspraken van de Cubaanse
premier over zijn besprekingen met Bou
medienne (Algerije), Kadaffi (Libië),
Barre (Frankrijk), Nyerere (Tanzania),
Machel en Neto.
„Moboetoe is de moordenaar van zijn
voorganger Loemoemba en een van de
rijkste mensen ter wereld door de hon
derden miljoenen dollars die hij van het
volk heeft gestolen en vervolgens op bui
tenlandse banken heeft gezet aldus Cas-
Callaghan antwoordde op de beschul
diging van de „lastercampagne” met een
verklaring dat Ramsbotham (In Was
hington) zijn ambt met distinctie vervuld
had”. Minister Owen, die op het ogenblik
een officieel bezoek aan Saoedi-Arabië
brengt, liet zijn ministerie gistermiddag
een verklaring uitgeven waarin hij „zich
schaarde” achter het eerbewijs van Cal
laghan aan het adres van Ramsbotham.
De Europese Commissie doet volgens
hem weinig. „Stukken verdwijnen al zeven
jaar in bureauladen. De Commissie is niet
opgewassen tegen de problemen”, aldus
Boelmans Kranenburg. Ondertussen
wordt de Nederlandse visser geregen in
een keurslijf van regels. Hij moet zich
houden aan visvangstquota en wordt ge
controleerd. De visser moet allerlei gege
vens verstrekken aan de statistici. Men
denkt zelfs al aan een visjournaal aan
boord zegt Boelmans Kranenburg
„Straks moeten wij een boekhouder aan
boord hebben”.
onze solidariteit met Angola zullen on
derhandelen. Het zou van ons toch ook
absurd zijn om bijvoorbeeld te willen
praten over de terugtrekking van Ameri
kaanse troepen uit Europa, uit Perzië,
Saoedi-Arabië, de Filippijnen, Zuid-Ko-
rea en Japan?”
Toch signaleert Castro wel gunstige
ontwikkelingen de opheffing van het
reisverbod tussen beide landen, de over
eenkomst over de visserijgrenzen en de
stilzwijgende stopzetting van spionage-
vluchten boven het eiland, die nog niet
eerder was bekendgemaakt. Tegelijker
tijd weigert Castro echter het verdrag
tegen vliegtuigkapingen te vernieuwen,
zolang de VS geen eind maken aan de
gewelddaden tegen zijn land
Boelmans Kranenburg zei te hopen dat
de vissers zich niet zullen laten verleiden
tot acties. Dat is volgens hem geen basis
voor een beleid. „Wij moeten er naar stre
ven”, zei hij, „het dieptepunt in de visserij
door te komen zonder verdere inperking
van de traditionele vrijheden van de vis
serij”.
Voorts uit Castro zich zeer positief
over de ontwikkelingen in Ethiopië, So
malië en Zuid-Jemen, en spreekt niet
tegen dat hij de leiders van deze landen
bijeen heeft gebracht om over een feder
atie te praten, „die de strategisch belang
rijke toegang tot de Rode Zee volledig
zou controleren". Castro brengt dit in
verband met zijn algemene streven tot
vorming van een anti-impenalistisch
bondgenootschap in heel Afrika. In ver
band daarmee spreekt hij ook zijn on
voorwaardelijke steun uit voor de zgn
frontlijnstaten en de bevrijdingsbewe
gingen in Zuidelijk-Afrika
Ten slotte keert Castro zich scherp
tegen de buitenlandse politiek in Afrika
van China, waarvan de geheime diensten
volgens hem samenwerken met die van
de NAVO
GENèVE (UPI). De wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft gisteren een
rapport uitgebracht over de omstreden synthetische zoetstof saccharine, waarin zij
zich een eindoordeel voorbehoudt. De WHO zegt dat haar experts geen bewijs hebben
gevonden voor de stelling dat saccharine bij diabetici blaaskanker kan veroorzaken als
de stof langdurig en in hoge concentraties wordt gebruikt.
Ackerknecht is door in Nederland en
West-Duitsland "wonende Chileense vluch
telingen beschuldigd van folterpraktijken.
Hij zou m Chili directeur van de gevange
nis van Rancagua zijn geweest. Daar zou
hij tegenstanders van het regime-Pinochet
willekeurig hebben gevangen genomen en
aan folteringen hebben deelgenomen
Het pakket, dat ter goedkeuring aan het
parlement moet worden voorgelegd, houdt
een wetsvoorstel in, dat de straffen voor
aanslagen op het leven of de vrijheid van
parlementsleden, leden van de regering,
justitiële functionarissen, politiemannen
en gevangenisbewakers verhoogt. Ingeval
een dergelijke aanslag een dodelijke af
loop zou hebben, zou de dader levenslang
moeten krijgen, hetgeen de zwaarste straf
is in Italië.
ROME (UPI). De Italiaanse regering
heeft gisteren een aantal maatregelen
goedgekeurd tot versterking van de strijd
tegen terreur.
BONN (DBA). De Westduitse regering
heeft zich weliswaar nog niet officieel uit
gelaten over de beschuldigingen tegen de
Chileense militaire attaché Christian Ac
kerknecht in Bonn, als zou deze zich in zijn
vaderland schuldig hebben gemaakt aan
folterpraktijken, maar heeft te kennen ge
geven dit geval ernstig te nemen.
„En”, zegt Castro, „als er werkelijk
Cubaanse en Angolese strijders in Sjaba
waren, zou er in die provincies geen
soldaat van Moboetoe of van Hassan
meer over zijn. We weten dat er plannen
zijn om een zogenaamd achtervolgings-
recht in praktijk te brengen om op die
manier een agressie tegen Angola te
rechtvaardigen.”
In dat geval zouden ze een les krijgen
die ze met licht zullen vergeten Iedere
aanval op Angola zal door ons be
schouwd worden als een aanval op Cuba
zelf We zullen er net zo lang blijven als
de regering daar vraagt”
Elders in het interview worden de po
gingen van Washington om de betrekkin
gen met Havanna te normaliseren op
voorwaarde dat Cuba zijn troepen uit
Afrika terugtrekt, ter sprake gebracht
Castro „Laat een ding duidelijk zijn, dat
we nooit met de Verenigde Staten over
De samenwerking tusen de Unita en
Zuid-Afrika dateert al sinds de burgeroor
log in Angola, toen zij gezamenlijk vochten
tegen de MPLA van de Angolese president
Neto en Cubaanse militairen.
