KAVSEA OP VAKANTIEWERK GERING
Injectie voor
gelijk in energievraagstuk
economie Hanoi
ju Arbeidsbureau
Experimenten met
Wall Street in eerste helft van de week positief
vroeger pensioen
beurs deze
week
■JI
„Plannen komen geen moment te vroeg
Shell-topman: „Carter heeft
Waterover/ast
99
Als je vroeg komt,
kom je verder.
In havens en metaalindustrie
7 A T F R l> A
i
M I
ECONOMIE
I
12
Minimumloon
Overdreven”
Geleidelijkheid
Omzetten matig
Voorproefje
DEN HAAG. Carter’s plan
nen om de energieproblemen te
lijf te gaan, komen geen moment
te vroeg. Het grote debat op we
reldschaal over de energiepolitiek
gaat nu pas beginnen. Het tijdstip
is wel erg laat, maar nog niet te
laat, en het is verheugend dat de
zaak nu op zeer hoog niveau
wordt aangepakt. Er is geen keus:
we moeten minder groeien in con
sumptie, we moeten zuiniger zijn
en we moeten meer produceren.
Er is geen alternatief.
(Van een medewerker)
AMSTERDAM Hoewel het deze week voor de Amsterdamse
effectenbeurs wegens Hemelvaartsdag een gebroken week was, waar
door het opbouwen van posities werd bemoeilijkt, stond de beursstem
ming toch in het teken van een licht herstel, na de vrije forse koersval
van de voorafgaande week. Dit herstel werd grotendeels gedragen
door een positief Wall Street, waar zich bij toenemende omzetten
vooral in de eerste helft van de week een opmars begon af te tekenen.
Het resultaat was dat de koersstand voor de 30 door Dow Jones
opgetekende aandelen zo’n 25 punten kon oplopen en weer bewoog
naar het midden tussen de 900 en de 1000.
1
U
Ook de bepalingen uit de Veiligheids
Vakantiewerkers die meer dan 13 uur
(ADVERTENTIE)
TEKEN VAN LICHT HERSTEL
(ADVERTENTIE)
t
Vooralle
scheer
gerechtigden
per week werken, hebben recht op het
minimumloon dat voor hun leeftijd-geldt.
Nationalisatie is ook geen noodzaak. Al
leen als het particulier initiatief zijn taak
niet naar behoren vervult, zou verdergaan
de overheidsbemoeienis tot en met natio
nalisatie noodzakelijk kunnen worden,
meent Hendriks. Voorlopig ziet hij die
noodzaak niet. Op de vraag of deze zaak
een breekpunt kan zijn bij een kabinets
formatie, gezien de verschillen tussen
CDA en PvdA (vóór nationalisatie), wil de
staatssecretaris niet ingaan.
Carter’s voorstellen zijn niet nieuw,
maar van belang is volgens Wagner dat ze
zijn gedaan en dat de president zo duide
lijk is geweest. Landen als Amerika heb
ben tot dusver te royaal geleefd met iets
dat je maar eenmaal kunt gebruiken. Car
ter zal een langdurige strijd noeten voeren,
omdat bijvoorbeeld de auto-industrie niet
zonder meer kan overgaan op de produk-
Degenen, die in hun vakantie willen
gaan werken, dienen met allerlei bepalin
gen rekening te houden. De Arbeidswet
en het Arbeidsbesluit Jeugdigen zijn ook
op de vakantiewerkers van toepassing.
tie van een ander soort auto, aldus Wag
ner. Geleidelijkheid zal moeten worden
betracht.
Wagner blijkt niet zo te geloven in het
terugdringen van de vraag door zuiniger
gebruik, althans niet uitsluitend. De stij
ging valt niet zo snel en in zo hoge mate te
beïnvloeden door zuiniger en beter ge
bruik, zegt hij. Men zal meer olie en gas
moeten blijven zoeken en aan de markt
brengen. Wat kolen betreft, denkt hij met
name aan kolen die aan de oppervlakte
kunnen worden gewonnen, zodat er niet
diep onder de grond hoeft te worden ge
werkt. Milieuproblemen zijn niet onoplos
baar
We weten allemaal dat de banen
tegenwoordig niet voor het
opscheppen liggen. Alle reden
dus om extra actief te zijn.
De mensen op het arbeidsbureau
helpen je graag zoeken Ze weten
een heleboel over beroepen,
opleidingen en regelingen
Ze kennen meer mogelijkheden,
meer bedrijven, meer personeel-
chefs dan jij, da s nogal wiedes
En hoe eerder ze weten wat je
bedoelt, hoe beter het is.
Want als je hun meer tijd geeft,
heb jij meer kans van slagen
Daarom, niet uitstellen!
Direct doen. Nog vóórdat je met
vakantie gaat.
En als je tóch op het
arbeidsbureau bent, pak dan
meteen het boekje "Wegwijzer
voor werkende jongeren” mee.
Bovendien moet het werk tot de normale
bedrijfsvoering behoren, dat wil zeggen:
werk dat wordt overgenomen van vaste
Om aanspraak te kunnen maken op het
minimumloon moet een arbeidsovereen
komst zijn aangegaan met de werkgever.
BANGKOK (AP). Om de economie
van Hanoi te stimuleren heeft de regering
een vijfjarenplan opgesteld waarmee een
bedrag is gemoeid van ruim 250 miljoen
dollar. Dat geld zal voornamelijk worden
geinvesteerd in de lichte industrie, de land
bouw, de bouw van huizen en in projecten
van openbare nutsbedrijven.
Het plan dat onderdeel is van het vijfja
renplan voor heel Vietnam, dat loopt van
1976 tot 1980, zal eind deze maand worden
voorgelegd aan het congres van het partij-
comite van Hanoi.
Kortgeleden heeft ook de Nationale Ne
derlanden 100 miljoen gulden gevraagd
Zo zullen de Europese Investeringsbank
en de Nederlandse Credietbank op dezelf
de dag te zamen voor 150 miljoen gulden
aan geld vragen. Twee dagen later gevolgd
door de Bank voor Nederlandse Gemeen
ten, die ook met 150 miljoen gulden opent,
maar nog hoger wil gaan tot 200 miljoen
gulden.
In de havens zal de regeling van toepas
sing zijn op degenen die op 1 juli 1977 63
jaar zijn of die leeftijd bereiken in de
periode van 1 juli 1977 tot 1 juli 1978. Het
experiment geldt hier alleen voor 63-jari-
gen, omdat de havenbedrijven reeds een
bij cao geregelde zgn. non-activiteitsrege-
ling kennen voor 64-jarigen. Havenarbei
ders van 64 jaar kunnen vrijwillig op non-
activiteit worden gestéld en ontvangen
dan een uitkering van 90 percent van. het
vroegere loon. Deze regeling zal bij wijze
van proef worden uitgebreid tot de 63-
jarigen.
In de metaalindustrie komen degenen in
De rente die daarbij wordt aangeboden,
varieert van 7,5 procent tot 8,25 procent,
al naar gelang de looptijd van de lening en
de emissiekoers, die meestal tot vlak voor
de emissie nog open wordt gehouden
Wat de hypotheekbanken betreft, blij
ken de grote nu tot pandbrieven voor 7,75
procent te zijn afgezakt, zij het echter wel
bij afgiftepnjzen op 99 procent. In tegen
stelling tot onze centrale bank blijkt het
centrale bankwezen in de Verenigde fita
De vakantiewerker betaalt ook belas
ting. Wanneer men in 1977 niet meer
verdient dan 5270, kan in het volgende
jaar de loonbelasting worden terugge
vraagd door middel van het zgn. T-for
mulier. Voor beursstudenten geldt dat zij
niet meer dan f 1000 netto per jaar mo
gen bijverdienen zonder dat dit gevolgen
heeft voor hun beurs.
aanmerking voor de experimentele rege
ling die op 1 juli 1977 63 of 64 jaar zijn en
zij die tussen 1 juli 1977 en 1 januari 1979
63 jaar worden, ervan uitgaande dat de
ingangsdatum 1 juli 1977 inderdaad wordt
gehaald De periode duurt hier dus ander
half jaar langer, wat verband houdt met
het feit dat in de metaalindustrie voorbe
reidingen worden getroffen voor een defi
nitieve regeling voor vervroegde pensione
ring met ingang van 1 januari 1979. Het
uitkeringspercentage zal hier 85 percent
bedragen, waardoor wordt bereikt dat op
nettobasis de uitkering vrijwel gelijk is
aan het netto-Pensioen voor een 65-jarige
Voor de aandelenmarkt op het Damrak
betekende dit een overwegend licht her
stel. want de omzetten bleven matig.
Maar dank zij ook buitenlandse belang
stelling trokken aandelen Koninklijke
Petroleum. Unilever en KLM enige gul
dens aan.
ten wel bereid tot het voeren van een
indirecte kredietpolitiek. Door de daar ge
voerde open-marktpolitiek zijn de han
delsbanken er na lang aarzelen eindelijk
toe overgegaan de rente op de korte-ter-
mijnleningen van 6,25 procent op 6,5 pro
cent te brengen, maar deze verhoging zat
al weken in de pen en was door Wall Street
al ruimschoots verdisconteerd. Bovendien
wordt een dergelijke slechts matige rente
stijging gunstig uitgelegd als beteugeling
van een verder inflatie, welke laatste over
weging voorlopig althans belangrijker
wordt geacht dan het feit van de rentestij
ging zelf. Mits deze maar beperkt blijft,
blijkt Wall Street bereid van de twee kwa
den het beste te kiezen en er nog mee te
leven ook. Vandaag de nogal verrassende
positieve reacties op de renteverhoging
Ook aandelen Friesch-Groningsche Hy
potheekbank stegen vijf gulden, maar El
sevier en Amsterdamse Droogdok moes
ten elk rond tien gulden terug
Veel invloed had het enorme resultaat
van de Koninklijke Shell in de eerste drie
maanden van 1977 dus niet. De winststij
ging van ruim 20 procent bleek al behoor
lijk in de koersten te zijn verwerkt. Hoewel
een en ander ook al bij Stevin, Schuitenia,
Hollandsche Beton en Audet bekend was,
trokken de koersen van deze aandelen op
de verschijning van het jaarverslag, of de
gehouden jaarvergadering, of zelfs gunsti
ge verwachtingen daarvan, toch nog 5 gul
den aan.
Een grote tent, waarin een vergadering
van de Franse Republikeinse Partij zou
worden gehouden in het Zuidfranse Fre-
jus, is gisteren ingestort. Drie arbeiders
raakten gewond. Hevige regenval heeft de
afgelopen dagen in het zuiden van Frank
rijk grote overlast veroorzaakt.
STEMMING OP BEURS IN
(Van onze redactie economie)
CT
ro
Wat de toekomstige financiering van de
gezondheidszorg betreft, ziet Hendriks wel
overeenstemming tussen PvdA- en CDA
programma’s. Beide stromingen wensen
veranderingen tot stand te brengen, gezien
de bestaande ondoorzichtigheden. Hen
driks: „Ik heb geen vrede met de opdeling
van de bevolking in ziekenfonds- en parti
culiere patiënten. Er moet één finan
cieringsbron komen”.
Hendriks herhaalt nog eens dat op korte
termijn geen algehele volksverzekering te
gen ziektekosten tot stand kan worden
gebracht, gezien de financiële nadelen
voor bepaalde bevolkingsgroepen. Hij ziet
de oplossing alleen doordat de Algemene
Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) ge
leidelijk wordt uitgebouwd. Hij laat open
of daar dan iedere voorziening onder moet
komen. Het eigen risico moet, hoe dan ook,
een belangrijke rol blijven spelen.
Uitlatingen als zou Carter’s politiek de
energieprijzen opdrijven en de inflatie be
vorderen, noemt Wagner „enigszins over
dreven”.
rechtstreekse kredietpolitiek, waarbij het
de banken is toegestaan in totaal 12,5 pro
cent meer kredieten te verstrekken dan
het niveau van het laatste kwartaal van
1976.
Dr. Zijlstra’s verwachting is daarbij dat
pas in september spanningen kunnen op
treden bij de banken, die dan wel boven de
toegestane marge kunnen uitkomen, maar
over dit bedrag een zware renteboete bij
de Nederlandsche Bank oplopen Ook ver
wacht de president van deze- instelling
geen belangrijke rente-aantrekkende ge
volgen Dit laatste moet evenwel worden
afgcwag-ht. Teneinde vooral de nadruk te
leggen op het inflatoire aspect van de
kredietbeperkende maatregelen, is het
bankwezen wel toegestaan onbeperkte
kredieten te verstrekken uit middelen die
op langere termijn langer dan vijf jaar,
worden aangetrokken. Daarom is op korte
termijn een lawine van emissies op het
Damrak te verwachten en dat zóu de rente
toch wel enigermate kunnen doen stijgen,
hoewel veel daarbij zal afhangen van de
houding van het buitenland.
Blijft dit de gulden als beleggingsmunt
interessant vinden en daarbij bereid op
ruime wijze in te schrijven op de komende
obligatie-emissies, dan kan de renteverho-
gende gevolgen van de te verwachten
emissielawine nog we) meevallen.
Een voorproefje wat er kan gebeuren.
De Shell-topman gelooft niet dat we er
zonder kernenergie voor elektriciteitsop
wekking komen. Dat is ook het dilemma
waarmee Carter zit, en het wordt het the
ma van een der grootste debatten over
energie die in jaren zijn gevoerd. Wagner
vindt Carter’s zorgen over de gevaren van
atoomenergie, vooral over uranium- en
plutoniumgebruik, begrijpelijk. Hetisech
ter irrieëel te denken dat je die kunt be
strijden door te doen alsof plutonium zal
worden vermeden.
Er moet naar de mening van de Shell
president een geheel ander systeem komen
ter bestrijding van plutoniumgevaren. Op
politiek terrein zal men daaraan het nodi
ge moeten doen. Het werkelijke beleid
■komt niet van de oliemaatschappijen, stelt
hij, maar van de regeringen, die het met
elkaar moeten maken. De regeringen
dienen ook een kader te scheppen waar
binnen anderen, zoals de olie-industrie,
Wel stelt Hendriks dat de keuze van de
betrokken bewindsman of -vrouw van be
tekenis kan zijn. In zijn visie zal bij de
formatie overeenstemming moeten wor
den bereikt tussen deelnemende partijen.
Hij kan zich nauwelijks voorstellen dat er
dan een uiterste opstelling zou worden
ingenomen, omdat met de realiteit moet
worden gerekend.
Dit zegt mr. G. A. Wagner, president van
het Shell-concern, in het blad van de Stich
ting Maatschappij en Onderneming naar
aanleiding van de ingrijpende ener
giemaatregelen die de Amerikaanse presi
dent Carter heeft aangekondigd. Wagner
heeft herhaaldelijk aangedrongen op een
actieve rol van Amerika bij het oplossen
van de energieproblemen.
Hendriks blijft nationalisatie
van gezondheidszorg afwijzen
Zo moet een jongere 15 laar oud zijn om
te mogen werken. Jongeren onder de 18
dienen in het bezit te zijn van een ar
beidskaart. Deze is verkrijgbaar bij de
afdeling onderwijs van het gemeentehuis
in de woonplaats. Geen arbeidskaart is
nodig voor scholieren, die nog leerplich
tig zijn. Zij mogen in de vakantie alleen
arbeid van lichte aard verrichten
maakte de beurs de afgelopen dagen ove
rigens al mee. Want prompt was de
nieuwe kredietovereenkomst tussen de
centrale bank en het overige bankwezen
bekend, of een stroom nieuwe emissies
van zelfs zeer ruime omvang kwam op
gang. Zelfs een gecombineerde inschrij
ving op een en dezelfde dag wordt nu niet
meer vermeden.
DEN HAAG. In de havenbedrijven en de metaalindustrie (inclusief Hoogovens!
zullen binnenkort experimenten beginnen met vervroegde pensionering van oudere
werknemers. Over de hoofdpunten van de regeling voor deze beide sectoren hebben de
betrokken organisaties van werknemers en werkgevers nu overeenstemming bereikt.
Minister Boersma van Sociale Zaken heeft zijn medewerking aan de regeling verleend.
Scholieren en studenten betalen van
hun loon de sociale premies. Zij zijn dan
ook verzekerd krachtens de sociale
wetten
krachten of werk dat door bepaalde om
standigheden extra mankracht vergt
(bijvoorbeeld in de landbouw). Een va
kantiewerker heeft ook recht op vakan
tie en vakantiegeld. Eén maand werken
geeft recht on één dag vakantie en op een
twaalfde va. zeven percent vakan
tiegeld
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Staatssecretaris Hendriks blijft nationalisatie van de gezondheids
zorg afwijzen. Hij bevestigt dit nog eens in het artsenblad Medisch Contact, waar hij
vooral de verkiezingsprogramma’s op volksgezondheidsgebied van CDA. PvdA en
VVD vergelijkt. Nationalisatie is alleen al onhaalbaar, zegt hij, omdat de ziekenhuis
en artsenorganisaties zich daartegen geweldig zullen verzetten.
Zoals reeds in vele voorafgaande weken
van dit jaar het geval was, stond voor
beide beurzen Wall Street en Damrak de
inflatie weer centraal. Ook al werd tijdens
de afgelopen paar maanden door de jaar
verslagenlawine de invloed van dit ver
schijnsel op de Amsterdamse beurs eni
germate teruggedrongen. Maar sinds de
kredietbeperkende maatregelen van de
Nederlandsche Bank realiteit zijn gewor
den, is alle aandacht weer op déze maatre
gel en hun motiveringen en gevolgen ge
vestigd. Daarbij komt dat in Amsterdam
de betekenis van het jaarverslagenseizoen
duidelijk is verminderd, nu verreweg de
meeste verslagen, en daarbij dus de resul
taten en dividendvoorstellen, bekend zijn
en reeds ten dele afgehandeld op de daar
na gehouden jaarvergaderingen.
Daarom trok dr. Zijlstra’s overeenkomst
met het bankwezen de nodige aandacht.
Duidelijk is daarbij het uitgangspunt de
inflatoire gevaren van een te ruime kre
dietpolitiek te neutraliseren, zonder de
rente al te drastisch te verhogen. Dit in
tegenstelling tot een indirecte kredietpoli
tiek, waar juist door het schaars-maken
van geld en daardoor een stijgende rente
getracht wordt de vraag naar kredieten in
te perken. Maar de situatie in onze indus
trie rechtvaardigt nu eenmaal geen hoge
rente, terwijl tevens de buitenlandse vraag
naar guldens weer zou stimuleren en onze
munt nog harder zou maken. Daarom
heeft de centrale bank gekozen voor een
wet gelden voor vakantiewerkers Met
het oog daarop hebben het Veihgheidsin
stituut en de Arbeidsinspectie de zgn
„veiligheids-instructiekaart” samenge
steld Deze kaart (K89) is verkrijgbaar
bij het Veiligheidsinstituut te Am
sterdam
(Van onze redajrtif eponomiei
DEN HA AG - Ge.ztey de situatie on
de arbeidsmarkt zijn de kansen op na
kantiewerk voor schöhevpn ditmaal ge
nnger. zo heeft het ministerie van Socia
le Zaken meegedeeld De arbeidsbureaus
kunnen in sommige gevallen descholte
ren en studenten die baantjes zoeken de
helpende hand bieden
kunnen werken, zegt Wagner. Daarom had
hij graag wat meer gehoord over de ge
dachten die men heeft om die industrie
aan de gang te houden, om die industrie te
bewegen met vrucht haar taak te blijven
vervullen, in toenemende mate en op
steeds grotere wijze.
«MM
S®
