■I
PPR:
D’66:
CPN:
VVD:
CDA:
PVDA:
Grondpolitiek
Zedelijkheid
Huisvesting
Belastingen
Defensie
Milieu
Werk
gelegen
heid
Gezond
heidszorg
Inkomens
beleid
Energie
en
Democra
tisering
Consumenten
beleid
r
mu
wor-
Rechten patiënt regelen ip sta
tuut. Vrije keus van patiënt staat
voorop Kosten met kracht beheer
sen door beteugeling van aanbod
en gebruik van de voorzieningen
Tariefstelling voor het geljele me
dische terrein Vergroting eigen
bijdrage der burgers in.de kosten
Bevordering eigen woningbezit,
uitbreiding individuele huursubsi-
diek maar tegelijk verhoging huur
lasten voor meer draagkrachtigen
Geld van grote beleggers aan
trekken door voor langere periode
rendement te garanderen.
Schaalvergroting waar nodig,
schaalverkleining waar mogelijk,
oprichting provinciale politie i.p.v.
gemeente- en rijkspolitie
De grond geleidelijk aan in ge
meenschapsbanden Uitgifte
'slechts in erfpacht Onteigenings-
mogelijkheden verruimen, proce
dure verkorten.
Pornografiewet afschaffen, sek
suele delicten regelen in Wetboek
van Strafrecht.
Grondprijs laten bepalen door
vraag en aanbod Bij onteigening
werkelijke waarde (marktwaarde)
vergoeden.
Bevordering van het eigen wo
ningbezit is hoeksteen van het be
leid. Voortzetting huurliberalisa-
tie. Huurprijs moet vertaling zijn
van woongenot. Wie dat met kan
betalen, krijgt huursubsidie.
Verhoging nieuwbouw. Voor be
leggers moet financieren van de
woningbouw aantrekkelijker wor
den gemaakt.
Instandhouding en verbetering
koopkracht door belastingverla
ging Inkomensvorming overlaten
aan samenleving Collectieve VAD
wordt afgewezen, persoonlijke be
zitsvorming aangemoedigd
Kernenergie verder ontwikke
ten, samen met andere alterna
beven Uit aardgasopbrengst on
hernemingen helpen zich aan mi
heu-eisen aan te passen
Prijsmechanisme bij uitstek ge
schikt om schaarste en miheupro
blemen aan te vatten Milieu-eisen
geleidelijk strenger maken
Strafrechtelijke bepalingen met
betrekking tot medische abortus
moeten verdwijnen
Werklozen moeten volle loon be
houden, mede op kosten van de
superwinsten Bedrijven moeten
zelf werktijdverkorting betalen
Beheersing van de grondprijzen
o.a door voorkeursrecht van over
heid bij grondaankoop, verkeers-
waarde naar gebruik als richts
noer voor de prijs en ruimere mo
gelijkheden voor uitgifte, in erf
pacht.
Geen verdergaande nivellering
bij de lagere- en middengroepen
Zeer geringe stijging van inko
mens mogelijk. Posititie ambtena
ren bezien en geleidelijk terug
draaien Wèl VAD. maar geen een
traal beheer In plaats daarvan
aanwending voor persoonlijk pen
stoen en aow In plaats van kinder
bijslag en -aftrek: gezmssubsidie.
met een voor eik kind gelijk be
drag, onafhankelijk van inkomen
ouders.1
Lid blijven van de NAVO onont
heerlijk voor ontspanning, die met
zonder militair evenwicht moge
lijk is Kernwapens terugdringen,
maar in afwachting daarvan sterk
te landmacht handhaven Geen
vrijwilligersleger, maar inpassing
dienstplicht in algemene sociale
dienstplicht
Aparte wetgeving zedelijkheid
afschaffen. Andere mogelijkhe
den tot straf blijven.
Minimuminkomen voor ieder
een en vaststelling maximuminko
men Loonsverhoging in centen,
met in percenten Regering grijpt,
indien nodig, in loonoverteg in. Al
le werknemers in een cao Kinder
bijslag afhankelijk van inkomen
Vooral in gezondheidszorg nivelte
ring nodig
Op weg naar arbeiderszeifbe
stuur vergaande uitbreiding be
voegdheden van OR In bedrijven
met minder dan 100 man wettelijk
verplicht overleg tussen werkne
mers en leiding. OR benoemt min
stens helft van de commissarissen
Verscherpte publikatieplicht voor
NV en BV Werkelijke bevoegdhe
den voor wijk- en buurtkader Ver
bod op combinatie van openbare
functies. Meer wijkagenten.
Minimumprijzen dagelijkse goe
deren ter bescherming van kleine
middenstand 'Verbod op verkoop
lok artikelen tegen verliesgevende
prijs Wettelijke bescherming con
sument STER in een jaar weg
Strenge wettehjke controle op
reclame
Consument beschermen legen
opdringerige
Meer
prijs
regelen
Bevorderen keuzevrijheid con
sumenl maar winkels in de wei
beperken Beunhazerij bestrijden
Democratisering van de politie,
o.a door verwijdering ultra recht
se elementen
nst
en
id-
net
De
uit
ei-
die
an
ge
d
ing
au-
•en
rd.
ird
ge-
)or
jkt
en-
ide
ing
st”,
vel
uii
gs
or- I
nd.
ten
rar
okt
ers
on-
gin
er-
Dr-
;ch
rdt
er-
en-
igt
ter
in
len
ins
ijn
an,
be-
me
ter
net
aat
•di-
be-
jes
er
lar
lor
srd
nt-
de
LR.
len
We
ijk
ijn
iet.
op
eel
Staatsuitgaven mogen reeel tot
IWKII met meer stijgen dan een
kwart percent per percent groei
van hef nationale inkomen
Belastingvrije voel IB verhogen,
druk voor middengroepen verltch
ten. Strengere regeling aftrekpos
ten. Onderhoud eigen huis aftrek
baar maken
Vermogensbelasting progressief
maken
Belastingverlaging voor lage en
middeninkomens, ook van zelf
standigen. Geen hogere gemeente
lijke belastingen, wel meer arm
slag voor de gemeente'
Reële lonen met meer dan 1 per
cent per jaar omhoog Loonindex
zuiveren Wet maken die algemene
matiging en maximale prijscom
pensatie kan voorschrijven Laag
ste inkomens ontzien VADdecen
traliseren, meer binding met on
derneming of bedrijfstak nodig
Kinderbijslag herzien, maar
geen rekening houden met inko
men ouders (Kinderbijslag mini
mate kosten van onderhoud in nor
main
verkoopmethoden
informatie op etiketten,
en hoeveelheidsaanduidmg
Vaststelling maximum en mini
muminkomen, ook voor zelfstan
digen, in verhouding 5:1 Loonstij
gingen in gelijke bedragen betalen
in plaats van percenten, voor
iedereen gelijk vakantiegeld Per
soonlijke inkomens, vermogens
en belastingbedragen openbaar
maken.
Veel hardere aanpak milieuhv
giene levensduur artikelen verlen
gen. verpakkingswaanzin beemdi
gen. recycling uitbreiden. Wadden
gebied beschermen, nieuwe pro
dukties pas toepassen als blijkt dat
ze niet schadelijk zijn Geen verde
re uitbreiding kernenergie zolang
veiligheid met absoluut vaststaal
Investeren in bezuinigingsteek
mek beter dan in nieuwe bronnen
Energieprijs moet overmatig ge
bruik af remmen
Eenzijdige ontspanning vanuit
Westen met uitsluiten Onvoor
waardelijk uit NAVO als het Fran
se kernwapen een rol krijgt in Mid
den-Europa. met medewerking
van de Bondsrepubliek Uiteenval
ten NAVO, zonder beter Europees
veiligheidssysteem, zal instabiliteit
vergroten
Achterstand huurders ten op
zichte van eigenaars-bewoners
wegwerken Woonruimtewet over
al weer invoeren. Subsidie op
koopwoningen koppelen aan inko
men. met maximum. Prijsbeheer
sing voor onroerend goed. Oprich
ting overheidsbouwbedrijf
Beslissing abortus ligt bij de
vrouw. Arts moet na drie maanden
zwangerschap collega raadplegen.
Abortus strafbaar na nog vast te
stelten termijn (tevens vatbaar
heid). Artsen en medewerkers mo
gen op andere dan medische mo
tieven weigeren abortus uit te
voeren.
Zedelijkheidsbepalingen
den geliberaliseerd.
Begrip „passende arbeid” niet te
beperkt uitleggen. Overheid neemt
bij voorkeur slechts tijdelijk deel
in bedrijven. Overheid bevordert
experimenten met part time werk
en tweelingbanen e.d.
Hoger (beroeps)onderwijs beter
afstemmen op vraag arbeids
markt.
Bodemschatten nationaliseren.
Grondspeculatië verhinderen
Volte vrijheid voor vakbonden,
zonder regeringsingrijpen OR
moet verdwijnen, in plaats daar
van moeten personeeisvertegen
woordigers per bedrijf cao-verbe
teringen kunnen regelen Meer be
voegdheden voor gemeenten, geen
gewesten
Volledige aanduidingen op wa
ren invoeren Onderzoek naai
wenselijkheid van de STER geen
uitbreiding tv en radioreclame,
uitzending naai minder dwingend
tijdstip (algeheel) reclameverbod
vooi alcohol, verbod op reclame
die gebruik maakt van het ondei
bewuste
Stijgend energieverbruik afrem
men in 1985. stabilisatie, daarna
daling Middelen tarieven en
prijsbeleid initiatiet'pian. gebruik
koelwater verbetering energieren
dement Geen kernenergie zolang
veiligheid mei is gegarandeerd
Stopzetting centrales Maatschap
pelijk nul van produktlie) bepaah
of herstelbare schade als gevolg
daarvan aanvaard kan worden
Milieuheffing voor huishoudens
afschaftën
Nederland moet uit de NAVO
Tot die tijd zo defensief mogelijke
opstelling op conventioneel ge
bied. NAVO moet verklaren mm
mer als eerste kernwapens te ge
bruiken Eenzijdig kemartilterie
en kernluehtstrijdkrachten af
schaften Kleine atoomwapens
daar behouden Nederland verwij
dert kernwapens van grondge
bied Geen verdere standaardisa
tie in Navo-verband
Geen uitbreiding koopwoningen
in nieuwbouw, voordat o.a. lager
betaalden makkelijker een huis
kunnen kopen, er een prijsbeheer-
sing voor onroerend goed is, de
rechten en de zeggenschap van
huurders zijn uitgebreid Subsidie
voor koopwoningen koppelen aan
inkomen. Minimumpercentage
vaststellen dat men van het inko
men moet verwonen
Postitie OR versterken, maar lei
ding blijft deel van de OR uitma
ken. OR instellen in bedrijven met
25-100 man. indien meer dan de
helft van de werknemers dat wil.
Onafhankelijke ombudsman,
door parlement benoemd Een na
tionaal politiekorps, dat provinci
aal wordt ingedeeld
Bedrijven vanaf 25 werknemers
een ondernemingsraad, kleinere
eigen zeggenschapsregeling Helft
van de commissarissen gekozen
door of namens werkgevers, met
informatieplicht aan werkne
mers. Overheid benoemt bij grote
banken en dergelijke commissaris
algemeen belang Vorming van
wijk- en dorpsraden met eigen be
voegdheid en geld PBO democra
tiseren, anders opheffen
Aangezien de Europese verhou
dingen nog steeds met zijn genor
mahseerd. is NAVO onmisbaar
Bestuderen of een of meer Neder
landse krijgsmachtonderdeien
kunnen fuseren met die van de
buurlanden
Exploitatielasten terugdringen,
maar materiele defensie-inspan
mng kwalitatief handhaven vol
gens Defensienota 1974
Aardgasprijs met verder verho
gen Milieubelasting opheffen
Vervuiling bestrijden door af
dwingen van schone produkne. op
kosten van de ondernemingen
Kernenergie moet overheidstaak
zijn, omgeven met maximale en
controleerbare veihgheidsgaran
ties
Begrip „passende arbeid" alleen
verruimen, als begrip „passende
werkgever" wordt ingevoerd
werkgever verplichten bepaalde
werkloze(n) in dienst te nemen.
Commerciële uitzendbureaus ver
bieden. Overheid geeft goede voor
beeld met deelarbeid e.d. Ingrij
pende verkorting van de arbeids
tijd voorbereiden.
Verbod van massa-ontslagen.
eventueel neemt staat bedrijven
over In gebieden met grote werk
loosheid nieuwe staatsbedrijven
oprichten.
Kwaliteit van gezondheidszorg uit
breiden Bijbetalingen zieken
fonds afschaffen
Ombudsman moet sterker dan
regering voorsteit; ook ombuds
man voor gemeenten en provin
cies. Personeelsvertegenwoordi
ging moet veto krijgen over alle
belangrijke ondernemersbeslissin
gen Helft van raad van commissa
rissen door personeel benoemd
Kleine bedrijven moeten aange
paste vorm krijgen Zodanige her
ziening kiesstelsel, dat de vorming
van coalities voor de verkiezingen
wordt bevorderd
Tienduizenden volkswoningen
per jaar meer bouwen. Lagere hu
ren door afschaffing btw op bouw,
goedkopere rente op bouwfinan
ciering. druk op ondernemerswin
sten en verlaging van de grondkos-
ten. Stopzetting jaarlijkse huur
verhoging. afschaffen huurharmo-
msatie en liberalisatie
Optreden tegen de aanslagen die
het kapitaal in zijn niets ontziende
winsthonger richt op werknemers
Eigen bijdrage voor zieken
fondsverzekerden. De algemene
verzekering tegen ziektekosten
wordt met ingevoerd. De kosten
ontwikkeling wordt beheerst
door beperking van de ziekenhuis
bouw en meer doelmatigheid in de
medische dienstverlening
De grondrechten van de patiënt
worden bij de wet vastgesteld
Snelle invoering algemene
volksverzekering tegen ziektekos
ten. met premie naar draagkracht,
maar vrije keuze verzekeraar
Strenge controle op investeringen
in gezondheidszorg en op particu
liere en fondstarieven Niet mevr
dan 4 ziekenhuisbedden per liftte
inwoners
Alle grond op den duur in ge
meenschapshanden Voordien al
vast de grond waarmee gespecu
leerd kan worden, die van groot
belang is vanwege wonen, milieu
en landbouw, en grond die nodig is
voor stadsvernieuwing. Onteige
ning tegen gebruikswaarde.
Streven naar hpogstens 125.000
werklozen, door onder andere
frontale aanval op inflatie en ver
betering ondernemingsklimaat.
Arbeidskosten voor bedrijven ver
lagen, met behoud koopkracht
loontrekkers. Pas op de plaats met
minimumjeugdloon. Betere aan
sluiting tussen opleidingen en ar
beidsmarkt „Passende arbeid"
herzien. Verkorting arbeidstijd.
Staatsuitgaven als deel van nati
onaal inkomen mogen reëel mei
meer toenemen Belastingdruk
omlaag door jaarlijks de volle m
fiatiecorrectie terug te geven en
progressie van mkomstenbeias
tmg af te zwakken. Totale druk
premies en belastingen met verho
gen Zelfstandigenaftrek wordt
rechtvaardiger Onderhoud eigen
woning weer aftrekbaar maken
NV belasting verlaten, en belas
tmgvmjo voet in bouwen
Geen algemene opvoering van
de koopkracht, maar betere sprei
ding van het werk. Onder andere
door arbeidstijdverkorting in sa
menhang met matiging lonen, zon
der schade voor de zwakkeren
Uitzendbureaus verbidden. Tot die
tijd moeten zij hun aanvragen
doormelden aan arbeidsbureaus
Socialisering gezondheidszorg
om elk winstbejag tegen te gaan
De gezondheidszorg wordt zo
spoedig mogelijk uit de belastm
gen betaald Voor die tijd algeme
is- gezondheidsverzekermg met
opheffing van alte tariefverschil
ten Patiëntenrechten vastleggen
Reclame* voor geneesmiddelen
verbn*den. evenals voor voedings
genotmiddelen, tenzij vaststaat
dat die de gezondheid met scha
Belasting moet nivelleren: aftrek-
regeling herzien, bezit verkrijger
erfenis bepaalt mede succes
sierecht, oplopend tarief vermo
gensbelasting. oplopend tarief NV
belasting, invoering vermogens
winstbelasting, inkomens en vee
mogens en de daarover tietaalde
belastmg zijn openbaar, premies
aow aww met langer aftrekbaar
kinderaftrek af scha ff en Huur
waarde forfait eigen woning ver
hogen, zodanig dat hoge inkomens
Geen nieuwe kerncentrales, al
ternatieven ontwikkelen Mi
heuheffing ■koppelen aan water
verbruik Wettelijke voorschriften
vooi milieuvriendelijke verpak
kingeti Gekleurd en of bedrukt
schoonmaakpapier verbieden
Statiegeld op glas weer invoeren
Autorally’s in woon en natuurge
bieden verbieden
Krachtige bevordering van in
dustriële vernieuwing, gericht op
hoogwaardige produkten. Daartoe
Nederlandse Industriële Ver
nieuwingsmaatschappij op
richten.
Aanprijzen en (ongevraagd)
thuis laten bezorgen en opdringen
van pornografie strak verbieden.
Abortus alleen toegestaan in
dien gezondheid vrouw ernstig
wordt bedreigd, en abortus daar
de enige oplossing voor is.
Krachtige mflatiebestrijding.
vooral door vermindering defen
sie, NAVO-verphchtingen. EEG
bijdrage, ontwikkelingshulp en
PBO
Vreedzame coëxistentie moet
worden afgedwongen, allereerst in
Europa Vermindering defensie
uitgaven. Atoomwapens uit Ne
derland, geen Europese kern
macht
Vergaande democratisering
door bevordering eigen wonmgbe
zit en gemeenschappelijk bezit van
woningen, o.a. door wettelijke mo
gelijkheden eigen pensioen bespa
ringen terug te tenen ten behoeve
van huis. Daarnaast, net als voor
huurders, individuele subsidies
voor eigenaars.
Snelle invoering algemene
volksverzekering tegen ziektekos
ten, maar gezondheidszorg mag
daardoor niet duurder worden
Artsen die uitvoering wet weige
ren, vestigingsvergunning onthou
den. Gezondheidszorg nationalise
ren farmaceutische industrie en
apotheken socialiseren
Afschaffen aftrek representa
tiekosten. Aftrek rentes herzjen.
zodat hogere inkomens met wor
den bevoordeeld Vermogenswin-
sten en verliezen bij inkomstenbe
lasting betrekken Vermogensbe
lasting en successierechten verho
gen. Harde acties tegen zwart
geld. Staatsverzekeringsbedrijf
oprichten.
Beheer van de grond staat een
traal. niet het eigendom. Als over
heid grond koopt, moet prijs zowel
voor de gemeenschap als de verko
per gerechtvaardigd zijn, dat wil
zeggen speculatie en invloed van
overheidsinvesteringen uitschake
len. Gemeenten voorkeursrecht
geven bij aankoop onroerend
goed.
Beleid richten op besparing
energie en grondstoffen Rantsoe
nering niet uitsluiten Uiterste te
rughoudendheid met kernenergie,
in plaats daarvan nieuwe ener
giebronnen ontwikkelen Scherp
kritisch beleid bij het geven van
vergunningen ingevolge mi
heu wetten
Reclame voor sterke drank
snoep sigaretten en auto's aan
banden leggen Radio en tv recta
me hiervoor verbieden Alle recla
me voor geneesmiddelen ver
bieden STER geleidelijk op
heften
Uniforme etikettering, verbod
van onware mededelingen daarop
Positie consument versterken, on
dei andere door eenvoudiger
klachtrecht. Consumenten Om
budsman. wettelijk verplichte spe
cificatie van rekeningen in
dienstensectoi
Staatsuitgaven als deel van nati
onaal inkomen mogen tegen 1980-
'81 jaarlijks met slechts 0,6 a 0,7
percent (reëel) stijgen Herinvoe
ring aftrek onderhoud eigen wo
mng, maar verhoging van huur
waardeforfait Belasting op ver
mogenswinst, met verrekening
van verhezen Vrijstelling succes
sic- en schenkingsrecht in eerste
li jn verhogen, alle andere rechten
zelf optrekken Voorrang voor
numtrrgrten tegen ewm4 gold-
Éénzijdige aeiensiev erniinde
ring in strijd met streven naar
duurzame vrede en ontspanning
NAVO moet taken verdelen Pro
gram van Defensienota 1974 uit
voeren Voorkeur voor leger van
vrijwilligers
