e
mo
rond de losplank
Veertigjarig
dienstjubileum
bij Hoogovens
Beter af en aan Doeoeoen
l in de vishal
Met Olau-Line kom je beter aan! OC
achte 7 Met Olau beteruit!
ALLEEN NOG
OP
Hartje Haarlem
hartstikke feestelijk!
KINDEREN
MAKEN 1
N KRANT
Pqmlqfa evenementen
ffffl
BODEM VAN NEERLANDS
PRINCIPALE GOUDMIJNE" IN ZICHT?
Visstand
Schoolfeest in
kaboutersfeer
Ruime keuze
Goeie gedachte
Logger
1977-Een Vorstelijk Jaar
Her Mgjesty 25 jaar op de troon.
Hennep
Nieuwe Olau-route
Mu
7
ZATERDAG
IJMOND
M F I
1977
6
Rivaliteit
o
o
o
v
1
x,
TT
van 10 -12 uur en
van 14 -16 uur
De namen van de makers van de 10 beste
kranten worden na elke „knip/plakdag”
gepubliceerd.
IJMUIDEN. Wat vroeger een betrekkelijk eenvoudige zaak was -
het uitvaren van een schip voor de haringvisserij, is tegenwoordig aan
zoveel regels gebonden dat er van varen maar moeilijk iets komt. Dat
er maatregelen worden genomen om de visstand te beschermen, is
voor iedereen een logische zaak. Dat juist de Nederlandse haringvisse
rij daardoor tegen de muur kómt 'te staan, is onverteerbaar.
zaterdag 21 mei
Onder dit motto vinden
in Ce binnenstad
feestelijke aktiviteiten plaats
van woensdag 11 mei t/m 21 mei a.s.
kunnen kinderen van 6-12 jaar in de Wintertuin op de Grote Markt
geheel naar eigen idee een krant maken, zoals hij of zij vindt dat een
krant er uit moet zien. Toezicht en begeleiding krijgen de kinderen
van medewerkers van Haarlems Dagblad en de Pedagogische
Akademie.
Of de kinderen nu gaan knippen en plakken, of een echt verslag
schrijven, alle spulletjes hiervoor zijn volop aanwezig.
Voor de mooiste, leukste, origineelste kranten zijn prachtige prijzen
te winnen:
100 gratis toegangsbewijzen voor onbezorgd spelen in de
Linnaueshof te Bennebroek (Linnaeushof-Bennebroek)
10 toegangskaarten voor de André van Duinshow in Rotterdam
(Joop van den Ende-theaterprodukties)
4 hoofdprijzen voor de grotere kinderen. Op een retourvlucht
naar een Europese bestemming
mogen jongens de bemanning
in de cockpit assisteren, de meisjes mogen
de stewardessen helpen bij de bediening
(Martin Air).
De jury die de mooiste kranten uitzoekt staat
onder leiding van Barry Hughes, die
geholpen wordt door een echte journalist,
een leraar van de Pedagogische Akademie
en een vertegenwoordigster van het
feestcomité.
-
7-^
Haringvisserij gevangen in
keurslijf van bepalingen
lei
et.
n.
I-
Ook „vlaggetjesdag", eens een welhaast nationaal festijn, behoort tot de romantiek van een afgesloten periode.
gen: „De Europese Commissie doet wei
nig. Stukken verdwijnen al zeven jaar in
bureauladen. Ondertussen wordt de Ne
derlandse visser geregen in een keurslijf
van regels”. Wat de haring betreft: „Neder
land kan zichzelf bedruipen met de voor
raden van vorig jaar, maar nog nooit is het
voorgekomen dat het de Westeuropese
markt niet of nauwelijks kan voorzien van
maatjesharing, zoals nu dreigt te ge
beuren”.
men”. Iemand constateerde kortweg: „De
Hollandse schippers en matrozen zijn zo
bekwaam in de visserij en zo goedkoop in
ste
rel.
li-
1-
rd.
ES
BH
Ier
>e-
let
Bit.
fa-
Te
Bin
*es
M 29.
V 51,
aKï
aezer
Swift
lente
KW
W 29.
tartje
a KW
rKW
innie
SCH
PRIJZEN IN GULDENS.
Per 1 kg. tarbot 12,24-11,61; grote tong
10,92-10,67; grootmiddel tong 11,32-11,09;
kleinmiddel tong 11,70-11,23; tong éen
12,86-12,25; ongestripte tond één 12,10;
tong twee 11,79-11,11; ongestripte tong
twee 11,00; zalm 14,68-11,80.
Per 40 kg: schar 70-25; tongschar 222-
112; makreel één 48-44; makreel twee 38-
21,60; tarbot 495-200; griet 269-103; kabel
jauw één 132-84; kabeljauw twee 136-96;
kabeljauw drie 153-96; kabeljauw vier 134-
104; kabeljauw vijf 124-50; koolvis één en
twee 61-60; koolvis drie 67-66; koolvis vier
53-50; schelvis één 112; schelvis twee 90-66;
schelvis drie 96-66; schelvis vier 120-70;
wijting drie 102-78; schol één 102-70; schol
twee 112-72; schol drie 96-66; schol vier 70-
50.
MET DE HEMELVAARTSDAG in het
midden van de week is het beslist niet
plezierig werken in en rond de vissersha-
ven. Omdat de handel onzeker is van zijn
afzet, was het voor de aanvoerders ook
niet erg aanlokkelijk om aah de markt te
komen. Aan de maandagmarkt verscheen
de VL 73 met slechts 180 bakken van de
noordelijke Noordzee en aan de vrijdag
markt kwam de KW 41 met ongeveer 650
bakken, eveneens van de noordelijke
Noordzee. Deze vangsten tonen wel dege
lijk aan dat er maar heel weinig visserij is.
Hetgeen ook wel blijkt uit de berichten die
af en toe binnen druppelen van de daar
nog vissende schepen.
SLECHTS VIJF TRAWLERS verblij
ven, op het moment dat dit wordt geschre
ven, in de noord. Wel vissen daar nog
enkele grote hektrawlers, maar deze jagen
op de voorjaarsmakreel. In het laatste deel
van de voorgaande week is daar goed
gevist, want van enkele van deze grootste
eenheden kwamen berichten dat er dag-
vangsten konden worden gemaakt van
vijf- tot zeshonderd bakken makreel. Deze
makreel liet zich op ruim zeven vadem van
de grond goed vangen. Voor de trawlers
met de grondnetten was dit een hard gelag
omdat menigeen er onderdoor ging met
het net. Nu behoeft men beslist niet blij te
zijn met een lading van deze verse ma
kreel, want deze zijn alleen geschikt voor
de conservenindustrie en maar gedeelte
lijk voor de verse handel.
HIERDOOR wordt deze makreel maar
>4
k,
te
A154.
broe
15.
Olau-Line biedt veel. Dagelijks
twee komfortabele afvaarten in
beide richtingen, ’s Nachts en
overdags dus. Om tijdbesparend te
slapen of te genieten van een
echte zeereis. Op moderne en tóch
gezellige schepen met hun
Skandinav ische restaurants,
cafetaria’s en hars. Met speel
ruimte voor uw kinderen, met
video-tv of een kansje-wagen en
vaak live entertainment. En ruime
dekken voor een frisse of bruine
neus.
Bn
iet
m
VELSEN-NOORD. Bij Hoogovens is
deze week op gepaste feestelijke wijze het
dienstjubileum van de heer W. Klomp uit
Heemskerk gevierd. De heer Klomp heeft
veertig dienstjaren achter de rug.
iet
ïel
4,
ik-
jn,
mt
'UB
>m
Dat was het wel. die nieuwe Ijjn
van V lissingen naar Sheerness in
de I heems-monding, zo v lak bjj
Londen. Inmiddels door 3/4
miljoen passagiers duidelijk op de
kaart gezet en dat met al die
konkurrentie.
Maar ja. Vlissingen is véél dichter
bjj dan werd gedacht en ’n ideaal
vertrekpunt. En wat Sheerness
betreft: niemand kan ontkennen,
dat geen andere Britse haven zo
dicht bjj Londen en zó dicht bjj de
autoweg ligt. En toch ook zo dicht
hij dat fraaie landschap.
Dat’ls het unieke van Olau-Line,
als enige in Vlissingen en als enige
in Sheerness. In uw belang.
Vandaar dat we stellen, dat u met
Olau-Line altijd beter aankomt.
Een nieuw type schip voor de nieuwe
soort netten was al gauw het ideaal van
reder Maas. Dat schip ontdekte hij in 1865
in Frankrijk, de houten „lougre” of - zoals
deze in Nederland zou gaan heten - de
logger. Hij bestelde er meteen een die een
jaar later in Vlaardingen aankwam en
naar de woonplaats van de reder „Sche-
veningen” werd gedoopt. Het schip trok
veel bekijks maar geen bemanning. Oude
re zeelieden zeiden smalend: „Hoekers en
buizen: zeemanshuizen - loggers en smak
ken - waterbakken”. Alleen de jongste
schipper van de vloot van Maas, Leendert
Spaan, durfde er een reis mee aan. Op 30
juni 1866 voer de logger uit, na drie weken
kwam ze afgeladen terug: vijftien last ha
ring, een besomming van drieduizend gul
den, een kapitaal waarvoor een bom een
heel seizoen moest varen. Maas had het
pleit gewonnen. Voor de Nederlandse ha
ringvisserij zou hij, zoals iemand eens tref
fend vaststelde, de grootste baanbreker
blijken sinds Willem Beukelszoon, de man
van het haringkaken.
De logger veroverde Nederland stor
menderhand. In 1888 waren de buis en
de hoeker geheel van de Noordzee verdre
ven; wel voeren er al bijna tweehonderd
zeilloggers. Grote verbeteringen volgden:
in 1897 kwam de stoomlogger in de vaart,
ook in IJmuiden weldra „de fiets” ge
noemd, in 1901 verscheen de eerste motor
logger.
schors zoals tot dusver gebruikelijk w’s.
Behalve op de bommen werden de katoe
nen netten ook op buizen en hoekers ge
probeerd maar deze proeven mislukten
omdat beide scheepstypen te gevoelig voor
de wind waren.
De jubilaris, electrotechnicus bij deelec-
tro-technische dienst blokwalserij 1, werd
door zijn chef J. Bos in de blommen gezet.
Tevens werden hem de bijbehorende ge
schenken, een gouden insigne met een
briljantje en een gouden horloge overhan
digd. De viering had plaats in aanwezig
heid van familieleden en collega’s.
SANTPOORT. Het jaarlijkse school
feest van de Brederode kleuterschool
wordt donderdag 26 mei gehouden. Bij
goed weer heeft het plaats op het grasveld
naast het gebouw van de Kijkgrijp in Sant-
poort-Zuid, bij minder gunstige omstan
digheden in de school. Het feest wordt
ditmaal in kaboutersfeer gehouden. Alle
kleuters zullen in toepasselijke kledij ge
huld zijn.
Ruime keuze ook aan akkom-
modatie. Hutten in alle
kategorieën, couchettes en
slaapstoelen.
Gespijsd, gelaafd en uitgerust komt
u ook al beter aan.
De Britten houwen een feestje.
Evenementen alom en niet alleen
in de drukke zomermaanden. Dat
maakt Britain dit jaar nóg
aantrekkelijker. Kort of lang, er is
altijd «at te doen en nooit te
j duur.
Klacht van dr. H. A. H. Boelmans KraL
nenburg, namens de Stichting-van de Ne-~
derlandse Visserij zojuist uitgesproken op
een studiedag in het Noordhollandse Ber- hun voeding”. Wel erg zwart-wit getekend
- - ajs men aan de erbarmelijke toe
standen die in buitenlandse vissersplaat
sen zoals in Lerwick heersten.
Feit is dat de Nederlandse vissers, als ze
al niet de beste van Europa waren, in ieder
geval tot de allerbeste behoorden. En dat
ze over voor die tijd bijzonder goede boten
beschikten. Daarin kwam een kentering in
de negentiende eeuw toen Engeland, aan
het thuisfront voortgedreven door de snel
toenemende macht in grote delen van de
wereld, alle aandacht had voor modernise
ring terwijl Nederland na de terugval door
de Franse bezetting lauwheid als kenmerk
had. Men bleef hier zweren bij kielschepen
als de „buis” en de wel wat snellere maar
toch nog te langzame „hoeker”, alsmede
een platbodem als de „bom”, die zeer zee
waardig maar ook al geen harde loper
was. Voortgang werd trouwens belem
merd door een reglementeringsstelsel dat
de produkten van het eigen land moest
beschermen. Ook al waren ze veel minder
dan buitenlandse. Zo moesten de haring
netten in Nederland van hennep worden
gemaakt terwijl de Engelsen al katoenen
netten in gebruik hadden die lichter in
gewicht waren en daardoor veel betere
vangstmogelijkheden bodem.
Omstreeks 1855 werd algemeen in Ne
derland begrepen dat het stelsel althans in
dit opzicht zichzelf had overleefd. De
Scheveningse reder Adriaan Eugène
Maas, zoon van een marine-officier, had de
moed voor zijn bommen katoenen netten
te gaan gebruiken. Het werd een succes
toen bleek dat de duurzaamheid kon wor
den verlengd door ze te prepareren met
cachou en niet meer met gekookte eike-
AAN DE VRIJDAGMARKT WERD
AANGEVOERD: 6.996 kg tong; 144 kisten
tarbot en griet; 532 kisten kabeljauw; 328
kisten koolvis; 103 kisten schelvis; 219 kis
ten wijting; 1541 kisten schol; 242 kisten
makreel en 310 kisten diversen.
nog niet zo druk en juist erg mooi.
Olau zou Olau niet zjjn. als er niet
i «at nieuws «as. Een nieuwe route:
Duinkerken - Sheerness (vanzelf).
Ook twee maal per dag maar wat
korter laren (ruim 4 uur) En ook
Duinkerken ligt goed. Allemaal
autoweg tot bjjna voor de deur van
onze nieuwe terminal daar. (Via
Breda-Gent-l.ille-Duinkerken)
Ar>VKKTKNT1K>
Intussen waren er - nu al negentig jaar
geleden! - stemmen opgegaan dat men de
haringvoorraad in de Noordzee niet als
onuitputtelijk mocht beschouwen. In mo
derne termen: de klanten van de super
markt sleepten zoveel weg dat niemand
kans zag de vakken van voldoende nieuwe
spullen te voorzien. De Noordzee moest
net boven de opvangprijs verhandeld,
waar dan bovendien nog een heffing—die
niet mis is afgehouden wordt. Voor de
reders beslist geen aantrekkelijke zaak,
omdat er maar heel weinig netto van over
blijft. Door het onbreken van de trawlers
en de geringe rondvisaanvoer van de ove
rige schepen, bleek deze vissoort zeer hoog
in prijs gewaardeerd. Meerdere dagen
moest de handel zich dan ook zien te
bevoorraden via de importeurs, die dan
ook hun best konden doen. Was er een
schromelijk tekort aan rondvis, met de
scholaanvoer liep het beter. Maar de aan
voerders zullen beslist niet hebben staan
juichen toen zij voor de schol vier maar net
de opvangprijs konden ontvangen.
DE HANDEL HEEFT blijkbaar geen
kans gezien om deze toch niet geringe
hoeveelheid even vlot weg te werken als de
grotere scholsoorten, die toch wel vlot van
de hand gingen. De kleinste soorten rode
poon konden ondanks de overige rondvis-
prijzen niet allemaal worden verkocht
door de minimumprijs van 20 gulden per
bak, en moesten dan ook worden toegewe
zen aan de visverwerkende industrie. Het
schoonmaken en villen van deze poon is
erg arbeidsintensief, want anders zou het
zeker interessant zijn om deze bijzonder
lekkere vis tot een diepvriesprodukt te
verwerken.
HET BEKEND WORDEN VAN het
kwantum haring dat de maand juni mag
worden gevangen, heeft de animo om de
schepen tegen de gestelde uitvaartdatum
van een nieuwe verflaag te voorzien niet
weinig verhoogd. Verscheidene schepen
hebben reeds tonnen en zout aan boord
gekregen.
Deze week werd men in en rond de
vishal geconfronteerd met het overlijden
van twee oudgedienden in het bedrijf.
Woesdagmiddag waren velen aanwezig bij
de ter aarde bestelling vati de heer J. P.
Kramer en vrijdagmorgen werd bekend
dat de heer C. Gravemaker was overleden.
Deze beide onderhandelaars hebben hun
sporen in de hal wel verdiend en zullen als
harde werkers van het eerste uur de ge
schiedenis ingaan.
DE BESOMMINGEN WAREN:
KW 41 40.400,-, KW 45 44.400,-, KW 51
16.500,-, KW 117 46.200,-, KW 173 15.200,-,
1 WR 57 47.300,-, UK 19 13.900,-, UK 73 6.500,-
IJM 18 3.700,-, IJM 25 1.470,-.
Verder waren er 5 Texelaars met een
totale besomming van 84.000,-.
Zwarte bladzijden voor het geschiede
nisboek van de Nederlandse haringvisse
rij, ooit (in de zeventiende eeuw) de „prin
cipale goudmijne” van ons land genoemd,
omdat ze eeuwenlang de voornaamste en
dikwijls slechts enige bron van inkomsten
was voor de mensen in de gebieden langs
de kust. Om een voorbeeld te noemen: in
1662 leefden 450.000 Nederlanders van de
visserij en aanverwante activiteiten.
200.000 Van de landbouw en 650.000 van de
andere takken van nijverheid.
In dat jaar al was er op de Europese
markt een groeiende rivaliteit van de Brit
ten die echter een te moeilijke uitgangspo
sitie hadden om scherp te kunnen concur
reren. Zoals toen werd geschreven: „De
Engelse vissers spelen liever voor meneer
met nette handschoenen aan, dan hun han
den voor zwaar werk te gebruiken”.
Dat deden de Nederlanders wel. Onder
harde voorwaarden die al in 1599 door
buitenlanders als volgt werden gekarakti-
seerd: „De haringvisserij op de Noordzee
is zo’n gevaarlijk en onzeker bedrijf dat
noch de Engelsman noch iemand anders
wil varen voor de lage gages en het slechte
eten waarmee de Hollanders genoegen ne-
Olau-Line
hoe dan ook gelegenheid krijgen haar
voorraden aan te vullen. Zoals zeer type
rend gebeurde bij stakingen in het visserij
bedrijf en in oorlogstijd wanneer mijnen
het vissen moeilijk zo niet onmogelijk
maakten.
Toen er in de eerste jaren van deze eeuw
drie maanden lang in het Engelse visserij
bedrijf was gestaakt, haalden de boten, na
voor het eerst weer te zijn uitgevaren,
overvloedige vangsten binnen, bijna voor
de deur. Dat verschijnsel herhaalde zich
na de Eerste Wereldoorlog: één boot kwam
met meer haring naar huis dan zes boten 1
vóór die oorlog.
Deze feiten werden onder meer naar
voren gebracht in een aandeelhoudersver
gadering van de Grimsby United Fish
Merchants and Fish Curers Association, in
mei 1932 gehouden naar aanleiding van de
sterke teruggang van de visstand in de
Noordzee. „De intensieve bevissing gedu
rende een halve eeuw heeft de visstand
achteruit gebracht in een mate als tot nu
toe nooit is gebeurd”, was de conclusie van
de vergadering die besloot bij de regering
aan te dringen op een periodieke sluiting
van sommige delen van de Noordzee om
goede broedplaatsen mogelijk te maken.
De Nederlandse reders waren zo ver
standig in datzelfde jaar hun vangstcapa
citeit tot zestig percent terug te brengen
omdat bij de heersende crisistoestand in
Europa toch geen redelijke opbrengst mo
gelijk was wanneer er onbeperkt werd
aangevoerd.
De grote haringscholen lieten overigens
ook in dat seizoen verstek gaan. In het I
water bij de Hebriden werd zo weinig
gevangen dat de Schotten vier vliegboten
aan hun westkust stationeerden om te
helpen de haringscholen op te sporen.
Vergeefse moeite, want ze waren er niet.
JAN VAN BAARSEL
(ADVERTENTIE)
X oor «at bieden zjjn onze
tarieven heel redelijk. Of u nu met
of zonder auto oversteekt. Er zjjn
48-uurs retoers zonder auto en
5-daagse retoers voor u, uw auto en
nog 3 medegenieters. Kinderkor
tingen, Jongeren- en 65+-
tariefjes. Al met al genoeg om zeer
prijsbewust in Britain te komen.
Vraag om alles precies te weten
onze dienstregeling aan. Bjj uw
reisburo of (zonder postzegel) bjj
Olau-Line, Antwoordnummer 27,
Middelburg. Als u erge haast
heeft, mag u ook bellen
(1)1184 - 65400).
London
Sheerness
Den HciogX^
Rotterdam
