NIXON: „WOODWARD EN BERNSTEIN TUIG
ONTSTELTENIS IN ARBEIDERSPARTIJ
PODGORNI BEKWAAM BEMIDDELAAR
Schmidt schuldig
aan schending
van grondwet
achtergrond
H
„CUBANEN IN
ETHIOPIË”
Young: „Russen zijn
de ergste racisten”
3
In laatste tv-interview met David Frost:
HET ZWAARST
State Department:
Constitutionele Hof:
SAOEDI-ARABIE ZAL OLIE NIET ALS WAPEN GEBRUIKEN
VERGRIJZING
Sleutelpositie
Generaal Singlaub
verdedigt visie
inzake Z-Korea
Agnew
ss^.
DONDERDAG
2 6
M E I
BINNEN- EN BUITENLAND
t
1
(Van onze redacteur in de VS)
WASHINGTON. Twee dagen
van besprekingen tussen presi
dent Carter en de Saoedi-Arabi-
sche kroonprins Fahd hebben
weinig concrete overeenstem
ming opgeleverd over de proble
men in het Midden-Oosten.
(Van onze redacteur in Israel, Jaap van Wesel)
JERUZALEM. Oud-minister van Defensie Mosje Dajan heeft
grote opschudding gewekt in Israel door een aanbod van de Likoed te
aanvaarden om als minister van Buitenlandse Zaken zitting te nemen
in de nieuwe Likoed-regering. Enige dagen geleden heeft Likoed-leider
Begin in het geheim Dajan dit aanbod gedaan en Dajan heeft het in
principe aanvaard, zo deelde hij gisteravond mee.
19 7 7
MH
r
Mosje Dajan aanvaardt
I
post in Likoed-kabinet
MOSJE DAJAN
Besprekingen Carter en
Fahd leverden weinig op
9
premier heeft kunnen overleggen.
President Carter en prins Fahd
i
i
Nixon deed dat in zijn vierde en laatste interview
met David Frost, gisteravond te zien op de Ameri
kaanse tv.
Woodward en Bernstein gaven met hun journalis
tieke graafwerk voor de „Washington Post” de beslis
sende stoot tot het ontrafelen van de Watergate
affaire die Nixon uiteindelijk tot heengaan dwong.
LONDEN. (Reuter) De Amerikaanse
ambassadeur bij de Verenigde Naties, An
drew Young, heeft gisteren bij zijn aan
komst in Londen gezegd dat in Groot-
Brittannië de oude koloniale mentaliteit
nog steeds vaardig is, dat de Russen ’s
werelds ergste racisten zijn en dat Zuid-
Afrika alvorens ineen te storten nog reac-
tionairder zal worden.
Volgens hem probeert de Zuidafrikaan-
se overheid al achter de namen van die
gesprekspartners te komen. Hij heeft ze
hun expres niet gevraagd, zei hij.
Hij zei ook te hebben geweten dat zich
onder zijn gehoor twintig zwarte recher
cheurs van het bureau van staatsveiligheid
hadden bevonden.
Over zijn besprekingen met de Britse
minister van Buitenlandse Zaken David
Owen verklaarde Young desgevraagd in
Londen dat hij niet geloofde dat hij deze
zou moeten aansporen Young heeft in het
verleden kritiek geoefend op de Britse
aanpak van de problemen in het zuiden
van Afrika.
Young zei dat iedereen, inclusief hij zelf,
racist is, „want het is de erfenis van een
Maar Dajan heeft zeker in ogenschouw
genomen dat hij nu een sleutelpositie in
kan nemen in de Likoedregering. Als be-
In de Arbeiderspartij is men verbijsterd
over deze zet van Dajan. Dajans jarenlan
ge wapenbroeder Sjimon Peres, demissio
nair minister van defensie, weigerde ieder
commentaar op dit wel bijzondere cyni
sche politieke spel.
vrouw Nixon af als een van haar man vervreemde,
eenzame vrouw die zwaar dronk.
Nixon zei bitter dat hij „Woodstein” deze schilde
ring nooit zal vergeven en noemde hen tuig. Wat de
beroerte van zijn vrouw precies heeft veroorzaakt
weten de medici niet, vertelde Nixon. „Maar”, vervolg
de hij, „ik zeg alleen dit: mevrouw Nixon las het boek
en drie dagen later kreeg ze een beroerte”.
Moskouse instituut voor voedseltech-
niek.
In 1944 keerde hij terug naar de Oe-
kraïnse hoofdstad Kiev om daar zijn
In het afrondende Frost-interview vertelde Nixon
ook dat hij het generale pardon - hem verleend door
zijn opvolger Ford - in eerste instantie heeft willen af
slaan, omdat hij er een „schuldbekentenis” in zag.
Naar zijn zeggen heeft Nixon overwogen de „lijdens
weg van een proces” te aanvaarden, maar er toch van
afgezien omdat hij fysiek en mentaal „murw” was. Hij
betwijfelde voorts of hem wel een rechtvaardig proces
wachtte.
Nixon brak ook een lans voor zijn eerste vice-
president, Spiro Agnew, die in 1973 moest aftreden
omdat hij in een vorige funktie steekpenningen zou
hebben aangenomen. Door een typisch Amerikaanse
juridische schikking voorkwam Agnew dankzij zijn
aftreden een strafvervolging.
kiezingen naar boven geschoten Likoed-
partij over met name de westelijke Jor-
daan oever.
Volgens Nixon was Agnew een „eerlijk en moedig
man” die niet bewust over de schreef is gegaan, maar
die het slachtoffer werd van een „eerzuchtige” minis
ter van Justitie - Elliot Richardson - die „zijn kop en
zijn baan wilde”.
Het interview bevatte één uitspraak over de buiten
landse poltieke en wel over de ondergrondse CIA-
operaties tegen Salvador Allende.
Intussen hebben de Saoedi’s wel beloofd
hun olie niet te zullen gebruiken als wapen
tegen de Amerikanen bij het zetten van
spoed achter het zoeken naar een oplos
sing in het Midden-Oosten. De Amerikaan
se president heeft tijdens zijn verkiezings
campagne gezegd, dat een nieuw olie-em-
bargo zou worden opgevat als een daad
van economische oorlogvoering.
Een ander voorbeeld: een hotelbrand die
tientallen opgesloten mensen bedreigt. De
brand kan door kortsluiting zijn ontstaan,
of door brandstichting. In het laatste geval
is het toch niet je grootste zorg dat de
dader wordt gepakt, maar dat de hotelgas
ten worden gered. First things first, opspo
ring en bestraffing van de dader zijn van
eminent, maar wel van secundair belang.
Het is natuurlijk buitengewoon irritant en
onbevredigend als mensen die zoveel leed,
angst, ongerustheid hebben berokkend op
zo’n manier vrijuit gaan, maar wat is vrij
uit, gesteld al dat ze in bijvoorbeeld
Vietnam worden toegelaten? Ik zal ze mis
sen, die plus minus 35 criminele Zuidmo-
lukkers die ons land na inwilliging van
hun eisen per vliegtuig zullen verlaten,
maar het axioma dat er beter tien schuldi
gen vrij rond kunnen lopen dan dat er één
onschuldige vastzit, geldt dunkt me ook
hier. Alleen gaat het om een honderdzes-
tigtal onschuldigen die. vastzitten, en een
35-tal schuldigen die vrij zouden komen.
WASHINGTON (UPI/Reuter). Oud-president
Richard Nixon heeft het Amerikaanse journalisten
koppel Bob Woodward en Leonard Bernstein „tuig”
genoemd en geïnsinueerd dat hun boek „The Final
Days” ertoe heeft bijgedragen dat zijn vrouw Pat
getroffen is door een beroerte.
WASHINGTON (Reuter/DPA). Een
woordvoerder van het Amerikaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken heeft
gisteren bekendgemaakt dat bevestiging
is verkregen van het bericht dat zich in
Ethiopië ongeveer vijftig Cubaanse mili
taire technici bevinden.
De president van de Sovjet-Unie, Nikolai
Podgorni, is zonder opgaaf van redenen
uit het politbureau gezet. Hij was al 74
jaar, het werd dus tijd, zult u misschien
zeggen, maar zo liggen de dingen daar niet
Toen ik een week geleden in de krant las
dat de bewoners van een dorp in de Sovjet
republiek Azerbeidsjan een 142-jarige in
woner kandidaat hadden gesteld voor de
gemeenteraadsverkiezingen, niet omdat
hij zo oud was maar omdat hij zo wijs was
(komt tijd komt raad, nietwaar?), vond ik
dit minder opmerkelijk dan de meeste
Nederlanders, denk ik, want ik had net een
lezing bijgewoond van de slavist John Lo-
wenhardt over het politbureau. Hij vertel
de dat de gemiddelde leeftijd van de vijf
tien leden van het politbureau in septem
ber van 1976 niet minder dan 66 jaar was,
terwijl op dat tijdstip de gemiddelde leef
tijd van het (vergelijkbare) Britse kabinet
53 jaar was, en van het kabinet-Den Uyl
niet meer dan 49 jaar. In de Nederlandse
regering zaten op dat moment tien leden
die jonger waren dan 50 jaar, terwijl het
politburo niet één lid telde dat de 50 jaar
nog niet bereikt had. Rood vergrijst.
Interessant is het ook te weten, dat
niemand buiten de Sovjet-Unie, en zeg
maar rustig: hooguit een enkeling buiten
het politburo kan vertellen hoe de uitslui
ting van Podgorni tot stand is gekomen.
Een zo voor de hand liggend en (naar onze
begrippen) simpel gegeven als: hoe hoog
moet het quorum zijn, dus het aantal aan
wezige leden van het politburo dat een zo
ingrijpende beslissing als de uitsluiting
van de president neemt, is onbekend. Ver
eisen zulke beslissingen een gewone meer
derheid, of tweederde meerderheid, hoe
veel leden dienen er minstens aanwezig te
zijn. Dat soort vragen is zelfs aan de
grootste experts van de structuur van de
communistische partij in de Sovjet-Unie
geheel onbekend. Ze doen maar zo’n beet
je, blijkbaar.
KARLSRUHE (DPA) Het Westduitse
constitutionele hof in Karlsrühe heeft gis
teren vastgesteld dat de tegenwoordige
bondskanselier Helmut Schmidt in 1973
in strijd met de grondwet heeft gehan
deld, toen hij als minister van Financiën
twee miljard mark besteedde zonder toe
stemming van het parlement.
Het geld was overgebleven van de begro
ting voor 1973. Volgens het hof mag een
dergelijk overschot niet worden besteed
zonder de goedkeuring van de Bondsdag.
Regeringswoordvoerder Klaus Boiling
zei in Bonn dat zelfs de christen-democra-
tische oppositie, die de zaak in Karlsrühe
aanhangig had gemaakt, niet bestreed dat
de gedane uitgaven noodzakelijk waren.
De twee miljard mark werd aan het eind
van 1973, kort na de oliecrisis als gevolg
van de Arabisch-Israëlische oorlog, ge
bruikt voor overheidsinvesteringen om de
economie aan te zwengelen.
Oppositieleider Helmut Kohl noemde de
uitspraak van het hof een overwinning van
het parlement en de belastingbetalende
burger op de regering.
1
trijfel
door Nico ScheepmakerW
(Van onze redacteur in de Sovjet-Unie,
Koen Corver)
MOSKOU. Nikolai Podgorni in
februari 74 jaar geworden heeft veel
bemiddelingspogingen voor het Krem
lin ondernomen, maar was blijkbaar
niet in staat om in eigen zaken te bemid
delen en verdween deze week verras
send uit het politburo van de communis
tische partij van de Sovjet-Unie. Daar
mee is naar alle waarschijnlijkheid een
einde gekomen aan een politieke loop
baan die onder Nikita Kroesjtsjev sterk
omhoogschoot en onder diens opvolger
Leonid Breznjev z’n top bereikte.
In opdracht van Nixon heeft de CIA in 1970 gepro
beerd Allende’s optreden als president te verhinde
ren. Volgens Nixon was die heimelijke aktie gerecht
vaardigd omdat Allende een „dictatoriaal regime”'
wilde vestigen. Allende,'zo betoogde Nixon, wilde
Fidel Castro ook hulp bieden bij de uitzaaiing van het
communisme in heel Latijns-Amerika.
De ontsteltenis in de Arbeiderspartij is
des te groter, omdat al voor de verkiezin
gen Dajan overwoog over te stappen naar
de Likoed. De Arbeiderspartij, bang om
stemmen te verliezen, plaatste Dajan als
vijfde op de lijst van de Arbeiderspartij en
hem werd schriftelijk beloofd dat de Ar
beiderspartij een referendum zou houden
over de toekomst van de bezette West
oever, voordat eventueel tot het opgeven
van een dee) van die oever zou worden
besloten. Dajan had zich zorgen gemaakt
over de toekomst van de Likoed. Waar
schijnlijk maakte Dajan voor de verkiezin
gen de rekensom dat hij bij de Likoed
lyeinig te zoeken had voor een politieke
comeback.
Hij voegde eraan toe dat het ministerie
een versterking van enige omvang van
deze aanwezigheid als zeer ernstig zou
beschouwen. De technici zijn volgens de
woordvoerder onlangs in Ehtiopië aange
komen. Hij zei niet te weten of de Cubaan
se leider Fidel Castro van plan was het
aantal te versterken of gevechtseenheden
naar Ethiopië te sturen.
De Washington Post heeft uit Mogadis-
joe vernomen dat spoedig tussen de vier
en vijfhonderd Cubanen naar Ethiopië
zullen worden gestuurd. Hierop inhakend
zei de woordvoerder van Buitenlandse Za
ken dat als dit bericht juist zou blijken te
zijn, gesproken zou kunnen worden van
een „ernstige ontwikkeling”. Volgens wel
ingelichte kringén in Washington heeft Cu
ba zich bereid verklaard met de Ameri
kaanse regering te spreken over de om
streden rol die Cuba in Afrika speelt.
Hoewel Nixon fel tegen „Woodstein” van leer trok,
bevestigde hij de waarheid van een scène waarin hij
huilend neerknielt om samen met Henry Kissinger,
toen minister van Buitenlandse Zaken te bidden.
Nixon vertelde dat hij Kissinger later heeft gebeld
met het verzoek deze pijnlijke episode niet naar
buiten te brengen. Gezien het boek is dit echter toch
gebeurd.
In „De laatste Dagen”, handelend over de periode
vlak voor het aftreden, schilderen de auteurs me-
Podgorni komt uit de Oekraïnse repu
bliek. In 1917 nam hij in zijn geboorte
dorp Karlovka deel aan de revolutie. In
1920 leidde hij een cel van de communis
tische jeugdorganisatie Komsomol. In
1930 werd hij volwaardig lid van de com
munistische partij. Hij werkte als inge
nieur in een suikerraffinaderij. Dat leid
de indirect tot zijn benoeming tot plaats
vervangend minister voor de voedselin
dustrie van de Oekraïne Toen de Duit
sers
werd Podgorni naar Moskou gehaald om
de leiding op zich te nemen van het
Na de zesdaagse oorlog in het Midden-
Oosten, bezocht Podgorni in 1967 Egyp
te, Syrië en Irak om de gevolgen van het
conflict te bespreken. Enkele jaren later
(1971) was hij terug in Cairo om daar het
Russisch-Egyptische vriendschaps- en
samenwerkingsverdrag mede te onder
tekenen in een Kremlin-poging om de
steeds groter wordende kloof met Egyp
te te overbruggen.
Vorig jaar maart verbrak president
Sadat dit verdrag voortijdig Tijdens een
bezoek aan Rome in 1967 werd Podgorni
het eerste Russische staatshoofd dat ooit
door de paus in audiëntie werd ont
vangen.
De situatie veranderde na de verkiezin
gen. Dajan toonde zich in een interview
direct na de verkiezingen niet bijzonder
bedroefd over de Likoed-overwinning,
maar hield zich verder op de vlakte. Van
een overgang naar de Likoed was geen
sprake, verzekerde hij.
werkzaamheden als plaatsvervangend
voedselminister weer op zich te nemen
Geen eenvoudige opgave, mede door de
politiek der verschroeide aarde die de
terugtrekkende Duitsers hadden toege
past. In 1946 kwam hij naar Moskou
terug als vertegenwoordiger' van Oekra
ïne bij de regering in Moskou In 1950
werd hij partijleider van hét gebied rond
de stad Charkov en in ,1957 werd hij
partijleider voor de hele Oekraine. Via
in 1941 de Sovjet-Unie binnenvielen. centrale comité en politburo belandde hij
onder Nikita Kroesjtsjev in de allerhoog
ste partijkringen.
Weliswaar zei Fahd bij zijn aankomst
prijzend dat Carter in het Midden-Oosten
weer voor enig optimisme heeft gezorgd,
maar Carter heeft niet willen toegeven aan
de Arabische eis dat de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie rechtstreeks bij een Ge-
neefse vredesconferentie moet worden be
trokken. De VS zullen geen contact met de
PLO opnemen alvorens die organisatie het
Israëlische recht van bestaan heeft
erkend.
Fahd, zo bericht het Libanese dagblad
Al Anwar tenminste, heeft zijn reis naar
Washington bijna afgezegd omdat de VS
Israel weer op de lijst van landen hadden
gezet met de hoogste prioriteit voor de
aankoop van technologisch ver ontwik
keld wapentuig, vanwege Amerikaanse
wetgeving die tegen de Arabische boycot
is gericht en in verband met opmerkingen
van leiders van de bij de Israëlische ver-
Toen de wispelturige leider werd af ge
zet, kwam Podgorni met Breznjev en
Kosiging naar voren als lid van het
driemanschap dat het collectieve leider
schap voortaan moest garanderen. Eind
1965 werd hij „voorzitter van het presidi
um van de opperste Sovjet”, een functie
die men met die van een staatshoofd kan
vergelijken. Uit zijn vele reizen binnen en
buiten het Oostblok, bleek wel dat Pod
gorni deze functie niet als een louter
ceremoniële taak opvatte.
WASHINGTON (Reuter). Generaal-
majoor John Singlaub. die door president
Carter is teruggeroepen van zijn post als
stafchef van het Amerikaanse leger in
Zuid-Korea, heeft gisteren in Washington
verklaard, dat de meeste Amerikaanse
functionarissen in Zuid-Korea het met
hem eens zijn, dat de voorgestelde terug
trekking van de Amerikaanse grondstrijd
krachten in Zuid-Korea zal leiden tot een
ernstig oorlogsrisico van de kant van
Noord-Korea.
De generaal zei dit voor een ondercom-
missie voor de strijdkrachten uit het Huis
van Afgevaardigden. Hij bleef bij zijn om
streden uitlating in een vraaggesprek met
een blad vorige week, dat de terugtrekking
van de 32.000 leden van het Amerikaanse
leger in Zuid-Korea een fout zou zijn.
Volgens hem is o.a. de Amerikaanse am
bassadeur in Seoel het met hem eens.
Singlaub merkte op dat Noord-Korea in de
afgelopen vier of vijf jaar zijn defensie
aanzienlijk had versterkt Zo zou het aan
tal tanks van 500 zijn toegenomen tot 2000
ieder die in deze eeuw is geboren”. Young
over zijn krasse uitspraak ten aanzien van
de Russen: „Zij zijn de ergste racisten in
de wereld, want zij hebben geen enkele
ervaring opgedaan omtrent het oplossen
van problemen die daarmee samen
hangen.
dreven politicus weet Dajan dat de Likoed
zijn politieke idealen in de „bevrijde ge
bieden” niet uit zal kunnen voeren. Hij,
Dajan, zal dan de man kunnen zijn die
pragmatisch als hij is, het volk in moeilijke
tijden zal kunnen leiden, ook als de West
oever onverhoopt toch opgegeven zal moe
ten worden. En in geval Begin vanwege
zijn gezondheidstoestand niet als premier
zou kunnen regeren, ziet Dajan eindelijk
zijn kans schoon om via de Likoed premier
te worden. Ondanks zijn ontkenningen
twijfelt niemand eraan dat het pre
mierschap zijn grote ideaal is.
Het is nog niet duidelijk of Dajan over
zal lopen naar de Likoed, zich politiek
onafhankelijk zal verklaren of „gewoon"
lid zal blijven van de Arbeiderspartij. Dat
laatste zal binnen die partij uiteraard op
zeer ernstig verzet stuiten.
De besprekingen met Fahd hebben wel
geleerd dat Carter er nog steeds naar
streeft de Geneefse conferentie nog dit
jaar bijeen te roepen. Carter zal verdere
besprekingen over het Midden-Oosten
echter uitstellen totdat er in Israel een
regering is gevormd en hij met de nieuwe
Daarmee zal dan een abrupt en waar
schijnlijk definitief einde gekomen zijn
aan Podgorni’s politieke carrière.
Ik wil me er natuurlijk niet mee bemoei
en. maar als ik het in het crisiscentrum
voor het zeggen had, voldeed ik aan alle
eisen van de treinkapers en gijzelaars,
zodat de gegijzelde schoolkinderen en
treinpassagiers in ieder geval vrij kwa
men. Ja maar, besef je dan niet dat.Ja,
dat besef ik wel, maar wat het zwaarst is
moet het zwaarst wegen. Er zijn, in de
verte, vergelijkbare gevallen waarin dat
ook geldt. Een bankrover berooft een
bank. „Handen omhoog, dit is een over
val!” De bankemployé’s hebben de op
dracht geen enkel risico te nemen en het
geld in godsnaam maar te overhandigen,
want geld is vervangbaar, mensenlevens
zijn dat niet. Geen heldhaftig verzet, geen
overbodige risico’s, wat het zwaarst is
moet het zwaarst wegen. Werk je bank
overvallen op die manier niet in de hand,
als het zo makkelijk gaat? Ja, in zoverre
dat je betere tegenmaatregelen zal moeten
nemen; betere beveiliging, stil alarm, geen
groot geld in de kas, etcetera. Dezelfde
politiek wordt door de benzinetanksta
tions gevolgd: minder kansen geven, maar
als ze hun kans dan toch wagen, dan geen
verzet dat tot'bloedvergieten kan leiden!
Young sluit in Londen een reis langs elf
landen af diè op 10 mei begon en zeven
zwarte staten in Afrika en Zuid-Afrika
omvatte. Toen de ambassadeur in zijn
vliegtuig boven de Afrikaanse woestijn
vloog, zei hij tegen journalisten dat hij „ten
zeerste gespannen" was geweest tijdens
zijn ontmoeting met zwarte studenten in
Johannesburg afgelopen zondag, „omdat
ik wist dat ik sprak met lui die morgen
dood zouden kunnen zijn”.
De praktijk van de afgelopen jaren
heeft laten zien, dat diegenen die hun
plaats in het politburo kwijtraken na
korte of langere tijd ook hun bestuurs
functie® verliezen. Verwacht wordt dat
hetzelfde met Podgorni zal gebeuren en
dat de Opperste Sowjet hem binnenkort
zal ontheffen van zijn functie als voorzit
ter van het presidium van deze organi
satie
Behalve ui een geschil mei Cuba, Ge
middelde Podgorni ook in een conflict
met Roemenië over de rol van Boekarest
binnen de Oosteuropese economische sa
menwerkingsorganisatie Comecon.
Twee maanden geleden maakte hij een
uitgebreide reis naar het zuidelijk deel
van Afrika, als eerste Russische staats
man. Hij bezocht daar Tanzania, Zambia
en Mozambique en vloog via Somalië
weer terug naar Moskou. In de daarop
volgende weken bleek Podgorni zeer ac
tief bij de ontvangsten en besprekingen
met Afrikaanse staatshoofden of leiders
die Moskou bezochten.
