Tekst open brief Vrije Zuidmolukse Jongeren
Philips topman Rodenberg
macht in concern beperkt
bon
ILO kritiseert
werksituatie
Dr. C.J. Oort
naar ABN
Voor 600 man
Aanwijzing Dajan
ongedaan gemaakt
Voorlopig geen
gijzeling van
journalisten
van negers in
Zuid-Afrika
steun de
christen-democratie
dreigt ontslag
bij SMDK
Q
Mislukte poging
verbod napalm
i
n
i
'gwé»’’
1
VAN DER LEK:
Energie
Door extra lozingen van afval uit Franse kalimijnen
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
tinde'iePia
Nieuwe president van „gloeilampenfabriek”
WOENSDAG
1
JUNI
19 7 7
BINNEN- EN BUITENLAND
4
KVP
ARP
CHU
Woonplaats:
Maak het hokje van uw keuze zwart.
4
Naam:
Adres:
Dank aan alle kiezers, die de kracht van de christen-democratie
hebben herkend en erkend. De komende jaren
zullen wij met elkaar verder moeten bouwen. Er is werk aan
de winkel. Doe mee. Wordt lid.
In open envelop sturen naar:
CDA, antwoordnummer 1700, den haag.
(geen postzegel plakken)
Ja, ik wil de christen-democratie steunen. Ik word lid van
CDA
(Van onze redactie economie)
EINDHOVEN. „De slaaf van
het hele concern”. Aldus ken
schetst de 58-jarige dr. ir. Nico
Rodenburg gekscherend de posi
tie van de president van de
wereldomvattende en dus voor
zeer machtig gehouden Phi-
lips-organisatie. Op 6 mei nam hij
het voorzitterschap van de raad
van bestuur over van jhr. H. A. C.
van Riemsdijk.
V
(Vervolg van pagina 1)
ASSEN.— Hieronder volgt de
volledige tekst van de open brief
van de Vrije Zuidmolukse Jonge
ren uit Assen en Bovensmilde en
het Bevrijdingsfront voor de
RMS, waarover inmiddels grote
boosheid is ontstaan en die geka
rakteriseerd wordt als onbe
schaamd.
Aan de regering van de Staat
der Nederlanden te Den Haag.
ROTTERDAM. (ANP). Het effect van het zoutakkoord voor de
Rijn, dat de ministers van de Rijnoeverstaten 3 december vorig jaar
in Bonn sloten, is bijvoorbaat al voor een deel teniet gedaan door een
extra lozing van afvalzout in de Rijn door Frankrijk. Achteraf is
gebleken, dat deze extra lozing door West-Duitsland als voorwaarde
was gesteld voor het ondertekenen van het verdrag. Het afvalzout is
afkomstig uit een bekken op het schiereiland Fessenheim in de Rijn,
dat een bedreiging vormt voor het grondwater in het aangrenzende
West-Duitsland.
.Gen^',a')^an'e"n9W
0,1 10-18uOt’
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Zoutakkoord Rijn flink aangetast
De regering probeert de oplossing
slechts te zoeken bij de gijzeling en de
kaping zelf. Het oplossen van het huidige
probleem blijkt de eerste en de enige zorg
te zijn. Is het bij de regering nooit opgeko
men om de oplossing van dit politiek pro
bleem in het politieke vlak te zoeken. Zou
een politieke stellingname niet eens eerder
Of is het zo dat de politieke en economi
sche betrekkingen met Indonesië boven
het leven van ongeveer zestig mensen
staan. Wij zijn ervan overtuigd dat indien
de regering een politieke stellingname ten
opzichte van de RMS inneemt, wat deze
dan ook mag zijn, de onderhandelingen
Een voorstel daartoe werd op een inter
nationale conferentie voor oorlogsregels
verworpen. De 100 leden tellende confe
rentie is vier jaar bijeengeweest om de
conventies van Geneve van 1949 te ver
nieuwen. Een meerderheid, 59 staten,
stemde vóór, tegen 32 tegenstemmers en
tien onthoudingen. Om het gebruik van
dergelijke wapens te verbieden is een
tweederde meerderheid nodig.
Onze jongens stellen in hun brief aan de
regering dat Nederland alle politieke en
economische betrekkingen met Indonesië
moet verbreken. Vanaf de kant van de
regering hebben wij nog niets vernomen
over een discussie hierover, laat staan een
stellingname. Het lijkt erop dat de rege
ring de eisen niet serieus neemt en denkt
via een uitputtingsslag de zaken te kunnen
regelen. Wij kunnen u verzekeren dat dit
de verkeerde manier is. Wij kennen onze
jongens en vrezen een gewelddadige af
loop wanneer de regering zich bezig blijft
houden met een oplossing voor bevrijding
van de gegijzelden te zoeken in plaats van
op de eisen van onze jongens in te gaan.
Indien het voorstel was aangenomen
was er een commissie in het leven geroe
pen die op de naleving van de uitspraak
zou letten. Alle westerse landen stemden
tegen, evenals de meeste Oosteuropese sta
ten, behalve Roemenië.
kunnen leiden tot een oplossing van de
huidige problemen.
wij hopen dat wij u, de gegijzelden en
onze jongens (onze jongens onderstreept)
met deze verklaring van dienst kunnen
zijn. Verder houden wij ons beschikbaar
om, wanneer daarom vanuit de trein en/of
de school wordt gevraagd, te komen on
derhandelen met beide partijen. Het zal u
duidelijk zijn dat het niet gaat om bemid
delen (bemiddelen onderstreept), maar uit
sluitend om onderhandelen. Wanneer hier
om door onze mensen wordt gevraagd
Wij vinden dat onderhandelingen over
deze zaken wezenlijk verschilt met wat er
nu gaande is, namelijk praten over de
zaken. Onderhandelen is een kwestie van
vraag en aanbod. Onze jongens hebben nu
veel te bieden, namelijk zestig mensenle
vens, de regering zal hier tegenover toch
veel moeten zetten om reëel te kunnen
onderhandelen. (Politieke stellingname,
vrije uittocht, etcetera).
De heer Oudshoorn wijst er echter op.
dat Nederland met de West-Duitse voor
waarde akkoord is gegaan, omdat het zout
uit het bufferbekken tenslotte toch in het
Rijnwater terecht komt. „Het bekken is zo
lek als een mandje. Het grootste gedeelte
van het afvalzout kwam zodoende in de
Rijn terecht, zij het met enige vertra
ging”
De heer van der Veen schat dat dooi dit
verbod nu tien kilogram zout per seconde
over een snelle afloop direct op gang kun
nen komen.
De 83 waterleidingbedrijven, die het
Rijnwater voor de drinkwaterbereiding
voor ongeveer 20 miljoen mensen gebrui
ken. betreuren het dat de andere landen
vele miljoenen aan Frankrijk betalen om
de zoutopslag mogeiijk te maken. Tegelij
kertijd doel Frankrijk het effect ervan
voor een groot gedeelte teniet. Nederland
draagt met 23 miljoen gulden het meeste
bij.
Namens de Zuidmolukse Jongeren uit Bo
vensmilde, Assen en omgeving en namens
het bevrijdingsfront RMS werd gistermid
dag een openbrief aan de Nederlandse
regering voor gelezen door twee (ano
nieme) leden van de Zuidmolukse gemeen
schap uit Assen.
weten. Het bestuur benadrukt dat het geen
enkele bemoeienis heeft met het geschrift,
dat ook door enkele publiciteitsmedia is
ontvangen.
directeur, op 1 januari 1965 commercieel
directeur van de hoofdindustriegroep tele
communicatie en defensiesystemen, in
1969 belast met de algemene leiding van
die hoofdindustriegroep.
Deze aanloop bracht dr. ir. Rodenburg
op 1 juni 1972 in de Raad van Bestuur,
waarvan hij op 1 mei 1975 vice-president
werd. Naast de ervaring binnen de onder
neming bracht voorts in ieder geval een
eigenschap hem in de stoel van de presi
dent: overwicht, want daarvan moet men
hetop die plaats ook naar zijn eigen zeggen
veel hebben.
Gevraagd naar het energieprobleem,
merkt hij onder meer op: „Dit vraagstuk
kan wel eens groter blijken dan men
denkt. Daarom moet men de kernenergie
serieus bekijken. Ik ken alle gevaren wel,
maar ze worden wel eens overdreven’’
Dr. ir. Rodenburg heeft een groot ver
trouwen in Philips’ toekomst: „Zowel in
het professionele vlak als in het consumen
tenvlak zijn er nog veel mogelijkheden”,
zoals de video-long-play, naast kansen op
het vergroten van de afzet in Amerika en
landen als Nigeria en Brazilië.
„Het energievraagstuk heeft natuurlijk
onze aandacht, maar Philips kan het niet
alleen oplossen. Na de oliecrisis hebben
wij energiebesparende maatregelen geno
men en onze research opdracht gegeven
onze apparaten zuiniger te maken. En dan
zoeken wij naar andere mogelijkheden
om energie op te wekken: de zonnecollec
tor denkt u maar aan ons zonnehuis in
Aken. Dit zijn dan hulpmiddelen die wij
ook graag willen verkopen
Het concern werkt in 64 landen met
allemaal verschillende wetten.
Ir. Rodenburg zegt het niet, maar uit
publikaties in Zuid-Afrika (De Star van 25
maart) blijkt dat Philips met zijn laagste
betaling ruim 1,5 keer boven het mini
mumloon zit.
Vorige maand liet directeur H. van der
Vhes al weten, dat het bedrijf surséance
van betaling zou moeten aanvragen wan
neer minister Lubbers het gevraagde kre
diet van ongeveer vijftien miljoen gulden
met zou toekennen
of weliicm zelfs iwaaii Kilogram extra in
de Rijn terecht komt Dit heeft tot gevolg,
dat wanneer Frankrijk met de opslag van
20 kilogram afvalzout uit de kalimijnen
begint, het effect van het akkoord op de
totale zoutlast met minstens de helft wordt
gereduceerd.
UTRECHT (ANP). Volgens de direc
tie van het Utrechtse metaalbedrijf SMDK
is er een „ernstige situatie” ontstaan nu het
ministerie van Economische Zaken van
daag heeft meegedeeld dat verdere over
heidssteun aan deze staalgieterij zal wor
den onthouden. Aangekondigd is, dat de
raad van bestuur van SMDK (49 procent
eigendom van Hoogovens-Estel en 51 pro
cent van het Franse bedrijf Sambre et
Meuse) volgende week bij elkaar zal ko
men om te bezien wat er nog kan worden
gedaan aan de werkgelegenheid van de
zeshonderd personeelsleden, die momen
teel nog bij SMDK werken
GENÈVE (Reuter)Een poging om te
voorkomen dat in oorlogstijd wapens ge
bruikt worden zoals napalm, landmijnen
en brandbommen is gisteren mislukt.
De extra lozing is mogelijk geworden
door een verbod van de prefect van het
Franse departement Haut-Rhin de opslag
van afvalzout in de bufferbasins op Fes
senheim voort te zetten Het zout werd
hierin opgeslagen in tijden van lage wa
terafvoer van de Rijn om hoge zoutconcen
traties te voorkomen
Het zoutgehalte van het Rijnwater is
hierdoor sterk toegenomen. In februari
van dit jaar steeg de zoutlast tot 650
kilogram per seconde Op de eerste minis
terconferentie in 1972 in Den Haag hadden
de bewindslieden van de rijnoeverstaten
afgesproken, dat het zoutgehalte van het
rijnwater bij Lobith onder alle omstandig
heden beneden de 200 milligram per liter
moet blijven Bij een lage waterafvoer
betekent dit 200 kilogram per seconde
Ir. H.M Oudshoorn van het ministerie
van Verkeer en Waterstaat, lid van de
Nederlandse delegatie bij het Rijnoverleg.
geeft toe dat de sluiting van het buffer
bekken op Fessenheim een voorwaarde
was voor het sluiten van de zoutovereen
komst De heer Van der Veen verbaast er
zich over, dat hiervan mets in de open
baarheid is gebleken
De mmister heeft al een „afslanking"
van het personeel met 129 man goedge
keurd
Het delegatieleid geeft echter toe, dat de
sluiting van het bekken vooral bij lage
waterstanden een extra verhoging van de
zoutlast van het rivierwater met zich
meebrengt Nederland heeft toch aan de
West-Duiste voorwaarde echter toegege
ven om een akkoord niet langer in de weg
te staan
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Dr. C.J. Oort, thesau-
rier-generaal, gaat het ministerie van Fi
nanciën verlaten. Hij treedt op 1 oktober in
dienst bij de Algemene Bank Nederland.
Bij deze bank zal hij een functie gaan
uitoefenen in het bestuur en zich met name
bezig houden met het geven van adviezen
in internationale zaken.
In een brief aan Jigal Jadin, de leider
van de democratische beweging voor ver
andering (Dash) zei Begin dat „alles open
is voor onderhandeling”, inclusief de
vraag wie welke functie krijgt in het toe
komstige kabinet.
De Dash heeft Begin inmiddels laten
weten dat zij, nu de kwestie-Dajan in de
ijskast is gezet, bereid is te proberen een
regering met het Likoed-blok te vormen.
De partij van Jadin behoudt zich echter
het recht voor deelneming aan een nieuwe
coalitie te weigeren als zij bezwaar zou
hebben tegen een van de kandidaat-minis-
ters. Medewerkers van Begin verklaarden
gisteren dat de kandidaat-premier de par
tij van Jadin had verzekerd dat het aanbod
van de post van Buitenlandse Zaken aan
Dajan niet meer was dan een voorstel.
Definitieve benoemingen zouden door de
voltallige coalitie goedgekeurd moeten
worden. Jadin verklaarde later voor de
televisie dat zijn beweging mogelijk de
post van Buitenlandse Zaken voor zich zal
opeisen als Dajan deel van het kabinet
uitmaakt. Hij zei dat de bedoeling hiervan
is een concrete invloed te hebben op de
S
Beseft de regering dan nog steeds niet
dat het om een politieke zaak gaat en niet
slechts om het vrij krijgen van gevange
nen. De regering schijnt (onderstreept)
nog steeds te denken dat de gijzelaars en
de kapers een stelletje extremistische rak
kers zijn. Deze mening wordt tot onze spijt
nog al eens bevestigd door sommige men
sen uit de Molukse gemeenschap. Wij kun
nen u echter verzekeren dat het in beide
gevallen gaat om politiek zeer goed gemo
tiveerde mensen. Vandaar ook onze ver
ontwaardiging over de behandeling van
beide zaken.
Wetten waar veel mensen het heel moei
lijk mee hebben zijn die van Zuid-Afrika,
waar Philips al heel lang werkt. „Men
werkt graag bij ons. Wij behandelen de
mensen niet onjuist. In de kantoren heb ik
niets gezien van de kleine apartheid. Allen
gebruiken dezelfde lift. Wij geven daar
2000 mensen werk, een pensioenregeling,
scholen ook voor de kinderen”.
Train-Toegang-biljetten bij NS-stations
De werkgelegenheid brengt ons op het
verwijt dat Philips werkgelegenheid zou
exporteren, naar lage-loonlanden met na
me. „Niet alleen Philips produceert in Tai
wan en Korea. De Japanners doen het ook
omdat zij anders voor dat gebied te duur
zijn. Als ik alles hier zou maken, zou ik het
in het Verre Oosten niet verkopen. Door
daar niet te produceren schep ik hier dus
geen werkgelegenheid”.
Ondertekend: de Vrije Zuidmolukse
Jongeren, Bovensmilde, Assen, Bevrij
dingsfront RMS, Eist, Hatert, Gennep,
Heer en Tiel.
Het bestuur van de Vrije Zuidmolukse
jongeren, dat onder leiding staat van Etty
Aponno en Otto Matulesi, staat niet achter
de verklaring, zo liet men ons desgevraagd
groter is geworden
De heer Van der Veen wil niet zeggen,
dat het zoutakkoord nu waardeloos is ge
worden „Hoogstens kan men zeggen, dat
de praktische waarde voor de Rijn op
korte termijn, geraamd op zes procent
gemiddelde reductie, bij nader inzien ver
moedelijk niet meer dan circa de helft
bedraagt”
Hierbij willen wij onze grote veront
waardiging uitspreken over de manier
waarop u de gijzelingszaak in Bovensmil
de en de kaping bij De Punt behandelt.
Eerst werd door u gesteld dat de bevrij
ding van de kinderen uw eerste doel was.
Wat uw tweede doel zou zijn, was toen niet
duidelijk, vandaar dat we toen nog enige
hoop hadden op een gunstige afloop. Nu is
echter duidelijk geworden dat het beleid
alleen gericht is op het oplossen van de
gijzeling en de kaping.
Met de „slavernij” blijkt het naderhand
wel wat mee te vallen. De nieuwe topman
wil alleen maar zeggen dat zijn macht
binnen het concern beperkt is. Het beleid
is een collectieve zaak. De beslissingen
komen ook van onderen op, vanuit wat bij
Philips heet de hoofdindustriegroepen.
De president moet toezien dat beslissin
gen worden voorbereid en genomen en
daarna uitgevoerd. Hij is leider van de
dialoog en coördinator. Zijn invloed blijkt
uit een zinnetje van ir. Rodenburg: „Als ik
het allemaal heb aangehoord, stel ik voor
het zo te doen”. Hij voegt eraan toe: „De
president moet de filosofie van de onder
neming richten en prioriteiten stellen”.
Op het benoemen van een nieuwe presi
dent heeft de dan vertrekkende een grote
invloed, aldus ir. Rodenburg. „Hij kan
daar met heel weinig mensen over praten,
met de commissarissen, met de raad van
bestuur en met de raad van beheer van
„Gemeenschappelijk bezit van aandelen
Philips”. Voor het overige is de procedure
vastgelegd in de statuten”. Hier zijn wij bij
de benoeming van Rodenburg zelf. Jhr.
Van Riemsdijk had daar dus’grote invloed
op.
Op de vraag wat het voor hem betekent
om als eerste niet-lid van de familie Philips
de eerste man te zijn reageert Rodenburg
wat verbaasd. „Het is niet zo’n vreemde
ervaring. Ik wist het al twee en een half
jaar. Ook voor de familie is het niets
bijzonders. Ik ken de instelling van de
familie, ook van de „oude heer” be
doeld wordt dr. A. F. Philips, die het door
zijn broer ir. Gerard gestichte bedrijf
groot maakte.
„Die had er geen moeite mee mensen
van buiten aan te trekken die goed waren.
Vanwege mijn leeftijd en mijn ervamg
werd ik de meest geschikte geacht”.
Na een studie in Delft kwam de jonge ir.
Rodenburg (in 1953 zou hij cum-laude pro
moveren) in 1942 bij Philips in dienst op
het natuurkundige laboratorium. Zijn car
rière verder in vogelvlucht: in 1948 naar
Philips Telecommunicatie Industrie in Hil
versum, tien jaar later adjunct-directeur
PTI en als zodanig verantwoordelijk voor
de groep telefonie en telegrafie, in 1962
AMSTERDAM (ANP) Het PSP-
Tweede Kamerlid Bram van der Lek heeft
er voorlopig van afgezien de hoofdredac
teuren van „De Stem” en „De Limburger”,
de journalisten L. Leijendekker en F.
Hulskorte, te laten gijzelen, zo heeft zijn
raadsman, mr. W. van Bennekom, bekend
gemaakt. In plaats daarvan zal hij in appel
gaan tegen de beslissing van rechtbank
president mr. W. J. Borgerhoff Mulder, die
vorige week in kort geding afwijzend heeft
beschikt op Van der Leks eis de journalis
ten een dwangsom van 100 per dag op te
leggen.
politiek van de nieuwe regering en een
tegenwicht te vormen tegen „haviken” als
Ezer Weizman (kandidaat voor Defensie)
en Ariel Sharon wanneer die in het kabi
net zitting zouden nemen.
Dit schrijft de directeur van gemeente-
waterleidingen in Amsterdam, ir. C van
der Veen, in het blad „H 2 van de
waterleidingebedrijven in Nederland. Hij
is van mening, dat deze ontwikkeling voor
de Nederlandse regering wellicht aanlei
ding kan zijn opnieuw op bespoediging
van de in het akkoord aangekondigde ver
dere stappen tot vermindering van de
zoutlast van het Rijnwater aan te dringen
Overeenkomstig het verdrag zou Frank
rijk 20 kilogram afvalzout per seconde uit
de Elzasser kalimijnen opslaan m plaats
van het in de Rijn te lozen Dit is tot nu toe
nog mei gebeurd In plaats daarvan wordt
uit het bufferbekken van de kalimijnen
tien tot twaalf kilogram afvalzout pet se
conde extra in de Rijn geloosd Het gevolg
is dat het zoutgehalte van het Rijnwater
GENÈVE (UPI). De arbeidsomstan
digheden voor zwarte werknemers in
Zuid-Afrika worden snel slechter met toe
nemende werkloosheid en onderdrukking
van vakbondsleden, aldus een rapport van
de Internationale Arbeidsorganisatie
(ILO).
Volgens het verslag neemt de arbeidson
rust toe en wordt het verschil tussen de
gemiddelde lonen van zwarten en blanken
groter. Een en ander leidt tot stakingen. De
Zuidafrikaanse autoriteiten versterken
hun rechtstreekse acties tegen georgani
seerde werknemers, zo wordt verder ge
zegd in een speciaal rapport over de apart
heid.
In dit stuk dat wordt behandeld op het
vandaag begonnen jaarcongres van de
ILO, wordt opgemerkt dat het apartheids-
beleid „bitterheid en wrok” veroorzaakt,
waardoor de stabiliteit in Zuid-Afrika ern
stig wordt bedreigd.
Een andere ernstige aanwijzing dat de
toestand verslechtert, is „het grote aantal
doden ruim 400 in het afgelopen jaar
onder personen die gevangen worden ge
houden”. Volgens de cijfers van de ILO zal
dit jaar de werkloosheid onder de zwarte
werknemers met 20 pet toenemen tot
2.099.000.
TEL AVIV (UPI/AFP (Reuter) De
kandidaat-premier van Israël, Menachim
Begin, en zijn rechtse Likoed-partij heb
ben de aanwijzing van Mosje Dajan voor
de functie van minister van Buitenlandse
Zaken in een nieuwe regering ongedaan
gemaakt.
Een en ander houdt verband met het feit,
dat de hoofdredacteuren blijven weigeren
de bronnen te onthullen, waaruit hun zou
zijn gebleken dat de naam van Van der
Lek voorkomt op de zogenaamde „KGB-
lijst” van Elseviers Magazine. Sedert pu
blikaties met deze strekking vorig jaar in
„De Stem” en „De Limburger” versche
nen, zijn Hulskorte en Leijendekker ver
scheidene malen door de Amsterdamse
Rechter-Commissaris gehoord, evenals
hun collega F. Hoogendijk van Elseviers
Magazine. Allen hebben zij tot nu toe ge
weigerd hun bronnen te onthullen, zich
beroepend op het verschoningsrecht. Dat
beroep is inmiddels door het gerechtshof
te Amsterdam verworpen. Alleen Hoogen
dijk heeft tegen die beslissing cassatie
aangetekend bij de Hoge Raad.
kunt u dat kenbaar maken via de
nieuwsdienst. Vanuit onze kant zal dan
contact met u worden opgenomen.
o0end dage\^nn0-l6uur
^egan^^egangsbe^